Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 1NİSAN1997SALI
OLAYLAR VE GORUŞLER
Saydamlık ve Takıyye
Prof. Dr. BEDİ N. FEYZİOĞLU
Toplumsal Saydamhk Derneğı Başkanı
S
aydamlık, açıklık, berraklık olantutum\edavranışlaranlamınagelmek-
demektır Meydan Larousse'a tedır
göre saydam "Işıgın kendi Ülkede
demektır Meydan Larousse'a
göre saydam "Işığın kendi
ıçınden geçmesıne ve arkasın-
dakı cısımlenn net olarak go-
rulmesıneengel olmavan (mad-
de)" anlammdadır
Toplumsal Savdamhk Hareketı Derneğı
tûzüğune gore "Derneğın amacı, toplumun
savdam bır yaşama kavuşturulmasıdır. Bu-
nun içuı oncelikle (merkea ve yerel) her rur
kamu gücunün kişısel çıkariar ıçın kotuye
kullanüınasııu onlemek. sıvasal, sosval ve
ekonomık ola\lann her an vurttaşlarca iz-
lenip değeriendırilmesı ıle her tur yobuduk-
tan anndjnlmasını sağlamaküıf
lakıyye sozcuğune u
Me>dan Larous-
se'ta yer venlmemıştır Ana Bntannıca An-
sıklopedısi'nm (cılt 29 s 175) tanımına go-
re ıse "İslamdinınde. insanınölum va da sal-
dın tehdıdı alündavken. ınancıru gızleme-
si"dır •"BırkışL>aşanııtchdıtaltındadeğıl-
se talayveye başvuramaz." Son zamanlarda
kullanılan seklı ıle, gerçek maksadını sak-
layan, dış gorunuşu başka asıl amacı başka
son bır ayda gorülen sıyasal ve
sosyal olaylarla devlet ve sıyaset adamla-
nnra bevanlan ;le davranışlanmn bu ıkı
mefhum ıtıbanyla bır degerlendırmesı ya-
pılabılır Son bır avın en onemlı ıkı olayı,
Mıllı Guvenhk Kurulu nun 28 şubattayap-
tığı uzun toplantı \e yayımlanan bıldın ıle
Sayın Cumhurbaşkanı ıle Sayın Başba-
kan'ın buna karşı takındıklan tavırlardır
Cumhurbaşkanı, toplantıda yapılan ko-
nuşmalarla yayımlanan bıldınde butun uve-
ler arasında tam bır mutabakat olduğunu,
sadece bu bıldınnın gerektırdığı tedbırler
hususundabazı tereddutler oldu ıse de Baş-
bakan'ın netıcede bu tedbırlerle ılgıh yazı-
yı da unzaladığıru ve böylece meselenın ka-
pandığını ıfade etmektedır
Başbakan'ın ve partısının kurmaylannm
tutumuna gelmce. bunu acaba şu meşhur
"takıyye" deyımnle mı ıncelemek gereke-
cektır
Başbakanca da ımzalanan sonuç bıldın-
sı "Tedbirter Metni" geçen haftak] toplan-
tıda Bakanlar Kurulu karan şeklını de aldı-
ğına gore acaba bu onlemler hakkı ıle ger-
çekleştınlecek mıdır'1
Bu onlemler dızısmın bınncısı yanı "de-
mokrarik. laik ve sosyal hukuk devteti olan
Türkıve Cumhuroeb'ıu hedef alan rejım
alevhtân faalıveder karşısında odun venl-
memesi'' butun obur onlemlen kapsamak-
tadır Bunun ıçın anayasanın 74 maddesm-
de behrlenen devnm yasalarma uvgunlu-
ğun \e eğıtım bırhğının sağlanması, Jemel
eğıtunın8yılaçıkartılması denetımsîz Ku-
ran kurslannm ve ıhtıyaçtan fazla olan
ımam okullannın meslek okullannadönuş-
turûlmesı, bazı gruplann sılahlanmasına yer
bırakılmaması gıbı onlemler almır ve yargı
bağımsızlığı ıle yargının etkın çalışması
sağlanırsa Mıllı Guvenlık Kurulu'nda on-
görûlen önlemler de alınmış olur
Butûn sorun, Mıllı Guvenhk Kurulu nda
kabul olunan ve Başbakan'ın esasını boz-
mayan bazı rotuşlarla ımzaladıği bu onlem-
ler yumağının hukumetce de benımsenerek
"talayye''ye maruz kalmadan uygulanma-
sındadır
Bunun ıçın "Mifli Guvenlik Kurulu" ka-
rarlannı Meclıs Genel Kurulu'nda yenı bır
tartışma konusu halıne getırmeye elbette
hıç yer yoktu Eğer o goruşmelerde ve ım-
zalanan metınde bır "takıyye" yok ıse kısa
ca Başbakan ın fıkn ıle zıkn arasında bır
fark yok ıse hukumet gereklı kararlan yu-
rurluğekovarveulke hergun yenı bırbuh-
ran tehlıkesıne maruz kalmaktan kurtulur
Saydamlık, ışte devletın çeşıtlı organlan
arasında ıkıyüzluluğe ver bırakmadan, her
karar ve u>gulamada halkın aydmhk ıçın-
de yaşamasını saglamakttr Her turlu karar
ve tutum bovle saydam olunca, ulkenın ger-
çekten gelışmesı \ e yucelmesı yolu da açıl-
mışolur
Ne var kı Meclıs Genel Kurulu'nda >er-
sız çekışmelere >er vermeden Bakanlar
Kurulu nda da maddelen goruşme konusu
dahı vapılmadan, Mıllı Guvenlik Kurulu
kararlannın topluca aynen kabul edılmesı,
sadece bu kararlann kısa. orta ve uzun va-
delerle gerçekleştınlecek olanlar dı\e aynl-
ması, akla >ıne bır takıyve olasılığını getır-
mektedır Şoylekı RefahPartısfnınbuon-
lemler ıçınde en zor kabul edeceğı ve bu ne-
denle en "uzun vadeye" bırakmak ıste\ece-
ğı konu "Kuran kurslan Oe ımam habp
okullannın orta kısnunın kaldınlması ve
bunlann meslek okullanna donuştürulme-
si"olacaktır ZıraRefah'ın butun gucu bu-
ralarda yetıştınlen mılıtanlardan gelmekte-
dır Bovle bır kaynağın elınden kaçmasına
asla firsat vetmek ıstemeyecektır
Geçen hafta bızım de kuruculan arasın-
da bulundugumuz "Bevaz Nokta Vakfi"nın
"Ezberehayır" konulannda çok başanlı bır
toplantısı >apıldı Çok değerlı bıldınlenn
sunuldugu bu sempozvumda Savm Mıllı
Eğıtım Bakanı mn"NonnalJıselerıleımam
hatipokuDaruun mufredat programlan ara-
sında sadece ikı adet secimlık ders farkı"
bulunduğunu belırtınesı obur konuşmacı-
lann çoğunun ıtırazlanna uğradı
Bızım de Mıllı Eğıtım Bakanı'na "İmam
hatipokullannın farlovesakıncasısadece bu
iki dersten ıbaret savılamavacağını. asıl far-
kın ıkı grup okul arasındakı ahnıyet. vetiş-
brme ve atmosfer farkından ilen geldığuıi"
sov lememız uzenne Sav ın Bakan "Ben bu
sozuımam haüpokullannın muhafazısınıis-
tevenlenn. ne kadar ufak bır farka davan-
makta olduklannı belırtmek ve oıüann id-
dialannı çurutmek ıçın "sarfettıın"' açıkla-
masmı yaptı
\slında anayasanın 174 maddesnleko-
ruma altına alınan tüm kanunlann ve bun-
lann en onemlılerden bın olan "Tevhıd-i
Tedrisat" Öğretım Bırlığı Kanunu butûnü
ıle uygulansa ve hûkumet bu hususta "ta-
lovjıe" yoluna sapmasa. oğretımde olduğu
kadar tüm kamu yonetımınde de saydamlı-
ğa ulaşılmış ve ülke karanlıktan kurtulup
tam bır aydmhk ıçınde demokratık, laık,
sosyal bır hukuk dev letı olarak gelışme yo-
luna gırmış ve çağdaş bır yaşama kav uşmuş
olacaktır
\
Nakit
Bilgisayar, buzdolabı, eşya, düğün .
hazırlığı, tatıl... Her turlû ihtiyacınız
için 5OO mılyona kadar Nakit Kjredi...
Şubelerımize gelin İNTERAKTİF
ya da talimatınız varsa
İnteraktif Telefon'u arayın,
başvurunuzu yapın, kredinizi alın. BANKACILIK
TURKIYE IŞ BANKASI
Adana
Ankara
A ntaly a
Bursa
İstanbul
l^mtr
\tugla
IO322)
(O1I2)
15V O2 O2
287 O2 O2
(O2-42) 248 02 O2
(O224)
(O212)
(O2/6)
224 02 02
512 O2 O2
145 O2 02
(O2 12) 44J O2 O2
(O2S2) 214 112 O2
PENCERE
Cumanın Gelişî
Perşembeden BellL.
AJı Sirmen Mıllıyet'tekı koşesınde, yazısına bır
fıkra ıle gırmış
"Karadenız kıyısı mezarlıklanndan bınnde şoyle
bır mezartaşı a
Hastayum dedık,
Hastayum deduk,
inanmadınız
N'oldı?"
Temel'ın mızahında "ırtıca ran/?/m/z/"ozetleyecek
bır yergı yatıyor Doğa yasasıdır, hekımlıkte de ku-
raldır, ış ışten geçtıkten sonra konan "teşhıs"\r\ ça-
re uretmedığını bılmek ıçın akıt yeterlıdır
Pekı, ış ışten geçtı mı? t
•
Soruya yanıt vermeden once zaman tunettnde
genye doğru gezıye çıkalım, 196O'lı yıllann ılk yan-
sına enşelım 0 gunlerde Konya Imam-Hatıp Oku-
lu'ndan bır mektup aimıştım Oğrencı Osman Gök
yazıyordu
"Sayın llhan Selçuk, bu okulda oğrencıiere Ata-
türk duşmanlıgı aşılanıyor"
Çocuğun adını vermeden mektubu yayımlayın-
ca kıyamet koptu, okul yonetımı arayıp tarayıp oğ-
rencıyı bulmuş, Ankara'dan Mıllı Eğıtım yonetıcıle-
n de devreye gırdıler, o gunlerde boyle tekıl olay-
lar bıle sorun yaratırdı Bız de arkadaşlarla bıriıkte
ımam-hatıpte okutulan kıtapları ıncelemeye aldık,
gorduk kı çocuklara şerıatçılık aşılanıyor
Nasıl aşılanmasın9
Ortaoğretım duzeyınde ve yaşlannda bır çocu-
ğa "fıkıh" dersı vermenın anlamı nedır?
•
Fıkıh, şenat duzenını ınceler, ancak bu ınceleme,
bılımsel değıl, dınseldır, ınanç uzenne yuks'elır; bı-
lımın kurallan benımsenmez, oğrencının taze ben-
lığı şerıatçılığa gore bıçımlenır çunku bu mantık bı-
çımseldır tartışılamaz doğrulann belletenıdır Oy-
sa oğrencı okuldan çıkıp da ımam olduğunda fıkı-
hın yalnız "ıbadet" bolumune ılışkın gorevlen ust-
lenecektır
196O'lı 7O'lı, 8O'lı yıllarda bu sorun uzennde ın-
sanı bıktınncaya dek durduk, Cumhunyet'ın kolek-
sıyonlan "Gehyonım" dıyen şerıatçılık tehhkesmın
arşıvıdır Laık Cumhurıyet Devletı'nın Hazınesı -da-
ha başka deyışle halkın vergılerı- laık Cumhunyet'ı
yıkmak ıçın gereklı oğretım amacına harcanmıştır
Goz gore gore bu cınayet ışlendı, uyarmaya ça-
lıştık, kımse dınlemedı Vardığımız noktada olayın
ne olduğunu bılınçle ayrımsayan az ınsan var, çun-
ku "Aydmlanma Felsefesı"nı dışlayarak bu konu-
yu saydamlaştırmak olanaksızdır, polrtıka lafazan-
lığı uygaıiık davasında sığ kalıyor
•
Pekı, bugun ne durumdayız?
Geçmış yıllarda Cumhurıyet gazetesı "Gelıyo-
rum" dıyen şerıatçılık tehlıkesını açık seçık gozler
onune koymuştu
Gunumuzun gerçeğı ne
9
Lamı cımı yok' Boyle gıderse Turkıye'de başla-
yan dın kavgası ıç savaşa donuşur
Bır cephede şenat adına polrtıka yaparv Muslu-
manlann açtıklan "cıhat" bayrağı dalgalanır, karşı
cephede laıklığı savunan Muslumanlar, demokra-
sı ve ınsan haklarr âdlna tutmak ıstedıkleri mevzi-
lerde savunmaya gırerler "lnanç"\a "akıl" tartışa-
maz, hıç kımse derdını anlatamaz, dryalog tam an-
lamında kaybolur çatışmanın onunu kımse ala-
maz kanlı hesaplaşmayı kımse durduramaz
Erbakan bu oluşumu daha once haber verdr
"Bu ış" dedı, "ya kansız olacak, ya kanlı "
Refahçılar çok açık konuşuyoriar, bızım aymaz-
laranlamıyorlar Perşembenın gelışı çarşambadan
bellıydı, cumanın gelışı de perşembeden bellıdır
GAZETECİ-YAZAR,
MAY YAYINLARI
KURUCUSU VE EDITÖRÜ
MEHMET ALİ
YALÇINl
ölümünün 17 yılında
saygıyia anıyoruz
(1924-1980) YALÇIN YAYINLARI
WE ARE LOOKING FOR A YOUNG
PERSON TO BE RESPONSIBLE FOR THE
ACTIVmES IN İSTANBUL OFFICE
REOUIREMENTS:
• Good command of Englısh language
• Background ın ıntemaûonal
busıness and/or chemıstry and/or agnoılture
and/or bıology
• Enjoyıng technıcal and commercıal
subjects
• Good communıcaoon stalls
PLEASE APPLY WrTH YOUR CV
FOR AN APPOINTMENT.
TEL (0212)236 39 70
F«( (0212)236 39 72
ÇEKUL VAKR YARARİM
KONSffi
BMW MÜZK GÜNLERİ
Borusan Oda Orkestrası
Şef
Prof. Dr. Saim Akçıl
Solistler
Halil Turgay-flüf
Özcan \J\ucan-keman
Birsen Ulucan-p/yano
2 Nısan 1997 Çarşamba Saat 20 00
Yer Harbıye Askerı Muze Konser Salonu
Davetıyeler Ortakoy Fenye Sıneması ve ÇEKUL
Vakfı ndan sağlanabılır
ÇEKUL Tel 25154 44/Fenye Sıneması 236 28 61