Katalog

15 ARALIK 1994 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Cumhurbaşkanı Demirel, düzenlediği basın toplantısında Bosna'daki Müslümanlara güvence verdi: Boşııaklar yalııız bırakılmayacak Cumhurbaşkanı Sükyman Demirel, Kazablan- ka'da maraton göriişmeler gerçekleştirdL LALE SARIÎBRAHİMOĞLU KAZABLANKA - Cumhurbaş- kanı Süleyman Demirel, Türkiye'nin yanı sıra Malezya, Bangladeş ve Iran'ın Bosna'ya Birleşmiş Milletler güvencesi altında asker göndermeye hazır olduklannı açıklayarak Boş- naklar'ın yalnız bırakılmaması ge- rektiğini söyledi. Demirel, "Bosna'da bundan sonra ne olacak" sorusunun önem taşıdığını kaydetti. Cumhurbaşkanı Demirel, Islam Konferansı Örgütü'nün (tKÖ) Dışiş- leri Bakanlan toplantısının uzaması nedeniyle sorunlu başlayan 7. zirve konferansı için gittiği Fas'ın Kazab- lanka kentinde, 18 ikili temas ile ma- raton göriişmeler gerçekleştirdi. De- mirel, bu kapsamda 9'u devlet ya da cumhurbaşkanı, 1 cumhurbaşkanı yardımcısı,6bakan, 1 dışişleri baka- nı ve İKÖ Genel Sekreteri Hamid El Gabkjj ile bir araya geldi. İKÖ zirvesinin uzaması ûzerine Türiye'ye dönüşü geciken Demirel iki gûn içinde yaptığı maraton temas- lar hakkında bilgi verdi. Cumhurbaşkanı Demirel, Bos- na'da BM şemsiyesinin devam etme- si, tngiltere ve Fransa'nın buradan askerlerini çekmesi ve yeni birliğin istenmesi durumunda, Türkiye'nin yanı sıra Malezya, Iran ve Bangla- deş'in ek asker göndermeye hazır ol- duklannı açıkladı. Demirel, bu ülke liderlennin ikili temaslar sırasında kendisine bu yönde açıklama yaptıklan- nı belirti. Demirel, "Ama BM şemsiyesi kal- karsa ne oJur" soru- sunu da önem taşı- dığını, sıkıntısını gizlemeyerek dile getirdi. Bosnalı- lar' ın mücadelesin- de yalnız bırakılma- yacaklannı açıkla- yan Demirel, "Buraya geöş sebebim debu"dedi. Camibunahmı Bosna temas grubu da Kazablan- ka'da yeniden toplandı. Afganistan Devlet Başkanı Burha- nettin Rabbani de Demirel ile yaptı- ğı görüşrnede, ülkesinde Diyanet Vakfi'nın Özbeklerin yoğunlukta ol- Cumhurbaşkanı, Ingiltere ve Fransa'nm Bosna'dan askerlerini çekmesi halinde Türkiye, Iran ve Malezya'nın ek birlik göndermeye hazır olduğunu açıkladı dugu kuzey bölgesinde "mezan şe- rif"yaptırmasından duyduğu rahat- sızhğı dile getirdi. Caminin hükümet tarafından yaptınlmadığını belirten Demirel, Rabbani'ye Türkiye'nin gû- venilir, akıllı, açık, dürüst dış politi- ka izledigini belirterek, Afganis- tan'ın içişlerine ka- nşılmadığı güven- cesini verdi. Demirel, dûn sa- bahki ikili temasla- nndan bir diğerini de lran'a yakınlığı ile bilinen ve Türki- ye ile ilişkileri so- ğuk olduğu gözle- nen Tacikistan'ın geçen ay seçilen -"*"^~"1 ^™"" Cumhurbaşkanı İmamali Rahmandu ile yaptı. Demi- rel, İKÖ zırvesine gözlemci olarak katılan Hırvat Başbakanı, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Aliya tzzetbegoviç ile de göruştü. Denktaş, Demirel ile görüşmesin- den sonra gazetecilerin sorulan üze- rine KKTC'de nısan ayında yapıla- cak Cumhurbaşkanlığı seçimlerine adaylığını koymayacağını yineledi. Denktaş. AsilNadir'in adaylık olası- lığı konusunda anayasaya uygun ki- şilerin aday olab:leceklerinı belirtir- ken "Böyle bir şey görüşmedik. Dü- şündüğünü de sanmjyorum" dedi. Denktaş, Avrupa Birlığı'nin Rum- lann birliğe girmeleri konusunda önümüzdeki günlerde alacağı karara göre, Türkiye ile entegrasyonun baş- latılacağını söyledi. Terörle mücadele İKÖ'nün Dışişleri Bakanlan top- lantısında Türkiye'nin öncülük etti- ği "ulusal terörle mücadelede dav- ranış ilkeleri" kabul edıldi. Böylece İKÖ tarihinde ilk kez. terör konusun- da Jcarar alınmış oldu. Umman'ın radikal dincilerin de karar kapsamına alınması önerisi ise kabul görmedi. Kıbns konusunda güven arttıncı önlemler paketi üzerinde Türk ve Rum toplumlannm müzakereleri sür- dürmesi kabul edilerek KKTC tezi doğrultusunda kuvvetli bir karar çık- mışoldu. Bosna-Hersek ve Azerbay- can konulannda da olumlu karar suretleri ortaya çıktı. GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 31.12.1993 ve 31.12.1992 Tarlhlerinde Sona Eren Yıllara Ait Aynntriı Bilançolar (1.000 TL) MTlfVMlKUII l-DonenVarlıklar A-HazırDe$erter 1-Kasa 2-Bankala/ 3-Oıö«HazırDejerler B-Manku<Kıymefler 1-HısaeSeneoer 2- Ozel Kesım Tarıvıl Sene* ve Bonolar 3-Kanxj Kes'fm Tahvn SeratveBcnolar *• Dıjer Memuı Kıymefler S- Menkul Kıymet De$er DuçJduju K C- Ks» Vadetı Tean AiacaUar 1-Alcılar 2-AiacakSenaitar 3- Alacak SernOen Reeskoıtu H 4- Venlw Depozıto ve Temınstlv 5- Oı$er K.sa Vaael' Tıcan Alacakl $• Şupfıe. Alacaklar Kâr Karvlıjı H D- Dv0er Kısa Vaaeıı Alacaklar 1-OrUKianlanAlacaklar 3- Bagiı Ortaklıklardan Alacaklar 4-KısaVadelt 09er Alacaklar > Şupheft Alacaklar Karsıltğı l-ı E-Sttklar 1- Ham MaOde ve Malzeme 2-YanMamulier y A n Mamuller 4- Mamulter 5-Emtıa 7- Sk» Defler OusMıju Karsılıjı 8- Verılen Sıparı; Avanslan F- OJer Oonen Vart*!ar ll-DuranVart*lar A- Uzun Vadah Tıcan AiacaKlar 1-Akolar 3- Alacak Senetler Reeskontu I-) 4- Vecılen Depozı» ve Temınallar 5- Dıjer Uzun Vadelı Tıcan Alacakl 6- Şuphel, Alacaklar karalığı • B- Oıjer Uzun Vadetı Tcan Aıacaklar 1-OrtaklardanAlacakiaf 2- Iştraklenlen Alacaklar 3- Bailı OrtaUMvdan Alacaklar 4- Kısa Vadelı D«Jer Alacaklar 5- Şuphe» Alacaklar Karsılıjı (-) C- F.nansal Duran Varlıklar 1-BağlıMMulKıyıncıler 2-Ba$lıMenMKıym DeğerDuş Ka 3-lşCrakler 4- tştıraklere Sennaye Taahhutle 5- l?lwaı<ler Oeğeı Dûşukluğu Ka 6-BaSlıOruklunar 7- Bağtı Ortatlıkıar Ser TaahhuC 8- Bağlı Otakiıklar DeJ DVJSUK Ka 9- Dığer Finansaı Ourar. Varlıklar D-MaddıOuranVariıklar 1-ArazıveAraalar 2- Yerusîu ve Yerattı Duzenlerı 3-Bınalar 4-Malune. Tesıs veOhazlar 5- TasrtAraç vo Gefeçten 6-Dösem «e Dnmtnsiar 7- D'Oer Maddı OınnVatUılar 8- B.rHms AmomsnanUr (-) »- Yapılmatta Otan Yabnmtar 10- venıen Sıpans Avanslan E- Maddı Olmayan Duran Varlıklar 1- Kurulus veTestuiatlanma Gıde 2-Haktiu 1- Arastırnuı ve Ge'ıştırme GOer 4-Ot$erMaddıOtmayati Duran Van 5-VenlwAvar»lw F-Dıjer Duran Var!*«r AMıf (Vaıiıktarl Toolamı NaamHesaplar CanDonem 3112,1993 453 08! 22 118388 4 516056 85194S2 55 024 519 200000 34 86S114 -6158682 1560670 442135 10.200.000 2.133.324 1681461 -2937.216 1878947 27 067 526 63543 981 82567 331 1560670 634 699 442135 741000 193543 856 315001078 HStHUOMIM OncekıDOfiem 31 12 1982 159476 1675092 7541660 2263552 12 019183 2254 039 844087 864 682 1055 500 -877 489 370251 3825295 1200176 138879 1876780 370 251 31 464 409 2.625910 34 090.319 79897 324 GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 31.12.1993 ve 31.12.1992 Tarihlerinde Sona Eren Yıllara Ait Ayrıntılı Gelir Tabloları (1.000 IU A-BnjtSatışlar 1- Hısse Senetteri ve Geçici llmûhaber Sat 2-0zelKesımTahvılSatışlan 3- Fınansman Bonosu Satışları 4-DığerOzel Kesım Sen veBonoSat 5-Devlet Tahvıiı Satışları 6- Hazıne Bonosu Satışlan 7-DığerKamuKesımıSen veBonoSat 8- Dığer Menku1 Kıymetlef Satışları 9- Aracııık Komisyonlan 10-Dığer Hızmet Satışlan B- Satsşlardan Indınmler 1- Satış Iskontoları (-) 2- Dığer Indınmler (-) C-NetSatışlar D-SatışlannMalıyetıH Brut Satış Kârı veya Zaran E-FaalıyetGıderlen(-) 1- Araştırma ve Gelıştırme Gıderlerı (-1 2- Pazarlama, Satış ve Dağrbm Gıderlen (-\ 3- Genel Yönetım Gıderlen (-) Esas Faalıyet Kârı veya Zaran F-DtğerFaalıyetlerdenGeiırlerveKârlar 1- Işhraklerden Temettü Gelırlerı 2- Bağlı Ortaklıklardan Temeöû Gelırlen 3- Faız ve Dıjer Temeftu Gelırlen 4-Faalıyetle llgtlı Dığer Gelır ve Kârlar G- Dığer Faalıyetlerden Gıderler ve Zarartar (-| H-Fınansman Gıderlen (-) 1- Kısa Vadelı Borçlanma Gıderlen (-) 2- Uzun Vadelı Borçlanma Gıderlen (-) Faalıyet Kân veya Zaran I-Olağanustu Gelırierve Kârlar 1- Konusu Kalmayan Karşılıklar 2- Öncekı Donem Gelır ve Kârlar 3- Dığer Olağaiustu Gıderler ve Zararlar J- Olaöanustu Gıderler ve Zararlar (-) 1- öncekı Dötem Gıder ve Zararları (-) 2- Dığer Olağanustu Gıderter ve Zararlar (-) Donem Kârı veya Zaran K- Odenecek Vergı veya Dığer Yasal Yukümlülük- ler Net Donem Kân ve Zaran 131403260 2 758090.177 167 604.895 87 808476 34.378.696 31.12.M 3179.285.505 3179285505 3061337 066 127 948.439 87 688645 14304 827 73 383818 2 849647 76668320 28.108941 808 716 152672 637 070 40259794 79.517.967 28106941 91668820 808716 789 743 91687 793 42402294 49.285.499 OtKtkiDtMin 31.11S2 1071575953 78088751 114.355 170.932.772 805254.239 2728 730 599 960 13857146 1.071575953 1.056656.554 14919399 21572705 21572 705 2500 70972 11101329 3921934 -6 653306 11174 801 1004 3921934 598.557 598 557 338509 260048 I-Kısa Vadelı Borçlar A-FınansalBorçlar i-BankaKredılen 2- Uzun Vadeiı Kredı Anapara Tak ve Fa 3- Tahvıı Anapara TaksıOerı ve Faız 4- Çıkanlmıs Bonolar ve Senetler B5[>9e B-Tcar'Borçtar 1-Salıcılar 2-BorcSeneOerı 3-Borc Senetterı Reeskortu H 4- Alınan Depoı* ve TemnaOaf S-D^erTıcarıBorçlar C- r>5er Kısa Vadelı Borçlar 1-OrtauaraBorcıar 2-lştıraklereB«xçlar 3- Bağlı Ortakıtklara Borclaf 4-0«necekGıılerler b- Odenecekver9' Harc ve Dı^er Ke 6 - f i veîak BağlananDevielAlac 7- Kısa Vadelı D>g>r Borçlar f> Alınan Sıpanş Avanslan E- Borc ve GOer Karşılıklan 1-VeroıKanjılıUan 2-Oı^er Borç ve G«ttr KarsılMan IHJzun Vadelı Borçlar A- Fınansal Bcfclar 1- Banka Kredılen 2- Çıkanlmıa Tahv>ller 3- ÇıkanKms Oığer Menkul Kıyroet 4- Dıger F<narsa< Borclar B- Tıcarı Bofçıar 1- Satıcııar 2- Borç Senelle». 3- Borc Seneııerı Reeskortu l-l 4- Aiınan Depozıic ve Temtnatlar 5- f>ğer Tcar Borç.ar C- Oığer Uzun Vadelı Borclar 1-OrtaklaraBcrçlar 2- Islıraklert Borclar 3- Bağlı OiakMdara Borclar 4-Ert veTak Ba^lanafi Devleı Aiac 5- Uzun Vadalı Dıjar Borclar O- Alınan Sıpans Avanslan E- Borç ve Gıder Karşılıklan i - Kıdem Tazmınaiı Karsıııkları 2- Dığer Borc ve Gıder KarjılMar Ill-Ûzsermaye A-Sermaye B-SermayeTaanhuOen C- Emısyon Pnmı D- VerHden Oeğerleme De^er Artışl 1- Duran Varlıkjardan OeQer An 2 istraklerden Değer Aröşı E- Yeaeklec 1- Yasal Yedekler 2-SlatuYedekıer 3- Öze> Yedekler 4- Olağanustu Yedekler F-Yenıleme Fonu G-NetOonemKân H-NetDönemKirıM l-Gecmı»YıllarZ»rarian(-| Pasıt ıKayrok'.ar| TopUn» Nazım Hesaplar uarıüorıem 31 12 1983 670802 1310 339 235223 24 263 412 927 143 130 726 15833986 42 402294 1562154 267414 2486275 24 044 093 42402294 33.000000 18969022 1552154 880557 105560365 193543855 315001078 739 054 186008 •19 871 338509 303318 669 014 237486 2256.156 1023 087 3X509 303318 15000000 11993272 280041 T37TTJ2T 30415976 34 090 319 79 897 924 DENETÇİ RAPORU ÖZETİ GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.S. GENEL KURULU'NA Ortaklığın Unvanı : Gloöal Menkul Değerter A Ş Merkezı :BuyûkdereCad No 100-102,Kat 15-16Esentepe.lstanbul Sermayesı 33.000 000 000 - TL Faalıyet Konusu Sermaye Pıyasası araçlarının alım ve satımında aracılık DenetçıveyaDenetçılennadı OğuzErgun vegörevsûrelerı.ortakveya 1yıl,ortakveşırketpersonelıdeğıl sırketpersonelı olup olmadıkları Katılınan Yönetım Kuruluve Yönetım Kurulutoplantılarınakatılınmamış.ancaktoplantılar hakkında yapılan Denetleme Kurulu Yönetım Kurulu Başkanı ve Genel Mudürden bılgı alınmıştır toplantılarısayısı Ortaklık hesapları. defter ve 11 Mayıs, 27 Tenvnuz, 25 Ağustos, 27 Ekım. 16 Kasım ve 29 Aralık 1993 belgelen ûzennde yapılan tarihlerinde muhasebe defter ve kayıtları ıncelenmış ve mevzuata uygun olduğu ıncelemenmkapsamı. hangı gorülmuştur tanhlerde ınceleme yapıldığı vevanlansonuç T T K nun 353 maddesının Yukandakı tarıhlerde ortaklık veznesınde 6 kez sayım yaplmış, sayım 1 'ıncı fıkrasının 3 numaralı sonuçlannın defterlere uygun okluğu görülmuştûr. bendı gereğınce ortaklık veznesınde yapılan sayımların sayısı ve sonuçlan T T K nun353 maddesının Ortaklıkveznesınde.araolıkfaalıyetınedenıylesaklanmaküzerealınmış 1 'ıncı fıkrasının 4 numaralı çeşıtlı kısı ve kuruluşlara artkıymetlı evrak bulunduğu gorülmuştur bendı gereğınce yapılan Inceleme tanhlerı ve sonuçlan Intikal eden şıkâyet ve yolsuzluklar ve bunlar hakkındayapılan ışlemler Faalıyet donemınde denetçıye ıntıkal eden soruşturma ve ıncelemeye konu olabılecek şıkâyet yoktur GlobalMenkulDeğerlerAŞnıni 11993-31121993donemı hesap ve ışlemlennıTürkTıcaretKanunu, Ortak- lık Ana Sozleşmesı ile dığer mevzuat ile genel kabul oormuş muhasebe ılke ve standartlanna göre ıncelemış bulunmaktayım Gorusume gore ıçerığını benımsedığım eklı 31121993 tanhı ıtıbanyla duzenlenmış bılanco. ortaklığın anılan tarıhtekı malı durumunu, 1 11993-3112 1993donemıne ait gelır tablosu.anılandönemeaıtfaalryetsonuçlannı gerçeğe uygun ve doğru oıarak yansrimakta, kârın dağıtımı onerısı yasalara ve ortaklık ana sozleşmesıne uy- gun bulunmaktadır Bılanconun ve gelır tabkısunun onaylanmasını ve Yönetım Kuoılunun aklanmasını oylannıza arzederım. Saygılanmla Oğuz Ergun Denetçı GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 1993 hesap dönemine ait Bağımsız Denetçi Raporu Global Menkul Değerler A Ş mn 31 Aralık 1993 tanhı ıtıbanyla'duzenlenmış bılancosunu ve bu tarıhte sona eren hesap donemıne ait gelır. fon akım, nakıt akım, satışların malıyetı ve ongorulen kâr dağrtım tablolannı ıncelemış bulunuyoruz Incelememız, genel kabul görmuş denetım ılke, esas ve standartlanna uygun olarak yapılmış vedolaytsıyla hesap ve ışlemlerle ılgılı olarak muhasebe kayıtlanmn kontrolu ile gereklı gorduğümuz dığer denetleme yöntemvetekn klerını ıçermıştır Sırketın 31 Aralık 1992 tanhınde sona eren yıla ait malı tabloları başkadenetçılertarafındandenetlenrnış ve 29 Nısan 1993tarıhlı raporlannda şartn olumlu goruş bıldınlmıstır Şartı olumlu göröşe sebep otan konulann yıl ıçınde dûzeltılmış olduğu tarafımızca tespıt edılmıştır Göruşumüze göre. söz konusu malı tablolar Global Menkul Değerler A Ş nın 31 Aralık 1993 tarıhındekı gerçek malı durumunu ve bu tarıhte sona eren hesap donemıne ait gerçek faalıyet sonuçlannı, Sermaye Pıyasası Kurulu nun teblığlerınde belırlenmış ve bir öncekı hesap donemı ile tutarlı bir şekılde uygulanan genel kabul gormuş muhasebe ılkelerıne uygun olarak doğru bir bıçımde yansıtmaktadır Istanbul. 31 Ocak1994 Basın 13932 Denet Yemınlı Malı Müşavırlık A.Ş OmurGunel birliğ] KLAUS KİNKEL: GümrükW # * gını ıstıyoruzSTR4SBOITIG (AA) - Avrupa Birliği (AB) dönem başkanı, Al- manya'nın Dışişleri Bakanı Kla- us Kinkd, Türkiye ile Gümrük Birliği anlaşmasını hâlâ imzala- maktan yana olduklannı söyledi. AB dönem başkanlığını Fran- sa'ya devreden Almanya Dışişle- ri Bakanı Khkel, Avrupa Parla- mentosu'nda yaptığı konuşmada, Avrupa Birliği ve Türkiye'nin karşılıklı olarak ilişkileri geliştır- mek istediğinı belirterek. bu du- rumun iki tarafın da yaranna ola- cağım söyledi. Tlişkilerin geliştirilmesi konu- sunda durumun kanşık ve zor ol- duğunu da ka> deden Kınkel. Dev- let Güvenlik Mahkemesi'nin. es- ki DEP milletvekilleri ile ilgili olarak verdiği mahkûmiyet kara- nna dikkat çekerek Türkiye'nin insan haklan konusunda üstüne düşen görevi yapması gerektiğini ilen sürdû. NATO'nun Bosna hesabı BRÜKSEL (AA) - NATO yet- kilileri. BM Koruma Gücü'nün (UNPROFOR) Bosna'dan çekil- mesi kararlaşanldığı takdirde. 45 bin NATO askeriyle birlikte üç uçak gemisi ve eski Yugoslavya topraklan için tahsis edilmiş hava kuvvetlerinde fazladan 70 savaş uçağına ihtiyaç duyulacağını bil- dirdiler. Reuter Ajaası'na konuşan kay- naklar, NATO Savunma Bakanla- n'nındün Brüksel'de yapılan top- lantısında UNPROFOR'un Bosna topraklanndan çekilmesıyle ılgi- li herhangi bir nihai planm onay- lanmadığını kaydettiler. Ancak NATO Avrupa Müttefik Kuvvet- ler Başkomutanı General George Joubvan, "en kötü koşullar- da"gerçekleştirilebilecek çekilme operasyonu ile ilgili bilgileri, ge- çen cuma gÜT-ü üye ülkelere gön- derdiğıni belirtildı.Amenkalı baş- komutanın değerlendirmesine gö- re, çekilme operasyonunda. 30 bin ilâ 45 bin asker ile bu birlik- lerin içinde yer alacak mekanıze piyade birliklen, istıhkam tabur- lan ve en az üç muhabere taburu- na gerek duyulacak. Batılı diplo- matlar, operasyonlan için ilk etap- ta 270 milyon dolar gerekeceğini, NATO'nun Bosna'da kalacağı her ay için ise 100 milyon dolarlık bir harcama yapılacagını bıldınyorlar. POLTTIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Çeçenya Krizi ve Turkiye Reuter Ajansı, önceki gün geçtiği haberde "Boris Yelt- sin, Çeçenya'da bir zafer kazanabilmek için prestijini ve geleceğini tehlikeye sokabilecek bir kumar oynadı" diyor- du. Yeltsin, AGlK'in Budapeşte'deki zirvesinde istediğini el- de edememiş, NATO'nun genişlemesine karşı itirazı Baş- kan Clinton tarafından geri çevrilmiş, Rusya lideri hiç is- temediği halde Karabağ'a AGİK çerçevesinde uluslarara- sı Barış Gücü'nün gönderilmesini kabul etmek zorunda kal- mıştı. fçeride ise ekonomik durum iyiye gitmiyordu. Otori- tesini sağlamlaştıracak bir başarıya gereksinmesi vardı. Çeçenya'da çabuk tarafından bir zafere ıhtiyacı olan yal- nızca Yeltsin değil. Savunma Bakanı Pavel Graçov için de Çeçenya çok önemli. Graçov, ordu hakkında araştırma ya- pan iki gazetecinin esrarengiz biçimde öldürülmesinden dolayı bir süredir basının ve muhalefetin şimşeklerini üze- rine çekiyor. Bu olaya kanştığı iddia ediliyor. Aynca uzun süre inkâr etmesine karşın Çeçenya'ya gizlice Rus gönül- lülerinin gönderildiğinin ortaya çıkması Graçov'u çok güç durumda bıraktı. Çeçenya'da askeri zafer, kamuoyunun dikkatinin dağıtabilir, Graçov'un prestijini yeniden kazan- masına yol açabilir. özetle, Yeltsin'le Graçov bir anlamda geleceklerini Çe- çenya'ya bağlamış durumdalar. Kumar tutmaz, Rus ordu- su Kuzey Kafkasya'da yeni bir Afganistan batağına sap- lanırsa, iki liderin de siyasal yaşamlan son bulabilir. Ancak Rus ordusunun Çeçenya'ya girmesi yalnızca yö- neticilerin kişisel sorunlarından kaynaklanmıyor. Çeçenya Rusya için her bakımdan çok önemli. Rusya Federasyonu'nda yaklaşık 82 özerk cumhuriyet ve "böl- ge" var. Çeçenya diğer özerk cumhuriyet ve bölgeler için çoktehlikeli birörnekoluşturabilir. Rusya'nın parçalanma- sı gündeme gelebilir. Aynca gerek stratejik gerekse petrol zenginliği bakımın- dan yaşamsal konuma sahip olan Kafkasya'yı etkinlik ala- nına almak isteyen Rusya, bu amacına ulaşmak için Çe- çenya'ya iradesini kabul ettirmek zorunda. Son olarak Çeçenya petrol boru hatlannın yolu üzerin- de bulunuyor. ••• Bunlan neden anlatıyoruz? Şundan: Çeçenya 1991 yılında ilan ettiği bağımsızlığın- dan vazgeçmezse Rusya, Çeçenya'ya boyun eğdirmek için büyük bir olasılıkla sonuna kadar kuvvet kullanacak- tır. Bu noktadan sonra gerilemek Yeltsin ve Graçov için si- yasi intihar olacağı gibi ordunun da prestijine ağır darbe indirir. Peki, büyük çaplı bir savaş ne gibi sonuçlar doğurabi- lir? Orası tartışmalı. İlk günlerde gelen haberler, askeri harekâtın pek iyi git- mediğini gösteriyordu. lnterfax Ajansı pazar sabahı Rus bir- liklerinin üç koldan Çeçenya'ya girdigini ve başkent Groz- ni'ye doğru ilerlediklerini bildirdi. Ancak akşam gelen ha- berlerde iki birliğin ilerlemesinin durdurulduğu, sadece bir birliğin Grozni'yeyaklaşabildiği bildirilıyordu. DoğudaÇe- çenler sert bir direnme göstererek 41 Rus askerini tutsak almış, bir dizi zırhlı aracı ele geçirmişlerdi. Inguş Cumhu- riyeti'nden yola koyulan Rus birliği ise Inguşlar tarafından engellenmiş, birçok zırhlı araç yakılmıştı. Ajanslar, Dağıs- tan'da da Rus birtiklerine saldınlar düzenlendiğini bildiri- yordu. Kuzey Kafkasya ulusları dünyanın en savaşçı halklan arasında yer alıyor. Bu insanların dağlarda gerilla savaşı- na başlamalan, Rusya'yı ikinci bir Afganistan batağına sü- rükleyebilir. 13 aralık tarihli "Izvestia" gazetesi, "Çeçenya savaşı, Rusya ve yakın çevrede Rus aleyhtan Islam Cephesi'nin perçinleşmesine yola açabilir" diyordu. ••• Gelelim Türkiye'ye. Türkiye'nin Çeçenlerle tarihi ve dinsel bağlan olduğu gerçek. Eski Genelkurmay Başkanı Sayın Doğan Güreş'in annesinin Çeçen olduğuna ilişkin basınımızda haberler çık- tığı gerçek. Ülkemizde çok sayıda Kuzey Kafkas kökenli vatandaşımızın yaşadığı da gerçek. Ama bir gerçek daha var. Çeçenya, Kazakistan ya da Azerbaycan gibi bağımsız cumhuriyet değil. Rusya Federasyonu'nun bir parçası. Söz konusu olan Rusya'nın toprak bütünlüğü. Türkiye, Irak'ın, Bosna-Hersek'in toprak bütünlüğünü savunurken Rusya'ya karşı Çeçenya'yı desteklerse ken- disiyle çelişkiye düşer. Ankara yann uluslararası platform- larda Türkiye'nin toprak bütünlüğüne yönelen tehditlerden söz ederse adama "Arkadaş sen aynı ilkeyiRusya'nın top- rak bütünlüğü söz konusu olduğunda neden savunmadın " diye sorarlar. Ankara'nın yapabileceği Çeçenya krizinin kansız biçim- de çözülebilmesi için çaba harcamak, sertlikten kaçınma- sı için Rusya'ya telkınde bulunmak, iki tarafın da kabul edebileceği birformülün bulunabilmesi için uğraş vermek- tir. Bunların dışında ne yazık ki yapabileceğimiz fazla bir şey yok. Duygulann sağduyuyu geri planaittiği bir dış politika, sa- dece Türkiye'ye değil, kollanmak istenen ülkeye de daha büyük zarar verebilir. MOSKOVA'YXA GÖRÜŞMELER KESİLDİ Dudayev köprüleri attı Dış Haberler Servisi - Çeçen Cumhuriyeti Devlet Başkanı Ca- har Dudayev, Rusya ile sürdürüien banş görüşmelenni kesti. Çeçen- ya'ya giren Rus birliklen ile Çe- çen askerleri arasında süren çatış- malarda Ruslara ait bir helikopte- rin düşürüldüğü bildirildi. Cahar Dudayev, Moskova'yla Kuzey Osetya'nın başkenti Vladi- kavkas'da sürdürüien görüşmeleri 'ciddiyetsiz' olarak niteleyerek 'halka sonuna kadar savaş' çağn- sı yaptı. Dudayev, Çeçenya tele- vizyonunda önceki gece geç saat- te yayımlanan konuşmasında. tüm Kafkasya halklannm da savaşa katılmasını istedi. Dudayev, "Rus- lar srviUeri bornbalamaya devam ettiği sürece görüşmeleri sürdür- memiz olanaksız" dedi. Ylosko- va'nın kendılerine savaşmaktan başka seçenek bırakmadığını ifade eden Dudayev, halka "Ruslann ayaklannı basOgı yerieri cehenne- me çevirmeli. sonuna kadar savaşmalısımz. Bu bir ölüm-kalım savaşıdır" dedi. Çeçen lider. Ruslara karşı savaşan Çeçen güçlenn sadece kendilen ıçın değil, u Tüm Kafkas halklannm bağunsızbğı için mücadele verdiklerüıi" söyledi. Çeçen Cumhuriyeti Başsavcısı Osman Yamyev, Moskova'nın, banş görüşmelerine katılan Çeçen Çeçen güçlerinin açtığı ateş sonucu bir Rus helikopteri düştü. Helikopterde bulunan üç Rus'tan ikisi öldü. heyetinden Çeçenya'yı Rus Fede- rasyonu'nun parçası olarak göste- ren belgeyi imzalamalannı iste- diklerini açıkladı Yamyev. "Heye- timizin karşıkarşıya kaldığı du- rumda, görüşmeleri kesmekten başka yapılabUecek bir şe> yoktu" dedi. Heyet, görüşmelerin kesil- mesinin ardından Grozni'ye dön- mek üzere yola çıktı. Öte yandan, başkent Grozni çevTesinde ilerleyen Rus birlikle- rine karşı direnen Çeçen güçleri- nin dün iki Rus helikopterine ateş açtığı, birini düşürdüğü bildirildi. Düşen helikopterde bulunan üç ki- şiden ikisi öldü. MI-8 tipi helikop- terin Grozni'nin 40 kilometre ba- tısında yer alan Şamiyurt köyü ya- kınlanndaki Çeçen mevzilerinin üzerinde uçarken Çeçen askerleri- nin otomatik tüfeklerle ateş açma- sı sonucu düşürüldüğü kaydedildi. Ortak bir Kafkas silahlı hareketinin, Rus birlik- lerine karşı Çeçenlerin saflannda savaşmak üze- re gönüllüleri seferber ettiğini bildirildi. Kafkas Halklan Konfederasyonu adlı hareketin başı olan AB Aliyev. Kuzey Kafkasya'daki cumhuriyetlerde gönüllü asker kayıt bürolan kurulacağını açıkla- dı. Konfederasyon Abhazya'daki aynhkçılara da yüzlerce gönüllü göndermişti.