Katalog

CUMHURİYET/10 P A R T 1 L E R D E N Terör tP konusunda verilen Meclis araştırması önergesi, TBMM Genel Kurulu'nda reddedildi. Önerge üzerinde konuşan SHP Milletvekili Veli Aksoy, Istanbul Emniyeti ve valiliğini tçişleri Bakanı dışında savunan kalmadığım ilerı sürerek "Çek-senet mafyasının arkasında tstanbul Emniyet Müdürü'nün bir yakının bulunduğu iddia edilmektedir. Bu konuda açılan soruşturma sonuçlanmış mıdır" diye sordu. tçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, son yıllardaki terör olaylannın önemli bölümünün Istanbul"da meydana gelen nedenlerini anlatırken, "Istanbul, gerek nüfus potansiyeli ve buna bağlı işçi, öğrenci kesiminin yoğun olması, gerekse geniş bir alana yayılması nedeniyle illegal yapılanmalara müsait bir zemin oluşturuyor" dedi. ANAP Milletvekili Ahmet Günebakan'ın da konuşması sırasında, "Geçmişte siyasi partiler geleceklerini anarşi ve teröre bağlamışlardı. Aynen şimdi olduğu gibi" deyince Meclis'te tartışma çıktı. "Sataşma nedeniyle" söz alan SHP Grup Başkanvekili Hasan Fehmi Güneş, Günebakan'a "şerefsiz mufteri" dedi. HEP'in öneîgesi daha sonra oylanarak reddedildi. (Ankara/Cumhuriyet Bürosu) " e t u i m raporu" Meclis'te tartışıldı. Gündem dışı konuşma yapan SHP tzmir Milletvekili Türkan Akyol, raporun SHP programma benzediğini söyledi. Akyol, "Bir sosyal demokrat partinin ilkeleri, işadamlarının raporunda yer alabiliyorsa, işte çağdaşuk bu" dedi. Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol da Akyol'un konuşmasını yanıtlarken, "Lisansüstü eğitimi bile olmayan bir kişinin hazırladığı rapora bilimsel demek mümkün mü? Bilimsellik bu kadar uc\ız mu" diye konuştu. Avni Akyol, "SHP programı ile benzeilik" iddiası için de "TÜSİAD raporuyla SHP programı arasında • benzerlikler varsa, bu rapora tarafsız, bilimsel denebilir mi" dedi. V n r m ı n Q o i r o c r > i Bağımsız Izmir Milletvekili ı o r g u n aavaşçıKemal ^doi n Eymiyönetimi döneminde Başbakanlık tarafından oluşturulan 8 kişilik bir kurul tarafından yaktırılan "Yorgun Savaşçı" filminin bugünkü değeriyle 3 milyar 385 milyon liralık zararın sorumlulardan tazmin edilrnesini istedi. Anadol, TBMM Genel Kurulu'nda yaptıgı gündem dışı konuşmada, filmin yönetmeni Halit Refiğ'in yakılma işleminden sonra _ ^ ^ TBMM'ye başvurduğunu, ancak karşısına anayasanı'n geçici 15. maddesinin çıkanldığını belirterek, "Anayasanın bu maddesine rağmen sorumlular hakkında işlem yapılmalıdır" dedi. Maliye Bakanı'nın Hazine adına açacağı dava ile tazminat istemesini öneren Anadol, tazminat odenmemesi durumunda MlT'te bulunduğu belirtilen kopyamn TRT'y e vcya filmin yönetmenine verilmesini istedi. (Ankara/Cumhuriyet BUrosu) » y Cumhuriyet Başsavcılığı'nın, Halk Partisi'nin adını Cumhuriyet Halk Partisi olarak değiştirmesi ile ilgili olarak "inceleme" yaptığı bildirildi. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Haluk Yardımcı, partinin tüzüğü ve ilgili belgelerinin kendilerine ulaştığını belirterek, gerekli incelemeyi başlattıklannı söyledi. Yardıma, incelemenin genelde, 2820 sayıh Siyasi Partiler Kanunu'nda yer alan gereklerin tümünü kapsadığını bildirerek, ad ve amblem değişirme konusunun kanunun %. maddesi çerçevesinde yürütüldüğünü kaydetti. SHP'de fc yenileşme > yemeği • tç Politika Servisi — SHP Istanbul 11 Başkanı Ercan Karakaş'ın sahipliğindeki "Sosyal Demokrat Dergi"nin dün geceki "Yenileşme ve dayanışma yemeği"ne 1000 dolayında partili katıldı. Yemeğe PM üyeleri Ahmet Isvan, Ertuğrul Günay, Yüksel Çengel, Erkan Kalkan, Belediye Başkanı Nurettin Sözen, İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel, Inönü'yü destekleyen bazı belediye başkanları, ilçe başkanları ile 75 delegenin yanı sıra Asaf Savaş Akat ve Seyfettin Gürsel de katıldılar. Ertuğrul Günay yaptığı konuşmada, "Bu kurultayda genel başkan değişmeyecek, ama bir şey değişecek. SHP kendi hukukuna saygılı kendi içinde demokrasiyi benimsemiş ve Türkiye'de demokrasiyi koruma hakkına sahip bir parti olarak çıkacaktır. Yepyeni bir yönetim anlayışı getirecektir" dedi. (Fotoğraf: Alaattin Çiftçi) Arcayürek-Vuralhan davası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Eski Milli Savunma Bakanı Ercan Vuralhan'ın Cumhuriyet Gazetesi ve gazetemiz yazarlarından Cüneyt Arcayürek aleyhine açmış olduğu tazminat davasına Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde devam edildi. Gazetemizin 12 Şubat 1988 tarihli sayısında Cüneyt Arcayürek'in "Malum Bakan" başlıklı yazısı nedeniyle 25 milyon lirahk tazminat davası açan Ercan Vuralhan'ın isteğini haklı bulan mahkeme, 5 milyon lira tazminat ödenmesine karar vermişti. Yargıtay, gazetemiz ve Cüneyt Arcayurek avukatlannın savunmalan ile TBMM tutanakları incelenmeden verilen karan haksız bularak bozmuştu. Gazetemiz avukatlarından Fikret llkiz ve Ercan Vuralhan vekili avukat Bilgin Yazıcıoğlu'nun katıldığı dünkü oturumda, Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi, Dışişleri Bakanlığı tarafından oluşturulan soruşturma heyetinin Ercan Vuralhan hakkında hazırladığı fezleke hakkında Danıştay tarafındn verilen karar sonucunun ne olduğunun sorulmasına karar verildi. Duruşma ileri bir tarihe ertelendi. KlSA KISA • DGM'de öç tntnUamm THKP-C Üçüncü Yol adlı yasadışı örgütü canlandırma çabşmalan yapuklan Iddiasıyla gözaltına alınan 9 kişiden üçü Istanbul DGM'ce tutuklandı. • Sopalı saldın Tilrkiye Tekstil lşçileri Sendikası Federasyonu (TEKSÎF) Bakırköy Şubesi'ni basan maskeli bir grup, 6 kişiyi sopalarla yaraladı. • i hemşireye gözaltı Türk Hemşireler Dernegi'nin kapatılmasım protesto için yemek boykotu yapmak isteyen hemşirelerden 6'sının, gözalüna alınarak Siyasi Şube'ye götürüldükleri belirtildi. • Endişeli bekleyiş önceki gUn Esenler'de yapılan 'Savaşa Hayır' korsan mitinginde gözaltına alınan 86 kışiyle ilgili haber alraak üzere Gayrettepe'deki Emniyet Müdürlüğü'ne gelen ailelcr, çocuklannın sağlık durumlarından endişeli olduklannı kaydettiler. Ailelerin görüşme istemleri reddedildi. • Perinçek'e 'özgnriük çiçegi' Bir grup Sosyalist Partili, 50 gündur Diyarbakır Cezaevi'nde tutuklu bulunan Doğu Perinçek'e 'özgürlük çiçefi' gOnderdi. • Yasaada bdgeleri Anayasa Mahkemesi, gazetecı-yazar Mehmet Ali Birand'ın Yassıada belgelerinin ıncelenmesi yolundaki isteğini reddetti. • tngiltere GendkurmaT Başkanı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Torumtay'ın resmi konuğu olarak Türkiye'de bulunan tngiltere Genel Kurmay Başkanı Hava Mareşal Sir David Craig, Ankara'da bir dizi temasta bulundu. • Yddız'ıa işgali Yıldız Üniversitesi rektörlük binasını 'işgal ettikleri' ve potise 'mukavemet ettikleri' savıyla haklarında dava açılan 101 kişinin yargılanmasına 2 Nolu DGM'de devam edildi. Rektör Prof. Süha Toner'in tamk olarak dinlendiği duruşma, sorgulann tamamlanması için ileri bir tarihe ertelendi. HABERLER 26EYLÜL 1990 'LAGANÜSTÜ KURULTAYA DOĞRUSHP Baykal idari ve siyasiyapıda değişikliğin şart olduğunu söyledi 'Parlamento işlevîni yitirdTPartiler: Siyasi partiler seçim makinesine dönüşmüştür. Sadece siyasi iktidara ya da belediyelerde iktidara gelmek için biçimlenmiş gibidirler. Kurultaylar sadece seçimlerin yapıldığı toplantılar oluyor. Halbuki kurultaylar, partinin pozisyonlarınm belirlendiği forumlara dönüsmelidir. ANKARA (Cumhnriyet Btt- kunım haline dönüştügü" görü- rosu) — SHP genel başkan ada- yı Deniz Baykal, "Partide ve Türkiye'de yeni yapılanma mo- deli" olarak acıkladığı önerile- rin gerçekleştirilmesine önce parlamentodan başlayacakları- nı bildirdi. Baykal, Türkiye'de 60 yıl önceki tek parti, hatta imparatorluk döneminden kal- ma idari yapının "bir ayak ba|ı" oluşturduğunu söyledi. Baykal. siyasi ve idari yapı de- ğişiklikleri konusunda görüşle- rini Cumhuriyet'e açıklarken "Parlamentonun büyük ölçiide işlevini yitirdiği, göstennelik bir şünü savundu. Parlamenterlerin bu sıfatlanyla üretim yapama- ma sıkıntısında olduklarını an- latan Baykal, parlamento ana iş- levini yerine getiremediği için "bu işlevin dışardan kullanılma- ya başlandığını" söyledi. Baykal, sözlerini şöyle surdürdü: "Toplanan halkın paraları, parlamentonun denetimi ve bil- gisi dışında fonlar aracüıgıyla kullandabilmektedir. Butçe de parlamentonun etkin kabiımı obnadan yapılmnMadır Ekono- mik siyasi tercih kullanma hak- kı parlamentodan çıkmamakta, tercihi çoğunlukla teknokratlar kuUanmakta, pariamenterier sa- dece onaylamaktadırlar. Parla- mento kanun yapma vetkisini de kanun biikmii karamamelere bırakmıştır. Denetim işlevi de böyledir. Sornlan sorular aylar- ca, hatta yıllarca sonra ele alın- makta, göstermelik cevaplaria geçiştirilmektedir. Parlamento sadece, hükümete güvenoyu ver- me, yüriitmeyi elinde tutan kad- royu onaylama vetkisini kullan- maktadır. Bunu yaptıktan son- ra da etkisini yitirmektedir. Par- lamento zaman kuHanma şansı- na sahip değildir. Ülkenin önemli, giincel bir konasunu parlamento gündemine hızla sokmak mümkün değildir. Ay- lar sonra gündeme getirilebilen konn önemini yitirmektedir. Parlamentoyu ulusal tartışma platfonnuna dönüştürnıek la- zımdır. Bütün dünyadaki parla- mentolar böyledir. Her önemli sorun nzun zamana gerek kal- madan, pariamentoya getirile- bilmelidir. Bunun için anayasa değişikligine gerek kalmadan bir içtüzük degişimi ile bu derfaal sağlanmalıdır. Parlamento top- lumdan kopuktur. Acil sorunlar hızla pariamentoya yansıtılma- yınca, toplumun gerisine düş- mektedir. Parlamento-T^' Oişkisi kurulmalıdır. Örneğin tngiltere^ de TV, parlamentoyu yansıtır- ken Türkiye daha matbaayı bu- lan Gutenberg çagındadır. Par- lamento sorunlan yansıubildi- ği ölçüde halkla bag kurabilir. Parlamenterlere potisterin seiam durmas* ya da maaş verflmesi ile sayguüık luuandınlamaz. An- cak sorunlan vansıtüklannda bunu yapabilirler. Yine tngilte- re'de her hafta 'Başbakan'ı sor- gulama saati' vardır. TV bunn verir. Bizde ise Başbakan aylar- ca pariamentoya uğramayabU- mektedir." Baykal, yeni idari yapı konu- sunda göriişlerini de şöyle özet- ledi: "Hükümetin, idari yapının ve yerel yönetimlerin yeniden yapı- landınlmasına ihtiyaç vardır. Hizmet bakanlıklan kadar dev- let bakanlıklan vardır. Başba- kanla Bakanlar Kurulu ilişkisi beörsizdir. Tfctld kargaşaa ve da- gınıklıgı vardır. Örnegin tanrn, hayvan, orman ve köyişleri tek bir bakanlıkta toplanırken sade- ce gübreden sorumlu tek bir devlet bakanlığı vardır. Yeni bakanlıklann kurulma- sına ihtiyac vardır. Örnegin üc tarafınuz denizle çevrilidir. Bir Denizcilik Bakanlığı muüaka kurulmalıdır. Kadın Bakanlığı da böyledir. Keza yabaacı ülke- lerdeki yurtUşUnmu için de bir bakanlık kurulmahdır. Yerel yönetimlerde idari hiye- rarsi ile hizmet hiyerarşisi birbi- rinden kopuktur. MuhUrhk, ü- SHP'nin eski GenelSekreteriSağlary yönetimdeki kadronun ideolojisiolmadığını söyledi' 6 Hiziple hâkim ol mak istedi^ YALÇIN ÇAKIR Ankara'nın göbeğinde bir bü- ro oluşturmuşlar. Sabahın ilk ışıklarıyla çalışmalar başlıyor, gecenin ilerleyen saatlerine ka- dar teiefonlar, fakslar hiç dur- mamacasma ses vermeye devam ediyor. SHP Genel Başkanı Er- dal Inönii'nün secimli olağanüs- tü kurultay çalışmalanyla ilgili aynntılan görüşülüyor büroda. Bir partili "tşte böyle çalışıyor- lar" diye anlatıyor ortamı. Ve en çok da SHP eski Genel Sek- reteri Içel Milletvekili Fikri Sağ- lar'ın burada gözüktüğünü söy- lüyor. Anyoruz ve "Nasıl gidi- yor çalışmalar" diye soruyoruz. Yurdun dört bir yanından akan telefon görüşmelerinde partililerin "tnönii'nün kurmaylan" olarak adlandırdnk- lan milletvelcülerinden, parti üst düzey yöneticilerinden bilgi al- maya ve görüşlerini aktarmaya çahsıyorlar. SHP eski Genel Sekreteri, Içel Milletvekili Fikri Sağlar, telefonda tane tane ve üstüne basarak, "Neden tnönii genel başkan olmalı"yı anlatı- yor. "Kuruluy" diyor Sağlft, "Sayın Genel Sekreter'in partı- de taVanıifhif oMugunu söyleme- siyle gündeme geldi" diyerek de- vam ediyor. Neden ve nasd bu noktaya gelindiğinin artık ka- muoyunca yeterince bilindiğini belirten Sağlar şöyle konuşuyor: "Partinüı ciddi şekilde ükan- dıfı, partkleki yetkililerce söyle- niyor zaten. 1988'e kadar parti- de bir tıkanıklık söz konusu bi- le degildi. Bakıyorsunnz birden kadro degişiyor. Tüziiğü, prog- ramı, tabanı aynı olan parti, kit- Iderin önünde güvenini yitiri- yor. Beklentilere yanıt veremi- İNÖNÜ TOPARLAR — SHP eski genel sekreteri Fikri Sağlar ne şimdilik genel sekreter Deniz Baykal görev degişimi sırasında birbirlerine çicek veriyorlar. yor. Bu çerçeve içinde tek degi- şen, partiyi yöneten kadro. Şim- di partiyi yöneten kadronun amacı ve >«teoegi, SHP'yi ükan- mış bir parti haline getinniş ve Türkiye'deki dar demokrasinin bir ayagını kopartmış. Niye bu bale gelmiş? Çiinkü bu kadro- nun hiçbir ideolojisi yok." Sağlar, partinin 26 Mart 1989"dan sonra kan kaybetme- ye başladığını da belirterek, "Genel Sekreter kendi agzından tıkanmayı ilan etti" diyor. Ge- nel merkez yönetimini suçlaya- rak konuşmasını sürdüren Sağ- lar, "Bir tek düşiıncesi var. Parti içerisinde hizibiyle yöneüme hâ- kim olrnak. Ama ne amaçla, ne adına konusunu her zaman bir kenara atarak. Dolayısıyla bir dar kadro partinin kimliğini de- giştiriyor. Sosyal demokrat parti olmanın getirdigi Dkelerden ay- nlarak tercihlerde farklılıklar ortaya koyuyor. Yani emefin kitle partisi olan SHP, ideoloji- den yoksun bu kadrolar sayesin- de emekten yana degil, serma- yeden yana agırlık koyuyor" di- yor. Ankara'da oluşturulan kunıi- tay bürosu, TBMM'deki bürosu ve diğer toplantılar arasuıda me- kik dokuyan Inönü'nün kur- maylarının hemen hepsi gibi hayli yoğun gözüken Sağlar'la görüşmemiz sık sık gelen tele- fonlar nedeniyle kesiliyor. Sağ- lar, parti içi demokrasi, özgür- lükler gibi çok önemli konula- nn da bir kenara itildiğini belir- terek, "neden bu noktaya gelin- di'Vi anlatıyor. Tüm bunlara ne- den olduğunu beiirttiği genel merkez kadrosunun tercihini in- sandan yana değil de insanı ku- şatan halkalardan yana koydu- ğu görüşünü de savunan Sağlar, "Peki, Sayın tnönü de uzun za- mandır bu kadrolarla çataşmıyor muydu?" sorusuna: "Bence bu kadronun içinde Genel Başkan yok ki. 1988'e ka- dar tnönü ile çalışanlar, hep onun hizmetlerini ön plana ÇH kartıyorlardı. Şimdiki mevcut kadrolar ise tnönü'nün politika yapmasını, politika üretmesini ve demokratik açdım dogrultu- sundaki mücadelesini destekle- mektense kendi liderlerini gele- cege hazırlamak için caba gös- terdiler. Ve üretilen politikalan aktannayarak, partiyi politika üretemez bir noktaya sörükledi- ler"yamtını veriyor. Sağlar, "Daha önce müdahale edilemez miydi?" sorusunu ise, "CMmazdı. Saym tnönü, seçilmiş insanlara saygıkdır, o nedenle olamazdı" diye yanıtlıyor. Sağ- lar, bir genel başkanın ağırhğı ve makamı ile parti içi kavga yarat- mak gibi bir yapıda olmaması gerektiğini ve InönU'nün de bu- nu yaptığını sözlerine ekleyerek "Bardagı taşıran damlayı biliyo- ruz. Bayrampaşa, Trabzon vs. Tıkanıklıgın Genel Sekreterce ilan edilmesi, artık Genel Baş- kanı da tüm gerçekleri aktar- mak ve anlatmak noktasıma getirmiştir" diyor. Sağlar, Baykal-Cem beraberliği konu- sunda da şöyle konuşuyor: "Parti içinde bep bir fren ol- dular. İdeolojisiz ve iretimsiz bir fren. Sayın Baykal bunun farkına varmış olacak ki yanına tsmail Cem'i aldı. Cem'le gö- rüntüyü düzenlemiyor aslında, eksikligini tamamlamaya çauşı- yor. Ben Sajın tnönü'ye deste- gimi, demokrat, çagdaş, uygar ve partiyi ileriye götürecegine inaadığım için destek verdim." Sağlar, Genel Sekreter Deniz Baykal'la ilgili görüşlerini, "Sa- yıq Baykal önce demokrat bir kişilikten yoksun. Birtikte çalış- tık, yakından tanıdık. Politika- yı sadece kongre oyunlanyla koltuklano kazamlması düze- yinde görüyor. Kendi yasagımn kakhnlması için mücadek veren insanlara bile yasak getirdi. Kal- dı ki partiyi nasıl ileri götürsün, nasd demokrasi getirsin" diyor. Sağlar, zamanının kısa oldu- ğunu ve kunıhaya az zaman kal- dığı için çok cahşmalan gerek- tiğini de belirterek, "Nasıl bir PM?" sorumuza, "Birikimlerie, deneyimlerle CHP misyonunu tasıyan, genç, dinamik. cağdas. yeni düşüncelerin bir takun an- layışıyla degil, demokratik plat- forma oluşacagı bir PM" yanı- üyla son veriyor söyleşiye. çe, il anlayışı yeniden duzenlen- meUdir. Hizmet ihtiyaana göre idari yapı biçimlenmelidir. Böl- ge ValUigi mutiaka getirilmeU- dir. Belediyelere de yeıi bir ba- kış kazandınlmalı. Bütün bele- diyeler aynı kefeye konulmama- lıdır. Kırsal alanlardaki betedi- >«ler yeniden düzenlenmen, maü olarak güçlendirilmebdir. Bde- diyeier idari vesayerten kurtanl- malı. Mesela halkın seçtigi bir kişi atamayla gelen bir memu- run karan ile görevden ahnabil- mektedir. Özel sektör okul açıp üsteUk para kazanmakta, bele- diyder bunu yapamamaktadır- lar. Kıyı bekdiyeciliginin dnra- mu da ayn olarak düşunül- rneUdir. Tarizm potansiyeU çok yük- sek olan yerierdeki bdediyeterin ve geüşmekte olan bekdiyelerin, kentleşmenin getirecegi rantiar- dan yararianması için gerekli hukuki düzenleme yapdmah- dır." Partide yeniden yapılanma Baykal, partideki "yeıi yapılanma" için ise "Pmrtüer bir seçim makinesi olmakun çıka- nlmalıdır" diyerek şu görüşleri orta>r a koydu: "Siyasi partiler ne yaak ki bir seçim makinesine dönüşmüştür. Sadece siyasi iktidara ya da be- lediyelerde iktidara gelmek için biçimlenmiş gibidHer. Partflerin diğer yanlannı da geliştirecek mekanizmalan devreye sokmak lazımdır. Öncelikle politika üretmek. Parti bütün düzeyle- rinde etkin bir iletişimi saglâya- rak katılım yoluyla bo politika üretimini gerçekleştinnelidir. — Haberteşme işlevini geliş- ririp,yemö>nvapUandınnayain- tiyaç vardır. Bu anlamda bakıl- dığında kurultaylann da aniamı degişebUir. Kurultaylar sadece seçimlerin yapüdtğı toplantılar oluyor. Halbuki kurultaylarda, partinin pozisyonlanmn belir- lendiği, tavnnm beliriendigi fo- mmlara dönüşmciidir. Çok ön- ceden komisyonlar karalup bu- ralarda akılcı, yapıcı müzakere- lerle onlarca konuda durum saptaması yapdabiür. Bunlar topluma taşındıfı için toplumda daha saglıklı bir siya- sal tartışma zemini ortaya çık- maktadır. Bunun için de yeni ya- pılanmaya Ibtiyaç vardır. Belkl bazı yeni organlann oluşturul- ması gerekebilir. Tüzükte yeni değişiklikler, yeni görevler orta- ya konulması gerekebilir. Bütün bunlann tartışüması lazun. Partiler toplum adına, top- lumla düşünen, tartışan, üreten yerier oimaudır. Sadece potttika- cılann tartıştıklan yerier oimak- tan çıkanlmafa, toplumun çeşiûi kesimleri, kunıluşlar, örgütler, cesitü biçimde katkı yapmaüdır. Bunlar tezler ortaya koymah, bu tezler tartışdmah, topluma yan- sımah, tekrar gözden geçirilmeli ve ortaya konnlmaudır." Istanbııllda delegeler kıpır kıpırtstanbul'dan kurultaya en az 1000 kişinin katılmak üzere başkente gideceği bildiriliyor. tl Başkanı Karakaş, "Yeni bir SHP için" adlı platform hazırladı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Karayalçın da bir grup partiliyle İnönü'yü destekleyen bir deklarasyon yayımladı. tç Potiuka Servisi — SHP ku- rultayına üç gün kala tstanbul örgütünde "kurultay kulisi" bütün canhlığıyla sürerken, Ali Topuz ve Aytekjn Kotil, kunıl- taydaki tavırlannı bugün açık- layacaklar. tl Başkanı Ercan Karakaş, kurultay arifesinde "Yeni program ve ideolojik ye- nilenmeden bahsetmenin bir ku- rultay taktiği olduğunu" söyle- di. Kurultay için lstanbul'dan tnönü ve Baykal gruplanmn ya- nndan sonra Ankara'ya gitme- ye başlayacağı bildiriliyor. ls- tanbul'dan kurultayı izleyecek- lerin sayısının 1000'i bulabilece- ği de öğrenildi. tstanbul'da 84 delegenin, "tnönü yanlılanna göre" genel başkanlık yanşında 72'ye 12, Erdal İnönü'yü tercih edeceği öne sürüldü. Baykal yanlılan ise, 84 delegeden 32'sinin Deniz Baykal'dan yana oy kullanaca- ğını söylüyorlar. "Yenilikçi Sosyal Demokrat- lar" adına hazırlanan "Yeni bir SHP için" adh platforma da ek yapılması kararlaştınldı. Bu ko- nuda dün bir basın toplantısı düzenleyen İl Başkanı Ercan Karakaş, kurultayın yönetime ilişkin önemli bir sorunu çöz-- mek üzere toplandığmı, bu içe- riğin gözden kaçırılmaması ge- rektiğini söyledi. Karakaş, şöy- le dedi: "Parti programının eksik gö- riilen yönlerinin tamamlanma- sı konusu ayn bir şeydir. Yıllar- dır ideolojik çahşmayı, program geliştirmeyi ve halka anlatmayı tamamen ihmal edenlerin şim- di gündemi belli olan kurultaya kısa bir zaman kala, yeni prog- ramdan, ideolojik yenilenme- den ya da açıklıktan bahsetme- sini bir kurultay taktiği olarak değerlendiriyonız.'' înönü'ye destek karan alan grubun yeni parti genel yöneti- minden "örgutsel bazı istekler"i ise şöyle sıralandı: "Görevden almalar tarihe ka- rışmah, atamalara son verilme- li, belde, il, ilçe, belediye baş- kanlığı, belediye meclis iıyeligi ve milletvekilleri için mutiaka ön seçim yapılmalı. Parti iiye- lik anlayışı değiştirilmeli, ödenti tUzuksel hale getirilmeli. Tüzük ve program değişiklikleri üyele- rin geniş katılımıyla gerçekleş- tirilmeli. Parti içi eğitim yaygın- laştırılmalı. Üye yenilemede açıklık esas alınmalı. 20 hazi- randa başlayacağı ilan edilen kongre takvimi yeniden düzen- lenmeü, yapdamayan kongreier hemen yapılmalı." "Yenilesen bir SHP için" başlıklı platforma getirilen ek- te de dünyadaki son gelişmele- rin sosyal demokrasinin geçer- liliğini kanıtladığı saptaması ya- pılarak, silahsızlanma ve barış yönündeki gelişmeler doğrultu- sunda tüm kaynakların insan için seferber edilmesi gereği vur- gulandı. Aynca 12 Eylül döne- minin toplum üzerindeki etkile- rine de değinilerek, ülkedeki si- yasal durumun "yürekkr acısı olduğuna" dikkat çekildi. Kurultaya yönelik strateji saptama toplantıları önceki ge- ce de devam etti. Anakent Be- lediye Başkanı Nurettin Sözen, Genel Başkan Erdal İnönu'ye, bir yemek verdi. Yemeğe, eski CHP'li milletvekillerinden, Necdet Uğur, Tarhan Erdem, Altan Öymen, Alev Coşkun, İl- yas Kılıç, Ayhan Altuğ ve Me- tin Tiizun de katıldılar. Yemekli toplantıda !l Başkanı Ercan Ka- rakaş da hanr bulundu. Bu arada, Beşiktaş ilçe Baş- kanı Mustafa Tosun, il başka- nı Karakaş'ı, Inönü ve Baykal'- ın arasını açmakla suçladı. To- sun, tnönü'ye destek verenleri de "birbirine inanmayan insan- lan 40 parçalı bir ekip olarak" değerlendirdi. Anakent Beledi- ye Başkanı Sözen'i de eleştiren Tosun, "tstanbul halkımn so- runlanyla ilgilenmek yerine par- ti içinde bizip yapıyor" dedi. Baykal ekibine yakın bilınen Beyoğlu Belediye Başkanı Hü- seyin Aslan da Istanbul delege- lerinden 30'un üzeride oy ala- caklannı belirtti. Adının açık- lanmasıru istemeyen bir ilçe baş- kanı da tstanbul'da tnönü'ye destek verenlerin "kerben" oy kullanacaklannı öne sürdü. Bir başka kurultay delegesi ise, "Ne lnönü ne de Baykal'ın sosyal demokrat hareketin liderliğini götürebfldiğini" öne sürdü. Ay- nı delege, "Hangisi kazanırsa kazansın, her ikisi de tasfiye olacaktn*" dedi. Kurultay konu- sunda taraf olmachğını söyleyen Fatih Belediye Başkanı Yusuf Günaydın da "lnönü de, Bay- kal da, parti için gerekli insan- lardır. Şu anda taraf otanak par- tiye zarar verir. Kurultay özgür iradesini ortaya koyarak birin- den birini seçecektir. Ancak, parti içi mücadeie bu kurultay ile sona enneh ve dışa dönük et- yaprimalıdır" di- ye konuştu. Ankara Belediye Başkanı Murat Karayalçın, tl Başkanı Vecihi Mutlu'nun ara- lannda bulunduğu bir grup par- tili İnönü'yü destekleyen bir deklarasyon yayınladılar. Kurultayda SHP Genel Baş- kanhğı için Erdal İnönü'yü des- teklediklerini açıklayanlar ara- sında, AlUndağ Belediye Başka- nı Ali Rıza Koç, Altındağ ilçe başkanı Halil Vural, Sincan il- çe başkanı Ahmet Sert, Yeni- mahalle ilçe başkanı Satılmış Yılmaz, Mamak ilçe Başkanı Kazım Sönmez ve 19 Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi Uyesi bulunuyor. İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Tabanın Tavana Tepkisi İZMİR— SHP gerilimin doruk noktasına ula- şırken, örgüt tabanı "kıncı olmamak" için İnö- nü ve Baykal yanlılarını uyarıyor. Bu arada de- legeler üzerindeki baskı ters tepkilere neden oluyor. Söke Belediye Başkanı Mehmet Semerci, dün sabah kuruttay delegeliğinden istifasını açıklarken, bakın neler söylüyor: — Ben parti içinde kişilerin değrl, belli bir inancın, ilkenin, ideolojinin peşinden giderim... Semerci, Baykal'a yakın bir kişi olarak tanı- nır. Sekiz ay önce yapılan seçimli tüzük kurul- tayında da oyunu Baykal'ın parti meclisi liste- sine vermişti. Söke Belediye Başkanı niçin kurultay delegeliğinden istifa etti? Semerci istifa gerekçesini şöyle açıklıyor: — Üzerimde baskı kurulmaya çalışıldı. Şu adaya oy vereceksin denildi. Ben sosyal de- mokrat kişiliğime ıpotek koydurmam. Sosyal demokrasi derneklerinde yöneticilik yapmış ve 1984 yrlından ben de belediye baş- kanlığı görevini sürdüren Semerci, "inanç, il- ke ve ideoloji" kavramlarının ne olduğunun ay- rımında bir politikacı. Kurultaya üç gün kala ipler iyice gerilirken, yeni gelişmeler beklenebilir. Bazı delegeler ku- rultaya katılmayabilir. Kimi delegeler de önceki gün PM'de yaşa- nan olayları gazetelerden öğrendikten sonra birbirlerine soruyorlar: — Bir genel başkana böylesine saygısızlık yapıhr mı? Bir genel sekreter yardımcısının İnönü'nün koltuğuna oturmasını, tepki görünce de gaze- telere yansıyan konuşmasını hiç de hoş karşı- lamıyorlar. — İnönü, şu anda SHP'nin genel başkanı- dır. Gereken saygıyı tüm PM üyeleri göstermek zorundadır... Konuştuğumuz delegeler şöyle diyor: — Deniz Baykal'ı kimi kişiler Istanbul ve İz- mir'de yuhalarlarken. asıl genel sekretere say- gılı olun' dediysek, şimdi PM üyelerine sesle- niyoruz: SHP sahipsiz değildir, İnönu'ye say- gılı olun; seçimle geldinız, seçimle gidersiniz!.. PM üyesi Halil Akyüz'ün, inönü'yü Kenan Evren'e benzetmesine de örgütlerden tepki ge- liyor. Baykal'ı desteklemeyi düşünen delege- ler bile bir anda karar değiştirip, "kurultaya katılmama" konusunu tartışıyor. Son PM toplantısında kimi üyelerin Erdal İnönu'ye karşı koydukları tavrı eleştiren ve dü- şünmeye başlayan delegeler, ister istemez şu soruyu ortaya atıyorlar: — Hani İnönü'yle uyum içinde çalışıyorlar- dı. İnönü yedi yıldır politika yapıyor. Beiki iyi lider görüntüsü vermiyor. Eğer SODEP'in ve SHP'nin başında Erdal İnönü olmasaydı, bu- gün Deniz Baykal Antalya'dan milletvekili çı- kar mıydı. Bülent Ecevit'in DSP'si bugün böy- le güdük kalır mıydı? SHP örgütlerinde yukanda sıraladığımız ge- lişmeler olurken Ankara'da "uzlamacı bir yaklaşım" arayışı sürüyordu. PM de, MYK'nın yetkileri onaylanıp yeniden "güven tazelemesi" yapıldıktan sonra, Baykal ve arkadaşları, Hikmet Çetin aracılığıyta Inö- nü'ye bir mesaj ilettiler: — Kurultayın düzenlenmesini, Ankara il ve altı merkez ilçe örgütünün yapmasına yana- şabiliriz... SHP lideri İnönü'nün, Baykal ekibinin bu ya- naşmasına "evet" diyeceği bekleniyor. Bir nok- tada gerginliğin hiç olmazsa yumuşayacağı hesap ediliyor. Elbet üç gün sonra yapılacak kurultay "yumuşak" geçmeyecek. Çünkü ipler kop- muş, kartlar açılmıstır. Delegeler ve partililere bu saatten sonra "aman sakin olun" denile- ceği de düşünülmez.