Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24 TEMMUZ1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
ŞİRKETLERDEN
HABERLER
•AKTAŞ TAHTASI
AÇILIYOR: Aktaş elektrik
hissesenetleri,İMKB
yönetım kurulunun dün
aldığı karar doğrultusunda,
27 Haziran 1993 gününden
itibaren borsada işlem
görmesine ve borsa kotuna
alındı.
• ALPYAPIÜRÜNLERİ,
altı litre kapasiteli Schurab
markaduvarici
rezervuarlannı pazarlamaya
başladı.
•ALTERNATİFBANK
Bursa ve İzmir şubelerini
ağustos ayında hizmete
sokacak.
B
, A BRAMSAN
[M OTOMO-
i W ^ TİVsponsor-
mr luğuyla Türkiye
, Karting
Şampiyonası'na katılan
Candaş Kurtaş ikinciliği
kazandı.
• KENTBANK'a iki genel
müdür yardıması atandı.
Kredüer ve Bankaalık
Ürünleri Pazarlama'dan
sorumlu Genel Müdür
Yardımalığı'na Cûneyt
Durniz, Fon Yönetiminden
Sorumlu Genel Müdür
Yardımalığı'na Dilek
Kıroğiu atandı.
• ASSİSTHALKLA
tÜŞKİLER Canan Bozkurt.
Kaya Şensev, özhan Carda
ortaklığıyla kuruldu.
•HALK
SİGORTA 1993
yıbnın ilk altı
ayında yüzde
————• 480mılyarlık
hayat dışı prim üretti.
BÎNOK
ENDÜSTRİSt 13'üncü
kuruluş yıldönümünü
Mudanya Montania Otel'de
kutladı.
• GÖN1993yılınınilkaltı
ayında ürettiği 1 milyon 268
bin kemerinden 890 binini
ihraçederken 378 binini yurt
içinde sattı.
• UNİLEVER,Sheraton
Otel tarafından "Ayın
Kuruluşu" seçildi. Unilever
Sanayji ve Ticaret Türk AŞ,
otel bünyesinde düzenlenen
etkinliklerde çeşitli yönleriyle
tanıtıldı.
• İSVİÇRE
SİGORTA1907
tane Fenerbahçe derneğini
tüm risklere karşı şigortaladı.
•GÜVEN
SİGORTA,
sigorta prünini
peşin ödeyen
müşterilerine
yüzde 15 oranında peşin
ödeme indirimi yapıyor.
•GENEL SlGORTASıvas
Madımak Oteli"nin hasar
tazminatını ödedi.
•COMMER
CIALUNION
Hayat Sigorta
enflasyona karşı
sgortalılan koruyan özel
emeklılik sigortasını satışa
sundu.
•OTOSAN,AT
ülkelerinde kamyon ve
tırlarda zorunlu tutulan ABS
(kilitlemeönleyiri fren)
sistemini Türkiye'de ılk kez
FordCargo2626'da
kullandı.
• ENA tLETİŞİM Fransız
iletişim grubu Salomon
Associes ile ortaklık kurdu.
Şirket sermayesi 1.7milyar
liraya çıkarken, Fransız
Grubu da yüzde 32 oranında
hissenin sahibi oldu.
• MİS SÜT, tanıüm ajansı
olarak Medialand Halİda
Öişkileri seçti.
• BURÇELÎK, sermaye
piyasasmdan yüzde 100
bedelsiz sermaye artürmak
için gerekli onayı aldı. Şu
anda 6 milyar 750 milyon lira
sennayeye sahip olan
Burçelik bu arttınmla 13
milyar 500 milyon liraya
ulaşacak.
•RENAULT
MAİSReklam
. Müdürlüğü'ne
'Reşat
Demircioğlu
atandı.
• ÖLTVETn firması
386DX2.486DX2 işlemcili
sistemlerde yüzde 10,386SX
temelli defter tipi bilgisayar
modellerİDde yüzde 25, süper
poratifQuaderno
modelindeyüzde 40 indirim
yapu. _
• STARMICRONICS
bilgisayaryazıcılannın
hazransrauitibanyla 12
ay bk satışı 20 bin adedi aşu.
•MCDONALD'S,
restoranlainda yernek yiyen
hercese gikıeş siperliği hediye
eciivor.
• STEFAVELTürkıye'deki
b s ; i ağıni jenişleterek
mağaza sa/ısını 10'açıkardı.
Ortaocul öğrencilerine
çumatesi günü, evde
İngilzce dersı verilir.
Bilgı.çın: Saat 10-18
araanda 2803461
numandan Sibel Brindisi
DIE Başkanı Güvenen, 1996 başında yeni tüketici endeksi kullanılacağını söyledi
Enflasyoıııuıııızyenileniyor
BÜLENT KIZANLIK
Türkiye'nin yaklaşık 2.5 yıl
sonra yepyeni bir enflasyonu
olacak. Devlet İstatisrik Ens-
titüsü (DİE) Başkanı Orhan
Güvenen, tüketici endeksinde
değişiklik çalışmalanna 1994'te
başlayacaklannı ve 4 ocak 1996
tarihinde, farklı mal ve hizmet
gruplan üzerinden hesaplana-
cak yeni endekse göre enflas-
yon rakamı açıklayacaklannı
söyledi.
Giyım Sanayicıleri Derneğı'-
nin (GSD) İstanbuldaki top-
lantısında Türkiye'nin demog-
raiîk ve ekonomik yapısı üzeri-
ne istatistiksel bilgiler içeren bir
konferans veren DİE Başkanı,
ilgjnç açıklamalarda bulundu.
Orhan Güvenen, Türkiye'deki
bilgi ve istatistiksel altyapı
eksiklığinin 2000'li yıllara dö-
nük kalkınma hedefleri için
önemli bir çelişkı yarattığını ve
toplumun henüz rakamlarla
konuşmayı öğrenemediğini sa-
vundu.
Kapsamlı raporlar
Güvenen, "5 yıl önce göreve
gekfiğunde siyasi karar verme
sürednde başbakanlann cum-
burbaşkanlannın elinde derli
topiu istatistiksel bilgiler bulun-
madığını gördüın. Bunun üzerine
89 yılınm kasım ayından itibaren
her ay tûm ekonomik verileri
kapsayan raporiar hazıriamaya
başladık. Bu kitaplann bir yıllık
abone ücreti sadece 500 bin lira.
Ne varki bu yayınlara abone
olaıdann sayısı bugüne kadar
DİEBaşkanı
• Türkıye'nin geçen yıl 60 mily
2000 yılında 70 mılyona ya
yılında ise 95 ile 98 milyon aras
ulaşılacak. Ancak Türkiye id<
lOOmılyonuaşmayacak. 100 mı
nüfus s
• Genç nüfus zaman geçtikçe
yıl önce nüfusun yüzde 50'si
21 yaşın üzerindeyken, bugün
bu 23 yaşa çıktı. 2025'teise
Türkiye'de nüfusun yansı 30
yaşın üzerinde olacak.
• Bugün halkın yüzde
61-62'si kentlerde yüzde
38-39"u kjrsal kesimde
yaşıyor. Nüfusun yüzde 20'si
Doğu ve Güneydoğu
Anadolu'da 1 kadına düşen
çocuk sayısı Türkn e
ortalamasında 3.4 iken, Doğu
bölgelerinde 5 6
• Doğduğu yerde
oturanlann oranı 1935te
yüzde 92 iken 1975'te yüzde
79'a geriledi. Son nüfus sayı
göre bunun yüzde 75'e düşmesi
da Türkiye'de göç olgusı
• Türkiye'de ekonomik sor
önemli olan Türk insanınıı
yaşamyor. Göç eden her biı
tstanbul, Ankara ve tzmir'e ye
kesimden kentegöçte, uyuı
1
'ndan Türkiye maıızarahm
on olan nüfusu • Türkiye'de her 100 kışınin bakmak zorunda
klaşacak. 2025 olduğu 70 kişi var. Bu daha önce 71.8 kişi
nda bir nüfusa dolayındaydı. 19.2 milyon kişilik istihdama
üa edıldiği gibi karşılık 1.6 milyon işsizgözüküyor. İLO'ya
lyonun altında göre haftada 1 saat çalışanlar bile işsiz
tabilize olacak. sayılmadığı için işsizlik oranı yüzde 8.
olgunlaşıyor. 5 Kadınlann yüzde 76'sı tanmda çoğunlukla
^ ^ bedava işçi. Eksik istihdam
^ 1 ise yüzde 7.9 olarak
J ^ H K K S H K hesaplanıyor. Bunagöre
. J ^ H P İ P l ^ k gerçekişsizlik yüzde 15.9'a
^^^•P>- ^Ş^BÜ ulaşıyor.
J ^ ^ H F a^B ^
Mevcutola
naklarlaelde
--^^^^fefc.. ^ A M İ edilen sayılar Türkiye'nin
^ B f P n gerçeğiniyansıtmıyor
3|^^H^^K V^ / f M Turkıye de enflasyondan
i&BmKS^m — Ü ^ H etkilenen nüfussanılandan
' ^ I H ^ ^ B ' ' ' ^ ^ H a z
' ^'-vat
artışlanna göre
- Î H B B E - — J ^ H J S^lirini arttırma esnekliğine
' " ^ • ^ ^ ^ fl^H sahip büyük bir kitle var.
A S ^ ^ , ^ • 1 İtalya'dal982'deGSMH'nın
J İ H ^K':
I ^ E 7 y ü z d e 32'sineulaşankayıt dışı
^ ^ B •• ^ ^ H f t yer altı ekonomisinin 1993
^ :
^ — ^ ^ m >
Türkiyesi'ndeGSMH'nın
mı sonuçlanna yüzde 50'sine yaklaştığı hesaplanıyor.
beklenıyor. Bu Gaynresmi ekonomi de (Kendi işini
ınu gösteriyor. yapmaktan kaynaklanan katma değer)
unlardan daha GSMH'nın yüzde 20'sinden az değil.
ı uyum sorunu • Geçen yıl 2 bin 622 dolar olarak hesaplanan,
ı kişiden 357si satınalma paritesine göre de 5 bin dolar
rleşiyor. Kırsal civannda hesaplanan kişi başma milli gelir, .
n saglanması 3 kayıt dışı gelirler nedeniyle bunun daha
cuşak sürüyor. üzerinde.
50-55 kjşiyi aşmadı
konuştu.
Türkiye'nin rakamlarla dü-
şünmeye başladığında çözül-
mez gibi gözüken sorunlar için
daha kolay çözümler üretile-
şeklinde bileceğini kaydeden Orhan Gü-
venen. DİE'nin kısıth kadrosu
ve olanaklanyla geleceğe ışık
tutacak bilgi birikimini oluştur-
maya çalıştığını belirtti. 3.5 mil-
yon nüfuslu Hollanda'da 15
bin kişilik istatistiksel kadroya
rağmen 60 milyonluk Türkiye'-
de DİE'nin bin 300-bin 400 ki-
şilik personelle görevini yerine
getirmeye çalışüğını kaydede-
rek "1995
1
te 5 bin teknik kad-
royla çalışmak zorundayız"
dedi.
Orhan Güvenen kısıth ola-
naklar nedeniyle 1990 nüfus
sayımlannın ekonomik ve sos-
yal verilerini ancak 1 ay sonra
açıklayabileceğini söyledi. Gü-
venen. enflasyon hesaplaması-
na esas teşkil eden tüketim ka-
lıplanrun güncelleştirilmesi ça-
lışmalannın da 2 yıl ertelenerek
gelecek yıla kaldığjnı anlattı.
DİE Başkanı, yeni endeksin
oluşturulması için tüketim bi-
çimlerinin bütün bir \ıl izlen-
mesi gereküğini ve örnekleme
hacminden fedakarlık ettikleri
halde bu iş için 54 milyar liralık
bir maliyetle karşı karşıya ol-
duklannı da söyledi.
Yeni değerlendirme
Orhan Güvenen 1994 yılında
oluşturulacak yeni tüketim
kalıbının, 1995 yılında değer-
lendirileceğini ve 1996'nın ilk
enflasyon rakamının bu de-
ğerlendirme sonucu behrlene-
cek esasa göre hesaplanacağmı
sözlerine ekledi.
DİE Başkanı'nın Türkiye'-
nin nüfus yapısı ile ekonomik
verilerine dayalı açıklamalan
büyük bölümü tekstil ve kon-
feksiyon sektörlerinden olan iz-
leyicilerce ilgiyle karşılandı.
GSD üyeleri. DİE'ye istatistik-
sel çahşmalarda özel sektör des-
teği teklif ettiler. Bu önerileri
olumlu karşılayan Güvenen is-
tatistiksel altyapının ekonomi-
ye şeffaf bir yapı kazandırarak
eksik rekabeti gidereceğını vur-
guladı.
İKV'nin 1992 raporunda vakfın gelirlerinin TOBB tarafından karşılandığı dikkati çekti
Çiüer'in gümrük bırlıği suıavıEkonomi Serrisi - Başbakan
Tansu ÇiDer, gelecek hafta
gümrük birliğı ile ilgili sorula-
ra yamt bekJeyen özel sektö-
rün karşısına çıkacak. Çiller'-
in İktisadi Kalkınma Vakfı
(IKV) Genel Kunılu'nda,
özellikle AT ile gümrükleri
srfiriaıîıa tarihi ve AT Ba-
kanhğı konusundaki açıkla-
malan merakla beklenıyor.
Gümrük birliğinin yürürlük
tarihi ile ilgili. olarak özel sek-
törde yasanan tedirgirJiğİn gi-
derilmesi, Türkiye ile AT
arasında ekim ayında başla-
yacak görüşmelere bırakıldı.
30 yıl önce imzalanan Ankara
Anlaşması ve bu çerçevede
1973 yıhnda yapılan Katma
Protokol nedeniyle hüküme-
tin resmi olarak 1995 yüına iti-
raz etme olanağı bulunmadığı
belirtiüyor. Bu nedenle Çiller hükü-
metinin gümrük birliğinin başlangıç
tarihine muhalefet konusunda özel
sektörü devreye sokacagı, yürütüle-
cek lobi faaliyetleriyle tanhin 1996'ya
sarkıülması için AT tarafırun razı
edilmeye çahşılacağı öne sürülüyor.
1 Ocak 1995 tarihinin Türk ekono-
misi için çok riskli olduğu ve sektörle-
rin gümrüklerin sıfırlanması için ge-
rekli hazırhklan tamamlayamayacağı
yolunda özel sektörden gelen baskılar
Tansu Çiller, özel sektörüıt karşısına çıkmaya hazırlanıyor.
da zaman daraldıkça artıyor.
Gümrük birliği ile ilgili olarak baş-
ta yürürlük tanhi olmak üzere çeşitli
konulara itirazı olanlar arasında Tür-
kiye'nin önde gelen sermaye grup-
lannın da bulunduğu belirtiliyor.
Uluslararası piyasalara bugüne ka-
dar yeterince açılamayan bu firma-
lann, kamuoyunda olumsuz bir imaj
yaratmamak için gümrük birliği ile il-
gili tartışmalan kamuoyuna yansıtma-
yi istiyor. En uygun tarih ise
1996 başı olarak dile getirili-
yor. İş dünyası aynca Ankara
Anlaşması'ndaki 'karşıhklı
dayaruşma' ilkesinden yola çı-
karak, gümrük birliğine geçen
diğer ülkelere AT'nin ortak
fonundan sağlanan yılda 15
milyar dolar düzeyindeki mali
yardımı da masaya getirecek.
Çiller randevusu
Özel sektör İKV'nin ko-
ordinasyonunda Çiller ran-
devusuna hazırlanıyor. Gö-
rüşlerin sistemli ve sıraya ko-
nulmuş bir biçimde Başba-
kan'a aktanlması için, top-
lantıda konuşacak kuruluş-
lann temsilcileri İKV'ye önce-
den bildiriliyor. TOBB Baş-
kanı Yalım Erez'in ardından
TÜSİAD, TÎSK, İTKİB, İSO, ÎTO
dıklan ılen suruluyor. v e E B S O a d l n a yapjacak konuşma-
Ozel sektörün genelınde ise "ATye ı a r {KV tarafından sıraya konuluyor.
tam üyelik koşuluna bağlı kalmaksızm Bu arada İKVnin 1992 raporunda
günırûkbirliğiııegitnıekkaçmılnıazbir vakfın gelirlerinin büyük bölümünün
soouç" gorüşü ağırhk kazanıyor. An- TOBB tarafından karşılandığı dikkati
cak AT ile görüşmelere katılmayı çekerken İKVnin artan rolü nedeniy-
planlayan ozel sektör "ışgücn ve) e TÜSİAD'ın da aralannda yer
semayenin de AT içinde seroest do- aid,^ diğer üyelerin mali katkıda bu-
laşmıının takvime baglanması" talep- lunmalanmn 30 temmuzdaki genel
lenyle gumruk bırlıği yürurluk günu- kurulda görüşülecek konular arasında
nü daha kabul edilebilir tarihe çekme- ye r
alacağı beÛrtiliyor.
•Başbakan,
İKV genel
kurulunda, özel
sektörün AT ile
gümrükleriri
sıfırlanma tarihi
ve AT Bakanlığı
konusundaki
beklentilerine
yanıt vermeye
çalışacak.
Asgari ücret net
1 milyon 563 bin lira
• Yürürlükte olan brüt 1 milyon 449 bin lira
tutanndaki asgari ücret, yüzde 72.4 oranında
arttınldı. Brüt 2 milyon 497 bin 500 lira (net 1
milyon 563 bin 473 lira) olan yeni asgari ücret, 1
Ağustos 1993 tarihinden itibaren geçerli olacak.
ANKARA (Cumhuriyet Bfi-
rosu) - Asgari ücret, bu yıl sanayi-
hizmetler ve tanm-orman kesimi
için, brüt 2 müyon 497 bin 500,
net 1 milyon 563 bin 473 lira ola-
rak belirlendi. Yürürlükte olan
brüt 1 milyon 449 bin lira tutan-
ndaki asgari ücren'n, yüzde 72.4
oranında arttınlmasıyla belirie-
nen yeni asgari ücret, 1 Ağustos
1993 tanhinden itibaren geçerli
olacak. 934 bin 27 lira tutannda
kesintinin söz konusu olduğu
yeni belirlemeye göre, 16 yaşı-
ndan küçükler. aylık brüt 2 mil-
yon 38 bin 500, net 1 milyon 116
bin 900 lira asgari ücret alacak-
lar.
İşçi, işveren ve hükümet tem-
silcilerinden oluşan Asgari Ücret
Tespit Komisyonu, dün yeni as-
gari ücreü" belirledi. Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı Mefaoıet
Moğuhay, asgari ücretin yıllar-
dan ben ilk kez "taraflann oy bir-
liği" ile kabul edildığinı kaydede-
rek, "Uzun yüiardan bu yana ilk
kez, asgari ücret o> çokluğu ile de-
ğil, oybirliği ile kabul edilmistir.
Bu. işçi-iş\eren ilişkilerinin ve çalı-
şma banşının saglanması bakınu-
ndan, yeni bir dönemin bas-
langıcıdır. 144 sayılı, sos>al taraf-
lar arasında di>alog kurulmasına
yönelik Lluslararası Çalışma Ör-
gütü (II O) Sözleşnıesi'nin de iş-
leriik kazanmasuuıı ilk örneğidir"
diye konuştu.
Komisyonda işveren temsilcisi
olarak yer alan TİSK Yönctim
Kurulu Başkan Vekili Ninat
Vüksel de, asgari ücret belirlenir-
ken, toplu iş sözleşmesi yapan ve
yapmayan işyerleri arasında
farkhlaşma olmasının gerektiğini
savundu. Yüksel, Tasarrufu Teş-
vik Fonu ve Konut Edindirme
Yardımı Fonu kesintilerinin
kaldınlması yönünde, ortak ha-
reket etme yönünde, taraflann
ortak karan olduğunu kaydetti.
İşçi temsilcisi olarak komis-
yonda yer alan Türk-tş Genel
Eğitirn Sekreteri Saüh Kıbç da,
asgari ücretin belirlenmesinde"is-
çinin aile bağunlılığının, net öden-
mesi, kesinti, fon ve sigorta prim-
lerinin dikkate alımnası" konu-
lannda Türk-İş'in yapnğı öneri-
lerin işlerlik kazanmasını diledi.
Kılıç, kesintı oranlannın düzen-
lenmesı için, taraflann ortak çalı-
şma yapma karan aldıklanm da
bildirdi.
Komısyonun beürlemesine
göre, besin içi yüzde 40.12, besin
dışı yüzde 59.88 oranlan kullanı-
larak hesaplanan yeni asgari üc-
ret, 16 yaşından büyükler için,
günlük 83 bin 250 lira, 16 yaşı-
ndan küçükler için, günlük 67 bin
950 lira olacak.
ŞEFTALfYİ TOPLAYAN ELLER-Ağaçlardan şeftaliyi kadm kopartır; çünkü bu iş için
ince elli ve yunıuşak bilekli olmak gerekir. Kovalara doldurulan meyveleri erkekler taşır.
Şeftalfleri büyüklüklerine göre ayırmak yine kadınlann işidir. Kasalara dizmek de erkelde-
rin. Mey>e toplanırken işin en ağır yükünü çeken kadın; ücrete gelince erkeklerden daha
hafıf çeker. Erkeklerin günlüğü yüz bin lira, kadınlann ise 60 bin liradır. Ücret adaletsizliği
erkeklere göre normaldir. (Fotoğraf: ZAFER AKNAR)
IŞÇCNIN,
EVREM1NDEN
SÜKRAN KETENCt
Sinop Cezaevi DeğiMirSinop Beledıyesi'nin bu yıl beşıncisı düzenlenen kültür
festivali Sinop Turizm Şenlikleri' adı altında düzenlenıyor.
Bir arayışın, tek şansın kaçırılmaması amacına yönelik ola-
bilir.
Sinop Cam'ın kapanması ile 800 işçi işsiz kalmıştı Kapa-
tlan radar 450 işsiz yaratmış. Radarın kapanmasının Sinop
ekonomisine asıl olumsuz etkisı Amerikalıların gitmesı,
dövizle gelir akışının durması olmuş. Sinop'ta en son ola-
rak da Söksa'nın 450 ışçısı ücretsiz ızne çıkarılmış. Eylülde
kapanmasına kesın gözu ile bakılıyor.
Sonuç olarak Sinop'ta kalan en büyük ışletme 100 ışçısi
ile Tekel. Sözün kısası Sinop'un gefeceğı, insanının aç kal-
maması için tek umut oiağanüstü güzellıkteki, turızme çok
elverışlı doğası. Turizm için de öncelıkle ulaşım, nıtelıkli
yatırım, ciddi devletdesteği, henüz çok fazla yağmalanma-
mış çevrenin korunması, kırliliğin önlenmesi gerekiyor.
Edebiyaömıza cezaevi ile giren, simgelesen Sinop'un
cezaevi olmaktan kurtarılması, insanlarına, insanlara mut-
luluk verecek bir turizm, barış, mutluluk cennetıne dönüş-
mesi için doğadan gelen hiçbir engel yok. Onu cezaevine
dönüştüren ınsanoğlundan başka
'Sinop Turizm Şenlikleri' kapsammda seçılen tartışma
konulan belki de bu gerçeklere bir tepki olarak ınsanlarımı-
zın zincirleri kırma, ufuklarını açmaya yönelik seçilmiş. İşçi
sendikalarının kaosu, çıkmazı, teslım olup Sinop u terk et-
meleri, şubelerini kapatmaları Sinop'a umutsuzluk getır-
memış. Kamu çalışanları işçi sendikalarının işsizliğe tes-
lim olmasına, umutsuzluğuna inat örgütlenmede çok
büyük gelışme kaydetmişler. Şenlik gündemıne adeta el
koymuşlar. Kamu sendikalarının en güncel sorunlarını, en
önemli adımlarını etkınlıklerin gündemı haline dönüştür-
müşler.
Kamu sendıkalan platformu en yetkin yöneticilerinin ka-
tılımı ile sendıkal haklarını kaydettikferi aşamaları tartışır-
ken ilk kamu sözleşmelerıni ımzalayan, öncülük yapan
belediye başkanları uygulama sorunlarını ele aldılar.
Yanlış okumadınız, kamu çalışanlarına, sendikal hakları-
nı vermede hükümet yaşamın çok gerısinde kaldı. Kamu
çalışanları, bilinen adıyla memurlar kamu yaşamının her
alanırtdasendikalarınıkurupörgütlenme ılesmırlı kalmadı-
lar. Hükümetten etkili eylem ve direnışlerle sendıkal hakla-
rını düzenleyecek yasaksız haklar ısterken bir yandan da
sendikal var olmşnın gereklerini yerine getirmeye koyul-
dular.
İlk toplusözleşme çağrılarını yaparak sözleşme masala-
rına oturdular. Toplusözleşme imzalatmayı başanp yürur-
lüğe bile koydular. Susurluk, Ipsala, Divrığı, Yeşilova,
Gaziantep ilk toplusözleşmelere ımza atan işyerleri, bele-
diye başkanları oldular. Sinop, Erfelek, Ayancık, Gerze ve
Mersin'e bağlı 4 belediyede de görüşmeler sürüyor. Peşle-
rinden Şışlı, Karşıyaka, Karabük, Yeşilova beledıyelerinin
sözleşmelerı geliyor.
Susurluk öncü olmak üzere sözleşme imzalanan işyerle-
rinin kamu çalışanları, belediye memurları ücret ve sosyal
haklarını imzaladıkiarı sözleşmelerinin hükümlerine göre
zamlı alıyorlar, toplusözleşme hükümlerinın öngördüğü
koşullara göre çalışıyorlar. Tüm Bel-Sen, belediyelerın ka-
mu hizmeti işlevine de özen göstermış. 'Daha iyi uçret ve
vbrımliçalışma' ilkesini öne çıkarmış, üyesınin verimlı ça-
lışmasında sorumluluk üstlenmış. Bu arada sözleşme hü-
kümlerınin gereğını yerine getirmeyen, attığı imzaya bağlı
kalmayan Gaziantep Belediyesı'nı mahkemeye vermişler
Kamu sendıkalan yöneticilerinin katıldığı panelde, sen-
dikal hakları vermede geciken hükumetle ve çıkanlan en-
gellerle mücadele stratejıleri tartışılırken, belediye baş-"
kanları toplusözleşmelerin uygulama sorunlarını günde-
me getiriyorlar.
Aynı gün ve saatlerde bir yandan kamu çalışanlarının
'düşük ücret ve sendikal hakların verilmesi', kamu işçıleri-
nin 'toplusözleşme, ozelleştirme, taşeronlaştırma, iş gü-
vencesi' çıkmazını protesto direnişlerı, eylemlerı ülke ça-
pında ve Sinop'ta da gerçekleştiriyordu.
Kim ne derse desın, bizde de henüz dikkatleri çekmeyen
çok önemli bir değişim yaşanıyor. En temel, doğal insan
haklannın kullanılabilmesi, hak ve hukuk olarak kabul edıl-
mesı, benimsenmesi için, ille de yasaların çıkması beklen-
miyor. Bütün demokrasilerde, dünyada olduğu üzere, hak-
ların kullanılabilmesi için ölçü 'hakkın var olması' kabul
edilmesi başlanıyor Hakların kullanılabilmesınde sorun
çıkmaması ıçın yasağın bulunmaması önemseniyor, aynca
hak için yasal düzenleme beklenmiyor.
Kamu çalışanlarının anayasada yasak olmaması Tür-
kiye'nin imzaladığı ve iç hukuku, yasaların niteliğinde olan,
Avrupa sosyal şarb, ILO sözleşmelerıne dayanarak özel
yasa beklenmeden yasal ve sendikal haklarını kullanmala-
rı işte Türkiye'deki bu önemli anlayışdeğişikhğinin ilk ciddi
örnekleri.
Belediye başkanlannın da yürekli çıkışlarının payı olan,
bir adım daha ileriye gidiş, toplusözleşme uygulamalan,
demokrasımizin, sendıkal hakların gelişmesı ıçın sevinçlı,
önemli bir ilerleme Sınop'u cezaevi sımgesı olmaktan çı-
karıp hakkı olan turizm cennetine çevirmek üzere atılan her
adıma ise buyük bir sevinçle, umutla bakmak gerek.
Özel sektöre OECD desteği
îstanbul'daserbest
piyasaokulu
Ekonomi Servisi - Eskı Doğu
Bloku ülkeleri 'serbest piyasa-
ya' îstanbul'da adım atacak.
Bu ülkelerde serbest piyasa
ekonomisine geçiş ve özel sek-
törün geliştirilmesi için İstan-
bul'da kurulacak "OECD Özel
Sektörün Gefiştirilmesi Merfce-
zi"nde, özelleştirmenin temelle-
rini atacak memurlarla yeni gi-
şimciler yetiştirilecek.
Uluslararası Ekonomik Iş-
birliği ve Kalkınma Örgütü'-
nün önerisi ve Dışişleri Ba-
kanlığı Türk İşbirliği ve Kalkı-
nma Ajansı'nın ev şahipliği ile
22-23 temmuzda îstanbul'da
düzenlenen hazırlık toplantı-
lannda merkezdn İstanbul'da
kurulması kararlaştınldı.
Hazırlık toplantısına, OECD
ve TİKA yetkililerinin yanı sıra
ABD, Japonya, Italya, Hollan-
da, Danimarka ve Almanya
temsilcileri katıldı. Toplanüda,
OECD Özel Sektörün Gelişti-
rilmesi Merkezi'nin İstanbul'-
daki İtalyan Büyükelçıliği'nin
eski yazlık ikametgahında ku-
rulması kararlaştınldı. İkamet-
gahın egitim merkezi haline ge-
tirilmesi için gerekli olan fi-
nansmanın 1.5 milyon dolannı
İtalyan Hükümeti, 1.5 milyon
dolannı da Türk Hükümeti
karşılayacak. Merkezde bir
yılda Rusya Federasyonu dı-
şındaki eski Sovyetler Birliği
cumhuriyetleri ile Moğolistan,
Romanya, Bulgaristan ve Ar-
navutluk'tan gelecek 600 kişi
eğitilebilecek. Eğitimlere aralık
ayı sonunda özelleştirme ve
özel sektörün geliştirilmesi ko-
nulanyla başlanacak. Merke-
zin resmi açılışı ise 1994 bahan-
nda olacak.
OECD Gehştirme Yatınm
Fonu Genel Müdür Yardımcısı
Rainer Geiger ile birlikte dün
bir basın toplantısı düzenleyen
TİKA Başkanı Büyükelçi
Umut Ank, bugüne kadar Rus-
ya dışında on sekiz ülkenin
böyle bir merkezin kumlması
için istekli olduklannı bildirdı-
ğjni söyledi.
Umut Ank, merkezde önce-
likle bu ülkelerde serbest piya-
sanın kurulması için gerekli
olan kanunlan hazırlayacak
memur ve uzmanlarla özel sek-
tör girişimcilerinin eğitileceğini
söyledi. Ank, eğitimlerin bü-
yük ölçüde Türk ve OECD ül-
kelerinden gelecek uzmanlarla
yürütüleceğiru ve Türk işadam-
lannın da bu ülkelerden gelen-
lere tecrübelerini aktaracak-
lannı belirterek "Bu çerçe>ede
DEtK, TOBB ve TÜSİAD'la
da yakın temas halindeyiz" dedi.
Umut Ank, bu ülkelerde ser-
best piyasaya geçerken meyda-
na gelebilecek yanbş uygulama-
lann Türkiye için ağır maüyet-
ler getirebileceği düşüncesiyle
Türkiye'nin böyle bir eğitim
merkezinin kurulmasında is-
tekli olduğunu belimi.