Catalog

6 Dr. Nejat TARAKÇI İzmir Ekonomi Üniversitesi UAİ Bölümü ntarakci@gmail.com üresel sistem, ABD liderliğindeki Batı tarafından (G7 ülkeleri) yönetilmektedir. Sistemin finansal mekanizmalarını oluşturan Dünya Bankası (DB), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve IMF gibi sözde uluslararası kuruluşlar ABD tarafından kontrol ediliyor. Küresel sistemin uygulayıcıları ise G7 ülkelerinin devlet şirketleri, özel sektörün Çok Uluslu Şirketleri (ÇUŞ) ve Resmi Olmayan Sivil Toplum Kuruluşları’dır (NGO). Ekonomik ve kültürel boyutlarıyla… C S TRATEJİ yönetim sistemleri ve demokratik olup olmamaları da önemli değil. Çünkü bu ülkeler sisteme doğrudan ve masrafsız olarak hizmet ediyorlar. Petrol gelirleri Batı bankalarında depolanıyor, faiz gelirlerini ise ABD ve Batı alıyor. Çıkardıkları petrolü kime hangi fiyattan satacaklarına da ABD karar veriyor. Bu ülkelerdeki yönetimlerin Küresel Sistem dışına çıkmaya karar vermesi veya teşebbüs etmesi halinde doğrudan askeri müdahaleyi öngören ikinci seçenek uygulanacaktır. Bu maksatla ABD’nin Arabistan ve körfez ülkelerinde konuşlu yeterli askeri gücü var. Ayrıca, eşsiz ve tartışmasız ABD deniz gücü üstünlüğü gerektiğinde dünyanın her yerine askeri güç nakletmeyi garantiliyor. Küresel Sistemi yöneten ABD geçen 15 yıl içinde büyük oranda ekonomik hedeflerine ulaşmasına rağmen, henüz politik hedeflerine ulaşabilmiş değil. Özellikle potansiyel denge unsuru Rusya’nın Yeltsin’le başlayan ekonomik entegrasyon projesi Putin tarafından erken fark edilerek durduruldu. K KÜRESEL SİSTEMİN HEDEFLERİ Ana Hedef: Sermayenin serbest dolaşımının ve güvenliğinin sağlanmasıdır Ara Hedefler: ? ABD Doları’nın dünya parası olarak hakimiyetinin sürdürülmesi ? Ulus devletlerin yıkılması, küçültülmesi veya tam politik kontrole alınması, ? Hukuken bağlayıcı bir uluslararası ekonomik sistemin kurulması, ? G7 için enerji ve stratejik kaynak güvenliğinin sağlanması Türkiye’ye küresel kuşatma SİSTEME ENTEGRASYON YÖNTEMLERİ Küresel Sistem, güç boşluklarının doldurularak hedef ülkelerin politik kontrole alınmasında, üç yöntem kullanıyor; ? Birincisi; ekonomik ve kültürel enstrümanlar kullanılarak entegrasyon, ? İkincisi; birinci yöntemin uygulaması mümkün olmadığı taktirde, eski Yugoslavya ve halen yaşanan Irak örneklerinde olduğu gibi askeri güç kullanmak, ? Üçüncüsü; askeri güç kullanımı mümkün olmadığı taktirde, politik, ekonomik, baskılar ve psikolojik harekat ile hedef ülkeyi yıkmak, parçalamak veya rejimi değiştirmektir. ABD’nin, Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) veya Yeni Ortadoğu Projesi olarak isimlendirilen projeler, öncelikli olarak üçüncü yöntemin kullanılmasını, gerektiğinde ikinci yönteme geçilmesini öngörüyor. Bu proje kapsamındaki hedef ülkeler, Rusya, İran, Türkiye, körfez ülkeleri, Suudi Arabistan, Suriye, Lübnan, Mısır, Cezayir, Libya, Tunus, Fas ve Moritanya’dır. Irak’a ek olarak halen İkinci yöntem uygulanan hedef ülkeler ise Afganistan ve Somali’dir. BOP adıyla sunulan proje Küresel Sistemin uygulama yöntemlerinden üçüncüsüdür. Ana amacı rejim değiştirerek veya etnik/dini bölünmeyle ülkeleri kontrole alıp daha sonra sisteme entegre etmektir. Avrupa’daki eski Sovyet devletleri coğrafi uygunluk, kültürel ve dini bütünlük ve tarihi değerler yönüyle kolayca sisteme entegre edildiler. Ortadoğu ülkelerinin çoğunluğu derin sosyokültürel ve dini farklılıklar Küreselleşmenin savunucuları, ekonomik, siyasi, askeri ve SİSTEMİN KÜLTÜREL BOYUTU Hedef ülkelere karşı uygulanan kültürel kültürel araçlarıyla hedef ülkeler stratejilerin ana hedefi; milli ideolojinin, ulus ve tarih bilincinin özetle milli benliğin yok edilerek üzerinde çalışma yapıyor. Kendi küresel ekonomik sisteme entegrasyonun kolaylaştırılmasıdır. Kültürel entegrasyonun ülkelerinde kendi yararlarına birinci öncelikli hedef kitlesi, eğitim çağındaki her yaştaki öğrencilerdir. Bu şekilde en geç 2030 yıl uygulamaları hedef ülkelerin arasındaki bir periyotta sonuç alınması mümkün olabilecektir. İkinci öncelikli hedef kitlesi, yapmasına izin vermiyor. eğitimlerini tamamlamış sivil sektörün önemli nedeniyle sisteme direniyorlar. Diğer taraftan kurulduklarından beri önce Kapitalist Sistemin ve şimdi de Küresel Sistemin sadık ülkeleri de var. Bunlar Suudi Arabistan, körfez ülkeleri ve İsrail’dir. BOP stratejisi bunlar için geçerli değil. Bu ülkelerin yönetim noktalarındaki kişilerdir. Bu stratejinin en önemli ve yaşamsal unsuru İngilizce’nin hedef ülkede yaygınlaşmasıdır. Çünkü milli kültürün baş unsuru dildir. Stratejik sıralama şöyledir; Önce dil yok ediliyor, dil olmayınca, tarih ve kültür otomatik olarak yok oluyor. Daha sonra yabancı dil aracılığıyla yabancı kültür ve ideolojiler aşılanıyor ve asimilasyon tamamlanıyor. Bunun tersi de mümkün olabiliyor, büyük güçler tarafından kullanabilecek potansiyel etnik gruplar dil ve kültür eğitimi yoluyla ulusal bilince kavuşturulabiliyor. Sözde Ermeni sorunu ABD misyonerleri aracılığıyla Ermeni dili geliştirilerek bugünkü duruma getirildi. Diğer önemli unsurların başında hedef ülkedeki medyanın kültürel entegrasyon stratejisine uygun olarak yönlendirilmesi geliyor. Bu uygulama, medya kuruluşunun satın alınması, finansal kontrolü veya indoktrine etme yöntemleri ile yapılıyor. Atatürk, kültürel stratejilerin temel amacını, 10 Mart 1922’de TBMM’de yaptığı konuşmasının sonunda şöyle vurgulamıştı: Bilelim ki, milli benliğini bilmeyen uluslar başka ülkelere yem olurlar. SİSTEMİN GÜVENLİK BOYUTU Borsalar, ülke ekonomilerini doğrudan etkiliyor... SKüresel Sistemin global güvenlikle doğrudan bir ilişkisi yoktur. Ancak askeri dengesizlikler son 15 yıldan bu yana sistemin lehine çalışıyor. Küresel Sistemi yöneten ABD’nin aynı zamanda askeri yönden de dünyada rakipsiz olması ve 26 üyeli NATO’nun da katkısı ile gereksinim duyulduğu durumlarda askeri güce başvurmak kolaylaşmaktadır. Batı güvenlik blokunda yer almamakla birlikte, Küresel Sistem içinde başarılı performans gösteren Çin, Japonya,