Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 3 ARALIK 1991 DÖVİZ KURLARI 3 MALIK 1991 Ddvon Cınsı t ABODolan 1 AknaıMarta 1 AvusHyıDotan 1 Avusturya ŞHnı I M ç f o F r a n p 1 Da*n*ta Kronu 1 fin Htarttaa 1 Fransu Franyı IHofembRonm 1 Ispanyol fteetası 1Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 İtalyan Lıret 1 Japon Yera 1 K m d a M a n IMonsçKıonu 1 Sfcrfcı Dövn AJış 5034 91 313S06 3949 39 444 51 152 31 806 49 1159 19 917 94 2783 25 49 21 856 26 3S40 72 415 60 38 76 4445 44 796 66ı 8958 62, Dövu Satş 5045 00 314134 3957 30 445 40 152 61 80811 1161 51 919 78 2788 83 49 31 857 98 3547 82 41643 38 84 4454 35 798 26 8976 57 Efektri Alış 5029 88 313192 389015 444 07 150 78 798 43 1147 60 917 02 2780 47 48 23 847 70 353718 411 44 3818 4378 76 788 69, 8949 66 Elektrt Satış 506014 3150 76 3969 17 446 74 153 07 810 53 1164 99 922 54 2797 20 49 46 860 55 3558 46 417 68 38 95 4467 71 800 65 9003 50 $ 16060 Aimaı Mata $ 1 2748 Avust Ooian $ 113268 Avus Şriın $ 33 0579 Bel Frangı S 6 2429 Oan Kronu $ 4 3434 fin Maıttası S 5 4850Fran Frangı S 1.8090 Hol Ronr» S 102.31 isp Pcetası $ 5.8600 isveç Kronu * 1*219 isv Frangı $ 1211 48 hal Lıretı S 129 91 Japon Yenı $ 1 1326 Kanada Dol $ 6 3199 Norvtç Kr 1 1 7793 ABO Doton SERBCST PİYASAM DÜN DÖVtZ-AİTlM ABDDolan AlmanMartu Isvıçre Frangı Hoflanda Ronnı ingılc SterlıiK Fransu Frangı 100 ! Lıret Alış 5045 3130 3520 2765 8940 914 413 Satış 5055 3140 3530 2780 9000 920 420 S Arabstan Rıyalı Avusturya Şılını Cumhunyet Reşat 24 ayar kûlçe 22 ayar b t o k 900 ayar gümûs Alış Satş 1330 443 395 000 410 000 59 900 53 850 711 1345 450 400.000 430 000 60100 59 000 738 BAttca V « Macml: 78.961.1W.0M BUHSA iftM Mktart 19.401.4M 2MAUK1991 4416 00 4355 68 3414 46 335153 5002 67 4943 63 «ka kTuUn OkanTslst) ûncekjsın ans ttpan tm 41* I M 12000 1« i: 1I7H 2200 2400 •M 16500 4 M 1600 t 1K II tm 171 4150 1300 3000 3500 7» 27M tm 4» m 1Z9İ 1300 115» 11SM 79i 17» 2600 2700 2700 tm 2600 1350 1650 7500 Z1M 525 3SO0 19M 24M 2Mİ 1300 Bogunku en duşuk 17 t « « 11750 M t 1? II 2200 S1M m 1MM tm 172M 7* 1 1250 MM nm 99M 3000 II 7SM ( H 19M II 3400 7M 11 1I2M S1M 4)M 17M 1700 m 12SM 4» 25X 75M 1JM 14H 1000 17M 2700 •IM 2300 229t 1200 1500 525 3S5G BuguntajŞugumulşi- üpaıış rm 12500 1 1 » 2200 rm 2400 itn 11 7M 1250 S4M 3000 1TM 1ı mm 3400 m 117M 31H 42M 1KM 1ITM 37W 117M 47S 14M 13M tn 17! 1IM •29 IM 2S5O 7Mİ 14M 19M 1060 175» 1S2M MM 2*M 6500 74M MM 1 M 2700 2300 tm 117M 1300 1650 575 3900 1*8 17M tiM Encoksöz rm 12000 11i t rm 74M 2400 1 1250 MM 112M 3000 mm 3400 117M S1M •a 1700 137M 475 175 32M f7S 10M •29 12M 2550 19M 1050 17M 2SM 6500 74H MM 17M 2700 101M 2300 24M 117M 1200 1550 525 3900 249» 23M 225» 1250 2U4M HMJ7 18010 niM 1M2U9 42TIM 2M2 1WMI U142M 2000 MS1I MZ11 24724» 5000 I7HS 197(79 M97M 141M» M74174 600 7«27» 77123 3300 77*19» 14M14 149112 «trnı ittMS 217M2 17(444 I1OM 1M1*2* M41M 56190 51«2M 124123 1179M 21MM KM 491» 151111 147M 32T2M 500 6500 23600 7H4M 21171 2MH 1500 1500 6242 1242SM 1»17M 2500 121500 55887 10300 972272 M1M 2212M 36000 rm 12000 112M 2200 44M 31M MM 27M 74M 2400 1250 MM 2 1 2 * 3000 17M 27M* 3400 117M »M 179» I7t» 2ML 4(91 1700 - 7M 1179» 11S» »M •79 2500 1050 17M 6500 2700 1(1M 2300 1300 1550 550 3900 219» 1250 ort.1» M 1 H 2711 4772 11977 2200 2711 2400 «12 rrm 1I7J4 MJ11 14M 741 1250 M47 11 a 3000 MM un 1M7 tiM 44*7 ta 33277 1172 1lt« 27441 3400 7M 117M 3M7 42M 2M1 4<» H1I 1MM J1M4 İMM 4742 17M K«n MM ttlt (M4 1700 •M 13M7 4M «1 IM MM •H7S 11M iia 2519 77M i: 1. 1034 17f7 2t4« 24*7 6500 1777 2700 1M21 2300 237» 11 2*14 1280 1560 2192 1174» 2*15 546 3895 IMt 2144 24t1 2312 22M 1216 YATIRIM FONLARI 2MAUK1M1 II*** lşifcnn-2 l$H*nnv lnferkn-1 Htrtm-2 lAMmfoı n-1 Gnr*«amv3 Gmatnm-5 EsMFcni EsMta2 EMftnl YMIKmıF VKBUjtf VKBK»mF YKBDftreF \WRn-2 \WFov3 VHolH» SM66 2&0B5 21J63 62 263 32-279 29.4E8 10567 64253 5238 25Ü27 2S283 ia467 7177ü 30.149 19011 WXB 10756 73277 2655 18361 6a564 55.127 M» 53.728 4B.T13 51212 22JD1 17*6 «464 55.259 13S83C 2S720 17146 100109 53428 26.187 21950 1M41 74532 62343 32.294 29500 KU06 64İ25 52 781 25133 25J90 17632 79.08- 30264 80» 12K1 1Ü7» TİSX XBS «419 68794 55359 82J05 53962 41312 53411 22791 «033 «ta 55.472 140332 25*15 17X108 042 -081 039 040 041 039 012 oos 011 338 042 042 042 042 943 039 038 042 038 Q14 040 029 032 034 042 211 044 041 037 040 04! 087 039 036 037 0M VttıtDünya VttfF6 DışOank B«y»z TDHB Fon-1 Mtaıloı-2 fwn Fon-2 HneFon-3 Fn»fov5 7jnt Fon-1 ZratFon-2 Zvaat Başak fon R H * Fon-1 H*Fov2 EnMFoıı-1 Enök Fon-2 q laankFon SûncrFon DraFan btmaFon Omrtaı s OMFon Tûrttoıktai MFon 22154 16501 47843 67753 19345 55311 15.447 200SU 23.759 30514 2SM7 «422 17498 296« 21731 224*5 21JB9 24041 22JM 30399 20262 25354 19.M9 21238 «602 20175 21383 24103 19317 20251 19519 20391 «8B9 «720 «920 «491 22183 «555 48034 61036 19.420 55547 15513 201.243 23839 30637 25449 «180 17172 28624 21775 22335 21115 21080 22054 30395 20219 25467 19» 23399 16740 20255 21136 24202 19386 20340 19597 20469 «955 «761 «993 «559 013 033 040 042 039 043 043 031 034 040 039 131 043 -017 020 039 041 007 aie 002 -021 045 053 053 083 040 024 041 036 044 040 038 039 025 043 041 TAUUİI fe«" Hacni (Mn TL): 42.955.095 TAHVIL sfctefm sayw: 9 2 ABAUK 1991 321»!» araa ztsia 9EM 55 SS 73» S30O 55 S 105 U51 6849 6298 5915 M 17900MO 3MM5 ımm 3Jİ1'250 Polonya malı 15 milyonluk minik arubalan ikinci kez tüketicinin başına dert açtı Ucuz araba pahabya patlad BÜLENT K1ZANLIK Ucuz minik otomobilin cazibesine kapılanlar, ikinci kez hayal kınkhğına uğradılar. Can Dış Ticaret adlı finnanın Fiat lisansıyla Polonya'da üretilen FSM 650 model minik otomobiller için 2 yıl kadar önce halktan topladığı paralarla or- tadan kaybolmasının yarası kapanmadan yeni bir şok gündeme geldi. Bu kez de lüks otomobil ithalatçısı Refik Tuncer'den FSM model araba satın alanlann otomobillerine, "kaçak" olduk- lan iddiasıyla devletçe el konuldu. llk olayda Can Dış Ticaret'e para yatıranlar, arabaların yüzünü bile görememişlerdi. Bu kez ise 15-16 milyon lirayı bir araya getirerek "dört tekerlek keyfi" yaşamaya kalkanlar bu yıhn ba- $ında satın aldıklan minik arabalara doyamadan Gümrük Müdürlüğü'ne teslim etmek zorunda kaldılar. Bakanlık mufettişi, 288 adet FSM mar- ka otomobilin ithalatıyla ilgili olarak "evrakta saktekâıiık >oluyla kacakçıkk" yapıldığı şeklinde rapor hazırlayınca, savcüık sattığı milyarhk luks otomobıllerle un yapan Rute Motors'un sahibi Refik Tuncer hakkında tutuklama kararı çıkar- dı. Tuncer teslim olmayıp îsviçre ve Alman mah- kemeleri kanalıyla "kendisini temize çıkarmak için" gerekli belgeleri sağlamaya çalışırken, Gümrük Muhafaza Başmüdürluğu ekipleri de Rute tarafından satüan FSM 650 model otomo- billeri, Türkiye'nin dört bir yanından toplama- ya başladı. Gümrük Başmudüru Nanm BUkan, arabalan yurtdışında Refik Tuncer'e satan Rafet Ceyl»n- baş adlı kısinın, "Refik Tuncer'in arabsdann de- ğerini dnşuk gostererek vergi kaçırdığı" yolun- da ihbarda bulunması üzerine konuyu gerekli tahkikatm yapılması için Maliye ve Gümrük Ba- kanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı'na bildirdikle- rini söyledi. Maliye ve Gümrük Bakanlıgı Gümrük Başmü- fettışı İbrehim Teıser'in konuyla ilgili olarak ha- zırlayıp mahkemeye sunduğu 23 ekım tarıhli ra- porda ise "Refik Tüncer'e ait Otoparsan Otomo- bil Elektronik SanayU ve Ticaret A.Ş. adlı fir- manın 31 Aralık 1990'da Halkalı Gümnıgü'ne getirdigi 288 adet FSM 650 tipi binek otomobil için otomobillerin nereden ve hangi fıyatla ittaal edildiği konusunda gumrüge yanltş bilgiler verdigi" savunuldu. Raporda, Polonya'dakı üretici fırma "Fabr- yka Samochodow MakoHtnızowych"un, otomo- billeri îsviçre'de yerleşık Rafet Ceylanbaş'a ait F1motex adlı fırmaya saröğının belirlendigi, Oto- parsan'ın ise 5 ay gecikmeli olarak ibraz ettiği "menşei şchadetnamesinde" ise bu arabalan Li- echtenstein'de bulunan "The Doctor Trns Company" adlı şirketten alınmış olarak göster- diği belirtildi. Fimotex'in arabalan Otoparsan'a 720 bin dolara sattığı yolunda ihbarda bulundu- ğu da kaydedilen raporda, buna karşm gümrü- |e arabalann değerinin 720 bin mark olarak gös- terilerek bunun üzerinden vergi ödendiği ifade edildi. Gümrük Başmüfettişi Tezer raporunda, 25 eylül tarihli yaayla Istanbul Gümrükler Mu- hafaza Başmüdürlüğü'ne rapor konusu otomo- billerin 1918 sayıh kanun gereğı zaptedilerek ka- çak eşya ambarına gönderilmesi konusunda ta- limat verildiğini, 11 kasım tarihli yazıyla da bu işlemin hızlandınlmasının istendiğini kaydetti. Istanbul Gümrük Muhafaza Başmudüru Bahri Öktem ise Rute tarafından satılan otomobilerin büyük bölumunün sahiplerinden toplandığını be- lirterek "288 otomobilden 250 kadannı topla- dık. Bunlann 140-150 tanesini Köçükçekmece'- de toplu halde bulduk, kalanını Kacakçüık Ka- nunu gere^i saün alanlardan topiadık. Rote Mo- tors tarafından satüan arabalann bazüannı An- talya. Zonguldak, Mersin'de otnnın sahiplerin- den akhk" dedi. Kanunun kaçak mal olarak sap- tanan ne olursa olsun buna el konulmasım ön- gördüğünü" anlatan öktem, "Kaçak mal ambariannda zapt altına ahnan bn arabalarta 0- gfü kanun mahkeme verir. Satın aian öçincö şa- hıslann iyi niyetine ve olaydan habersiz oldok- lanna hokmederse iade eder ya da bu arabalar devtet mah hatine getir" dedi. Rute'den, ocak ayında vergileriyle birlikte 15 ifc 16 miiyon lira arasında mal ettikleri FSM oto- mobillerine el konulan vatandaşlar şaşkın du- nımda. Gumrükten gelen uyan üzerine arabasım dün iade ettiğini söyleyen Farmagel tlaç Sana- yii'nin sahibi Atilla Uygnr, "Gumrükçttler, fir- ma, gazete ilanlanyla kampanya yapıp araba satarken neden miidahale etmediler? Ucuz dlye şirkete bo arabadan alnuşdkM dedi. Zonguldak'ta grev olduğu dönemde bu ucuz arabalardan 6 tane aldıgını belirten Zbn Metal'in sahibi Salih Yümaz ise "Grev bitince, işçinin eiinde birikmiş para olur, o zaman bu arabalan satanm dije düşiinmnştnm. Şimdi sattıgını ara- balara da el konuldn. Onlar da geüp paralannı benden isteyecekkr. 15 gttndnr nynyamryonım. Refik Tuncer'in avnkatlan ise mahkemeye temi- nat verip arabalan kurtaracagız divorlar" dedi. Refik Tuncer, "Müşterilerimin hakkını yedirmem'' diyor Taraları iade edeceğim' Refik Tuncer ocak ayında ucuz minik otomobilleri lüks oto galerisinin kapısına dizip, vergiler ha- riç 4 bin dolara (12 milyon liraya) satışa sunmuştu. Tuncer bugune kadar topladığı yaklaşık 1 milyar lirayı iade edecegini söylüyor. Ekonomi Servisi — Kaçakçı- lık suçundan hakkında tutukla- ma kararı bulunan Refik Tun- cer, kendisiyle yaptığımız tele- fon göruşmesinde yurtdışında bulunduğunu belirtti ve 6 ara- lıktaki duruşmada mahkemeye, Alman ve Isviçre mahkemele- rinden sağladığı konsolosluk ve noter onaylı hakhhğı ispatlayan belgeler sunacağını söyledi. "Gıimnık, haksız bir uygulama ile işçi, memur, emeklinin altı- nını satarak >a da bankadan kredi alarak denkleştirdiği bir- kaç milyonla satın aldığı araba- lan elinden alıyor" diyen Refık Tuncer "Bu hafta gazetelere Uan vererek arabası elinden alı nanlara, ödedikleM toplam 1 milyar liranın üzerindeki para- larını iade edecegimi duyuracağım" dedi. Arabalan kendisine satan, sonra da ihbarda bulunan Ra- fet Ceylanbaş'ın, hem arabala- nn parasını iki kez alarak hem de "satate menşei şehadetna- mesi" göndererek kendisini do- landırdığını savunan Tuncer, "Ceylanbaş, Can Dış Ticaret'- in sahibi Bayram Karasoy'a da 'Törkiye'de paralan topla, ara- balan ben gonderecegim' dedi, gondermedi. Sonra Karasoy'u Polonya'}» kaçırdı. Şimdi para- sı toplanan 304 araba gümrük- te bekliyor" dedi. Ceylanbaş'- ın Türkiye ve Avrupa'da çeşitli suçlardan arandığını ve kendi- sinin de ona tsviçre'de milyar- hk tazminat davası actığını kay- deden Tuncer, böyle bir kişinin ihbanna itibar eden gümrük yetkilileri aleyhine idare mahke- mesinde dava açtıgını belirtti. Geçen ay tutuklama karan çıkmadan önce düzenlediği ba- sın toplantısındaki "Rıişvet ver- seydim bu işler başıma gelmez- di" iddiasını tekrarlayan Tun- cer, "Ceylanbaş'ın Turki>e'de- ki farklı alıcılara 3 parti halin- de araba gondermesi dolayısıy- la işlemlerin kanşünldığını, 288 otomobilin Ceylanbaş'm Fimo- lex finnasınca Turki>e'ye gön- deriidigini, Ceylanbaş'ın gon- derdiği sahte evragı kendüerinin fark ederek gumruge doğnısu- nu vermelerinin mufettiş incele- mesinde gozardı edildiğini, gön- deridden kaynakianan fiyat far- kının vergisinin odendigini ve 11 ayda gerekli inceiemeler yapü- madan hanrlanan mufettiş ra- porunun uzun tutularak hfiki- min incelemesinin zorlaştınl- dıgını" savundu. Eğitim-lş bünyesinde 'yükseköğretim sekreteriigi" oluşturuluyor Oğretim üyeleri sendikalaşıyor lş-Sendika Servisi — Hükü- metin öğretmenlere sendika hakkı verileceğini açıklamasın- dan sonra üniversite ögretim üyeleri arasında da sendikalaş- ma çalışmalan başladı. Eğit-Sen davasında İçışleri Bakanlıgı ve tstanbul Valüiği müdahıl avukat tayin ederek sendikanın kapatıl- ması taleplerini yinelediler. Çe- sitli memur sendikalanna üye kamu çalışanlan sendikal hak- lannın tarunması amacıyla mek- tup kampanyası başlattılar. ANKA'nın haberine göre Eğitim-lş Sendikası ile öğretim Üyeleri Derneğı Yönetimi ve sendikanın yükseköğretimdeki üyelerinin ortak toplantısında, Eğitim-lş bünyesinde bir "Yük- sekogrerjm Sekreteriigi" oluştu- rulması kararlaştırıldı. Eğitim-lş Yükseköğretim Sekreteriigi, yükseköğretim ala- mnda calışmalar yürüten "yur- dçi ve yurtdışı" kurum ve kuru- luşlarla var olan ilişkileri geliş- tirmek için calışmalar vapacak. Yükseköğretim Sekreterliği, üniversitelerde görev yapan öğ- retim üye ve elemanlarıyla diğer çalışanlann sendikal örgutlenme çatısı altında toplanmasına iliş- kin çağrı yapacak. Sekreterlik, yükseköğretim sonınlarının çö- zumü için somut cahşmalann yapılmasına ilişkin komisyonla- nn oluştumlmasına da katkıda bulunacak. Eğitim-lş Sendikası Yönetim Kurulu üyesi Dr. Ali Demir, sen- dika bünyesinde oluşturulan Yükseköğretim Sekreterliği'nin, "YÖK Başkam Prof. Dr. Doğra- maa'nın tüm yönetsel tasarruf- lan hakkında Medis araşUrması yapılabilmesi için gerekli giri- şirnlerde bulunacağını" bildirdi. Eğitim-Sen davasında İçışle- ri Bakanlıgı ve valılik müdahil avukat göndererek sendikanın kapatılma talebini yinelediler. Eğit-Sen'in kapatılması istemiy- le lstanbul Valiliği'nin suç duyu- rusuyla Cumhuriyet^avalığı'n- ca kapatma davasma dün devam edildi. E>avada sendika avukat- larımn savcılığın böyle bir dava açamayacağını savunmalan üze- rine, lstanbul Valıliği ve Iç tşle- ri Bakanlıgı adına avukat Saıme Çahşlar davaya asli müdahil ka- tılma talebinde bulundu. Fatıh 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'n- de devam eden davada sendi- ka avnkatlan "Bir yandan Baş- bakan, Başbakan Yardımcısı, memur sendikalannı kabnl edip görusüyor ve onlann tanıdığını söylüyor. tçişleri Bakanlıgı ve Çalışma Bakanı memur sendi- kalanmn var oldngunu söylii- yorlar. Öte yandan tçişleri Ba- kanhgı vekili gelip davada oldu- gu gibi memuriar sendika kura- maz diyor. Bu celişkiyi açıkla- mak mumkun degildir" görüşü- nü savundular. Mahkeme taraf- lann esasa ilişkin savunma ve cevaplanm hazırlamalan ve de- lillerin incelenmesi için davaya 6 Şubat 1992'de devam edilme- sine karar verildi. Sağlık işkolu kamu kesımi ca- lışanlarınca kurulan Genel Sağlık-lş sendikasının kapatıl- ması istemiyle açılan davaya da dun Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesı'nde devam edildi. Piyasa Ekonomisi ve Demokrasi Prof. Dr. GÜVEN ALPAY Boğaziçi Üniversitesi ABL) üe ozeüikle buyuk şehirierde yoksul insanlara sokaklarda nstfaunak mümkün. ABDfakirlerinisayıyorFJıonomi Servisi — Amerika Birleşık Devletleri'nde yoksulluk sırunna yaklaşanlann sayısı her geçen gün artıyor. Fransa'da yayımlanan Science et Vie dergisinin haberine göre 1991 yılının ilk ayı baz alınarak yapılan bir araştırmaya göre 33.6 mOyondan fazla Amerikan vatandaşı yoksulluk sınırımn altında bulunuyor Toplam nufusun yuzde 13.5'ini kapsayan bu rakam, 1990 yıh sayısımn 2 milyon üzerinde. Yapılan araştırmaya göre Amerika Birleşik Devletleri'nin doğu ve oatı kesımleri, orta kesimlere göre bu fakirleşmeden daha çok etkilenmiş. Büyük şehirlerde ise fakirlik sınınnın altında bulunan insanlara hemen her yerde rastlanabildiği beürtiliyor. Araştırmada fakirlik sınırımn altı olarak belirlenen rakam ise oldukça ilginç. Bir ailenin fakirlik sınırımn altında olarak nitelendirilmesi için yıllık gelirinin 76 bin Fransız Frankı'ndan düşuk olması gerekiyor. Bu rakamın Türk Lirası karşılığı yaklaşık 70 milyon. Ekonomide kurmaylar değişiyor Tevfik Altınok Hazine müsteşarı Başbakan Demirerin Merkez Bankası Başkam Rüşdü Saraçoğlu dışındaki üst düzey ekonomi kurmaylarını değiştireceği öğrenildi. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosn) — Başbakan Süleyman Demird'in önemli ekonomik bi- rimlerin üst yönetimlerine 1980 öncesi dönemde yakın çalıştığı eski bürokratlan getireceği öğ- renildi. Hazine ve Dış Ticaret MüsteşarlığYna levfik Altınok getirildi. Merkez Bankası eski Başkanvekili Zekeriya Yıldınm- ın da Ankara'ya çağnlarak gö- rev önerildiği öğrenildi. Başbakan Demirel ve ekono- miden sorumlu Devlet Bakanı lansn Çiller, yeni ekonomik ön- lemler konusundaki çalışmala- nnı surdürurlerken bir yandan da ekonomi bürokrasisinin kilit noktalarına getirilecek yeni isimleri belirliyorlar. Merkez Bankası Başkam Rüşdü Sara- coglu dışmdaki üst düzey eko- nomi kurmaylannın değişeceği belirtiliyor. Hazine ve Dış Ticaret Müste- şarlığı'na getirilmesi kesinleşen Tevfik Altınok, Demirel'in son başbakanhğı döneminde Hazi- ne'de Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü yapmışu. 1981 yıün- da Hazine Genel Sekreterliği'ne atanan Altınok, 1984'te Hazine ve Dış Ticaret Musteşar Yardun- cısı iken görevden ahnmıştı. Al- tınok, son olarak Koç Holding- de finansmandan sorumlu baş- kan yardımcılığı görevini yürü- tüyordu. Bu arada eski Merkez Banka- sı Başkanvekili Zekeriya Yıldı- nm ile Prof. Salih Neftçi'nin de önumüzdeki gunlerde müsteşar veya eş seviyede görevlere atan- maları bekleniyor. . Devlet Bakanı Tansu Çiller- in yeni ekonomik önlemler ko- nusunda önceki gün ve dün Tev- fik Altınok, Zekeriya Yıldınm ve Salih Neftçi ile değerlendirme toplantıları yaptığı öğrenildi. Renault'ya %9zam BURSA (AA) — Oyak Re- nault Otomobil Fabrikalan AŞ, ürettiği otomobillere or- talama yüzde 9 zam yaptı. Oyak Renault Otomobil Fabrikalan AŞ'nin dağıtım kuruluşu Renault Mais'ten ya- pılan açıklamaya göre, Rena- ult'nun 1 aralık tarihinden iti- baren geçerli olan (KDV dahil) perakende satış fiyatlan şöy- le: EsURyat YMİ ftyat 12 Toros 12 Toros SW 9GTE Bnoadway 9 Sprıng 11 GTS 11 TXE Flastl 21 21 Manager 21 Concorde (kJıma) 41 465 000 45 239 000 46 906 000 51 175 000 48 840 000 42 768 000 53 262 000 60 918 000 71 338 000 53 285 000 46 404 000 58 056 000 66 401 000 77 759 000 82 164 000 89 154 000 109 287 000118 959 000 BEST: Başarı için... h e m e n ! oalisyon hukümetı, ekonomik stratejileri ve yenıden ör- gutlenmeyı öncelikli gundem konusu yapmış görünüyor. Enflasyon başta olmak üzere birçok ekonomik sonınun (iş- sizlik, gelır bölüşumu, butçe açıklan, dış borçlar vb.) hangi yöntemlerle çözume ulaştırılacağı konusu stratejık örgütlen- me ve yönetimi yakından ılgilendirir. Bugunlerde çok değiş- kenü bir yapılanma modeh geliştirilirken hukumet, özellikle Batı'da akademik çevrelerde egemen bir görüşu de yanıtla- mak durumundadır: "Gelişmekte olan ulkelerde piyasa eko- nomisi politik ve sosyal özgurlukler ve demokrasiyle bağdaş- maz, başarılı olamazî' Bu yargıyı savunanlar genellikle 12 Eylül sonrası politik ve sosyal sırurlamalann 24 Ocak Kararlan'nm uygulamadaki başansına katkıda bulunduğu savını ileri sürerler. Onlara gö- re benzer ekonomik paketi aynı 80'li yıllarda, ancak özgürlük ve demokrasi ortamında uygulamaya koyan Latin Amerika ülkeleri başan sağlayamamıştır. Benzer örnekler Uzakdoğu ülkelerinde de söz konusudur. Bu temel yanılgı, koalisyon hükumetinin ana protokolü ve onu oluşturan partilerin prog- ramlannda ortaya, konulmuş ve reddedilmiştir. Başka bir de- yişle hükumet Batı'da özgurluk ve demokrasi ile piyasa eko- nomisi nasıl birbirini destekliyor ve sinerjik etki yapıyorsa, bizim ulkemizde de aynı anlayışı yerleştirmek ve bu darboğa- zı aşmak karanndadır. Kanımızca bu, çağdaş ve yenilikçı bir vizyondur. Toplu- mun butunünü etkileyecek, yönlendiricı, 2000'li yıllarm ter- cihlerini yansıtan an- lamlı bir yaklaşımdır. Ancak bu v iz> r onun stratejik örgutlenme ve karar sureçleriyle desteklenmesi doğru olur. Kuşkusuz dun- yadaki gelışmeler de olumlu katkı sağlaya- caktır. Bu aşamada yapılması gerekh olan, son on yüın uy- gulamalarını, örgııt kuramı yönunden de- ğerlendirip stratejile- rin birbirleriyle çeliş- meyen ve demokrasiy- le butunleşebilecek projelerini geliştirmektir. Bunun için de stratejik yaklaşım aşağıdaki sorunsala cevap vermelidir. Son on yıl Son on yılın piyasa ekonomisi uygulamalarında karar odaklannı devletin egemenliğinden bir ölçude çıkanp daha çok yerinden yönetımli ekonomik unitelere aktarma zamam gelmiştir. Bu konu kısmen merkezi ünitelerin özerküğinin sağlanması, kısmen de örgutlenmiş ekonomik ünitelerin ka- rar mekanizmasına dahil edilmesıyle olanaklaşır. Örneğin Merkez Bankası'nın özerk çahşmasını öngören hükumet, pa- rasal planlann ve onlemlerin tutarlı ve dengeli yürütulmesi gereğini vurgulamıştır. Benzer uygulama mali piyasalar için de geçerlidir. Öyle anlaşılıyor ki emir ve denetim ekonomisi devletin gözetiminde yerini pazar unitelerinin birbirini denet- leyip dengelediği bir yapıya kavuşturulacaktır. Bu yapılırken de demokratik kurumlann örgutlenmesi dengeli olarak ve bir program çerçevesinde gerçekleştirilmelidir. Hükümetin bir başka önemli yaklaşımı da yatınm ve ihra- catın birlikte yürütulmesi gereğine inanmış görünmesidir. Böylece dışa donük bir ekonominin henüz bu pazarlar ve dunya ile butunleşmemiş yapısı yeniden örgütlenecektir. Ya- kın geçmışte butun sübvansiyonlann ihracat için kullanıldığı donem geride kalmıştır. Yeni hükümetin ihracat ve ithalatta sub^nsiyonlan bir program çerçevesinde indirip pazar me- kanızmalarına bırakılacağı bir dönem öngörülmektedir. Bir anlamda işgücü ve sermayenin serbest dolaşımı sağlanırken özel girişımcilerin ve özerk kamu kuruluşlarının yatınm ya- pacakları alanlar yaratılacaktır. Bizce hükumet stratejilerinde en önemli tehlike pazarlama ve yatınm örgütlenmelerinin temelde farklı olmasından kay- naklanmaktadır. Ozellıkle 80'li yıllarda mevcut kapasiteyi kullanarak ihracata yonelmiş pazarlama anlayışı yeni dö- nemde terk ediliyor gorunmektedir. Kısa dönemli ve hedefli pazarlama örgütlenmesınden uzun dönemli ve disiplin gerek- tiren uç aşamalı (dengeleme, onarım ve canlandırma) progra- ma geçiş buyuk ölçekli fonksiyonel örgutlenme ve projeleri zorunlu kılmaktadır. — S ü r e c e k — Uyle anlaşılıyor ki emir ve denetim ekonomisi devletin gözetiminde yerini pazar unitelerinin birbirini denetleyip dengelediği bir yapıya kavuşturulacaktır. Bu yapılırken de demokratik kurumların örgutlenmesi dengeli olarak ve bir program çerçevesinde gerçekleştirilmelidir.