Katalog

12 KASIM 1991 EKONOMİ CUMHURİYET/13 100 binlikler piyasada • Ekonomi Servisi — Yüz bin liralık banknotlar ve 2 bin 500 liralık madeni bozuk paralar tedavule çıktı. 100 bin liralık banknotların ön yuzünde, Atatürk'un bir portresi, arka yuzunde ise Atatürk'e çiçek sunan bir öğrenci gnıbunun resmi bulunuyor. 2 bin 500 liralık madeni paraların çapı 27.25 ve kalınlığı dk 1.8 milimetre. Tofaş'ta üretim arttı • BURSA (AA) — Tofaş Otomobil Fabrikası'nda bu yılın ocak-ekim döneminde 85 bin 49 otomobil üretiMi. Tofaş yetkilileri, fabrikada geçen yılın aynı döneminde 71 bin 816 otomobil uretıldiğini, bu yılki uretımde yuzde 20'lik bir artış sağlandığını bildirdiler. Fabrikada uretüen otomobillerden ilk sırayı 33 bin 447 ile Şahin alırken bunu 20 bin 562 ile Doğan- L, 11 bin 625'le Kartal, 5 bin 79'la Kartal-XL, 4 bin 629'la Tempra, 4 bin 574'le Tempra SXA, 4 bin 153'le Serçe, 1280'le de Tempra SXAX izliyor. Yetkililer, yıl sonu itibanyla 100 bin otomobillik hedefe ulaşılacağını kaydettiler. Serbest bölge kota istiyor • MERSİN (AA) — Mersin Serbest Bölgesi'nde üretilen konfeksiyon ürünlerinin ihraç edilebilmesi için kota verilmesi gerektiği bildirildi. Mersin Sanayici ve tşadamları Derneği (MESİAD) Başkanı Musa Timur, serbest bölgede üretilen konfeksiyon ürünlerinin, kota verilmediği için Avrupa Topluluğu ülkelerine ihraç edilemediğini bildirdi. Emekli Sandığı otelleri • ANKARA (AA) — Emekli Sandığı mulkiyetinde bulunan 6 büyük otelden yılın ilk 9 ayında toplam 6.8 milyar lira zarar etti. Otellerden sadece Büyük Efes aynı dönemde kâr sağladı. Toplam zarann yıl sonunda 10 milyar- liraya yaklaşacağı tahmin ediliyor. Emlak borsasına doğru BÜLENT KIZANLIK Yüan hikâyesine dönen emlak borsasınının kurulması için bir yandan yeni hükumet beklenir- ken dığer yandan emlakçilerle bankalar arasında pazarhklar sürüyor. Yeni hükumet, yüzde 8 olan emlak alım satım vergilerini yüzde l'e düşurmeden, gerçek alım satım değerlerinden emlak borsasında işlem yapmanın ve tapu işlemleri yurütmenin müm- kün olmadığını savunan Emlak- çılar Derneği Başkanı Ceyhan Uras, "Seçim oncesinde buna programlannda yer veren parti- ler hökiimeti kunıp uygulama- ym gectikten sonra gelecek yüın ilk aylannda Türkiye Emlak Borsası AŞ'yi (TEBAŞ) knracagız" dedi. Uras, ortakuk için 2 banka iie görüşmelerin sürdürülduğünü, 7-8 bankanın da işbirbği teklifinde bulundu- gunu söyledi. Uras, TEBAŞ'ın Türkiye'de ydda 30 trilyonu aş- tığı samlan gayrimenkul pazan- nın yansını ele geçireceğini sa- vundu. Türkiye çapında bir araya ge- len 400 civannda emlakçinin ku- rucu ortaklıgıyla ve 5 milyar li- ranın üzerinde sennaya ile faa- Merkezi İstanbul'da Merkezi İstanbul'da olacak 'Gayrimenkul Kıymetler Borsası'na bilgisayarla bağlanacak aracı kurum durumundaki emlakçiler, Türkiye'nin dört bir yanında alıcı ve satıcıları karşı karşıya getirecekler. Borsaya, Türkiye'nin çeşitli yerlerinden 400 emlakçinin katılması bekleniyor. liyete geçmesi planlanan TE- BAŞ'ın, merkezi tstanbııl'da olacak bir "gayrimenkul kıy- metler borsası" oluşturması he- defleniyor. On line bılgısayar ağıyla merkeze bağlanacak aracı kurum durumundaki emlakçi- ler, Türkiye'nin dört bir yanın- da gayrimenkul alıcılanyla satı- cılannı karşı karşıya getirip, menkul kıymetler borsanında olduğu gibi bellı bir komisyon karşıhğında satışlara aracılık edecekler. TEBAŞ'ın, gayrimenkul kıy- met borsasını kurduktan sonra gayrimenkul yatınmlarına da gi- rişmesi ve oluşturulacak "gayri- menkul yatınm fonlan" katılım belgelerını halka satması plan- lanıyor. Şirketın böylece altın, hisse senedi ve devlet tahvilinden sonra gayrimenkul rantlannı da gayrimenkul satın almaya gerek kaİmadan bir yatırım alternatı- fi haline getireceği belirtiliyor. TEBAŞ'm kurulmasının 1990 yılı sonunda gündeme geldiğinı anlatan Emlakçiler Derneği Başkanı Ceyhan Uras, bu yılın başında başlaması gereken şir- ket çalışmalannın kurucu ortak- lar arasındaki anlaşmazlık nede- niyle ertelenmek zonında kalın- ğını söyledi. "Şirketio kârlılığı- nı goren bazı kurucu ortaklar, 200 kişilik komiteden aynlarak bü>ük kazancı bir an once ken- dileri elde edebilmek için Birleş- miş Emlakçiler adıyla ayn bir şirket kurmaya kalkışülar."diyen Ceyhan Uras, adını açıklamadı- ğı 2 banka ile şirket ortaklığı ko- nusunda göruşme yaptıklannı, 'Galleria değil, Sümerbank'Ekooomi Servisi — Sümerbank'ın geçen yılın mayıs ayında yanarak kapanan tarihi Bahçekapı mağazası dün yeniden açıldı. Sümerbank'ın cirosunun oldukça önemli bir bölümünü sağlayan Bahçekapı mağazasının onanm ve düzenleme çalışmaları tamamlanarak tamamen modern ve yeni bir anlayışla hizmete açıldı. Sümerbank Genel Mudürü Ahmet Irfan Söylemezoğlu mağazamn yeniden Sümerbank camıasına katılımı dolayısıyla duzenlenen açılış töreninde yaptığı konuşmada Bahçekapı mağazasının hem cıro yönünden hem de kuruluşun tarihi yönünden kendileri için çok önemli bir yeri olduğunu belirterek "Ba mağazamızı yeniden açarak hem mali yonden katkı sagiadık bem de tarihimize sahip çıktık. Artık sadece bu mağazamız için değil bütiın mağazalanmız ve hatta fabrikalanmız için de çağdaş bir çehre istiyoruz" dedi. Istanbul Teknık Sümerbank'ın yeniden açtlan Bahçekapı mağazası goruntu ola rak Galleria'vı andımor. ("otoğraf: UGUR GÜNYÜZ) Üniversitesi'nin ve Mimar Sinan Üniversitesi'nin katkılanyla yeniden insa edilen Bahçekapı mağazası 8 ayn reyondan oluşuyor. Üç katlı olarak duzenlenen mağazamn en alt katında kadın, erkek ve çocuk reyonları ara katta yünlü- pamuklu, kundura-saraciye ve tekstil reyonlan bulunuyor. En ttst katta ise halı reyonu alıyor. Bahçekapı mağazasının bulunduğu bina ilk olarak 1897 yılında inşa edilmiş. ancak söz konusu bankalar şir- ket yönetimde kontrolu ellerin- de tutmak istediği için anlaşma- ya vanlamadığmı kaydetti. Geçen yılki kuruluş çalışma- lan sırasında ortaklardan bilgı- sayar donanımı ve şirketin diğer kuruluş çalışmalan için 16 mil- yon liralık sermaye katılımı ön- görduklerini, ancak aradan ge- çen sure nedeniyle bunun arttı- rılacağını kaydeden Ceyhan Uras, TEBAŞ'ın çalışma alanı- nı şöyle özetîedi: "Türkiye'nin çesitli yerlerin- den sectigimiz 400 kadar emlak- çi, tstanbal'da 20-30 kişinin ça- lışacagı merkeze on line agı ile bağlanacak. Bu emlakçiler, gayri- menkul muşteri portföy- lerioi bilgisayarla merkeze bildi- recekler. Boylece Turkive'nin dört bir yanındaki ga\rimenkul ahcı ve satıcıları buluştunılarak örnegin İzmir'deki alıcının İs- tanbul'da Bebek'teki bir daire- yi satın almasına aracılık edile- cek. Saüştan elde edilen komis- yon tstanbul ve tzmir'deki ara- cı komisyoncular arasında yüz- de 45'er bölüsülecek, yuzde 10 da TEBAŞ'a kalacak. Aracılık hizmetleri oturduktan sonra şir- ket toplu gayrimenkul vatınm- lanna girisecek. Iş merkezleri toplu konutiar uzerine yaptlacak yatınmlar karşıhğında, gayn- menknl yatınm senetleri, emlak yaürun senetleri va da metrekare senetleri piyasaya sunulacak. Önce şirketin beUrie%eceği fıyat- lardan alınıp satılacak olan bu menkul kıymetler daba sonra borsaya kote ettirilecek. Ve fiyat- lan borsada oluşacak. Böylece gayrimenkul rantbui da menkul kıymet yoluyla bir yatırım ara- cı haline gelecek." TEBAŞ'ın kuruculan arasın- da yer olan ünlü emlakçi Adil Araslı, emlak borsasındaki iş- lemlerin gerçek değerleri üzerin- den yürüyebilmesi için tapu harçlannın duşurulmesi gerekti- ğine dikkat çekti ve "Böylece vergi kaçagı ortadan kalkacagı için devlet kazançh çıkacak" de- di. TEBAŞ'tan aynlarak 120 milyon lira sermaye ile kurulan Birteşmiş Emlakçfler'in Yönetim Kurulu Başkanı Hakkı Safak ise açıklama yapmaktan kaçındı. Bu arada görüştuğumuz emlak- çilerin bir kısmı emlak borsası projesi konusunda tereddütleri- ni dile getirdiler. özellikle ken- di içinde bir emlak borsası ha- line gelen Ataköyde emlakçiler, "TEBAŞ'ın kuruculan hep bü- yuk emiakçiler. Hem 20 milyon liraya vakın sermaye ile katılıp sonra bir de muşteri portföyü- müzü kapürma riski var" dediler. T U K E T I C I G O Z U Y L E MERAL TAMER Servise verilen TV yanarsa...İstanbullu okurumuz Canan Big, Amerika'- dan getırdığı ve hiç sorunsuz kullanmakta ol- duğu orıjınal Sony televizyonu, transforma- tör gerektırmeden 220 voltia kullanabilmek için Sony'nin Topkapı'daki tek servısine başvuruyor. Bılıyorsunuz, Türkiye'de üretıl- meyen orijinal Sony televızyonların tamiri için Japonlar Topkapı'da bir süredir bir servis ör- gütünü çalıştırıyorlar. Canan Bıg 22 nisanda TV'sıni Sony'ye tes- lim ediyor, kendisine 10 gün sonra verilen ce- vapta, gerekli parçanın Japonya'ya ısmaıian- dığı ve bir ay içinde TV'nın 110 volttan 220 volta ayarlanmış olarak teslim edileceği be- lirtiliyor. Ve aylar süren bekleyiş ışte böyle başlıyor. Canan Big, bir ay sonra kendisine verilen ta- rihte Sony'nin kapısını çalıyor Ancak parça gelmemiş "10 gün daha bekleyin" denıyor. 10 gün sonra yıne Sony'nin kapnsını çal- dığında "Parçanız hâlâ gelmedl, ne ya- palım geri kalmış 01- kenin kaderi bu... Türkiye'den giden taleplerl ciddiye almıyorlar" yanıtıyla karşılaşıyor. Ve bu gidip-gelmeler sürer- ken TV'nin transfor- matörsüz çalışır hale getirilmesi beklenir- ken, temmuz sonuna doğru Sony Servisi1 - nin bulunduğu bina- nın alt katındaki tekstil atölyesi yanıyor. Bu yangın Sony'ye de sıçrıyor ve Canan Big'in tıkır tıkır çalışır durumdaki televizyo- nu, tamire verilmiş dı- ğer pek çok TV ve vi- deoyla birlıkte yanıp kül oluyor... mayıs ortalannda gazetelere birkaç gün ilan vererek, ellerınde orıjınal Sony TV ve vıdeo bulunanları servislenne davet ediyor. Nede- ni ise Japonya'dan gelecek uzman mühen- dislerin bu aygıtları ınceleyıp en kısa zaman- da onaracakları... Cengiz Baykal da bu vaat üzerine vıdeo- sunu 20 mayıs günü Sony Servıs'e götüru- yor, ama gidiş o gidış... Vıdeo hâlâ ortada yok. Cengiz Baykai hâlâ vıdeosunu bekliyor. 20 mayısta götürülen video, yangının çıktığı temmuz ortalarına kadar neden tamir edil- mez? İkı örnekte de goruldüğü gıbı eğer Sony Servıs'in elinde yeterlı yedek parça yoksa, ne- den "Japonya'dan mühendisler geldi, iş- çilik parası almadan sadece parça parası alarak tamiratlarınızı yapacağız " turunden bir kampanya açılır? Bu sorulara makul ya- nıtlar vermek herhalde kolay değil... Cengiz Baykal da tıpkı Canan Big gibi defalarca Sony Ser- vis'i arıyor, kendisine hep "Bugün değil, bir hatta sonra...", "10 gün sonra gelin, işiniz tamam " türün- den yanıtlar verılerek tamır işı yangın günü- ne kadar savsaklanı- yor. Ve yangın. Yangın, Cengiz Baykal' ın vıdeosunu da harap ediyor. Ve Sony'nin gazete ilan- larıyla yaptığı çağrı üzerine videosunu Ja- ponya'nın bu ünlü şır- ketinin yetkili servısi- ne teslim eden Cen- giz Baykal, bugün hâ- lâ videosundan haber bekliyor. Cengiz Bay- kal'ın eşı, yangından 1.5 ay kadar sonra 5 eylül günü Sony Canan Bıg için bundan sonra yeniden bir Servıs'le bırön protokol ımzalıyor. Bu proto- bekleme süresi başlıyor. Önce sıgorta zarar kole göre Sony firması, bellı bir tip vıdeoyu tespiti yapacak, ardından sigortadan sağla- Baykal'lara teslim etmeyı taahhüt ediyor. nacak parayla aygrtlar ahnarak müşterilere Baykal da o vıdeoyu kabul ettiğını ve Sony'- teslim edilecek den başka bir hak ıddıa etmeyeceğini, bu söz- Canan Big bu arada Tüketlciyi Koruma leşmen.n alt.naartığ. ımza.le taahhüt ediyor. Derneği Yönetim Kurulu üyesi olduğunu ve bu ışle bıkıp-usanmadan sonuna kadar uğ- raşacağını da Sony Servis yönetıcılerıne hıs- settınyor. Belkı bu uyansının da katkısıyla, ağustos ve eylül aylarını Sony Servis e de- falarca gidip gelmekle geçirdıkten sonra s o nuçta 25 eylül günü Sony'ye teslim ettiği te- levızyonun bedelini almayı başarıyor. Canan Big başarıyor, ama hâlâ başarama- yanlar var... Yine İstanbullu bir başka okurumuz, Cen- giz Baykal, ufak-tefek, keyfe keder arızaları olan videosunu gazetelerde gördüğü ılan üze- rine Sony Servis'e götürüyor. Sony Servis, le: yazıyı yazarken Sony Servis yetkilileriyle gö- rüştük. Japonya'dan malların geldiğinı ve 13 kasım günu, yanı yann bu malların sahiplerı- ne teslim edileceğını soyledıler. Sony yetkılı- lerının ıfadesıne gore bu konuyla ılgılı mek- tuplar postaya verilmış. Postadan mektubu alan tüketicı, mektupla birlıkte Sony Servıs'e başvurduğunda vıdeosunu alabılecekmış. Umarız Cengiz Baykal ve Baykal gıbı video ya da TV'sı yanan dığer tüketıcılerin aylar sü- ren bekleyışı yarından başlayarak bu hafta sonuna kadar sona erer. TÜKETlCİNlN SESİ KÖŞESİ 19. Sayfetia saklı ! D ü n y a m a r k a l a r ı n ı 2 0 0 0 l i y ı l l a r a g ü v e n l e u l a ş t ı r a c a k l a s t i k : P 2 0 0 0 P i r e l l i DOSTLUĞA DÖNÜŞEN GÜÇ