Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
29 OCAK 1991 EKONOMİ
SERBEST PİYASADA DÖVlZ
«DDotan
Bah Mnwı Marto
tsviçre
HotoKİa flonm
Ingdiz Stertaı
Frınsjz Frangı
1MltatyanLırt6
Avustuıya Sıtını
Dövn im. ($) -
Altş
3085
2075
2445
1833
6100
608
272
790
293
Slft?
3090
2080
2450
1840
6150
613
277
795
298
3095
ALHNSÛMOŞ
Cumhunyat
He*at
24ay»artn
22ay»btta*
900 »yar gumuş
Vataftank Altmı
ZratMtm
H*Altn
MBanfcam Ons t
Ate
250 000
270 000
37 250
33 400
450
206 000
204 000
205 000
374 75
TL inManta Ort Faa (%)
Satş
255 000
285 000
37 400
36 600
. 480
210 000
209 000
210 000
375 40
64 91
Gübreyezam
• ANKARA (AA) —
Turkıye Zıraı Donatım
Kurumu, satışını yaptığı
kımyevı gübrelenn fiyatına
15 gunlük bır aradan sonra
yenıden yuzde 4 ıle 24
arasında zam yaptı Zamh
satışlara bugunden ıtıbaren
başlandj Kımyevı
gübrelenn çeşıtlenne göre
daha öncekı ve zamlı satış
fıyatian şöyle
Amonyum su 255 265
«26 Amonyum N 404 495
%33 Amonyum N 406 505
«6Ûre 529 640
MP 562 595
TSP 354 409
20.20 Kompoa 440 530
255 Kompoa 417 505
Kooperatife
destek kredisi
• ANKARA (AA) —
Başbakanhk Toplu Konut
Idaresı, 1989 yıh mayıs
ayında yapılan mevzuat
değışıkhğınden önce
kredılendırılen, ancak hâlâ
tamamlanamamış yapı
kooperatıflerı ve konutlar
için yenı bır çözüm yolu
gehştırdı tdare, yanm
kalmış bu kooperatıf ve
konutlann
tamamlanabılmesı ıçın
"destekleme kredısı" adı
altında yenı bır kaynak
sağlıyor. Destekleme
kredısı, eskı mevzuata göre
ınşaat sevıyelerı yüzde 50 ve
yüzde 75'e geldığınde
ödenen 2'şer mılyon lırahk
"tamamlama kredılen"ne
ek mıktarlar şeklınde
venlecek Buna göre daha
önce kredılendınlmış
kooperatıf ve konutlarda
ınşaat sevıyesı yüzde 5O'ye
geldığınde venlen 2 mılyon
lıramn harıcınde ek 2
mılyon lıra destekleme
kredısı açılacak.
Taşıt sahibine
uyan
• ANKARA (ANKA) —
Ocak ve temmuz aylannda
ıkı eşıt taksıtte ödenmekte
olan Motorlu Taşıtlar
Vergısı'nın 2 ocak günü
başlayan bınncı taksıdını
ödeme suresı 31 ocak
perşembe aksamı sona
erecek
Akaryakıt
ucuzlamayacak
• ANKARA (UBA) —
Devlet Bakanı Mehmet
Keçıcıler, bır şubattan
ıtıbaren petrole yüzde 10
oranında yenı vergı
konulacağını, ancak yenı
vergılenn petrol fiyatlanna
yansıtılmayacağını söyledı
Keçıcıler, "Bız o vergılen
bünyemızden karşılayacağız
Artan vergılerı, petrol
fiyatlannın 20 dolara
duşmesı nedenıyle ortaya
çıkan avantajla
karşılayacağız" dedı.
Keçıcıler, ham petrolden
yüzde 5.5 Kaynak Tüketım
Vergısı ıle yuzde 2.5
oranında da Destekleme
Fıyat Istıkrar Fonu
alınacağını behrterek
boylece dığer vergılerle
bırhkte petrole toplam
yüzde 10 avarmda bır vergı
yükü buıeceğmı soyledı Bu
uygulama gerçekleşırse
dünyada petrol fıyatian 20
dolar düzeyıne ındığı halde
bu ındırımden tuketıcı
yararlanamayacak
Tes-İş'te 6
el
çektirme'
• tş-Sendika Servisi —
Tes-Iş Sendıkası'nda,
muhalefet grubunun
öncülüğunu yapan tstanbul
1 Nolu Şube'nın ışten el
çektınlmesı uygulaması
yargı kararı ıle durdunıldu.
Genel merkezın 1 Mayısı
kutladıklan, Türk-tş ve Tes-
Iş yönetımı aleyhıne
açıklamalar yaptıklan
gerekçelerıyle dısıplın
kurulu karan ıle Istanbul 1
Nolu Şube yönetımmın
görevden alınması karan
uygulanamadı Dün şubeyı
teshm almak üzere Genel
Malı Sekreter Mustafa
Kumlu başkanlığında bır
heyet Istanbul'a geldı
Ancak dısıplın kurulu
karanna karşı şube
yönetımmın tstanbul 1
Nolu lş Mahkemesı'nde
dava açarak tedbır karan
alması üzerme el koyma
ışlemı gerçekleştınlemedı.
CUMHURİYET/13
Ihracatçı tedîrgîn
HAKAN KARA
Bankalardan kredi almak zorlaşıyor.
Uluslararası kuruluşlar kredileri askıya alıyor.
Kredi alamayan kuruluşlar ithalatı kısma
eğilimi gosteriyor. İhracatta düşuş yaşanıyor.
nında etkıledığme dıkkat çeken
Özman, "Korfez savaşının enf-
lasyonu ne olçude etkıleyecegi
ise bir soru ışareti olarak karşı-
mızda durnyor. Tum dunya bir
harp paniginde. Bu psıkolojik
ortam talepleri de olumsuz et-
kilıyor. Dilegimiz savaşın bir an
IZMtR — Körfez savaşıyla
bırhkte ıhracatçılar da tedırgın
bu- bekleyışe gırdıler Bankalar-
dan kredi almanın gıderek güç-
leştığmı vurgulayan ıhracatçılar,
uluslararası finans kuruluşlan-
nın da kredılen askıya aldığını
beLrtıyorlar.
Körfez savasıyla bırhkte Tür-
kıye'nın dış tıcaretınde bır kılıt-
lenmenın yaşandığını belırten
tstanbul thracatçı Bırhklerı Baş-
kanlar Başkanı Muammer Şa-
hin, özellıkle uluslararası fınans
kuruluşlannın ulkelere verdıkle-
rı kredılen askıya almasıyla cıd-
dı bır sıkıntının ortaya çıktığına
dıkkat çekerek şunlan söyledı
"Savaşın yarattığı psıkolojik
ortam ekooomnı çok yonlu ola-
rak etkiliyor. Kredi alamavan ul-
keler ithalatlannı kısma \oluna
gidivorlar. thracatımızda belır-
gin bır duşuş vaşanı>or İşadam-
lan olarak ekonomidekı bu psı-
kolojik ortama hazır değildik.
Bu yuzden tıkandık. Herkes te-
dirgin bir bekleyiş icerisinde."
Ege Jhracatçı Bırhklerı Baş-
kanlar Kurulu Başkanı Musta-
fa özman da savaşla bırhkte kur
makası sorununun bu yıl kendı-
nı daha da cıddı bır bıçımde hıs-
settıreceğını behrttı Körfez kn-
zının dört ayda Türkıye'nın yıl-
lık enflasyonunu yuzde 15 ora-
once bıtmesi. Yoksa bunun fa-
turası Turkiye'ye çok ağır
olacak" dıye konuştu
İTO Yönetım Kurulu Başka
nı Halit Şarlak ıse bankaların
kredi hmıtlennı önemlı ölçüde
kısmaları, kımı bankaların kre-
dılen kesmelen, 3 aylık vadelı
kredılerde faızın yuzde 95'e ka-
dar aaıkselmesı, dövız satışların-
tiğı mevduatı tekrar bankalara
yatırmaya başlamaları bır saglık
işaretı olarak degerlendınlmek-
tedır. Bankaların bu dunımu da
dıkkate alarak yaşanan ortam-
da sıkıntıyılş âleminin tamam-
layıcı bır kesimi olarak biriikte
goguslemeleri gerekir" dedı
Ege Yaş Sebze Meyve Ihracat-
çılan Bırhğı Yonetım Kurulu
da "ihtiyatlı" tutum, komıs>on- Başkanı İzzet Urnncu de yaşa-
lann artması gıbı unsurlann zın- nan belırsızlık ortamının ıhra-
cırleme bır etkı yarattığına dık- catçılar arasında tedırgınlık ya-
kat çektı Şarlak, "halkın çek- ratttğını behrttı
AT, kota kapısını yine aralamadı
İZMİR (Cumhunyet Ege Burosu) — AT
Tekstıl Komısyonu ıle Türk Konfeksıyon ıhra-
catçılan arasında Bruksel'de yapılan pazarhk
sonuç vermeyınce göruşmeler yanda kesıldı
Türk ıhracatçılar ıstemlen olan yuzde 35 artış-
tan yüzde 23'e duşmelenne karşın katı bır tu-
tum ıçmde olan AT Tekstıl Komısyonu ancak
yüzde 18'e kadar çıktı. Konfeksıyonda göruş-
melenn çıkmaza gırmesıne karşın lplık ve
Hambez ıhracatçılan yatak çarçafında yüzde
28.7'hk bır artışla anlaşma ımzalarken 100 ton-
luk çuval sıpanşı de kopardılar
Konuya ılışkın bılgı veren Ege Hazır Gıyım
ve Konfeksıyon thracatçıları Bırhğı Başkanı
Hüdavı Kurt, "Anlaşılmıştır ki AT her şeye
karşın kotadan vazgeçmıyor. Pazarlık bile ya-
pdmaması gerekırdı" dedı Kurt sozlennı şöy-
le sürdürdü-
"ABD bile son derece iç piyasanın baskısı
altındayken kotalan >uzde 50 arttırma voluna
giderken Avrupalı dostlanmız bu olayda takın-
dıklan katı tavn bırakmamaktadır. Hukumet
olarak anlaşılıyor kı Avrupa'ya Turkiye'nin
Korfez krızindeki tuturau tam anlatılamamıs.
Cumhurbaşkanı Sayın Turgut Ozal'ın da de-
digj gıbı bız vardım değıl, tıcaret ısti>onız. One-
rilerimiz de son derece açıktı. Madem ki AT'-
ye entegras)on çerçevesınde gummkler ındiri-
lecektir. bız teksül sektorunde tum gumrukle-
ri indirehm onensını getirdık. Ancak bu oneri
bile dikkate ahnmadı. Pazaruklar kesılmiştir."
Kurt, tekstıl sektorunun Turkiye'nin ıhracat-
takı lokomotıf rolunu oynamaya devam ede-
ceğını bıldırerek dun bırlık üyelerını çağırıp
uzun bır toplantı yaptı Basına kapalı olarak
gerçekleştınlen toplantmın sonuçlannın bugun
açıklanacağı bıldmldı
Bu arada 24-25 ocak günlen Bruksel'de kon-
feksıyonculann yanı sıra AT Tekstıl Komısyo-
nu ıle ayn bır görüşme yapan ıphk ve hambez
ıhracatçılan bu yıl ıçın söz konusu olan yatak
çarşafı kotalarında beklenulennın uzennde bır
artış sağlayarak Turkiye'ye şen dönduler AT
Tekstıl Komısyonu'nun kendılerıne yakın ılgı
gösterdığını bıldıren Ege thracatçılar Bırlıkle-
rı Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Özman,
"Biz iplik ve hambezcıler olarak herhangi bir
sorunla karşı karşıya kalmadık. Bıze çok iyi
davrandılar" dıye konuştu
Iblcu uçaklan yerdeOcak ayının ikinci
yarısında bütun
dunyada ortalama
yolcu sayısı yuzde
10-40 duştu.
Ekonomi Servisi— Savaş or-
tamı jet >akıtı fıyatlanndakı ar-
tış, tunzmdekı durgunluk ve te-
rör olaylarının yoğunlaşması
beklentısı, bütün dünyada hava-
yolu şırketlennın çok zor gün-
İer geçırmesıne neden oluyor
ABD'de ıse ekonomık durgun-
luk nedenıyle zaten knzde bulu-
nan hava tasımacıhğı, savaşın
darbesını de yeyınce, batma
noktasına kadar geldı
Savaşın çıkmasıyla bırhkte
büyük havayolu şırketlennın or-
talama yolcu sayısı yüzde 10-40
arasında duştu Savaş bölgesı
Ortadoğu'da sıvıl hava taşıma-
alığı yuzde 80 oranında kan
kaybettı. Kahıre, Tel-Avıv, Şam
ve Tahran'a yapılan uçuşlar çok
büyük ölçüde azaldı Istanbul,
uçuşlann azalmasına karşılık
bölgede en ıyı durumdakı hava-
alanlanndan bırı
Bu doğrudan etkının yanı sı-
ra, uçaklara ve havaalanlanna
yönelık terör eylemlennın yo-
ğunlasacağı beklentısı, dunvanın
dığer bölgelenndekı uçuşlan da
etkıledı Tabu, şırketler arasın-
da en çok etkılenenler, Körfez'-
dekı havayolu şırketlen oldu
Ürdün havayolları Royal Jor-
danıan, 17 ocaktan önce günde
30 uçuş yaparken şımdı 4 uçuş
yapıyor
Avnıpa'da ıse Aır France,
1990'ın aynı dönemıne göre ge-
nel olarak uçuşlannm yuzde 16
azaldığını beurtırken Londra'da-
kı havaalanlannın trafığı yuzde
20, Bntısh Aırvvays'ın uçuşlan
yüzde 8 genledı Alıtalıa'nın
uluslararası uçuşlannda ıse ocak
ayında yüzde 30 azalma görul-
dü. Yunan havayolu şırketı
Olympıc Aınvays'ın faalıyetlerı
ıse yuzde 40 oranında ındı
Hındıstan'da hukumet Indıan
Aırlınes ve Aır Indıa'ya tahsıs
edılen jet yakıtı mıktarını yuz-
de 25 oranında kısınca bu ıkı
havayolu şırketı de bazı uçuşla-
nnı ıptal ettıler Japon Aırhnes,
ocak ayının ıkıncı yansmda 10
nı, bunun olağanın üstünde ol-
duğunu behrtırken, Tayland'da
da hava trafiğı savaştan sonra
yuzde 10 oranında azaldı Gu-
ney Amerıka'da ıse Avnıpa ve
ABD'ye yönelık trafîğın yüzde
20-30 oranında azaldığı belırtı-
hyor Iskandınav Havayolları
SAS 3500 kışıyı ışten atacağını
açıklarken Hollanda havayolu
şıketı KLM de Gunev Amerıka'-
dakı seferlennı zarar ettığı ge-
rekçesıyle kaldırmayı dü-
şunüyor
ABD'de ıse havayolu taşıma-
cılığında gerçek bır krız yaşanı-
yor Savaş bu krızı daha da yo-
ğunlaştırıyor ABD'de 15 hava-
yolu şırketı pazan paylaşmış du-
rumda Ancak bunlardan çoğu
batma aşamasında. Contınental
Aırhnes, Eastern Aırhnes ve Pan
Am, ıflaslannı ılan etfiler Pan
Ara'ı almaya çahşan TWA ıse bu
yıl 300 mılyon dolar cıvannda
zarar ettı
ABD şırketlennın zor duru-
ma düşmesınm önemh nedenle-
nnden bırı, Körfez knzının baş-
lamasından sonra jet yakıtı fi-
yatlarının artması olmuştu
ABD'dekı krız sonuçlandığın-
da, gerıye yalnızca bırkaç hava-
yolu şırketının kalacağı söylenı-
yor Bunlann ıçmde şımdıhk en
ıyı durumda olanlar Amerıcan
bınrezervasyonunıptal edıldığı- Aırhnes, Unıted ve Delta
Nakliyecinîn T1K kavgası
EStN SUNGUR
Yerh otomotıv sanayu uretıcı-
lerı ıle nakhyecıler, TIR kavga-
sına tutuştu TlR'larda kullanı-
lan çekıcı ıthalatının 1991 yıhn-
da yenıden teşvık kapsamına
alınması yerh uretıcıler Ue nak-
hyecılen karşı karşıya getırdı
Üretıcıler, yerh çekıcı satışla-
nrun tam ıhracat sayılarak des-
teklenmesını ısterken naklıyecı-
ler kalıte ve motor gucu açısın-
dan ıthal araçlan tercıh ettıkle-
rını belırterek "Yerli ureticiler
kanunla vasıta satamazlar. Ka-
lite ve rahathğı arttınp rekabet
etsinler" dıye konuştular Ure-
tıcıler ıle nakhyecıler arasında
kalan DPT ıse ıthalattan yana
ağırlık koyarak "Filoyu yerüye
çevirmek için doviz kaynağı
olan nakliyecileri zora
sokama>ız" dedı
1988 yıhnda başladığı TIR çe-
kıcısı uretımmde geçen yıl bınn-
cı sıraya oturan Turk Mercedes
Benz'm Genel Müduru Bedır-
han Çehk, 1990 yüında teşvık
kapsamı dışında tutulan çekıcı
ıthalatının 1991'de yenıden teş-
vık belgesıne bağlanmasınm yer-
h üretımı olumsuz etkıledığını
belırterek şöyle konuştu
"Teşvik kapsammda yurtdı-
şından getirilen çekicilerin
KDV'si 3 yıl sureyle erteleniyor.
TIR sahibi bu surede kazandık-
ça goturnp vergisıni odu>or.
Nakliyeciler kalite ve motor gücu
açısından ithal TIR çekicilerini tercih
ediyorlar. Yerli ureticiler TIR'lar için
ürettıkleri çekicilerin teşvik kapsamına
alınmasını istiyor.
Çekici arzı (adet)
MAN
Otomarsan
Otoyol
Uretım toplamı
Ithaiat
1982
361
-
547
908
3272
19S3
520
-
520
1040
1902
1384
676
-
435
1111
1600
1985
376
-
236
612
1572
1988
211
-
205
416
2553
1987
101
-
59
160
882
1988
68
2
44
114
744
1989
13
108
56
177
663
1998
-
154
120
274
500
Ancak yerli çekid alınınca KDV
pesin olarak ödeniyor. Yerli
araçlann taksıtli satışının yapıl-
dığını da dikkate alırsak taksit-
li fı>nt uzennden peşın odenen
KDV'nın bızim satışlanmızı ne
derece olumsuz etkiledıgı orta-
ya çıkar."
1989 yıluıda çekıcı ıthalatının
yıne teşvık kapsamında olduğu-
nu, ancak yerli araç ahndığında
Vave pnm ödemesı >-apıldığını
hatırlatan Bedirhan Çelik, bu
sıstemın yürümemesı uzerıne
1990'da ıthalatuı teşvıklerden çı-
kanldığını gümruk ve fon öde-
mesuıın ıse yuzde 20"den yuzde
35'e yukseltıldığmı söyledı Ge-
çen yılkı bu uygulamamn yerlı
araçlar ıle ıthaller arasında eşıt-
lık sağladığım anlatan Turk
Mercedes Benz'ın Genel Müdü-
rü, 1991 yıhnda ıthalatın yenı-
den teşvık edıhnesı dışında gum-
ruk ve fonların yuzde 2O'ye çe-
kılmesının haksız rekabet oluş-
turduğunu savvndu.
Çehk, DPTden yerh çekıcı
satışının tam ıhracat sayılması
ve Exunbank kredılerı ıle ton
başına ödenen pnmlennden ve
KDV ertelemesmden yararlan-
masını ıstedıklenm bıldırdı.
Yerh uretıcılerın konıma ıste-
ğıyle hukumete baskı yapması-
nı eleştırdırdıklermı behrten
Uluslararası Nakhyecüer Derne-
ğı (UND) Başkanı Saffet Ulu-
soy, geçen yıl yerh üretıcılenn ıs-
tedığı kararlann almmasına rağ-
men ıthalatın 500 adete ulaştı-
ğını hatırlatarak "Biz çekiş gu-
cn ve motor ornnı daha yuksek
olduğu için ithalleri tercih edi-
yoruz. Yerli ureticiler kanunla
vasıta satamazlar" dıye konuş-
tu Yerh çekıcılenn 285 beygır
gucu olan motorlannm 360"a
çıktığmı ancak Avnıpa TIR'la-
nn 400 beygır gücü motora sa-
hıp çekıcılerı olduğunu anlatan
Ulusoy, kabınlerdekı rahatlık ve
aksesuar ıle motor ömrunun
yerh araçlarda yetersız kaldığı-
nı söyledı. Yerh çekıalenn tak-
sıth satış yapmalanna rağmen
tercih edılmemesının KDV ıle
bır alakası olmadığını savunan
UND Başkanı şöyle konuştu
'Yurtdışına nakliye yapan şir-
ketler KDV yi peşın odeseler bile
daha sonra zaten mahsup edi-
yorlar. Ithaiat yuzde 20 oranın-
dakı koruma nedenıyle yerlıye
gore pahalı olduğu halde tercih
edıhyorsa bunun sebepleri var
demektır. Avnıpa'da mal taşı>-a-
bilmemız için guçlu çekıs gucu
olan araçlara ıhtiyacımız var.
Bunu da Avrupalılar yapıyor.
Bizimkiler koruma isteyecekle-
rine teknoloji venıleyip kaliteli
ve rahat araç uretsınler."
Yerh ureticiler ıle nakhyecıler
arasında kalan DPT ıse ağırlığı-
nı nakhyecılerden yana koydu
DPT Musteşar Yardıması Thr-
gut Tuten, "Turkiye'ye onemli
miktarda doviz geliri sağlayan
nakliyecileri, filo jerlıje çevril-
sin diye zora sokama>ız" dedı
Reklamcıdan üreticiye çağrıEkonomi Servisi — Reklam ajanslan, şır-
ketlere, knz nedenıyle durdurduklan reklam
kampanyalanna yenıden başlama çağrısı
yapıyor Admar Reklam ve Pazarlama
A Ş.'nın Yönetım Kurulu Başkanı Muam-
mer Oztat, ısadamlarına savaş şokunu tu-
ketıcılerden önce atlatıp bır an önce ışe ko-
yulmalan çağnsında bulunarak "Kriz do-
nemınde atak davranan kuruluşlar, rakip-
lerinin korkaklıgından da >
t
ararlanarak hem
satışlarını hem de pıyasa pavlarını
yukseltebilir" dedı
Körfez knzının geleneksel olarak reklam
harcamalarının düştüğü ocak ayında rek
lam sektörünü daha dennden etkıledığme
ışaret eden Muammer öztat, knzın ılk gun-
lennde tedbır olarak başvurulan reklam
harcamalarını kısma gırışımının uzun sur-
meveceğını behrttı Öztat, "Her şeye rağmen
hayat devam etmektedır ve reklam destegı-
ne dun hangı nedenlerle gereksınım duvu-
luyorsa bugun de o nedenler belkı dunden
daha da çok geçerlı dururadadır"
"Savaşın ılk heyecanı geçtıkce toplum
normal yaşamına donecektır. Bu normaie
donuşu nızlandınnak ışadamlannın ehnde-
dir. Şirketler savaş şokunu tuketıcilerden
once atlatıp bır an once işlenne koyulma-
lıdır. Araştırmalar, kriz dönemlerınde rek-
lam yatınmlannı surduren kunıluşlann,
kriz atlatıldıktan sonra bunun meyvelenni
fazlasıyla topladıgını gostermektedır" dedı
Knz donemınde atak davranan şırketle-
nn, rakıplerının korkaklıgından da yarar-
lanarak hem satış hacımlennı hem de pıyasa
paylarını yukselttığını anlatan Muammer
Oztat, knz suresınce pıyasa payı daralan şır-
ketlerın durumlarmı duzeltmelerının çok
zor ve pahalı olacağına ışaret ettı
T U K E T I C I G O Z U Y L E
MERAL TAMER
KartbeğenmeyentelefonIstanbullu okurumuz Senem Kınh'nın Be-
şiktaş Postanesi'nden alıp da Sarıyer Pos-
tanesı'nde kullanamadığı telefon kartıyla ıl-
gılı şıkâyetını bır sure önce bu köşede aktar-
mıştık Okurumuz telefon kartını kullanama-
dığı ıçın ertesı gun Beşıktaş Postanesı'ne gı-
derek değıştırmek ıstemış, ancak bu ısteğı
kabul edılmemıştı Senem Kınlı, "10 bin lı-
raya aldığım bu kartı çope mi atayım" de-
dığınde ıse kendısıne eskı tıptekı bu kartlar-
la çahşan maktnelen bulup oralarda tuket-
mesı gıbı kulağını tersten gosteren bır one-
rı getınlmıştı Madem kı PTT kartlan değış-
tırmeyecektı, oyleyse neden satarken tuke-
tıcıye uyarıda bulunulmuyordu'
Aynı konuyla ılgılı olarak bır mektup daha
aldık Istanbullu okurumuz Nilgun Suner ya-
zıyor
"Vaktımı genellıkle büromda ve evımde
geçırdığım, 2 yerde de telefon olduğu ıcın ka-
muya açık telefonlara bugune kadar hıc ge-
reksınmem olmadı Oncekı hafta bır operas-
yon geçırmek üzere Çapa Tıp Fakultesı Kalp
ve Damar Cerrahısı
Klımğı'ne yatırıldım
Dışarıyla tek haber-
leşme aracı, klınığın
gırışındekı ıkısı kartlı
ıkısı jetonlu kamu te-
lefonlanydı
Jetonlu telefonlar-
da her zaman daha
fazla kuyruk olduğun-
dan aynca henüz söy-
leyeceklerınızı bıtır-
meden jeton bıtebıldı-
ğınden ve her saarte
jeton temını kolay ol-
madığından, eşımden
bana bır kart almasını
rıca ettım O gün Ka-
dıköy PTT'sınden 10 bın lıra ödeyerek bır
kart getırdı O gıttıkten sonra telefon etmek
ıstedığımde kartın makıneye uymadığını gör-
dum Makınedekı oyuk 5 cm benım elımdekı
kart ıse 10 cm ıdı Ne yaptıysam olmadı ve
ben ertesı gün eşıme durumu anlatıp kartı
verdım
Eşım bu kez Besıktaş PTT'sıne gıderek
durumu sormuş Eskı ve yenı makıneler ol-
duğunu, bızım satın atdığımız kartın eskı ma-
kınelerde kulanılabıleceğını oğrenmış Kar-
tın genel amaçla değıl, hastalık gıbı çok özel
bır durum ıçın alındığını ve başka yerde kul-
lanılmasının söz konusu olmadığını anlat-
mışsa da lade ya da değıştırme ısteğı kabul
edılmemış Eşım belkı kartı satın aldığı Ka-
dıköy PTT'sınde değıştırılebılır duşuncesıy-
le yenıden Kadıköy PTT'sıne gıtmış ama
"sağda-solda bulunan eskı makinelerde
bu kartınızı kullanırsınız. Gerı alamayız"
demışler Eşım oradan Karakoy PTT'sıne gıt-
mış, yıne aynı yanıtı alınca 10 bın lıra öde-
yerek yenı bır kart almış Bu kez ona uze-
nnde Efes Harabeleri olan, makıneye dık
yerleştırılen bır kart vermışler Karakoy'de-
kı gorevlıyle biriikte dsoemışler makıne kartı
almamış Gorevlı "bu makine bozuk, me-
rak etmeyın bunlar yenı kart" demış
Eşım bu kartı hastaneye getırdı ve gıttı Bır
kart yüzunden mesaısınden haylı zaman
kaybetmıştı O gıttıkten bır süre sonra yıne
telefon etmek ıstedığımde bu kez makıne
kartı alıyor, ama gerı vermıyordu Ve ekran-
da "geçersiz kart" yazıyordu Bu kartlann
lade ya da değıştırılmesının mumkun olma-
dığını 3 postane değıştırerek öğrendığımız-
den.ayrıcaeşımın bır kart ıçın 10 keregıdıp
gelme ımkânı olmadığından akşam gelırken
bır kart daha getırdı Heyecanla makıneye
ındık Bızı böyle bır kart heyecanına kaptı-
rıp 3 gün oyaladığı, operasyon heyecanını
unutturduğu ıçın PTT'ye özellıkle teşekkür
etmek ıstıyorum'
Gozlenmıze ınanamadık Bu sefer kart ça-
lışıyordu Ama bu kartın üzerınde Efes Ha-
rabeleri değıl Kurşunlu Şelalesı vardı De-
mek kı bızım makıne taştan-topraktan değıl
sudan-şelaleden hoş-
lanıyordu
Şaka bır yana, bu
deneyımımı gazetenı-
ze aktararak benım
gıbı kartlı telefonlar
konusunda hıçbır bıl-
gısı olmayan okurlan-
nızı uyarmak ıstedım
Telefon kartına para
ödemeden önce kul-
lanacakları makınenın
"zevkleri" konusun-
da sıkı bır ınceleme
yapsınlar Yoksa elle-
nnde kalan kartlan ne
yapacaklarını sorduk-
lannda "kabul eden
makine bulduğunuzda kullanırsınız" yanı-
tını alabılırler
PTT yetkılılerıne de ınsanların hastanede
yatarken ılaç ve kan da dahıl ıhtıyaçlarını ya-
kınlanna bıldırmek ıçın telefon kullandıkla-
rını, dostlarıyla sohbet etmek ya da kebap-
çıya acılı Adana sıpanş etmek ıçın kullanma-
dıklannı hatırlatrnak ıstıyorum Gerçekten ıh-
tiyacımız olduğunda satın aldığımız 10 bın
lıralık bır kart ıçın neden 30 bın lıra odeme-
mız gerektığını bırılerı bana açıklayabılır mı
acaba''"
Okurumuzun bu mektubu üzerıne telefon
kartlarıyla ılgılı mudür muavını Arıf Atalay-
la goruştuk Eskı kartlan kabul eden makı-
nelerın havaalanları, tren ıstasyonları gıbı
yerlerde kullanımda olduğunu, çunku bu ma-
kınelerın Anadolu'da daha uzun sure calışa-
cağını, buyuk kentlerde ıse optik kartlardan,
manyetık kartlara geçtıktennı soyledı Bu
arada PTT'den tukettcının kulanamadığı kar-
tı değıştırebılmesı ıçın ızın çıkmış Ama yıne
de sanınz kartı almadan hangı makınede kul-
lanılacağını bılmekte yarar var
T U K E T I C I N I N S E S I
lemizlenirken lekelendi
Avcılar'da bulunan GÖKIR-
MAK Kuru Temızleme'ye bır
kumaş mont bıraktım Ertesı
gun almaya gıttığımde mon-
tun temızlenırken makıneden
öturu lekelendığını soyledıler
Dahası lekeyı temızlemeye
uğraşırken temızleme ılacıyla
montun rengını de açmışlardı
Bana montu ancak bır gün
sonra gosterdıler Her tarafın-
da yer yer lekeler vardı ve gı-
yılemeyecek durumdaydı
Mont bedelının tarafıma taz-
mın edılmesını ıstedım, ama
kabul etmedıler
Kıvanç Sağnak - İstanbul
Böceklenen un-makarna
Aralık ayı sonlarında şehır
dışında, ünlü ve şehırlerarası
alışverış de yapan bır şırket-
ten değışık marka bırkaç pa-
ket makarna aldım Hepsının
üretım ve tüketım surelerı
1990-1992 arasıydı PİYALE
marka olanını pışırmek ama-
cıyia kaynayan suya koydu-
ğum anda suyun ustu sıyah
noktalarla doldu Dıkkatle
bakttğımda bunlann böcek ol-
duğunu gordum Pakette ge-
n kalan ptşmemış makarnayı
ınceledığımde ıse canlı böcek-
ler olduğunu fark ettım Bu
paketın ımal tarıhı temmuz
1990, son kuîanma tanhı tem-
muz 1992'ydı Artık et yıye-
mez hale gelmış halk çoğun-
luğunun temel besın madde-
sı olan makarnanın pıyasada
bu şekılde satılmasına ad ko-
yamadım Ben, bır paket ma-
karnayı çope atabıldım ve o
markadan sadece bır tane al-
dığım ıçın de sevındım Ama
halkın yuzde kaçı bunu yapa-
bılır?
Muzaffer Çakın - Bursa
Q<ya/e marka un ve makama konusunda son 1 ay
r^ıçınde ıkı şıkâyet daha almıştık Bunlar da aynı
şekılde böceklenme ıle ılgılıydı llkını "belki
rastlantıdır" dıyerek kaale almadık Boceklı Pıyale
Kekun'la ılgılı ıkıncı omeğı "kötû rastlantı" dıyerek
firma ısmı vermeden yayımladık Ama örnekler
ûçlenınce durum değıştı Pıyale'nın üretım yen Izmır
Izmır'dekı fabnkadan Kalıte Kontrol ve Araştırma
Müdurü Sehal Pekin'le gorüştük Pekın kalıte
kontrole çok onem verdıklennı, ancak bu tür
malların maalesef çok el değıştırdıkten sonra
tûketıcıye ulaştığını ve bu 4-5 aracı arasında gıdıp
gelırken kotu şartlardakı depola'da saklanmalan
nedenıyle böceklenme olabıldığını söyledı
Yumoş'umu bekliyorum
T l k l l dTelevızyon reklamlarından
ızledığımız Yumoş kampanya-
sına katıldık Yumoş etıketle-
nnden 2 adet keserek venlen
adrese 6 ay önce yolladık Ve
sevimlı oyuncağı kızımla bır-
hkte o gunden ben beklıyoruz
Kızım "Aldatıldık" dıyor, ben
ıse "Hayır" dryorum Hepbe-
raber beklıyoruz Sızden bu
bekleyışımıze bır son verme-
nızı rıca edıyoruz
Pelin Akturk - İzmir
Okurumuzun bu mektubu uzerıne Yumoş'u üreten
Lever-lş fırmasından bır gorevlıyle goruştuk
Kendısı reklamlarda ılk 40 bın kıştye bu armağanlann
gondenlme vaadınde bulunulduğunu, buna karşılık
çok daha fazla mektup aldıklannı, dolayısıyla
kendılenne her mektup gönderene Yumoş
gondermelennın beklenemeyeceğını söyledı
Dıyeceksınız kı "ilk 40 bln neye gore saptanıyor?"
Lever-lş bu Yumoş'lann gondenlmesını başka bır
şırkete havale etmış "Acaba o şirket 40 bin
tanenin tümunü gönderdi mi?"... Bu sorulara
yenılen eklenebılır Ama bu tur şıkâyet mektuplarının
çokluğunu dikkate alarak anne-babalara bır önerım
var Fırmaların, satışını arttırmak uzere açtığı bu tür
kampanyalara katılmaym
URETICIYE
TEŞEKKÜR
MUTLU AKÜ
şaşırttı
1984 yılı sonlanydı Ara-
bama MUTLU marka bır
aku aldım Akü plastık kap-
lıydı ve bakımsız görünu-
yordu Üzerındekı yazıda
ıse 1988 yılına kadar nor-
mal bır şekılde kullanılaca-
ğı belırtılmıştı Aldığım za-
man "bu katiyen bu ka-
dar dayanmaz" dedım
Ancak 1991 yılına gırmemı-
ze rağmen ben akuyu hâ-
lâ kullanıyorum Herhangi
bır arıza, şarja gıtme ve
benzen ışlemlerle de karşı-
laşmadım
Mehmet Karakaya -
İstanbul
NUROL'unjesti
Izmır pıyasasından satın
aldığım NUROL mamulle-
nnden banyo bataryasının,
evıme monte ettığım za-
man sureklı su sızdırdığını
gördum Durumu şırketın
Istanbul'dakı adresıne bıl-
dınp yardım ıstedım Ktsa
bır sure sonra firma Istan-
bul'dan postayla evıme ye-
nısını gonderdı
Mustafa Ismık - İzmır
ELLE'ye teşekkür
Yaklaşık 2 ay once Gal-
lerıa'dakı ELLE mağaza-
sından süet bır bayan can-
tası aldım Çantayı bırkaç
kez kullandıktan sonra far-
kettım kı dığer suet çanta-
ların kadıfe gıbı bır gorü-
numde olmasına karşın be-
nım çantam bu görunum-
den uzaktı Hemen ELLE'-
nın Nışantaşı mağazasına
gıderek durumu anlattım
ve benım çantamı oradakı
dığer suet çantalarla karşı-
laştırmalarını ıstedım Netı-
cede mağaza sorumlusu
benımle yakından ılgılenıp
çantamı aynı model bır
başka çantayla değıştırdı
Muhabbet Doyran-tetanbul