Katalog

4 EYLÛL 2000 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 Taslağın peklamı Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, kamu denetçiliği ile ilgili yasa taslağının Süleyman Demirel için özel olarak hazırlandığına ilişkin görüşümüze karşı çıktığını aktardr. "Bu konuyu ilk defa 1997'de insan haklarından sorumlu Devlet Bakanı iken gündeme getirmiştik. Bugüne değin birkaç taslak hazırlandı. Taslağın Sayın Demirel için hazırlandığına ilişkin haberler doğru değil." Türk'e anımsatma gereğini duyduk: "Ama, Demirel adını biz bulmadık. Demirel"i ombudsman olarak görmek istediğinizi gazetecilere siz söylediniz." "Doğrudur" dedi Hikmet Sami Türk, "Ben gerçekten samimi olarak Sayın Demirel'in kamu başdenetçisi olmasını istiyorum. Çünkü sistemin baştan oturması için ilk atanacak başdenetçi ve yardımcılannın kişilikleri bûyûk önem taşıyor. Sayın Demirel'i bir ömek olarak söyledim." Ardından da ekledi: "lyi ki Demirel adını ortaya atmışım. 3 yıldır bu tasanyı bir tûriü gündeme getirip kamuoyunda tartıştırma olanağı bulamamıştım." ISIK KANSU Iki ayrı parti gibiDostumuz, bir CHP il yöneticisinin ağzından duyduklannı anlattığında şa- şırdık. CHP il yöneticisi, Şeyh Sait ayaklanmasını bir "liberal hareket" olarak tanımlamış, ayaklanmanın bas- tınlmasının cumhuriyetin demokratik- leşme anlamında kınlma noktalanndan biri olduğunu ıleri sürmüş. Gerici bir kalkışmayı "özgürlükçü bir hareket" olarak değeriendiren bir kişinin CHP'nin il yönetimine nasıl se- çilebildiği bir yana, CHP'Iİ kadroların genel anlamda dünya görüşü, toplu- ma bakış, ilkeler açısından netliğe ka- vuşamadıklan kesin. CHP'nin yeni ya- yımladığı "Parti Eğitmenleri Semine- ri Ders Notlan" adlı kitapta yer alan gö- rüşler, bu saptamayı doğruluyor. Ör- neğin, parti üyesi Doç. Dr. Korel Göy- men, toplumsal uzlaşma konulannı ele alırken şöyle diyor: "...Ikinci uzlaşma alanı da laiklik ve teokratik devlet ikilemiyle ilgili olarak karşımıza çıkmaktadır, Bu konuda çe- şitli görüşlerin vahığını doğal ve hoş görmek suretiyle bir uzlaşma zemini- nin hazırlanması gerektiğine inanıyo- rum." Aynı kitapta Dr. Ali Nejat Ölçen ise şu görüşleri savunuyor: "CHP, kurucusunun son 45 yıldır gözardı edilen devrimlerinden en çok laiklik ve ulus-devletıne kuramsal, ku- ralsal ve kurumsal olarak sahip çık- malı ve bununla da yetinmeyip sahip çıkmanın savaşımını vermelidir. An- cak o zaman ülkenin içine sürüklen- diği devletbunalımından esenliğe ulaş- manın kapılan açılabilir." Insanları öldürüp evinin altına gö- men, sonra da üstünde oturup afiyet- le yemek yiyen teokratik devlet istek- lilerinin bulunduğu Türkiye'de CHP'li- ler laikliği tartışmalı mı, Şeyh Sait'i "özgüriük havarisi" olarak görmeli mi? Gel de inanDPT Müsteşarı Akın Izmirtioğlu, enerji ihaleleri ve projeleri konusunda kamunun zarara uğratıldığını söylemek istedi, çok da iyi etti. Daha geçenlerde Elektrik Enerjisi Fonu Yönetmeliği değiştirildi. Yönetmelik, yine şirketlere kolaylıklar tanıyor elbette. Sel, yangın, deprem, sıcak savaş halleri, doğalgaz santrallarına ikincil yakıta geçmeleri için talimat verilmesi, proje değişikliği gibi nedenlerle doğacak maliyet artışlarını Elektrik Enerjisi Fonu karşılayacak. Yönetmeliğe göre elektrik uretıminin maliyeti yükseldi mi, enerji fonu devreye girecek, elektrik üreten özel şirketin avcuna paracıkiarı sayacak. Peki fonun kaynaklan ne? Elektrik tarifeleri ve bütçeden aktanlan payiar. Kısacası, yurttaşın cebi. Elektrik üreten şirketlere verilen garantiler de cabası. Imzalanan sözleşmelerie TEAŞ bir anlamda "safalıcı" konumuna düşürülmüş. TEAŞ, bir kilovatsaatlik elektriği özel şirketlerden 8 centten, 10 centten, 12 centten satın alıp dağıtım ile görevli TEDAŞ'a 4.5 cente satıyor. Şimdi gel de, böyle bir düzene "evet" diyen Enerji Bakanı Cumhur Ersümer ile çok değerii bürokratlannın dile getirdikleri her söze inan!.. . :>, ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL Emekli Sandığı'nda En Az Emekli, Dul ve Yetinı Aylıkları 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Yasası'nın 68. maddesinde dul ve yetimlere bağlanacak aylıkların oranlan, Ek 19. maddesinde ise emekli, dul ve yetimlere ödenecek en az aylığın (alt sınır ay- hğın) ne oranda olacağı belırlenmiştir. Dul ve yetım aylık oranlan 68. maddeye göre şöyle belirlen- mektedir: Ölenin, bağlanmış ya da hesaplanacak "Emekli, adi malul- lük veya vazife malullüğü aylıklarının: a) Dul karı veya koca için %50'si, aylık alan yetimi bulun- mayanların dul eşlerine %75'i, b) Çocuklarla anne veya babanın her biri için %25 oranın- da bağlanır. Ölenin aylığa müstahak bir dul karı veya kocası ile bir ye- timi bulunması halinde dul kan veya kocaya %60, yetimine %30 oranı uygulanır." Alt sınır ayîıklannı belırleyen Ek madde 19'a göre "bağlana- cak emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylıklarının alt sınırı, genel gösterge tablosunun 14. derece 2. kademesinin göstergesi olan 520 gösterge üzerinden 30 fiili hizmet yılı için besaplanacak emekli aylığıdır." Dul ve yetimlere ödenecek aylıklar ise Emekli Sandığı iştirak- çisi için hesaplanan alt sınır ayhğının: "a) Dul ve yetim sayısı 3 ve daha fazla ise tamamından, b) Dul ve yetim sayısı 2 kişi ise %90'ından, c) Dul ve yetim sayısı 1 kişi ise %80'inden az olamaz." Bu verilere göre Emekli Sandığı en az emekli, dul ve yetim aylıklan: EN AZ EMEKLİ AYLIĞI (EMEKLİ SANDIĞI) AykkBnni Gösterge Aylığı Kıdem Aytık TabanAylık %40Tazmınat Gösterge 520 500 1.000 9.500 Katsayı 15.760 15.760 101.400 15.760 Aylığa Esas 8.195.200 7.880.000 101.400.000 59.888.000 Oran % 80.00 % 80.00 % 80.00 % 80.00 AykklL 6.556.160 6.304.000 81.120.000 47.910.400 Dört birimden oluşan Emekli Sandığ yon 890 bin 560 liradır. Bu aylığın dul alt sınır aylığı 141 mıl- ve yetimlere dağılımı: EN AZ DUL VE YETİM AYLIĞI (EMEKLİ SANDIĞI) Dudar-Yetimler Dul (Çocuksuz) Dul(I.Çocuk) Dul(2.Çocuk) Dul 113.512.448 85.134.336 70.945.280 LÇocuk — 42.567.168 35.472.640 ZÇocuk — — 35.472.640 Toplam 113.512.448 127.701.504 141.890.560 EN AZ YETİM AYLIĞI (EMEKLİ SANDIĞI) Yetimter Yetim (1 Kişi) Yetim (2 KIŞI) Yetim (3 Kişi) LÇocuk 113.512.448 63.850.752 47.296.853 IÇocuk — 63.850.752 47.296.853 IÇocuk — — 47.296.854 Toptem 113.512.448 127.701.504 141,890.560 SamimiyetA bey, REFAHYOL ıktıdarı donemınde bir RP'lı bakanın danışmanlığını ustlenmişti. Da- ha sonraki hükümetler döne- minde kızaktaydı. Milliyetçi ANASOL ortaklığı kurulup ba- kanlığa bir ANAP'lı getirilince A beyin şansı açıldı. ANAP'lı bakan, A beyi bakanhk teftiş kuruluna başkan yapmak is- tedi. Ama ne yazık ki, Başba- kanlık Takip Kurulu'nun yap- tığı çalışmalar A beyin "irticai faaliyetler içinde olduğunu" ortaya koydu. A bey, başkan olamadığı teftiş kurulunda bu kez müfettiş olarak çalışma- ya başladı. Ünlü KHKçıksaydı, bakan- lıktan ayıklanacak gerici me- murları saptayacak mufettiş- lerden biri de ANAP'lı bakanın gözdesi A bey olacaktı. Ne yapardı ama o işı! Aktepe'nin sesiAktepelilerbırarayagelip "Ak- tepe KültürSanatevi"n\ kurmuş, "Aktepe'nin Sesi" adlı aylık der- giyi de yayımlamaya başlamış- lar. Semtın manifaturacılan, bak- kallan, kuruyemişçiteri, esnafı toplaşıp dergiye destek çıkmış- lar, gençleri de haber, bilgi top- lamışlar. Dergi ortak bir daya- nışma ile çıkmış. Sanatevinin başkanı Nuret- tin Deliktaş, dergi ile öncelik- le Aktepeliye ulaşmak istedik- lerini belirtiyor: "Ye, tüket, kaldır, at, kullan, bi- tir mantığıyla kendisine yaban- cılaşan bireylerolmayazorianı- yoruz. Aktepeyerelinde de, bir- lik ve dayamşma ruhu kaybolur- ken insan ılışkilennde maddı te- meli ön planda tutuyor, bencil- leşiyor, yabancılaşıyoruz. Kom- şuluk ilişkilerinde sadece se- lamlaşmayı tercih edıyoruz." Dergınin "bu kötü gıdışe dur" diyeceğini vurguluyor Deliktaş: "Eleştirdiğimiz sistem dayat- malannı, gerçekleri görerek içi- mızden temizlikle başlayalım. Bıriık ve dayanışma ruhuna tek- rardönelim. Popüler kültürü da- yatma mantığına karşı folklohk değeriehmizi ön plana çıkaralım. Sazımızla, sözümüzle, oyun- lanmızla..." Aktepeliler, içlerindeki sesi dinlemeye başlamışlar. Ne güzel! HAYVANLAR İSMAÎL CVLGEÇ igulgecn yahoo.com KİM KtME DUM DUMA BEHIÇAK behicaktı turk.net H A R B İ SEMİH POROY semihporoy(a yahoo.com c MIRMIRLAR VĞVR DVRAK KIRMIZI BALIK ÇOCUKEVİ ANNELER - BABALAR ÇOCUĞUNUZ İÇİN SOSYAL GELİŞME ÖNEMLİ İSE BİZİ ARAYIN Bostancı : 0 216/4171636-0 216/36614 31 Mecidiyeköy: 0 212 / 213 95 88 - 0 212 / 213 87 40 Fenerbahçe: 0 216 / 414 62 92 - 0 216 / 414 62 61 e-mail:kırmızibalık(§ superonline.com www.kirmizibalik.com TARÎHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN 4 Eylül Kirlenen Dünyamızı Fidan Dikerek Arıtalım ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞC İNGİLTERE KPALI TÜRKİYEm.. t936'DA BüGUN, RE&MÎ &KZ/yA££TrÇ(H rSTANgUL'A 6ELÛİ. KUÜ7V- LUŞ SAVAfl BOYUNCA CHJŞMAH SAFTA YER ALMI$ IHGILTEGE /LE BAR/$ ZAArfANINOA YAKIN- ATATURK'UM "yuRTT» SAiztç, PA BA&IÇ "AMLAYI$IHtt<l AÇIK BİR SlYDI. İSTXAIBUL'DA, ATATUKK'UM KONU&U OLAN AC&4İ./A/ UÇ <3OA/ £u&£N ^/YARerİNS) S£VDıĞı ı&*D'N,A*ADAM S/toPSOM PA KAT/L - VllŞrl KRAL, YAK/NDA ONUNLA El/LENESlLMEK U&RUHA TAHTtNl T£RK£D£C£KTl• f /Itah/rtc, Madam S/mpScn, k^ral ve yettc//ıferf Brhıçrı/1 y<aH 'nata bir scbbtt Sfrostnda gnru^yor: GÖRÜS SEVtNÇ ENGtlS ODTOJeokjlMüh. •••Bilgiyi Paylaşmak Yeni bir çağa, bilgi çağ/'na girerken Türkiye insangücü, bilgi birikimi, sanayi ve teknoloji açısından gerçekten önemli sayılabilecek bir potansiyele sahip iken, bilime ve bilgiye gere- ken önemi vermediğimiz için, hak ettiğimiz ve özlediğimiz refah düzeyine ne yazık ki bugüne kadar kavuşamadık. Gerek çağın getirdiği de- ğişimin yarattığı korkuyu yenmek ve özgürleş- mek, gerekse daha güvenli ve insanca yaşaya- bilmek ve gelen bu yeni çağda gerçek yerimi- zi alabilmek için atılması gereken en önemli adım, bilgiye sahip olmak ve bilgiyi paylaşma- sını bilmektir. 17 Ağustos Marmara, 12 Kasım Düzce dep- remleriyle Türkiye'de bilginin önemi bir kez da- ha anlaşttdı. Ülkemizde bilgi teknolojisindeki gelişme, kalkınmış dünya ülkeleriyle yanşacak hızdadır. Bu konuda ülkemizde de birçok ba- şarıya ımza atılmış, deprem teknolojisi konusun- da birçok çalışma yap4İmış ve yapılmaktadır. ör- neğin deprem risk bökjelerini saptamak, dep- reme dayanıklı yapılar üretmek gibi. Coğrafi bilgi sistemleri de çalışmalara ışıktut- maktadır. Mekâna bağlı analızlerin yapıldığı bil- gi sistemine Coğrafi Bilgi Sistemi adi verilir (CBS). Bu yöntemle insanlar deprem riski taşı- yan bölgeleri öğrenebilir, uygun yerleşim yer- leri seçebilir, deprem senaryolan oluşturabilir. Çeşitli kurumlarda bu tür konulara ışık tutacah çalışmalar yapılmaktadır. Ankara, Istanbul, Bur- sa ve Alanya gibi kentlerimizin belediyelerinde dijital harita çalışmaları yapılmakta, bunlara ek olarak Antalya ilinde de benzer hazırlıklar de-, vam etmektedir. Deprem sonrasında barınma gereksinimini sağlayan çadırkentlerin durumunu eldeki sayı- lar ile değerlendirmek yerine, onları bölge ha- ritası üzerinde incelemek ve görmek çok daha etkili ve yararlıdır. Örnegin yiyecek, giyecek ve öbür gerekli malzemelerin bulunduğu depolar- dan hangi çadırkentlere ne yardım gideceği, eldeki verilerin analizi ve değerlendirilmesi ile çok daha kolay ve güvenilir olacaktır. Bunun yanında CBS kullanımı, dogru yer se- çimi, doğru planlama, doğru kentleşme, sağ- lam, güvenilir ve depreme dayanıklı yapılar üret- mek, olabilecek tehlikeleri azaltmada önemli rol oynayacaktır. Depremin zararlarını önleyebilmek için var olan yapı bilinmeli, belediyeler yapıları CBS ile takip etmeli, kaçak bina tespiti, imarlı alanlar- daki binaların yapı durumlan, altyapı ve kenti oluşturan öbür tüm elemanlar CBS ile analiz edil- meli, gerekli görülen binalann sağlıklılaştınlma- sı ıçın raporlar hazırlanmalı ve böylelikle uygun olmayan yapılar için önlemler alınmalıdır. Deprem olduğunda elde edilmesi gereken ilk veriler; depremin nerede ve hangi büyüklükte olduğu ve nereleri etkilemiş olduğudur. Aynı zamanda elde edilen veriler haritaya işlenerek en fazla hasar görme olasılığı olan yerler sap- tanabilir. Bölgeye giden en kısa ve en uygun yol- lar ivedi olarak belırlenmeli, yol durumlan da göz önüne alınarak CBS yönteminden yararlanıl- malıdır. Böylece ilkyardım çalışmalannın doğ- ru yerlere yönlendirilmesiyle arama ve kurtar- ma ekıplerinin en kısa sürede bölgeye ulaşma- sı sağlanarak çok sayıda insan enkaz altından çıkarılabilir. Yaşadığımız bu olayların bir daha yaşanma- ması için, deprem bölgelerinde an ve an gün- cellenen bölge haritalarına ve raporlarına gerek vardır. Yıkılan binalann olduğu semtlere ait ve- riler, çalışamaz durumda olan hastanelerle iş- leyen hastanelerin durumunu gösteren veriler haritalar üzerine işlenerek güncelleştirilmelidir. Yaşamsal önem taşıyan doğrulukta karar alır- ken gerekli bilgiye gerekli zamanda ulaşmada CBS'nin önemi ve kullanımı, ilgili kurumlar ta- rafından böylece bir kez daha anlaşılacaktır. Gelen yannlara güleryuzle merhaba demek için, bilisizliği (cehaleti) öldürüp bilgiyi paylaşması- nı öğrenelim, öğretelim. B U L M A C A SEDAT YAŞAYAN SOLDANSAĞA: 1/ Tahtadan 1 kafes biçi- minde yapıl- 2 mış portatif 3 ev. 2/Asya'da . birülke... " - - gündür gelir geçer / Gam- lanma gönül gamlanma" (Karacaoğ- lan). 3/ Bir meyve... Sat- rançta özel bir hare- ket. 4/ABD'den son- 1 ra yurdumuzda da ya- yımlanan bir mizah 3 dergisi. "Melâli anla- 4 mayan bir nesle — 5 değiliz"(AhmetHa- 6 şim). 5/ Ekin biçil- 7 dikten sonra toprak- 8 ta kalan köklü sap.. 9 _ _ Kır yaşamı içinde aşk konusunu işleyen kısa şi- ir. 6/ Afrika'da bir ülke. II Bir tür halk türküsü... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 8/ Boş inan, hurafe... Asker. 9/ Vilayet... "Bu dehre nice şehi cihanban / Geldi gini olundu — " (Ziya Paşa). YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Iri yapılı, uzun boylu ve şişman kimse... Birno- ta. 2/ Rütbesiz asker... Kapital. 3/ Verim. 4/ Yap- ma, etme... Zarar. 5/ Eski Mısır'da güneş tannsı... " Dünyaya gelen gıder -~ kalası değil" (Yunus Em- re). 6/ ICatılrruş, ulanmış parça... lslamda bir mez- hep mensubu... Bir spor takımrnın gözde oyun- cusu. II Şeyh Bedrettin'in Tann, evren ve insan hakkmdaki görüşlerini içeren ünlü yapıtı. 8/ Bir şeyin tersini söyleyerek edilen alay... Ustün bir yet- kinin gücünü simgeleyen değnek. 9/ Bir pamuk cinsi... Şöhret.