Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURtYET 6 OCAK 2001 CUMARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus@cumhuriyet.com.tr
Kurucu Meclis ve Başyapıtı: 61 Anayasası
D r . AleV C O Ş K U N 1961 Anayasası nı Hazırlayan Kurucu Meclis Uyesı
K
urucu Iktidar, anayasal
bırdeyımdır Yenıkuru-
lan bır devietın ılk ana-
yasasını hazırlayan ya
da yururluktekı bır ana-
yasal duzene son venl-
mışse, yenı bır anayasa yapılıyorsa bu-
nu hazırlayan kurula, Meclıs'e, kurucu
ıktidar ad« venlır Omekler, ılk Amen-
kan Anayasası'nı hazırlayan 1787 Phı-
ladelhıa Kongresı, 1789 Fransız Devn-
mı nden sonra Fransız Anayasası'nı ha-
zırlayan buyuk devrım Meclısı, 1848
Fransız Anayasası'nı hazırlayan Meclis,
1917 Devnmı'nden sonra Sovyet Rusva
Anayasası'nı hazırlayan Meclis bu tanı-
ma uyan en çarpıcı orneklerdır
Dığer bu- anlaümla, ulkelenn tanhle-
nnde sadece anayasa hazırlamak ıçın go-
revlendınlen meclıslere Kurucu Iktidar
ya da Kurucu Mecfis adı venlır
23 Nısan 1920 de Ankara'da toplanan
1 'uıcı TBMM, Ulusal Kurtuluşu yone-
tenbn-ıhtılalmechsıydı Turksıyasalta-
nhınde ılk kez bır anayasa yapmakla go-
revlendınlen Meclis, 6 Ocak 1961 gunu
toplaııulanna başlamış olan Kurucu Mec-
hs'tır
Bugun, bu devnmcı ve ılencı Mech-
s'ın açıhşının 40 yıldonumudur
Turk sryasal yaşamında ılk kez bır ana-
yasa hazırlamak ıçın toplanan Kurucu
Meclis 1961 Anayasası'nı hazırladı
1961 Anayasası, Kurucu Meclis'te uzun
tartışma ve çalışmanın urunu olarak or-
taya çıktı, daha sonra halkoylamasına
sunuldu 9 Temmuz 1961 tanhınde hal-
kın oylanyla kabul edılerek yururluğe
gırdı
Kurucu Meclis, 27 Mayıs Devnmı'n-
den hemen yedı ay sonra toplandı 27
Mayıs 1960'ta Sılahlı Kuvvetlenn yo-
netıme el koyması emır komuta zıncın
ıçınde olmamıştır Değışık rütbedekı 38
subayın bır araya gelmesıyle gerçekleş-
mıştu1
Her rutbeden, sosyal tabakalann
her katmanından gelen bu 38 kışı, Mıllı
Bırlık Komıtesrnı (MBK) oluşturmuş-
tur
MBK, yönetıme el koyduktan hemen
sonra unıversıte ogretun uyelennden,
ozellıkle en unlu hukukçulardan oluşan
bır bılım kurulu oluştruldu Daha sonra
Kurucu Mechs'm oluşumu ıle ılgılı 13
Aralık 1960 gun ve 157 sayıh yasa ya-
pıldı Kurucu Meclis MBK uyelen ıle
Temsılcıler Mechsı'nden oluşuyordu
Kurucu Meclis 272 uyeh bır mechstı
îllerden seçımle gelen 75 uye, sıyası par-
tılerden seçılen 75 üye (CHP ve CKMP),
barolar 6, ışçı sendıkalan 6, tanm kuru-
luşlan 6, basın kuruluşlan 6, unıversıte-
ler 12, yargı organlan 12 uyeyı kendı
aralannda toplanarak seçtıler Kendı or-
gutlennın temsılcılen olarak Meclıs'e
gönderdıler Boylece Kurucu Meclis,
sendıkalar, barolar, tanm kuruluşlan, ko-
operatıfler, basın kuruluşlan, oğretmen
kuruluşlan, yargı organlan gıbı srvıl or-
gutlere oncehk venlerek oluşturulmuş-
tu
Kurucu Meclıs'e seçılebılmek ıçuı 25
yaşını bıtırmış ve en az lıse ya da dengı
bır eğıtım kurumundan dıploma almış
olmak gerekıyordu Kurucu Meclıs'te
anayasa ve seçım yasa tasanlanm hazır-
lamak ıçın ıkı komısyon kuruldu Ana-
yasa Komısyomı Başkanhğı'na, unlu Os-
manlı Tanhı yazan Prof Dr EnverZıya
Karalseçıldı Bukurulda. HıfhVeldet
Vehdedeoğlu, Tank Zafer Tunayu, Ra-
gq> Sanca, Bahri Sava, Muncı Kapani,
MuammerAksoy, Turan Feyzioğlu, Ismet
Giritii gıbı unlu hukukçular yer aldı
Bu Mechs'te, Ulusal Kurtuhış Savaşı'n-
da gorev yapmış kımı askerler de gorev
almıştı Kuşkusuz en onemlısı Ulusal
kurtuluş Savaşı'nm Garp Cephesı Komu-
tanı Ismet İnönu. Abdurrahman Nafız
Gurman,Fahn Beien,Şahap Gürkr, Ka-
zunOrbay sayılmalıdır Meclıs'uı 6 Ocak
1961 tanhındekı ılk gunkü açılışında en
yaşh uye olarak başkanlığı, Ulusal Kur-
tuluş Savaşı'nda 1 'ıncı Meclıs'te Dışış-
len Bakanlığı yapan Yiısııf Kemal Ten-
girşekustlendı Bu şolensel açılışta 41ev
Coşkun, Oktav Ekşı, Şevkı Aysan, Huse-
yin Onur gıbı en genç uveler kâtıplık
yaptılar Daha sonra yapılan seçunlerle
Em Org Kâzım Orbay Meclis Başkan-
lığı'na, Yargıtay ve Danıştav başkanlan
Lutfü \kadh ve ıbrahim Senfl Mechs
başkan vekıllıklenne seçıldıler
Bu Mechs'te Doğan Avcıoğlu, Müm-
taz Soysal gıbı genç beyınler, Şemsettm
GünaMay;FevziLütfü Karaosmanoğiu,Yfc-
kup Kadn Karaosmanoğiu, Seüm Sar-
per, Hıfa Oğuz Bekata, Şe% ket Raşıt Ha-
tipoğiu. Uhanu Sancar. Cemil Saıt Bar-
las, Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Tahta-
kılıç, tsmaıl Ruştü AksaL, Ekrem Alıcan.
Osman Bölükbaşı, Kemal Saür,Fetfaı Çe-
Bkbaş, Bülent Ecevrt, Cihat Baban gıbı
onernlı sıyasal kışıler yer almıştı Avn-
ca, bu Meclıs'te kamu bûrokrasısınde
sıvnlmış olan Adnan Başer Kafaoğlu,
Avni Başman, Ferit Melen, Zıva Muezzi-
noğlu, Sait Nacı Ergın, Şefık İnan, Daniş
Koper, Kemal Kurdaş, Reşat Tardu, Fe-
ndun Lstün, Şahap Kocatopçu gıbı ısım-
ler de yer ahyordu. Bu Meclis özvenh bır
çalışma ongormuştu Çalışmalanna sa-
at sabah 09 OO'da başlar gece yanlanna
kadar surdururdu 27 Mayıs 1961'e ka-
dar 5 ay gıbı kısa bır surede anayasa} ı ta-
mamladı
Kurucu Meclis atanmış bır Mechs de-
ğıldı Seçımle oluşmuş devnmcı ve ıle-
ncı bırMecks'u 27 Mayıs 1960,1950'den
sonra Ataturk ılke v e devnmlenne kar-
şı çıkanbır sıyasal harekete tepkıdır Ku-
rucu Meclıs'ın oluşması Ataturkçüluğe
tekrar donuşu sımgehyordu
Kurucu Meclıs'ın yaptığı 1961 Ana-
yasası Türk toplumunun yarattığı en ıle-
ncı anayasadır Bu anayasa ozellıkle çağ-
daş laık ve hukukun ustunluğu ılkesıne,
ınsan haklanna en ust derecede saygıya
v e sosv al devlet ılkelenne dayalı bır ana-
yasal sıstem oluşturmuştur 27 Mayıs
1960, hjçbır zaman dığer asken darbe-
lerle (12 Mart ve 12 Eylul) karşılaştın-
lamaz, aynı kefeye konulamaz Bu say-
dığımız son ıkısı tutucu, yuzlen genye
donük sağcı hareketlerdır 27 Mayıs 1960
hareketı, ılencı, devnmcı, ve Ataturkçu
oluşuyla dığerlennden tamamen aynlır
Kımı Ikmcı Cumhunyetçıler ve eskı
Marksıstler, hepsı asken darbedır dıye-
rek 27 Mayıs'ı da aynı kefeye koyarlar
Ovsa, 27 Mayıs'ın getırdığı 1961 Ana-
vasası henuz aşılamamıştır Bugun bıle
1961 Anayasası Turk aydınlannın onun-
de bır hedef olarak durmaktadır
Turkıye'ye "bol geldi", "dar gddi" gı-
bı bılım dışı soylemlerle uzun sure 1961
Anayasası'na her vesıle ıle saldıranlar, bu-
gun sıyasal yaşamlannda hıç de etkın
olmayan bır duruma duşmuş bulunuyor-
lar
1961 Anayasası'na tepkı olarak sıya-
sal katılmayı en alt duzeye ındu"gemeye
çalışarak oluşturulan 1982 Anavasası'n-
dan, kırlenen bır sıyasal sıstem ve denet-
lenemeyen bır hderler demokrasısı orta-
ya çıktı Kaühmcı olmayan bır partıleş-
me, lıderlenn sultasında bır Mechs v e sı-
yasetten gıderek soğuyan ve yabancüa-
şan bır toplum oluştu
Bu kotu gıdışten esenlığe çıkış, nasıl
gerçekleşecektır'1
Bu ancak, 1961 Ana-
yasası'nın, hukukun ustunluğu, gemş sı-
yasal katılım, sosyal devlet ve adalet ıl-
kelennın hıç odun venneden tekrar ya-
şamageçınlmesıyleolanaklıdır Kurucu
Mechs'm toplanmasınm 40 vıldonu-
munde ymehyoruz,
1- 1961 Anayasası çağdaş \e ılencı
bır anayasadır
2- Bu anayasa ınsan haklan ve temel
hak ve ozgurluklere en ustun değen ver-
mıştır
3- Sosyal hukuk devletı ılkesını be-
nımsemıştır
4- hukukun ustunluğu ılkesıru yaşama
geçırmıştır
5- Laık devlet ılkesuu ve "miffi mü-
cadele ruhu"na dayalı bağımsız Turk
ulusçuluğunu, "\iırita banş dünyada ba-
nş" ılkesıru on plana geçırmıştır
Bu nedenlerle 1961 Anayasası, Kuru-
cu Mechs'm olmez esendır
Henuz 25 yaşında CHP Gençlık Kol-
lan temsılcısı ve en genç uye olarak ka-
tıldığım bu Meclıs'te, gorev yapan demok-
rası âşığı, hukukun ustünluğune, sosyal
adalete ve Ataturk ılke ve devnmlenne
ınançla bağlı \e ustun gorev duygusuy-
la gorev y apmış olan ve bır kısmı aramız-
dan aynlan tum Kurucu Mechs uyelen-
m ıçtenhkle ve saygıyla selamlıyorum
EVET/HAYIR
OKTAY AKBAL
Güpsel'den Sonra
Sunay'la!
Geçen yazımda Baykurt'un "Bır TÖS Vardr kı-
tabından soz etmış bu arada TÖS'lulenn Cumhur-
başkanı Cemal Gursel'le yaptıklan konuşmalan,
Gursel'ın eğrtım konusundakı gonjşlennı okurlanma
duyurmuştum Gursel baba bır ınsandı Baykurt'un
"Ytlanlann öcu" nomanından yapılan fılm yasaklan-
dığında bu karan yanlış bulmuş, o yasağı kaldırmış-
tı Bu kez, Fakır Baykurt'la Cumhurbaşkanı Cevdet
Sunay'ın goruşmeanı okurlanma aktarmak ıstıyo-
rum
Baykurt, Sunay'la göruşmesını şu satırlarla anla-
tıyor
"Devnmcı Eğıtım Şûrası karar aldı, oğretmenlen
temsıleden bırgrup Çankaya'ya gıdıyorvz Bu kez
orda Cevdet Sunay oturuyor Sorunlanmızı bır de
ona anlatacağız Şûra 'ya katılan oğretmenlenn ağır
basan eğılımı, 'dert yanar gıbı değıl', haklı dunım-
da ıken haksızlık goren büyuk mesleğın ısteklennı
devietın başında bulunan kışıye anlatacağız "
Şûra tartışmalı geçmış sorunlar ortaya dokulmuş,
çözum arayışlan hızlanmış Mademkı resmı makam-
lar duyarsız, oyleyse dertlenmızı halka kendımız an-
latınz, demış oğretmenler Açık hava toplantılan, yu-
ruyuşler, basında, radyoda soyleşıler, o da olmazsa
derslen boykot etmek
1
Baykurt, Sunay Paşa'ntn daha once kımsesız ço-
cuklarla ılgılendığını duymuş, onu egıtımcılere yakın
bır kışı sayıyor
"Oturduğu masaboş Üstündehıçbırşeyyok Bı-
zı karşısına oturttu Çekmecesmden kuçuk bır not
deften çıkardı Buyrun sızı dınlıyonım dedı" Bay-
kurt, Devnmcı Eğıtım Şûrası'nın neden toplandığı-
nı, ne gıbı goruşler onenldığını anlatır, Sunay "Bılı-
yorum" der "Bunlan geçın, bıhyonım " Baykurt kı-
saca anlatır "Öğretmenlenmızın meslek güvence-
len yok, kıyımlar aldı yurudu örgut uyelenmız kış
vaktı ordan oraya surûlüyor" Sunay, kıyılan oğret-
menlenn haklı olarak cezalandınldığı kanısındadır "Çok
sayıda komonızm propagandası yapanlarda var Bun-
lar fevkalade sakıncalı Bunlann sız neresını savu-
nuyorsunuz" dıyerek Baykurt'u susturmak ıster
"Sen hukuktan bahsedıyorsun, oysa hukuk başka,
ıdare başkadır Az çok ben de hukuk okudum " Ak-
soy, Arman, Akol, Helvacı hayretle konuşmayı ız-
lemektedırter' Baykurt, eğıtımın kalrtesının duşuk ol-
duğunu soyleyınce aldığı yanıt şudur
"oğretmenler sızlersınız, yukseltın' Her şey elı-
na.de Okullaryedı mılyon oğrencı ıle stze teslım edıl-
mıştır öğretmenlık ozven ıster"
Baykurt en onemlı sorunu şoyie dıle getınr
"Eğıtım, adı üstunde mıllı, yanı ulusal olması ge-
rekırken eskıden ben pek çok yabancı etkıler altı-
na sokulmuştur ozellıkle 1950'den ben Amenka-
lılann 24 pro/esı uygulanıyor" Cumhurbaşkanı'nın
buna verdığı yanıt ıbret vencıdır
"Benım bıldığım, bunlar yararlı pro/elerdır Ame-
nka dostumuz ve müttefıkımızdır Kamuoyunda ya-
pılan Amenka aleyhtarlığı oğretmenlere de geç-
mış Ağzını açan Amenka'ya atıyor Bır turlü anla-
mıyorum ne ıstıyorsunuz Amenka 'dan9
"
Baykurt'un döğru durust bır yanrt venmesını bek-
lemeden devam eder
"Amenka komonızmın dıbınde bır ûlke olduğu-
muzu bılıyor Kalkınma yonunden pek çok sorunu-
muz olduğunu bılıyor Türkıye ıç ve dış duşmanla-
ra açık bır ülke Yenı kuşaklann yetennce güçlû ye-
tışmesı ıçın bıze dostane destek sağlıyor Ben de
çok merak edıyorum Sız bunlaria nıçın ılgılenıyor-
sunuz Devietın başında yetkılı ve sorumlu buyük-
leryok mu? Bırakın onlar ılgılensın, sız ışınıze ba~
kın"
Fakır Baykurt bu ılgınç goruşmenın sonunu şoy-
le anlatıyor
'TÖS üyelen ıçın solcu denıyorya, sankı yıllardır
ekonomıyı solcular yonetıyor gıbı, Cumhurbaşka-
nı, bozuk gıden butûn ışlerden onlan sorumlu tu-
tuyora benzıyordu Bız gene de bır arada, başlan-
mızla selam venp çıktık Çankaya'da bır daha Su-
nay'ı görmeye geleceğımızı sanmıyordum "
Bır oncekı Cumhurbaşkanı Cemal Gursel'ın oğ-
retmenlere gosterdığı yakınlık ve TÖS uyelennı guç-
lendırıcı tutumundan sonra, yenı Cumhurbaşka-
nı'nın soğuk davranışı, suçlayıcı sozlen, TÖS kuru-
lundakı Muammer Aksoy, Nevzat Helvacı, Osman
Akol ve TÖS Başkanı Fakır Baykurt'u buyuk bır duş
kınklığına duşurmuştur
Evet, tum eğıtımcılenn, aydınlann "Bır TÖS Var-
oVyı dıkkatle okumalannı ısterdım .
Derin, Ince İnsanlık Mantığı...
Prof. Dr. Aşkın KARADAYI
D
uz Aristo mantığmm insanlık
mantığı ıle çelıştığı kesmdır
Bu bazı ömeklerle çok açık ola-
rak gostenlebüır Idama mah-
kûm edılen, hatta karan kesın-
leşen ve her turlü kurtuluş yo-
lu tıkanan bır kışı hastalamrsa ne yapmak gere-
kır
9
Kaba mantjc şoyle der Bu- an once asma-
lı' Zaten onünde sonunda asılacak, üstelık acı
çekayor Bır an once acısı dınsm Bır sure daha
yaşamasının ne yaran olacak
9
Böyle bır dunı-
mun otanazı ıle benzerhğınm tartışıhnası onem-
lı ve çok karmaşık bu- konudur Hastahğm ver-
dığı somut acılar yamnda olum ve yok olma
korkusunun yarattığı scyut acılar bır an once
dındınlsın mı
9
Zaten ölecek olan bır kışının bır sure daha acı
çekmesuun, ustelık bır de devlete, ulke ekono-
mısme yuk ohnasuıın ne yaran olabılır Asm
1
Hem devletı, hem ekonomıyı hem de suçluyu
kurtann Buradakı duz mantık şudur
A) Bu kışı tedavı edıunezse olecek (hastalık-
tan)
B) Tedavı edılıp ıyıleşırse yme ölecek (asıla-
rak)
C) Nasıl olsa onûnde sonunda olecek, o hal-
de bırakalım olsun
Açlık gTevı yapan kışılen kurtarmaya çalı-
şanlara "kendi haDerine bırakın olsünler. Biz de
kurtulalım. Neden uğraşnorsunuz?
1
" gıbı one-
nler ılen suren bazı kışılenn duşuncelen de ay-
m mantığa dayanmaktadır Buradakı duz man-
tık da şoyledır
A) Mudahale edıbnezse ölecekler (açlıktan)
B) Öhnezlerse sonradan ölecekler (asüarak)
C) Nasıl olsa ölecekler, o halde bırakalım ol-
sunler
Buna benzer bu- mantık da şöyle yürutuhnek-
tedır
A) Asmazsak beklersek, bu* sure beslememız
gerekecek (beslemezsek açlıktan olur)
B) Sonunda nasıl olsa olecek (asılacak) Us-
telık beslemek ıçın gereken paralar da boşa gı-
decek
C) O halde boşuna beslemeyeum, bır an on-
ce asalım gıtsın
Bu mantığın sozcuklerle anlatımı şoyledır
"Asmayıp da beskvehm mi?" Bu son tumcede
ek olarak ılgılı kışılen insanlık yonunden bır
mıktar aşağı gorme anlamı da bulunmaktadır
Konuyu Nörofelsefe (*) açısından ele alır-
sak
Paul Maclean 1970 yılında uçlu beym (tnune
braın) kurammı ılen surdu (Ledouxl998,s 98,
Restak 1980 s 51) Bu kurama gore ınsanlarda
uç ayn beym bulunmaktadır En altta bulunan,
en eskı kesım surungen beym (Reptıhan bram
ya da kısaca R beym), onun ustunde eskımeme-
h beym (paleomammahan bram, lımbık bram)
ve en ustte, en yem beym yenımemelı beym (ne-
omammalıan bram)
"Bu üç beyin birbiriyie bağlanük, biyolojik
bilgisayar gibidir. Her bınnın kendi zekâsı, ken-
di özneffiği, kendı zaman ve uzav duyusu kendi
beneği ve başka işlevleri vardır" (Restak, 1980,
s 52)
Surungen beym (ınsanların evnmle surun-
genlerden turediğı kabul edıldığınden) ınsanla-
nn (doğallıkla aynı zamanda tum hayvanlann)
temel gereksınmelennı sağlar Bunlarkalp ve so-
lunum, yemek, ıçmek, ıdrar ve gaıta yapmak, cın-
selüışkıdebulunmakvb ışlevlerdır Bunlar can-
lılann yaşamda kabnası ve türunu surdurmesı
ıçm zorunludurlar
Surungen beym ıle yemmemelı beym arasın-
da eskunemeh beym ya da lımbık beym bulu-
nur Bu, duygular ve heyecanlarla ılışkıh olup
obur ıkı beym arasında ılışkı sağlar Burada bes-
lenme, savaşma, kaçma ve cınsel ılışkı merkez-
len bulunur
Gorulduğu gıbı ilk ild beyln bıreyın ve turun
korunması ıle gorevlıdır
Yenımemelı beym ıse uygarlığın gehşmesı ıle
ınsanda ortaya çıkarak gelışmış ve obur ıkısının
ustunu ortmuştur Tum msancıl ışlevler, vıcdan,
ınsaf, ahlak, onur, ozgurluk, sadakat vb soyut
ışlevlen sağladığına ınanıhnaktadır Evnm ba-
samaklannda yukseldıkçe yenımemelı beym R
beymnı orter ve golgeler, sınırlandınr
Surungen beym salt kaba mantıkla çalışır Uy-
garuğu) Uertemesifleorta>
ı
a çıkan hıçbir kurah
da tammaz. Savanda yatan bır aslan acıktığm-
da ayağa kalkar, gozune kestırdığı bır avı, öme-
ğın bır zebrayı kovalar, yakalar ve yer Cınsel ar-
zu duyan bır kopek, sokakta rastladığı ılk kö-
pekle, dışmm kızışmış v e hazır olması koşuluy-
la, çıftleşebılır Sadece bu tur bır mantıkla dav-
ranan ınsanlar da, kendılenne yonelen en kuçuk
bu- tehlıke olasıhğında bıle, bu tehhkeyı yarat-
ma olasılığı olan tum kışılen, araştınp soruştur-
madan, son derece bencıl bır tunimla (kurunun
yamnda yaş da yanar daha doğrusu suçlu ya-
mnda suçsuz da yanar ama sonuçta bız kendı-
mızı kurtannz duşuncesıyle) tumuyle ortadan
kaldırmayı duşunebılırler
Uygarlığm gehşmesı ıle venımemeubevnide
gelışmış v e surungen beynıru denenm altına al-
mıştır Insanlar hayvanlar gıbı davranamaz, su-
rûngen beynmın kaba mantığı ıle hareket ede-
mezler Ortaya çıkan gelenekler, gorenekler, ya-
salar, hukuk ve adalet, surungen beynının kar-
şısına denn. mce insanlık ya da venımemelı bey-
m mantığını çıkarmıştır
Burada yenimemeB ve sürüngen beviıi arasm-
dakı çelışkı ıkı turludur Ilkı surungen beymmn
yenımemelı bevnınden daha adaletlı gorundu-
ğu çehşkıdır Aşm açlık durumunda olan bın-
nm dığerlennde çok bol olan yıyeceklen alama-
ması ve açlıktan olmesı bovle bu- çelışkıdır Bu-
rada haklı olan taraf surungen beym gıbı görun-
mektedır Ancak konunun dennme mıldığmde
bu sorunun çözümunun gene yemmemelı bey-
nıne kaldığı gorulebıhr Bu çeüşkı bu yazının kap-
samı dışındadu-
tkıncı çelışkı, yenımemelı beymmn, ozellık-
le ahn lobunun, surungen bevm karşısında da-
ha adıl gorunduğu çelışkı ıse buyuk sorunlar
yaratmaktadır
"Kısasa lasas" kaba mantık yonunden son de-
rece sağlam bır kuraldır Insanlar eşıt oldukla-
nna gore (aslında kısasa kısas kuralmın uygu-
landığı ulkelerde eşıthğm zerresı bıle bulunma-
maktadır) bınmn gozunu çıkaran bır dığenmn
de gozunun çıkanlması doğru gorunmektedır
Hatta daha adıl olmak ıçın hangı goz çıkanldı
ıse sağ ya da sol, karşılığında o gozun çıkanl-
ması gerekır (Adaletm ozunu, temelım eşıtlık
duşuncelen oluşturur" (Aral 1994, s 49)
Adam oldurenlen ne nedenle olursa olsun as-
mak ya da herhangı bır yontemle fazla ınce ele-
yıp sık dokumadan oldürmek kaba mantık açı-
sından en doğru yol gıbı gorunmektedır Ancak
ınsanlığın mce mantığı boyle çalışmamaktadır
Boyle bır mantıkla kan dav ası yurutulurse orta-
ya sonuçta kımsenın sağ kalmaması gıbı bır teh-
hke çıkabılır, tum msanlann bırbınm oldurme-
sı ıle sonuçlanabılır Boylece ınsan türu de or-
tadan kalkar Nukleer savaşın mantığı genelde
buna benzer bu- mantıktır
Nedenler hesaba katılmazsa, hıç suçu ohna-
dan bu-den onune atlayan bınne çarparak olu-
mune neden olan surucuyu öldurmek mı gere-
kecektır"'
Nedenler ıncelendığınde sorun daha da kar-
maşıklaşmaktadır Fakır bır ulkerun paralannı ça-
larak dolaylı olarak da olsa ınsanlann yavaş ya-
vaş acı çekerek olmesme neden olanlan oldur-
mek mantıklı (bır anlamda yasal) mı olacaktır
9
Bu tur kaba yuzeysel, surungen beym man-
tığının hıçbir yonden ışlerlığı olamayacağı or-
tadadır
Yalakalar ne derde desm ve gudumlu tanh ne
yazarsa yazsın, >enımemeh beynmı (ozellıkle ahn
İobu) kullanmayanlar yahuz surungen beyınle-
nyle davranan, sadece surungen beynıntn yuze-
yel ve kaba mantığını kullanarak, ınsanlığın ın-
ce manüğıyla çehşen kararlar alanlar ve bazı soz-
lerle cevher yumurtladıklarmı sananlar, nasıl
yaşar ve nasıl olurlerse olsunler, hayvan (**)
gıbı yaşamış ve hayvan gıbı olmuş olurlar Bu
en azmdan biyolojik vonden kesm bu- gerçek-
tu-
Bu gerçek şoyle de ortaya konabılır
"Çûnkürastlantıvekevfnık ahlak dışıdır Kim-
senin msanlar uzenndevç kejfince ve salt bu-ege-
menlîk kurması düşunulemez. Bovle olursa in-
sanlar arası ılişkiler ahlakı ve ınsanı bır kışiük-
ten çıkıp (surungen beym düzeyıne ınıp A.K.), her
turlü ahlak kavgısı ve kavramından uzak, hay-
vanlar arasıüışkıfcredonuşur."(\ral 1994, s 49)
Sonuçta surungen beym mantığı yurutursek,
A) Hayvanlar surungen beyın mantığı ıle dav-
ranırlar
B) Bazı ınsanlar da surungen mantığı ıle dav-
ramr
C) O halde bazı ınsanlar hayvan gıbı davra-
nırlar Bu yonden hayvan olarak nıtelendınlebı-
lırler
(*) Nörofelsefe sımr sıstemımn görvnuşü al-
tında vatan gerçeklen araştımn bır daldır
(**) Ha\-\an sozcuğu burada bnolojık bır
tenm olarak kullanılmış olup hıçbir hakaret an-
lamı taşımaz Aslında bazı durumlarda orne-
ğın sadakat ınsan-ha\van kıyaslamasından
hangı tarafın daha kazançlı çıkacağı da gorun-
duğu kadar kesın değıldır
Vakfımızın kuruluşuna
büyük destek veren, Cumhuriyet hanımefendisi
FATMA
BARŞAL'ı
kaybetmiş bulunuyonız.
Sevenlerinin başı sağ olsun.
İZNİK EĞİTtM VE ÖĞRETİM VAKFI
KIRIKHAN ASLİYE HUKUK
HÂKÎMLİĞl'NDEN
DosyaNo 1999 13^
Davacı Özturk Sumer vekıh Av Hayrettın Neşelı ta-
rafından davalılar Ahmet Yıldızbaş, Yaşatan \e Halk Sı-
gorta aleyhıne açılan alacak davasımn vapılan
13 12 2000 tanhlı duruşmanın ara karan gereğınce
Antakya Kanatlı Mah Ider Apt Dedebeyoğlu Sok
Kat 2 No 5 adresınde ıkamet eden davahlardan Ahmet
Yıldızbaş'ın belırlenen bu adresıne teblıgat vapılamadı-
ğı gıbı yapılan savcılık ve zabıta araşhrmalanna rağmen
de adresı de tespıt edılemedığınden adı geçen davalıva
ılanen teblıgat yapılmasına karar venlmıştır
Mahkememızde devam etmekte olan davanın dunış
ması 01 03 2001 gunu saat 9 40 a talık edümış olup, du-
ruşma gunu, duruşma saatınde hazır bulunarak davaya
karşı dıyeceklennızı sunmanız veya kendınızı bır vekü-
le temsıl ettırmenız aksı takdırde duruşma vokluğunuz-
da yapdarak karar venleceğı hususlan dav a dılekçesınuı
tebhğı yenne geçmek uzere ılan \e ıhtar olunur
13 12 2000
Basın 85
PENCERE
Avrupa'ya Karşın
Varolduk...
Almanya'nın gemıcı kasketıyle unlu eskı başba-
kanı Helmut Schmıdt 'Sevr yandaşı' ımış (B.
Ecevıt, Cumhunyet, 4 Ocak 2001)
Ya Helmut KoW
In kıyım eskı başbakan da "Hıçbır ders kıtabın-
da Turkıye 'nın Avrupa 'da yer aldığını okumadım"
dryor. (H. Bila, Cumhunyet, 5 Ocak 2001)
20'ncı yuzyılın ıkıncı yarısında, Avrupa'nın en
guçlu devletınde başı çekenlenn bıze bakışlannı an-
cak şansolyeler ıktıdardan duştukten sonra ogre-
nıyoruz, pekı, şımdıkı Başbakan Schroder ne du-
şunuyor^
ilerde anlanz, ama, Almanya'nın Öcalan'a ve
PKK'ye karşı tutumu, Lozan'dan çok Sevr'e sıcak
bakanlann polrtıkasına benzemıyor mu''
•
Yahudıler ozgun bır ulustur
Kendılenne has bırtanhlen, kımlıklen, ınanılmaz
tutumlan vardır, otekı halklara pek benzemezlen ın-
sanı şaşkınlığa duşururler
Turkler de oyledır
Osmanlı tanhı Batı tanhıne hıç benzemez, açık-
lanması kolay değıldır, altı yuzyıl suren ımparator-
luk Avrupa'ya da kok sokturmuştur, duşkunluk
donemınde bıle Turk bela sayılmıştır; horianmış, aşa-
ğılanmış, Avrupa'dan kovulması ıçın elden gelen
yapılmıştır
Yalnız Lloyd George'un 1919'daTurklere ılışkın
sovgulennı okumak bıle neyın ne olduğunu anla-
maya yeterlıdır
Ikı Helmut bu kulturie buyuduler
•
Sıradan bıransıklopedıyı açtığımız zaman Batı'da
kullanılan çoğu sozcuğun Yunanca, bır boluğunun
de Latınce kokenlı olduğunu gorursunuz, Grek ve
Hınstıyan kulturu Avrupa'nın damarianna ışlemış-
tır
Tanhsellık bu..
Ya guncellık9
Ikıncı Dunya Savaşı'ndan sonra Batı, Doğu Av-
rupa'yı komunızme teslım etmış, Anadolu'yu sa-
vunma kalkanı gıbı coğrafyasına katmıştı
Geçtı o gunler
Sevr turkulennın usuldan mınldanmaya başlan-
ması, rastlantı değıl
•
Başbakan Ecevrt'ın ulusal konularda duyaıiı ol-
duğu bılınıyor, kımısı bunu "dınozoriuk" saysa bı-
le çağdaş bır devlet adamının yapacağı başka ne-
dtr^ Bulent Bey ne dıyor
"- Helmut Schmıdt'ın açıklaması gerçekten çok
acı vencı Turkıye 'nın AB uyelığıne kesın karşı çık-
tığıgıbı, Turkıye'nın bolunmesınıbıle temennıet-
tığını açıkça ıfade edıyor"
Ikı Helmut
Ikı Helmut sıradan kışıler değıller, elbette ağız-
lanndan çıkanı duyuyorlar ve bılıyortan Schmıdt du-
peduz Sevr'ı ıstıyor
Gerçek bu
1
Turkıye elbette papaza kızıp oruç bozacak de-
ğıl, ama, çıplak gerçeğı de görup degerlendırmek
zorunda
1
AB'ye gırmek lyı de, asıl ryı olan, çağ-
daşlaşmakyolundakı hızımızın ıvmesını arttırmak-
tır
Bız varoluşumuzu Avrupa'ya borçlu değılız..
Tersıne, Avrupa'ya karşın varolduk
1
Yoksa bu adamlar çoktan bızı yeryuzu hantasın-
dan sılmışlerdı
Adınız
Geçiyori
Kendinizi tüm
medyada takip etmek,
adınızın geçtiği
c:^ tüm materyalleri
araştırmak, edinmek,
raporlamak
istiyorsunuz!...
6 4 9 2 ulusal ve yerel basın organı,
3 6 televızyon kanalı, 1 4 radyo ıstasyonu
24 saat elektronık ortamda satır satır
sanıye sanıye sızın ıçın takıp edılıyor,
derlenıp sıze ulaştırılıyor
PKESS
Medyadakı Gozunuz
w w w a j a n s p r e s s c o m
Em rtıan Caddes Otopark Ç kmaz No 6 D k taş 80700 Beş kta^istanbu
Tel 0 212 227 92 25 Pbx Faks 0 212 258 93 34
Turkıye Gazetecıler Cemıyetı nın yayınladığı gunluk
Bizim Cazete
Ulke sorunlarına ılışkın raporlarıyla, araştırmalanyla, koşe
yazılanyla, tarafsız haberlenyle sıvıl toplumlann gazetesı
Duzenlı okumak tçın abone olun Tel 0 212 511 08 75