Katalog

22NİSAN 1997 SALI • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 istanbul EoTie Çnakkale Kccaelı Izrir MiTısa Ayam Denizlı PB Y PB PB PB PB PB PB 20 20 20 22 25 25 26 26 Sinop PB 22 Adana Zonguldak K 22 Antalya Samsun Trabzon Gıresun Ankara Konya Eskışehır Sıvas PB PB PB PB A PB PB 22 20 20 20 22 20 23 A 26 Kars Mersin Diyarbakır Şanlıurfa Mardin Siirt Hakkân Van A A A A A A PB 29 25 27 22 24 16 16 PB 14 Yurdun kuzeybatı kesımlen parçalı bu- lutlu, Trakya sağa- nak ve gökgürültülü sağanak yağışlı, öte- ki yerler parçalı ve az bulutlu geçecek. Ha- va sıcaklığı artmaya devam edecek. Rüz- gâr güney yönlerden orta kuvvette ese- cek. Londra Paris Roma Berlin Amsterdam Madrid Sofya Brüksel PB PB Y PB PB PB Y PB 11 12 12 10 9 17 15 10 Atina PB 20 Mılano PB 16 Oslo B Helsinkı Stockhoim K Belgrad Y Viyana Bonn PB 11 Budapeşte Y 5 Münih Moskova Aşkabat Almatı Taşkent Bakü Bişkek Tıflıs Kahire PB PB PB PB PB PB PB A 8 23 12 16 20 16 20 35 11 Şam 28 Paryal' bututlu Sısl 1 B^utlj k Çok bulutlu ı Yağmuriu G U N C E L CÜNEYTARC4YÜREK • Baştarafı 1. Sayfada vadönüştürmeleri, oradaki söylemleri, eylemleri. Ikinci örnek: RP'nın karşı çıkmasına deginmeden kesintisiz 8 yıl gerçekleşmezse, başansızlığı daha şimdiden öteki partilere yüklemeye çalışan Şaibe. Ustelik bu konuda askerleri uyutacağını da sanıyor. . Aslında yöneticiliğe değil, gösteri dünyasına la- yıkiki insan. Bugünlerde beliren, pekişen, giderek gelişen or- tak bir yargı var: Bu ikiliyle bir yere varılmaz. Oysa aytardır söylüyoruz; bu hükümet gitmeli! Çözüm? Parlamentoda bulunmalı. Yüksek düzeyli bir askeri yetkili, çözümü parla- mentoda arayan görüşlere içtenlıkle katıldıklarını söylüyor. Ama arkasından haklı olarak bir başka doğruyla umutsuzluğa kapı aralıyor. "Meclis'in için- de daha çok iş takıpçiliğiyle meşgul olanlarda ne yazık ki bu hassasiyeti görmüyoruz" diye konuşu- yor ' Meclis çoğunluğunu bugün yüzde 21 oyla bir azınlık (RP) işgal altına almış. "kanser gibi vücuda yayılıyor." Bu da gerçekçi bir başka irdeleme. Içine düştüğümüz bunalımın bir numaralı sorum- kısu kimilerine göre Takkeli ise, ben karşı çıkıyorum. Sorumluluğun başında Şaibe bulunuyor. Moda bu ya. adını vermeyelim. Çevresindekilere -yasadığımızolayı" değerlendiriyor deneyimli poli- tikacı: ' "Hadise din ve vicdan hüniyeti, laiklik falan de- ğil- Bu adamlann bugünkü hadisesi cumhuriyet reji- mine meydan okumaktır." Bu yargıya tatilde olan Cumhurbaşkanı Demirel benzeri birsöylem ekliyor. Ziyaretine gelenlere, Tuğ- general Özbek'e "bu konuşmayı yaptıran neden- lere bakmalanm" salık veriyor. • Oysa neden bir değil, iki değil. Her gün yeni bir hadise çıkararak devleti aşama aşama, parça par- ça "Islamlaştırmak", RP planının ana gövdesi. Hac şovlanna tepkilere Devlet Bakanı Lütfü Esengün'ün yanıtı, "Alışacaklar." Bu bir sözcük değil; bir kural. bir ilke takkeliler için. lllerden gelen bilgiler, "cumhuriyet rejimine mey- danokuyan" başka yöntemlerin de uygulamaya gir- diğini haber veriyor. Dinci örgütler "Müslümanlar için 23 Nisan, 29 Ekim gibi bayramlann, bayram de- ğil, kara gün olduğunu" savunan bildıriler dağıtıyor- lar Bu nasıl teşkilat? ._ Hükümet ne yapıyor? Suudiler'in hacı adaylanna dağıttığı laik cumhuriyetin kökünü kazımayı kışkır- tan broşürlere tepki göstermeyen, sofrasına otur- duğu kralın yüzüne bakıp birazcık tebessüm etme- sî'rîe duakâr olan bir Başbakan dan ne bekleyebilir- siniz? Tuğgeneralin sözlü eylemini kişiselliğe indirge- mek tümüyle yanlış, hem de haksızlık. General Oz- bek, laik cumhuriyeti koruyup kollamaya kararlı T- SK tabanında yer alan binlerce general, subay ve astsubayın sesi. Ama "ilk sesi." REFAHYOL işbaşında kaldıkça, yüzde 20'lik oy potansiyeli Türkiye'yi şerıatın kucağına atacak ey- lemleri devlete ve rejime inat sürdürdükçe.. daha ni- ce Osman Özbek'ler çıkabilir, konuşabilir. Kim bilir, befki de bugünkü generali aşan söylemlerle. Genelkurmay'daki üst düzey yetkili "Artık bıçak kemiğe dayandı" diyor. Tehlikeli gidişin ne kadar büyüdüğünü gösteriyor. * 12 Eylül'den 4 ay önce konuştuğum Genelkurmay Başkanı Evren hemen hemen aynı ifadeyi kullan- mıştı: Bıçak kemiğe dayandı! Geçmiş galiba kimseye ders olmuyor. Hele şeri- atçı ve takkeli kafalara. Takkeliler "kanlı ya da kansız" iktıdarda kalmayı göze almışlar. Bütün göstergeler, yarattıklan bütün olaylar bu temel görüşü doğrular nitelikte. Organize ettikleri kuruluşlar, örneğin Milli Gençlik Vakfı vızır vızır çalışıyor. RP için ne istenirse veriyor, yapıyor. Para sağlıyor, milıtan sağlıyor. Ya da kadı- nı erkeği kan dökmeye çağınyor. Bir zamanki "din elden gidiyor" yaygaraları üslup değiştirmiş, Islam iktidarı için haydiiin sılah başına, cihada, Organize kuruluşlar, Amasya ve Erzurum'da oy- nanan piyesi sergileyebilmek için "Fetih Sahnesi" adı altında ta izmir'den kalkmış, 5 nisanda bu illere gelmiş, mikrop saçıyor. 10 nisanda valilik piyesin içeriğini Emniyet Genel Müdüriüğü'ne bildiriyor. Ne çare, bakan "enişte- s/"nden emir kulu, genel müdür yok, devleti koruy- acak güçler başsız. Hükümet yok, devlet yok. Böyle gelmiş, böyle gider mi? Çiller, Özbek için yorum yapmadı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - DYP Genel Baş- kanı ve Başbakan Yardım- cısı TansuÇiBer, 50. Yıi Ye- tiştirme Yurdu'nu ziyaret etti. Bayrarnda boşalan yur- dun, Çıller'inzıyareh nede- niyle çevreden toplanan ço- cuklarla doldurulduğu öğ- renildi. Çiller. Tuğgeneral Osman Özbekin konuşma- sı ile ilgili gazetecilerin ıs- rarlı sorulan karşısmda yo- rum yapmaktan kaçınırken **Hep ileri gideceğiz. Geriye takılmayalıııı"dedi. Birsü- re çocuklarla pinpon oyna- yan Çiller, "Buraya maç yapmaya gelmedim. 8 yılkk kesintisiz cğitim reformunu müjdelemeyegeldim" diye- rek MGK toplantısı öncesi komutanlara mesaj verme- vi de ihmal etmedi. 1 Mayıs'ın gündemi • Baştarafı 1. Sayfada miting düzenlemek için Ankara Valılıği'ne baş\ur- do. Istanbul'da 4 konfede- rasyon, 100 bin bildiriyle, "Ctagür emek. demokratik, batğmsı/ Türkiye" mesaj ı verecek. Ankara'da Türk-lş, Hak- tş -xt DlSK, Selim S'ırn Tar- cam 5por Salonu'nda kutla- m a »apmak için hazırlıklara ba-§kdı. Ankara Demokrası Platformu'nun hazırladığı 50 bin bıldiride. "Özeüeş- tirmelere, çetelere, savaşa, baskılara, gericiliğe isyan ediyonız" denildi. KESK'e bağlı Eğitim- Sen Merkez Yürütme Ku- rulu üyesi AJper Oztürk. Susurluk. devlet içindeki çeteler, darbe ve şeriat çı- ğırtkanlanna karşı tepkinin 1 Mayıs'ın merkezini oluş- turacağınısöyledi. 'Atatürkçüler de konuşıır'• Baştarafı 1. Sayfada rülmesi" olarak yorumladılar. Genelkurmay Bakanhğı'ncaya- pılan değeriendirmede, "Tfirki- ye'de sanklısı takkelisi konuşacak da AtatürkçiUer mi konuşmaya- cak" görüşü dile getirildi. Milli Güvenlik Kurulu'nun 26 nisan toplantısı öncesindc siyasi hava gerginleşiyor. "İzmir Fetih Sahnesi" adlı grubun Anado- lu'nun değişik kentlerinde oyna- dığı, -Bir Hak DüşmanT adlı oyun Genelkurmay tarafindan sert biçimde eleştirildi. Genelkurmay yetkilileri bu konuda şu değerlen- dirmeyi yaptılar: "Bu Sincan'dan dahavahimdir.Sincan'dabir çadır kurulmuştu. Orada, olayın İran yönü de v-ardı, ama bu bilinçü ola- rak yapılan ve Anadoiu'yu dola- şan bir hareket Profesyonefce ha- arlanmış. Demokrasinin nimetle- rinden yararianıp demokrasiye küfrediyorlar. Boyle bir duruma hiçbir demokratik rejim izin ver- mez." Mekke'deki görüntülerin de Türkiye"deki laik yaşam tarzıyla taban tabana zıt olduğunu belirten Genelkurmay yetkilileri. "Hiçbir ülke, dini bu kadar istismar etmez. Iran'da bile bu kadan yoktur. Mekke'den yansıyanlar dinin iyke ayağa düşürüldüğünû göstermek- tedir. Çirkin gorüntülerdir. Hac fa- rizası yerine getirilirken sij-asetya- pılmaz, yapılmamalı" değerlendir- mesini yaptılar. Bir Genelkurmay yetkilisi, Tuğgeneral Özbek'le il- gili herhangi bir soruşturma olup olmadığı sorusuna, "Ne alakası var. Oyie şey mi oJur" karşı lığını verdi. Aynı yetkili, "Turhan Sel- çuk'un karikatüründe yer alan gö- riişler bizim de görüşlerimizdir. Türkiye'de takkeli sanklı konuşa- cak da Atatürkçüler mi konuşma- yacak" dedi. Turhan Selçuk, dün- kü Milliyet gazetesinde yayımla- nan karikatüründe, Başbakan Er- bakan'ın "Kanlı mı olsun, kansız mi": şeriatçı kesimin "Atatürk deccaldir. Şeriat getireceğiz'"; ko- alisyon partileri yönetıcilerinin "Türkiye bizierle gurur duyuyor" ve basında ikinci cumhuriyet tar- tışmasmı gündeme getiren bazı yazarlann "Atatûrk diktatördü, ikinci cumhuriyet" sözlerini ayn karelerle verdikten sonra. "Tak- kelisi konuşacak... Sanklısı konuşacak». Örümceklisi konuşa- cak-. SabtkalıSL, şaibelisi. hırusı. hırsta konuşacak». Dönek liboşu konuşacak... Ama, Kemalisti konuşamayacak... -Arük yeter-" göriişünü kaydetmişti. Genelkurmay yetkilisi, 26 nisandaki MGK toplantısmın gün- demine ilişkin soruya,"Ogûneçok var" yanıtını vermekle yetindi. Şeriatçı oyuna çifte soruşturma • Baştarafı 1. Sayfada ve Erzurum valilerine gönderilen metninde, or- duyu din düşmanı olarak gösteren sahneler ayıklandı. Ulusal Basm Ajansı 'mn (UBA) haberine gö- re, Erzurum'da 5 nisan, Amasya'da da 8 nisan- da sahnelenen tiyatro oyunundan sonra, her i- kı ilın cumhuriyet savcılıklan harekete geçti. Erzurum Valisi Ahmet Kayhan, Erzurum Halk Eğitim Merkezi'nde sergilenen oyundan son- ra gerekli işlemlerin yapıldığını söyledı. Kay- han. "Oyun, başuıdan sonuna kadar ilgili gü- venlik birimlerince i/JendL gerekli raporiar tu- tuldu ve savcüığınııza teslinı edildi. Oyıından i- ki gün sonra, 7 nisan günü bütün oyunculann kimlikleri desavcılığa büdirildL Erzurum Cum- huriyet Bassavcılıgı konuyu inceliyor. Suç unsu- ru bulunursa geregini yapacak ve dava aça- cak"dedi. Amasya Valisi Kemal Nehrozoglu da "Bir Hak Düşmanı" adlı oyunun 8 nisan günü II Özel Idaresi Salonu'nda sergilendiğinı açıkla- dı. Yerel yöneticilerden hiç kimsenin oyunu iz- lemediğinı belirten Nehrozoğlu, "Oyunun he- men ertesinde gerekli tespitler yapddı ve savcı- hğa fletildi Savcıhğın çalışması sürüyor" dedi. Bu arada, açılan soruşturma hakkiflda bilgi veren Erzurum Cumhuriyet Başsavcısı Hakkı Köviü. tiyatro oyununa ilişkin soruşturmanuı sürdüğünü, Emniyetçe saptanan kayıtlann in- celendiğini söyledi. Konunun, TCK'nin 159'uncu maddesi kapsamında incelenebile- ceğini de hatırlatan Savcı Köylü, "Türk Silah- h Kuvvetleri'nj tahkir ve tezyiP suçunu takip etmenin Adalet Bakanlığı'nın iznine bağlı ol- duğunu belirtti. Tiyatro oyunu için Erzurum Valiliği'ne baş- vuru yapıldıktan sonra, MİT Erzurum Bölge Başkanlıgı tarafindan "Bu oyun sakıncalıdır" şeklinde bir uyan yazısının valiliğe gönderil- diği öğrenildi. Valiliğin MlT'in uyansını dik- kate almadığı, kendısıne verilen tekstler doğ- rultusunda karar alarak oyunun sahnelenmesi- ne izin verdiği ortaya çıktı. Metinde hik yapüdı Ordu-RP gerginliğine yeni bir halka ekleyen Erzurum ve Amasya'da sergilenen "Bir Hak Düşmanı" adlı oyunun resmi makamlara gön- derilen metninde, aşk da "şeriatçı" anlayışla yorumlandı. Oyunda, "Fuhuşun aduıa aşk de- nildi Hayat,seksten ibaretsanıhrsa,kafalar uç- kurdan yukan çıkmazsa, seyret milletin halini" ifadeleri kullanıldı. Oyunun valiliklere gönderilen teksinde, özetle şunlar kaydedildi: - Hele matbuat, çılgın makinalar. bir şeyler basıyorlar, bir günde milyonlarca dergi ve bir sürü kitap. Hemen insanın aklına bir soru ge- liyor. Bunca basılanlan kim okuyor? Onun da çaresini buldular. Seyredilen matbuat yaptılar. ... Beyni de salata yaptılar. Seyredilen basın, ka- dını sermaye seçti, kendi kazandı, cemiyetin ru- hunu yok etti. Böyle basın yayın, cemiyetin beyni olursa ve o basın aşın dinsizleşirse sey- redin milletin halini... Izmir Fetih Grubu'nun sahnelediği oyunda ise ordu hedef alındı. Oyunda, isim verilmeyen Müslüman birülkede, köktendinci partinin se- çimde kazanması üzerine ihtilal yapılıyor. Or- duya yönelik ağır eleştinlenn yer aldığı oyun- dan bazı pasajlar şöyle: - Ülke dışında gelişen hareketlerin bir gün kendi başlanna da gelebileceğini tahmin ede- rek bu tip düşünceye sahip olan Müslümanla- nn kökünü kazımak istiyorlar. - Yani bunlar, Kuran'ın fiiliyata dökülmüş halinden korkuyorlar. Tek amaçlan, tek hedef- leri var. O da Kuran'ı ortadan kaldırmak. - Neden korkuyoruz bu adamlann yapacağı "Kurtuluş" bir TRT yapımıdır. önetmen : Ziya ÖZTAN Senaryo : Turgut ÖZAKMAN M ü z i k : Muammer SUN B U Q U N Saat:22.00 OSukjkar k Gck guruttulu G U N D E M MUSTAFA BALBAY H Baştarafı 1. Sayfada Hesapları o ki bu gerginlik beraberinde RP'yi mazlum yapacak... Geriye bakmaya meraklı olduk- ları için, geçmişteki örneklerden esinleniyor olabi- lirler. Zira umuriannda olan Türkiye'nin bugünü, ge- leceği değil... Gerek Hacbakan Necmettin Erbakan'ın, gerek- se hacdaki milletvekıllerinın Mekke'dekı göstenle- ri, Türkiye'nin gerçeği olamaz. Konunun bu yanı önümüzdeki günlerde de çok konuşulacak. Erba- kan, kendincealay edecek, karşı çıkışlarsürecek... 28 şubattaki MGK kararlan mart toplantısında ele alınmadı, nisana bırakıldı. Bu toplantı öncesi 14 nisanda 80 ilin valisi Ankara'da bir araya geldi. Son anda bir değişiklik olmazsa, 3 mayısta Ankara'da, 10 mayısta da Istanbul'da bölge valileri toplantısı yapılacak. Bu toplantılara iki kurumun temsilcısi daha çağrılacak: ll Jandarma Alay Komutanı ve ll Emniyet Müdü- rü... Ankara'dakı toplantıda söz alan Ankara ve İstan- bul valilerinin değeriendirmeleri, genel gidişi, bu noktaya nasıl gelindiğini gösteriyor. Ankara Valisi Erdoğan Şahinoğlu toplantıda şu noktanın altını çiziyon "...Türkiye kuvvetler ayrımı üzerine kurulmuştur. Her kurum yasalaria kendine verilmiş hiyerarşik gö- rev içerisinde hizmet yapar. Ama bugün herkes birbirinin sahasına tecavüzetmektedir. Benden üs- te kimse yoktur havasına girmiştir..." Istanbul Valisi Rıdvan Yenişen in değeriendir- meleri ise Türkiye'de bugünkü sistemin dışında şe- riatçı yönetim isteyen kesimlerin örgütlenme alan- lannın genişliğini ortaya koyuyor. Yenişen'in toplan- tıda verdiği bılgiye göre Istanbul'da şeriatçı yayın yapan 33 gazete-dergi, 8 radyo ıstasyonu, 5 tele- vizyon kanalı var. Istanbul'da 12 spor merkezinin de gerçek ama- cının şeriat propagandası yapmak olduğu ortaya çıkmış... Yenişen'in toplantıda yaptığı şu değerlendirme, geldiğimiz noktanın özeti: "...Istanbul'da 345 Kuran kursunun dışında 47 tane de izinsiz faaliyet gösteren kurs vardır. Bun- lann çoğu Mahmut Hoca'nın hâkim olduğu kurs- lardır. Açıkça konuşmak gerekirse bu kurslara 12 Eylül'de müdahale edilmemiştir. Ondan sonra ge- len hükümetler zamanında da bir şey yapılmamış- tır..." Yenişen sözlerini şöyle bağlıyor: "Ne yapılmak istendiği tam olarak söylenirse, 24 saatte yapılır..." Toplantıda valilerin büyük ölçüde üzerinde birieş- •*klervnokta şu: *• * "Bu hükümet neyi hedeflediği açıkça söylerse valiler o yönde hareket eder. Ancak biz şu anda ka- rarlı bir siyasi irade göremiyoruz. Biz devlet daire- lerinde kılık kıyafet yasası uygulansın derken, bir müsteşar mesaj içerikli sakal bırakırsa, bu hedefin içeriği kalmaz. " Valiler yurdun çeşitli yerlerinden de örnekler ve- rerek, gelinen noktanın altını çiziyorlar. Kimi valile- rin ne ölçüde samimi olduğu tabii ki şu aşamada kestirilemez. Uyumlu zrtlaşma... Gelelim yine malum konuya. Cumartesi günü toplanacak MGK öncesinde siyasi partilerde hara- retli bir "tribünde yerkapış" gözleniyor. Daha önce de defalarca vurguladık, Türkiye'nin sorunlarından biri bugünkü ıktidann icraatı ise öte- ki de muhalefetın yetersizliğı. Konu buraya gelin- ce, muhalefet partilerinin tümü kendilerini ayırıp "haklısınız" diyoriar. Ardından kendi partilerinin yaptıklannı sıralıyor- lar, ekliyoriar: "Biz görevimizi yapıyoruz ama ötekiler yapmı- yor..." Siyasi tabloya baktığımızda iktidardan muhale- fete neredeyse tüm partiler ordu üzerinden siyaset yapıyor. Iktidar, MGK kararlarını ne kadar yumuşatırsa kendisini o kadar güçlü hissedecek. Muhalefet. ordu iktidara ne kadar yüklenırse o ka- dar mutlu olacak, "Bunu da hak etmişlerdi" diye- cek... Burada birinci derecede sorumluluk iktidarın. Türkiye'de denk olan tek şey hacıyla bacının key- fi. Arada bir gerilir gibi oluyorlar ama inanmayın. Oy- nadıkları oyuna şu adı takabiliriz: "Uyumlu zrtlaşma..." Türkiye 4 pompalı' cenneti • ı\ • • Baştarafı 1. Sayfada olarak açıklarken, izinsiz ve ilgili yönetmelik hükümle- rine aykın üretim yapan ki- şi ve kuruluşlar hakkında, kısa ve uzun süreli kapatma cezası verildiğini bildir- mekle yetindi. Akşener'in verdiği bilgide, pompalı tü- fek sayısı açısından Istan- bul 8 bin 891 adetleilksı- rada yer alırken. bu kenti sı- rasıyla, Ankara ve Izmir iz- ledi. Bakanlık verilerine göre, illere göre pompalı tü- fek sayısı şöyle: Adana: 3 bin 179, Adıya- man: 604, Aiyon: 548, Ağ- n: 330, Amasya: 3 bin 156, Ankara: 8 bin 79, Antalya: 1133, Artvin: 386, Aydın: 670, Balıkesir: 1135, Bile- cik: 137,Bingöl: 89, Bitlis: 71,Bolu:975,Burdur:127, Bursa: 2 bin 249, Çanakka- le: 351, Çankın: 198, Ço- rum: 882, Denizli: 4 bin 2. Diyarbakır: 421, Edirne: 201, Elazığ: 486, Erzincan: 336, Eızurum: 1188. Eski- şehir: 566. Gaziantep: 2 bin 778. Giresun: 1098, Gü- müshane: 230, Hakkâri: 60, Hatay: 2 bin 700, Isparta: 259, lçel: 1442, İstanbul: 8 bin 891, Izmir: 4 bin 413, Kars: 438, Kastamonu: 348, Kayseri: 2 bin 141, Kjrklareli: 177, Kırşehir: 326, Kocaeli: 1414, Konya: 2 bin 157, Kütahya: 441, Malatya: 808, Manisa: 1229, Kahramanmaraş: 1462, Mardin:^06, Muğla: 1238, Muş: 105, Nevşehir: 633, Niğde: 367, Ordu: 1049. Rize: 589, Sakarya: 1506, Samsun: 962, Siirt: 82, Şanlıurfa: 1053, Uşak: 655, Van: 408, Yozgat: 1016,Zonguldak:365,Ak- s^ray: 719, Bayburt: 115, Karaman: 226, Kınkkale: 2 bin 442, Batman: 223. Şır- nak: 162. Bartın: 52, Arda- han: 203, Iğdır: 149. Yalo- va: 432, Karabük: 187, Ki- lis:316. Osmaniye: 950.