Katalog

12 SUBAT 1995 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ / YATIRIMCIREHBERİ BORSA VERİLERİ Hısse Senedi Piyasası Işlem Hacmı (mlyar 71) Istem Mıktarı (mılyonj Bıleşık Endeks Malı Endeks Sanayı Endeksı Repo Piyasası Işlem Hacmı (mılyar Tl) Haftalı* FaızlYıllıkAjırlfklıOrtalarna %) Aylık Faız (Yıllık Agırlıklı Ortalama %ı Tahvil Piyasası Işlem hacm mılyarTl) Tescil Piyasası Işlem hacmı (mılyarTU Onceki Hafta 14 366 2 858 25463 39 20969 81 28685 71 38 667 İ0178 92 03 10 487 183 879 Geçetı Hafta 18448 3 463 26918 00 21910 01 30440 36 44 240 55 23 92 83 17 960 198 972 Değişim 28 41 21 14 5 71 448 612 14 41 -45 73 7126 819 BORSADA GEÇEN HAFTA BrRİNCl PAZAR "Adana Çımento tA) •Adana Çımento ( 0 Afyon Çımento *Ual Tekstıl 'Akbank Atamento •Aktıf Fınans •Aksu Iplık *Aksa •Aktaş Elektrık *A/arto Holdıng 'Alarko Sanayı •Altınyıldız "Anadolu Cam Anadolu Bıracılık -Aıçelık "Aselsan Atsıgorta •Anadolu Sıgorta Aslan Çımento •AtlasVatOrt •Aygaz •Bagfaş Bekoteknık *Bolu Çımento •Brısa •Borusan *8ursa Çımento Bugun Yayıncılık BurçeJik Çelık Halat Çemtaş Çımsa *Çımentaş Çaıtakkale Çımento 4 Çukurova Elektrık Çumra Kagıt 'Oardanel Demırbank 'Oenızlı Cam Denmod *De»a HolĞmg *Deva Hoidıng (Yenı) *Oışbank Dıtaş Dogan OoSusan •Dogar HoMıııg Doktaş Duran Ofset 'Eczacıbaşı llaç •Ecıacıbaşı Yatınm Edıp Iplık •EgeBıracılık Ege Endustn *Ege Gubre Ege Profıl (BÛ) "Ege Seramık "Emek Sıgorta Emsan Pas Çelık *Emsan Beşyıldız Enka Holdıng •Egeplast (BÜ) 'Ercıyas Bıracılık •Ereglı Oemır Çelık 'Esbank factofınıns FenışAlûmınyum 'Fınans Fın Kır Tınansbank 'Garantı Bankası *Gentaş •Global Yat Ort Good-Year •Gubre Fabrıkaları Guney Bıracılık Gûneş Sıgorta •Hektaş Halk Sıgorta Hurrıyet Gazet HumyetGaz (Yenı) •Ihlas Holdıng -Iktısat Fın Kır •Intema •Intema (Yenı) •Iş Bankası (A) *lş Bankası 18) Iş Bankası(Kurucu) Ist MotofPıston "Izmır Demır Çelık "Izocam •Kartonsan "Kav *Koç Holdıng "Koç Yatırım •Kep« Elektnk 'KerevrtasGıda Ketebek MDtıılya -Konya Çımeflto (BÜ) 'Kordsa Konıteks KOyta; fersüTeksJıl 'Kûtabya Po'selen Luks Kadıfe MarmansAltınyunus "Makına Takım •Maret Medya Holdıng Merko Gıda "Metaş "Mıgros -Mıdryet Gazetecıhk Mılpa Marm MartıOtel 'Mardm Çımento Marshall Mutlu Aku 'Netaş Telekom *Oysa-Nıgde Çımento *Net Holdıng *Net Turızm Okan Tekstıl 'Olmuksa 'Otosan Parsan Peg Profılo 'Petkım Pımaş PınarSu Petrokent Turum *Pmar£ntegreEt *Pınar Sût PınarUn Poiylen •Petrol Ofısı *Raks Elektronık Raks Ev Aletlen *Sa63h Yayıncıdk Sabah Pazarlana *Sarkuysan 'Sıfaş *Şışe Cam •Sıemens SofimezPamuklu Söksa Sinmez Fılamart *Tat Konserve •TTuborg Tefcstılbank Transtûrk fren *Tûrk Hava Yoilan *Tîre Kutsan T.Kalkınma Baikası *Totaş Otom Fab TofaşOtoTıc 'Trakya Cam •"Transtıırk Hoîıng TSKB T Demırdöküm Tukaş 'Tupraş "Tupras (Yenı1 * Turcas Petrol Tütûnbank 'Usaş * Ünye Çımento *UşakSef3ıT7iı * Uşak Seramıiı Yenı) Vakıf Fın Kır * Vestel V akıf Yat Ort VıkıngKagıt *"Yasaş ••YapıK/edıBa'* rapıKfedıFınto "Vunsa BU HAFTA İ Ç İ N D E Mlktan 102 160 33 261 912 23 497 2 175 993 3 058 190 819 67 504 2 756 13 823 71681 14.058 18957 226245 23117 53 729 1710 3 555 326 53146 7 740 30 741 2 939 13 413 38157 36 781 29 352 311 910 43 039 111 159 475 9 710 2049 22 894 5 590 8544 4 897 66145 29 16 530 4 906 12184 1912 60 933 6126İ8 3 985 404 132 045 22 371 4 081 45 516 19717 39 482 2156 16 715 37 298 6 725 4 517 609 16 752 35181 5 099 546 15 872 7 315 170 112 825 10 857 3 608 87 403 32 305 9 437 225 137 20 338 4217 77123 259 1239 1774 504 862 34 672 17318 6 506 15 384 26 454 216 286 10 758 278 338 161 659 5 308 6 228 6 833 26 901 1697 1889 27 395 2 978 274 777 36 679 79 362 3 524 1455 36 552 5 421 24 480 108 353 400 818 61194 31000 14 685 19 925 57 684 2 323 22 334 299 451 İ6 552 216 653 1049 84 472 118 654 6 650 6 778 57 651 1330 857 475 4484 1100 70890 25 751 55 261 19 536 553 496 198 058 2 846 35 881 41 130 14 536 211276 266 473 26 287 771 6 833 3 253 31088 3 444 2 638 3 075 521436 200 781 2 432 13 659 5 643 47 959 206 749 2 909 1683 12 367 667 240 239 586 34 581 1900 64 995 92 240 114 430 5 177 916 105 848 3 789 3 296 83 460 316 226 640 91081 EnOtfük Fh/at 16 000 2 850 31500 6 900 8 800 40 000 5 000 5100 26 000 32 500 30 500 20 000 15000 7 100 3 700 7 900 4 800 7 200 4 500 9 500 3 500 6 900 7 400 5 700 5400 5 500 22 000 18 500 1900 8 000 4 000 13250 93 000 25 000 6 600 8 800 8 300 52 000 2 275 69 000 28 500 1400 1375 1800 4 500 1525 3 600 9200 36 000 3 750 7 400 29 000 22 500 6 500 12250 4 050 11500 2 650 4 400 8 300 12 000 7 200 26 000 4 000 990 3250 10 250 1925 2950 8 800 5 600 2 700 10 750 9100 13 000 16 500 2 400 12250 1.575 1175 9400 3 850 5 200 4 750 33 500 6 800 1725 80O0 15 000 19250 25 000 24 500 6 800 28 000 8100 135 000 12250 16250 4 900 9900 7100 13 750 3 850 1375 5 900 1025 4950 3 750 75 000 1425 2125 2425 10 250 6 700 4450 10 250 11750 1850 8200 5 400 6100 8300 3 250 4 750 20 000 6200 4 300 1600 4 450 6 900 28 000 2 375 13 250 11500 11000 975 5 000 21500 4 650 3 650 14 500 3 450 1850 5 300 45 500 21000 2 225 10 000 7 700 12 500 2 800 32 000 5 500 4 850 1875 3 550 6 200 19 500 5100 5 000 9 400 2100 255 000 7 300 8900 7 700 3100 4 750 3 700 12 250 12 250 2 700 7 300 2 900 En Yitsek Fıyat 17000 3 100 35 000 7 500 9 700 45 000 5 300 5 900 27 500 34 500 32 000 23 500 16 000 7 800 4150 8 400 5 200 8400 4800 13 000 3 700 7 700 8 000 5 900 5 700 6 400 23 500 19 500 2 075 8 400 4 950 14 750 98 000 27 000 8 000 9 400 8 700 54 000 2 700 74 000 28 500 1500 1475 1900 4 850 1825 5100 9 900 37 500 4150 7 900 34 500 24 500 7 900 13 250 5150 12 750 2 950 4 900 9 000 13 750 7 800 32 000 4 500 1050 3450 12 000 2150 3 100 9 600 6 200 2 900 12 000 9 900 13 500 17 250 2 525 12 500 1725 1250 12 250 4 250 5 700 5000 36000 7.200 1925 8 300 17 500 20250 26 000 25 500 7300 31500 9200 150 000 13 250 17 500 6100 10 500 7 800 14 750 3 950 1450 6 700 1150 5400 4 150 81000 1550 2775 2 700 11000 6900 4 900 11750 13.750 2 025 9 900 6 000 6 900 8 900 3 500 5150 25 000 6 500 4 600 1850 4 800 7 500 31500 2 625 14 250 12 500 12 500 1040 5 800 23 500 5 300 4 300 15 250 3 850 2 000 6 300 47 500 22 000 2 425 10 750 8 500 13 750 3 050 33 000 6 200 5 400 2 050 3 950 6 500 21000 6 200 5 900 10 400 2 300 275 000 8 500 10 000 8800 3 300 5 250 4 100 13 000 13 250 3100 7 500 3 600 Kapmı; Ryıt. 16 500 3 050 33 000 7 200 9 700 43 0O0 5000 5 700 27 500 33 000 30 500 22 500 15 500 7 500 4 000 8 300 4 950 8 000 4 700 12 500 3.600 7 200 8 000 5 700 5 500 6 400 23 000 19 000 1900 8100 4 700 14 750 98 000 25 500 7 600 8 900 8 500 53 000 2 850 74 000 28 500 1475 1450 1625 4 850 1825 5 000 9 800 37 500 4100 7 700 29 500 24 000 7900 13 000 5150 12 750 2 800 4 700 8 600 13 250 7 600 30 000 4.200 1000 3.350 12 000 2100 3 050 8800 6000 2 850 11500 9 800 13 250 16 750 2 450 12250 1575 1200 12 250 4 000 5 300 4 800 36OO0 7000 1875 8300 17 000 19 750 25500 24 500 7 000 30 500 6 700 150000 13 000 16 750 6100 10 000 7500 14 000 3 850 1450 6 500 1050 5200 4 050 «0 000 1500 2 200 2.500 11000 6 700 4.750 11500 13 500 2 025 9000 5 700 6 600 8 600 3 350 4 850 25 000 6 500 4 450 1775 4 700 7 400 28 500 2 625 14 250 12 000 11000 1000 5100 23 500 5 300 4 300 14 500 3 550 1925 6100 47 000 22 000 2 375 10 750 8100 13 500 2 850 33 000 5 800 5 400 2 050 3 750 6 200 20 000 6 200 5 800 10 250 2150 265 000 8 200 9 600 8 500 3 200 5100 3 700 12 750 13 250 2 950 7 500 3 450 VERİM % Hıda Içindt 154 517 6 45 4 35 5 43 -4 44 -0 99 1068 185 -149 0 00 9 76 333 417 811 122 313 6 67 4 40 1925 -2 70 588 8 87 -3 39 000 14 29 2221 133 -843 -122 16 05 926 89 000 704 -3 26 241 3 32 1648 5 71 556 172 -3 33 -2 67 -211 17 74 3514 4 26 417 7 89 2C7 -9 23 6 67 1618 189 25 61 8 51 3 70 444 2 38 816 5 56 15 38 5.00 000 1.52 15 38 10 53 167 0 00 5 26 0 00 4 55 0 00 192 0 00 -101 0 00 -8 70 213 3012 390 -185 -3 03 7.46 -141 8 70 247 1148 126 -192 0 00 0 00 8 93 610 1111 4 001 3 08 12 96 101 417 182 -128 3 57 656 -6 67 40O( 8 00 6 67 3 45 2 33 101 10 00 -147 3 26 12 20 14 39 8 00 -816 179 6 45 -3 37 -5 63 -3 00 25 00 -152 3 49 -139 444 7 25 -172 9 38 556 4 35 -10 20 000 -5 56 682 1158 15 54 -169 5 97 2 67 15 09 3 30 2 33 106 4 88 3 85 800 -172 154 3 57 1134 7 89 0 00 -4 62 -4 76 19 23 16 00 9 04 -3 37 3 92 12 33 12 84 16 44 -154 -182 -8 76 4 08 6 08 3 51 000 18 97 Yıl IflMe -12 00 -4 69 -19 51 -7 69 -7 62 -30 65 -9 09 55« 5 77 -1081 •7 58 2 27 -13 89 •15 33 -15 79 -1700 -1161 2 58 •14 55 417 -14 29 •7 69 -1.23 -14 93 000 -154 -1786 -9 52 -13 64 •1196 -20 34 13 46 -101 -5 56 4 11 -1100 -15 00 -185 1100 571 •8 06 -19 86 -3 33 -18 89 -19 83 -22 34 66 67 -18 33 416 -6 82 -12 50 •24 36 -2 04 12 86 4 00 -0 96 -5 56 -20 00 -12 96 -1313 -185 -2 56 526 20 00 -20 39 -2717 6 67 -16 00 -17 57 -1020 -13 04 -18 57 -55 48 125 29 -1167 15 52 -14 04 426 -4167 -56 36 63 33 -25 93 4 60 9 09 141 -2 78 -10 71 -2 35 -811 8 22 -10 53 -18 33 -2 78 -161 8 75 -141 -14 75 -1184 22 00 -20 00 -15 73 -1765 -2 53 -18 31 -4 41 -30 00 -13 33 9 46 811 -9 09 -27 87 -10 71 -2 22 -1728 -23 39 -612 189 -19 00 2162 -500 -1310 -10 42 -1184 4 30 38 89 -1216 -19 09 -26 04 -7 84 -8 64 2128 -1102 3 64 -2 04 -31.25 -24 53 -7 27 444 17 78 34 57 -13 89 -1932 •16 30 -12 86 -1132 -8 33 -17 53 -8 52 0 00 588 -30 49 0 00 -32 75 -9 23 123 -9 64 -13 89 -13 04 111 13 73 513 -2037 0 00 -1183 •6 34 7 59 -15 79 •2817 -1190 -22 73 -7 02 -1194 1194 7 81 Piyasa, 6 ay vadede anlaşbHACERGEMİCİ Hazine. 6 ay vadeye yüzde 127 yıllık net faiz \ ennce bono- larkapış kapış gitti. Hazine, geçen haftaya 6 aylık bono satışı ıle damgasını vurur- ken, özellıkle Erdemir'e büyük firmalardan gelen talepler bor- sanın kendıne gelmesine neden oldu Bu arada yüksek faızın uzun dönemde de devam edeceğını resmen kabul eden \e 'sıcakpa- raya kapılannı açan hükümet' dövızdekı artışın enflasyonun altinda kalacağı vönünde sinyal da vennce bu sefer Merkez Ban- kası, dolardakı düşüşün önünü kesmek ıçın çaba harcadı. Hazine hızını alamadı Pazartesı günü yenıden 6 ay- lık ihale açacağını duyuran Ha- zıne bır önceki ıhaleye göre 21 puaniık bır faız arttınmına gı- dınce yapılmaz denenı başardı ve 13 tnlyon lıralık bono sattı. Maksimum faızın yüzde 134'e kadartırmandığı ıhalede talebın beklenenın üzennde olması bankalann 'öaylıkriski' yüksek faızı görunce sırtlanacaklannı ortaya çıkardı. Bunun üzerine hızını alamayan Hazine perşem- be günü bu sefer yıllık yüzde net 125 faızle halka arz yapacağını duyurdu. Satışa çıktığı anda ıki saatte riikenen ve büyük çoğunluğunu bankalann portföylerine kapat- tığı bonolara göstenlen yogun ılgi Hazıne'nin kısa vade soru- nunu bır ölçüde üzennden attı- ğını göstenyor. Pazartesı günü yenıden ban- kalara yönelık olarak 6 aylık ihale acacak olan Hazıne'nin fa- iz oranlannı bır miktar aşağıya çekeceğını belırten uzmanlar bundan sonra sırada 9 ay ve 1 yıl Yatırım aradarının haftalık geririsi (%) , Faizler, net ve dönem sonu olarak / hesoplanmışîır. Repo foizleri, İMKB verileridir. Döviz ve alfın, serbest piyasa fiyatıdır. vadelı bonolann geleceğını be- hrtiyorlar. Hazine, ağustosa kadar rahaüadı Geçen hafta yapüğı ve yakla- şık 18 tnlyonu aşkın bono satı- şının ağustos ayına gelmesı ise Hazine'yı nısan sendorumun- dan kurtardı. Ocak ayındaki yüksek faizlı borçianmalann nısan ayında toplanması nedenı ile sıkışan Hazine en azından mayıs ve ha- zıran aylannda bir ölçüde rahat- layacak Ancak ortada bır gerçek var kı o da 1994 knzını hazırlayan yüksek faız-düşuk kur politıka- sına gen dönülmesi Böylece sıcak paraya kucak açan Başbakan Tansu Çifler. kır- dım dediği saadet zıncirinın sa- dece halkalarını büyutmekle kaldı.Yatınmcının Hazıne'nın yüksek faizlı bonolanna koşa- rak gıtmesınin en büyük etkisı ısedövızpıyasalanndaoldu 15 tnlyon lirahk bononun ıki saat- te tükenmesı sonucunda dolann Merkez Bankasf nın devır kuru yoluya verdıgı destek sayesınde turunabildıf ı gözlendi. Dolann başı ezüdi Haftaya 40 800 liradan adım atan dolar hafta sonunda yüzde 0.41 'lik bırarfışla 40.975'e ula- şabildi. Mark ıse yüzde 0.55'lık artışla 26 800 liradan gırdığı haftayı 26.950 liradan kapatmak zorunda kaldı. Öte yandan borsa cephesınde Erdemir'ın etkisı ıle önemlı bır hareketlenme yaşandı Özelleş- tırme çalışmalannın hız kazan- ması borsaya hareket gerınrken özellikle salı günu 8 büyük ya- tınmcı gurubundan Erdemir'e gelen teklıf borsaya adeta hayat verdı Erdemir'e gelen teklıfler so- nucunda başta bu hisse olmak üzere dığer kamu hısselennde de hareketlenme yaşandı. Endeks 27.000 sınınna kadar dayanırken son gün gelen EBK ihalesinın iptal karan da borsa- ya destek verdi. 25.463 puandan haftaya adım atan endeks hafta boyunca hare- ketlı bır dönem geçirdikten son- ra cuma günü 26 918 puandan kapandı. Haftayı yüzde 5.71'lik getin ile kapatan borsa. önümıizdekı hafta ıse yıne SHP-CHP kurul- tayına endekslı bır dönem geçı- receğe benzıyor. îhracatçılar hükümetin teşvik borçlannı konsolide ettiğini ileri sürüyor Dıracatçı hükümete giivenmiyor MERlHAK BURSA - Dev let Bakanı Aykon Doğan. 1995 yılı ıçınde ihracatçılara borçlannın kalmayacağını savunurken. ihracatçılar, ka- muoyunun bu konuda yanlış bılgilendirildı- ğını söyledıler 30.8 tnlyon lıralık navlun alacaklannın 4 trilyonluk bölümünün önü- müzdekı hafta içinde, 4 trilyonluk diğer bö- lümün de mart ayında \erileceğını açıkla- yan Doğan, "Yüzde 70'lik bolüm ise temi- nat olarak verflecek" dedı İhracatçılar, ıki yıl sonra ödenmek kaydıyla venlen temmat- lan hiçbır yerde kullanma şanslannın ol- madığını savunarak "Bu, resmen borç erte- lemedir" dıye konuşrular. Doğan, cuma günü yapılan ancak katıla- madığı Türkıye ihracatçılar Meclisı'ni ge- ceyansı topladı Doğan'ın burada navlun primı alacaklannın ödeneceği yolunda yap- tığı açıklama, aylardır oyalanan ıhracatçıyı sevindırmedi Doğan'ın toplantıda verdiğı en önemlı mesaj ıse 'gerçekçi kur polirika- sırun 1995'te uygulanacağı' oldu Uludag İhracatçılar Bırlığı Başkanlar Ku- nılu Başkanı Orhan Yıldınmçakar, bakan Doğan'a gündüz yapılan toplantıyı özetle- di. 1995 yılında 20 mılyar dolar ıhracatın • İhracatçıJar, hükümetin teşvik borçlannı konsolide ettiğini savunarak 'Verdikleri teminatı ne temlik edebiîiyoruz ne bankalarda kırdırabiliyoruz ne de ihalelerde teminat olarak verebiliyoruz. Bu, resmen borç ertelemesidir' diye konuştular. hedeflendığını bıhrten Yıldınmçakar, "An- cak 1995 vılrvta ilgili devlet >ardımı tebüği- nin çıkmaması ihracatçüan tereddüte yö- neltmiştir. Na\tun primlerinin gelir yazilıp yazJmaınası konusunda ihracatçı arkadas- lann tereddiitleri var. En kısa zamanda net- leşmesini bekliyoruz. 1995 vılında gerçekçi kur politikasının uygulanması rüm ihracat- çılann beklentisi. Enflasyona nispetle. kur makasının açılmadan gerçekçi kur politika- lannın a>lar itibanyla >avaş yavaş hayata geçirilmesi temennimizdir" dedı. Devlet Bakanı Aykon Doğan, ıhracatçı- lann sorunlannın bılıncinde olduklannı soyledı 5 Nısan Ekonomık Kararlan'nın ardından ekonomide önemlı yol aldıklannı savunan Doğan, "İhracat hedefini I7^mil- vardolaraçektigiınizzaman, "ulaşabılırmi- sınız' demişlerdL 5 Nisan Kararlan'nı, ih- racat hedeflerini aş&k. Şimdi hedefolarak 20 miKar dolar denivor. Bu 20 müvar dolan aşacakrır" dıye konuştu. " Her şeyin anahtan gerçekçi kur politika- suıdangeçer"dıyen Doğan, ocak ayında enf- lasyonun altında kalan dolar kurundakı dü- şüşün bu ay telafi edileceğını bıldırdi. Do- lann mark karşısında değer yitirdığıni, bu durumun Türkıye'ye de yansıdığını kayde- den Doğan, "İhracatta bir para sepeti oluş- ruracağız,Bunuesasalacagiz"dedı. Doğan, para sepetıyle kurlarda daha sağlıklı rakam behrleyebileceklennı bıldirdi. 1995 yılı butçesınde çok 'cüretkâr' he- deflere yöneldıklennı. bunun da 'biraz ile- ri' değerlendirildığıni belırten Doğan, şun- lan söyledı. "Istairar açısından cüretkâr hedefler tes- pit etmek zorunda\dık. Şu \e>a bu dünya kuruiuşu için tespit etmedik. İhracat. enflas- >on. faiz hedeflerini el birligj) le gerçekleşti- receğîz. Ekonomimizin istikrara ihtivacı var- dır. Lcret poütikalannı sizinle tarbşacağız. Üretim politikasını tarbşacağız. Üretim ol- madan ihracat \apama>iA" YORUM OZTIN AKGUÇ Sistemin Batışı Önlem alabilmek, doğru polrtikalar izleyebilmek için, olaya yerindelikle tanı (teşhis} koymak gerekir. Ekono- mideki bunalımın, çıkmazlann, kısır döngulerin nedeni, Çiller politıkaları mıdır? Yoksa 1980 sonrası Türkty'e'ye oturtulmaya çalışılan ekonomık sistem midir? Eğe' sorun günümüz hüküme- tinden, Sayın Çiller'den kaynaklanıyorsa, çözüm kolay ve basittir. Yeni bir hükümet oluşur, başbakan değişir, ekonomi- dekı olumsuzluklar azalır, ekonomi düzenli bır gelişim çizgısine gırer. Yok eger sistemden kaynaklanıyorsa, kişilerin değiş- mesi sorunları çözmez, en ıvimser beklenti ile ancak bir ölçüde hafifletebilir. 1980'den bu yana, serbest pazar ekonomisi, hür te- şebbüs, ekonomik liberalizm sloganlan altında, kamu kesimini küçültme, reel faiz. gerçekçi kur gibi araçlarla oturtulmaya çalışılan sistem çökmüş ise, batmış ıse, ki- şi veya kişileri değiştirmenın fazla yararı ve önemi yok- tur. Uygulamalann bıraz daha tutarlı olmas/ ile sorunlar çö- zülemez. Sorgulanması, ırdetenmesı gereken, sistemin kendısıdir. Türkiye'de oluşturulmaya çalışılan sistemin savunu- culan, bu batışın, bu çıkmazın, bu rflasın, hangi sözcük- le tanımlanırsa tanımlansın, bu sonucun sorumlusu ola- rak Sayın Çiller'i göstermektedırler. Kuşkusuz Sayın Çil- ler'in, olumsuzluklara önemli katkısı olmuştur, sorunla- n ağırlaştırmıştır. Ancak Sayın Çilleryerine başka bir kişi, DYP-SHP ko- alısyonu yerine başka hükümet modeii de olsa sonuç kaçınılmazdı. Turkıye ekonomisi, oturtulmaya çalışılan sistemle, iz- lenen politikalaıia kaçınılmaz bir şekilde uzun süreli bir bunalıma sürükleniyordu. Sayın Çiller yerine, daha de- neyımlı, daha bilgılı; Türkıye'yi, dünyayı daha lyı tanıyan bır kışı, ancak bunalımın, olumsuzluklann boyutunu da- raltabilirdi. Ekonomi eğer bir bilim ise neden-sonuç ilişkileri bu- rada da geçerlidir. Nedenlere, uygulamalara, politikala- ra bakılarak, sağlıklı öngörüler yapılabilir. 1980'li yıllar- da 12 Eylül yönetimi ve Ozal aracılığı ile yabancı patent- li bir ekonomik sistem Türkıye'ye oturtulmaya çalışıldı- ğında bugün yaşanan olumsuzluklar önceden görül- müştür. Ancak dinozor, münafık, değişım karşıtı, kö- tümser gibı nıtelemelerle, eleşt riler etkisizleştırilmiş, ger- çeklerın kamuoyuna yansıtılmast dahi, bir yerde engel- lenmiştır. Oturtulmak istenen sistemrı kokusunun biraz daha geç çıkmasının, olumsuzluklann derhal tüm ağırlıkları ile duyulmamasının nedeni, dünya finans pazarlannın bü- tünleşmesi ve Türkiye'nin bu •gelişme sonucu dış kredi kullanabilmesıdır. Dış kredi kullanımının, dış borçlan bilinçsizce arttır- manın, gelecekte daha vahim ekonomik ve politik so- nuçlar doğuracağı gerçeği ilenye sürüldüğünde de ve- nlen yanıt "dış borç butma da bir beceri işidir" olmuş- tur. Iç borç ve dış borç batağına gömülmüş Türkiye'de bu sorunların nasıl sağlıklı çözüme bağlanacağının somut yanıtı yoktur. "Türkiye'de gerekli ekonomik önlemler alınsın, poti- tıkalar izlensin" demenin veya yazmanın da bir yaran yoktur. Iç borcu daha şımdiden 800 trilyon TL'ye ulaşmış, vergı gelirlerinin GSMH'ye oranı yüzde 18 veya 19'lara düşmüş, yurtiçı tasarrufları reel olarak azalmış, yatırım- lan kötü bir şekilde dağıtılmış üretken yatırımları azal- mış, ışsizlik oranı (eksik istihdam dahil) yüzde 20.0'lere ulaşmış, dış borcu ulusal gelinnin yüzde 60'ını bulmuş, enflasyon oranı yüzde 150'ye ulaşmış bir ekonomide, hangi babayiğit veya anayiğit. 1980 yapımı yabancı pa- tentli bir reçete ile çözüm bulabilir. Gerçekçi olalım, kişilerin polrtıkalannın değil, sistemin çöktüğünü, battığını görelim. Tjrkiye'nin yeni bir kalkın- ma stratejisine, yeni bir sisteme gereksinimi vardır. DÖVİZ - ALTIN NE GETİRDİ? AmerHun Dofarı HnmıMarkı Injıh2 Stsrlını Isfiçre Franjı Hotlanda Flonnı Franjız Franp Cmnhunyet Mtım 24anrkih;t 22 *yar bıleak m* 01) 39.150 25 200 61300 29 800 22 600 7 330 3 200 000 « 0 000 466.0M (Tl) 40 800 26 800 64.200 31.700 23 900 7 730 3 320 000 494.000 487 000 01) 40 970 26 950 64 100 31900 24100 7 780 3 340 000 497 000 487 000 041 055 -0.15 0.63 083 064 060 0 61 SOO 4.64 694 4 56 704 6 63 613 354 3.54 4 50 YATIRIM FONLARI NE GETİRDİ? Yatırım Fonu Aylık Y Adı Dejışım % Değişım ıçı % ATİPİ lşYatınm-2 3 37 2 132 Iş Yatınm-3 2 52 4 58 lşYatınm-7 2 81 2 21 Iktısat Yat-4 2 78 3 91 IktAtılım F 3 23 1 03 Garantı Yat-4 182 -3 16 Garantı Yat-5 2 02 -1 06 Yonca Fon-1 1 98 1 06 Esbank Fon-3 1 66 -0 07 Vakrf Hısse 3 31 8 26 Dışbank Mavı 2.37 7 64 Dışbank Beyaz 2 04 8 02 Dışbank Pembe 1 86 5 38 Tutun Fon-1 2 36 6.70 Tütun Fon-3 3.87 4.89 Finans Fon-2 3.14 6.75 Fınans Fon-4 3.43 5.81 Halk Fon-3 2.45 3.58 Pamuk Hısse 2 41 2.98 Emlak Fon-5 2.60 6 79 Ege Fon-2 3.42 7.75 Kalkınma Fon-2 2 47 3 48 Demır Fon-1 3 52 5.15 Turkbank Fon 3.70 4.31 TSKBUzmanF 3 76 2 14 Akbank A Tıpı 3 42 5 09 Tekstıl Fon-3 3.32 1 74 Atafon 3.33 11 82 Koçbank Fon-1 2 24 8 74 Koçbank Fon-3 2 04 7 98 Global Fon 6 77 3 55 Korfez Fon 3 05 4 43 Tebınfon 3 06 6 90 Kentfon 2 01 1.21 CUSıgortaFon 2 89 6.73 AltematrfFon 3 63 5.15 Hakfon-1 2.44 1.02 Şeker Fon-1 1.73 1.40 Oyak Fon-1 2.32 3.26 BTİPİ lşYatırım-1 1.35 8.10 ş Yatınm-4 0.93 6 89 ş Yatınm-5 0.77 6 25 Iş Yatınm-6 1 49 9 63 nter Fon-4 1 90 11 79 Inter Fon-5 2 03 9 67 Iktısat Yat-3 1 63 9 86 Garantı Yat-1 148 9 18 Garantı Yat-2 1 39 9 50 Yatırım Fonu Aylık Yılıçı Adı Değişım % Değişım % Garantı Yat-3 1 6 4 10.14 Esbank Fon-1 1.26 9.07 Esbank Fon-2 1 23 8 84 YKB Fon-1 1 03 8 20 YKB Fon-2 1 06 8 1 2 YKB Fon-3 1.57 -3 43 YKB Fon-4 1.08 8 07 YKB Fon-5 0 96 8.31 YKB Fon-6 1.06 7.95 YKBFon-7 1.04 8 43 YKB Fon-8 1 00 8 22 YKBFon-9 3 1 1 10 27 Vakıf Fon-2 1 5 1 8 60 Vakıf Fon-3 1 52 9 27 Vakrf Dunya 0 73 7.87 Vakrf Fon-6 4 07 8 90 Tutun Fon-2 1 58 8.92 Rnans Fon-3 1 35 8.59 Finans Fon-5 1 3 6 9 19 Zıraat Fon-1 1 50 7 12 Zıraat Fon-2 1 49 8.90 Zıraat Başak F. 1 55 9.57 Zıraat Fon-4 1 54 9.43 Halk Fon-1 1.85 7 74 Halk Fon-2 1.64 7 49 Pamuk Fon-1 1.42 8.69 Pamuk Fon-2 1.34 8.56 Emlak Fon-1 1.57 9.79 Emlak Fon-3 1 6 5 10.21 Emlak Fon-4 1.60 9 81 SümerFon 1.77 9 72 Ege Fon-1 1 46 9 40 Kalkınma Fon-1 2 37 8 97 Demır Fon-2 1 25 8 75 Tarış Fon-1 1 7 2 10.32 Tarış Fon-2 1 61 9.80 Ortak Fon 5 79 0 34 Etıfon 1 69 9.23 Akfon-1 1.37 9.38 AkKarmaFon 1.35 19.22 Tekstıl Fon-1 1.45 8.76 Tekstıl Fon-2 1 44 8.92 Koçbank Fon-2 1.53 10 39 Korfez Fon-2 1 50 5 78 A.A. Fon Geç.hal Haftalık Endetsleri endeto endeks A.A Bıleşık 1 99 6 85 A.A (A) Tıpı 2 68 4 64 AA(B)Tipı 1.51 8.84 TÜGSAŞ'ın iki fabrikası satılıyorANKARA (ANKA) - Hükü- metin denetımındekı özelleştır- me sürerken, KlT'lenn bazılan da sahibı olduğu fabnkalan sa- tışa çıkanyor Türkiye Gübre Sanayıi AŞ (TÜGSAŞ) ikı fabrikasını satı- şa çıkardı. TÜGSAŞ'ın satışa çıkardığı fabrikalardan birinın amonyak üretimi, diğerinin ise amonyum sülfat üretimi yaptığı belırtildı. Amonyak fabnkası- nın günde 340 ton üretim kapa- sıtesıne sahip olduğu ve lınyit kömürüyle çalıştınldıgı kayde- dıldi Fabnkanın ışletmeye alın- dığı tanhın 1968 olduğu bıldınl- dı. Amonyum sülfat fabrikası- nın ıse 1961 yılında üretıme geçtığı ve günlük üretim kapa- sıtesinin 200 ton olduğu kayde- dildi. Fabnkalann tüm tesıs, ana ünıteler ya da ekıpman \ e mal- zeme olarak satılacagı belırtildı TÜGSAŞ, iki fabnkaya ıhş- kın herhangı bır bedel belırle- mezken, satışa ilışkm tekJıflenn 31 mayısa kadar alınacağım du- yurdu. Genel Müdür Ibrahım Kırcı, 1935 yılında 1 trilyon lı- ra kâr bekledıklerinı söyledı. TÜGSAŞ"ın 41"inci kuruluş yıldönumu nedenıyle düzenle- nen toplantıda konuşma yapan Kırcı, ülkenın gübre kapasıtesı- nın yüzde 29'Iuk bölümünün tek başına TÜGSAŞ tarafindan kar- şılandıgına dikkat çektı Kırcı kurumun 1992 yılı ba- şından ıtibaren işletme faaliyet- lennı yürütmede fınansman güçlüğüçektiğini vurgulayarak, bu güçlüklerin 1993 yılında ta- mamen gidenldığıni, bu yıla ka- dar bankalardan yüksek miktar- larda kredı alan TÜGSAŞ'ın ar- tık bankalara "borç para" verir haie geldiğinı söyledı. BANKALAR NE FAİZ VERİYOR? (Yüzde) BANKA ADI Zıaat ijBan Emlakbank Alibanlı yspıK/sdı Vauft»« Halttank Parnukt Gjrantı Türfcianlı luhınbant E'ıbjnt Estank Şe*terban« Osnanlı TEE Egefian* Fmınsb Iklıssı Dışbank OMiırtıan» Koçbank Kötiet»» Irrterbaotı «rap-Türt Tekstılb Cıtıbank MBMtlft Ban« » s torttan* Yürtbank Wüaot Bir Hafta 15 20 i j 20 15 15 30 13 23 20 85 20 15 20 20 2C X 20 20 20 20 23 21 20 20 26 20 23 20 20 Bıray Vadelı TL 68 65 68 65 65 68 M 78 70 79 75 85 86 68 "D 7C 85 87 50 6£ 85 70 54 82 8" 87 55 «2 80 85 85 103 85 Uçay vadelı TL 85 80 85 80 80 85 85 95 85 96 90 5! 95 85 80 89 90 r 70 82 96 8S 7 0 95 97 95 70 90 90 97 90 105 92 us$ ı ı 25 3 3 25 25 i 3 35 3 3 275 1 35 7 75 6 4 3 25 32 31 325 t 6 3 35 75 35 625 4 4 0M 5 45 45 5 45 45 3 6 35 55 55 5 6 525 4 45 55 65 55 6 56 55 52 55 S 7 3 5 65 55 55 61 7 Altı ay vadelı TL 38 85 55 85 85 88 88 100 88 97 97 ;o4 100 8' 85 91 100 38 90 83 99 9! 7 3 98 99 IDO 73 95 95 100 100 110 95 us$ 25 35 3 4 4 3 3 5 45 45 45 35 7 3.25 45 45 9 85 65 5 45 44 43 45 45 7 3 4.5 8 45 7 51 5 0M 65 5 5 s: 55 5 6 5 65 65 65 7 65 45 5 6i '5 6 1 65 55 64 6 625 8 3 65 7 6 6 71 8 Bır yıl vadelı TL TFE10 95 IHFE10 95 95 TEFE10 TffElO 115 95 111 111 MIO FE10 TEFE 10 130 95 120 38 101 95 105 9? TEFE 10 98 105 110 80 110 100 na'iıo 110 115 105 us$ 3 4 35 5 6 35 4 6 5 5 5 4 75 37 5 C 5 11 9 7 f 55 52 51 55 5 8 3 55 85 95 75 59 6 0M 7 55 55 6 4 55 7 75 55 7 7 7 75 •"25 45 55 7 25 8 65 75 725 7 725 6 5 9 35 7 75 7 7 79 10 Türk müteahhitlere Libya y danparageliyor • Libya, Türk müteahhitlerinin alacaklanna ilişkin ödemeleri iki ay içinde tamamlayacak. Libya nın vereceği fiyat farkı sonrası işe devam etmek istemeyen firmalar, bunu 31 marta kadar Libya tarafina bildirecekler. ANKARA (ANKA) - Lıb- süre içinde yapılması karara ya'da ış yapan müteahhitlenn baSlandı. aJacakJanna ilişkin ödemeler ıki Türk tarafı da Lıbya'da taah- ay içinde tamamlanacak. Türk hüdennı yanm bırakan Türk fir- fırmalanndan, devam eden ışle- mEJannın tasfıye işlemlenne ri için istedıkJeri fiyat farkına baîlamalan için gerekli çabayı gelecek yanıta göre ışı sürdür- göstereceğinı bildirdi. mek istemeyenlenn. bunu 31 Bu arada, Libya'da ış yapan marta kadar Libya'ya bıldırme- Türk müteahhıtlerinden ocak len gerekivor ay1 sonuna kadar fiyat farkı is- Bakanlar Kurulu'nun Türkı- »eyen ve Libya tarafinın 20 mar- ye-Lıbya Karma Ekonomık Ko- ta kadar vereceği teklıfı uygun mısyonu 18'ınci Dönem Proto- buimayanlar işe devam etme- kolü'nü onaylayan karan, Res- me < l c l n 3 1 m a l t a k a d a r l k l ü l - mı Gazete'de yayımlandı k e "-arafından oluşturulan teknik komiteve başvurabılecekler. Ekonomik vetican Protokolün ımzalanmasından İlİSİdler s o r < r a üstlenılecek işlere ilişkin Protokolle. iki ülke arasında lararası bankacıhk kurallan ge- ekonomık ve tıcari ilışkilenn, çerli olacak. S S ı ^ S ^ S â t e ! " Kazakistan'la anlaşmagclışlınlıucsı ıle nıuıcalınıılıK -• - - i hızmetlenndekı sorunlann gi- Öte yandan Bakanlar Kurulu, derilmesi amaçlanıyor. Kazakistan'la yatınmJann kar- Buna göre Libya tarafı, yılba- şılıib teşvıkı ve korunması an- şından başlayarak bınken tüm lasmasını da onayladı. Anlaş- alacaldann uç aylık süre ıçınde mayla iki ülke arasındakı yatı- ödeneceğıni taahhut etti. nmlarda üçüncü ülkelere uygu- Devam eden taahhütlenn lanan koşullardan daha kötü ko- bundan sonra yapılacak işlere şullann uygulanması hedef- ılişkın ödemelerinm de yazılı lenıvor