Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 14 ŞUBAT1994 PAZARTESİ
HABERLER
D ÜBti
Sosyal demokratlann kalesi olan Izmir'i elegeçirmek isteyen sağ partiler projeyanşma girdi
Çakmur'untek rakibi Çelebi
MERİHAK
İZMİR- İzmır'de Anakent Belediye Baş-
kanlığı yanşında tempo gıderek artıyor. Bü-
yükşehir Beledive Başkanı Yüksel Çakmur ıle
ANAP adayı îşuı Çelebi arasında geçmesi
beklenen yanşta DYP adayı Burhan Ozfatu-
ra'nın adaylığı konusunda partisinde bile uz-
laşma sağlanamaması ve başkanhk dönemın-
de İztnir seçmeninın tepkısine >ol açan uy-
gulamalan şansını azaltıyor.
Sosyal demokratlann kalesi İzmir'ı "ele ge-
çirmek isteyen" sağ partilerde "proje savaşı"
yaşanıyor. SHP ise şimdilik bu yanşı uzaktan
izlerken diğer partiler oy oranJannj arttırma
telaşında.
İzmir, geçen seçimlere göre daha erken ve
hareketlı bırseçim temposunagirdı. 1989 yerel
seçimlerinde büyiik başan kazanan SHP bu
başansını sürdürmek /sterken. DV'P adayı
Burhan Özfatura "rövanşı" almak ıçın çabal'ı-
yor. Anketlerde önde görünen ANAP'ın
adayı Işm Çelebi, DYP'lı
rakibi Özfatura'yı "laik-
lik" konusunda vurmaya
hazırlanıyor.
ANAP ve DYP adaylan
3 gün içinde düzenlediklen
toplantıterla projelerinı
kamuoyuna açıkîadılar.
Buna İcarşın SHP adavı
Yüksel Çakmur "şimdilik"
bu çalışmalan izlemekle
yetiniyor. Çakmur. "gerek-
tikçe" açıklama yaparken
••bombalarını" daha sonra
patlatmaya haarlanıyor.
Bunun yanında açıkotu-
rumlarda ve televızyonlar-
daki programlarda Özfa-
tura ve Çelebi'ye "üstün-
lük" sağlayan Çakmur. bu
durumunu yenı program-
larla pekiştirmeye çalışı-
yor.
Hiç kuşkusuz bu seçim-
lerin "heder partisi SHP.
Çünkü 1989 yerel seçimle-
rinde rakiplerini ezip geçen
SHP. anakent dahil 24 be-
ledive başkanlığından 20'-
sini kazanmıştı. SHP daha
sonra yapılan genel seçim-
lerde önemli ölçüde oy
kaybma uğrarken I991'de
yeni kurulan 4 metropol
ilçe belediye seçimlerinden
sadece l'ini kazanabildı.
SHP'nin bu oy yitiminın
yanı sıra karşılaştığı diğer
bir sorun da CHP oldu.
CHP'nin yeniden açıl-
masının ardmdan Berga-
ma. Borno\ a, Buca,
Menemen. Selçuk ve Urla
belediye başkanlan CHP'-
ye geçti. Son olarak da
SHP'den Balçova Beledive
Başkanı seçilen Mustafa
Şentürk önseçimlerde aday
olarak seçilemeyeceğini
anlaymca, kendisine baş-
kanlık so'zü veren ANAP'a
transfer oldu. Böylece
anakent dahil 29 belediye
başkanlığından SHP'nin elinde kala kala I4ü
kaldı.
Bu oy kaybı. SHP'nin yerel seçimlerde du-
rumunu nasıl etkileyecek? Şimdı herkes bu so-
runun yanıtını bulmaya çalışıv or. SHP. "kale"
olarak gördüğü İzmir'de. seçimlerden nasıl bir
sonuç bekliyor? SHP İzmir İl Başkanı Hilmi
Değirmenci bu soru>u şöyle yanıtlıvor:
"SHP, CHP ve DSP gibi olumsuzluklara
karşuı yerel secimlerde tüm Türkhe'de oiduğu
gibi İ/mir'de de iktidarını koruyacaktır. Çünkü
belediyelerimiz, gerçekten iji hizmetler yapmı-
şlardır. Halkımız bu hizmetleri beğeniyor. Ge-
nel ve ara yerel seçimlerdeki durum, yerel se-
çimleri etkilemez. Biz inanıyonız ki halkımız
SHP'vi yeniden yerel yönetimlerde iktidar ya-
pacak tır."
Anakent Belediye Başkanı Yüksel Çakmur
da bu vönde çalışmalara başladı. Çakmur,
DYP ve ANAPadaylannın kamuoyuna çeşit-
li adlarla sunduklan projelen "Onİar geriden
gelivor. Sözünü ettikleri projelen biz bitirdik"
dive yanıtlıyor. "Her geçen gün bir fark daha
ortaya çıkmaktadır. Bu adaylar hayallerini,
oysa ben j aptıklarımı anlatıvorum" dıv en Çak-
mur, 5v ıllık belediye başkanlığıgörevini "avan-
taj" olarak kabul ederek seçimlere haarlanı-
yor. özellikle minibüs ve seyyar satıcılara
karşı başlattığı "savaş" \e aldığı sonuç. Çak-
mur'un önemli avantajlan arasında gösterili-
nün kapatılarak Harmandalı'na Türkiye'rün
ilk düzenli çöp depolama alanının kurulması.
sayılan 1700'e ulaşan yenilenmiş otobüs filo-
su, Kemeraltı Karşıyaka çarşısı çevre düzenle-
meleri, Çakmur'un olumlu bulunan çalı-
şmalanndan.
Tüm bunlara karşın bazı projeler yüzünden
meslek odalanyla sürtüşmesi. bu sürtüşmenin
zaman zaman karşılıklı davalara kadar uzan-
ması, randevulannı uzun saatler sarknması.
Çakmur'un eleştirilen yanlanndan. özellikle
minibüslerle. otobüslerle bir tarla göriinü-
mündekı Konak Alanı'nı kurtardıktan sonra
buraya Galleri'a adında bir ış merkezı yapma-
ya kalkışması ve Karşıyaka'daki Çok Katlı
Otopark Projesi. bu sürtüşmelenn iki önemli
konusu olarak ortaya çıktı.
Bu projeler için kentte tam bir uzlaşma sağ-
lanamadı. Bu sürtüşmede kentlinin bir bölü-
mü Çakmur'u bir bölümü de meslek odalannı
haklı buluyor...
Şimdi SHP'nin tüm ilçe belediye başkan
Eski sosyaldemokrat Çelebioy savaşında
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) -
"Temiz Toplum... Temiz Yönetim...
Temiz Başkan... Sonuç: Çağdaş Yaşam"
sloganıv la seçime hazırlanan AN AP'ın
beledi} e başkan adayı Işın Çelebi.
temposunugiderek arttınyor. Eskı sosyal
demokrat Çelebi. TurgutOzal'ın prensleri
arasındaydı. Çelebi. bu ıkı özelliğini
kullanarakoy savaşınagirivor. Çelebi
böv lece hem sosyal demokrat hem de
Özal'ınpylannatalıpolduğunusövlüvor.
Çelebi. İzmır'de muhalefette olmanın
avantajınj yaşıyor. Karşısındaki
rakiplerin her ikisinin de belediye
başkanlığı vapmasını bir koz olarak
kullanan Çelebi, "Onlar bu işi beceremedi.
Ben ekibimle geli) orum. Tüm sorunlan
bilivorum ve çö'zümünü yalnız ben
gerçekleştirebilirim" diyor. Aynca
Ozfatura'va DYPtabanındaduyuIan
tepkiden deyararlanmak isteven Çelebi.
DYP'den kendisine o> "akacağı"
görüşünde. Çelebi. bir süre önce
düzenlediği toplantıv la 8 aydır üzerinde
100 teknık adamın çalıştığı projeleri
hakkında bilgi verdi. 1. İzmir Şurası'vla
açıklanan projelerin, Özfatura ve Çakmur
döneminde yapılan ve programa alınan
projelerden pek farkh olmaması dikkat
çekicıydi. İzmirli ışadamlannın da sıcak
baktığı Çelebi. düzenlediği 1. İzmir
Şurası'y la Özfatura'nın aksıne olumlu
puan al'dı. İşadamlan Özfatura'nın
toplantısını "alelacele ve müsamere gibi"
değerlendirirken Çelebı'nın toplantısını
"akılcı" buldular
_\or. Yıne Körfez'e kanlı sulannı akıtan mez-
bahanın kaldınlarak kent dışına Avrupa çapı-
nda bir et entegre tesisi kurulması, Büyük Ka-
nal Projesi kapsamında Çiğli pompaj istas-
>onu. Telefenk. tarihi asansör düzenlemeleri.
başta Narlıdere'deki olmak üzere TANSAŞ'-
lann bir bölümünün çağdaş birgörünüme ka-
vuşturulması, mıkrop yuvası Çiğlı çöplüğü-
ada>lan Yüksel Çakmur'un seçim programını
bekliyor. îzmir'deki metropol ilçe belediye
başkanlannın. "seçimleri kazanmamız ancak
Sayın Çakmur'un çalışma temposuv la mümkün
olur. Çünkü halk ilk önce anakente 'kım kaza-
nabilir'e bakarak ilçelerde oyunu ona göre kul-
lanacak" vaklaşımlan da îzmir'deki seçimin
durumunu açıkça ortaya koyuyor.
Üc baskcın adayının izmirprojeleri
Yüksel
Çakmur
İzmir IVIetrosu: İlk etap-
ta Fahrettin Altav -
Konak-Basmane güzer-
gahmde hizmet verecek.
Konak-Galleria: Konak
Alanı'nda oda tiyatrosu. cep sıneması. müzik-
hol, sergi yerlerinden oluşan kültür merkezi.
buz pateni sahası. spor mekanlan. bovvhng
alanı, jimnasuk salonu. çocuk ovıın merkezi.
diskolar yer alacak.
Kordonyolu düzenlemesi: Gümrük binası ile
Pasaport iskelesi arasındaki yolun iki tarafına
yeşil alanlar yapılacak, Cumhuriyet Alanı bü-
yütülecek.
Çift kadı otobüslen 15 çift katlı otobüs geü-
rilecek.
Deniz jetieri: Konak-Karşı>aka ile İzmır-
İstanbul arasında çalışacak.
Özürlülere otobüs: 0'a kadar alçalan 20 özel
otobüs.
Otogar tesisleri: Işıkkent'te 140 metrekare-
lik alana yeni tesis.
Karşıyaka çok katlı otoparkı: 370 araç ka-
pasitell otoparkta Tansaş da bulunacak.
Kadifekale: Tarihı güzelliklerin ortaya çı-
kanlacağı Kadifekale ve çevre düzenlemesi.
Bayraklı plaza projesi: Eski mezbaha alanı-
na 440 yataklı oteîin de bulunacağı iş ve kültür
sanat merkezi yapılacak.
Güzelyalı projesi: ESHOT atölyesinin bu-
lunduğu yere iş, sanat ve kültür merkezi.
Balıkhali projesi: Gençlik ve kültür merkezi
olarak düzenlenecek.
İnciraltı: EXPO 2000 Fuaralık Hizmetleri
olarak düzenlenecek. sosyal kültürel tesisler
ver alacak.
Teleferik: Doner restoran ınşa edılecek
Burhan
Özfatura
Su: 24 saat kesintisiz
temiz su v e 2 yıl zam
yapılmayacak.
Ticaret: Yerli ve yabancı
sermayeyatınma teşvik
edilecek. İnciraltı Bostanlı sahil düzenlemesi
bitırilecek ve bu bölgede gökdelenler
yapılacak.
Liman: İzmir Limanı dünya limanı olacak.
Gaileria: Topiu alışveriş merkezlerinin
yapımına kolaylık sağlanacak.
Sanayi: Modern sanayi bölgeleri kurulacak
ve istihdama aityapı oluşturulacak.
Sağlık: Öncelikle dar v e orta gelirli
vatandaşlar için her 6 ayda bir genel sağlık
taraması yapılacak. Okullarda da bu tarama
periyodik olarak gercekleştirilecek.
Çevre: Büyük Kanal Projesi bitirilecek. İzmir
Körfezi temizlenecek.
Eğitim: Kişisel ve toplumsal eğitimde yiiksek
standart sağlanacak.
Sosyal hizmetler: İzmir'de aç ve açıkta kimse
kalmayacak. 500 kişilik kadın sığınma evi
yapılacak. Aşevleri açılacak.
Kültür sanat: Kültürpark uluslararası bir
kültür sanat merkezi halinegetirilecek.
Körfez'deki adalardan birinde uluslararası
film platolan, diğerinde ise Amerika'daki
sea-vvorld benzeri su sporian merkezi
yapılacak.
Gecekondu: Gecekondularapartman olacak,
planlı yapılaşma sağlanacak.
Konut: 20 bin yeni konut yapılacak. İzmir
yeni gökdelenlerle ışıldayacak.
FZsnaf: Ekonominin belkcmiği
sağlamlaşacak, belediye esnaflık
yapmayacak.
Işın
Çelebi
Sos>al hizmetler ve
planlama:
-Eğitimde yeni projeler
gelıştinlecek.
-Yeni kültür ve sanat
merkezleri vapılacak.
-Tükeücinin korunması için yeni çalışmalar
yapılacak.
Fizdksel yapüanma:
-İzmir Büyük Kanal Projesi en kısa zaman-
da bitirilecek.
-Körfez ekolojisi yeniden projelendirilecek.
-Hava kirliliğinin önlenmesi için başta do-
ğal gazın getirilmesi olmak üzere etkin önlem-
ler alınacak.
-İzmir Limanı genişletilecek, Körfez'de dip
taraması yapılarak büyük tonajlı gemilerin
girmesi sağlanacak.
-Kültürpark amacına uygun olarak yeniden
düzenlenecek, duvarlar yıkılacak, girişler üc-
retsiz olacak.
-İZULAŞ özelleştirilecek.
Kentte kjriz yönetimi:İzmir'de yaşanacak
doğal afet, yangın gibi olaylarda sorunlann et-
kili bir biçimde çözülmesi için sürekli olarak
görev yapacak bir kriz yönetim merkezi ku-
rulacakur.
Kent araştırmalan merkezi: Kentin prob-
lemlerinin takıbi. problemlere çözümler üretil-
mesi, üretilen çözümlerin ve bu çerçevede or-
taya konan projelerin yeni gelişmeler karşı-
sında değerlendirilmesi için kent araştırmalan
merkezi kurulacaktır.
Kent yönetimi projeleri: Belediye başkanı ve
meclisinin yanı sıra yeni baa kurumlar oluştu-
rulacak. Anakent başkanı koordinasyon ya-
pacak.
"Sosyal demokratlann kalesi" İzmir'de sol
partiler tam bir yanş içinde CHP'den Süha
Baykal. DSPden Ayla Selışık Tamar, SBP-
den Güner Eliçin, İP'den Adil Arslan, bu ke-
simden oy istiyor. DEP'ten de Hasan Küçüko-
ba o) alma çabasında.
Baykal, seçim yanşında "laiklik" konusunu
sürekli olarak irdeliyor. Daha önce ANAP'-
tan Konak Beledhe Başkanı olan Baykal, be-
lediye başkanlığı sırasında SHP'ye geçmişti.
Baykal, SHP'nin sosyal demokratlığmın bitti-
ğini savunarak bu nedenle CHP'ye geçtiğini
söylüyor. Anakent Beledivesi başkan
adayının atamayla yapılacağını öğrendikten
sonra SHP'den istifa etmeye karar verdiğini
belirten Baykal. CHP'den teklif gelmesı üzeri-
ne "Özfatura'yla görülecek bir hesabı" oiduğu
için aday olduğunu sövlüyor
Baykal, "Mega proje mega proje diyorlar, di-
lin kemiği yok, herkes atıvor. Ben 30 > ıllık ga-
zeteciyim. 5 yıldır beledi)e başkanlığı yaptım.
Ben iİkönce soracağım, ne Lstiyorsunuz? lzmir
halkının umrunda değil adala-
ra yapılacak film seti. İzmir
halkı sabah kalktığında suyu
aksın, avağı kaldırım taşına
çarpmasın istijor. Bilet kuy-
nığunda beklemek istemiyor.
İşyerinde temiz çevre istivor.
Akşam da ayakları çamura
bulaşmadan evine gelmek is-
tivor. Beledi) e başkanı sade-
ce bunları yapsa 20 yıl beledi-
ye başkanı kalır" diyor.
DSP'de Anakent Belediye
Başkanlığı konusu bir süre
"sancı" yarattı. Tamar'dan
önce birçok kişiye adaylık
teklifi götüren DSP'liler
olumlu yanıt alamadılar.
Son olarak SHP'nin Karşı-
yaka Belediye Başkanı Cihan
Türsen gündeme geldi. Tür-
sen de bu teklifi "şimdilik"
geri çevirdi. Bunun üzerine
daha önce DSP'nin Konak
Belediyesi başkan adayı ola-
rak açıklanan Tamar. daha
sonra Anakent Belediyesi
başkan adayı olarak sap-
tandı. Tamar, CHP adayı
Baykal ve DYP adayı Özfa-
tura ile birlikte yerel yerel bir
gazetede köşev
yaz^rlığı yapı-
yor.
Tamar. "Izmir'in büyük
sorunlan vardır. İzmir'e
yıllardır. belli programa bakı-
inıadan projeler ve çalışmalar
yapılmıştır. Bu sorunlann çö-
zülmesi için bilinçü politika-
lar lazımdır. Oiğer sayın
adaylar ekonomivle, körfez
sorunuvla. trafik sonınuvla
olaya yaklaşıyorlar. Izmir'in
birtakun mega- projeler ge-
rektiren sorunlan var. Biz de
bunlara katılıyoruz. Ancak
sosyal politikalarda çok bü-
viik yanlıslıklar >apılmLŞ, bu
tür politikalar üretilememiş-
tir"di\or.
Tamar. merkez solda "pat-
ron" olmadığını belirtıyor ve
DSP'nin seçimleri zaferle gö-
ğüsleyeceğini şöyle savunuvor.
SBP ada>ı Güner Eliçin, verel seçimlerde
adavlann tavnnı "yanlış" buluvor. Eliçin'e
göre. beledive başkan adaylan her türlü soru-
na proje sunduklannı ve kendilerini "süper-
men" gibi gösterdiklerini söylüyor. Eliçin.
"Bu, son derece yanlış. Beledi) e başkanlannın
görevleri her şe\ı bibnek ve çözüm ürermek
değildir. Böyle bir gidişi doğru bulmuyorum.
Ben siipernıenlik iddiasında değilim. Doğru
belediye, demokratik, şetTaf, katılınıcı beledi-
ye olmalı. Ondan sonra sosyalist olarak
plancılığa önem veririz. Kısa, orta ve uzun va-
dede planlar vapılmalı. Belediye başkan aday-
lan planlamadan bahsetmiyorlar" dıv or.
Eliçin. gecekondu sorununa da değınivor ve
şu görüşlere y er v eriyor:
"Gecekondular, toplunuın kaçınümaz bir
sonucudur. İ Ikenıi/ gelişivor. Köyden, kırsal
alandan göç doğru bir topİumsal olav, kaçınj-
Imaz. Belediyeler bunları kriminal bir olav gibi
değil gerçek olav olarak kabul etmeleri gerekir.
Gecekondulan gece yapılmaktan çıkarmak
lazım."
RP ve MHP oy arttırma telaşında
Sağdaki diğer partiler, RP v e M HP oy oran-
lannı arttırmak için çalışıyor. Özellikle RP. ge-
cekondu semtlerinde vaptığı çalı^malarla oy
toplamaya çalışıyor. Yıllardır izmir'de oy
oranı bakımından yüzde 10'un üzerine çıka-
mavan RP. şimdi hem bunu aşmak hem de be-
lediye meclıslerine birkaç üye sokma telaşı-
nda.
RP aslında Burhan Özfatura'vla İzmir'de
bir çıkış yapmak ıstemışti. Ancak Özfatura'-
nın DYP'den aday olmasından sonra RP'de
tüm gözler belediye meclis üyelıklerine çevril-
di. Özfatura'nın oy olarak RP'nin tabanına da
göz dikmesi, bu partinin zaten "var olmayan"
şansını iyice düşürüyor.
Özellikle Dokuz Eylül Üniverşitesi'nde ör-
gütlenen RP, bu üniversitenin İİBF'sinden 3
belediye başkan adayı çıkardı. Bunlardan bir
tanesi de İzmir Anakent Belediye Doç. Dr. Sü-
leyman Akdemir, kiliseden havralara kadar
uzanan secrm turlannı sürdürürken hala ziya-
ret etmek için ateist bir kuruluş anyor.
DYP'den Anakent Belediyesi başkan
adaylığmı beklerken bunun gerçekleşmemesi
üzerine MHP'nin adaylık teklifıni kabul eden
işadamı \ihat Yazıcı, Özfatura'ya ve eski par-
tisine "ateş püskürüyor". Yazıcı, her fırsatta
Ozfatura'va sert eleştiriler yöneltiyor.
BİZBIZE
ERDAL ATABEK
DünyaSevgililerGünü'mie»
Bugün 'Dünya Sevgililer Günü.' Yılda bir günü olsun
'sevgi'ye, 'sevgililer'e ayırmak Aziz Valentin'den kalma
bir armağan sayılmalı. Toplumlara sevgi yerine nefret
tohumlarının ekildiği, insanların sevgiden yoksun bıra-
kıldığı günümüzde 365 günün birinde olsun 'sevgi'sözü-
nün geçmesi yadırganmamalı. Bir türlü doğru dürüst
anlaşılmayan, değeri bilinmeyen kavramlardan birisi
de 'sevgi' değil mi?
•••
Aslında ne çok şeyi anlamak yerine, yaşamak yerine
'kullanıyoruz.' 'Sevgi' de bunlardan birisi değil mi? 'Se-
v/yorum'sözcüğü kimi zaman 'onunsahibiyim', kimiza-
man 'bana borçlanıyor' demek yerine geçmiyor mu?
Sevmeyi mulkiyetle eşdeğer sayan değer sistemi aynı
zamanda 'seygi'nin anlamını bozmuyor mu? Kimi za-
man sahip olmayla, kimi zaman ipotek koymayla, kimi
zaman fatura ödetmekle karşılığını beklediğimiz sevgi'
yaşama değeri yerine, kullanma değerini temsil etmiyor
mu? Bugün bile milyonlarca insan sevgisini gösterecek
anlamı çiçeklerde, çikolatalarda, ona benzer şeylerde
aramayacak mı? Dunya Sevgililer Günü' öetıpkı Anne-
ler günü' gibi durgun ticaretı canlandırmaya yarayan bir
oyuna dönüşmeyecek mi? Sevgisiz bir dünyada 'sevgi'
sözcüğü de kullanım değeri yüksek bir meta yerine ge-
çiyor.
•••
Oysa, belki de bütün hayatı boyunca insanın aradığı
şey sevgi dir. Doğduğu andan itrbaren annesinden, ba-
basından, çevresinden, başka insanlardan, toplumun-
dan, dünyadan beklediği şey 'sevg/'olacaktır. Sevilmek
için elinden gelen her şeyi yapacak, sevilmediği zaman
en büyük öfkeleri duyacaktır. 'Sevgidoyumsuzluğu'çeb-
tiği zaman her türlü bağımlılığa yatkın olacaktır. Sevgi
arayışı ona her türlü yanlışı yaptıracak, hiç düşünmediği
alanlara cüretle adım atacaktır. Gerçekten özgür olabil-
menin sevgi doyumuyla yakın ilişkisini hiç düşünüyor
muyuz? Sevgi gereksinmesi yüzünden şaşırtıcı bağımlı-
lıklar olabildiğini, insanların kendi özgürlüklerinden
vazgeçebildiklerini hiç aklımıza getiriyor muyuz? 'Sevgi
doyumsuzluğu'nun günlük hayatımıza, insan ilişkileri-
ne, eğitim başarısından politik yönelişlere kadar ne çok
alanda etkili olduğunu biliyor muyuz? Elbette bilmiyo-
ruz, elbette düşünmüyoruz, elbette aklımıza bile getir-
miyoruz. Ama bunun nedenleri var.
•••
Bu nedenlerin başında 'duygularımıza önem verme-
mek', 'duygulara değer vermeyi küçümsemek' geliyor.
Duygularını açıklamayı zayıflık, onları saklamayı güçlü-
lük sayan yaşama ideolojimiz duygularla ilgili yanımızı
yok sayarak yaşamayı öğrettiği için de onların yerine
başka kavramları yerleştirerek doyumsuzluğu sürdürü-
yor. Geleneksel toplum yapımızın üzerinde durulması
gereken en önemli yanlanndan birisi de budur. Oysa
geleneksel yapımızın ekonomisi. sosyolojisi, tarihi, poli-
tikası üzerinde çok durulmuştur, ama psikolojisi üzerin-
de hiç durulmamıştır. Onun için de geleneksel toplum
yapımızm birçok yanının değişmekte oiduğu, ama o ya-
pıya bağlı psikolojik değerlerin, davranışların bugün de
sürmekte oiduğu göz ardı edilmiştir. Oysa çektiğimiz sı-
kıntılarm önemli bir kaynağı budur.
•••
insanlar arasında özgür sevginin kurulmasım engel-
leyen önemli bir neden İnsanlar arasındaki ilişkinin çı-
karlar üzerinde kurulması'd\r. Geleneksel toplum yapı-
sının aile içinden başlayan insan ilişkileri, karşılıklı top-
lumsal rollere bağlı çıkar ilişkileridir. Bu ilişkiler de-
metinde 'sevgi' denilen duygu aslında çıkarlara bağlı
beklentileri simgelemektedir. Onun için de beklenen çı-
karı sağlamamak', sevmemek' anlamına gelmektedir.
Karşılıklı çıkar ilişkisine dayalı yapıianmalarda özgür
sevginin kurulması olanak bulamaz. Bu çıkar ilişkileri-
nin gizli kalması, yüksek ölçüde beklenti olmasına kar-
şın hiç beklenti yokmuş gibi davranılması durumun ör-
tülmesini gerektırmekte, bu örtü yerine de sevgi' söz-
cüğü kullanılmaktadır. Ailesinin ıstediği kızla evlenmek
istemeyen oğul. ailesini sevmemekle suçlanmakta; sı-
navında başarılı olamayan öğrenciye 'ailesini sevip
sevmediği' sorulmaktadır Oysa burada örtülü olan "ıs-
tenen kızla evlendiğı zaman ailenin karar üstünlüğü' ve
'çocuklarının başarısına duyulan ozlem dir. Bunları yap-
mamanın ya da yapamamanın aileye duyulması gere-
ken sevgiyle ilgisı yoktur.
•••
Bütün toplumsal ilişkileri 'metalaşma 'kavramı içinde
örgütleyen kapitalist sistem ise özgur insan sevgisi'
önündekı yapısal engeldir. Bütün insan ilişkilerini 'sen
bana ne verdin? - benim bunda payım ne?' kurgusuna
dayayan sistemde çıkarsız, beklentisiz duyguları 'irras-
yonel-akıldışı' sayan yaşama ideolojisi 'sevg/'davranı-
şına yer vermemektedir. Sevginin yerine konmaya çalı-
şılan duygusuz cinselliğin hüznüyle çıkar ilişkilerinin
konformizmi kapitalist sistem insanının doyumsuzluğu-
nu simgelemektedir.
•••
Özgür insan sevgisi'. kişilik gelişimini tamamlamış,
ruhsal olgunlaşmasını bütünlemiş insanlar arasında ya-
şanabilir. Bu gerçek 'sevgi' içinde ne mülkiyet egemen-
liği yer alır, ne de çıkar beklentileri bulunur. Sevginin
karşılığı sadece ve sadece sevgidir. Sevgi sanılan örtülü
yatırımın karşılığında tapu senetlerinin, başarı belgele-
rinin, insan bağımlılığının beklendiği ilişkilere 'sevgi'
adı verilmesi hazin biryanılgıdan başka bir şey değildir.
Bugün 'sevgi' için mesajlargönderirken.çiçeklerseçer-
ken bunları da düşünelim diyorum...
Karayalçın Eski$ehir'de konu$tu:
Terörü önleyemeyenler
bîzi eleştirmesin
TLREYKÖSE
ESKİŞEHİR - SHP Genel
Başkanı ve Başbakan Yardım-
cısı Murat Karavalçın. Tür-
kiye'nın zor günler >aşadığını
söyledi. Karayalçın. 7 >ilda te-
rörü önleyemeyenlerin 8 aylık
hükümeti eleştirmeye haklan-
nm olmadığını behrttı ve terör
örgütünün finans kaynaklannı
ANAP döneminde el'de ettiğini
öne sürdü.
Karayalçın, partisinin seçim
gezilerini dün Eskişehir'de sür-
dürdü. Odunpazan Meydanı'-
ndaki mitingde kar altında
bekleyen yurttaşlar. "Temiz li-
der, temiz topJum". "SHP üe
büyük ufuklara". "Temel Aras'-
m sürgünü durdunılsun-Tüm
Haber-Sen" pankartlan taşıdı-
lar. Konuşmasında bölücü te-
rörün 10 yıl önce başladığını, 8
yıllık ANAP hükümeti döne-
minde sürdüğünü anımsatan
Karayalçın. "Dediler ki, 3-5 eş-
kıyanın işi. önemli değil. Biz. bu
işı bitiririz. Şimdi. terörün sona
erdirilmesi için bize 5 yıl laam' 7
yılda niye bitiremedintz bu işi?
Neden 8 avlık hükümeti eleştiri-
yorsunuz? 5 yıl la/ım devip, 8
ayuk hükümeti eleştirmek, siya-
si vicdana sığar mı? Bölücü terör,
ANAP /amanında finans kay-
naklannı elde eünistir" dedi.
Karayalçın, ortadirek edebi-
yatı yapanlann. "ortadireği tam
ortasından yıktıklannı, kırdıkla-
nnı" söyledi. Sürgüne gönderi-
len Temel Aras'ın küçük çocuk-
larının taşıdığı "Babamızı isti-
yonız" pankartma dikkat çeken
Karayalçın, sendikal örgütlen-
me İconusundaki görüşlerini
anlattı. Karayalçın, " 'Bu nasıl
devlettir ki. memuruna sendika
hakkı vemııyor? Olur mu böyle
devlet' diyorlar. Gerçekten ol-
maz. Bu, ortadirek edebiyaö
yapanlann, hiçbir şey yapma-
malannın sonucudur. Merak
etmejin, teminatı benim "dedı.