Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 EYLÜL 2000 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
aldırmıyopuz
• ERME\EK(AA)-
Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısı
Devlet Bahçeli,
Karaman'ın Ermenek
ilçesinde düzenlenen 6.
Taşelı Bölge
Kurultayı'nda, 57.
hükümetin, Türkıye'nin
ekonomik ve sosyal
sorunlantun çözümünde
önemli mesafeler
katettiğinı söyledi.
Hükümetin bazı çevreler
tarafından ınsafsızca
eleştirildiğıni belirten
Bahçeli, kendılenmn bu
eleştirilere aldırmadan
kangren olmuş yaralara
neşter vurduklannı
kaydetti.
İdRKultÜP
MerkezTnden
açftlama
• Istanbul Haber Servisi -
Fotoğraf ve Sınema
Emekçıleri (FOSEM)
çalışanı Arda Çağlar
Erkmen'in, üzerindekı
dergi ve kitaplar gerekçe
göstenlerek dün gözaltına
alındığı biidirildi. ldil
Kültür Merkezi'nden
yapılan açıklamada,
"Soruyoruz, Kültür
Sanatta Tavır dergisi ne
zamandan ben gözaltına
alınma gerekçesi
olmuştur? Rıfat Ilgaz"ın
şiirlerini okumak bu
ülkede ne zamandan beri
gözaltına alınma gerekçesi
foimHŞVur'* denildi.
smavı
• ANKARA (AA)-
Meslek yüksek okullan ile
Açıköğretim fakültelerinin
ön lısans bölümlennde
okuyan öğrencilere "örgün
öğretıme geçme" şansı
tanıyan Dikey Geçiş
Sınâvı (DGS) yapıldı.
Smav, ÖSYM tarafından,
ünıversıte rektörlüklerinin
bulunduğu ıl merkezlen ile
KKTC'ıun başkentı
Lefkoşa'da yapıldı. Saat
09.30'da başlayan sınav 3
saat sürdü. 113 bıne yakın
adayın katıldığı sınavda
adaylara yansı sözel, yansı
sayısal olmak üzere toplam
180 soru yöneltildi.
Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Merkezi
Başkanı Dr. Fethi Toker,
sınav sonuçlannı 15 gûn
içinde açıklamayı
planladıklannı söyledi.
DSP adayı Tari
mtiharetti
• İstanbul Haber Servisi -
DSP"denl8Nısanl999
seçimlerinde Selimpaşa
belde belediye başkan
adayı olan Mesut Tari,
Selimpaşa Başkent
Sitesi'ndeki evınde ıntıhar
ettı. Olay yerinde yaşamını
yitiren Tari'nin,
intihanndan bir gün önce
yakınlanna, "Bilgisayar işi
yapmak için babamdan
para istedim, vermedi.
Tartışarak aynldık. Bana
yardım etmiyor" dediğı
biidirildi.
Hava sıcaklığı
azalıyop
• İstanbul Haber Servisi -
Meteorolojı Genel
Müdürlüğü, yanndan
itibaren yağışla birlikte
hava sıcaklığının
azalacağını bildirdı.
Meteoroloji Genel
Müdürlüğü"nden yapılan
açıklamaya göre önce
Marmara ve Kuzey Ege'de
başlayacak yağışlar,
çarşamba günü
Marmara'nm doğusu ve
Karadeniz'de yer yer etkili
olmak üzere yurdun kuzey
ve iç kesimlerinde
görülecek. Hava sıcaklığı
özellikle çarşamba günü
kuzey ve batı bölgelerinde
10-15 derece kadar
azalacak.
Uyum ve istikrar gerekçesiyle sorunlann üstünü örtmeye çalışan hükümet, işleri her alanda çatışmalarla yürütüyor
Hükümette kavgahyönethn• 57. hükümet, hem koalisyon ortaklan hem de bürokratlanyla
"kavgah icraat" yürütüyor. Bakanlar kendi bürokratlanyla,
bürokratlar birbirleriyle, bakanlar bakanlarla çatışıyor.
Tartışmalar, "kötü yönetimle" başlayıp "yolsuzluğa" kadar
uzanan suçlamalarla sürüyor.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Uyum
ve istikrar gerekçesiyle pek çok konunun
üstünü örtmeye çalışan 57. hükümet, hem
koalisyon ortaklan hem de bürokratlanyla
"kavgalı icraat" yürütüyor. Bakanlar kendi
bürokratlanyla, bürokratlar birbirleriyle, ba-
kanlar bakanlarla çatışıyor. Tartışmalar, ''kö-
tü yönetimle" başlayıp "yolsuzluğa" kadar
uzanan suçlamalarla sürüyor.
57. hükümetin işbaşında olduğu dönem-
de ortaya çıkan bazı anlaşmazlık konulan
şöyle:
Enerji: 55. hükümet döneminde başlayan
DPT ve Enerji Bakanlığı arasındaki tartış-
ma, 57. hükümet döneminde Hazine'nin de
DPT'nin yamnda yer almasıyla devam etti.
Enerji Bakanlığı. yüksek tarifeli ve alım-sa-
tım garantili sözleşmelerle enerji kurumla-
nrun batışına neden olmakla suçlandı. DPT,
2003-2005 yıllan arasında enerji fazlası ola-
cağı için bakanlığın projelerine onay ver-
medi. Bakanlık. Hazineden de istediği pro-
jelere garanti alamadı. DPT Müsteşan Alan
lzmirlioğju'nun açıklamalanna Enerji Baka-
nı Cumhur Ersümer ve Müsteşar Yurdakul
Yiğftgöden'in yanıtlanyla kavga kızıştı.
Bodrum-Güvercinlik Koyu: Tanm ve Kö-
yişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, ülkü-
cülerle sohbet toplantısında Bodnım'daki
Güvercinlik Koyu'nun 49 yıllığına kıraya
verihnesiyle ilgili olarak "Kooperatiileribu
koydan çıkaracaklar. Tahsisiyapüklan adam
da burayageldi,'Burayı bana Mesut Yılmaz
verdi. Bunlann hepsini çıkannm' dedi.
Adam hakü, zaten Mesut Bey onlann yatin-
dan inmiyor. Otellerinden çıkmıyor. Beni de
davet ediyoıiar. Ben gidiyor muyum? Zaten
yiyince onlar gibi yiyeceksin" diye konuştu.
Bu konuşmanın Turizm Bakanı Erkan
Mumcu ve ANAP Genel Başkanı Mesut
Yılmaz'a iletiknesiyle kavga büyüdü.
Serik'tehalkplajı: Antalya'nın Serik ilçe-
sinde halkm günübirlik denize girdiği plaja
Turizm Bakanlığı el koydu. Devlet Bakanı,
MHP Antalya Milletvekili Tunca Toskay,
a
Yoksa orayı da yine kendi yakmlan olan
birtalam yannmcılara mı verecekler,onu öğ-
renmek istiyorum" dedi. Mumcu, "Bildiği
bir şey varsa açıklamak kendisinin kamusal
görevidir" yanıtını verdi.
Bakan-bürokrat çekişmesi: Ekonomiden
sorumlu Devlet Bakanı Recep Önal, Hazi-
ne Müsteşan Selçuk Demiralp ve Türkiye
Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı G*-
zi Erçel'in hedeflerde değişiklik ve önlem-
lere ilişkin açıklamalan üzerine, "Kimse
vazgeçümez değildir" açıklamasıyla çekiş-
meyi ortaya koydu. Demiralp ve Erçel'in
izinli oldugu dönemde basın toplantısı dü-
zenleyen Önal, seçilmişler ve atanmışlar
arasındaki farkı vurgulayarak bürokratlann
seçilmişlerin aldığı kararlan uygulamak zo-
runda olduğunu bildirdi. önal, IMF ile yap-
tığı görüşmeleri de Hazine Müsteşan Demi-
ralp yerine Müsteşar Yardımcısı Ferhat
Emil'le gerçekleştiriyor..
Avrupa Bhüği: DPT, TBMM'de yasalaşan
8. Beş Yılhk Kalkınma Planı'yla AB'ye
uyum sürecinde "UlusalProgramı" hazıria-
ma görevinin kendisinde olduğunu belirti-
yordu. DPT Müsteşan Izmirlioğlu, bu çer-
çevede bir genelge yayımladı. Başbakan
Yardımcısı Yılmaz'ın buna tepki gösterme-
si üzerine Başbakan Büknt Ecevit bir genel-
ge yayımlayarak DPT'yi uyardı. Bu genel-
geyle ulusal programın hazırlanmasmdaki
eşgüdümden AB Genel Sekreterliği'nin so-
rumlu olduğu bildirilerek MHP ile ANAP
arasındalü çekişme önlenmeye çalışıldı.
Telekom: Özelleştirme ldaresi Başkanı
UğurBayar'ın henüz ihaleye bile çıkılmadan
önce Telekom için 10 milyar dolar gibi dü-
şük ve eski tarihli bir değeri ifade etmesi Te-
lekom Genel Müdürü fbrahim Hakkı Alp-
türk'ün scrt tepkisine neden oldu. Tele-
kom'un blok saülacak yüzde 20'lik payının
yükseltilrrtfsi tartışmalanyla kurumlar ara-
sındaki ka> ga, bakan düzeyine taşındı. Özel-
leştirme ldaresi, yabancı şirketlerin taleple-
ri doğrultusunda Telekom"un satılacak yüz-
de 20'lik payının yüzde 34'e çıkanlmasını
istiyor. Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz, "Bu
kadar iyi oturmuş bir şirketin talan edilme-
smeTûrknûUetiranolmaz" derken Türk Te-
lekom Genel Müdürü Alptürk, "Yönetinün
çoğunhığunun yabancılara devredilmesine
tamamen karşıyım. Çünkü Türkiye müstem-
lekeler ülkesi değüdir*' açıklamasını yaptı.
THY'vezam: Bakan Öksüz, THY'ninfi-
yatlara zam yapma talebini, uygulanan enf-
lasyonla mücadele programına dikkat çeke-
rek kabul etmedi. Bunun üzerine Bakan
Yûksel Yalova, THY'nin özelleştirme kap-
samında olduğunu, zam için izin almasına
gerek olmadığmı belirterek zam yetkisini
yönetim kuruluna verdi. Böylece THY bi-
letlerine, alan vergisinin aynca yolculardan
alınması yöntemiyle "jpzlizam" yapıldı.
Beyoğlu MisSokak'tatopIaııanyaklaşık3 bm kişi, alk^ kmadL
Beyoğlu 'nda mitingyasağını protesto
tstanbul Haber Servisi - ÖDP. HADEP,
EMEP, KESK ve iHD'nin de aralannda bu-
lunduğu siyasi parti ve demokratik kitle ör-
gütü üyesi yaklaşık 3 bin kişi, dün Şişli Abi-
de-i Hürriyet Meydanı'nda gerçekleştiril-
mek istenen "Banş ve Demokrasiİçin El Ele"
mitingine valilikçe ızin verilmemesini Be-
yoğlu'nda protesto etti. Protesto gösterisi-
nin ardından gösteriye katılan ÖDP, HADEP,
DBP, EMEP il örgütü yöneticileri, İHD İs-
tanbul Şube Başkanı ve KESK. tstanbul Şu-
beler Platformu Başkanı polis tarafından gö-
zaltına alındı.
Özgürlük ve Dayanışma Partısi (ÖDP), De-
mokrasi ve Banş Partisi (DBP), HADEP İs-
tanbul il örgütleri ile Insan Haklan Demeği
(İHD) İstanbul Şubesi, Kamu Emekçileri
Sendiİcalan Konfederasyonu (KESK) İstan-
bul Şubeler Platformu ve Türkiye Mimar ve
Mühendisler Odası Bırliği (TMMOB), Şiş-
li'de yapıhnak istenen mitinge izin verilme-
mesini dün Beyoğlu'nda protesto ettiler. Istan-
bul'un çeşitli ilçelerinden araç konvoyu oluş-
turarak Beyoğlu'na gelmek isteyen protesto-
cu gruplar, polis tarafından Avcılar'dan itiba-
ren otobüsler ve otomobiller durdurulup ara-
narak gözaltına alındı. Beyoğlu Mis Sokak'ta
toplanabilen yaklaşık 3 bin kişi, alkışlar ve
sloganlareşliğinde Beyoğlu'ndaki tHD İstan-
bul Şubesi'ne doğru yürüyüşe geçti. "Zin-
danlar boşalsın, tutsaklara özgürlük", "Sava-
şa değü, eğföme bütçe", "Savaşa hayır, banş
hemen şimdi",
u
VaB istifa" sloganlannın ya-
nı sıra "Yasasın banş" anlamına gelen Kürt-
çe sloganlar da atan göstencılerden bazılan-
nın "Banş elçisi İmrahda" sloganını atması,
gnıp içinde tartışmalara yol açtı.
İHD önünde yapılan açıklamada, "Kûrt
sorunuiçin banşçü, demokratikvesryasalbir
çözüm istiyoruz" denildi. Aynmsız bir genel
affın ilan edilmesi ve idam cezasının yasa-
lardan çıkanlması gerektiği belirtilen açık-
lamada, yapımı devam eden F tipi cezaevle-
rinin insanlık dışı bir uygulama olduğu vur-
gulandı. Açıklamada, "SUah alımı için 150
miryar dolar bütçe oluştump depremden
mağdur olmamak için yatmm yapmayan,
eğitim,sağhkgibientemelhizrnetleriözeUeş-
üVenterininsanhk dışıtutumunu protesto edi-
yoruz" denildi. Açıklamadan sonra grubun
dağılmasının ardından, polis, protesto göste-
risini düzenleyen siyasi parti ve demokratik
kitle örgütlerinin yöneticilerini gözaltına al-
dı. Gözaltına alınanlar arasında KESK İs-
tanbul Şubeler Platformu Başkanı Ahmet
Korkmaz. ÖDP il örgütü yöneticileri Sinan
Tutal, Meriç Eyüpoglu, Recep Yılbaşı, EMEP
il örgütü yöneticisi Kamil Tekin Sürek,
EMEP 11 Başkanı Mehmet Kıhçarslan, DBP
il örgütü yöneticileri Turan İl, Mustafa Ay-
taç, HADEP il yöneticisi Mahmut Can ve
İHD İstanbul Şube Başkanı Eren Keskin de
bulunuyor. r
. .
178 Alo RTÜK hattını arayan aileler yardım çağnsında bulundu
Afleler çizgıfilmlerdenşîkâyetçi
ANKARA (ANKA) -178 Alo
RTÜK hattını arayan aileler, ço-
cuklann çizgi filmlerde gördük-
leri şiddet sahnelerini taklit etti-
ğini bjldirirken reklamda şaşı
bakan çocuk şikâyet konusu ol-
du.
178 Alo RTÜK hattı-
m arayan anne ve baba-
lar, televizyonlarda ya-
yınlanan çocuk prog-
ramlan ile çizgi filmle-
ri şikâyet ederken ço-
cuklara yönelik ürünle-
rin reklamlan da şikâ-
yet konulan arasında y-
eraldı. Alo RTÜK'ebu
yıl gelen 6 bin 345 şikâ-
yetin 479'unu anne ba-
balann çocuklan konu-
sundaki endişeleriyle
ilgili şikâyetleri oluş-
rurdu. Bazı aileler. ha-
berlerdeki ceset görün-
tülerinden çocuklannın
çok etkilendiğini söy-
lerken bazılan çocukla-
nn çizgi filmlerde gör-
düğü şiddet sahnelerini
taklit ettiklerini bildrr-
di. Birçok aile bir ürün
reklammda şaşı bakan
çocuğun kendi çocuk-
lan tarafından taklit
edilmesinden şikâyetçi
olurken bir başka reklamda ge-
çen "1+1=3" ibaresinin özellik-
le ilkokul çocuklannın kafasını
kanştırdığmı ifade etti.
178 Alo RTÜK'e gelen şikâ-
yet telefonlanndan bazılan şöy-
le:
• Erken saatteki haberlerde
yer alan vahşet görüntülerinden
çocuklanmız kötü etkileniyor.
•Beş Maymun Çetesi adlı
çizgi film dizisi, çocuklan maf-
•yalaşmaya özendiriyor.
• Çocuklanmı çizgi filmle-
Yasa tasarısı TBMM'ye gönderildi
Polis üniversüeü olacak
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Emniyete yönetici kadro yetiştiren Po-
lis Akademisi, üniversiteye dönüştü-
rülecek. Akademinin yönetici yetişti-
ren bölümü fakülte, polis okullan 2
yıllık polis meslek yüksek okulu hali-
ne getirilirken polis enstitüsü de aka-
demiye bağlı olarak lisansüstü eğitim
verecek.
tçişleri Bakanlığı, Polis Yüksek Öğ-
retim Yasası'nda değişiklik öngören
yasa tasansı hazırlayarak TBMM'ye
sundu. Tasan ile birlikte emniyet teş-
kilatına yönetici kadro yetiştiren Polis
Akademisi, adı değişmemekle birlik-
te üniversite statüsüne dönüştürülüyor.
Komiser yardımcısı unvanı ile mezun
veren bölüm "güvenük bilimJeri fakül-
tea'ne dönüştürülecek. Bu fakülte em-
niyet teşkilatma yine komiser yardım-
cısı rütbesiyle mezun verecek, ancak
bünyesinde trafık, asayiş, terör, narko-
tik gibi bölümler oluşturabilecek.
Halen bir yıllık eğitimin ardından
polis memuru yetiştiren 25 polis oku-
lu ise 2 yıl eğitim veren polis meslek
yüksek okullanna dönüşecek. Polis
meslek yüksek okullan, Polis Akade-
misi'ne bağlı eğitim ve öğretim vere-
cek. Milli Eğitim ve Içişleri Bakanlı-
ğVnın belirledigi müfredaü uygulayan
Polis Koleji'nin statüsünde herhangi
bir değişiklik olmayacak. Kolej yine
Polis Akademisi bünyesinde bulunan
güvenlik bilimleri fakültesine ögrenci
yetiştirecek. Bu ögrencilerden başan-
lı olanlar doğrudan güvenlik bilimleri
fakültesine devam edebilecek.
rin yarattığı olumsuz etkilerden,
özellikle şiddetten kurtarmamız
için bize yardımcı olun.
• Çocuklar çizgi filmlerde
gördükleri şiddet sahnelerini
taklit ediyor.
• Yerli dizilerde silah taşunak
marifetmiş gibi gösteri-
liyor, adam öldürmenin
yöntemleri öğretiliyor.
• Bazı dizilerde çok
fazla argo konuşmalara
yer veriliyor.
• Kadınlann tuhaf
seslerle çığlık attıklan
şampuan reklamı, ço-
cuklan olumsuz etkili-
yor.
• Çocuklarla ilgili
bir ürün reklammda
gözlerini şaşı yaparak
bakan çocuktan etkile-
nen çocuğum aym şeyi
yapmaya çahşıyor.
• Çoculdann ahlakı-
nı bozacak göriintülü
reklamlara yer veriliyor.
• Eğlence ve maga-
zin programlannda ço-
cuklanmıza küfür öğre-
tiliyor.
•Bir yanşma progra-
mmdaki sunucunun ko-
nuşmalan çocuklara kö-
tü örnek oluyor.
ÖĞRETtM ELEMANI TUFAN ERHÜRMAJV
4
Ombudsman bağınısız
ve şaibesiz olmah9
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Om-
budsmanlığm Türkiye'ye uyarlanması ko-
nusunda araştırmalan bulunan Ankara
Üniversitesi Hukuk Fakültesi idare huku-
ku öğretim elemanı Tufan Erhürman, 'ka-
mu denetçjsi' olacak adaylann "bağnnsız ve
tarafsızhğından kuşku du vubnayan, adlan
spekulasyona kanşmamış kişflerden secfl-
mesigerektiğini" söyledi. Tufan Erhürman,
'esnek bir doğası bulunan' kamu denetçi-
liği kurumunun, kamunun hukuka aykın
işlem ve eylemlerini meşrulaştırma aracı
haline dönüşme olasılığına dikkat çektı.
Idare hukuku anabilim dalı öğretim ele-
manı Tufan Erhürman, kamudenetçiligi ku-
rumunun Türkiye'ye uygunluğu ve idari de-
netimde etkinliğinı değerlendırdi. Erhür-
man'ın saptamalan ana hatlanyla şöyle:
OMBUDSMAN NEDtR?: Yüze yakın
ülkede ve kunıluşta, uluslararası, ulusal,
yerel ve özel düzeylerde uygulama alanı
bulan ombudsman kavramının Türk hu-
kuk literatüründe tartışılmaya başlanması
1970'li yıllara rastlamakta. 1982 Anaya-
sası yürürlüğe girmeden önce, Ankara
Üniversitesi Hukuk ve Siyasal Bilgiler fa-
külteleri öğretim üyeleri tarafından hazır-
lanan 'Anayasa Oneri-
si'nde kurum önerilmiş,
fakat dönemin anayasa
koyucusu bu öneriyi ya-
şama geçirmeyi uygun
bulmayarak, bunun yeri-
ne, bazı yazarlarca bir tür
ombudsman olduğu id-
dia edilen Devlet Denet-
leme Kurulu'nu düzen-
lemiştir. Ancak bugün,
dünyadaki ombudsman
uygulaması karşısmda
Devlet Denetleme Kuru-
lu'nu bir tür ombudsman
olarak kabul etmek
mümkün değü.
Medya, geride bıraktığmıız otuz yıl içe-
risinde ombudsmandan esirgediği ilgiyi,
son bir hafta içerisinde çok yoğun biçim-
de gösteriyor. Ancak ne yazık ki bu ilgi,
kamuoyunun kavTamın anlamı ve kuru-
mun önemi konusunda aydmlatımıasına
değil, şu an için çok da önemli olmayan
ombudsmanın kim olacağı tartışmasına
yöneltildi.
Ombudsman kurumu son derece esnek
biryapıya sahiptir. Öyle ki, kurumu uygu-
layan her ülke kendi gereksinimlerine ve
özelliklerine göre kendi uygulamasuıı ya-
ratmıştır. Bu nedenle ombudsmanuı, uy-
gulandığı her ülke için geçerli kabul edı-
lebilecek bir tanımına ulaşmak son dere-
ce güç. Ancak bu belirleme bizi, kurulan
herhangi birkuruma 'ombudsman' adı ve-
rilebileceği yanılgısına düşünnemeb. Bir
kurumu ombudsman olarak kabul edebil-
menin bazı asgari koşullan vardrr. Bu ko-
şullar: 1. Ombudsman idareyi denetleyen
bir kurumdur. 2. Ombudsman bağımsız
bir kurumdur. 3. Ombudsman kararlan hu-
kuken bağlayıcı nitelikte değildir.
• Ankara Üniversitesi
Hukuk Fakültesi idare
hukuku öğretim
elemanı Tufan
Erhürman,
"Ombudsmanlık
kurumu, idarenin
hukuka aykın eylem,
işlem ve davranışlannın
meşrulaştınlmasının bir
aracı haline
getirilmemeli" dedi.
ÎDARİDENETtM GÖRE\1: Ombuds-
man, 'kural olarak', sadece idari eylemler
ve idari davranışlar üzerinde denetim uy-
gulayan bir kurumdur. Dolayısıyla yasa-
ma işlemleri, yargısal işlemler ve özel ki-
şiler arasındaki uyuşmazlıklar doğal ola-
rak ombudsmanın yetki alanı dışındadır.
Ancak askeri makamlann idari nitelikte-
ki işlem, eylem ve davranışlannın om-
budsmanın yetki alanı dışında bırakılma-
sı kurumuB doğası gereği değildir. Bu ko-
nuda, özellikle Avrupa ülkelerindeki uy-
gulamada askeri makamlann idari faali-
yetlerinin denetlenmemesı yerine, uzman
ombudsmanlar tarafından denetlenmesi
yöntemi benimsenmiştir. Çok ombuds-
manlı bir yapıda ombudsmanlardan bırisi
askeri konularda uzmanlaşabılır. Veya as-
keri faaliyetler için ayn bir ombudsman
kurulabilir. Askeri makamlann idari fa-
aliyetlerinin de denetime tabi tutulması
kuşkusuz ki hukuk devletı ilkesine ve ku-
rumun doğasına daha uygun düşecektır
KURUMUN BAĞIMSIZLIGI: Om-
budsman denetimi' adı altında, idari dene-
timden ayn ve kendine özgü bir denetim-
den söz edebilmek, ancak yürütmeden ve
idarenin bağımsızlığın-
dan kimsenin kuşku du-
yamayacağı bir kurum
yaratmakla mümkündür.
Bu amaçla yasanın ha-
zu"lanması sırasında om-
budsmanın seçilme ve
görevden alınma usulü-
ne, görev süresine, bir
daha seçilebilip seçile-
meyeceğine, personeli-
nin kimlerden oluşacağı-
na ve bütçesine ilişkin
düzenlemelere dikkat
edilmelidir. Ancak bu-
nunla da yetinılmemeli
ve yasa çıktıktan sonra,
ombudsmanın seçilmesi aşamasında da
parlamentonun seçeceği kişinin, bağım-
sız ve tarafsız da\Tanabileceğı konusunda
kamuoyu nezdinde azami güven yaratan,
adı üzerinde, spekülasyon yapılamayacak
bir kişi olmasına dikkat edilmelı.
HVKLKSAL BAĞLA\1CILIK: Om-
budsmanın yürütmeden ve idareden ba-
ğımsız bir organ olması, onu ilk bakışta
yargı organlanna yaklaştınr gibi görünse
de, idarenin işlemlenni ıptal etme ya da
idarerıin işlem, eylem ve davranışlanndan
dolayı tazminata hükmetme gibi bir yet-
kiye sahip olmayan ombudsmanın bir
mahkeme olarak kabul edilebilmesi müm-
kün değil. Ombudsman kararlan, yargı or-
ganlannin kararlanndan farklı olarak, ol-
sa olsa tavsiye niteliğindedir.
Hukuken bağlayıcı kararlar alamayan
ombudsmanın en önemli gücü. idareyle,
yurttaşlarla ve iletişim organlanyla kufdu-
ğu yakın ve düzeyli ilişkilerdir. Ombuds-
man bu yolla, idare üzerinde hukuksal de-
ğil, ama siyasal anlamda bir yaptınm gü-
cüne sahıp olacaktır.
KULTUR BAKANI TALAY VATİKAN DA ~
6
Papa'nın Türkiye^ye
geleceğinden unıuthıyuın'
ROMA(AA)-Papa23.
Jean, 9. Pio ve üç papazın
"cennet kademesTne yük-
selme törenine katılan Kül-
tür Bakanı İstemihan Ta-
lay, "Türkiye'nin kabbmı.
bh-dinitören ohnasuun öte-
sinde, Türk haOomn ken-
disine sevgi ile bağlanmış
kişilere karşı her firsatta
onlarla bütünleşeceğjni
gösteren gûzelbir örnek ol-
du" dedi. Tören bitiminde
Türk heyeti, Papa 2. Jean
Paul ile selamlaşırken Ba-
kan Talay, 2001 yıhnda Pa-
pa 2. Jean Paul'e Türkiye
davetini yineledi.
Talay, Tarsuslu olduğu-
nu söylediğinde Papa'nm
çok heyecanlanarak törene
katıldıklan için teşekltûr
ettiğini belirtti. Talay, Vati-
kan'da yaptığı temaslardan
sonra gelecek yıl Papa r,m
Türkiye'ye ziyareti'konu-
sunda umutlannın arttı|mı
söyledi. Talay, ".^'yeşr-
me aşamasında, Hıristhan
dünyasuun en önemli «nj
Papa'nm Türkiye'ye ziya-
rette buhınması çok önem-
li olur. İnsancıl amaçlı bu
ayaret, Avnıpa'daki diğer
üİkeleri de etkileyecek bir
sonuç yaratacaktır" dedi.
Şişli Belediye Başkanı
Mustafa Sangül de Türki-
ye'de kaldığı sırada Şişli
bölgesinde oturarak görev
yapan 23. Jean'ın isminin,
Şişli'de yaşadığı sokağa
verilmesi için Belediye
Meclisi'ne bir öneride bu-
lunacağını söyledi.