Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 15NİSAN1991 BORSA NOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM Faiz, döviz, paraarzı üçgeni Borsada fiyat istikrarının sağlanması, alternatif yatırım araçlarının getirisı ite ekonomi ve bankaların likiditesindeki istikrara bağlı bulunuyor. Sermaye Piya- sası Kurulu'nun bir araştırması, Türkiye'- de hisse senedi fiyatlarının oluşumunu büyük ölçüde mevduat faizleri, interbank faizleri, döviz kuru artışı ve para arzının etkiiediğini ortaya koydu. SPK uzmanlarından Mustafa Özçam, "Hisse senedi fiyatlarını belirleyen unsuriarı" 1986 başından 1990 başına kadar izledi. Araştırmada, enflasyonun şirketlerin mutlak kâr rakamlarında artı- şa yol açtığı, bu arfışın da hisse senedi fiyatlarına yansıyabileceği ve sonuçta enflasyon ile hisse senetieri fiyatları ara- sında pozıtif bir ilişki bulunduğuna dik- kat çekildi. "Alternatif yatırım araçlarının performansı" ile "ekonominin ve ban- kaların likidrtesi" olmak üzere iki ana gruba ayrılan hisse senedi fiyatlarını et- kileyen fakiörler araştırmada şöyte sıra- lanıyor. * Mevduatta beklenen reel faiz: Bu faiz oranı bir puan arttığında İMKB Endeksi yaklaşık 21 puan düşmektedir. Veya mevduat faizleri bir puan düştüğünde en- deks 21 puan artmaktadır. * Cumhuriyet Altını fiyatı: Cumhuriyet Altını fiyat artışlarının hisse senedi fiyat- larını olumsuz etkilemesi beklenmesine karşılık, Türkiye'de olumlu bir etki yaptı- ğı belirlenmiştir. Cumhuriyet Altını'nın fi- yatı bir TL arttığında endeks de 0.009 pu- an artmaktadır. Attın fiyatları ile hisse se- nedi fiyatlan arasındaki pozıtif ilişki, altın fiyatları yükseldiğinde yatırımcıların bir kısmının, fiyatlarının ileride düşeceğini bekleyerek altınını nakde çevirip hisse senetlerine yönelmesı ve oluşan talebın hisse senedi fiyatlarını olumlu etkileme- sinden kaynaklanıyor. Altın fiyatlarının gerek uluslararası gerekse yurtiçi piya- salarda, makul bir getiri sağlayacak şe- küde zaman içinde istikrarlı bir artış trendi izlemek yerine, genelde ani iniş ve çıkış- lara maruz kalması bu görüşü des- tekliyor. * ABO Dolan kuru: Dolar artışının his- se senedi fiyatlarına etkisi beklendiği gi- bi oJumsuz çıktı. Dolar kurunun bir TL art- ması endeksi 1.92 puan düşürmektedir. * Para arzı: Dolaşımdaki para, mevdu- at bankalarındaki vadeli ve vadesiz mev- duat ile Merkez Bankası'ndaki mevduat- tan oluşan para arzının (M2) bir milyar lira artması endeksi de 0.0852 puan arttır- maktadır. * İnterbank faizi: Türkiye'de bankalar sahip olduklan geniş iştirak portföylerj, menkul kıymetler yatırım fonu yöneticili- ği ve aracılık faaliyetleri nedeniyle hisse senedi piyasasında önemli etkilere sahip- tirler. Bu nedenle ekonominin genel liki- ditesinin göstergesi olan para arzı yanın- da İnterbank faizlerinin hisse senedi fi- yatlarına etkisi büyüktür. Bankaların liki- dite ihtiyacının artması anlamında olan interbank faizindeki bir puanlık artışın en- deksi 9.41 puan düşürdüğü belirlenmiş- tir. Yukarıdaki değişkenlerin seyri izlene- rek piyasadaki gelişmeleri önceden tes- pit etmek kazancı arttırabilir ya da kayıp- ları azaltabilir. SPK uzmanının araştırmasını okuduk- tan sonra bu dönemde borsaya girecek- lere ekonominin ve bankaların likidite sı- kıntısı çektiklerini, mevduat faizleriyle İn- terbank faizlerinin yükselmekte olduğu- nu, kurun arttığını ve para arzının da ge- nişlediğini hatırlatalım. Yamanctğım, bu senin Muharre beni görün- ce hemen bir yerlere gizleniyor. Ha, şöyle... Çık ortaya bakalım. Efe'ye verilen tüyolardan isteyecek değiliz ya... Borsamn "Emin Ağası" Emin Ertem (solda) ve eski Başkan Maharrem Karslı (ortada), İMKB Başkaaı toaıan Tirünefie (sağda). Erdemir'den Adana'ya Erdemir, 1989'da yaptığı işlem hacmi ve primle borsayı peşinden sürüklemiş- ti. Ortalama olarak toplam iş- lem hacminin yüzde 30'unu gerçekleştirmesi üzerine IMKB'ye 'Erdemir Borsası' adını yakıştıranlar bile vardı. Şimdi Erdemir'den çok daha küçük, üstelik sermayesi 1.7 milyar lira olan Adana Çi- mento borsayı peşine taktı. Borsada işlem görmeye baş- iadıktan sonra Adana Çimen- to'nun toplam işlem hacmin- den aldığı pay sırasıyla yüz- de 13.1, yüzde 28.1, yüzde 30, yüzde 24.7 ve geçen haf- ta da yüzde 29.1 oldu. İşlem hacminin parasal tutan ise 725.4 milyar liraya vardı.Önce genel kurul ve genel kurulda sermaye arttırımı beklentisi nedeniyle gündemde kalan Adana Çimento daha sonra şirketi ele gecirme yarışı ne- deniyle canlı kaldı. Son haf- ta içinde ise Adana Çimento'- nun sermaye arttıracağı ve 17 bedelsiz, 18 bedelli olmak üzere 35 hisse vereceği ku- laktan kulağa yayıldı. Bu söylentiye yol açan et- ken ise, alınan bir teşvikte ödenmiş sermayesinin hazi- ran ayına kadar nakit olarak 21 milyar 570 mılyon liraya ÇH kartılmasının öngörülmesiydi. 11 güıf hesabı tutmadı Borsamn 11 günlük tatile girmesinden dolayı cuma günü hisse senedi alanlar pa- ra ödemelerini 11 gün sonra yapacaklar. Buradan hare- ketle cuma günü hisselerin ft- yatlarında önemli bir artış bekleniyordu. Ama cuma gü- nü endeks sadece 10 puan arttı, işlem hacmi ise azaldı. İ1 gün sonra ödemek, alan- lar için belki cazipti, ama bu- nun gerçekleşmesi için piya- sada satıcıların bulunması gerekirdi. Cuma hesabı ya- panlar, satılan malın parası- nı 11 gün sonra almanın ca- zip olmadığını dikkate alma- mışlar ve yanılmışlardı. ELEMAN lş Hayatında îlk Adım Önemlidir. îş Bankası Sizi Teftiş Kuruluna Katılmaya Çağınyor. Yabancı dil ve meslek konulannı kapsayan giriş sınavı 4-5 Mayıs 1991 tarihlerinde yapılacaktır. Sınava katılacak adaylann Boğaziçi. Ona Doğu Teknik ve dığer üniversıtelenn tktisadi ve İdarı Bilimler Fakültelen, Mimarlık ve Mühendıslik Fakültelerinin Endiistri Mühendisliği Bölümü. Istanbul Teknik Üniversitesi tşletme Fakültesi'nin İşletme Mühendisliği Bölümü, Fen ve Edebıyat Fakültelerinin Istatıstık Bölümü, Huİuık, tktisat. tşletme ve Siyasal Bilgiler Fakültelen ile bunlann yetkili makamlarca onaylanmış Türkiye ve yabancı ülkelerdeki eşitlerinden birini bitirmiş veya son sınıf öğrencisi olmalan gerekmektedır. Sınava başvuru, aday formu doldurmak suretiyle yapılır. Son başvunı tarihi 26 Nisan 1991 Cumagününe kadardır. Sınava katılabilme şartlan ile diğer bilgıleri içeren açıklayıcı kitapçık ve aday formJan aşağıdaki birimlerden sağlanabilir TÜRKİYE İŞ BANKASI Antın'da. Gnıd Müdurftk an» rapntnilkı Tcftış Kurulu f (128 U4O/23H) fatadbul'dı. Bc> oğlu Şubonız jnpnafeb Tcftıj Kunılu Ba$km Y d l U 9 4 06 Izmır'de. Umır Şubcmıı yaptsjfldakı Ege I Bölgc Müdûrlûjâ (25 59 01) Aduu. Buru. Dnu2ii. Dıyırtukır. Eraınun ve Trabzon ülenfıdekı Bölge GELECEĞİN BASIN FOTOĞRAFÇILARINA Uygulamalı eğitim • Evde, işyerinde • Stüdyoda, defilede • Karanhk odada, stadyumda özel derslcr Ünlü fotoğrafçıların katıhmıyla Bilgi için tel: 160 44 92 EVİMDE — KadınErkek gözetmcksizin - Yaşlılara itinayla bakıyorum. - 380 15 09 - 384 33 90 İNGİLİZCE Özel veya gruplara ders Tel: 588 20 60 (Saat 19.00'dan sonra) Pomukbank's Retail Bonking Division (*) is one ol the most innovative, dynamic and iherefore challanging working environments in ihe Turkish Bonking Sector In line wirtı ib exponentiol gruwth, the Retoil Banking Division of Pamukbank is seeking highly motivaled, articulale speciolists and assıstanlstospeaolish for its promising vocant posts. Candidates should: • Have excellenl command of bottı Turkish and English • Be hord worlcers who can deliver quality results in all undertakings. • Have a Graduale degree in Business, Finance, Marketıng or other relavant fields. • Have compleled the militory service (for mole applicanfs). For Specialist positions 2 years of banking or relavont experience is a musl (preferably >n Retail Banking). Candilales who wishtowork in such a challenging and fasl developing environment should mail their CV, together wilh (heir address, phone number and a recent photograph to "Retail Banking" Pamukbank Genel Müdürlük Personel Bölümü BüyOkdere Cad. No: 82 Gayrettepe 80450 İstanbul not later ihan May, lOth 1991. All applications will be treated with strict confidentiality. (*) ftoaı! Banicıng't Kap* comprrses ATM Bİecii'ontc bonkıfig. crmdıt corâs. dtpotfo. contumef landtog, nKMİyıge lcndıng. ırtsuronce and dher rtfoıl onanled banbırç servıcn PAMUKBANK Inter-nationol in Türkiye F A B R j K A M Ü D Ü R Ü Çayırova'da 50 ile 80 kişi mevcudu olan fabrikaya - 30-40 yaşlarında - ingilizce bilen - Makıne, Elektrik veya Endüstri Mühendisliği mezunu - En az 5 yıl deneyimli Fabrika Müdürü aranmaktadır. Müracaatların, özgeçmişler ve yıllık ücret talepleri ile PK.31 Gebze adresine gönderilmesi rica olunur. Müracaatlar kesinlikle gizli (utulacaktır. GENÇ REKLAMCILAR YAZARLAR, ÇEVİRMENLER Yeni bir Pazarlama Yayınında görev almak istiyorsanız bugün (15 NİSAN 91 12.00-16.00) arası bızi arayınız. Tel: 179 01 07 R E K L A M D U N Y A S I İki ajans veiki banka Bayram öncesi îstanbul reklama taifesi arasında sıkça duyulan bir ola>': Her ikisi de birer bankaya hizmet veren iki reklam ajansı, söz konusu bankaların telefonla kretii kartı kullanımı konusunda önem- li bir hamlesini hazırhyordu. Hazırlıklar büyük çapta ilerlemiş, hatta "Tiurkiye1 de ilk defa.J' sözcükleri, her iki kam- panyanın da başköşesine oturtulmuş- tu. Ne var ki, olayın gerçeği farklıydı. Çünkü her iki bankanın yöneticileri de, bu telefon-kredi kartı sebekesi konusun- Ogilvy and Mather, yıluı Anerikan ajansı seçildi — Amerika'nın ünlü reklamahk ve pazarlama dergisi Advertising Age, bu yılki sıralamasında "yılın ajansı" olmaya aday ajans bulunmadıgını belirtirken, bir başka dergi "AdWe- ek", Ogilvy and Mather'ı ABD'de yıhn ajansı seçti. Bölgeler temelin- de yapılan seçimde ise Avrupalı bir ajans TBWA, Doğu Amerika'nın (Yani California'nm) en başanlı ajansı olarak belirlendi. AVC adns deg^ifrdi - Baş- kanlığmı Atüa Ögüd'ün yaptığı AVC Pazarlama Hizmetleri Grubu üe Pa- zarlama Yayınları Bölümü bundan böyle Eski Büyükdere Cad. No: 31 Oördflncü Levent'teki ofıslerinde hizmet verecek. Pazarlama Hizmet- leri Grubu çalışanlanna 179 27 65 (4 hat), 169 48 55 (faks), Pazarla- ma Yayınian Bölümü'ne 168 00 02 ve 164 43 92 (faks) numaralanndan ulaşmak mttmkün. Reklanteüıktan ptatan — Platan Plastik Profıl ve Boru Sanayi şirketinin ürettiği PVC pencere sis- temi Platan için Reklamcılık Ajan- sı tarafından hazırlanan kampanya, yazılı basının yanı sıra TRT ve Ma- gic Box'ta mayıs ayına kadar süre- cek. 4 basın flanı ve 3 TV filminin hazırlanmasında reklam yazarhğım Celil Oker, sanat yönetmenliğirü Emre Senan, müşteri temsilciliğini ABcan Tnraiı ik Sabahattin Can üst- lendi. da ajanslannı brief etmij oimalanna rağ- men, ya briefıng'in yanlış anlaşılmasın- dan ya da reklam ajanslannın aşırı sü- ratinden (bu daha zayıf bir ihtimal), soz- konusu şebeke henüz hizmete ginneınis- ken, reklamlar hazırlanmışu. Hatta bay- ram sonrası için mecra rezervasyonlarının bile yapıldığı söyleni- yordu. Belki de logodaki "Türkiye'de ilk defa.." sözcükleri lcalacak ama devamın- da herhalde "...henüz hizmete girmemiş bir sistem reklamı" kelimeleri bulu- nacaktı. (Ogilvy and Mather'dan Christian Reuüly ve Jean-Paul Goude). Fransa'nın reklam yıldızı — Unlü tasanma, aynj zamanda reklam ya- raücısı Jean-Paul Goude, geçenlerde do- kuzuncusu yapılan Fransa RekJam Film- leri yanşması Minerves'de ödüllerın büyük bir kısmını, bu arada altın ödülü de aldı. Perrier maden sulan için hazırlamış oldu- ğu ve Ogilvy and Mather (Fransa) tarafın- dan çekilen fılmle birinciliği alan Goude, ödül gecesinin en başarılı ismi oldu. 51 reklam ajansıyla 55 reklam filmi yapım şirketinin 300 filmle katıldığı geleneksel yarışmada bu yıl toplam 16 dalda Miner- ves ödülü verildi. T E K N O L O J I V I T R I N I Uzun ömürlü ampul Evdeki bir elektrik ampulünü değiş- tirmek yeterince endise vericidir. Fakat bir havuzun üstünde bulunan ya da bir otoyol tünelini aydınlatan bir ampulü de- ğiştirmek hem zor hem de tehiikeli ola- büir. Bunun bir çözümü, değiıtirilmeye ge- rek olmaksızın yıllarca kullanılabilen bir ampul olabilir. Philips firması, bu amaç- la yeni bir ampul geliştirdi. Philips'in QL endüksiyon aydınlatma sistemi, bugün fluoresan tüplerde kulla- nılan gaz boşaltma sisteminin aynısını kullamyor. Fakat bu sistemde elektrot kullanımına gerek yok. Bunun yerine, ampuller endüksiyon bobinleri kullam- yor. Sonuç olarak, ampulün ömrünü, bu- na eşlik eden elektronik kontrol kutusu- nun dayanıkhlığı belirliyor. Phiups fir- ması, her birimin 60 bin saat ömrü ola- cağmı tahmin ediyor. Buna göre her ampul aralıksız olarak yedi yıl boyunca yanabilecek. Elektronik kutu, asıl voltajı, çok yük- sek frekansta bir akıma dönüştürüyor. Bu akım ampule geliyor ve ikinci bir akım üretiyor. Bu, ampuldeki civa gazı moleküllerini harekete geçiriyor ve bun- lar morötesi ışınım yayıyorlar. Böylece ampulün fluoresan pudro kaplaması ay- dınlanıyor ve görünebilir ışık oluşuyor. Topa daha hızlı vurun Bir tsveç firma- sı olan İboling Promotion'un ürettiği Stringset Jet-Springs ile tenis , raketi tellerinin tit- reşimi kontrol edi- lebiliyor. Yüksek teknoloji ürünü olan >arı-elips biçi- mindeki mandal- i lar, raketin dikey tellerinin alt kısmı- na takıLyor. Böyle- ce mandallar, tellerin gerilimini istenilen düzeyde tutuyor ve esnekliği arttıra- rak topun ternas süresini arttırıyor, dolayısıyla topa daha hjzlı vurmak müm- kün oluyor. Mandalların ağırhğı yaklaşık 300 g. Bayramdan 1.Nisan itibariyle başladığımız "tasarrufçuya yüksek gelir" kampanyamıza gösterilen büyük ilgiye teşekkür ederiz. Bayramda... Sağlık, mutluluk, barış dolu günlerin sizlerle olmasını dileriz. •••Bayram sonrası Tasarrufçuya güvenli, yüksek gelir imkanlan sunmaya ve daha çok kazandırmaya devam edeceğiz. Saygılanmızla, B A NK TÜRKİYE TURİZM YATIRIM ve DIŞ TİCARET BANKASI A.Ş.