Katalog

SAYFA CUMHURlYET 2 OCAK 2000 PA2AR HABERLER Yiizüak: Çakıcı susma hakkını kullanabilir • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ülkücü mafya liden Alaattin Çakıcı'nın avukatı Muhittin Yüzüak, Fransa'dan ızin alınmadan, müvekkılının sorgulanamayacağııu öne sürdü. Yüzüak, dün yaptığı açıklamada, Çakıcı'nın sorgulanabılmesi için Adalet Bakanlığı tarafından Fransa'ya yapılan başvurunun yanıtının beklenmesi gerektığinı bildırdi. Yüzüak, Fransa'dan yanıt gelmeden Çakıcı'nın DGM Savcısı'nca, "Türkbank ihalesine fesat kanştırmak ve çete kurmak" suçlanndan sorgulanmasının mümkün olmadığun ıddia etti. Çakıcı'nın "susma hakkını" kullanabıleceğini savunan Yüzüak, sorulacak sorulann ve yanıtlama şeklinın kendilenne bildırilmesinden sonra tutumlannı belırleyeceklerini söyledi. İşkence davası Avrupa yolunda • DtYARBAKlR (Cumhuriyet Bürosu) - Polis tarafından gözaltına alınmak istendiğı sırada evının penceresinden atlayarak yaşamına son veren Medine Öncel'in davası Avrupa Insan Haklan Mahkemesı'ne(AİHM) gönderilıyor. Öncel aılesinın avukatı Mesut Beştaş, '•Müvekkılimiz korktuğu ıçin intıhar etti" dedi. Diyarbakır'ın Bağlar semtinde 13 Temmuz 1999 tanhnıde evlerine gece yansı düzenlenen polis baskını sırasında gözaltına alınmak ısterken, kendisini bekleyen pohsleri elbıselennı değiştırmek bahanesıyle oyalayan ve pencereden atlayan Medine Öncel yaşamını yıtırmıştı. Intihar ettıği sırada 23 yaşında olan Öncertn aılesınin avukatı Mesut Beştaş, müvekkılınin daha önce polis tarafından gözaltına alındığını, yenıden gözaltına aluımak ıstendığınde duyduğu korkuyla psîkolojisınin bozulduğunu ve intihar ettiğinı ilen sürdü. Sıvas'ta operasyon • SIVAS (AA) - Sıvas'ın Hafik ilçesi girişinde yol kontrolü yapan il jandarma komutanlığına bağlı timlerce gözaltına alınan kışının TKP/ML-TÎKKO üyesı "Manuel" kod adlı Veysel AJtm (26) olduğu bildirildi. Altın'ın, 1 yurttaşın öldürülmesi ile 7 güvenlik görevlisinin yaralanması olaylanna kanştığı öne sürüldü. Altın sorgulanmak üzere Tokat II Jandarama Komutarüığf na göndenldı. Altın'ın, merkeze bağlı Çöreğibüyük ve Şehitler köyleri, Erbaa ilçesi Sokutaş köyü, Almus ilçesi Çeğet kasabasına bağlı Alan köyü ile Gölgeli kasabası kırsal kesimlennde gösterdiği yerlerde ıse örgüt üyelerince kullanılan 12 depo ortaya çıkanldı. Yakınlaşma vizeye yansıdı • ANKARA (ANKA)- Türkiye ile Yunanıstan arasındakı yakınlaşma, Türk vatandaşlannın vize başvurulanna da olumlu bir biçimde yansıdı. Atina'nın vize başvurulanna artık 48 saat ıçınde yanıt verdiği, bazı özel durumlarda bırkaç saat içınde sonuçlandırdığı belırtildi. Taraf AB ülkeleri arasındakı sınır kontrollerini kaldıran Schengen Anlaşması'na 1998'de katılan Yunanistan, anlaşmazlıklan bulunduğu Türkıye'yi 'konsültasyon' ülke olarak ilan etmişti. Bebek ölümlepi azalıyor • İSTANBUL (ANKA) - Türkiye, bebek ölüm hızmı düşürmesine karşın hâlâ gelışmış ülkelere göre yüksek bebek ölüm hızına sahip bulunuyor. 5 yaş, altı ölürrüerin yanya yakını doğum sırasında meydana geliyor. Devlet Istatistik Enstitüsü (DlE) verilerine göre, Türkiye'deki 5 yaş altı çocuk ölümlerinın yaklaşık yüzde 35'lik kısmı doğum öncesı, doğum sırası ve doğumdan bır hafta sonraki sürede meydana geliyor. Bunu yaklaşık yüzde 13 ile meningokok enfeksiyonu (menenjit etkenı yapan bakteri) izliyor. muş, yemek kuynığundaki depremzedeyi yeni binyıla girmek heyecanlandjrnuyor. (Fotoğraflar: HATICE TUNCER) 'Yılbaşında büyük deprem olacak' söylentisi her zamanki gibi etkili oldu Çadırda kaygıh yılbaşı• Yeniyıldan beklentileri olmasa da söylentiler yılbaşı gecesinde de yürekleri korku doldurmuş. Kimi "dijital kıyamet" kavramını farklı algılamış sesleniyor: "Gazeteci bayan, bu gece on ikıde kıyamet kopacak yazıyorsunuz. Doğru mu, ne yapsak?" HATİCE TUNCER ADAPAZARI/ DÜZCE/GÖLCÜK- Geleceklen I999'un 17 Ağustos'unda, 12 Kastm'ında kalmış, umutlan da tükenmişti sanki. Sml toplum kuruluşlannın etkınlıkkn de olmasa deprem bölgelennde hiç kımse yenı bınyıla girildiğini fark etmeyecekti. Adapazan'nın harap, onarun çalışmalan süren caddelerinde, düğumlenmiş trafikten, koşuşturmacadan başı dönmüş "Yılbaşı bugün mü ya" dıye soran ihtiyar ıçin belli ki değişen hiçbir şey olmayacak yeni yılda. Çadırda, prefabrike evlerde alıştığı düzeni bozulmuş, yemek kuyruğundaki depremzedeyi yeni binyıla girmek heyecanlandmnıyor. Emirdağ çadırkentinde elinde tenceresi iftar yemeği almaya gıden 58 yaşmdakı Lütfİye Hanım "Çadır altmda yeni yü bizim neyimize" diye binlerce depremzedenin durumunu özetliyor. Eskiden olsa börek açıp, sobanın üzerinde mısır patlatırmış ama artık geçmiş o günler. Yeni yıldan beklentileri olmasa da söylentiler yılbaşı gecesmde de yüreklen korku doldurmuş. Kimı "dijital kıyamet" kavramını farklı algılamış sesleniyor: "Gazeteci bayan, bu gece on ikide kıyamet kopacak yazıyorsunuz. Doğru mu, ne yapsak?" Kımin çıkardığı, yaydığı belli olmayan "Yılbaşında büyük deprem olacak" söylentısınden Kimin çıkardığı, yaydığı belli olmayan "\ ılbaşmda büyük deprem olacak" söylentisinden tedirgin olan insanlann yeni yıl dilekleri arük deprem olmaması. Çadır içinde dans her şeye karşın yaşamın sürdüğünün kanra. Lara'daki TRT kampında kalan depremzedeler için hazırlanan yılbaşı gecesine Oginin azbğı dikkat çekti. tedirgin olan msanlann yeni yıl dıleklen artık deprem olmaması. Düzceliler, çadırlann içinde oturmak yerine bır ateş yakmış, çevresinde konu komşu sohbet ediyor. Ruhan Gonca bir sihirlı değnek istiyor, bu- anda hepsını ev sahibi yapacak. Ne yazık kı "Bakan transit geçmiş", Noel Baba da Düzce'ye gelmemış. Ama Düzce'de Endüstri Meslek Lısesi bahçesmde bır Noel Baba vardı. Kartal Saffet Sımavı Ilköğretım Müdürü ve izcı lıdenMehmet Çağlı Kara Noel Baba kıyafetiyle öğretmenlen eğlendırmeye çalışıyor, çocuklara oyuncak dağıtıyor. Istanbul Kartal Ilçe Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı okullarda görev yapan öğretmenler ve yönetıcıler yılbaşını depremzede meslektaşlanyla Eğıtimciler Çadırkentı'nde geçirdiler. Öğretmen arkadaşlan çadırkentlerde yaşarken sıcak evlennde mutlu olamayacaklannı anlamışlar ve Düzce'ye gelmışler. Akerdeonlann, sazlann çalındığı, halaylann çekıldiği eğlence, çevredeki yurttaşlann da katılımıyla neşelendı. Eğitimcilere göre toplumda hiç kımsenin tek başına mutlu olması mümkün değil, ya hep birlikte mutlu olunacak ya da hiç kimse yalnız başına mutluluğu tadamayacak. Düzce Atatürk Ilköğretim Okulu öğretmenlerinden AB Türkseven meslektaşlannın dayamşmalanndan duygulanmış, "Kendimi suçlu buluyorum. Ben Adana. Erzincan, Dinar depremkrinde kimseye yardun ermedim. Arkadaşlanmm yılbaşında buraya gelmeleri büyük kr+anç" diyor. Nanuk Kemal llköğretim Okulu öğretmenlerinden Bahattin Korkmaz yeni bınyılın kendısı içın bir şey ifade etmedığinı söylüyor ama bir an önce öğrencilenne kavuşmak istiyor. Gölcük'teki Saraylı-Örcün çadırkentı Istanbul ve Ankara'dan üniversite öğrencilerinin ve çeşitli sıvıl toplum kuruluşlannın katkılanyla yeni yüa biraz olsun güleryüzle girdi. Çocuklar oyuncaklarla sevındınlirken gençlar içm de bir parti düzenlendi. Gençler büyüklennin hoşgörüsüyle gecenın geç saatlerine kadar teypin sesını sonuna kadar açıp dans ettiler, eğlendiler. Aynur Yıknz, Kız Meslek Lisesi Çocuk Geliştirme Bölümü'nü yeni bitirmiş. Çadırkent kreşinde öğretmenlik yapıyor, yeni yıldan bir dıleğı yok. Depremden sonra geleoeğtni- hiç düşünmemiş. Barbaros Hayrettin Lisesi'nden Mehmet Yddırun bir an önce Marmara Bölgesi'nden kaçmak istiyor. Danstan yorulup biraz nefes almak için oturan Emre Keskin de gelecekten umutsuz, " Bütün hayalleriıniz suya düştü" dıyor. Fevzi Güler 17 yaşuıda. Dansa yanaşmıyor, eğlenceyi uzaktan izliyor. Depremde sevdiği kızı kaybetmiş ve hayattan beklentısı kalmamış. Gözlerinden yaşlar süzülse de arkadaşlan zaman zaman onu güldürmeyi başanyor. Kaduı çadınnda toplanan kadınlarsa saatler ılerledikçe hüzünlenmış. Evsiz, yakmlannı kaybetmiş olmarun ümitsizliği içinde gözyaşı dökmüşler. Feray, Feflıiye, Sevinç ve Seda dertleşirken çadırdan ıçeri Ayşe Çetin giriyor. Bütün gün çadırkentlilere gözleme yapmış. Prefabrike duş şansmı da yakalayınca keyiflenmiş. Hüzünlü arkadaşlanna moral veriyor: "Nelerle uğraşırdık. Yok yeni çekyatmış. yok çamaşır makinesiy miş. Hepsi boşmuş. Oh. şimdi alacaksın bir çadır, beğendiğin yere kuracaksın. Sağhkk yaşamak, başka hiçbir se\ istemiyorum. Çadırdayım ama olsun mutluyum. tnsan bir öpücüğe muthı oluyor." SIFIR NOKTASIIORAL ÇALIŞLAR oraicalislar@turk.net Artık 2000 yılındayız. Binyıl boyunca kullanılan ve 1 raka- mıyla başlayan tarih, dünden bu yana geride kaldı. Tarih belirtirken bugünden itibaren artık binyıl süresince 2 raka- mıyla başlayacak yeni birdö- neme girdik. Bu nedenle 21. asnn bu yıl mı, yoksa gelecek yıl mı başladığının çok da bir önemi yok. Yeni binyılı, 12 Mart 1971 askeri darbesin- den sonra aynı davadan yar- gılanıp cezaevinde birlikte kaldığımız arkadaşlardan bir grupla birlikte kutladık. Tarihi yanmadanın, en mer- kezi yerindeki Armada Oteli, 2000 yılını yüzlerce Fransız turistle karşıladı. Saat gece 24.00'ü göste- rirken ünlü Makedon müzik topluluğu Koçani Orkestar, Balkan ve Anadolu müziğiyle tarihi atmosfere ayrı bir renk katıyordu. Armada Oteli'nin, yılbaşını burada kutlayanlar için hazııiadığı 3. millenyum sertifikasında Armada'nın Kaptan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa'ya ait olduğu Dünyanın Sıfır Noktası yazılıydu. Armada Oteli'nin terası, es- ki Istanbul'un bütün ihtişamı- nı yansıtıyordu. Gecenin ka- ranlığında, ışıklandırılmış Sul- tanahmet Camii veAyasofya, yüzlerce yıl ötesini simgeli- yordu. Minarelerin ışıklan ara- sından süzülen gümüş rengi martılar, 3. binyıla selam yol- luyordu. Armada'nın terasından sonra Milion taşına gitmeye karar verdik. Fatmagül Berktay, bu taş konusunda hepimizi bilgilendirmek ama- cıyla fotokopiler hazırlamıştı. Milion'fâşı yüzlerce yıl dünya- nın sıfır noktası olarak kabul edilmişti. O yıllarda her yerin ne ka- dar uzaklıkta olduğu Milion taşına göre hesaplanıyordu. Otelden çıktık Sultanahmet Meydanı'na geldik. Gecenin saat 03.00'ydü. Murat Belge'nin hazırladı- ğı Istanbul Gezi Rehberi kita- bında Milion taşının bulundu- ğu bölge şöyle anlatılıyordu: "Bugün Sultanahmet Mey- danı adıyla bildiğimiz çevre yani tarihiyanmadanın batı u- cu, Istanbul'un en eski bölge- sidir. (Megaralı) Byzas'ın (MÖ 7. yüzyılda) şehrini burada kurduğu anlaşılıyor. Pagan Is- tanbul'un Akropolis'i bugün Topkapı Sarayı'nın kapladığı yumuşak yükselti üzerinde yapılmıştı. O Akropolis'ten bugüne hiçbir iz kalmadı." "Istanbul oldukça eski za- manlardan beri geniş bir im- paratorluğun başkenti oldu- ğu için, şehrin bu bölgesi de yalnız onun değil, aynı za- manda bütün imparatorlu- ğun merkezi olarak tasarlan- mıştı. Bunu en iyi anlatan anıt, şimdi Ayasofya 'nın kar- şısındaki köşede, su terazisi- ninyanında, mütevazi bir şe- kilde duran Milion taşıdır. Bu- rasıDoğuRomaImparatorlu- ğu'nun başkentınde dünya- nın başladığı yer, dünyanın 'sıfır noktası' olarak kabul edilmişti. Şehrin ana cadde- siburadan başlar, beliriimey- danlarda çatallarla aynlarak su kapılarına varır, oradan da dünyanın dörtbucağına yayı- Iırdı." Imparatorluk merkezinin en önemli binalan da bu bökje- de toplanmıştı: Imparatorlu- ğun somut temsilcisi impara- tordu. Onun oturduğu ve bü- tün devlet işlerini yerine getir- diği saray buradaydı; impa- ratorluğun en büyük kilisesi, dolayısıyla dini merkez (yani Ayasofya) buradaydı; kutsalın yanında, dünyevi eylemin merkezi olarak, en belirleyici toplumsal eğlencenin yapıl- dıgı Hipodrom da gene bura- daydı. Öyle ki, hazırlanan özel yollardan Imparator kiliseye de, Hipodrom'ada "sokağa" çıkmadan geçebiliyordu. ••• 2000 yılını dünyanın en önemli uygarlık merkezlerin- denbirindekarşıladık. Bugün yeniden dünya uygariığıyla birieşmenin sancılannı yaşı- yoruz. Dünyanın merkezindeki Mi- lion taşı, yüzyıllara direnerek bir köşede bekliyor. Bu taş eskiden diğer ülke ve şehirle- rin uygarlıkla arasındaki farkı ölçme işlevini yerine getiriyor- du. Şimdi gariban, önündeki yalnızca bircümlelik ingilizce yazı ileturistlere derdini anlat- maya çalışıyor. Buranın dünyanın yeniden merkezi olması gerekmiyor, ama uygarlığın geliştiği insan- ların özgürce yaşadığı, her şeyin adil paylaşıldığı bir ülke- nin, bir tarih köşesi olarak, ye- rinde daha bir anlamlı durabi- lir. Gecenin üçünde, yaşamla- rının bir kısmını cezaevinde geçimniş insanlar, yıllar sonra o "sıfır noktası "nın önünde durup geçmişi selamladık... Antalya Dört bakan da depremzedeyi ziyaret etmedi • 2000 yılını Antalya'da karşılayanlar arasında olan Baymdırlık ve Iskân Bakanı Koray Aydın, Turizm Bakanı Erkan Mumcu, Devlet Bakanı İunca Toskay ve Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu'nun, kamu kamplannda kalan depremzedeleri ziyaret etmemeleri eleştirildi. BÜLENTECEVtT ANTALYA-2000 yılının coşkulu karşılandığı ülerden Antalya'da binlerce insan yeni yıla Çumhunyet Meydanı'ndaki müzik ve havai fişek gösterileriyle girdi. Kamu kamplannda bulunan depremzedeler ise yeni binyılı sade eğlence programlanyla karşıladı. Kentteki dört bakanın depremzedeleri ziyaret eünemesi dikkat çekti. Kendilerine "Yaz- KışDenizeGirenler Gnıbu" adını veren bır grup avukat da yenı yüm ilk dakıkalannda Konyaaltı sahıhnde denıze gırdı. Vali Ertuğrul Dokuzoğlu ve Emnıyet Müdurü Naök Canca, yenı yıla depremzedelerle birlikte girdi. Sade bır eğlence programının uygulandığı gecede gençler ve çocuklar dans ettiler Adapazan'ndan gelen depremzede Omer Baydar, "Yaşam devam ediyor. Hayat bo\u yas tutarak yaşanmaz. Tabü üzüntülü günler yaşadık ama çoiuk çocuğun eğlenceye de gereksinimi var" dıyerek buruk da olsa yeni yıldan umutlu olduklannı dile getirdı 2000 yılını Antalya'da karşılayanlar arasında olan Baymdırlık ve Iskân Bakanı Koray Aydın. Tunzm Bakanı Erkan Mumcu, Devlet Bakanı Tunca Toskay ve Millı Eğitim Bakanı Metin Bostancıoghı'mın, kamu kamplannda kalan depremzedeleri ziyaret etmemeleri eleştirüdı. Antalya Büyükşehir Beledıyesi tarafindan organize edılen Cumhuriyet Yalova Meydanı'ndaki "Bin yaşa demokrasi" gecesinde Türk halk müziği sanatçısı Hüsevin Turan ve Grup Laçın sahne aldılar. Büyükşehir Belediye Başkanı Beldr Kıunbul, Muratpaşa Belediye Başkanı Süleyman Evcilroen ve Kepez Belediye Başkanı Mehmet Atay'ın da kaüldıklan gecede başkanlar sahnede oynayarak binlerce yurttaşla bırlikte 2000'e girdıler. Saatler 24.00'ü gösterdığınde ıse kentin birçok noktasından havai fışekleratıldı. Çamlıbel ve Ermenek mahallelerindeki kültür çadırlannda da çeşitli sanatçılann katjldığı yılbaşı eğlenceleri düzenlendi. Antalya Barosu'na kayıtlı bir grup avukat, 20O0'in ılk dakıkalannda denıze girerek milenyumu karşıladı. Kendilenne "Yaz-Kış Denize Girenler Grubu" aduu veren avukatlar, son 3 yıldır olduğu gibi, yılbaşı gecesi saat 00.0 l'de Antarya'nın Konyaaltı sahilinde denıze gırdiler. 1999'un son saatlerinde meşaleler yakıp etraftnda eğlenen avukatiar, son dakıkalan geriye doğru sayıp, 2000'ın ilk saniyelerinde denize atladılar. Antalya'daki çeşitli turistik tesıslenn yılbaşı programlan da ilgi çekti. Özdlıkle Istanbul ve Ankara'dan gelenler .î :î>f. tarafından doldurukn tesıslerde ünlü sanatçılardan Ibrahim Tathses. Huha Avşar, Naüfer.HuysuzVırün, Metin Aroiat, Serdar Ortaç, Pmar EBçe sahne aldılar Soğuk, acı bir yeni yıl • Hemen hemen her çadırda anılar tazelendi önceki gece. Sonra gözyaşlan kapladı ortahğı, sonra da çocuk sesleri, ağlamalan duyuldu. Depremzedeler, 2000 yılına, kapanmaya yüz tutmuş acılannı yürekierinden çıkararak girdiler. FARUKKIKİAY YALOVA - Olası bir artçı depremle birükte enkaz altında kımsenin kalmaması ıçin elektriklenn kesildiği Yalova'da hasarlı evlerinı terk etmeyenler, binalann enkazlanndan çıkardıklan tahtalarla yaptıklan barakalarda. naylon çadırlarda yenı yıla girdiler. Direklerden kaçak aldıklan elektnkle, aydınlanmaya ve ısınmaya çalıştılar. Yeni yıla eski sorunlarla, taze acılanyla birlikte giren depremzedeler. zamanı yenı yüla değil "deprem öncesi ve sonrasT olarak tammladılar. Hemen hemen her çadırda anılar tazelendi önceki gece. Sonra gözyaşlan kapladı ortahğı, sonra da çocuk sesleri, ağlamalan duyuldu. Çadırkentlerde, prefabrike evlerde, tahta baraka ve naylon çadırlarda yaşayan depremzedeler, 2000 yılına, kapanmaya yüz tutmuş acılannı yürekierinden çıkararak girdiler. TİGEM Kızılay Çadırkenti'nde bannanlar, "Acüar paylaşükça azabr" diyerek komşu çadırlan ziyaret ettiler. 17Ağustos gecesine ait deprem öykülerinı anlattılar. Oyküler henüz bitmeden gözyaşlan boşaldı TÎGEM Çadurkenti'nde. Acılar paylaşıldıkça azalmak yerine daha da pekişti. Ayşe Hanun, 33 yaşmdaki 12 yıllık eşinin, kendisini ve kızını kurtannak için nasıl kendisini feda ettiğmi anlanrken, 15 yaşmdaki Fîdan,ölen arkadaşlannın yokluğunu, sahilde nasıl gezdiklenni anlattı. O kadar çok şey vardı ki anlatılacak, ama saatler 23.00'ü gösterdığinde Kızılay Çadırkenti'nde ışıklar söndürüldü. Mehmetçık Çadırkenti'nde ise çocuklar ışıklandırılmış ağaçlar altında toplanarak soğuğa aldumadan voleybol oynayarak yeni yıla girdi. Yemekhane, gazuıo etüt merkezi rengârenk balon ve kâğıtlarla süslenmişti. Etüt merkezuıde bir araya gelerek eğlenmeye çahşan çocuklann yanına giderek "Yeni yıklan ne beküyorsunuz" diye sorduğumuzda, 13 yaşındakı Emre, "ev" dedi. Aynı soruya Tolga, Hasan ve diğerleri, hepsi sankı anlaşmışçasuıa "Ben de, ben de ev istiyorum" yanıtını verdi. EsnafCemalIuranh ise yeni yıldan pek fazla bir şey beklemediğini, beklese de gerçekleşmeyeceğini, çünkü ülkenin her geçen gün biraz daha karanlığa doğru sürüklendığini belirterek"Saat2X00'de evden dışan çıköğımda, yolda düşündüm; ne bekfcvebihrim diye. Ancak gerçekçi ounalıytz. 99'dan kötû olmasın yeter" diye konuştu. Saatler 02.00'yi gösterdiğinde kent karanlığa gömüldü. Sokaklarda hiç kimse yoktu.