Katalog

6 OCAK 2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Mudurnu'da operasyon • İSTANBUL (AA) - Mudurnu Tavukçuluk AŞ'nin üretim tesisleri ve markasının 6 yıllığına Besin Tavukçuluk Üretim ve Pazarlama AŞ'ye kiralandığı bildirildi. Mudumu Tavukçuluk'tan borsaya gönderilen açıklamada, şirkete ait tüm üretim tesisleri, bürolar ve markanın, Yönetim Kurulu'nun 25 Arahk 2000 tarihli karan doğrultusunda Besin Tavukçuluk'a 6 yıllığına kiralandığı duyuruldu. Açıklamada, üretim faaliyetlerinin 1 Ocak 2001 tarihinden itibaren Besin Tavukçuluk tarafmdan yürütüldüğü belirtildi. Anadolu Isuzu'da zopunlu izîn • ANKARA (ANKA) - Anadolu Isuzu, ticari araç talebindeki daralma nedeniyle çahşanlannı ücretli izne çıkarma karan aldı. Anadolu Isuzu'dan yapılan yazılı açıklamada, Türk ekonomisinde yaşanan son gelişmeler ve ticari araç talebindeki daralma nedeniyle çalışanlann, 8- 12 Ocak tarihleri arasında ücretli izne çıkarılarak üretime ara verileceği bildirildi. Zilepekmezj Avrupa'da • TOKAT(AA)- Tokat'ın Zile ilçesinde bulunan ve beyaz pekmez üreten Özkaleli Gıda Üretim Pazarlama Müdürü Orhan Özkaleli, beyaz pekmezin birçok Avnıpa üikesindeki marketlerde satıldığını söyledi. Özkaleli, pekmezi, başta Almanya, ıtalya ve Fransa olmak üzere bir çok ülkeye ihraç ettiklerini belirtti. •VIF reçetesine eleştiri • ANKARA (AA) - Türkiye Ziraat Odalan Birliği (TZOB) Başkanı Faruk Yücel, IMF reçetesinin Türkiye şartlanna uygun olmadığını öne sürerek "IMF, çiftçinin cebinden 597.1 trilyonlira yürüttü" dedi. Tanm ürünleri fiyatlannm, hedef enflasyona göre yüzde 25'i aşmayacak şekilde belirlendiğini kaydeden Yücel, "Yüzde 60 gıbı bir sapma, IMF reçetesinin Türkiye şartlanna uygun olmadığını bir kez daha göstermiştir" dedi. Tekstil ihracatı yüzde 13.5 arttı • BURSA(AA)-Bursa bölgesinden yapılan tekstil ihracatı, 2000 yılında yüzde 13.5 oranında artarak 440 milyon dolara ulaştı. Ihracat yapılan ülkeler arasında Almanya, 70 milyon 189 bın dolar ile ilk sırada yeraldı. GAP'ta bir ilk • ŞANLIURFA (AA) - GAP'ta tanm alanında bir ilk daha gerçekleştirildi. Şanlıurfalı çiftçi Ali Delir'in zamanından önce ektiği buğday başak verdi. Şanlıurfa Valisi Muzaffer Dilek, söz konusu başağın bereketli ovalan temsil ettiğini belirterek "Şanlıurfa ve Harran ovalanndakı bereket, bolluk kendini her mevsimde gösteriyor. Bu bereketli topraklara ev ve fabrika kurarak yapısını bozmayın" dedi. Asgari ücretliye aylık yüzde 30.9 yük bindirilirken rantiyenin yükü on binde 2 Vergîde çifte standartANKARA (C umhuriyet Bü- rosu) - Vatandaşın Vergisinı Koruma Derneği (VAVEK), hükümetin izlediği vergi poli- tikasının gelır dağılımını boz- duğunu bildirdi. VAVEK, asgari ücretlinin üzerindeki vergi ve kesintile- rin yükü yüzde 30.9 iken dev- let tahvilı ve Hazine bonosu fa- iz geliri elde eden rantiye kesi- minin üzerindeki yükün on binde 2 olduğunu ortaya koy- du. Asgari ücret üzerinden 14 milyon lira vergi kesen devlet, devlet tahvili ve Hazine bono- sundan hiç vergi almıyor. VAVEK'in yaptığı hesapla- mada, vergide adaletsiz uygu- lamalann gelir dağılımını boz- duğu ortaya konuldu. Bir asga- • VAVEK'in yaptığı hesaplamada, vergide adaletsiz uygulamalann gelir dağılımıru bozduğu ortaya konuldu. Asgari ücretliden aylık 14 milyon 348 bin lira Gelir Vergisi kesilirken devlet tahvili ve Hazine bonosu faiz kazançlanndan hiç vergi kesilmiyor. ri ücretli ayda 14 milyon 348 bin lira Gelir Vergisi öderken devlet tahvili ya da Hazine bo- nosundan aylık 100 milyar lira ve daha fazla gelir elde eden rantiyenin yıl içinde hiç Gelir Vergisi ödemeyeceğine dikkat çekildi. Açıklamada, "2000 yüında kamu kâgırJan dışında frihon- larealiralıkfaizgelirielde eden- ler ise (repo, mevduat faizi gibi) yüzde 17.6 oranında Gelir Ver- gisivefon ödeyecekler. Oysa ge- çen yıl zarar eden ikioci smtf bir esnaf, hcrhangi bir gelir elde et- memesine karşın hayat stan- dardı esası uyannca en az2 mil- yar lira üzerinden Gelir Vergi- si ödemek zonında kalacak" denildi. Ücredinhıvergi yfikû VAVEK'in hesaplamasında, brüt 139 milyon 950 bin lira alan asgari ücretünin 14 mil- yon 348 bin 760 lira Gelir Ver- gisi, 19 milyon 593 bin lira SSK primi, 2 milyon 799 bin li- ralık işsizlik sigortası primi, 839 bin 700 lira Damga Vergi- si, sabit ev telefonu için 1 mil- yon 438 bin lira yüzde 17'lik KDV, 12 milyon liralık cep te- lefonu faturası üzerinden 2 milyon 173 bin lira yüzde 25'lik Özel tletişim Vergisi ve 2 milyon 174 bin lira sabit üc- ret ödediği ortaya konuldu. Böylece toplam 43 milyon 308 bin liraya ulaşan kesintiler- den sonra asgari ücretli, cebin- de kalan 96 milyon 641 bin li- rayı harcarken de, yüzde 1-25 arasında değişen oranlarda KDV ödeyecek. Bu verilere göre rantiye kesiminin üzerin- deki yükün on binde 2'de kal- dığı şöyle ortaya konuldu: "Ayhk 100 milyar liralık tab- vil veya Hazine bonosu faiz ge- liri olan kişi. hiç Gelir Vergisi ödemeyecek. Bağ-Kur primi olarak en üst dilimden 130 mil- yon 262 bin lira ödeyecek. İşsiz- lik sigortası, damga vergisi öde- meyecek. Cep telefonu için 130 mifyon 900 bin liralık fatura esas aluMbğmda 23 milyon lira Özel tletişim Vergisi ödeyecek. Sabit ücret olarak 2 milyon 174 bin lira kesikcek. Sabit tekfon- da da cep telefonuyla aynı du- zeydeki fatura için KDV olarak 15 miryon 664 bin lira ödeyecek. Tüm bunlardan sonra 100 mfl- yarhrahkgeliriüzerinden yapı- lacak kesinti nıtan 171 müyon 136 bin lirada kalacak." StNANAYGÜN, ENFLASYONHEDEFtNDEKlSAPMANINMAAŞLARA YANSITILMASIGEREKTtĞM SÖYLEPf ATO, ücretliyezam istediANKARA (CumhuriyetBürosu)- An- kara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, enflasyon hedeflerinde sapma bu- lunduğuna işaret ederek asgari ücret ve memur maaşlanna bu rakamın refah pa- yı olarak yansıtılmasını istedi. IMF'ye verilen ek niyet mektubu ile iç piyasada zam ve ek vergilerden başka anlama gel- meyen dayatmalarda bulunulduğunu vur- gulayan Aygün, "Bu, koi-bacak kopara- cakcinsten yola mayın dö- şemektir" dedi. Aygün, dün düzenledi- ği basın toplantısında, Türkiye'nin en verimli ve gerekli 2 yılıru "saçma- sapanbiraP ilegeçırdi- ğinı, hangi önceliklerin. gerekçelerin bu affı ge- reklı kıldığının bugün bile anlaşılamadı- ğını kaydetti. 2000 yılını değerlendiren Aygün, sonuç olarak ekonomik ve sosyal güven ortamına virüs girdiğini, bunu ise 2000 yılının son araşnrmalannın ortaya koyduğunu bildirdi. Araştırmalara göre Türkiye'nin, insanlann birbirlerine gü- veni açısından yüzde 6 ile Filipinler'den sonra sondan ikinci durumda olduğunu, bu orarun ABD'de yüzde 36, Japonya'da yüzde 42, Isveç'te ise yüzde 60 düzeyin- de bulunduğunu vurguladı. Aygün, şu an- • Aygün, 4 kişilik bir ailenin hepsinin de asgari ücretle çalışması halinde bu ailenin açlık sınınnda kalacağını belirtti. da Türkiye'de yaprak kıpırdamadığını, umutsuzluk, geçinme ve iflas korkusu- nun dağlan bastığını, güven, gelecek ve moral bulunmadığını, 65 milyon insanın mutsuz ve umutsuz olduğunu, değıl 10 yıl sonrasını, 10 saat sonrasmı bile görme- nin olanaksız hale geldiğini anlattı. Asgari ücretin 2001 yılında 150 dola- ra çıkanldığını, bunun utanç verici bir ra- kam olduğunu vurgulayan Aygün, Yuna- nistan'da bu rakamın 540 dolar olduğunu söyledi. Türkiye'de asgari ücret 102 miryon lira değO de, 200milyon lira olarak be- Krienseydi, enflasyon ta- vana mı vunırdu" dıye soran Aygün, 4 kişilik bir ailenin aylık geçinme ra- kammın 600 milyon liraya çıktığını, 4 ki- şinin 4'ünün de asgari ücretle çalışması halinde bu ailenin açlık sınınnda yaşaya- cağını bildirdi. Niyet mektubuna eleştiri AB ve IMF ile ilişkilerde eşit, adil, şık çözüm yollannın zorlanması gerektiğini belirten Aygün, ek niyet mektubu ile iç piyasada zam ve ek vergilerden başka an- lama gelmeyen dayatmalarda bulunul'du- ğunu söyledi. Sabancı'ya boykot karanna tepki Ekonomi Servisi - DSP Istanbul ll Baş- kanlığı'ndan sonra, DSP Ankara ll Baş- kanlığı da dün Saban- cı Holding ürünlerini boykot karan aldı. DSP'nin bu karanna ise tepkiler giderek ar- tıyor. Istanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Mehmet Yıldınm, "Özel sektöre eylem tebdidi geri teper" de- di. DSP'nin, Sabancı Holding Yönetim Ku- rulu Başkanı Sakıp Sabancı nın eşi Tür- kan Sabancı'nın Baş- bakan Bülent Eccvit ve eşi Rahşan Ecevit hakkındakı açıklama- lannın ardından Sa- bancı ürünlerini boy- kot etme karannı de- ğerlendiren Yıldınm, bu çağnnın, DSP'nin demokrasiye inanma- dığı, en küçük bir eleştiriden dahi rahat- sız olduğu ve tenkide tahammülü bulunma- dığı izlenimini verdi- ğini belirtti. 'Tfepki doğâbfiiP~ Herhangi bir kişinin ifade ettiği görüşe ey- lemle karşıiık veril- mesinm tasvip edile- meyeceğini ve böyle birkampanya başlatıl- masınm kamuoyunda aksi tesir yapacağını savunan Mehmet Yıl- dınm, şöyle dedi: "Sayın Sakıp Saban- cı'nın eşinin Başbaka- nımız hakkındaki be- yanlan, kişisel görüş- lerini yansıtmaktadır. Politikacılann ekono- mik tehdide yönelme- leri, ekonomi birimle- rinin de politikacüan veya siyasi partUeri se- çimlerde bovkota her, bunu ise tasvip ernıi- yoruz." Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nden DUYURU TRAFIK SİGORTASI LIMITLERI YENİDEN BELİRLENDİ TEMINATLAR A-MADDI ARACIN TÜRÜ Otomobil Taksı Kamyonet Mınıbüs(8-14yolcu) Iş Makinesı Kamyon Otobus (15-25 yolcu) ARAÇ BAŞINA 1.200 000 000 1.200.000.000 1.200.000.000 1.200.000.000 1.200.000.000 1.200 000.000 1.200.000.000 B-TEDAVI GIDERİ KAZA BAŞINA KIŞİ BAŞINA KAZA BAŞINA 24oq.qoo.oqo 11 oqo.ooo.qqo 55.000.000.000 2.400 000.000 11.000 000 000 55 000.000 000 2 400 000 000 11 000 000 000 V\ 0.000.000.000 2.400.000.000|11.000.000.000^ 110.000.000.000 2400 qqq.ooo_ 11 .ooo.qqq.oqq jno.ooq.qooooo 2.400 000.000 + 11.000.000.000 110.000.000.000 2.4O0.0O0.0O0 H.OOO.OOO.OOoti43.000.000.000 C-SAKATLANMA ve ÖLÜM KIŞİ BAŞINA KAZA BAŞINA ii.ooo.ooo.ooo 55.qqq.qqq.oqqi 11 000 000 000 55 000 000 000' PRIMLER 40.000.000 135 000 000 64.000.00011 000 000 000, 110 000.000^000 11.OOO.OOOJOOI 110.000.000.000 100.000.000 ç ^ ' i i o . o o q . q q q . o q q _ 32^000.000 11.000.000.000 n^ooo^ooo^ojoo.ooo.ooo II.OOO.OOO.OO0T143.000.000.000 120.000.000 Otobus (26 ve ûstü^yo|cu)_ Traktor J1.200 000 000 1.200 000.000 2 400 000 000 11 000.000 000 242 000 000 000 11 0O0.O0C 000 242.000.000.000 2.400.000.000 11.000.000.000, 55.000.000.000 11000.000 000 Römork (*) ! 1.200.000.000 Motosıklet ve Yük Motosikleti 1.200.000.000^ Dtğer Araçlar (**) 1.200.000.000 2.400.000.000 11.000000.000 11 ooqo.qoo.ooo 2.400.000.000 11000.000.000 33.000 000.000 55 000^000^000! 11.000000.000 1100qo.ooo.qoo 11.000.000.000 33.000.000.000 2.400.000.000 11.000.000.000 55 000 000.000 11.000.000 000 55 000.000.000 32q.0q0.00q 6.000.000 6^000.000 6.000,000 60.000.000 * insan taşımada kullanılan römorklardır. Insan taşımada kullanılmajan romorklar. kendılerinı çeken motorlu aracın sıgortasına dahildır. ** Yukandakı tanıtnlamalara gırmeyen araçlardır. T.C.Başbakanhk Hazine Müsteşarlığı tarafından, Trafik Kanunu gereğince, 25 Aralık 2000 tarihinden geçerli olmak üzere, Trafik (Zorunlu KarayoIIarı Mali Sorumluluk) Sigortası teminat limitleri ve primleri yeniden saptanmıştır. Aracınızın Trafik Sigortasını yeni teminat limitlerine yükseltmeyi ihmai etmeyiniz. Çünkii; — Trafik Sigortası yeni teminat ve primleri, yürürlükteki tüm sigorta sözleşmelerine uygulanmak zorundadır. — Ek sözleşme yapılmayan ve temınatları yeni limitlere getirilmeyen sigorta sözleşmelerinde, sigorta şirketlerinin sorumluluğu eski teminat tutarları ile sınırlıdır. — Geçerli teminat tutarları üzerinden Trafik Sigortası bulunmayan araçlar trafikten men edilir ve ayrıca kendilerine para cezası uygulanır. _ Ek sözleşmeler, esas sigorta sözleşmesini düzenleyen şirket tarafından düzenlenir. İŞÇİMN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Canlı Bomba Yine kaş yaparken göz çıkarmıyor muyuz? Top- lumsal öfkemız, tepkılerimizyanlışyönlendirildiği sü- rece, toplum olarak ödediğimiz bedel ağırlaşmıyor mu? Canlı bomba Güttekin Koç'un yasadışı örgüte ya- taklık suçundan firari, aftan yararlanan, 1 Mayıs gös- terilerinde gözaltına alınan bir kişi olmasından yola çıkarak, olaya yönelik çok haklı öfkemizin nasıl yön- lendirildiğini bir sorgulasak... Toplumun büyük çoğunluğu olarak hak, adalet duygulanmızı yaralayan affa karşıydık. "Suçlular af edilirse işte böyle olur" diye birgenellemeye varmak çok kolay. Oysa Gültekin Koç'un zaten firarda oldu- ğu, yani af çıkmamış olsa da kendini canlı bomba yapabileceği gerçeği bir yana, üzerinde önemle dur- mamız gereken pek çok aynntıyı kaçırmamıza yol açıyor. ilk kez 1 Mayıs gösterilerinde gözaltına alınmış ol- ması önemli bir ipucu. Adı geçen 1 Mayıs gösterisi- ni izlemiş ve üzerine yazdığım yazıda "Varoşlann Ayaklanması" başlığını kullanmıştım. Özellikle ve ön- celikle söz konusu gösteride, canlı bomba Gültekin Koç'un da aralannda olduğu gençlerin durumuna dikkat çekmeye çalışmıştım. Geçmişin gecekondu- sundan çok daha ağır sosyal-ekonomik sorunlann yaşandığı varoşlarda büyüyen gençlerin, tek tip el- biselerle, rap rap yürüyüşlerinde, sopayla çiçek taş- lamalannda görüntülenen öfkelerinin, kayboluşlan- nın resmini çizmeye çabalamıştım. Önce Mümtaz Soysal Hoca alıntı yaptı. Sonra Zeynep Atikkan dizi yazısı. "Varoş gençleri" kısa bir süre gündemimize girip, unutulup gıttiler. Dikkatini- zi çekmiştir. Bugünlerde cezaevlerinde yananlar ya da yakılanlann cenazeleri hep varoslara taşınıyor. Si- yasal islam, ırkçı akımlar, PKK terörü gibi, elbette ce- zaevleri dramının örgütleri TİKKO ya da DHKP-C de kaynağını varoş gençliğinden buluyor. 1 Mayıs göstenlerinde bınlerce, varoşlarda onbin- lercesi bulunan gençlerden biri olan canlı bomba Gültekin Koç, acaba yakalanma, cezaevi deneyim- lerini nasıl geçirdi? Sempatizanlıktan canlı bomba ol- mayı seçmeye giden süreçte hangı ortamlarda, ne- leri yaşadı? Toplum olarak bir üniversite öğrencisin- den, kendini bomba yapıp, yok ederek, gözünü kırp- madan, devleti simgeleyen her kim olursa olsun sı- radan, masum bir insanı öldürme saplantısına takıl- mış bir hasta ruhu nasıl yarattık? Dünkü gazetelerde müdürünii kurtarmak için ken- dini feda eden şoför polisin cenaze törenınden can yakan acılı görüntüler ile, yıne polis öldürmekten sa- nık Zeynel Karataş'ın gülümseyerek zafer işareti yapan görüntüsü yan yana. Doğrusu Sabancı su- ikastının sanıklan arasındaki melek yüzü görüntülü Fehriye Erdal'ın, duruşmalar boyunca, her fırsatta aynı zafer işaretinı yapan görüntüsü yeterince dü- şündürücü, ürküntü vericiydi. Neyin zaferi? Nasıl bir kin, cinnet, hastalıklı ruh hali? İlk belırtılerini, bayramlarda kente bedava inilen otobüslerte gelen gençlerin yerlere çöp atma, araç- lann orasına burasına, çevrede gördükleri bütün gü- zelliklere bir biçimde zarar verme çabalarında gös- teriyor. 1 Mayıs'ta çiçek sopalama ya da yılbaşında kendisi parasızlıktan bir sıcak yere giremezken, lüks otelde eğlenenlere duyduğu öfke ile otel camı taş- lama olarak yönlenıyor. Bir örgütte, yok edılmiş kim- liğinin, çaresızlığinın, sevgısızlığinın yaralannı sar- maya, toplumsal kimlik kazanmaya kalkışmışsa, bu örgütün rengine, yapısına bağlı olarak biçimleniyor. Şans eseri gerçekten toplumcu bir örgütün içine girmişse kurtuluyor. En azından toplumsal sorunlar- da yararlı çözümler üretmeye çalışan bir birey olabi- liyor. Ama terör örgütlennden birinin içine düşmüş- se... Yadaen masum, haklı bireyseltepkılerinde, her aşamada devlet gücünü ellennde tutanlann insafsız öfkesine, terörüne hedef olmuşsa, işkenceden, ce- zaevleri teröründen geçmışse... Olanlar oluyor. Şimdi biz toplum olarak yaratmış olduğumuz suç- lulara, teröristlere duyduğumuz öfke, en doğrusu korku ile yola çıkarak "ölsünler" gibi bir sonuca, yar- gıya varabilir miyiz? Şöyle bir kendimizi, çevremizi yoklayalım. Çoğunluğumuz açlık grevlerinde ölecek- lerin kaygısını taşımıyor. Hele operasyonlarda ölen- lerle ilgili en küçük bir vicdani rahatsızlık duymuyor. Koğuş çıkmazından, cezaevlerinin bugünkü suçlu yaratan halinden kurtulma eğilimi, F tipinin bugün- kü uygulamalan kabul görmelerini getirdi bile. F tipinin insan haklanna aykın durumunu eleştiren hukukçulara nerede ise suç ortağı gözü ile bakıla- cak. Açlık grevlerine, evrensel tıp etiğı içinde hangi koşullarda müdahale edilebileceğini anlatmaya ça- lışan TTB yönetimi, doktorlar ise yargısız infaz yapan yıldız gazetecilerin acımasız, en kolay boy hedefi ol- dular bile. Çarpık yönlendirilmiş öfke, korkulan olaylann bo- yutlannı, insan, can kayıplannı, acılan çığ gibi büyü- tüyor. Canlı bomba, suçlu olmaya adayiar, asıl görme- mezlikten geldiğimız toplumsal sorunlanmızın için- de, işsizlikte, yoksullaştırmada, varoşlarda yokluk- lar içinde yaşayan milyonlann içinde. "Cani" dedik- lerimiz kendilerini yakarfarsa, vurulurlarsa, devlet adı- na görevlilerin teröründe ezilirlerse, F tipinin bugün- kü uygulamasında teslim alınırlarsa.. tükenecekleri- ni, onlardan kurtulunacağını sanmak ne gaflet? sukransoner(o yahoo.com Ay sonuna kadar tamamlanacak IMF'nin ev ödevleri Ekonomi Servisi - IMF heyetının, bu ay icerisinde Türkiye'ye yapacağı ve stand-iy anlaşmasının be- şinci gözden geçirihnesi amacını taşıyan ziyaretın büyük bir olasılıkla 15 Ocak'tan önce başlayabile- ceği, ancak henüz kesinleş- miş bir tarih bulunmadığı bildirildi. IMF'ye ocak ayı sonuna kadar yapılması ta- ahhüdünde bulunulan yasal ve dığer düzenlemeler şöy- le sıralanıyor: -Maliye Bakanlığı'nın tüm faiz dışı harcamalann (personel, sosyal güvenlik fonlanna transferler ve ver- gi iadeleri hariç) bütçe öde- neklerini yüzde 2 azaltan bir tebliğ yayımlaması. -2001 Ocak ayı sonuna kadar LPG üzerindeki süb- vansiyonun kaldınlması. -Telekom'un özelleştiril- mesı ile ilgili ıhale şartna- mesmin 14 Ocak'a kadar kamuoyuna açıklanması. -Elektnk Pıyasası Kanu- nu'nun ay sonuna kadarha- yata geçirilmesi. - TEAŞ'ın yeniden yapı- landınlması ay sonuna ka- dar tamamlanacak. -Alkollü Içkiler ve Tü- tün Kanunu ay sonuna ka- dar çıkanlacak. -TMSF,8bankadanhan- gilerini satışa sunacagını 20 Ocak'a kadar belirleyecek. -BDDK, ay sonunakadar bankalann hissedarlanna kullandırdıklan dolaylı kre- dileri yeniden tanımlayan bir düzenleme yapacak.