Katalog

CUMHURİYET/14 DİZİ-RÖPORTAJ 16NİSAN1991 Karadeniz tarihinin cesur vesavaşçı kadınlarına Türkiye sahip çıkmazsa kim sahip çıkacak? Termefye Amazon heykeli dikilmeli— 2 — NURER UĞURLÜ Efsanenin bundan sonrası, değişik kay- naklarda, çok ilgi çekici bir şekilde şöyle sürmektedir: lskitler başlarına gelene bir anlam vere: memişler. Bunlann ne dillerini anlıyor, ne giyinişlerini tanıyor ne de kim olduklannı biliyorlarmış. "Nereden çıkn bunlar?" diye şaşınp kalmışlar. Bunları genç ve güçlü er- kekler sanmışlar. Sonunda savaşa girmiş- ler. Çarpışmadan sonra ölüleri gören lskit- ler, bunlann kadın olduklannı anlamışlar. Aralarında görüşüp konuşmuşlar. Bunları öldürmemeye karar vermişler. Bakacaklar, bunlar kaç kişidir, anlaya- caklar. Aralarından, en gençlerinden o ka- dar delikanlı ayıracak, karşılanna onlan çı- karacaklar, davranışlannı onlara göre ayar- layacaklar, eğer kadınlar uzerlerine gelir- lerse savaşa gjrmeyecekler, arayı biraz aç- makla yetinecekler, onlar durunca bunlar da duracak, sonra çadırlarına dönecekler. H.erkül'e verilen 13 görevden birisi de Amazonlar Kraliçesi Hippolyte'nin büyülü kuşağını belinden almasıdır. Herkül kraliçeden kuşağı alır, ancak Amazonlann kışkırtılması ve saldırısı sonucu kraliçeyi öldürmek zorunda kalır. de sevinç danslan yapüklarını, birbirıne vu-' ran kaJkanlarının seslerinin Sardes'ten (Sa-! lihli) duyulduğunu yazmıştır. \ Kimi tarihi kaynaklar da dünyanın yedi harikasından biri sayılan Efes'teki unlu Ar- terais Tapınagı'nın Amazonlar tarafından' yapıldığuıı, onların burada rahibelik ettik-! lerini geçmiştir. M ö V. yüzyılda bir Ama-, zon heykelinin dikilmesi için Efes'te bir ya- rışma açılmıştır. Bu yarışmaya katılan sa- natçılann hazırladıklan heykeller günumü- ze kadar gelmiştir. Bunlann en tanınmış- lan Berlin ve Roma Caputoline müzelerin- de yer alan Varalı Amazon ile Vatikan'da- ki Amasone Mattei heykelleridir. Bir başka tarihsel olayı da, burada söz konusu etmeden geçemeyeceğiz. Ünlü Ispanyol gezgini Orelana Güney Amerika'- yı dolaşırken, bir ırmak kıyısında yaşayan savaşçı kadınlar gormuş, onlann Maronon dediği ırmağa ve kadınlara Amazon adını vermiştir. Anadolu'nun bu çok ilginç ve ilgi çekici savaşçı kadınlan tarih devirlerinden bu ya- Öteden beri birçok şair, yazar ve tae)kelüraşa konu olan Amazonlar, artık kendi topraklannın şairlerine, yazarlarına ve heykeltıraşlanna konu olmak istiyor. tskitler böyle düşünmüşler. Çünkü bu sa- vaşçı kadınlardan çocuklan olsun istemiş- ler. Delikanlılar aldıkları buynıklan yerine getirmişler. Amazonlar da bunlann kendi- lerine zararlan dokunamayacaklarını anla- yınca onlara aldırmaz olmuşlar. öğle zamanı olunca Amazonlar birer iki- şcr dağılır, birbirlerinden ayrılırlarmış. Bu- nu gören lskitler de öyle yapmışlar. îçle- rinden birisi tek başma kalan kızlardan bi- rini yere yatırmak istemiş, Amazon buna karşı çıkmamış, olmaz dememiş. Delikanlının sıcaklığına, kendisine yap- tıklanna öfkelenmemiş, ona bir şey söyle- memiş, ama işaretlerle ona anlatmış, 'ya- nn yine gel, bir arkadaşını da getir'; ken- disi de bir kız arkadaşını getirecekmiş. De- likanlı dönmuş, olanı biteni arkadaşlanna anlatmış. Ertesi gun yanına bir arkadaşını ahp gitmiş, kız, yanında bir başka kızla bir- likte onlan bekliyormuş. Durumu gören de- likanlılar da geri kalan kızları aralarında payiaşmışlar, Amazonlar'ı insanlaştırmaya koyulmuşlar. Sonra çadırlarını birleştirmişler, birlik- te yaşamışlar. Herkesin karısı, ilk buldu- ğu kız olmuş. Araazonlar'm evlenme konusundaki tö- relerinden biri de şuymuş: Bir kız bir duş- man öldurmeden evlenemezmiş. Bu töre- nin gereğini yerine getiremediği için bekâr olarak yaşlanan ve ölen kızlar da varmış. Ama Amazonlar, bâkire olarak yaşamak- tansa kadın olarak öimeyi seçerlermiş. Bikininin öncüleri Amazonlar, savaş sırasında başlanna, es- ki Yunan savaşçılanrun başhklanna benzer miğfer geçirir, sağ omuz üstünden inen in- ce bir giysiyi, kalça üzerinden bir kuşakla bağlarlarmış. Kol, bacak ve ayaklan çıp- lakmış. Bindikleri adn bir örtüsü olurmuş. Asyalılar gibi giyindikleri zaman, vücutla- nru boyunlarına kadar sıkı sıkıya örter, ba- caklarına bir çeşit mayo geçirirlermiş. Be- le geniş bir kemer takar, srrtlanna bir man- to ya da pelerin atar, başlanna Frigya baş- lığı koyarlarmış. Ata çıplak biner, yan otu- rurlarmış. Kadınların at üzerindeki bu otu- ruşlanna (gunümuze kadar) Amazon bini- şi denirmiş. Büyülü kuşak Mitolojiye göre Herakles'in (Herkül) ölumsüzluğe kavuşması için verilen on üç görevden biri de Amazonlar Kraliçesi Hip- polyte'nin büyülü kuşağını alması imiş. Bu efsaneye gdre, Eurystheus'un kızı Ad- mete, Herakles'ten Amazonlar kraliçesinin büyülü kuşağını almasını ister. Ares'in Hip- polyt'ye armağanı olan bu kuşağı almak için Herakles Amazonlar ülkesine gider. Amazonlar, ilkbaharda, komşu delikan- lılarla smırlarda birleşirken Herakles de on^ lann arasına katılır. Kraliçe, Herakles'i bü- yük bir konukseverlikle karşılar, ona yakın ilgi gösterir ve armağan olarak da büyülü kuşağını verir, ama bu sırada tanrıça He- ra, bir Amazon kıhğına girerek öteki Ama- zonlar'ı, Herakles'in kraliçelerini kaçırma- ya çalıştığına inandınr. Amazonlar, Herak- îes'e saldınrlar, o da kraliçeyi öldürmek zo- runda kalır. Bunun üzerine Amazonlar, Yunanistan'a akın ederler. Atina'ya saldı- nrlar. Ama Amazonlar bu savaşta yenilgi- ye uğrarlar. Amazonlar'ın Atina'ya bu akınlan, baş- ta Eflatun ve tsokrates olmak üzere hemen hemen bütün eski Yunan yazarlannın eser- lerinde yer almıştır. Aiskhylos bile traged- yalarının birinde Atina'ya saldıran Ama- zonlar'ı erkek düşmanJan olarak göstermiş- tir. Bazı kaynaklar, Ege denizindeki kıyı kentlerin, Pitane (Çandarh), Smyrna (Iz- mir), Ephesos (Efes), Priene (Güllubahçe) gibi, Amazon kraliçeleri tarafından kurul- duklannı geçmiştir. Bir söylentiye göre Smyrna, hem lzmir'i hem de Efes'i kuran bir Amazon kraliçesinin adıdır. İskendei'e çocuk Bir başka söylentiye göre de son Ama- zon kraliçesi Tatetis, Makedonya Kralı Bü- yük lskender'e âşık olmuş, ona bir erkek çocuk doğurmuştur. Amazon kadınlan, bazı tlkçağ şairleri- nin şiirlerinde de Efes Artemis'iyle ilişkili olarak gösterilmiştir. Iskenderiyeli şair KaJ- limakhos. Artemis için söylediği bir övgü şiirinde, Amazonlar'ın Efes kıyısında tan- rıça adına bir heykel diktiklerini, çevresin- .mazonlar, bir 'erkek' düşman öldurmeden evlenemezlermiş. Bu törenin gereğini yerine getiremedigi için bekâr olarak yaşlanan ve ölen kızlar da varmış. Ama Amazonlar, bâkire olarak yaşamaktansa kadın olarak öimeyi seçerlermiş. na birçok şair, yazar ve yontucuya konu ol- muş, bu sanatçılar birbirinden güzel Ama- zon kadınlan anlatmış, çizip ve yontmuş- lardır. Rubens'in ünlü Amazonlar Savaşı isimli tablosu bunlann en tanınmışlanndan biridir. Sanırım artık Amazon kadınlan, asıl' kendi topraklannın şaırlerine, yazarianna, sanatçılanna konu olmak istemektedirler. Ama bu konuda önce Terme BeJediye Başkanhğı kentin güzel bir yerine bir Ama- zon heykeli diktirerek önculük yapmalı, bu- nu bilimsel toplantılar, konferanslar, açık- oturumlar izlemeli, böylece ilk olarak on- lar topraklanndaki bu ilgi çekici tarihsel kültüre önem vererek benimsemeli, bunu yeniden dünya kültür ve uygarlığına kazan- dırmak için yol açıcı, yol gösterici olmah- dır. -BİTTİ— HABERLERIN DEVAMI Özal, delege kulisinde Memurun DİSK davasında 3 seçenek (Baştarafı 1. Sayfada) 28 nisandaki kongrenin sade- ce delegelerin katılımıyla yapıl- ması kararlaşnnldığı için Hiltori Oteli'nde yapüacak kongre salo- nuna delegeler dışında hiç kim- se alınmayacak. 09.00-17.00 sa- atleri arasındaki oylama sonra- sında kongrenin "dilek ve temenniler" bölümüne gecile- cek. Ancak bu bölümde konuş- ma için kimseye söz verilmeye- ceği belirtiliyor. Kongreye da- vetlilerin ahnmaması nedeniyle 3 martta İstanbul'a gelerek Ta- lat Yılmaz'ı destekleyen bakan- lar, Mehmet Keçeciler ve Ab- dülkadir Aksu ile bakanlıktan azledilen Hiisntt Dogan'ın bu kez kongreye giremeyecekleri belirtildi. Hüsnü Doğan, Cum- huriyet'e bir gün önce, seçim bölgesi olan lzmir'de kongre ol- duğunu ve buraya katılacağını söyledi. 3 mart sonrasında yü- rütülen kongre faaliyetleri sıra- sında Semra özal'ın durumu- nun "listeye karsı çıkanlann artması" nedeniyle zorlaştığı öğrenildi. Yasa gereği Semra özal'ın büyük tepki gören listesi değiştirilemiyor. Ancak Talat Yılmaz'ın kabul etmesi halinde listeye yeni transferlerin yapıla- bileceği belirtiliyor. Başlangıçta Bayan özal'ı destekleyen Üskü- dar îlçe Başkanı N. Tarık Piş- kin'in delegelerden gelen istek üzerine Talat Yılmaz'ın tarafı- na gecmesi Semra Özal'ın ka- zanma şansının hayli azaldığına örnek gösteriliyor. Talat Yıl- maz, ramazan süresince hemen her gece katıldığı iftar yemekle- rinde "genç demokratlann" amacını anlatıp bol bol propa- ganda olanağı buldu. Semra özal'ın lstanbul'da iki bin kişi- lik yemeği düzenlemekten vaz- geçmesi, seçilme şansının azal- masına bağlanıyor. Aynca Ba- yan Özal kanadında yer alan iki bakan tbrahim Özdemir ile Mustafa Taşar'ın da arasının açıldığı, Özdemir'in kulislerde, kongrenin kazanılamamasından dolayı Taşar'ı suçladığı belirti- liyor. Talat Yılmaz'ın îstanbul'da bayramın ikinci günü, önce ken- di ilcesi olmak üzere henüz yeri belirtilmeyen bir yerde delege- lerle bayramlaşacağı öğrenildi. Talat Yılmaz'ın aynca basunı ye- tiştiği takdirde bayramlaşmaya katılan delegelere siyah beyaz "A'dan Z'ye Kongre" adlı bir de gazete dağıtacağı öğrenildi. Gazetede başta hırçın hareket- leriyle kongrenin ertelenmesin- de rolü olan Mustafa Taşar eleş- tirilirken oylama sırasında yapı- lan hile ile gelişmelerin fotoğraf- lı olarak yer alacağı belirtildi. Bu arada îlçe başkanları ve yardımcılan ise özel uçakla bay- ramın son günü olan 18 nisan perşembe gunü Antalya'ya gide- rek Özallar ile göruşecekler. Ta- lat Yılmaz ile Necdet Tank Piş- kin'in çağrümadıkları bu göruş- meye, Florya'daki Hasır Resta- urant'ta düzenlenen iftar yeme- ğine katılan 21 îlçe başkan ve yardımcısının katılacaklan öğ- renildi. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ilk kez toplu halde bir araya gelen ilçe başkanlanna ni- çin Semra özal'ı il başkanlığı- na istediği, ANAP'ın geleceği açısmdan Semra Özal'ın önemi konusunda görüşlerinı anlatıp destek isteyeceği belirtiliyor. Cumhurbaşkanı Turgut özal'- ın davetine çok sayıda ilçe baş- kanının katılmasuıın ardında ise Semra Özal'a muhalif ilçe baş- kanlannın Talat Yılmaz ile yap- tığı toplantıda 'katılma' kararı almalarının yattığı ileri surüldu. Antalya'daki görüşmeye aynı gün Ingiltere'den dönecek olan Başbakan Yıldınm Akbulut'un- da katılması bekleniyor. Bayan özal ise bayram bitiminde İs- tanbul'a gelerek kongre çalış- malannı sürdürecek. özal'ın bu kez kulis çalışmalannı, The Marmara Oteli yerine, M. Ali Ilıcak'ın faaliyet göstermeyen Taksim'deki turizm ofısinde yü- rüteceği kaydediliyor. Halen Bayan Özal'ın calışmalan ve de- legelerle irtibaünı ise Basın Mü- şaviri Abdullah Nebioğlu yürü- tüyor. Talat Yılmaz, Cumhuri- yet muhabirine, "3 martta du- ruma göre değişen bir şey olmadıgını" belirterek "Olaga- nüstiı bir şey olmazsa kongreyi biz kazanınz" dedi. Yılmaz, Semra Özal'ın kazanamaması halinde kongrenin iptal edileceği söylentileri olduğunun anımsa- tılması üzerine, "Bizim suçu- muz ne? Devtete karşı eylem >a- pan PKK affedilirken böyle bir şe> yapmanın mantığı nasıl açıklamr? İptal edilirse bu teş- kilat eylem yapar" diye konuş- tu. Yılmaz şunlan söyledi: "Konu, Özal'a olan sevgi baglılığı konusu değildir. Bizler Cumhurbaşkanımızı gerçekten çok seviyonız. Türkiye'de cum- hurbaşkanına olan sevgimiz hiç- bir kimseyte karşılaştırılamaz. Konu Özal'ı sevip se>memek ol- saytlı, onu da sevenler sevmeyen- ler diye ayn oylardık. 3 mart gü- nü Sayın Cumhurbaşkanımızın konuya müdahale elliği sövlen- di. Ancak değişen bir şey olma- dı. Bugune kadar bana gösteri- len sevgi ve lezahuratlar tama- mıyla teşkilatın davasına sahip çıkma bilincinden kaynaklan- maktadır. Bunun dışında daha sevindirici ne olabilir ki? ANAP'a lazım olan da tabanın davasına duyduğu saygıdır." Cumhurbaşkanı'nın ilçe baş- kanlarını Antalya'ya çağırdığı- aı belirten Yılmaz, "Bu dayet- te de yine aynm yapmışlar. ilçe başkanlannın tumu çagrdmadı. Galiba Cumhurbaşkanı'mn özel uçağı ile gidilecekmiş" dedi. Yılmaz, Akbulut'a.uzlaşma için gerekli desteğin verümesine kar- şılık bugüne kadar herhangi bir gelişme olmadıgını, bundan böyle de hiçbir çözüm önerisi- nin kendisini il başkanhğı aday- hğından çekmeye yetmeyeceği- ni tekrarladı. Devlet Bakanı Ib- rahim Özdemir de ilçe başkan- ları ve ikinci başkanlardan olu- şan yaklaşık 42 kişilik bir ekibin Antalya'ya bayramlaşma için gideceklerini kaydetti. Antalya'- ya gidecek olanlar ise şu isimler- den oluşuyor. Adalar: Arif Ceylan, Necdet Bağcüar, Bakırköy R. Kadir Coşkun, Nedim Erkan, Beşik- taş: Cengiz Mercan, Hasan Kartoglu, Beykoz: Osman Cey- lan, Tolon Kuşdemir, Beyoğlu: Mevlut Akarçeşme, Ali Mete, Eminönü: Fehmi Çelikkol, Hu- seyin Kurt, Eyüp: Ahmet Aksu, Ertugrul Kurt, Kadıköy: Mu- tafa Çebi, Rıfat Senkardeş, Sa- rıyer: Erdal Aksoy, M. Sedat Özsoy, Şişli: Alaattin Elmas, Adem Topuz, Zeytinburnu: Ni- yazi Dindar, Muzaffer Bulut, Çatalca: tsmail İp, Kaya Şafain, Kartal: A. Miifit Gurtuna, Fa- ruk Durak. Silivri: Feril Pala, Hüsnü Yaşar, Şile: Bekir Demi- rel, Sunay Kabakoğln, Yalova: Kadir Genç, Nedim Arslan. Pendik: Ahmet Akar, Tevfik BeJgen, Büyükçekmece: Ahmet Fınncı, Basri Erdogan, K. Çek- mece: Yusuf Pamuk, Dursun Sayın, Ümraniye: Mehmet Ça- kır, Halit Özdemir, Kâğnhane: İsmail Sancak. Selahattin Kaya, Bayrampaşa: Avni Üçkardes, Naim Çagıl. Büyük kongre tarihi ANAP Teşkilat Başkanı Or- ban Demirtaş da ilçe başkanla- nnın lstanbul İl Kongresi soru- nunun çözümünü emanet ettik- lerini ancak bir gelişme olduğu yolunda kendisine bir bilgi ulaş- madığını dile getirdi. Demirtaş, Cumhuriyet'e, kongrenin iptal edileceği yolundaki söylentileri "spekülasyon" olarak niteledi. Düğün lıazırlığı (Baştarafı 1. Sayfada) yaklaşık 70 milyon lira tutan ışık ve ses düzeni ile süsleme masrafmı da ödemeyecekler. Çünkü düğünden bir gece önce aynı otelde Starl'in güzellik ya- nşması var. Güzellik yanşması- nm susleme işini yapan Vakko'- nun sahibi Vitali Hakko kendi- sini arayarak "Hanımefendi Efe'nin diiğünü için aynca stt- se gerek yok, ben salonu sök- mem, ertesi gun dugünde de ay- nısını kallanırsınız, böylece masrafınız olmaz" dedi. Efe Özal ile Zeynep Beşikçi- oglu, bu yılın başında İzmir'de nişanlanmışlardı. Her ikisi de Bilkent'te okuyorlardı. Geçen yaz Çeşme'de arkadaşhklan aş- ka dönuşmüştü. Bir borsa şirketinin ortağı olan ve bu işe "babasının iz- niyle" girdiğini söyleyen Efe, "müstakbel eşini" işine de or- tak etmişti. Duğün hazırlıkları sürüyor. Özallar bugün Marmaris'ten Antalya'ya geçerek buraya ge- len Beşikçioğlu ailesiyle bay- ramlaşacaklar. Efe ve Zeynep daha dünden otomobilleriyle Antalya'ya gittiler bile... Zeynep Beşikçioğlu annesi Nermin Beşikçioğlu ve kardeş- leri Aslı ve Ayşe ile birlikte İs- tanbul'da geçen hafta alışveriş yaptılar, Arnavutköy'deki "Özal çiftT'nin evini döşediler. Alpaslan Beşikçioğlu dun Iz- mir Büromuzun duğun hazırlık- lanyla ilgili sorulanna şu yanıt- lan verdi: — Düğiin hazuiıklan size ka- ca mal oldu? BEŞİKÇİOĞLU — Rakam vermeyeyim. Hammlar alışveriş yaptı, biz ödedik. — Davetiyelerin dağıtımında sıkıntı oldu mn? Erkek tarafı- nın daha çok davetiye dağıttığı, sizin çok az yakınınızı çağirabD- diğiniz söylenivor? BEŞİKÇİOĞLU — 800 kişi davetlı. Çoğunluk onlarda olur herhalde. Henüz davetiyelerin dağıtımı tamamlarimadı. Eşi, dostu, yurtdışında iş yaptığımız bazı kişileri cağırdık. Herhalde nişana davet ettiğimiz kişiler olacak aşağı yukan. Aileler çok geniş. O tarafın davetlisi çok fazla olacak ama siz, yan yan- ya deyin. Inşallah kimse üzül- mez. En çok üzülen biz oluyo- ruz bu durumlarda. — Düğüne ABD Başkanı Ge- orge Bush ile İngiltere eski Baş- bakanı Thatcher da davet edil- di. Bush ile Thatcher'ın düğü- ne gelip gelmeyecekleri belli ol- du mu? BEŞİKÇİOĞLU — Bir geliş- me var mı bilmiyorum, davet edildiklerini biliyorum. Kolay değil herhalde o iş. Bilmiyorum, nasıl olacak. Taa 15 bin mıl öte- de, çok uzak. — Gelinlik hanr mı? Gelin- liği kim hazırladı? BEŞİKÇİOĞLU — Geünlik lstanbul'da yapıldı. Ben gör- dum, çok sade, çok güzel, çok beğendim. Nişan elbisesini de diken Canan Yaka hazırladı. — Düğüne hangi sanatçılar 66 il kongresinin tamamlan- dığını kaydeden Demirtaş söz- lerini söyle sürdürdü: "lstanbul kongresi 28 nisan- da; İzmir, Ankara, Aydın, Bin- göl kongreleri 27 nisanda ya- pılacak. Şırnak'ın kongresi için 21 nisan, Mardin kongresi için de 30 nisan tarihini verdik. An- talya'da anlaşmazlık var, orası hariç Nisan sonunda il kongre- lerimizi tamamlamış olacagız. 30-45 gün sonra, 15-16 hazi- ran'da büyük kongreyi yapabi- liriz zannediyorum. Tabii bü- yük bir problem çıkmazsa." Ankara tl Kongresi için Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'm mev- cut İl Başkanı Mehmet Demi- rel'i desteklemesi üzerine, kapa- tılan MHP'nin Genel Başkan Yardımcısı Agâh Oktay Güner il başkan adayı olmaktan vaz- gecti. Demirel'in karşısına aday çıkarmak isteyen Ankara Mil- letvekili. Mehmet Cerik de Demi- rel'in kongreye tek aday olarak katılacağını belirterek Demirel'- in başkanhğını "kabuUendigmi" ifade etti. katılacak? BEŞİKÇİOĞLU — Ibrahim Tathses varmış. Uzun boylu bir hamm var, bunlar tam da be- nim bileceğim şeyler ya, Nükhet Duru varmış, Muazzez Abacı, Coşkun Sabah Bey varmış. Dü- ğün programım onlar ha- zırlıyor. — Siz düğün hazırlıklan için ne zaman İstanbul'a gide- ceksiniz? BEŞİKÇİOĞLU — Hanım- lar 23'ünde gidecekler, ben her- halde düğün günü giderim. — Balayma nereye gide- cekler? BEŞİKÇİOĞLU — Düğünün hemen ertesi günü, 27'sinde ftalya'ya gidecekler. Oradan da belki ABD'ye geçecekler. Bu arada bazı gazeteler, Efe'- nin düğününü ağabeyi Ahmet Özal'ın yönetim kurulu üyesi ol- duğu Magic Box'ın naklen ya- yımlanmasmı önerdiler. Tan ga- zetesi bu konuda, "İngiliz Kra- liyet ailesinin düğünleri televiz- yondan naklen yayımlanıyor ve bütün dünya seyrediyor. Koca Osmanlının devamı olan Türki- ye Cumhuriyeti Çankaya ailesi- nin İngiliz Kraliyeti'nden eksi- ği mi var?" diye yazdı. Ancak Magic Box yonetimi, böyle bir yaymı düşünmediklerini bildirdi. Swiss Otel'in Halkla İlişkiler Müdürü Solmaz Sporel'den başka hiç kimse basına bilgi ver- miyor duğunle ilgili olarak. Sporel de bayram tatilinde. (Baştarafı 1. Sayfada) dış yardım geldi. Ay sonuna ka- dar 400 milyon dolar daha gir- mesi bekleniyor. Yıhn ilk üç avmda hııtce aaSınm büvük bo- ödemelerinin yoğunlaşması, bu- na karşıhk gelir yetersizliği ne- deniyle sıkışan Hazine'nin im- dadına memur maaşlannın ödendiği 12 nisan günü gelen 400 milyon dolar tutanndaki Japon yardımı yetişti. Japonya'dan gelen 400 mil- yon dolann 200 milyon dolan- nı bozdurarak maaşlan ödeyen Hazine, 200 milyon dolannı da dış borç faiz ve anapara ödeme- lerine ayırdı. Böylelikle Hazi- ne'nin maaş ödemeleri için ilk kez bu ay Merkez Bankası üze- rinde bir yükü olmadı. Ancak bayram nedeniyle halkın nakit talebinin aşın ölçülerde artma- sı sonucu ticari bankalar, Mer- kez Bankası nezdindeki serbest mevduatlannı çektiler vc emis- yon hacmi 19.6 trilyon liraya ulaştı. Bu arada 12 nisanda ge- len 400 milyon dolarlık Japon yardımımn ardından dün de Al- manya'nın verdiği toplam 150 milyon dolar tutanndaki hibe, Merkez Bankası nezdindeki Ha- zine hesaplanna geçti. Böylelik- le Hazine'nin bu ay yapacağı dış borç ödemeleri için Merkez Bankası'nda yaklaşık 350 mil- yon dolar tutannda kaynağı birikti. Dış yardımm bayram sonrasmda da süreceği bildiril- di. Verilen bilgiye göre Kuveyt Emirliği'nin taahhüt ettiği top- lam 1 milyar 180 milyon dolar tutanndaki hibenin 300 milyon dolan da bu ay içinde Merkez Bankası hesaplanna girecek. Bu arada Körfez krizinin baş- ladığı günden bu yana Türki- ye'ye vaat edilen 4 milyar 206. 3 milyon dolarlık kredi ve yar- dımm bugüne kadar kullamlan bölümü 2 milyar 18.8 milyon dolara ulaştı. Bunun 913.8 mil- yar dolan 1990 yıh içinde, 1 mil- yar 105 milyon dolan da bu yı- hn ilk 3.5 ayında kullanıldı. Yıl sonuna kadar kullanılabi- lecek dış yardım tutarının da 2 milyar 187.5 milyon dolar dü- zeyinde olduğu hesaplanıyor. Bu miktann da 250 milyon do- lan ABD'den, 100 milyon do- lan Japonya'dan (proje kredisi olarak), 610 milyon dolan ay- lık ortalama 100'er milyon do- larlık partiler halinde petrol çe- kişleri ile Suudi Arabistan'dan, 1 milyar 180 milyon dolann 300 milyon dolan bu ay içinde, geri kalanı da sonraki aylarda 100'er milyon dolarhk partiler halinde Kuveyt'ten, 30.1 milyon dolan Fransa'dan, 40 milyon dolan AT'den (235 milyon dolarhk AT yardımmın 195 milyon do- lan bugüne kadar kullanıldı), 7.5 milyon dolan da Hollanda'- dan gelecek. TURAN YILMAZ ANKARA — Askeri Yargı- tay, DtSK davası için karanm bayramdan sonra verecek. As- keri Yargıtay'ın, DİSK'in yar- güandığı ve kapatılmasına daya- nak oluşturan TCK'nın 141. maddesinin yürürlükten kalk- ması nedeniyle, "Toplu beraat karan verilmesi", davanın orta- dan kaldırüması ya da "dava- nın düşüriümesi" seçenekleri üzerinde durduğu öğrenildi. Askeri Yargıtay 3. Dairesi'- nin bu secenekler üzerinde bay- ramdan sonra varacağı sonu- cun, diğer dairelerin de görüşü- ne sunulacağı ve Askeri Yargı- tay'ın bu konudaki ortak görü- şünün oluşturulacağı kaydedil- di. Askeri Yargıtay'ın daha sonra, oluşturulacak ortak gö- rüş doğrultusunda, TCK'mn 141,142 ve 163. maddelerinden halen görülen davalar için de karar vereceği belirtildi. Cumhuriyet'in edindiği bilgi- ler, Askeri Yargıtay'da bu mad- delerin yürürlükten kaldınlma- sıyla birlikte bunlara göre açı- lan davalarda "suçun konusu- nun kalmadıgı" gerekçesiyle, bu davalann ortadan kaldırılması görüşünün ağırlık kazandığını da ortaya koydu. DİSK davası avukatlarından Lütfü Giüergün de "Araya bay- ram tatüi girmeseydi Askeri Yargıtay, DİSK için bo günler- de karanm vermiş olacaktı" de- di. Gülergün, Askeri Yargıtay'- ın konusu kalmadıgı için dava- nın ortadan kaldınlmasına ka- rar vereceğini sandığmı belirte- rek "Bunun sonucunda da DİSK ve yöneticileri için her- hangi bir suç ya da ceza söz ko- nusu ohunayacaktır. DİSK için, haklundaki sornşturma ve ko- vuşturmalann başlamasından önceki duruma dönülmüş olunacakür" diye konuştu. DYP Genel Başkanı Sttley- man Demirel, DİSK'in mallan- na el konulmasımn 'hakşinas' olmadığım beürtti. Demirel, 12 Eylül döneminde siyasi partile- rin mallannın da aynı akıbete uğradığını vurgulayarak 'maDar sahibine verilmeli' dedi. Demirel, DİSK'in mal varh- ğına el konulması ile ilgili bir so- nıyu yarutlarken, "Böyle bir şe- yin hakşinas olduguna kaülmak mümknn değil. Haksudıktır, adfl değildir. MaHar sahibine re- rflmelidir. Ancak malın sahibi- ni iyi tayin etmek lazım" diye konuştu. Uderlerden bayram mesajı Haber Merkezi — Cumhur- başkanı Turgut Özal, dün ya- yımladığı bayram mesajında, 'bütün tabutan yıknıış, dah» öz- gür, daha çagdaş, daha mütecanis* bir Türkiye'nin böl- gede huzur ve istikrar adası ol- duğunu söyledi. Siyasi parti li- derleri de yayımladıklan mesaj- larda, ağırhkh olarak Türkiye'- ye sığınan Kuzey Iraklı Kürtle- rin sorunlarına deSindikr. Türkiye'nin iceriden veya dı- şandan gelecek her tür tehdide karşı koyacak güçte oldugunu belirten Cumhurbaşkanı Turgut özal, bayram mesajında, "Ce- zaevindeki mahkûmlara şartlı sahverilme imkfinı getirilerek bayram gününde banş ortamı- na ulaşılmıştır" dedi. TBMM Başkam Kaya Erdem ise Kuzey Irak'ta ortaya çıkan trajik dunım karşısında kimse- nin üzüntü duymamasının mümkün olamayacağmı belirt- tiği bayram mesajmda, inanç ve düşünce özgürluğünün çoğulcu demokratik bir rejim içinde mümkün olabileceğine işaret et- ti. Başbakan Yıldınm Akbnlut da mesajında, bayrama Türki- ye'nin saygınhğım, insani değer- leı e verdiği önemi somutlaşüran örneklerle girildiğini söyledi. SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ise bayram mesajında, halkın bayrama, karşı karşıya bulunduğu sıkıntılarda azaİma olmaksızın girdiğini belirterek Kuzey Irak'tan gelen göcün fa- cia oldugunu belirtti. İnönü, millet olarak sığmmacılara yar- dım edilmesini istedi. DYP Ge- nel Başkam Süleyman Demirel de rejimi göstermelik olmaktan çıkarmak gerektiği görüşünü di- le getirerek erken seçim isteğini yineledi. Türkiye'nin bayrama milyon- larca Iraklının dayanılmaz aa- smı yüreklerinde duyarak girdi- ğini belirten DSP Genel Başka- nı Bolent Ecevit, yayımladığı bayram mesajmda, "Bu aayı ancak Türkiye dindirebUir. Türkiye emperyalist güçlerle yazgı birligi yapmak yerine, Or- tadoğu politikasuu bölge ülke- leriyte ikili iUşkiler çercevesinde kendi başına saptayıp uygulamalıdır" dedi. HEP Genel Başkam Fehmi Isıkiar, RP Genel Başkanı Nec- mettin Erbakan, IDP Genel Başkam Aykut Edibali, Sosya- list Parti Genel Başkam Ferit D- sever ile Türk-İş ve Hak-lş yö- netim kurullannca yayımlanan bayram mesajlannda da özal'- m Körfez poÜtikası eleştirildi. BayTam nedeniyle bir hafta- dır tüm yurtta yaşanan hareket- lilik dün yoğunluk kazandı. Bayrama bir gün kala alışveriş piyasalan önceki günlere oran- la daha canlı bir gün geçirdiler. Tatilcilerin kıyı bölgelerine akını ise sürüyor.