Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17MART2000CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Bostanaoğlu
Uzöon'da
• tstanbul Haber Servisi-
Milli Eğıtim Bakanı Metin
Bostancıoğlu, Lizbon'da
gerçekleştinlecek "Avrupa
Birüğı Eğıtim Bakanlan
Konferansı"na katılmak
için Portekiz'e gitti.
VaHUkten
Nevnız'a izfn
• DİYARBAJOR
(Cumhuriyet Bûrosu) -
HADEP'in21Mart'taki
Nevruz şenlikleri için 10
Mart'ta Diyarbakır
Valiliği'ne yaptığı izin
başvumsuna olumlu yanıt
verildi. Ancak Nevruz
kutlamalan kentin 10
kilometre dışındakı fuar
alanında yapılabılecek. Ü
Başkanı Ali Ürküt,
kutlamalar için
Diyarbakır'da Batıkent
Meydanı'nın bır sembol
olduğunu, ancak uzaklığın
sorun olmadığını söyledi.
Ürküt, Nevruz kutlamalan
için herkesın büyük ölçüde
hassas davranma gayretı
içinde olduğunu
vurgulayarak parti
olarak amaçlannın
barışçıl, hoşgörülü ve
demokratık bır ortamda
kutlamak olduğunu
belirtti. Ürküt, HADEP
Genel Başkanı Ahmet
Turan Demir'in de
kutlamalara katılacağını
ifade ettı
Canakkale Zaferi
mternerte
• ANKARA (AA)-
Üzennden 85 yıl geçen
Canakkale Savaşı'nın
bilinmeyen yönleri gün
yüzüne çıkıyor. Forsnet,
zafenn bilinen yönlenne
ODTÜ Uluslararası
Üişkiler Bölümü Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Mete
Tunçoku'nun yurtiçi ve
yurtdışmda yaptığı
araştırmalarda ortaya
çıkardığı bilinmeyenleri de
katarak Intenıet'te bir site
açtı. Canakkale Savaşı'nın
85. yıldönümü dolayısıyla
hazırlanan sitenin
çalışmalan 1.5 yıl sürdü.
Türkçe ve Ingilizce
hazırlanan site, 6 bin sayfa
metin, savaş sabnelerini
içeren bin fotoğraf ve
haritadan oluşuyor.
"www.canakkale.gen.tr"
adresli sitede, yurtıçinden
20, Yurtdışından 10
kurumun arşivlerinden
elde edilen bilgiler yer
ahyor.
Yurttaşa polis
dayağf iddiast
• TRABZON (AA) - Özel
otosuyla önceki gece
Yenimahalle kavşağında,
hatalı sollama konusunda
başka bır sürücü ile
taröştığını belirten Murat
Turhan, bu sırada
yanlanna gelen sivil polis
ekibinde bulunan bir
komiser yardımcısı
tarafindan dövüldüğünü
iddia ederek dün
cumhuriyet savcılığına suç
duyurusunda bulundu.
Trabzon Emniyet Müdürü
Zeynel Abidin Ayhan,
olayla ilgili soruşturma
başlattığını bildirdı.
Marmara'da
3 deprem
• tstanbul Haber Servisi -
Boğazıçı Üniversitesi
Kandilli Rasathanesı ve
Deprem Araştırma
Enstitüsü'nden verilen
bilgiye göre, Marmara
Denızi'nde dün saat
01.50'de3.3,03.10'da2.7
veO3.53'te2.6
büyüklüklerinde 3 deprem
kaydedildı.
Hacda 23
yurttaş öldü
:(AA)-Hac
ziyareti için Türkıye'den
Mekke'ye gıden hacı
adaylanndan ölenlerin
sayısı 23'e yükseldi.
ANAP Mületvekili
Nizametnn Sevgili'nin de
aralannda bulunduğu 4
kişininkalp
yetmezliğinden öldüğü
kaydedıldi.
RTÜK'ün yeni yasa taslağına göre haber kaynağını göstermek şart
TVlere lotarya yasağıBAHAR TANRISEVER
ANKARA - Hükümet ortaklannca ha-
zırlanan Radyo ve Televızyonlann Kuru-
luş ve Yayınlan Hakkmda Yasa taslağı,
yayın kuruluşlannın ikramiyeli yanşma
düzenlemesini yasaklıyor.
Taslak ile "Atatûrk ilke ve inküaplan-
na aykm yayın yapuamayacağr yayın il-
keleri arasına konulurken alıntı yapılan
haberlerin kaynağının belirtilmesine özen
gösteriknesi hükme bağlanıyor.
DSP'den Tayfiın İçIi,ErolAl, MHP'den
Şevket Bülent Yahnki, Faruk Bal ve
ANAP'tan Emre Kocaoğlu, Sühan Öz-
kan'dan oluşan k'omısyonun hanrladığı
yasa taslagmda, birden fazla yayın kunı-
luşunun aynı kanalı farklı zamanlarda
kullanmalanna ilişkin "Dönüşûmlü Ya-
yın" ve yalnızca belirli bır konuda yayın
yapan televizyon anlamına gelen "Tema-
tik KanaPın tanımlanna yer verildi.
• Taslak ile yayın kuruluşlanna ikramiyeli yanşma yasağı
getiriliyor, "Atatürk ilke ve inkılaplarına aykın yayın
yapılamayacağı" yayın ilkeleri arasına konuluyor. Taslakta
aynca alıntı yapılan haberlerin kaynağının belirtilmesine özen
gösterilmesi hükme bağlanıyor.
Taslağa göre, "Türkiye Cumhuriyeti
devietinin varhk ve bağnnsızhğına, devle-
tin ülkesi ve milktiyle bölünmez bütünlü-
ğüne, Atatürk ilke ve inkılaplarına aykın
yayın yapan" kuruluşlann yayını uyanl-
maksızın süresiz durdurulabilecek ve ya-
yuı izni iptal edilebılecek. Aynca "Top-
hımu şiddet, terör, etnik aynmcıhğa sevk
edenya da halkısınıf, ırk, dü, din, mezhep
ve bölge farkı gözeterek kin ve düşmanh-
ğa tahrik eden ya da toplumda nefret duy-
gulan oluşturan yayınlar" ile "Yayınah-
ğm, yaym orgam, hisse sahipleri ve 3. de-
rece dahil olmak üzere kan ve sıhri hısım-
lan; bir başka şahıs ya da tüzelkişüiğin
haksız çıkarian doğrultusunda kullanıJ-
ması" halınde de aynı ceza uygulanacak.
Taslakta, getirilen yeni düzenlemeler
özetle şöyle:
• Radyo ve televizyon aracıhğıyla dü-
zenlenen ikramiyeli yanşmalar yasakla-
nıyor. Buna göre, bilgi ıletişim telefonla-
n yoluyla, yanşma ve benzeri yöntemle-
re başvurulamayacak ve bunlann sonu-
cunda dinleyicı ve seyircilere ıkramıye
verilemeyecek veya buna aracıhk yapıla-
mayacak. Anket ve kamuoyu yoklamala-
n ise ancak noter gözetiminde gerçekleş-
tirilebüecek.
• Yayın ilkeleri arasına, "Yaymcıhğın
Demirel ve eşi
evterinin arka
bahçesinde
kurban kestirdiler.
Nazmiye Demirel,
ilk kurbanın
kesiminden sonra
evedöndü.
Cumhurbaşkanı
Demirel, ikinci
kurban kesOirken
kasaplan, "Arka
ayaklardan birisi
boşolacak.
Kurban
kesiyorsanız. böyle
keseceksiniz" diye
uyardL
Demirel Güııiz Sokak'ta kurban kestirdi
haksız bir amaç ve çıkara alet edilmeme-
si ve haksız rekabete yol açılmamasu bir
basın organının özel çabalarla yarattığı
üriinün kendi ürünüymüş gibi sunulma-
ması, ajanslardan veya başka bir medya
kaynağından ahnan haberierin kaynağı-
nın belirtilmesine özen gösterilmesi" ya-
yuı ılkelen arasına konuldu.
• RTÜK üyeleri, görev yaptıklan süre
boyunca, resmi veya özel kuruluşlann ya-
nı sıra, özel yayın kuruluşlannda görev
alamayacak, menfaat sağlayamayacak ve
tarafolamayacak.
Aynca siyasi partilere de üye olamaya-
caklar. Bu kurallan ihlal eden üyeler hak-
kmda, üst kurulun karan üzerine teftiş
kurulunca soruşturma yapılacak ve so-
nucuna göre üyeliğinin düşmesine de ka-
rar verilebilecek.
• Televizyonda altyazı kullanılarak sü-
rekli yayuı yapılamayacak. Buna göre te-
levizyonda bölünür ekran yoluyla ana
program ile ilgili veya ilgi-
siz bilgı veren konular iş-
lenemeyecek.
• RTÜK'ün yıllık bütçe-
sinden harcanmayan miktar
yıl sonunda, yurtiçinde kül-
tür ve tabiat varlıklannın;
yurtdışında Türk kültür var-
lıklannın korunması ama-
cıyla "Korunması GerekH
Taşmmaz Kültür Variıklan-
nın Onanmma Katkı Fo-
nu'na" aktanlacak.
• RTÜK'ün reklam ge-
lırleri, Malıye Bakanlı-
ğı'nın denetimuıe tabi ola-
cak.
• Üst kuruldan izin al-
madan yayuı yapan da ız-
nı iptal edılmesıne karşın
yayınını sürdüren kişi ve
kuruluşlann sahip ve yö-
netıcilerine 6 aydan 2 yıla
kadar hapıs cezası ve 1
milyar lira para cezası ve-
rilebilecek.
Yayın bantlannı 1 yıl sü-
ANKARA (Cumhuriyet Bûro-
su) - Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel ve eşi Nazmrve Demirel,
Güniz Sokak'takı evlennde kur-
ban kestirdiler.
Cumhurbaşkanı Demirel, Mu-
hafiz Alayı Camii'nde kıldığı bay-
ram namazının ardından eşi Naz-
miye Demirene. birlikte saat
09.00'da özel plaka takılmış ma-
kam otomobili ile Güniz So-
kak'taki evlerine geldı Demırel,
burada tstanbul'dan gelen Hakim
Öztürk ve eski tanıdığı Mehmet
AH Turna ile bayramlaştı Demi-
rel'in Istanbul'da bir ınşaat şirke-
tinde ış bulduğu Hakim Öztürk,
Cumhurbaşkanı'na bir kutu bak-
lava armağan etti. Öztürk, geçen
yıl da aynı biçimde Demirel ile
bayramlaşmıştı.
Demırel ve eşi daha sonra evle-
rinın arka bahçesıne geçerek kur-
ban kestirdiler. Nazmıye Demirel,
ük kurbanın kesiminden sonra eve
döndü. Cumhurbaşkanı Demirel,
ikinci kurban kesılırken kasapla-
n, "Arka ayakhrdan birisi boşota-
cak. Kurban kesiyorsanız, böyle
keseceksiniz'' diye uyardı.
Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı Devlet Bahçefibayram
nama7im Maltepe Camii'nde kıl-
dı. Bahçeli daha sonra Beşevler'de
bulunan eski MHP lideri Alpars-
lan Türkeş'in anıtmezanna gele-
rekduaetti.
Bayramı tstanbul'da geçiren
Necmettm Erbakan da bayram
namazını Eyüp Sultan Camii'nde
kıldı. Camiye saat 06.15'te gelen
Erbakan, namaz kıldıktan sonra
oğlu Fatih ve cemaatle bayram-
laştı.
re ile muhafaza etmeyen
ve bu bantlan ıstenmesıne
karşın teslim etmeyenler
hakkmda 1 yıldan 5 yıla
kadar hapis ve 2 milyar h-
ra para cezasına; bandın
içenğinı değışnrenler hak-
kmda da 2 yıldan 10 yıla
kadar ağır hapis ve 4 mil-
yar lira para cezasına hük-
medilebilecek.
Kadın örgütleri, Adalet Komisyonu'nda bekleyen yasa için kampanya başlattı
Medeni Yasa'ya MHP engefi
MUTLUSEREIİ
ANKARA - Uzun süredir
TBMM Adalet Komisyonu'nda
bekletilen Medeni Yasa Tasan-
sı'nın görüşülmesinın geciktınl-
mesinin, tasanya çeşıtlı yönlerden
karşı çıkan MHP'den kaynaklandı-
ğı belntıldı. Kadın örgütleri, Kadı-
nın Statüsü ve Sorunlan Genel Mü-
dürlüğü'nün (KSSGM) koordınas-
yonunda, tasannın bır an önce ya-
salaşması için kampanya başlattı.
Cumhunyet Kadmlan Dernegi Ge-
nel Başkanı (CKD) Avukat Şenal
Sanhan. demokrasi istedığını ifa-
de eden siyasi partilenn aıle içi de-
mokrasıye karşı çıkmalannı anla-
manın olanaklı olmadığını belırtir-
ken, gerici gelenek ve göreneklere
sanlarak yasalann biçimlendiril-
meye çalışümasmm son derece an-
lamsız olduğunu söyledi. CHP An-
kara ll Başkanı Avukat LeventGök
de, tasannın yasalaşmasını
MHP'nin engelledığını belırtn.
17 Şubat 1998'de 55. hükümet
tarafindan kamuoyuna açıklandık-
tan sonra, kadın ve hukuk örgütle-
nnin görüşleri doğrultusunda bi-
çımlendınlen, ancak hükümet de-
ğışıklıği nedeniyle kadük olan ve
yeni hükümet tarafindan tekrar
gündeme getirilen Medeni Yasa
Tasansı'nın bir an önce yasalaşma-
sını ıste>r
en kadın örgütlen bir kam-
panya başlattı.
Kadın örgütleri, uzun süredir
Adalet Komisyonu'nda bekleyen
tasannın bır an önce yasalaşması
için yeni bır süreç başlatarak, bü-
tün kadın örgütleri, hukuk örgütle-
ri, örgütsüz kadınlar ve özellikle
parlamenterlere yönehk olarak bır
lobı çahşması için harekete geçti-
ler. Şenal Sanhan konuyla ilgili
olarak verdiği bilgide, Adalet Ko-
misyonu'nda bekleme süresinm b-
saltıhnası için tasannın madde
madde değil, bütünüyle görüşül-
mesi önerisını getırdiklennı söyle-
di. Böylece, tasannın daha kısaza-
manda götüşülüp tartışılabıleceğı-
ni kaydedcn Sanhan, "Kadmbr
otank, Medeni Yasa Tasansı'nın
yasabşmasmı istiyoruz" dedı. Tek
tek partı gruplannı, kadın milletve-
kıllennı ve destek olabıleceğıni dü-
şündüklen tüm kıtle örgütlerinı do-
lasarak tasannın hızlandınlması
ıçın destekalacaklannı anlatan Sa-
nhan, örgütsüz kadınlan da hareke-
te geçirebılecek televizyon ve rad-
yo programlanna gereksınim duy-
duklannı söyledi. Sanhan, "Böyle
bir çakşma, talebi pariamenterte-
rin kulağma \e beynme taşrv-abile-
cek, tasannın bir an önce yasalaş-
masma katkı sunacaknr dr. edüşü-
nüyorum" dedı Projenın çeşıtlı
kitle örgütlerme dağıtildığmı ve ça-
lışmalann başlatıldığını bildiren
Sanhan, daha organize olmaya ve
çalışmalan daha çok tabana yay-
maya gereksınim olduğunu söyle-
di. Sanhan, tüm barolara bu talebi
taşıyacaklannı, tstanbul ve Anka-
ra'da öne çıkan çalışmalan bütün
Anadolu'ya yaymayı ve çalışmayı
hızlandırmayı amaçladıklannı bıl-
dirdi. Sanhan, şu anda parti gnıp-
lanyla görüşme ıstemlennin sür-
düğünü ve bayramdan sonra hız-
landıracaklannı belirtti.
MHP'yetepki
MHP'nin tasanyı çeşitli yönler-
den eleştirdiğini anımsatan San-
han şunlan aktardı:
"Evtenme yaşmm kadm ve er-
kekte>ükseMmesmekarşı çdayor-
lar. Türkrve'de genç ktdar erken
gelisuier ve erken evienirfer. Eğer
bö>ie bir yaş sının geiirse. pek çok
insan nikâho?dunımuna düsergj-
bibir eleştirieri>ar. Edinümiş mal-
larakaobn'a rejiminin gûzel kadm-
lan zengin erkekkrle evlenmeye
her gibi bir itirazlan var. Bunlar
tamamen çağdışı değeıiendirme-
ler. Bu değerlendirmeleri sağhkh
görmemiz mümkün değfl. Ancak
bir televizyon konuşmasuıda,
MHPü bir kadm miUef\ekili ar-
kadaş, bu eleştirinin kendikrine ait
nhnarhgını, bir hukuk grubuna ait
olduğunu, ama kendikrininmiş gi-
biifedeedüdiğiniaçıkladLBumuı
gerçekotanasmıtemenniediyorum.
Aile refaüğinin kakhnlmasına iliş-
kin eieştiri de var, şekle ilişkin, di-
le Bişkin eieştirileri de var. Demok-
rasi istediğini ifade eden siyasi par-
tUerin. aile içi demokrasiye karşı
yılanahnııı ıta anbmak mümkün
değil tabS. Gerici gelenek ve göre-
nekkre sanlmak arnk çok amam-
sız bir durumdur. Ha\aO hem ka-
dm hem erkek açtsından ilerletnıe-
yen istemlerdir bunlar.''
IRMIKI AYDEV ENGÎN aengin@doruk.nettr.
Sınlaklam bir bayram saba-
hında gazeteye gelirken yolu
epey uzun tuttum.
En azından Istanbullu okuyu-
cu gözünde canlandırsın: Bo-
ğaz'ı Anadolu yakasından nere-
deyse boydan boya geçip, Fa-
tih Sultan Mehmet Köprüsü'nü
aşıp, Etiler, Nisbetiye, Levent
üstünden Sanayi Mahallesi'ne
dalıp, Haliç yönüne direksiyon
kınp, Kâğıthane, Sütlüce, Eyüp,
Balat, Unkapanı, Aksaray, Yeni-
kapı, Çatladıkapı, Cankurtaran,
Sultanahmet üstünden gazete-
ye geldim.
Arabanın penceresinden göz-
lenebilen, yani üstünkörü, hızlı,
uçuşan, birbirinin içine geçen
görüntüler
Henüz uyuyan semtler... Az
biraz uyanmış, ama pek de bay-
ram ziyaretine gidere benzeme-
yen yayalar... Kepenkleri kapalı
apartmanlar... Başka günlerde
park edılmesi olanaksız yol ke-
narlannda alışılmadık boşluk-
lar... İçinde oturanlann arabala-
nna atlayıp kış turizmi merkez-
lerine(Uludağ, Kartalkaya, Erci-
yes) ya da kış ortasında yaz tu-
rizmi sunan bölgelere (Antalya,
Bodrum) tüydükleri apartman-
Bayram Sabahında Bir Kent Manzarası
lann zillerini bayram bahşişi
umudu, ama açılmayan kapılar-
dan yükselen umutsuzlukla ça-
lan varoş çocuklan... Son umut-
la alıcı bekleyen ve ortalıkta tek
abcı görünmeyen kunbanlık ko-
yun kümeteri... Elinde kalın bı-
çaklar ve bir satıria acete aceJe
yürüyen sakallı bir "hacı am-
ca"... On iki dakikadır önünden
tek araba geçmeyen Akmer-
kez... Etiler-Levent arasında "Bu
kentte Müslümanlar bugün bir
dinsel bayram kutluyoriar mı"
diye sordurtan bir ıssızlık... Sa-
nayi Mahallesi'nde bir apartman
avlusunda ilk kez bir koyun bo-
ğazlanışına ve çevresinde kur-
ban kesimini boş gözlerle sey-
reden çocuklara rastlamak...
Haliç'e doğru inerken kurban
kesimininsıklaşması... Manevra
yapan bir kamyonet yüzünden
birkaç dakika duaınca kulağa
çalınan, iki oğlanla bir küçük kı-
zın diyaloğu:
- Olum (bğlurrV kurban kavur-
masının üstüne sarmısaklı yo-
ğurt döktû annem...
- Bizyoğurt dökmeyiz...
-Sizde kavurma yediniz mi?
- Akllım tabiii. Hacı emmiler
etyolladı bize sabahtan...
Eyüp-Balat arasında ayaküs-
tü bayramlaşan, kadınlan ba-
şörtülü, erkeklerin çoğu sakallı
kalabalık aıleler. Eller iki elle kav-
ranıp sonra da sakaltara götürü-
lüyor... Cibali'nin Haliç'e dik i-
nen sokaklannda kesilen kur-
banlar... Unkapanı'ndabirtaksi-
nin bagajına konmuş bir kurban-
lık koyun meliyor... Zindankapı
civannda bekâr odalanndan dı-
şan uğramış genç hamallar bir
yandan bayramlaşıp biryandan
Eminönü'ne doğru yürüyorlar...
Gazetenin avlusu ve sonra
koridorlan. Uygun sözcüğü se-
çemeden bayramlaşmalar
- Bayramın kutlu olsun...
- \y\ bayramlar...
- Bayramın mübarek olsun
abi.
- Hayırtı bayramlar beyim...
- Nice bayramlara...
•••
Bir kültür yanlmasının bütün
verileri ortada işte.
Bu kentte "Kurban kesmek
AB standartlanna uygun mu,
değil mi" ya da "Kurban farz mı,
sünnet mi" ya da "Hayvana acı
çektirmeden kesmekgerek" gi-
bi daha önceleri pek konuşul-
mamış, dile getirilmemiş aydın
tartışmalarından çok uzakta,
bayramlıklannı giyip, kurban ke-
sip, evine yollanmış kurban etin-
den "kurban kavurması" yapıp,
üstüne sarmısaklı yoğurt döküp
yiyen, sonra da bayramlaşmak
için ziyaretlere çıkan yığınlar var.
Bu kentte dün sabah şafakla
uyanıp, saat 05.42'de camılere
doluşup bayram namazını eda
eden yığınlar var.
Bu kentte dün sabah
05.42'de sabah uykusunun ta-
dını çıkaran yığınlar var.
Bu kentte bayramı "tatil" diye
kavrayıp, bayramlaşma gele-
neklerini çaktırmadan sepete
atıp ama yeri getdiğinde "Ben
de Müslümanım ama" gibisin-
den cümleler kuran ve bu bay-
ramda güneye tüyen yığınlar var.
Bu kentte sabah kapı çalınca,
bayramlaşmaya gelenlere kapı-
yı açmayan, "Oh, kent boşaldı.
Yağmura rağmen bugün gezi-
neceğim" hesabı yapıp öğleden
sonraya hazırlanan yığınlar var.
"Yüzde 99'u Müslüman olan"
ülkemizin en kalabalık ve kar-
maşık kentinde, derin kültür
uçurumlanyla birbirinden ayn-
lan, yaşamlan, yaşam felsefele-
ri, yaşam btçimleri, yaşam alış-
kanlıklan, yaşam getenekleri bir-
birine neredeyse taban tabana
zrt insanlar bır arada yaşıyor.
Birbirlerinden hoşlandıklan,
böylesine karman çorman bir
mozaiğin parçası olmaktan
mutluluk duyduklan hiç de söy-
lenemeyecek yığınlar...
Bu ölçüde büyük zıtlık, bu öl-
çüde derin bir kültür yanlması
galiba Batı Avrupa'nın hiçbir
kentinde ve galiba Ortado-
ğu'nun da hiçbir kentinde, ülke-
sinde böylesine yoğun yaşan-
mryor.
Böylesine derin bir kültür ya-
nlmasının siyasal sonuçlar ver-
memesi olanaksız.
Ömeğin "banş içinde bir ara-
da karsılıklı hoşgörüyle yaşama
sorunu" gibi...
Yoksa benimki bir bayram sa-
bahına hiç de yakışmayan bir
kötü karamsariık mı?
POLtTtKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
BayramL.
Sabahın ilk ışıklan Istinye sırtlanndan süzülüp
Boğaz'ın mavi sulan üzerine iniyordu...
Bir süre sonra turuncu aydınlık gri kuşatmanın
içi- ne girdi, gökyüzü hüzün bulutlannı toplamaya
başladı...
Deniz hışırtalıydı...
Kabartıcı acı sabırcılan balıkçı tekneleriyle, şa-
fağın yolunu açan suskun akşamlann yalnızlığın-
dan kalan telaşla denize açılmayı bekliyoriardı...
Birden yağmur başladı!..
Umudun, umutsuzluğun; acının, sevincin resmi
belirdi o anda!..
Kent bomboştu...
Bahçede her zamanki gibi çocuklar yoktu...
Alacakaranlığın sesleriyle bilinmez mevsimlere
götüren düşlerimiz bir bayram sabahında bizi bı-
rakıp kaçmıştı...
Bilir misiniz sabah ışıklan sonsuz gözlerin açıl-
masını başlatırdı gençlik yıllanmızda...
Şimdilerde bir aşk kalabalığı içinde gökkuşağı-
nın yüreğimizi sarması eski takvim yapraklannda
mıdır artık bilinmez!..
Çocukluk günlerimizde annelerimiz, babalan-
mız, kardeşlerimiz, dedelerimiz ve ninelerimizle
sevincin coşkusunu dokuriardı, küçük taşra kent-
lerinin bayram sabahlannda...
Sonra büyümeye başladık!..
Annemizin özenle diktiğı gömleklen, babalanmt-
zın eskitemediği elbiselerden ters-yüz yapılıp giy-
diğimiz 'yeni giysileri' çocuk yüreğimizle kucak-
ladıkJ..
Artık tekdüze geliyor bize yaşam, umutla umut-
suzluğun inişli çıkışlı yollannda...
Siyaset maskaralığı Eyüp Suttan Camii bahçe-
sinde tezgâh açarken bin yıllık polıtıkacı esnafı ilk
gün geçirdiği kalp krizine aldınş etmeden, ikinci
gün Arafat'ta 'pat' diye ölüyor...
öyle ya! Muhterem, mukaddes topraklara gö-
mülüp cennetin kapısından içeriye girip hurilerle
kucaklaşacak!..
•••
Sabahın ilk ışıklan istinye sırtlannda Boğaz'ın
mavi sulanna gömülürken bir kentin çığlık çığlığa
olan yalnızlığı benim için umut ve hüzün çiçekle-
rini birlikte büyütüyor...
Pencereden dışanya baktım...
Alacakaranlığın sesi, bilinmez mevsimler çok
gerilerde kalmıştı...
Sabah ışıklan erguvanlann üzerine çiğ tanesi gi-
bi düşerken kör gecelere asılı kalan zırhlı yürekle-
rimiz nice tutkulan bir yerlere saklamıştı...
Zaman bizi yok etti, denizler yuttu belki!..
Kurşuni bir aydınlık düşüyordu yağmurta birlik-
te...
Ben kış ıçındeydım yağmuriar ıslanırken...
Oktay Rifat ın gözüne uyku girmediği saatler-
de, Cevdet Kudret'in kuşlan surlara oturup ak-
şam saatlerinin keyfıni çıkanyordu...
Utangaç bir kadın göğe bakıyordu o saatlerde
ve denizin hışırtısını, martılann çığlığını duymuypr-
da..
Akşam Yedikule'nin sokaklannda gezinirken o
eski bayramlar mavi çiçekli elbıseler giyen uzun
saçlı kadınlar adımlann derinleşen renkleriyte bu-
luşuyoriardı...
En son şarkılar rüzgâra söyleniyordu...
Kadınlar beyaz boyunluydu, kadın kadın bakı-
yoriardı!..
Ziya Osman Saba, böyle yağmuriu bayram sa-
bahlannda Saatli Maarif Takvimi'nın üzenne bir
not düşerdi:
"Akşamlar iner kaymak yoğurtçularia
Kaldınmlar benim için gölgelenirdi.
Saatler ilerler bozacılaria
Derken bir komşu seslenirdi."
Pencereden bir kez daha dışanya baktım...
Yağmur hızlanmıştı...
Televizyon ekranlannda; 'demokrasi kahraman-
lanmızdan(!)' Necmettin Erbakan, Eyüp Sultan
Camii'nden 'zaferişareti' yapan taraftarian arasın-
da çıkıyordu.
•••
Umudun, umutsuzluğun; acının, sevincin yeşer-
diği bahçeler bize insan olma bilincini verrnez mi?
Rüzgârlara açılıp kapanan ışık bir bayram saba-
hında o eski albümlerden saraımış fotoğraflan ko-
yuyor önümüze...
Kurban Bayramı'nda yine din bezirgânlan orta-
lıkta dolaşıyor, THK'ye çamur atıyor
"DerilerTlKKO'yamı?"
İşte bunlar bu ülkeyi karanlığa götürmek isteyen
dini imanı para olan yobaz sürüleridir!..
Tüm pisliklere karşın sabahın ilk ışıklan Istinye
sırtlanndan Boğaz'ın mavi sulanna süzülürken
dalgalann kıyıya bıraktığı banş, gökyüzünün Tan-
nsal güneşini bekliyordu...
hikmetcetinkaya o cumhuriyetcom.tr
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
GÖZLERİN POYRAZ
Cumhuriyet
k ı ı a p I a r ı
Gazeteci-Yazar Hikmet Çetınkaya'nın tçindeki fırtınalı
evrende gelıştırdığı, duygu denızınde damıttığı yazılan.
Bır solukta okunacak, kımı zaman bu nısan yağmuru
altında, bazan poyraz yelının soğuk savurganlığında ya da
karanlık bır gecenın yalnızlığında yenıden okunacak, yer
yer okunacak bır kıtap bu kıtap
CumhurtYet Çağ Pazartama A.Ş TurkocağıCad No:39/41
krtap kulübü (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel. (212)514 01 96