Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 MART1994 PERŞEMBE 10 DIŞ HABERLER Pakistan'a F-T6önerîsi • WASHINGTON (AA) - ABDPakıstan'a. nükleer silah programını durdurması halinde F-I6 savaş uçaklan vermeyi önerdi. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Lynn Davıs yaptığı açıklamada, Pakistan'ın nükleer silahlanma programını durdurması durumunda. 9 yıl önce dondurulan Amerikan süah yardımının tekrar başlayabiteceğini beiirtti. Sözcü, ABD'nin parası daha önceden ödenen 38 adet F-16 savaş uçağını Pakistan'a teslimetmeönerisinin, Güneydoğu Asya'da nükleer silahlann yayılmasını önleme çabası çerçevesinde değerlendirilmesi gerekliğini kaydetti. RusyaNATO tatDikatında •OSLO (AA) - NATO'nun, kuşatma tekniklerini denemek üzere Kuzey Denizi'nde yaptığı tatbikata. ilk defa bir Rus firkateyninin de katıldığı bildirildi. ABD, Almanya, İngiltere, Hollanda. Norveç gemileri ve uçaklan ile birlikte Rus firkateyni de cuma gününe kadar sürecek tatbikat için bugün Norveç'in Tromsoe hrnanından aynldı. Norveçli yetkililer, Rusya'nın NATO tatbikatında yer almasının, bu ülkenin, ittifakın "Banş için Ortaklık" programına katılımına da yardıma olacağını kaydettiler. tlk kez bu büyüklükte bir NATO deniz tatbikatına katılan Rusya, geçen yıl da Baltık Denizi'nde yapılan ABD-NATOveBaltık ülkeleri ile ortaklaşa gerçekleştirilen daha küçük kapsamiı bir tatbikatta yer alrnıştı. Türk-Bulgar işbiriiğî • SOFYA (AA) - Türkiye ile Bulgaristan arasında 'sivil savunma' alanında işbirliği yapılmasmı öngören bir protokol imzalandı. Bulgaristan Sivil Savunma BaşkanhğYnın daveti üzerine Sofya'ya gelen Sivil Savunma Genel Müdür Yardıması Fahri Keser tarafrrrdan imzalanan protokol uyannca, her iki ülkede meydana gelebileck doğal afetler ve büyük sanayi kazalannda sivil savunma ekipleri birlikte çalışacaklar. VVashingtonsilah yasağım kaldırdı • VVASHINGTON(AA)- ABD Başkanı Bill Clinton. Soğuk Savaşdönemi sırasında üç Baltık ve üç Balkan ülkesine silah ve askeri malzeme satışını engelleyen yasağı kaldırdı. Beyaz Saray'dan dün yapılan açıklamaya göre Başkan Clinton, Estonya, Letonya, Litvanya, Arnavutluk, Bulgaristan ve Romanya'ya Doğu-Batı gerginliğininen yüksek noktaya ulaştığı sırada uygulamaya başlanan silah satış yasağım sona erdirdi. KKTC'de dokunulmazlık • LEFKOŞA (AA) - KKTC Başbakanı Hakkı Atun, 11 milletvekilinin dokunulmazlığının kaldınlmasının gündeme gelmesiyle "Meclis Genel Kurul ve komısyon çalışmalanna katılmayacağını" açıklayan ana muhalefet Ulusal Birlik Partisi'nin(UBP)bu boykotunun yanlış olduğunu söyledi Atun. iç siyasi gelişmeler hakkında cumhurbaşkanma bilgi verdiğini beiirtti. Fransa'da imama sınıp dışı • STRASBOL RG (AA) - Fransa'nın güneyindeki Lunel kasabasında halkı Hıristiyanlığa karşı cihata çağıran Faslı imam Muhammed Elidrisi, sınır dışı edildi. Faslı imarrun kamu düzenini bozmak ve halkı tahrik etmek suçundan sınır dışı edildiei bildiriliyor. ABD ös kapatıyop •ATÎNA(AA)-ABD'nin, Yunanistan'daki iki büyük üssünden birini kapatacağı bildirildi. Edinilen bilgilere göre VVashington gelecek ay Girit'dekiGurnon haberleşme üssünün faaliyetlerine son verecek. Bu durumda ABD'nin Yunan topraklanndaki son büyük üssü olarak sadece yine Girit'te bulunan Sudabay kalacak. Pekin, Güvenlik Konseyi'nde ele alınacak karar tasansını tartışmaya hazır olmadığını bildirdi KuzeyKore'y e ÇDış Haberler Servisi - ABD'nin, Kuzey Kore'yi, nükleer incelemelere izin vermemesi durumunda yaptı- nmlarla karşı karşıya kalabileceği yo- lunda uyaran karar tasansının önüne Çin engeîi dikilirken, Kuzey Kore, di- yaloğa da savaşa da hazır olduğunu bildirdi. Güney Kore lideri, Pekin zi- yaretinde, Çin'den Kuzey Kore'yi nükleer güç olma isteğinden caydı- rmasını isteyeceğini söyledi. BM Güvenlik Konseyi'nin dört da- imi üyesi ABD, Rusya, İngiltere ve Fransa. beşinci daimi üye Çin'e, ABD'nin haarladığı karar tasansını sundular. Gelecek haftaya kadar oy- lanması beklenmeyen karar tasansı, nükleer incelemelere izin vermeyen Kuzey Kore'yi ciddi biçimde uyan- yor ve bu tutumunda ısrar etmesinin ticari yaptınmlara yol açabileceğini vurguluyor. Diplomatik kaynaklann bildirdi- ğine göre. karar tasansını inceleyen Çin'in BM daimi temsilcisi, "Karar tasansını tartjşmaya hemiz hazır de- ğflim" dedi. Çin Başbakanı Li Peng de geçtiği- miz günlerde Japonya Başbakanı Morihiro Hosokawa ile daha önce yaptığı görüşmede, Kuzey Kore ile sorunlann görüşmeler yoluyla çözül- mesinden yana olduğunu söylemişti. Güvenlik Konseyi'nde karar ta- sansını veto etmese bile, Çin'in katı- lmayacağı yaptınmlann etkili olama- yacağı belirtiliyor. ABD kararh ABD'nin Güney Kore'ye 200 adet Patriot füzesi yerleştireceğini açıkla- masından sonra, ABD Dışişleri Ba- kanı VVarren Christopher, Kuzey Kore ile ilgili ABD dıplomasisinde dönüm noktasına gelindiğıni bildirdi. Christopher, "Kuzey Kore, uiusla- rarası topluluğun isteğini gözardı eder- se, topluluğa başka çözümier seçmek- ten başka yol kalmayacaktır. Bunlar, daha kuvvetü adımlarolacaktır. Kuzey Kore'nin tutumunda bir değişiklik ol- mazsa, yaptırımlar, bir çö/um olarak gündeme gelecektir" dedi. Güney Kore lideri Kim Young Sam. Japonya ve Çin'i kapsayan res- mi gezisine başlamadan bir gün önce bakanlar kurulunda yaptığı konuş- mada, Çin yönetiminden, Kuzey Ko- re'nin bir nükleer güç haline gelmesi- nin önJenmesinde ve Kore yanma- dasındaki gerginliğin gidenlmesinde yardımcı olmasını isteyeceğini bildir- di. Kim'in gezisi nedeniyle, 650 bin askerden oluşan Güney Kore silahlı kuvvetlerinin alarma gecirildigi bil- dirildi. ABD'nin Güney Kore'ye Patriot füzeleri gönderme karan ve yaptınm hazırlıklanna tepki gösteren Kuzey Kore'de yönetimin yayın organı Ro- dong Sinmun gazetesi. VVashington'u yanmadayı savaşın eşiğine getirmekle suçladı. Gazetede yayımlanan maka- lede, "Patriot gönderme karan, ABD Başkanı Clinton'ın gcrgınlıği yüksel- terek, yanmadayı sevaşıneşjğine gctir- mek istediğini gösteriyor. Her zaman söylediğinüz gibi, divaloga diyalogla, savaşa da savaşla yanıt vermeye tama- men hazırız" deniİdı. FRANSA Sokaklar öğrencilerin elîndeDış Haberler Servisi - Fransa'da öğrenci gösterileri süriiyor. Hükümetin, çalışan öğrencilere asgari ücretin altında ücret ver- me karannı protesto eden on binlerce öğ- renci ülke çapında gösteriler düzenliyor. Lyon kentinde öncekı akşam binlerce öf- keli öğrenci. polise taş atarken güvenlik güçleri degöz yaşartıa gaz ve copla karşılık verdi. Göstericiler dükkanlann camlannı kırdı, sokaktaki otomobilleri yaktı ve bir mücevherci dükkanını yağmaladı. Mprsilya, Montpellier ve Nimes kentle- rinde de binlerce öğrenci sokaklara dökül- dü. Başkent Paris'te gösteri düzenleyen öğ- renciler bir trenin yolunu keserken Toulo- use kentinde sokaklarda lastik yaktılar. Eğıtim Bakanı Francois Bayrou, yayi- mladığı genelgede, öğrencilerin ders saatle- rinde dışan çıkmalanna izin verilmemesini istedi. Bayrou, öğrencilerin derslere gitmeyerek gösterilere katıldıklannı belirttı. Hükümetin, çalışan öğrencilere asgari ücretin altında ücret verme karannı protesto eden on binlerce öğrenci, bir kez daha yanlannda işcileri buJdu. Maraş ve Lefkoşa havaalanı konulanndaki anlaşmazlık nedeniyle görüşmelerde ilerleme sağlanamadı Kıbrıs'tadolaylıgörüşmelerdesonuç yok tZZETRIZAYALIN LEFKOŞA - Kıbrıs sorununun çözü- müne ilişkin Güven Arttıncı Önlemler Paketi"nin uygulanmasına yönelik do- laylı görüşmeler de bir anlaşma sağlana- madı. Anlaşmazlıkla ilgili iki ana nokta- nın, Maraş ve Lefkoşa Uluslararası Ha- vaalanı konulan olduğu öğrenildi. BM Genel Sekreteri'nin Kıbns Özel Temsilcisi Joe Clark. dün sabah KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'la Türk kesiminde gerçekleştirdiği toplantıdan sonra 'Güven Arttıncı önlemler Paketi fizerinde bugüne dek bir anlaşma sağla- namadığım' açıkladı. "Paketin uygulanmasına yönelik bir anJaşmaya ulaşdacağı umudunda oldu- ğunu" belirten Clark, bunda başan sağ- layamadıklannı. ancak mart ayı sonuna kadar bir uzlaşmaya ulaşılacağı umu- dunu koruduğunu duyurdu. Clark, Gü- ven Arttıncı Önlemler Paketi çerçe- vesinde Türk tarafına sağlanacak avan- tajlann güvenceye alınmaması duru- munda, bir sonuca ulaşılamayacağını vurguladı. Cumhurbaşkanı Denktaş'la dün ger- çekleştirdikleri görüşmede, kendileriyle Denktaş'ın üzerinde düşünecekleri bazı yeni seçeneklerin ortaya çıktığını belir- ten Clark. Türk ve Rum taraflan ara- sında görüş aynlığı yaratan ana nokta- lar bulunduğunu. bu konular nedeniyle bir anlaşmaya vanlamaması durumun- da, bugüne dek gelinen aşamaya yazık olacağına ınandığını kaydetti. Clark. anlaşmazlık konulannın ne ol- duğu konusunda bilgi vermedi. Clark, "Hedeflerinin, iki tarafa da eşit ölçüde yarar sağlay acak bir anlaşma gerçekleş- tirmek olduğunu, Maraş'ın Rumlara ya- rar sağlaması durumunda Lefkoşa Ha- vaalanı'nda da Türklere yarar sağlaması gerektiğini" söylemekle yetindi. Anlaş- mazlıkla ilgili iki ana noktanın Maraş ve Lefkoşa havalimanı olduğu sanılı- yor. KKTC Dışişleri Bakanı Atay Ahmet Raşit, Denktaş-Clark görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada Kıbns Türk halkının çıkarlannı tehlikeye atacak bir anlaşmayı kabul etmeyeceklerini vurgu- larken "Maraş'la Lefkoşa havaalanı bir- birine bağlı konulardır. Dengeyi sağla- mak için dikkatli olunması gerekmekte- dir. Bu denge henüz sağlanamadı" diye konuştu. KKTC Cumhurbaşkaru Rauf Denk- taş, önceki günkü açıklamasında görüş- melerdeki zorluğun, BM Genel Sekre- terliği'nin. orijinal GAO paketi üzerin- deki değişikliklerinden kaynaklandığını söylemiş. Türk tarafının endişelerinin de değerlendirilmesinin gerektiğini söy- lemişti. BM Genel Sekreteri'nin Kıbns Özel Temsilcisi Joe Clark, önceki gece ABD'nin Lefkoşa Büyükelçisi Richard Boucher ve İngiliz Yüksek Komiseri David Dain ile ortak bir görüşme yap- ttktan sonra Rum kesimindeki îngiliz Yüksek Komiserlıği'nde, BM Güvenlik Konseyi'nin Daimi üyesi beş ülkenin Lefkoşa'daki büyükelçileriyle bir araya gelerek görüşmeler konusunda bilgi verdi. Rum tarafı Öte yandan dün sabah Larnaka lima- nındaki Amerikan savaş gemisi A Tai- lor'ı ziyaret eden Rum vönetimi başkanı Glafkos Klerides, "KKTC Cumhurbaş- kanı Rauf Denktaş'ın, BM belgeleriyle ilgili tavır beliriemektefl kaçındığını" ileri sürerek "BM Genel Sekreteri'nin rapor sunacağı güne kadar ne tür gelişmeler ola- cağını bilmediğini" söyledi. "Denktaşce- vap vermiyor. Yanıt vermekten kaçını- yor" diyen Klerides, "BM'nin arka arkaya belge sunmasma bu nedenle karşı çıktım" diye konuştu. ABD Whitewater Mecliste görüşüleoekW ASHINGTON (AA) - ABD Tem- silciler Meclisi de Whitewater skandalı- nın görüşülmesi yönünde karar aldı. Temsilciler Meclisi, aldığı kararla Whitewater ile ilgili görüşmelerin za- manlamasını parti gruplannın liderleri- ne bıraktı. Çoğunluktaki Demokratlar, özel sava Robert Feke'in soruşturması sürerken konunun hemen ele alınması- nın 'yararh olmayacağı' görüşünü savu- nuvorlar. Cumhuriyetçiler ise görüşme- lenn bir an önce başlaması ve meselenin açıklık kazanması gerektiğini belirtiyor- lar. Senato da bir süre önce, Whitewater konusunun görüşülmesi yönünde karar almış, ancak zaman belirlenmemişti. Hazine Bakan Yardımcısı Roger Alt- man da Whitewater ile ilgili bir bakanlık soruşturması hakkında Beyaz Saray yet- kililerine bilgi verdiği için dün federal jüri önünde ifade verdi. Altman'ın Beyaz Saray yetkilileri ile birkaç kez bir araya gelerek soruşturma konusunu görüştü- ğünü kabul ettiği kaydediliyor. Fiske, yedi Beyaz Saray üst düzey görevlisi ile dört hazine yetkilisini ifadeyeçağırmıştı. Fiske, dün yaptığı açıklamada, Baş- kan Bill Clinton'a karşı suçlamalarda bulunan eski Arkansas yargıçlanndan David Hale'in ifadesinin önemli olacağı- nı düşündüğünü beiirtti. Hale. Clinton'- ın Arkansas Valisi iken Whitewater or- taklanndan Susan McDougal'ın şirketi- ne Federal Hükümet tarafından garanti- li kredi verilmesi için kendisine baskı yaptıgını ileri süriiyor. Clinton ve eşi Hillary, James McDou- gal ve eşi Susan ile birlikte White\vater şirketine ortak olarak arsa satın almış- lardı. McDougal'ın sahibi ve yöneticisi olduğu Madison Guaranty Bankasf- ndan Bill Clinton'ın 1984 valılik seçim kampanyasına yasadışı yollardan para aktanldığı iddia ediliyor. İspanya'mn Endülüs bölgesinde ön- P y & & ceki gün ekonomik bunalım ve işsiz- liği protesto için 24 saatlik genel grev düzenlendi. Japon Suzuki otomobil fabrikası- nın ekonomik durgunluk nedeniyle çalışanların yüzde 60"ının işine son verme karan, yöre halkının huzursuzluğunu büsbütün arttınmış durumda. (Fotoğraf: REUTER) MAKEDONYA ABD Atina'yı sevindlrdi • Washington 'eski Yugoslav cumhuriyeti Makedonya' adını kullanacaİc. ATİNA (AA) - ABD yöneti- minin her türlü yazışmalannda bundan böyle Makedonya yeri- ne 'eski Yugosla> Makedonya Cumhuriyeti' (Fyrom) ismini kullanacağı bildirildi. Yunan Dışişleri Bakanı Yar- dımcısı Yorgo Papandreu yaptı- ğı açıklamada, konuyla ilgili ta- fimatın bizzat Başkan Bill Ch'n- ton tarafından verildiğini ifade etti. Papandreu, Başkan Clin- ton'ın bu karannın VVashing- ton'ın 'Yunantstan'ın Make- donya hassasiyetine yönelik du- yarlılığınuı arttığını' gösterdi- ğini öne sürdü. Hükümet sözcüsü Evangelos Venizelos ise Amerikan yöneti- minin Makedonya'nın ismi ko- nusunda aldığı karann 'olumiu bir gelişme' olduğunu söyledi. Başta Türkiye olmak üzere çeşitli ülkelerin ardından Rusya ve Avrupa Birliği'nin Make- donya'yı tanımasının Atina'da yarattığı şok, ABD'nin de aynı şekildedavranması üzerine ağır bir diplomatik yenilgiye dönüş- müştü. Yunan basınında yer alan haberlere göre Atina şimdi bay- rak ve anayasa değişiklikleri karşılığında Makedonya'ya yö- nelik ambargosunu kaldırmaya hazırlanıyor. Atına. isün konu- sunun ise daha ileri bir tarihe bı- rakıhnasını' arzuluyor. BIÇAKLAM)ILAR Cezayir'de ikiFransız öldürüldü CEZAYİR (Ajanslar) - Ce- zayir'de iki Fransız vatandaşı evlerinde uğradıklan saldında bıçaklanarak öldürüldüler. Güvenlik kaynaklannın ver- diği bilgiye göre başkent Ceza- yir'in banliyösü Burkhadem'de oturan Roger Michel Drouaier isimli Fransız ile 24 yaşındaki oğlu Pascal Vakry önceki gece evlerine giren beş kişi tarafı- ndan bıçaklanarak öldürüldü- ler. Saldınnın, radikal İslamcı militanlann bundan böyle ya- bancılan ve gazetecileri hedef alacaklannı ilan etmelerinden beş gün sonra meydana gelme- sine dikkat çekiliyor. Cezayir'de önceki gün öldü- rülen iki Fransız ile birlikte, şimdiye kadar öldürülen ya- bancı sayısı da 32'ye ulaşmış bulunuyor. Hedef yabancılar Cezayir'de yönetime karşı mücadele eden İslami Selamet Cephesi, son zamanlarda özel- likle aydınlan, gazetecileri ve yabancılan hedef alıyor. Ülke- de son iki yıl içinde çalışmalar- da 3 binden fazla kişi yaşamını yitirdı. Cezayir'de ordu ocak 1992 yılında, seçimlerin ikinci turu- nu iptal etmişti. İlk turda İslamcılar büyük başan ka- zanmıştı. İslamcı militanlann düzenledikleri saldınlarda şim- diye kadar 28 öğretmenin de yaşamını yitirdiği bildiriliyor. Cezayir'deki gelişmeler, Av- rupa'yı da derin biçimde kay- gılandınyor. Cezayir'de radi- kal İslam'ın yükselmesi Av- rupa'da çalışan milyonlarca Müslüman işçi arasında radi- kal akımın güçlenmesine yol açacak. DIŞ BASEV I\DEPE\DENT Türkiye ııyannıab Türkiye uyanmalı. Artık Türkiye, gözü dönmüş dindarlann, cahil köylülerin ülkesi değil. Çok merkezi ve tek adama dayanan bir hükümetdedeğil. Toplum. Turgut Özal'ın öngördüğü biçimde. doğal mantığını izleyerek serbestleşmeli ve kentleşmeli. Henüz her şey kaybedilmiş değil. Türkiye'de yeni bir darbe olacak mı? Ekonomi batacak mı? İslamcılar başa geçecek mi? YadaDoktorlMF'nin reçeteleri uyannca yıllar sürecek bir sıkıntı mı yaşanacak? Türkiye hükümeti. çok uzun dönemlerden bu yana en kötü ekonomik ve güvenlik bunalımı içinde. Ancak Türk toplumu da tıpkı hükümeti gibi bu konuda yapılabilecek şeyler konusunda iktidarsız. Birişadamının sözleriyle "Türk ekonomisi otomatiğe bağlanmış durumda. Kafası kesildiği haldeyürüyen bir adam. ama bunu fark eden yok. Hükümet de tıpkı Titanik gibi bir yandan batarken diğer yandan güvertede koltuklan düzeltiyor." Türkiye'de hükümet dışında herkesin parası var. Türk Lirası'nın dolarizasyonuhızlı. Uzun vadeli yatınmcılann çoğu, dövize yatınm yapmış durumda. Yolsuzluk ve rüşvet öyle ki artık her kural veyasakılıfına uydurulabiliyor. Türkiye'nin yeniden saygınhk kazanması, ekonominin düzene sokulması ve yasalara çağdaşlık kazandınlması, Türkiye'nin Balkanlar, Kafkaslar ve ötesine yönelik ilgisinin arttığı bir sırada güçlü hükümet gerekiyor. Ancak Türkiye'de. 5 yıldır güçlü hükümet yok. Partiler o kadar bölünmüş durumda ki pazar günkü seçimde hiç birinin yüzde 30'un üzerinde oy alması mümkün olmayacak. Geleneksel olarak ordu böyle durumlarda işe el koyardı. Ama Türkler artık yeni bir darbeye de inanmıyor. (23 Mart) Kore'de gergînlik Kore yanmadasında gerginlik yeniden artıyor. Kuzey Kore'nin nükleer tesislerini tam denetime açmayı reddetmesi üzerine Uluslararası Nükleer Enerji Ajansı, durumu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne götürmek zorunda kaldı. ABD Başkanı Clinton ise Güney Kore'ye Patriot füzeleri göndereceğini açıkladı. ABD Dışişleri Bakanı Christopher'ın belirttiği gibi Japonya ve Güney Kore tarafından uygulanan ılımlı politika çıkmaza girmiş durumda. Mareşal Kim İl Sung'un rejimi sadece nükleer merkezlerini Uluslararası Nükleer Enerji Ajansı müfettişlerine kapalı tutmakla yetinmeyip "savaşa savaşla karşılık vereceği' tehdidini savuruyor. 15 şubatta VVashington ile Pyongyang arasında imzalanmışanlaşma, birayını doldurmadan umut, yerini kaygıya bıraktı. Ayakta durabilmek için en güçlü silahı gerçekleştirmeye çalışan ve balistik teknolojisini en büyük parayı ödeyeceklere satmaya hazır K. Kore rejimini uzlaşmaya getirmek mümkün olmadı. Çin. Pyongyang ile sürdürdüğü iyi ilişkileri. Tokyove VVashington ile ilişkilerinde kozolarak kullanıyor. (23 Mart)