Katalog

Cumhuriyet70.YLSAYI 25015 S A N A T K U L T U R M A G A Z İ N T E L E V İ Z Y O N 3NİSAN1994PAZAR SOS Akdeniz Bürosu programsız elektrik kesintilerini 'oyun' olarak değerlendiriyor Yatağan kapalı,çevredler tepkfli ÜMİTOTAN İZMİR - Yatağan Termık Sant- ralı'an kapatılmasının ardından başla}an programsız elektrik kesin- tileri ve ışçı eylemlennı çevreciler "ojTin" olarak nitelendirdi. Gökova Sürekli Eylem Kurulundan Saynur Gelendost, TEK'ı. çe\recılerle rîalkı karşı karşıya getırmekle suçlarken, S.O.S Akdeniz Bürosu Sözcüsü Ay- nur Tuncer, "Dev let, insanı'ya cebin- de paranJa kanser olup öleceksin ya da işsiz, aç kalıp öleceksin' ikilemin- de bırakamaz. Bu, bir insanlık suçu- dur" üedı. Yatağan Termık Santralı'nm ka- patılması, berabennde >eni sorun- İan da getirdi. TEK tarafından uy- gulanan zamansız-programsız ke- -intiler yöre ınsanını kızdınrken. iş- jrinden olma korkusuyla eyleme başlayan işçiler de faîuranın yalnı- zca kendilerine ödettirilmek isten- mesınden yakınıyor. Çevreciler ise yöre ınsanını "pes" ettirmek ıçin uy- gulanan senaryolara dikkat çeke- rek, tüm termik santrallann yapı- Imasınıistiyor. Çevreciler. Yatağan'da oluşturul- maya çalışılan yurttaş tepkisinin çevreci örgütlere yönlendirilmeye çalışıldığını, ancak bunu kımsenin başaramayacağını belirttiler. Göko- va Sürekli Eylem Kurulu adına bir açıklama yapan Saynur Gelendost, Türki>e Elektrik Kurumu'nun Muğla halkından intıkam almaya çalıştığını belirterek şu görüşleri sa- vundu: "Devlet kuruluşu TEK, 13 yıldır bölge halkını zehirlejen, doğayı tah- rip cden Yatağan Termik Santralı*- nın bağımsız > argı organınca kapatı- lmasına karşı Muğla yöresinin elekt- c\~/ evreciler, Yatağan'da oluşturulmaya çalışılan yurttaş tepki- sinin çevreci örgütlere yönlendirilmeye çalışıldığını, ancak bunu kimsenin başaramayacağını belirttiler. Gökova Sürekli Eylem Kurulu adına bir açıklama yapan Saynur Gelendost, Türkiye Elektrik Kurumu'nun Muğla halkından intikam almaya çalıştığını belirtti. riklerini zamansız, programsız ve bıktırıcı bir dunımda keserek eylem yapmaktadır. Yatağan'da bir oyun oynanıyor. TEK, çevrecilerle devleti karşı karşı- ya getirmek gibi tehlikeli bir oyun içindedir. Devlet, insan için. doğa için eylem yapan insanların üzerine gii- venlik güçlerini gönderirken kendLsi haksız bir konuda bağımsız yargıya karşı halkı ce/alandınnak için eylem yapmaktadır. Bu durumu protesto ediyoruz. Termik santrallara karşı mücadelemiz sürecckfir." Gelendost. Enerji Bakanı'nın daha önce yaptığı açıklamalarda 2000 yılına kadar enerji açığı bulun- madığını açıkladığını. şımdi de yalnız Yatağan'ın kapatılmasıyla büyük bir enerji açığı olacağını söy- lediğini. bu çelişkiyi anlamanın mümkün olmadığını söyledi. S.O.S. Akdeniz Bürosu İstanbul Sözcüsü Aymır Tuncer de dünyanın hiçbir yerinde bizde kullanılan uranyum oranı yüksek linyitlerin termik santrallarda kullanı- lmadığını belirterek şunlan söyledi: Nükleer santrala kararlı "Ikinci Çevre Şurası'nda TEK, TKİ, MTA ve TAEK yetkilileriyle tartışma olanağımız oldu. Yetkililer, kesinlikle Türkiye'ye nükleer santral kurmaya kararlı. Termik santrallan da işletmeye devam etmeyi kafaları- na koymuşlar. Gökovayı da açacaklar. Çayı- rhan'dan çıkan küllerden ve atıklar- dan briket yapmayı tasarlıjorlar. Oysa bunlar radyoakrif artık. Yok edilen termik santrallar bölgelerini eski haline döndürmek .üzlerce vıl alır. V atağan, Yeniköy *e Giinev Ege linyitlerinde çalışan 5 bin kişi bu vö- relerin jeniden kazandırılmasında çalıştınlabilir. Şimdi devlet, insanı 'ya cebinde paray la kanser olup öle- ceksin ya da aç kalıp. ama y ıne kan- ser olup öleceksın" ikileminde bırakı- yor. Böyle şey olmaz. Bu, bir insanlık suçudur. İnsanlar karanlıkla bile kalsa Muğla'daki uranyum yüklü linyit ocakları ka- patılmalıdır Biz çevreciler olarak termik \e nükleer santrallarla ilgili kamuoyunu uyarma göretini sürdü- Öte yandan Gökovada kurulu Kemerköy Termik Santralı'n'n çalıştınlmaması ıçın dc eylemler sü- recek. Sa>nur Gelendosi. 23 nısan- da santral bölgesinde süreklı açlık grevı başlatarak Türk vc dun>a ka- muoyunun ılgısını çekme>c çalışa- cak. Suçişlemeye itensebep ne? J-iaber Merkezi - 'Ruhbilimsel kanıtlar mahkemc salonlannın dışında tutulsun." Son gunlerde Amenka'da görülen davalann çoğu. ruhsal nedenlere bağlanıyor. Son günlenn en çok ılgı çeken da- valanndan olan Bobbıtt ve Me- nendezda\alannda üstündeduru- lan konu. 'gerçekten bunu >aptı mı?' yerine. 'maktulü böylesi hun- harca bir şeye iten, davTanış bilim u/manlannca açıklanabilecek dür- tüne\di?'ıdı. Davranışbılım ile yasalar arası- nda her zaman bir sürtüşme ol- muştur. Her iki alanda da asıl amaç. gerçeklere ulaşmaktır. Avu- katlar, bu konuda başanlı olmakla övünürler. Gerçekleri bulmak için araştınp şaşırtmacalı sorgulama yöntemlerini incelikli bir biçimde İcullanırlar. Ruhbilimciler ise has- talann kendilerine yansıttıklan perçek olarak kabul etme eğilimin- r Jir: ancak büyük bir olasılıkla verileri tıpkı bir avukat gibi so- ruşturup tartışacaktır. Akli dengesizliğin rolü Akli dengesı bozuk bir bireyin. herhangi bir suçtan ötürü sorumlu tutulamayacağı ilkesi tartışılmaz gibi görünebilir. Oysa ki sonın. yargıçla jürinın akli dengesizliğin gizli tanımlannı uygulamak. ruh- bilimsel ifadelere dayanarak suçlu ya da. uzmanlann bile karşı çıktığı ruhbilimsel kuramlan göz önünde bulundurarak masum gibi bir so- nuca varmak zorunda kaldığı za- man ortaya çıkar. Örneğin Menendez davasında. 23 ve 26 yaşlanndaki ıki erkek kar- deşin mirasa konabilmek için var- lıklan anababalannı acımasızca öldürdükleri iddia edılivordu. Kardeşler. suç ortaklığını gizlemek amacıyla en akıl almaz aynntılan düşünerek kanıtlan yok etmişler. Ancak bir yıl sonra psiki>atrlanna suç işlediklerini itıraf etmişler. Sa- v-iinma. bu iki kardeşin yıllarca. •• iza alınmayacak bir bıçımde cin- stl tacize ueradıânı ileri sürerek ortaya bambaşka bir tabloyla çıktı. Duruşma bovunca 'balıkçı >akalı" kazaklar giyen ve avukat- lan tarafından sürekli "oğlanlar" diye hitap edilen kardeşlenn. bu davranışlannı haklı kılacak neden- len olduğu ve yaptıklanndan ötü- rü yasal bir sorumluluk taşımama- lan gerektiği savunuldu. Çocuk tacizleri Psıkolog. psikıyatr ve sosval hız- met görevlilerinden oluşan bir dizi çocuk tacizleri konusunda uzman savunmavı destekledi. Kuşkusuz jüri. yasaîarla ruhbilimsel değerle- rin böylesi bir çatışma ıçinde ol- masmdan şaşkına dönmüş ve sağlıkh bir karara varamamıştı. Ilginç olan. Menendez davası- nda. davalılann. ruhbilım uzman- lanna gerek duymadan. savun- manın ileri sürdüğü tacız durumu- nun bir uydurma olduğu biçımin- de bir karşı saldınya geçmesiydi. Benzer biçimde. Bobbitt davası- nda da savunma. Lorena Bobbitt'- in eşi tarafından sürekli tecavüze uğradığı ve bir cinnet geçırme anı- nda 'karşı konulmaz bir dürtüyle" kocasının cinsel organını kestiği konusunda jüriyi inandırmav/i ba- şardı. Ruhsal nedenlere ağırlık ve- rilerek japılan savunmayı jüri ka- bul etti. Lorena Bobbitt. bir ay hastanede ruhsal sağaltım gördü. Şimdi ise bir film konusunda Hollyvvood'lu >apımcılarla görü- şü>or. Ruhbilim uzmanlan. mahkeme salonlannda. geleneksel uzman tanık rolünü üstlenır. Mahkeme. jünnin eldeki kanıtları daha iyi de- ğerlendirmesı için, nitelikli bir uz- manın tanıklık etmesine ızin verir. Ancak. uzmanlann vaptığı tanıklığın da kuşku götürür vönle- ri olduğu ileri sürülüvor. Hakim- ler. bu uzmanlann "yasalann tanıdığı en aşağılık kişiler" olduğu- nu tanıklannın jürivi genellikle yanlış yönlendirdiğinı belırtivor. Bu özcllıkle içinden çıkılması güç ruhbilimsel kanıtlar için geçerli. Migrenü kadının felç geçirmeriskiyüksek MEDICALTRIBUNE Amerikan Kalp Derneği'nin felç ile ilgili > aptığı toplantıya katılan Fransız araştırmacılar. 45 > aşın altındaki migreni olan kadınlann felç geçirme olasılığının normalin dörTkatı olduğunu bildirdiler. Paris'teki Saint-Antoine Hastanesi'nden Dr. Christophe Tzourio'nun belirttiğine göre hem migren ağnlanndan yakınıp hem de sigara tiryakisi olanlann ise felç geçirme riski sigara kullanmaya ve migreni olmayanlara oranla on kat fazla. Migren ağnlanndan \akınan v e aynı zamanda doğum kontrolü hapı kullanan genç kadınlann riski ise normalin 11 katı. 45 vaşın altındaki kadınlarda felç geçirme riski çok düşük olduğu için bu orarun on katı bile oldukça düşük birolasıhk yapıyor. Ancak gene de migrenden şikayetçı olan genç kadınlann sigara içmeme tavsivesıni cıddiye almalan gerekı>or. Henn, Ford Sağlık Merkezi Nöroloji Bölümü Başkanı Dr. Michael VVelch. yapılan araştırmalara göre tüm kadınlann yüzde 18"inin migrenden yakındığmı belirtiyor. Migren genellikle tek taraflı baş ağnsına. baş dönmesine. kusmaya ve ışık v e sese karşı duyarlıhğa nedenoluyor. Migren sancılanndan yakınan kadınlann çoğu adet dönemlen sırasında sancılann belirgin biçimde arttığını belirtiyor. Yapılan yeni araştırmada felç nedeniyle hastanede yatan 45 yaşın altındaki 53 kadın felç ile ilgisi olmayan başka sağ ık sorunlan nedeniyle hastaneye yatmış aynı yaşlardaki bir başka kadın grubuyla karşılaştınldı. Araştırmanın sonucunda felçli hastalann yüzde 63'ünün geçmişlerinde enazındanbirdönem migren sanası çektıkleri ortaya çıktı. Tzourio. araştırmanın sonuçlannın migren ve felç arasındaki ilışkiyle ilgili daha çok araştırma yapılması gerektiğini orta>a koyduğunu belirtiyor. İbrahim ÇaUı'mn 'Rus Kadın'ı 300 milvondan arttırmaya çıkacak. Müzayede M. Lütfı'nin 'Atatürk' adb yağbboya tablosuyla açılacak Türkresmininbaşyapıüan müzayedede Kültür Senisi - Kile Sanat Galeri- si "Türk Resminde Başyapıtlar" mü- zayedesinin üçüncüsünü bugün ger- çekleştiriyor. Harbiye Kültür Mer- kezi'nde 13.30'da yapılacak müza- yedeyi yine Aziz Cstel yönetecek. Üçüncü müzayede. Halil Paşa. Hoca Ali Rjza ye Cıvanyan'dan Bedri Rahmi'ye: İbrahim Safı. Ha- mit Görele, Şefık Bursalı ve Hikmet Onat'tan Mustafa Ayaz'a; Fe\ha- man Duran. Nazmi Ziva, İbrahim Çallı. Nun İyem, Eren Eyuboğlu. Burhan Uygur ve Cihat Burak'tan Bedn Baykam'a, Türk resminin he- men her dönemini kapsayan. geniş bir yelpazeye sahip. M. Lütfı'nin "Atatürk" (20 mil- yon) adh yağlıboya tablosuyla açıla- cak olan müzayedenin en pahalı M,üzayedenin en pahab yapıtı, 1 milyar lirayla arttırmaya çıkanlacak olan Avni Lifij'in 'Kurban Bayramı' adlı yağlıboya tablosu. vapıtı, 1 milyar lirayla arttırmaya çı- kanlacak olan Avni Lifij'in 'Kur- ban Bayramı' adlı yağlıboya tablo- su. Bunu 700 milyon lirayla Halil Paşa'nın "Halil Paşa Yalısı'ndan". 400 milyon lirayla Nazmi Ziya'nın 'Ormanda Kadın", 300'er milyon li- rayla Hamit Görele'nin 'Peyzaj' ve İbrahim Çalh'nın 'Rus Kadın'. 250'5er milyon lirayla Abdülmecit'- in 'Omer Faruk'. Hikmet Onat'ın 'Kuruçeşme' ve Miralay İbrahim Etem'in 'Peyzaj' adlı tablolan izli- yor. 'Türk Resminin Başyapıtlan mü- zayedesinde dikkat çeİcen diğer tab- lolar arasında ise Feyhaman Du- ran'ın 'Natürmort' (100 milyon). İbrahim Çalh'nın "Kadın" (10 mil- yon), Mustafa Esirkuş'un "Balıkçı- İar' (150 milyon), Şefık Bursah'nın 'Natürmort' (80 milyon). Fikret Mualla'nın 'Bar' (100 milyon), Ha- mit Görele'nin 'Adadan' (175 mil- yon). Hoca Ali Rıza'nın 'Çeşmeli Peyzaj' (170 milyon) ve 'Peyzaj' (150 milyon). Edip Hakkı Köseoğlu'nun 'Bahkçılar' (100 milyon) adlı yapı- tlan bulunuyor. Geçen gunlerde vitirdiğimiz, Türk resminin önemli isimlerinden Cihat Burak'ın 'Taşınan Heykel" (10 milvon). 'Natürmort' (20 mil- yon) ve "Üzümlü Vazo' (15 milyon) adb yapıtlan da müzayedede resim- severlerin ilgjsine sunulacak. Domuzdan insana organnakli LONDRA (AA) - İngiliz bilim adamlan, domuzlardan ınsanlara organ naklinın üçyıla kadar mümkün olabıleceğini açıkladılar. Cambridge Üniversitesi öğretım üyelennden Prof. Da\id VVhite lıderlığındekı araştırmacılar. insan genlen taşıy an domuz yavrulan üretmeyı başardılur. Prof. Whıte"ın kurduğu araştırma şırketı Imutranda çalışan bilim adamlannın çalışmalarına göre 2 bın 500 domuz embriyosuna insan proteinıcnjekteeJıldı Doğan 311 domuzyavrusundan 49'unun insan genlerı taşıdığı belırlendi. Domuz organlannın insan v ücudunda ışlev lenni hıçbır komplikasyona yol açmadan tümüy le y cnne gctırmcsı halındc özcllıkle bağışında azlığı duy ulan kalp ve böbrek nakillerinde önemli aşama kaydedileceği bildirildi. Prof. White. insan genien taşıyan birincı kuşak domuzlann dünyaya geldiğini. ancak ınsanlara organ nakiınin yapılabılmesı için insan genlen taşıyan ikıncı ve üçüncü kuşak domuzlann doğmasını beklemeleri gerektiğini söyledi. İngiliz bıhm adamı üçüncü kuşak domuzlann organlanndaki insan proteininin miktannın iki katı artmış olacağını belirterek "Genleri iki katına çıkanrsanız, nakledilecek organı bağışıkhk sistcminin reddetme ihtimalini iki kat azaltmışolursunuz. Normal bir domuzdan alınacak kalbi insana naklettiğiniz /aman birkaç dakika içinde bu kalp si\ aha dönüşür ve erir. Bu nedenle protein oranı arttırılmalıdır" dedi. 'Söylentiye inanmayın, kanverirf GAZİA\TEP(AA)-Kızılay Gaziantep Atatürk Kan Merkezi Müdürü Dr. Ali Kılıç- Ozyetkin, halk arasında yanlış bilgilendirmelerin. kan bağışına olan ılgı\i önemli ölçüde azaltığifıı söyledi. Dr. Ozyetkin, ramazan ay ı nedeniyle stoklarda meydana gelen azalmayı gidermek için kan toplama çaîışmalannı hızlandirdıklannı. batıl inançlann düşünülen hedeflere ulaşılmasmı önlediğıni kaydetti. Kanın tedav ideki öneminın gıderek arttığını v urgulay an Dr. Ozyetkin. şöyle konuştu: "Kan vtren hastalık kapar', 'Kan veren za\|f|ar _ sağlığı bozulur*. '^ a . n * e r ı n ek dinimizce gfinahtır' gibi düşunceier yanlıştır. Kan vermenin zararı olmadığı gibi sayKizj,r a r l v a r d,r. Kan verenin kanı tazelenöıjinden. daha zor hastalai|ff . Kan »eren dinçleşir, gençleşir, Kan alııtnadan önce yapılan tahlillervmucu gizli sarılık gibi sinsi ha«â |ıklardan haberdar olur. tetjvide geç kalınmaz. Kan bağışı. CJJI bağışı demektir. Kan bağışıiKj bulunmak en ha> ıriı ve en insan ıigörev olarak J, sövlentilere