Catalog

Cumhuriyet Strateji 13 Ekim 2008/224 ST R A T E J İ c 17 veren Ulusal Güvenlik Stratejisi değişmemiştir. Türkiye açısından yeni dokümanda dikkati çeken hususlar şunlardır: ? Terörizmle Küresel Savaş (Global War on Terrorism GWOT) yerine Uzun Süreli Savaş (Long War) deyiminin kullanılması, ABD’nin daha uzun bir süre bölgede kalacağını ve komşunuz olmaya devam edeceğini göstermektedir. ? Kendi iç güvenliklerini sağlamada yetersiz olan ülkelerin aşırı gruplara olanak sağladığı vurgulanmaktadır. Bu ifade öncelikle Pakistan’ı akla getirmektedir. ABD’nin Afganistan’daki olayları bahane edip Pakistan’a müdahalesi uzak bir olasılık değildir. İran’ın kuşatılmasını genişletecek böyle bir müdahalede ABD Türkiye’den destek taleplerine karşı hazırlıklı olunmalıdır. ? İran’ın nükleer silah yapma ve ABD’nin bu ülkeye müdahale olasılığı devam etmektedir. Bu durum Türkiye’yi yakından ilgilendirmektedir. ? ABD uzun vadede Rusya ve Çin’i küresel rakipleri olarak görmektedir, Her iki ülkenin askeri bakımdan ABD ile boy ölçüşebilecek bir duruma gelmesi yeni bir Soğuk Savaşın başlaması demektir. İlk Soğuk Savaştaki koşullar geçerli olmadığına (Türkiye ABD’nin rakipleri tarafından tehdit edilmediğine) göre böyle bir Soğuk Savaşta Türkiye’nin hareket serbestisi daha fazla olmalıdır. Bağımlılık stratejileri yerine çok yönlü stratejiler benimsenmelidir. ? Uzun Süreli Savaşta aşırılara karşı ılımlı seslerin desteklenmesi öngörülmektedir. Bu ifade Türkiye’ye verilen “Ilımlı İslam” rolünü doğrulamaktadır. Türkiye dahil bölge devletleri için tek kurtuluş yolunun ılımlı İslam değil tam laiklik olduğu unutulmamalı, Türkiye Ilımlı İslam’ın değil laikliğin örneği olmalıdır. ? İttifakların genişletilmesinden bahsedilmektedir. NATO’nun yeni genişleme alanları olan Ukrayna ve Gürcistan, Rusya ile ABD/NATO arasında yeni gerginliklere neden olacak, bu durum Türkiye’yi yakından ilgilendirecektir. ? Enerji kaynaklarının kontrolü ve enerjinin serbest ulaşımının sağlanması üzerinde durulmaktadır. Bu ifadeler ABD’nin gerek Ortadoğu’da gerekse Kafkaslarda daha uzun süre etkili olmak isteğini göstermektedir. ? Belgede önemli devletlerin seçeneklerinin şekillendirilmesi öngörülmektedir. Türkiye de bu kapsamdadır. ABD Türkiye’nin seçeneklerini şekillendirmeye çalışmaktadır. Bunun son örneği Türkiye’nin Ermenistan açılımıdır. Türkiye ABD’nin şekillendirdiği değil, kendi çıkarlarına uygun hareket tarzlarını benimsemelidir. çelişki vardır. Teröristler açık toplumu kötüye kullanmaktadırlar. Artık şiddet kullanma devletlerin tekelinden çıkmaktadır. Küçük gruplar hatta bireyler, kimyasal, biyolojik ve radyolojik silahları kullanabilir, siber taarruzlarla ticarete ve günlük hayata zarar verebilirler. Bunlar için sadece Savunma Bakanlığının alacağı tedbirler yetmez, tüm birimlerin koordineli hareket etmeleri gerekir. BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ Şiddet kullanan aşırı gruplara karşı Uzun Süreli Savaşın kazanılması, görünebilir bir gelecekte ABD’nin temel hedefi olacaktır. Bunun için aşırılara sağlanan destek azaltılırken ılımlı sesler teşvik edilmelidir. Irak ve Afganistan’da başarı bu mücadelenin kazanılması için önemlidir, ancak tek başına yeterli değildir. Aşırı grupların totaliter ideolojik mesajlarına karşı tedbirler alınırken, onlara sağlanan destek kesilmelidir. Bu gruplar küreselleşmeye ve onun getirdiği hürriyetlerin yayılmasına karşıdırlar. Bölgesel ve yerel sıkıntılar bu grupların gelişmesine yardımcı olmaktadır. Bu, uzun soluklu ve gayrinizamî bir savaştır. Bu mücadelede güç kullanmak önemli olmakla birlikte yeterli değildir. Aşırıları besleyen ekonomik ve siyasi sorunların da üzerine gidilmelidir. Bunun için bölgesel aktörlerle işbirliği yapılmalıdır. Zira onlar bölgenin sorunlarını ve kültürünü Guantanamo ABD’den daha iyi bilirler. Bu mücadelede zafer; aşırı ideolojinin inanılırlığının kaybedilmesi, aşırı grupların bölünmesi ve normal güvenlik güçleri ile (polis ve jandarma gibi) başa çıkılabilecek bir düzeye indirilmesidir. Güvenliği sağlamanın en iyi yolu, savaşın önlenmesi ve barış içinde değişimin sağlanmasıdır. Yerel ve bölgesel çatışmaların yayılma olasılıkları vardır. Bunlar ciddi ve yakın tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle aynı düşüncede olan devletlerle işbirliği yapıp dünyadaki “yönetilemeyen bölgelerin” kontrolü yeniden ele geçirilecektir. azaltılması gerekmektedir. İttifaklar geliştirilirken, sorunlu bölgelerdeki ılımlı Güvenliği sağlamanın diğer bir yolu da hasımların seslere önem verilecektir. Harekat ne kadar karmaşık, politik ve askeri seçeneklerini etkilemektir. Bu maksatla hasım liderler, eylemlerinin maliyetinin çok zor ve konvansiyonel harbin aşırı ucuna yakın ise müttefik veya ortak bulmak zorlaşmaktadır. yüksek olacağına ya da hiçbir işe yaramayacağına ve ABD hiçbir ülkeye ait olmayan alanlarda (global gereksiz olduğuna inandırılmalı yani caydırılmalıdır. commons–açık denizler, uluslararası hava sahası, Caydırıcılığın başlıca unsuru ABD’nin nükleer uzay, kutuplar gibi) ve stratejik bölgelere erişmede yetenekleridir. Stratejik caydırma “Yeni Sacayağı”na hareket serbestisine gereksinim duymaktadır. (New Triad) dayanacaktır.(1) İstikrarsız bölgelerden gelecek petrole daha uzun bir Caydırıcılık başarılı olmazsa komşularını tehdit süre gereksinim duyulacaktır. ABD, enerji eden, teröristlere sığınma sağlayan veya KİS peşinde kaynaklarına ulaşmayı ve enerjinin akışını sağlamayı koşan devletlere karşı klasik savaşa da hazır garantiye alacaktır. olunacaktır. Bütün bunları yaparken sivil unsurlara daha çok Yukarıda sayılan hedeflere ulaşmak için yapılması görev düşecek ve ulusal gücün bütün unsurları gerekenler şunlardır: kullanılacaktır. Bu kapsamda stratejik iletişime önem ? Önemli devletlerin seçeneklerini verilecektir. Deneyimli ve yetenekli, ulusal güvenliğe şekillendirmek, değerli katkıları olabilecek binlerce emeklinin bu ? Hasımların KİS elde etmelerini önlemek, yeteneklerinden de faydalanılacaktır. ? İttifakları ve ortaklıkları kuvvetlendirmek ve Savunma Bakanlığı ABD üslerinin durumunu genişletmek, gözden geçirmeye devam edecektir. İleri üslerden ? ABD’nin stratejik ulaşımını garantiye almak, çok, ABD’de konuşlanacak fakat süratle intikal ? Hareket serbestisini elde bulundurmak, edebilecek (Expeditionary) kuvvetlere ağırlık ? Gayretleri birleştirmek. verilecektir. Hasım devletlerin KİS elde etmelerini önlemek için meşru savunma hakkı önalıcı (preemptive) olarak kullanılacaktır. KİS’e sahip dost devletler KİS’in BD HEDEFLERİ kontrolünü kaybettikleri takdirde (Ör. Pakistan’da Yukarıda özetlenen ABD Ulusal Savunma radikal dinci bir rejimin nükleer silahların kontrolünü Stratejisi, 2006 yılında yayınlanan belgeden önemli ele geçirmesi) süratle hareket ederek bu silahların bir farklılık göstermemektedir. Zira belgeye yön ABD’nin yeni yaklaşımını ortaya koyan belge, ülkelere yön verilmesini, radikallere karşı ılımlıların desteklenmesini, terörle uzun süreli savaşı öngörüyor. Yeni yaklaşım her hedefiyle Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. A Dipnot: 1 Soğuk Savaş dönemindeki sacayağı nükleer silahlara dayanıyordu ve şu üçayaktan oluşuyordu: Stratejik bombardıman uçakları, stratejik füzeler ve nükleer denizaltılar. 2002 yılında yayınlanan Nükleer Gözden Geçirme Nuclear Posture Review) belgesinde Yeni Sacayağı New Triad, şu şekilde oluşturulmuştur: 1.Taarruzi yetenekler (Nükleer ve klasik. Özellikle hassas güdümlü silahlar), 2. savunma yetenekleri, 3.altyapı.