Katalog

24 TEMMUZ1994 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 ABD Kongresi'nde Kürtçe birkonuşma yapan DEP eski milletvekili Remzi Kartal "PKK terörist birörgütdeğildir" dedi DEPlilerdenPKK savunması Jfrinovski: Tek bakire bizim parti • MOSKOVA (AA) - Rusya Liberal Demokrat Partisi lideri neo faşist Vladimir Jirinovski, siyasi literatüre yeni terimler kazandırmayı sürdürûyor. Jirinovski, Moskova'da düzenlediği basın toplanüsında Rus meclisi Duma'daki diğer partileri "fahişelergûnıhu" olarak nitelendirdi. Jirinovski "fahişelergüruhu içindeki tek bakire bizim partimiz. Fahişe olmayacağız ve kimsenm bize tecavüz etmesine izin vermeyeceğiz" diye konuştu. Rusya'mn • MOSKOVA (AA) - Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, dün imzaladığı bir kararname ile Rusya'run Washington Büyükelçiligine Yli Vorontsov'u atadı. Vorontsov, Rusya'mn BM daimi temsilciliğini görevini sürdürüyordu. Kayıpdiplomatiar bulundu • ALGIERS(AA)- Cezayir'de geçen hafta kaybolduklan açıklanan iki Arap diplomaün bulunduğu bildırildı. Güvenlik güçleri, bir haftadır kayıp olan Umman Büyükelçisi Hilal bin Salem bin Hamud El-Giyabı ile Yemen Büyükelçisi Gassem Askar Gıbran'ın, durumlannın iyi olduğunu kaydettiler. Pera'da14 gerilla öldö • LİMA (AA) - Peru'da bir ordu devriyesi ile Aydınlık Yol'a bağlı gerillalar arasında çıkan çatışmada, 2 asker ile 14 gerilla öldü. Ordu komutanlığı tarafından yapılan açıklamada. başkent Lima'nın kuzeyindeki Canuto'ya bağlı bir köyün yakınında meydana gelen çatışmada, 4 askerin de yaralandığı kaydedildi. Peru'da Aydınlık Yol gerillalannın hükümeti devirmek amacıyla 1980 yıhnda silahlanmasından bu yana 27 binden fazla kişi öldü. teklit yağıyor • NEVVYORK(AA)- Playboy dergisine çıplak poz verdikten sonra şöhrete kavuşan New Yorklu sanşın kadın polis Carol Shaya'ya dünyarun çeşitli ülkelerinden teklif yağmaya başladı. Shaya'nın avukatı Dominick Barbara, mankenlik yapması ya da fılm çevirmesi için Shaya'ya Israil, Fransa, hatta Japcnya'dan teklifler geldiğini bildirdi. Uzaymekiği dönyaya döndü •CAPECANAVERAL (AA) - Amerikan uzay mekiği Columbıa, uzayda yaklaşık 15 gün süren yolculuğunu tamamlayarak dünyaya döndü. Uzayda yaklaşık 644 bin kilometre yol kateden uzay mekiği, Florida'ya indi. Uzay mekiğinde, aralannda bir Japon görevlinin de olduğu yedi astronot görev yaptı. Macarlidepin büposunda yangın •BUDAPESTE(AA)- Macaristan'da bir hafta önce işbaşına geçen Başbakan Gyla Horn'un makam odasında küçûk bir yangın çıktı. Macaristan MTI haber ajansı, yangının başbakanlık güvenlik görevlileri ile itfaiye ekiplerine büyümeden söndürüldüğünü duyurdu. Danimarka Kraliçesi iyileşti •AARHUS(AA)- Danimarka Kraliçesi Margrethe'in önceki gün hastaneden taburcu edildiği bildirildi. Aarhus'daki bir hastanede rahim ağzı kanseri teşhisiyle geçen pazartesi günü ameliyat edilen Kraliçe Margrethe'in sağlık durumunun iyi olduğu belirtildi. 54yaşmdaki kraliçenin, nekahat dönemini Aarhus'daki Marselisborg Şatosu'nda geçireceği kaydedildi. FUATKOZLUKLU VVASHINGTON - Anayasa Mahke- mesi'nin kapatüğı Demokrasi Partisi'nin (DEP) milletvekilliği düşürülen eski üyesı Remzi Kartal, ABD Kongresi'nde önceki gün zaman zaman Kürtçe yaptığj konuşma- da PKK'nin terör örgütü olmadığını sav un- du. Kartal, "Biz her zeminde PKK ile örgüt- sel bağmuz olmadığını ve siyasal şiddete karşı oktuğumuzu ifade ettik. Sorunun şiddet ile çö- zümlenebileceğine inanmıyoruz. Türkiye'de bizden PKK'nin terörist olduğunu söyleme- miz isteniyordu. Bunu Türkiye'de yapmadık. Yanlış olduğuna inanıyoruz. PKK, siyasi şid- det kullandtğı için eylemlerinde terorizm var- dır. Ama biz PKK'yi terörist bir örgüt olarak görmüyoruz. Siyasal şiddetin içinde terör ol- ması, PKK'nin terör örgütü olduğu anlamına gelmez"dedı. ABD yönetimi ile kongre üyelerinin Tür- kiye'deki Kürt sorununa eğilerek Türkiye'ye 'baskı yapmalannı' sağlamak amacıyla VVas- hington'a gelen Remzi Kartal ve Ali Yiğit, Türk basınının NVashıngton'dakı temsilcıle- rine 'satıfanış' ve 'yalancı' dediler. Milletvekilliklen düşürülen Remzi Kartal ve Ali Yığit, önceki gün ABD Kongresi'ne bağlı Helsinki Komisyonu'nda konuştular ve sorulan yanıtladılar. Kartal ve Yiğit'in tercümanlığını 'Kürt-Amerikan Enformas- yon Kuruluşu' yönetıcisi Kani Gulam takma adlı ABD vatandaşı AbdüJgaffar Gündüz yaptı. Gündüz ile Remzi Kartal ve Ali Yiğit, yöneltilen sorulann tercümesi sırasında bir- birlerinin Kürtçesiııi anlamadılar ve zaman zaman bu güçlüğü Kürtçe-Türkçe kanşık konuşarak aşmaya çahştılar. ABD Kongresı Helsinki Komisyonu'nun toplanüsını. kongre üyeleri dışında yaklaşık 70 kişilik bir topluluk ızledi. Dinleyiciler ara- sında Türkıye'nin Washington Büyükelçi- liği'nden üç görevlı yer alırken Pentagon'- dan iki görevlinin de not tuttuğu dikkati çekti. Uluslararası insan haklan kuruluşla- nndan temsılciler ve ABD'de yaşayan Kürt- ler. toplantıya büyük ilgi gösterdiler. Top- lantıya davetli senatörler ve Temsilciler Meclisi üyeleri katılmadı, ancak bazılan yar- dımalannı gönderdi. Askerparlamentoyu kapatırsa Remzi Kartal'ın, konuşması sonrasında sorulara verdiği yanıtlar özetle şöyle: • Türkiye'deki mevcut partilerin sorunlara çözüm bulama.Mşı siyaseti kilitlemiş, halkın bir bölünıü tepkisel olarak Refah'a ov vermiş- tir. Kürt sorununu demokratik ve siyasal ola- rak çözemeyen Türkiye'nin geleceğinde aşın dinciler ciddi bir tehlikedir. • Türkiye'de sorunlann çok ağırlaşması durumunda halkın tepkısel olarak Refah'ı rahatlıkla iktidar yapabileceği, son iki se- çimde kendini göstermıştir. Bunu önlemenin yolu, askerlerin parlamentoyu kapatması- dır. Bu da siyasal olaylann çok daha ıçinden çıkılmaz bir hale gelmesini, İslam radikalız- minin çok daha etkili bir şekilde silahlanma- sını getirecektir. • Devlet, Kürt bölgesinde gelişen süreci İs- lami felsefeyle önlemeye çaltşıyor. İslami fel- sefeye göre miüiyetçilik ve ümmetçilikle 'Türk-Kürt Müslümandır, kardeştir' deyışı öne çıkanlmak isteniyor ve böylece Kürt so- rununun ortadan kaldınlması hedeflenıyor. Çözüm, Türkiye'de demokrasi, Türk ve Kürt halkının eşitlik temelinde bir arada kardeşçe yaşamasıdır. Çözüm siyasidir. • Kürt halkı için değil, Türk halkı için de bu anayasanın halka lavık olmadığını ve tek çarenin Kıalay Meydanı'nın ortasında ya- kılması gerektiğini söylüyorum • 118 Kürt milletvekili var deniyor. Ben yamlmıyorsam 80 civarmda bu sayı. Kürt miJ- İetvekillerinin hepsinin, Kürt sorununun siya- sal yöntemlerle çözülmesine karşı oldukları düşümilmesin. Ancak bunların hepsi konuş- maktan korktuklan için seslerini çıkartmı- yorlar. Konuşanın başına neler geldiğini de sizler iyi biliyorsunuz. DEP'h Remzi Kartal ve Ali Yığıt, bera- berlerinde NVashıngton'da geçen vıl faaliyete geçen 'Kürt-Amerikan Enformasyon Kuru- luşu'nun yöneticisi Abdülgaffar Gündüz ile bırlikte, ABD Dtşişleri BakanlığYna gıtüler. Kartal ve Yiğit'in geçen hafta Türkiye'de bulunan ve tutuklu DEP mılletvekılleriyle görüşen Dışişleri Bakan Yardımcısı John Shattuck'la görüştüklen belirlendı. Atina'dan Çiller'e PKKtepkisi Dış Haberler Servisi - Yunanistan hü- kümeti. Başbakan Tansu Çiller'ın 'yasa- dtşı PKK örgütünün Yunan hükümeti ta- rafından himaye edildiği ve Türkiye'nin Atina Büyükelçiliğj Müsteşan Haluk Si- pahioğlu'nun PKK militanlan tarafından öldürüldüğü' yolunda önceki gün Pans'te yaptığı acıklamaya tepki gösterdı. Yunan Hükümet Sözcüsü Evangelos Venizelos könuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, Çiller'in Fransız Le Figaro gazetesine verdiği demeçte bölücülerin Yunanistan'da himaye edildiklenne daır beyanının 'Türkiye'nin iç meselelerini dı- şanya ihraç etme gay retinden kaynaklan- dığını' öne sürdü. Sözcü Venizelos, "Türk yetkililer tara- fından Yunanistan aleyhine kanıtsız, ifti- racı ve nafile iddiaların sürekii tekrarı. bunlara daha da inandmcıiık kazandır- maz. Fakat sadece bir gerginlik ortamı yaratır" dedi. Yunan basını, Başbakan Çiller'in Le Figaro gazetesinde yer alan demecine, bölücülenn Almanya'da yasadışı ilan edilmelerinden sonra himaye gördükleri Yunanistan'da örgütlenip yurtdışmdaki Türk diplomatlar aleyhine saldınlan dü- zenlediklerine dair bölümü ön plana ala- rak geniş yer verdi. Başbakan Tansu Çiller, Fransa Baş- bakanı Eduard Balladur'un resmi davet- lisi olarak bulunduğu Paris'te önceki gün düzenlediği basın toplantısında Tür- kiye'nin Atina Büyükelçıliğı Müsteşan Haluk Sipahioğlu'nun PKK militanlan tarafından öldürüldüğünü ileri sünnüş- tü. Ancak Dışişlen Bakam Hikmet Çetin ve Başbakanlık Başdanışmanı Volkan Vural, bu konuda ellerinde kesin kanıt bulunmadığıru söylemişlerdi. Zaho ve Duhok bölgesinde su sıkıntısıçekiliyor. Ortaya çıkacak salgın hastalıklar en çok çocuklan etkileyecek. (Fotoğraf RIZA EZER) Kuzey IrakhKürt liderkrParis'teanlastı Dış Haberler Servisi - Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Cep- hesi bölgede süren çauşmalan sona erdirmek amaayla Paris'te yaptıklan görüşmede anlaş- ma sağladılar. KDP'nin Paris bürosu tarafından yapılan açıklamada, KDP lideri Mesut Barzani ile KYB lideri Celal Talabani'nin geniş kapsamb bir çözüm konusunda alaştıklan beürtildi. Açıklamada taraflann Kuzey Irak'ta mev- cut parlamentonun görev süresinin sona erece- ği mayıs 1995'te genel seçim yapılması konu- sunda anlaştıklan kaydedildi. 6 gün süren görüşmelere, Fransa ABD ve İngiltere'den yetkililerin gözlemci olarak katıl- dığı bildirilen açıklamada. "Taraflar bölgesel Kürdistan hükümetinin otoritesini bölgede art- ûrmak ve hükümet işlerinde parti müdahalesine son vermek konusunda anlaşmaya vardüar" de- nildi Reuter ajansının haberine göre taraflar, "'Bölgedeki silahlı kuvvetlerin yeniden yapılan- ması" konusunda da anlaştılar ve Kuzey Irak'a yönelik BM ambargosunun azaltılması çağnsı yaptılar. Ote yandan. Kuzey Irak, elektrik ve su sıkın- tısının ardından şimdi de salgın hastalık tehdi- diyle karşı karşıya. Türkiye sınınna yakın Zaho ve Duhok böl- gesine yeterli elektrik verilememesi nedeniyle bölgedeki büyük bir su sıkıntısının çekıldiği. bunun da çocuklarda ölümlere neden olan tifo ve ishal gibi salgın hastalıklara yol açtığı bildi- riliyor. Duhok Valisi Adfllaziz Tahib ise "Duhok kenti 20 hazirandan bu yana elektriksiz. Bu ne- denle su kuyularından su çıkaıtamıyonız. Su veremediğimiz yerler var. Duhok"un bazı ilçeie- rinde 10 gündür su sıkıntısı çekiliyor" diye ko- nuştu. Kuzey Irak'taki İsveç'e bağb bir yardım ku- ruluşunun başındaki Kürt yetkili de "Halkın büyük bir çoğunluğu içecek suları da dahil tüm su ihtiy açlarını kirli nehirlerden gideriyorlar" dedi. BOSNA-HERSEK Mostar'daAB yönetimi kuruldu Dış Haberler Servisi - Bosna- Hersek'in güneyindeki Mostar kenti, resmen Avrupa Birhğı"- nin (AB) yönetimine girdi. AB'nin kurduğu *vesayet yö- netimi'nin Alman yöneticisi Hans Koschnick dün göreve başladı. Birkaç ay öncesine kadar Boşnaklarla Hırvatlar arasında şiddetli çaüşmalara sahne olan ve savaş nedeniyle yerle bir olan tarihi Mostar kenti, iki yıl süre- cek olan AB yönetimi sırasında yaralannı sarmaya çalışacak. Bu arada başkent Saraybos- na'da Sırplann Birleşmiş Mıl- letler (BM) uçaklanna yönelik saldınlan sürüyor. Saraybosna Havaalanı'nda bir BM uçağına kalkışından kısa süre sonra Sırplar tarafından ateş acıldığı ve bir kişinin yaralandığı bildi- rildi. Saraybosna'daki BM Koru- ma Gücü (UNPROFOR) Ko- mutanı Fransız General Andre Soubirou yaptığı açıklamada. Ukraynalı BM Banş Gücü as- kerlerini taşıyan İlyuşin-76 ti- pindeki uçağa, kalkışından çok kısa süre sonra ateş açıldığjnı belirtti. Saraybosna Havaalanı'nda uçuşlann iki gün önce yine bir BM uçağına ateş açılması nede- niyle ertelenmesine rağmen Ukraynab BM personelini taşı- yan uçağın havaalanını kullan- dığı ve ateş açıldıktan sonra yo- luna devam ettiği kaydedildi. BM Genel Sekreteri'nin eski Yugoslavya özel temsilcisi Ya- suşi Akaşi, Bosna-Hersek'ie Sırplar'ın insan haklan ihlalle- rinı sürdürdüklerini bildirdi. Zagreb'deki BM Koruma Gücü (UNPROFOR) kararga- hınca yayımlanan bildiride. Akaşi, Bosna-Hersek'te Sırplar tarafından sürdüriilen insan haklan ihlallennin "Müslüman sivilleri göçe zorlama. zorla ça- uştırma ve yasadışı rutuklama" biçimınde devam ettığinı belırt- tı. Yasuşı Akaşi, Bosnalı Sırplar tarafından sürdüriilen insan haklan ihlaJlerini kınayarak Sırp yöneticilerden bir an önce söz konusu ihlallerin sona erdı- rilmesini istedı. Saray bosna'da bir zamanlar Sırp keskin nişancıların dcnetimi altında bulunan sokaklarda şimdi yaşam normale döndü. WashingtonRııaııdaiçinkesenin ağzınıaçıyor GOMA (AA) - Ruanda'da yaşa- nan iç savaş ve katliamdan komşu ülkelere kaçan Ruandalı mülteciler. buralarda da açlık ve salgın hastalı- klarla karşı karşıya. ABD Başkanı Bill Clinton Ruanda'ya sağlanan Amerikan yardımının arttınla- cağını söyledi. İngiltere ise Ruandalı mülteciler için 10 milyon dolar gön- dermeyi planladığını açıkladı. Ruanda'dan komşu Zaire'ye ka- çan mültecilerin yerleştirildiği, ülke- nin doğusundaki Goma kentinde bulunan kamplarda başta kolera ol- mak üzere dizanteri, sanlık gibi salgın hastalıklar kolgeziyor. Bölgede görev yapan Fransız in- sani yardım görevlileri, Ruandalı mültecilerin yaşam koşullannın "son derece kötü" olduğunu, kolera ya da açlıktan ölenlerin cesetlerinın sokaklardan toplandıklannı kayde- diyorlar. Sadece Goma'daki kamplarda son iki gün içinde toplam 6893 cese- din toplanarak gömüldüğü kayde- dildi. Zaire'nin Goma kentindeki mül- tecı kamplannda yaklaşık bir mil- yon Ruandalı mülteci bannıyor. Clinton Pentagon'a özellikle Ugan- da yoluyla yardım uçuşlannı çoğalt- ması ve her 24 saatte bir yardım uçuşu sağlanacak şekilde personel ve teçhizat sağlanması için emir ver- diğini kaydetti. Clinton, kolera salgınıyla müca- dele için 48 saat içinde 20 milyon torba hidrat tuzunun Ruandalı mültecilere dağıtılacağını belirterek, bu önlemlerin mültecilerin acılannı biraz olsun dindirebilmek amacıyla alındığjnı bildirdi. ABD'nin Kigali'ye. bu ülkeden kaçan mültecilerin geri dönmeleri- nin yollannı araştırmak amaayla özel bir temsilci göndereceği bildiril- di. Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Kigali'ye özel temsilci olarak ABD'nin Ruanda'- dakı elçiliğini kapatmasmdan önce bu ülkede büyükelçi olarak görev yapan David Ravvson'un gönderile- ceği kaydedildi. 6KIŞIYARALANDI Berlin'de 2Türk lokantası kundaklandı Dış Haberler Senisi - Berlın'de önceki gece ve dün sabaha karşı iki Türk lokan- tası kundaklandı. üçü ağır altı kişi vara- landı. Berlın polısının verdığı bılgıye göreilk kundaklama olayı Berlin'in Kre- uzberg semtinde Skahtzer caddesındeki Türk restoranında mevdana geldı. Geceyansı meydana gelen olayda. lo- kantanın pencerisınden içeriye molotof kokteylı atıldı. Meydana gelen yangın ve patlamada üçü ağır. 6 kişı yaralandı. İkinci olay. sabaha karşı VVedding semtinde Liebenwalder caddesındeki Türk restoranında yaşandı. Kimlıklen belirlenemeyen kişiler. lo- kantanın giriş kapısı camını ve \itrinini kırarak içeriye dört molotof kokteylı at- tılar- restoranda hasar meydana gelmedı. Olayı henüz üstlenen olmadı. Berlın polisı olayın daha öncede bırçok kun- daklama eylemi düzenleyen Neo Nazi- lerle bağlantısının olup olmadığının araştınldığını söyledi. BİRLEŞMİŞ MİLLETLElT Boruhatb içinhenüz aıılaşma yok NEW YORK (AA) - Türkiye'nın BM nezdındeki daimi temsilcisi Büyükelçi İnal Batu. Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı konusunda "Yoğun çabaları- mıza rağmen Güvenlik Konseyi üyeleri Ue Irak'ı tatmin edecek y azım şekü üzerinde mutabakat sağlay amadık" dedi Büyükelçi Batu. 'Konsey üyelerinin ya- pılmak istenen işlemin bir kurtarma ope- rasyonu olduğu gerceğini gözden kaçır- malanndan üzüntü duyduğunu" kaydetti. İnal Batu, her şeye rağmen temaslanna devam edeceğini belirtti. Bu arada temaslara katılmak ve Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tarık Aziz ile görüşmek üzere Ne\v York'a gelen Dışişlen Bakanlığı daıre başkanlanndan Türkekul Kurttekin'in. hafta sonunda Türkiye'ye döneceği öğrenildi. Türkiye'ye. boru hattındaki petrolü çekme konusunda muafıyet tanıyacak olan BM karar tasansının yazımı, özel- likle Türkiye'nin Irak'a satacafb gıda ve ilaçlann dağıtımının kimın tarafından yapılacağı konusunda tlkanmıştı. BM. dağıtımın kendi organlan araahğıyla ve kendı denetimınde yapılmasını isterken Irak. dağıtımın kendisi tarafından yapıl- masını hükümranlık hakkının gereği sayıyor. İTALYA TemizEller', eskibakanın yakasında Dış Haberler Senisi - İtalya'da siyaseti yolsuzluklardan temizlemek için iki yıl- dır sürdürülen Temiz EUer operasyonu çerçevesinde eski Savoınma Bakam Salvo Ando'nun da aralannda bulunduğu 20 kişi gözalüna alındı. Dün gerçekleştıri- len operasyonlar sırasında polis. Başba- kan Silvio Berlusconi'nin sahibi olduğu Fininvest medya grubunun merkezinde arama yaptı. Temiz Eller operasyonunun, Başba- kan Berlusconi'nin operasyonlan kısıt- lama yönündeki girişimlerinin parla- mento tarafından geri çevrilmesinın hemen ardından gelmesine dikkat çekili- yor. Başbakan Berlusconi geçen hafta savalann soruşturma sırasında sanıklan gözalüna alma yetkilerinin kısıtlanması- nı öngören bir kararname yayımlamış, bu kararname ülkede ciddi bir knz ya- ratmıştı. Bunun üzerine kararnameyi geri çeken Berlusconi, bu konuda bir ya- sa tasansı hazırlayarak parlamentoya sunmuş, ancak tasan parlamento tara- fından reddedilmiştı.