Katalog

3 OCAK 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA 17 Üniversite camisi Tokat'taki Gaziosmanpaşa Ünıversıtesi kampusunda Rektör Prof. Dr. Mümtaz Turgut Topbaş tarafından geçen ay mubarek kadir gecesinin idrak edileceği gün düzenlenen bir törenle üniversite camısinin temeli atılmış bulunmaktadır. Hayıriara vesile olacak ve inşaatı bittiği zaman 20 kilometre uzaktan görülecek caminin henüz on kadar profesörle eğitim yeren Gaziosmanpaşa Üniversitesı'nin en büyük eksiğini gidereceği Tokat'taki alımler ve hocaefendiler tarafından beyan edilmiştir. Caminin, Başbakanlık Denetleme Kurulu uyesi merhum Orhan Turhan beyefendinin aılesımn bir hayn olarak inşa edileceği ve inşaat işlerini ANAP Tokat Milletvekili ve eskiden Vakıflar'a bakan Devlet Bakanı Metin Gürdere beyefendinin değerli mirteahhrt mahdumu Ender Gürdere'nin yürüteceği öğrenilmiştir. Amin. Elektronik posta: denizsom@cufnhuriyetcom.tr Tel: 0.212.512 05 05 Faks: 0.212.512 44 97 - Yoksul ülkelerin sayısı artıyormuş... "Küresel dünva. zengin ülkelerı daha da zenainlestinvor!" lusal gelır dağılımındakı dengesızlığın "kla- sık" olçuler dışına çıkması, kuçuk bir azın- lığın elındekı buyuk servet, çoğunluğun yoksulluğu ve hatta mılyonlarca ınsanın yoksulluk sınınnın altında yaşamaya çalışması, te- levole adıyla çılgınlaşan yaşam ve karşılığında çop- lukte yıyecek arayanlar... Denge fena bozuldu... Konunun uzmanları, bozulan dengeyi rakamlarla anlatıyor ama kımsenın umurunda değıl... Sosyal devlet çoktan rafa kaldırıldı... işını bılen koşeyı donuyor... Yılların pıslığı, temızlenmekle bıtmiyor... Hukumet "kendı ıstıkrarı"nı sağlamanın dayanıl- maz mutluluğu ıçınde... Ekonomının dızgınlen Uluslararası Para Fonu ve Dunya Bankası'nın elınde; oldurmuyor, surunduru- yorlar... Tablo hıç lyı değıl... Kıvılcım Yenı yıl, yılların yarattığı bunca olumsuzluğa kar- şın Turkıye'nın hıç tanık ofmadığı ve "tehlıke sınya- h"nın verıldığı bir "olay"la başladı... Taksım'de yenı yılı karşılamaya hazırlanan kala- balığın arasından bırgrup, meydana bakan beşyıl- dızlı otelde yenı yılı karşılayanları taşladı... Istanbul'un varoşlarından gelen "serserıler"ın Is- tanbul'un gobeğınde olay çıkarttığı soylenerek ge- çıştınlemeyecek goruntuleryansıdı televızyon ekran- larına.. Tekbır sesleri ıle boş bıra şışelerı havada bırleş- tı... Bu bir "sosyal patlama"nın ılk kıvılcımıydı. . Evet, polıse destek kuvvetlenn gelmesıyle kısa surede bastırılan cılız biF kıvılcım... Ama ılk kıvılcım... Konunun ırdelenmesı sosyologların ılgı alanına gırıyor olabılır ama Turkıye'yı yonetenler, Turkıye'ye yon verenler ve Turkıye'nın kaymağını yıyenler otu- rup duşunmelı.. Bu ışın sonu lyı değıl... Otekı dunyada cennet vaat etmek artık bu dun- yada ınsanları cehennem hayatına razı etmıyor... Uçurum gıderek buyuyor Dengesızlık ısyan ettırıyor Çalışanların sırtındakı ağır yuk... "" Çalışacak ış bulamayanların, evıne "ekmek" go- turemeyen ınsanlann yureğındekı sıkıntı... Eğıtımde fırsat eşıtlığının olmaması, sağlık hızmet- lerınden yararianmadakı eşıtsızlık, adaletın ağırlığı... Geleceğe guven duyulamaması Baskı. Turkıye, Taksım Meydanı'ndakı gıbı polısın muda- halesı ıle bastınlamayacak bir yola doğru gıdıyor... Dıkkat. SESSlZ SEDASIZ (!) NVRİKURTCEBE w& Yüksek Yerilim Hattı erdincutkun yahoo.com Turkıye-IMF ılışkısı STAND-BY COMEDY' Emekli Sandığı sahteIatura istiyon Saime Karayel 1904 yılında doğmuş; 1924 yılında Bursa Kız Muallım Mektebı'nden mezun olmuş; cumhurıyetın ılkelerınden ve başoğretmen Atatürk'un ızınden ayrılmadan 46 yıl oğretmenlık yapmış; geçen yıl yaşama gozlerını kapamış; bir "cumhunyet çınan" olarak Dıkılı'de toprağa verılmış... Varısı durumundakı yeğenı -kı o da oğretmen- Emeklı Sandığı'ndan alacağı olum yardımı ıle halasının mezannı yaptırmak ıstıyor. Emekli Sandığı "fatura" ıstıyor... Yazışmalar bir yıldır suruyor.. Emekli Sandığı "fatura" dıye dıretıyor, Saıme Oğretmen'ın yeğenı, "Ben Orhan Aslrtürk muyum kı, naylon fatura bulayım!" dıyor: "Mezan kazanlara verdığım 20 mılyon lıranın, cenaze namazını kıldıran hocaya verdığım 10 mılyon lıranın, evde Kuran okuyanlara verdığım 50 mılyon lıranın faturasını ben kımden nasıl alırım? Pazar gunu dukkân açtırarak 50 mılyon lıraya cenaze levazımatı almıştım, dukkân sahıbı ışyerını kapatıp gıttı; nereden bulurum'? Dıkılı Beledıyesı, mezar yerı ıçın para ıstemedı, cemaat ıçın bir de otobus tahsıs ettı Olum acısı ıçınde kımseden bir şey talep etmedım; Emekli Sandığı benden geçmış tanhlı fatura bulmam ıçın sahtekârlık yapmamı ıstıyor." Türkçenin Uretkenliği ERCA.N OZGUR Turkçe, kımı kışılenn ve çev- relerın duşunduğu gıbı, çağ- daş uygariığa yetmeyen, yok- sul bir dıl mıdır'? Yoksa, sanı- lanın aksıne, yaşamın her ala- nına uzanma yeteneğınde olan, uretken bir dıl mıdır? Bızce Turkçe; yenı araçla- rı, gereçlerı, eylemlerı, kav- ramları karşılama yonunden, oldukça ustun ozeilıklerı olan bir dıldır Turkçede yenı bir sozcuk; ad ya da eylem koklerıne, govdelerıne "yapım eklerı" getırılerekyada "bıheştırme" yoluyla oluşturulur Bılgın, duygulu, yapılanma, yurttaş- lık, gozlemcılık, denızaltı, bı- çerdover, bılgısayar.. gıbı. Turkçeye bu turetme ve bır- leştırme açısından baktığı- mızda Toplam 126 yapım ekı goruyoruz (1) Ve Turkçe soz varlığının yaklaşık yuzde 85'ını, bu yapım eklenyle turetılmış sozcukleroluşturmaktadır (2) Bu da. bınlerce sozcuk anla- mına gelır Yazım Kılavuzu ıle Turkçe Sozluk te yapılan araştırma- lar sonucunda da, 1977 verı- lerıne gore, 2800'den çok bı- leşık sozcuk saptanmıştır. (3) Kuşkusuz, aradan geçen yır- mı uç yılda, bu sayı daha da artmıştır Ayrıca, Turkçe Sozluk'u şoyle bir karıştırdığımızda, pek çok sozcuğun çok an- lamlılık kazandığını gormek- teyız Sozgelımı; göz sozcuğunu kok anlamları, turevlerı, bıle- şiklerı, tenmlen, deyımlen ba- kımından ele aldığımızda, kar- şımıza Çukurova toprakları kadar verımlı bir varsıllık çık- maktadır- "Goz"un koke bağ- lı 15 değışık anlamı, 30 ture- vı, 20 bıleşığı, 44 terırrn, 191 deyımı vardır (4) Bu, varsıllık değıl de ne- dır?.. Aynca Turkçe Sozluk'te "akl (us)"ve onunlayakından ılgı- lı olan "duşunmek, anlamak, bılmek" sozcuklen ıle "us"un kaynağı olan beynın yonettı- ğı ve ınsanlar ıçın yaşamsal onemı olan "kulak, bunın, dıl ve el" sozcuklerı de, olduk- ça genış kapsamlı bir anlam zengınlığıne ulaşmıştır. Soz dağarcığında "akta"ve onunla yakından ılgıfı kavram- lara bu denlı genış yer veren bir ulus; bılım alanında ulus- lararası olçekte belırlı bırdu- zeyı tutturamamışsa, bunun nedenını "yeteneksızlıkte" de- ğıl, başka etmenlerde aramak gerekır. Turkçe sozcuklerdekı çok anlamlılığı, şımdı de bir or- nekle somutlamaya çalışa- lım Sozgelımı; acı sozcuğu- nu değışık anlamlara gelecek bıçımde tumcelerde kullana- lım: - Bir bıber yedım, acısı hâ- lâ geçmedı. - Acı sozler, benı tatlı canım- dan usandırdı. - Adamda çok acı kuvvet var - Ana, çocuğunun acısına dayanamadı - Bir acı ruzgâr estı. - Acı haber tez duyulur. - Arkadaşıma yardım ede- memek, bana çok acı verdı... gıbı. Konuya başka açılardan da bakılabılır Ancak, bu kısade- ğerlendırme bıle, Turkçeye yuzeyden bakanların soyle- dığı gıbı, dılımızın "yoksul" ol- duğunu değıl, "varsıl" olduğu- nu ve uretkenliği nedenıyle daha da varsıllaşmayayatkın olduğunu gostermeye yeter. Kaynaklar: (1) Muharrem Ergin, Turk Dıl Bılgısı, Ist. Unı. Ed. Fak. Yayjst. 1972. (2) Sevgı Özel, Turkıye Turk- çesınde Sozcuk Turetme ve Bıleştırme, TDK Yay., Ank. 1977 (3) a.g.y. (4) Buyuk Larouse Sözlük ve Ansıklopedısı "Goz" maddesı, Gelışım Yayınlan Levent-lst. KlM KİME DUM DUMA BEHIÇAK behicak@turk.net ÇİZGİLİK KÂMtL MİSARACI H A R B t SEMİH POROY semihporoytt yahoo.com (To? T.Ç. EDİRNE 1. İCRA MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN DAVET KÂĞIDI DosyaNo 1998/7268 1- AlacakJınm adı, soyadı Sadık Ozbek, vekılı Av Mustafa Yuksel 2- Borçlunun adı, soyadı Mehmet Hadı Ay 3- Haczın yapıldığı gun \e saat 24 12 1999 (Adımza kayıtlı bulunan Edırne merkez Yemkadın koyü, Sayfa 973 Pafta 3 Parsel 974"te kayıtlı Kazankopru me\kıınde kâın 7370 m2 yuzolçumlu akaryalut servıs ıstasyonu ve beş adet tek katlı kâgır dukkân haczedılmış olup 25 2 2000 tanhlı bılırkışı raporuna göre top- lam 40 000 000 000 - TL kıymet takdır edılmıştır) Borçlu adına çıkanlan tebhgat bıla teblığ ıade edıldığınden borçlu- nun adiresı zabıta manfetıyle araştınlmış ıse de tespıt edılemedığın- den da\et kâğıdının Tebhgat Kanunu'nun 28, 29, 31 maddelen gere- gınce ılanen yapılmasuıa karar venlmıştır lcra \e Iflas Kanunu nun 102 maddestne tevfıkan yapılan haoız sı- rasında kendınız veya Tebhgat Kanunu hukumlenne gore tebelluğe yetkılı kımse hazu- bulunmadığından ışbu kâğıdın teblığ tanhınden ıtı- baren adı geçen kanunun 103 maddesı gereğınce uç gunJuk sureye ye- dı gun ıla\esı ıle 10 gun ıçınde hacız tutanağının tetkık \e bir dıyece- ğınız \arsa bıldırmenız ıçın ıcra daıresıne başvTirmanız ılanen tebhğ olunur(*) 23 112000 (*) E\-velce hacız \azedenlerle borçlular dahı yenı ıştırak \e ılave- ler kendıienne bıldınlmek uzere 103'uncu madde mucıbınce davet olunurlar Basın 76305 TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAIS 3Ocak DENIZ EJDBRIL 8U6UN, ACAYıP 8İH DENIZ YAÜATI& GüVZYŞ KCHZFEZl K/YISINA İAUİDU. KI2JLDEN12?- PBKl CEZtR HAHEKETlYLB OÜTAYA ÇtKAN BU DEVHAYVAN ÖLÛSÜ, ÇeVÜEOEK.1 tUSAULAeiN SÜyUK KJORKU VE H6YECAN GEÇlBMESÎHE NEDBN OLMüŞTU''HERICES OUUM Slü DEKIIZ EJPBRl OLDUĞUNU SÖYLÛYOHOU. UÇ METKE- P€N U2UN ıKı P/Şl BUUINAN YARATlK, AN- CAK SAATUt? SONSA OLAY YE£IUE GELEH • MISIÜLI ZOOLO6LAR TAZAFINDAN 7KAJIML4- NABltMıfTl.ONLAfZA GOİZ£,&U BlR gAUNAY- Dl VB U2UN DlŞLE£PE ALT Ç£NE KBMlK- LER/YPİ.KIYIYA VüRPUĞU SIRAPA ALTÇENE DEKJ ETLER PARÇALANMIŞ, KEM/KLEK Off- TAYA OK.MIÇTI.. TURKKALPVAKFI "Çocuk Kardiyolojisi" Türk Kalp Vakfı kalitesi ve titizliğiyle hizmetinizde 19 Mayıs Cd No 8 Şışlı/ISTANBUL Tel (0 212) 212 07 07 (pbx) Faks (0212)212 68 35 Turkıye Gazetecıler Cemıyetı'nın yayınladığı gunluk Bizim Cazete Ulke sorunlarına ılışkın raporlarıyla, araştırmalarıyla, koşe yazılarıyla, tarafsız haberlerıyle sıvıl toplumların gazetesı. Düzenli okumak ıçin abone olun. Tel: 0.212.511 08 75 PANO DENİZ KAVUKÇUOGLU T\je Demek Oluyor, Bütün Bunlar?,•• Yılbaşı gecesı, Taksım Meydanı'nda otel taş- layan kalabalığı ızleyen genç habercının ağzından dokuluveren soru, son zamanlarda daha sık rast- lanan bir "anlamazlığın", bir şeylen anlamaktazor- lanışın sımgelenmesıydı aslında... "Ne demek oluyor, butun bunlar?.." Sahı, butun bunlar ne de- mek oluyordu?.. Coşkulu bir yılbaşı kutlaması nasıl bırdenbıre taşlı bir saldırıya donuşuvermış- tı? Otelın, dışanya pınl pınl ışıklar saçan genış cam- larına bakıp, "Bızı bu hale sız duşurdunuz!." dı- ye bağıran o genç ne demek ıstıyordu, orneğın? Kıme seslenıyordu? • • • Ellerınde ıçkı şışelenyle, bıra kutularıyla o ge- ce, Taksım Meydanı'nı tıklım tıklım dolduran genç- lerın buyuk çoğunluğu gıbı o da bir "varoş çocu- ğu" olmalıydı. Istanbul'u çepeçevre saran ge- cekondu mahallelerının yoksul çocukları, futbol akşamlan, yılbaşı gecelen gıbı "ozel gunler"de ken- tın en buyuk meydanını teslım alıyorlar, eğlenıyor- 1ardı Farklı bir aıdıyet duygusu gelıştırmışlerdı. Ka- labalıklar ıçınde kendılerını daha rahat, daha gu- vende hıssedıyorlardı Futbol stadyumlarında ol- sun, Gulhane Parkı'nın "arabes/(tonseA/en"nde ya da otogarlardakı "asker uğurlamalan"nda ol- sun, davranışları aynıydı ozunde Stadyumlar- da tanık olduğumuz kanh bıçaklı arbedelerde, arabesk konserlerındekı goğus jıletlemelerde, otogarlardakı "ofeto" sanılanlan sopalamalarda on- ları yureklendınp yonlendıren guç, dışan taşma- ya hazır ortak duygu yuklemelerınden kaynakla- nıyordu. . • • • Aynı akşam Istıklal Caddesı'nde bir mağaza- nın gırışıne konan bomba da, Taksım'dekı otelın camlarına atılan taşlar da, camlarına taş atılan o otelın onunde kendını ateşe vermek, yakmak ıs- teyen adam da toplumda uç veren, ortak sosyal zemınden beslenerek yaygınlaşan şıddet eğılım- lerının farklı goruntulerıydı. Bastırılmış ofkelerın nerede, ne zaman patlayacağını, nerede, ne za- man şıddete donuşeceğını kestıremıyorduk... "Bırkaç sersennın ışı " deyıp, ıçımızı rahatlattı- ğımız gunler gerıde kalmıştı artık Daha bırkaç hafta once bir fılm galasında bir delıkanlının elın- de bıçakla sahneye fıriayıp kendını doğramaya ça- lıştığını ızlememış mıydık, televızyon ekranlann- da 1 ? Bir Anadolu kentının postanesınde bırolu ya- tıyordu yerde . Uzerını gazete kâğıtlanyla ort- muşlerdı Anımsıyor musunuz o goruntulerı? Yarım saat, bir saat, bir buçuk saat... Ölu yerde yatıyor, ınsanlar hıçbır şey yokmuş, hıçbır şey ol- mamış gıbı ışlerını kovalıyorlardı postanede... Pul alıyorlar, havale kâğıdı dolduruyorlar, para boz- duruyorlardı.. ••• Olumlerın boylesıne kanıksandığı, ınsanlann olumler karşısında boylesıne duyarsızlaştığı bir ul- kede "olum "un, olume yonelık şıddetın de sıra- danlaşması, sokağa duşmesı doğal değıl mıy- dı?.. Bir yılbaşı gecesı Istıklal Caddesı'nde bom- ba patlatıp adam oldurmeye çalışmanın nasıl bir mantığı olabılırdı yoksa 9 Kafasını, Taksım'dekı otelın ust kat pencerelenne kaldırıp "Bızı bu ha~ le sız duşurdunuz!.." dıye haykıran genç adamın ofkesı, yerı de zamanı da yanlış seçılmış bir tep- kı değıl mıydı? Ama "ust kattakıler"der\ bırinı elı- ne geçırse, gırtlağına sarılabılır, elını kana bula- yabılırdı o anda Otelın onunde kendını yakma- ya hazırlanan adamın karşısında bir "meraklı kıt- fesı" bırıkmıştı. "Bir an once yansa da seyret- sek " heyecanı ıçındeydıler.. Adam elındekı ben- zın şışesını kafasına boşaltmış, onundekı havaı fışek artığı alev bırıkıntısıne doğru ılerlıyordu... Çevreden aklı başında bırılerı koşup yetışmese, cayır cayır yanacaktı adam Televızyonlardakı gı- bı... • • • Bu yılbaşı gecesinin o uzun suren bir saatınde Istanbul'da, 850 metrelık Taksım - Galatasaray hattında yaşananlar, yaşadığımız hayatın kısa bir ozetıydı Ne demek oluyor, butun bunlar?." di- ye sorarken haklıydı genç habercı.. Aynı soruyu bızler de zaman zaman sormuyor muyduk yuksek sesle? Sorgulamadan sormak, gerçeklerden ka- çışın en kolay yollarından bırıydı Yoksa nasıl ge- lır, nasıl gelebılırdık şımdı olduğumuz yere?.. Faks:0212-723 84 97 (e-posta: dkavukcuoglufo tuyap.com) BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLD\NS\ĞA: 1/Atlas Okya- nusu'nda yaşa- yan ın bir kuş 2 türû 2/Bırçe- 3 şıt otomobıl yanşı Doğa- cak bebek 3/ Hububat to- zu. Kemıkle- rın yuvarlak ucu 4/ Tok- 8 makbaş adı da g \ erılen bır ba- lık 5/ Adlan sıfat ya- pan bır yapım ekı . "Haramıvardıyekor- 2 ku venrler Benım — 3 - yûklu kervanım mı 4 var" (Karacaoğlan) 6/ Dört Hahfe'nın sonun- cusu. Ekınbıçıldıkten sonra toprakta kalan ' koklu sap 7/ Doğal demır ve kalsıyum sı- lıkat 8/ Bır haber ajansınm kısa yazılışı Sert ve fazla kızarmayan bır domates türü 9/ Sırma ya da gümuş ışlemelı bır cıns ıpeklı kumaş YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Konıma. destekleme 2/ Bır nota "—, şal ve gül Bu bahçede raksın butun hızı Şe\kakşamındaEndü- lus uç defa kırmızf' (Yahya Kemal) Evrensel alıcı olan kan grubu 3/ Bır kâğıt oyunu Parola 4/ Bır şe- yın on tarafı, cephe Yankı 5/Borusesı Kuran'dabır sure 6/II Dunya Sa\aşı'nınonemlıçarpışmalannasah- ne olmuş bır Japon adası II Manav gat Çayı ûzenndekı baraj ve hıdroelektnk santralı 8/ Asker Nefret edılen krmseler ıçın kullanılan bır soz 9/ Bırışletmenın anı ba- tışı "Erol—" Smema oyuncumuz