Katalog

SAYF/ CUMHURİYET 2 14 ŞUBAT1994 PAZARTESİ İster bir tek kırmızı gül, ister lüks bir otelin nimetleri... Ama siz siz olun da sevgilinizin gönlünü almayı unutmaym; bugün Sevgililer Günü Sevgi,sevgiliylebirlikteölümsüzleşirMUHARREM AYDIN Ne çabuk geçti... Oysa bir önceki yıl kutknan Sevgililer Günü daha "dün" gbı! Ancak aradan geçen za- man çoğu şeyı değıştirdiği gibi. sevgi birliktel ği v aşayançoğuikilinin"ku- tuplan" da değişti. Başka aşklarla tanışıldı başka sevdalara kucak açıldı, başka sevgililerle ilişkilere te- mel hazrlandı. Ancak değişmeyen tek şey sevginin varlığı oldu. Bugün 14 şubat. Bugün takvim yapraklan bile, bir diğerine geçer- ken coşkuyla kıpırdadı! Çünkü 14 şubat, Sevgililer Günü'ydü! Yani bugün... Yalnızca tarihin yapraklan mıydı kıpırdayan? Elbette hayırî fn- sanlan bir düşünün. Genç olan ve kendisin. genç hisseden... Dahası, içinde, adına sevgi denen ve insanı aJıp alıp uzaklara götüren o duygu- vu hisseden ınsanlan... Kalpler kıpır kıpır Onlann da kalpleri bugün kıpır kıpır. Sevgi denilince, akıllara yalnı- zca insan gelmemeli. İnsanlar kadar: şafak vakti uykudan kalkan kuşlar. sonsuzluğa kanat çırpan martılar. ormanda gezinen cey- lanlar. ağaç kovuklannı mesken tutmuş sıncaplar ve daha nice canlı için değil mı sevgi0 Edip Cansever. her ne kadar "Yalnızlık sevmeyi bilmeyenlerin ıcadı" diyorsa da siz yine de sevgiden vazgeçmeyin. Yalnız olmayın! Bir kez bile olsa öğrenmeyi deneyin. En azından 14 şubatta...Se\gı"yenelernelerekleni- Aziz Valentin'in olduğu gun Türkiye sınırlan içinde, Tahir ile Zühre. Kerem ile Aslı, Ferhat ile Şirin'in karasevdalanna yüz>ıllar boyunca yeni "beyaz sa)falar"eklendi. Dışandaise "çağdaş" Romeove Jülieflere elbette günümüzde bile rastlanabiliyor. Ancak akla gelen ilk soru şu: Peki bu Sev gilil.er Günü nereden çıktı? Roma İmparatorluğu döneminde \ aşamış ilk Hıristiyanlardan birisi Valentin. İmparator Claudius Gothicus'un gazabından Hıristiv anları kurtarmış, ama kendisini fedaetmış. Çünkü kafası kesilmiş. Zaman gecmiş ve Vatikan, Valentin'e. "aziz" unvanı vermiş. Papa Julius, Roma'daki bir kiliseye onun adını vermiş; Roma kapılanndan biri de zamanla onunadıylaanılırolmuş. Bir inanışa göre. Aziz Valentin'in kemikleri. Roma'daki Santa Praxedes'te bulunuyor. Bürokrasiye meraklı Roma İmparatorluğu. Aziz Valentin'in ölüm gününü de tarihekaydetmiş: 14 şubat 273. 15 şubat ise vıneeski Roma'da bir festi\ale rastlarmış. Tannça FebruatoJunoonurunayapılan Lupercalıa Festivali, ev lenme çağındakı tüm gençlerin günüymüş. Evlilikçağınagiren bütün genç kızlann adlan bir çörnleğe konulur \e genç erkeklcrde buradan kura çekermış. Valentin'in ölümüyle bu pagan festivali arasında nasıl bir bağlantı kurulduğu ise bugün bile anlaşılmış değil. Ama Romalılar, İngikere'yi işgal ettiklerinde bu efsaneyi de beraberinde taşımışlar. Hıristivanlığı kabuledenlerde zamanla bu pagan inancını benımsemişler. Özellikle İngilizce konuşulan ülkelerde Aziz Valentin'in ölüm günü. Sevgililer Günü olarak benimsenmiş. Acaba Aziz Valentin'in hiç aklınagelırmi>di.öldüğü günün. aslında ölümsüzleşeceği gün olacağı?.. Parfüm kesecikli kartlar Haber Merkezi -1790-1840 yıllan arasında Sevgililer Günü'nde gönderilen kartlann çoğu kalp calmaktan çok kalp kırmayı hedefliyordu. "Mutlu aşk yoktur" sözünü en iyi bu kartlar açıklıyor olsa gerek. 1830-1840 yıiian arasında gönderilen ve sev giliye duyulan nefreti en güzel yansıtan kartlann çeşitli örnekleri Londra'da Christie's'de satışa çıkanldı. Satışa çıkanlan kartlardan binnde bir kadın sevgilisine açık bir şekildc "aptal" olduğunu yazarken bir diğerinde ise bir erkek. aşkına "dilini eşekarısı soksun" temennisınde bulunuyor. Sevgi yerine nefret belirten Sevgililer Günü kartlannın çoğu kalitesi düşük kağıda basılı. Bunun nedeni ise sevgiliyene kadardeğersiz olduğunu hıssettırmek. Bu kartlann esasamacı, kartı alacak olanı üzmek ve ıncitmek. Posta parasını gönderenin değil de alanın ödediğı sıstemın uygulandığı dönemde. Sevgililer Günü'nde aldıklan kartlarla kalplen kınlan genç kızlann babalan, paralannıngeri ödenmesıni istedi. Christie's'de satışa çıkanlan Sevgililer Günü kartlan arasında romantik olanlar da yok değil. Romantik mesajlann içinde en dikkat çekeni 1813 tarihli el yazması bir aşk mektubu. Mektup şu satırlarla sona eriyor: "\Ie\simler. değişse, çiçekler ölse de / Hep senin yanında olacağım / Jane, sevgilim olduğunda / Bir daha Sevgililer Günü'nü anmavacağım." Hepsi başlı başına bırer sanat eseri olan aşk mektuplannın çoğu orijinal kılıflannda günümüze kadar saklanmış, 1860'larda parfüm kesecikli olarak üretilen Sevgililer Günü kartlan arasında Viktorya dönemi parfümcülerinden Eugene Rimmei tarafından tasanmı yapılanlar, yaklaşık 10 milyon değerinde. Pamuk ve yünden yapılan keseciklerin parfümü uçtuğu halde kartlardakı romantızm yaaldıklan günkü kadargüçlü. Î870yihnda Sevgililer Günü'nde gönderilen kartlardan binnde şöv le yazıyor: "Ylutlu Aşk / Kalpleri bir olanlar mutludur. / Onilar katıksız aşkla birbirlerine bağlanmıştır. / Onlar barışı te huzuru içlerinde hissederler / Tıpkı cennettekiler gibi..." Sevımli Sev gılilerGünü kartlan 11 şubatta Christie's'de satışa çıkanldı. yor paylaşılabilmesi için. Ancak bir "li" eki bile çoğu şey i o denli değiştı- rebiliyor. farklı birnoktayagetirebi- liyor ki... Bu değişim ve farkın aynmı en çok da 14 şubat günü. va- ni Sevgililer Günü'nde duvumsanı- yor. RamazaıTa denk gelince Ancak bu vıl, St. Valentineıngü- nümüze "miras" bıraktıeı vevüz\ıl- lar bovu kutlanan Sevgililer Günü. Ramazan ayının "azizliğine" uğra- dı. Çünkü örneğin İstanbul'daki bazı diskotekler. Ramazan olması nedeni) le 14 şubat ıçınözel birprog- ram hazırlamadıklan gibi. bu gün kapılannı açmavacak. Bu üzüntülü haberden sonra sıra •"sevinçlj" haberlere geldı. Çünkü sevgililerin imdadına vıne lüks otel- leryetişti. Nasıl mı?Sevgilileridüşü- nerek hazırladıklan paket >a da tek gecelik, romantızm kokan. kırmızı güllerle daha da özelleştınlen kimi programlanyla... Bunlardan The Marmara İstan- bul Oteli'nin 14 şubat "arusına" Pa- norama Restoran'da hazırladığı Sevgililer Günü vcmeği. çiftleri mum ışığı ve piyano müzığı eşliğin- de bekliyor. Saat 18.30'da başlaya- cak akşam yemeğinde, mönü, so- mon ve alabalık. konyak ile tatlan- dınlmış kerevit çorba, gev rek salata. aşk pastası. kahve ve pötifürden oluşuyor. Bayan misafırlere bir kır- mızı gül de ücretsiz olarak venlecek. Cafe Marmara'da ise kalp biçimin- deki pasta ve çikolatalar satışa su- nulmuş durumda. Sevginin fiyatT "Sevgjnızi Ölümsüzleştirin!" slo- ganıyla yola çıkan Svvissotel'in ise bu özel gün ıçın düzenlediği progra- ma La Corne D'or Restoran'da 600 bin. Miyako Restoran'da 550 bin. Svvissfarm'da 475 bin. Cafe Suıs'te ise 450 bin lira karşılığında katılabı- lirsıniz. 12-14 şubat arasındakı Sev- gililer Günü paket programı ise bir gece ıkı kışı konaklama, açık büfe, pazar günü brunch. Health Club'ın tüm olanaklan dahıl 110 dolar. Bu özel günü, hayatınızdaki özel kışivle. Hyatt Regenc) İstanbul Oteli'nde kutlamavı tercih ederse- Şarkçıbanıyla mücadele planı ANKARA (ANKA) - Türkiye'de özellikle Adana. Şanlıurfa ve Hatav başta olmak üzere Güney ve Günev doğu Anadolu bölgelerinde vaygın olan şarkçıbanına karşı Dünva Sağlık Orgütü destcği ile bir mücadale planı hazırlanıyor. Şağlık Bakanhğı ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından ortak hazırlanacak şarkçıbanının kontrol altına alınması çalışmasına ilk olarak Adana'da düzenlenecek bir "vvorkshop" ile başlanacak. 15-18 şubat tarihleri arasında düzenlenecck 'vvorkshop'ta 'leishmaniasia" adı venlen şarkçıbanı hakkında Dünya Sağlık Örgütü'nün tropikal hastahklar bölüm başkanı ve iki uzman Türk doktorlanna bilgı verecek. Kızılırmak Deltası sabırla direniyor Sevgililer Günü, bu yıl Ramazan'a denk geldL.Genç sevgililer, gönüllerindeki eğlenceleri yaşayamayabilirler. Ama kimse üzülmesin, elbet bu koca İstanbul'da sevgililerin 'kaçamaklanna' kucak açmış pek çok 'mekan' vardır; tabii bedelini ödemek koşuluyla. nız. mum ışığında sevgılilere özei kokteyli yudumîarken, viyolonistin yalnızca sıze özel çalacağı parçanın romantızminı yaşavabilirsinız. Bir kırmızı gül ve hatıra fotoğrafı. otelin ıkramı! Sevgililer için kokteyl Spasso İtalyan Restoran'daki ak- şam yemeğı ise, Sevgililer Günü kokteyli dahıl 550 bin. Agora Res- toran'dakı açık büfe ve özel tatlı bü- fesı ise kışı başına 400 bin lıra olarak belirlenmiş. Spasso Restoran'daki akşam vemeğınden sonra odanıza çıkıp şampanva içmek. kırmızı gül ve kalp şeklındeki pastavla karşılan- mak. pazar günü ise başbaşa bir kahvaltı vapmak. sağlık merkezinde gün bovu ovalanmak. Saray Lobı Lounge'da pivano eşliğinde akşam çavı ıçerek Sevgililer Günü'nü nok- talamak ısterseniz çift kişi için 250 dolan gözden çıkarmanız gereki- vor. SUNAY DEMtRCAN Bugün banndırdığı 309 kuş türü ile ülkemizin en zengin kuş alanla- nndan biri olan Kızılırmak deltası. Kızılırmak'ın binlerce yılda Ana- dolu'nun bereketli topraklannı taşı- yıp biriktirmesi sonucu oluşmuştur. Tarih boyunca Kızılırmak, Ana- dolu'nun sadece topraklannı kopa- np getirmemiştir; Anadolu uygar- lıklan da tarih içinde, ırmağın dur durak bilmez akıntısına kapılıp del- tada konuk olmuşlardır. 2!aman, kuş misali uçar gjdermiş. ama neylersiniz ki kuşlar da zaman misali yok olmaktalar. Hititler'in baş belası Kaskalar MÖ 1800'lerde deltada kuş sayarlarmıydı bilinmez. ama yaşadıklan sürece bir Lıdyalı- lardan, birdedenizkartalından çek- tiklennı söyleyebilınz. 2.5 metreye yaklaşan kanat açıklığı ile Avrupa'- daki en büyük >ırtıcı kuşlardan bın olan denizkartalının 197O'lı vıllara G,ünümüzden 3000 yıl öncesi paralann üzerine işlenen kuşlar 3000 yıl sonra hunharca öldürüldüler, yaşam alanlan kurutuldu, talan edildi. dek Türkiye'dekı önemli üreme ala- nlanndan biri Kızılırmak deltasıvdı. Sulak alan dolayındaki ormanlann -ki çoğu denizkartalının yuva ya- pması ıçın uygun ulu çınar ağaçlan- ndan oluşuyordu- ikı yıl içinde kesi- lmesi sonucu denizkartalının da bi- nlerce >ıllık Kızılırmak deltası serü- venı noktalandı. Biz yine Kaska- lar'a ve onlan saldınlan ile pür peri- şan eden Fngler'e dönelım. Fng Kralı Midas kulaklanyla uğraşadu- rsun. denizkartalı tüm haşmeti ile vine sahnede yennı alır; hazret bu defa gümüş sıkkeler üzennde arz-ı endam ederken a>ağına bir yunus balığı tutuşturmayı da ihmal etmcz. Her ne kadar kuşun yunusu pençe- leriyle kaldırması bilimsel yasalara aykınysa da. tanh boyunca bu gibi olaylan sorgulamak, ayıbın ötesin- de anlamsızdır. Ama gelin görün ki; 1970'lerde yörede yaşayan köylüle- rin kendi sıkkelerini basma haklan doğar çünkü; hazret bu defa köylü- lerin koyunlannı kapıp götürür. Kızılırmak deltasında 3000 yıl sonra yılda bir iki tane. o da sadece göç sı- rasında görülebilen denizkartalı için söy lenebılecek söz; "o, vaşayabilece- ği habitatı, yunuslar da efsanevi düş- manlarını >itirdiler" olabilir. Bugün tüm dünyada sadece 1500 çıft kadar kaldılaf. 1970'li yıllarda deltada 150 çift dolayında üre\en te- peli pelikanlann çoğu geçen 20 yılda vuruldular. Bir kısmı keyfe keder v urulurken, burada sıkı durun. bazılan da gagalanndakı deriden darbuka yapmak amacıyla vuruldular. Bilemiyoruz İskender ntm saz ola- rak ne kullanıyordu? Ama tepelı pelıkan gagasından mamul bir saz olmadığı kesin. Şu anda 6 çift tepelı pelikan deltada halen yaşama savaşı veriyor. Lidyalılar ile Medler'in güneş tu- tulmasıyla durdurabildikleri o ünlü savaşlannın yapıldığı alanda bu gün sulak alana toprak akışını. toprakla birlikte besin kavnağı sağlanımını kesen ve kimler bilebilir hangi u\- garlıklara dur diyen devasa bir baraj yapıldı. Lidyalılar'ın çömleklerini pışirip üzerine kuş motifi işledıkleri alanlar, gübreler ve tanm ilaçlan sa- yesinde kuşlar için yaşanmaz oldu. 1200'lerde Ceneviz gemilerinin ya- naştığı bir liman olan verde şimdı mantar tarlası gibi, çoğu yasadışı yazlık konutlar bitti. 3000 yıl öncesi paralann üzerine işlenen kuşlar 3000 yıl sonra hunharca öldürüldü- ler. vaşam alanlan kurutuldu. talan edildi. Ama Kızılırmak deltası. 150'si üreyen 309 kuş türüvie. tarihsel mı- rasinı da arkasına alarak inatla \e sabırla direniyor. Şampanyaiı brunch Conrad İstanbul Oteli'de sızi unutmuş değil. Gulızar Cafe'de jampan\alı brunch, Franaz pasta- nesınde özel olarak hazırlanmış kalp şeklındekı pasta ve çikolatalar sizlerı beklıvor. Bunun için Con- rad'ı aramanız veterli! İyi eğlenceler Ama siz vıne de "benım aşkım "benım" aşkımdır! İkimizın ilişkisi valnızca ıkımızı ılgılendınr! Progra- mımızı biz kendımız yapanz!" di- yorsanız. bıze "iyi eğlenceler" dile- mek kalır. Ancak siz vıne de onun için bir "hedive" almavı sakın unutmayın. Onu arayın. buluşun. değer verildiğıni. sevildiğini filan anımsa- tın. Bir tatlı söz. bir buket çıçek bile vcterii olacaktır. Bızdcn sövlemesi!.. İngiltere'nin en romantik erkeği LONDRA (AA) - Sev dıği kıza •<tddv umun işiklı skor panosunda 'Karrie. seni seıijorum. Benimleevlenir misin?' mesajıv la ev lenme teklif eden futbol hastası bırgazetecı. İngıltere'nin *en romantik erkeği' seçildi. PKmouth kentindeki Evening Herald gazetesınde muhabir olan Anthonv Abbot(29). dört \ ıl önce Leıchestcr Mercury gazetesindcçalışırken tanıştığı ve arkadaşoîduğu Karne'vı. Plvmouth Argle futbol tdkımının kendi sahasında oynadığı maça gitmeye zorlukla iknaetti. Maçın de\ re arasında da skor panosunda. "Karrie, seni seviyorum. Benimle evlenir misin?" mesajıv la oldukça şaşıran Karrie (31). seyircilerin coşkun alkışlan ve "Haydi, seni se>en gence e>et de" bağınşlan arasında Anthonj 'ye 'evet'dedi. Sheadlı birdergiileCadbury çikolata şirketinin ortaklaşa düzenlendiği vanşmada İngiltere'nın en romantik erkeği seçilen Anthony Abbot, Hong Kong ve Bali adalannda iki haftalık bir tatil ödülü kazandı. Anthony'veödülünü Dorchester Oteli'nde düzenlenen bir törende film yıldızı Britı Ekland verdi. Daha sonra meslektaşlanna bir açıklama vapan Anthony Abbot.' Karrie') edaima hatırlavacağı romantik birjest vapmak amacıyla bö\ le bir ev lenme teklıfinde bulundum' dedı. Çift. geçen ay hayatlannı birleştirdi.