Katalog

10 MART 2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA iJ. U . K kultur@cumhuriyet.com.tr 15 Beyazperdenin vazgeçilmeyen deneyimli yıldızlan, yeniyetmeleri gölgede bırakıyor Efsaneler: Nicole Kidman, Catberine Deneuve, Meryi Streep, Gvvyneth Palthrow, Cate Blanchett, Kate Wînslet, Vanessa Redgrave, Chloe Svegny, Sophia Loren ve Penelope Cruz. HoUyvvood'un efsaneisimleriKültûrServisi- Hollywood 'da bu yaz beklenen bir pyuncugreviyle bir- likte, yeni yetenekler için gelecek pek de parlak görünmüyor. Sinema Oyunculan Birliği'nin daha iyi bir sözleşme yapılması için giriştiği eylemler, daha uzun süre- ceğe benziyor ve Hollywood film endüstrisini durma noktasuıa geti- recek gibi gözüküyor. Gelecek günler için şimdiden bir bildirim olarak, Vanity Fair dergisi <YannınStarian' yılük listesini sap- tadı. Dergi aynca 'Hollywood'ıın Efeane tsünlcri' başlığıyla 10 akt- risin fotoğrafinı da kapak yaptı. Vanity Fair, 1995'ten beri geîecek- te star olacak oyuncular konusun- da yaptığı tahminlerde pek şaşır- madı. Derginin geçen yıllardaki lis- telerinde Leonardo Di Caprio, Ca- te Blanchett ve Jutianne Moore da oluyordu. Ancak bu yıl, listede yal- nızca yedi oyuncu bulunuyor. AnnieLabovhztarafindan çekilen fotoğrafta Vanity Fair'e kapak olan on aktris isa 'Beyazperdenin Efsane- lerT olarak adJandınJdı. Kapak fo- toğrafindaki oyunculardan beşi -Ni- cole Kidman, Gwyneth Palthrmv, Kate VVînslet, Cate Blanchett ve Pe- nelope Cruz- daha önce derginin umut veren genç oyuncular listesin- de yer almıştı. , , Bu yılki 'Yaruun Starian\ her zamankinden farkJı bir 'gnınge' fo- toğrafla dergide çıktı. Fotoğrafin 'grunge' diye nitelendirilmesinin basit bir açıklaması var, oyuncular fotoğrafta kendi giysileriyle görü- lüyorlar. Hollywood'da artık kimse kendi giysisiyle toplum önüne çık- rruyor. Zaten stilistler de bunun için var. Bir yıldızın ücretinde 1 milyon dolarlık bir artışa neden olacak lis- tenin, gösterime girecek filmlerde- ki oyunculan kapsama eğiliminde olduğu söyleniyor. Listede, bu yı- hn sonunda iki fılmi göstenme gi- recek olan ShannynSossaraon da bu- lunuyor. Vanity Fair, seçimini yaklaşık 100 oyuncu arasmdan yapıyor ve bu oyuncular dokuz ay boyunca göz- lemleniyor. Graydon Carter'ın da içinde bulunduğu yazıişleri kurulu, film rragmanlannı seyrederek uzun vadede başanh olma potansiyeli ta- şıyan oyunculan saptamaya çalışı- yor. Liste her zaman Amerika ağır- lıklı. Gelecek vaat eden oyunculara karşıt olarak on deneyimli Hollywo- od stannın fotoğraflan, tasanmını CarohneHerrera'nınyaptığı birsa- londacekildi. ,^« i^ Fotoğrafta Nicole Kidman uzak- lara bakıyor. Belki de Tom Cru- ise'la boşanmalanndan sonra biraz şaşkın. Gene de bazılan Nicole Kid- man'ın Cruise ile aynlıklan nede- niyle değil, ama 'Gözleri Tamamen Kapah' fılmiyle bir 'HoDywood ef- sanesi' olduğunu söyleyecekJerdir. Bu yılki 'Yannın YıMızlan' liste- sinde Kip Pardue, Sanaa Lathan, Shannyn Sossamon, MonetMazur, DesmondHarringtDn,Johnn>KnoK- viBe ve Amy Smart bulunuyor. Hollywood efsaneleri ise Nicole Kidman, CatherineDeneuve,Meryi Streep, Gvvyneth Palthrovv, Cate ... Blanchett, Kate Winslet, Vanessa Redgrave, Chloe Svegny, Penelope Cruz ve Sophia Loren. DeryaAlabora 'nın Tiyatro Grup 'u, Dario Fo veFranca Rame'nin hsa oyunlannı sahneliyor onitörvekamemylamedyataciu!HASİBE EREN/ORKUN YEStM Farklı tiyatrolann çatılan altında gerçekleştirilen yapımlarda başan- lı performanslanyla izledığimiz Der- ya Alabora tiyatrosuna dönüyor. 1994 yılında kurduğu "Tiyatro Grup", DarioFo ve FrancaRame'nin kısa oyunlannı Istanbul Sanat Mer- kezi 2. Kat 'ta sahnelemeye başhyor. Ekipte bu kez SemaKeçik, NazEray- da ve Arif Akkaya da var. -Dario Fove Franca Rame'nin ka- dm sorunlanm ele alan oyunlarmda- ki politik izJeri, sizin sahnekyişiniz- de ne kadar göreceğiz? DERYA ALABORA -Türkiye'de yıllardır yaşanan belli süreçler var. Bir darbe/baskı dönemleri oluyor, bir rahathyoruz. Baskı dönemlerinin ardından yaşanan süreç, genellikle durgun dönemlerdir. Sanatoı ve kül- türûn gerilediği, düşüncenin arka plana itildiği zamanlardır. Oyunla- ra baktığınızda bunlann hepsini an- lattığını görûyorsunuz; işkenceye uğramış bir kadını, bir teröristin an- nesini, estetik yaptjrmjş ya da teca- vüze uğramış bir kadını. Mesela "Bir Ana"da bir teröristin annesi var: oğ- lu hapiste işkenceye uğramış, ken- di de belli dönemlerde politik sü- reçten geçmiş bir kadın. Sema'nın (Keçik) oynadığı 'TognyAna', Mus- soüni döneminde kara berelilere kar- şı çıkmış, oğlunu kaybetmiş bir ka- dın. Oyunun ölüm oruçlanyla, an- nelerin buna katılmalanyla başla- yan son dönemleri fazlasıyla karşı- ladığını düşûndük. Dario Fo'yu ve Franca Rame'yi seçmemizin nede- ni oydu. Zaten her şey net bir şekilde an- latılıyor. Kadının oğlugerçekten te- rörist olmuş ve kadın bunun nasıl ol- duğunu sorguluyor. Işte, "Ben onu kakasıyla oynattun şiddet yanbsı ol- nasm diye, tabaklan bardakian lar- nasma izin verdim, beşiğindeyalmz talmasm diye her dakikayanımaal- hm. Çönkü psikologiar bütûn bun- an yapmazsanız şiddet yanhsı olur, Bye yazıyorlardı. Bunlann bepsni aptrnı ama oğlum terörist okta" di- e bayağı bire bir anlatıyorlar. As- (Fotograflar: VEDAT ARIK) Jahnelemede, aslında kadın karakterler kadar monitörler de yer alıyor. Henüz kesin değil ama belki oyun seyircilere koridorda tecavüz, terorizm, fahişelik vs. hakkında sorulacak sorularla başlayacak, prova sürecinden bazı sekanskr gösterilecek. Aynca Can Dündar'dan bir belgesel bekliyoruz.' lında, estetik yaptıran kadınlar, te- rörist anneleri, işkence görenler.. he- pimiz aynı toplumda, aynı zamanda yaşıyoruz. 'Medya sorununa oturttuk' - Çahşmanızhangiksa oyunlaniçe- riyor? ALABORA- "BirAna", "Estetik Yapördım", "Bir Fahişenin Mono- loğu", "Togny Ana", "Dost Ses", "Oyun". Belki bir iki tane daha oyun ekleyebiliriz. - Sahnekme üslubunuz nasıl ola- cak? ALABORA -Sahnelemede ashn- da kadın karakterler kadar monitör- ler de yer alıyor. Henüz kesin değil ama belki oyun seyircilere koridor- da tecavüz, terorizm, fahişelik vs. hakkında sorulacak sorularla başla- yacak, prova sürecinden bazı sekans- lar gösterilecek. Aynca Can DOn- dar'dan bir belgesel bekliyoruz. Kur- tuluş Savaşı'ndan günümüze kadar geçen dönemler anlatılacak ama ka- dınlann ön planda olduğu 2'şer da- kikalık bölümler halinde. En sonun- da da bütün oynadığımız karakter- ler o monitörlerde kalacak. Farklı oyun kişileri canlandmlırken sade- ce tavırlarda değişiklikler olacak. - Dario Fo ve FranceRamehalkö- yatrosu vapıvoriar. Siz bu metinleri oynamak için neden sadece belirü bir kesimeulaşabileceğinizİSM 2. Kat gibi bir mekânı seçtiniz? ALABORA - Tiyatro yaparken hedefkitle diye bir saptama yapmak bana çok doğru gehîıiyor. Bu, bi- zim yapmak istediğimiz şey. Bunu kim alacaksa o seyredecek. Başör- tülü bir kadının ilgisini çekiyorsa gelebilir; sosyeteden bir kadnı da kadın dernekleri de gelebilir; herkes gelebilir. Hani "halka tiyatro yap- mak'', "halka inmek" gibi deyim- ler vardır, tam tersi aslında. Hatta, onunanlamayacağı şeyleryapmalı- suı, yukan çekebilmek için. Oyun- da biz hangi düzeydeysek, dünyaya bakışımız, tiyatroya bakışımız nere- deyse, nasıl düşünüyorsak oradan bakanz ve onu da kim karşılarsa o gelebilir. - "Ay Tedirginliği''nde projeksi- yon kullanımı, oyunun önemli bir parçasL Yeni oyununuzda da ekran- lar var. İki oyundada önceden kame- raya ahnmış görüntûkrin kuOandma- sı bir tesadüf mü? ALABORA - Projeksiyonla sine- mayı birleştirelim diye bir amacı- mız yok, böyle bir ihtiyaç yok daha doğrusu.Bizim burada monitörleri kullanmamızın nedeni, oyunu med- ya meselesine oturtmamız. Zaten, normal yaşamdaki tacizlerin dışın- da, medyanın herkesi teşhir etmek vs. gibi bir tacizi var. Bu kadın oyun- lanyla çok bire bir örtüştü, öyle baş- ladık monitör ve kamera kullanma- ya. Evet alternatif, değişik bir biçün ama sadece alternatifolsun diye ka- mera ya da görüntü kullanmak iste- meyız. 'Provalarla çok şey kazandım' -Oynadığnuz oyunbuın alternatif oyunlarolduğunu düşünüyormusu- nuz? ALABORA- "TfyatroGrup" ola- rak daha önce yaptığımız çalışma- lar 'öteld tiyatro' diye anılıyordu. Bir oyunun tamamıyla alternatif ol- ması için sahneleme anlayışından söz etmek gerekiyor belki. Benim de Sema'nın da aslında daha yapmak istediğimiz şeyler var; beden kulla- nımına yöneliİc, biraz sözü arka pla- na atan, metnimizi yazdığımız, yö- nettiğimiz bir tiyatro yapabilmek gi- bi. Ancak ondan sonra belki net bir şekilde "Evet, biz alternatif tiyatro yapabihyoruz" diyebiliriz. -NedensüreMitek gnıpbçabşmak yerine neredeyse her projede farklı kjşOeıie çalışıyorsunuz? ALABORA - Tamamen Türki- ye'nin koşullarından kaynaklanıyor. Ben "Tiyatro Grup"u kurdum ve dört sene, sonuna kadar direndım. Bir lider olmasın, herkesin ortak oldu- ğu bir çalışma olsun, dediğimiz za- man her kafadan bir ses çıkıyor, bir- birimizi yemeye başlıyoruz; yani kı- yamet kopuyor. Ama ben akıllan- madığım için hâlâ öyle çalışmakta ısrar ediyorum ve problemler çıkı- yor. O zaman gerçekten sorunlar ya- şamıştık ama o dönemde geçirdi- ğim prova sürecini hayatımm hiçbir şeyine değişmem. Bir dört-beş se- ne, kavgasıylagürültüsüyle çok üret- ken olduğumuz, oyunculuğuma çok şey kattıgma inandığım provalar ya- şadım. Bir de bu işten çok fazla pa- ra kazanılamadığı için bir süre son- ra ekip dağılmaya başhyor. Biraz fe- dakârlık istiyor galiba. O yüzden uzun soluklu olamıyor. İngiliz hükümetinden tiyatpoya 25 milyon sterlin destek • Kültûr Servisi - Ingıltere'dekı nyatrolara hükümet tarafından 25 milyon sterlinlik bir fon aynldı. Bu fon, sanatsal ürünlerin niteliğinde bir gelişimi amaçlıyor. Ingiltere Sanat Konseyi bu para desteğinden 194 kuruluşun yararlanacağını belirtti. Ama bu kuruluşlann içinde kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olan Croydon VVarehouse gibi beş büyûk tiyatro bulunmuyor. Paranuı büyük bir kısmı Londra'daki Almeida Tiyatrosu'na gitti. Almeida Tiyatrosu, nitelikli yapıtlan ve ulusal ve uluslararası turneleriyle dikkat çekiyor. Bu fon, tiyatronun büyük projelenni destekleyecek ve 2002 sezonu için salonlannı restore etmelerine yardım edecek. Hükümetin ayırdığı bu fonla yapılması istenen projeler arasmda, çocuklann, gençlenn ve etnik azınlıklann ilgisini tiyatroya çekmek de bulunuyor. M. Kaplan Edebiyat Ödüllepi beUi oldu • Haber Merkezi - Izmir'de Özgür Eğitim Yayınlan'nın Mevlüt Kaplan adına dönüşümlü olarak sürdüregeldiği çocuk öykü ve roman yanşmalan sonuçlandı. 2000 yılının yanşma konusu "ilk gençlik öyküleri"ydi. Talip Apaydın, Tank Dursun K., Sami Karaören, M. Yaşar Bilen ve Mevlüt Kaplan'dan oluşan seçici kurul, bırinciliği; 'Maç Bifti' ile Lütfu Gülşen'e, ikinciliği; 'Yıldız Yürümesi' ile Mehmet Erdoğan'a, üçüncülüğü; 'Birleşik Sevgiler' ile Hülya Tozlu'ya verdi. Erhan Tığlı ise 'Kolye' ile mansiyona değer görüldü. Oyuncular tek çatı altında örgüttefliyor • İSTANBUL (AA) - Oyunculuk alanındaki üç büyük meslek kuruluşu olan Sinema Oyunculan Derneği (SODER). Çağdaş Sinema Oyunculan Denıeği (ÇASOD) ve Tiyatro Oyunculan Derneği (TODER), 'Oy-Bir' adı altında Oyuncular Meslek Birliği'ni kurmak amacıyla Kültür Bakanlığı'na başvuruda bulundu. ÇASOD Başkanı Rutkay Aziz, böyle bir birlik kurmanın oyunculara gerek telif haklan, gerek dığer haklannı koruyabilmeleri ve güçbirhği yaparak birlikte savunabilmeleri açısından yarar sağJayacağını bildirdi. TODER Başkanı Göksel Kortay da sanatçılann yıllardan beri kolay örgütlenemediğini ıfade ederek bu birlığin oyunculuk mesleğinin tanımını çizeceğini söyledi. Kobay'13MaprtaBıka'da I Kûmır Servisi - Enka Vakfı 'nın bu yıl on üçüncü kez düzenlediği Kültür Programı 2001 'de 13 Mart Salı günü saat 20.00'de Enka Oditoryumu'nda Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'nun sunacağı 'Kobay' izlenebilir. 'Kobay'ı D. Keyes'ten uyarlayan ve yöneten Ali Poyrazoğlu. Dekor tasanmı Banş Dinçer'e, ışık tasanmı Yüksel Aymaz'a ait olan oyunun bilimsel deneylerle kobay olarak kullanılan zihinsel özürlü bir çiçekçinin öyküsünü anlatıyor. Oyunda Ali Poyrazoğlu'nun yanı sıra Suzan Aksoy, Özdemir Çiftçioğlu, Özden Ayyıldız, Berrak Yıldınm, Onur Şenay, Zuhal Öztürk, Burcu Güneş, Esra Pamukçu, Koray Onur ve Okan Çivlik rol alıyor. Tüpk Baiesi'nin kurucusunun anısma yanşma • ANKARA (AA)-Kültür Bakanlığı, öncekı gün 104 yaşında yaşamını kaybeden Türk balesinin kurucusu Dame Ninette De Valois'nın adına uluslararası bale yanşması düzenleyecek. Yanşma, uluslararası jüriler ile Devlet Opera ve Balesi'nin öncülüğünde gerçekleştirilecek. İngiliz Kraliyet Balesi'nin de kurucusu olan Dame Ninette De Valois. Türkiye'de bir klasik bale okulunun kurulması için çalışmalar yapmak üzere Türk Hükümeti'nindaveti üzerine 1947'de Türkiye'ye gelmiş, çeşitli çalışmalar yaparak Türk balesinin kurulmasma ve gelişimine büyük katkı sağlamıştı. Sanatçı, ilk resmi ve akademik özelliğe sahip Bale Okulu'nu Yeşilköy'de açtı. Okul, 1950 yılında Ankara'ya taşınarak Devlet Konservatuvan'na bağlandı. BUGÜN • AKSANAT'ta saat 14.00'te DVD'denEbis Presfcy'in konseri izlenebilir. (252 35 00) • BABYLON'da saat 23.00'te Cold House'un konseri yer alacak. (292 73 68) • TOHÜM KÜLTÜR MERKEZt'nde saat 16.00'da BarryLevinson'ın 'Başkanm Adamlan' adlı fibni gösterilecek. (694 22 _ Jy