Catalog

16 Faik BULUT AraştırmacıYazar "Havadan vuryerden geç" planı tutmadı... C S TRATEJİ istiyordu. Lübnan'a saldırı, aynı zamanda (Hizbullah'a yardım eden, Filistin örgütlerini koruyan, Irak'ta Amerikan güçleriyle işbirliği yapmayan) İran ve Suriye'ye bir gözdağı oluşturacaktı. Bu arada Hizbullah, 2000 yılından beri kendi askeri (paramiliter) gücünü yenileyip modernleştirmiş; nizami ve gayri nizami birlikler kurma arasında bir yöntem izlemiş, İsrail tehdidini göğüsleyebilecek bir askeri yapı oluşturmuştu. İsrail, Hizbullah'ı vurmakla birlikte Ortadoğu çapında her tarafa yetişebilecek güçte olduğunu (tek caydırıcı ve vurucu güç) kanıtlamak istiyordu. İ srailHizbullah savaşında çatışmanın siyasiekonomik ve askeri boyutları yeterince tartışılmadı. Ortadoğu'daki savaşların niteliklerini iyi kavramak amacıyla olayı askerisiyasi yönüyle değerlendirmeye çalışacağız. Konuya ilişkin farklı ülkelerden birçok makale yayımlandı. Biz, farklı dillerden (özellikle Arapçaİngilizce) birçok makale okumakla birlikte, iki Arap uzmanın değerlendirmesini esas alacağız. Biri Lübnan Ordusu'nda Komutanlık ve Kurmaylık Akademisi eski komutanı Tuğgeneral Dr. Emin Muhammed Hatit' in 15 Ağustos 2006 tarihli El Cezire. Net sitesinde çıkan derinlikli makalesi, diğeri ise Londra'da Arapça yayınlanan el Quds el Arabi gazetesinin 16 Ağustos tarihli nüshasında yazan Yemenli uzman Ahmed Salih Galip el Faqih'in değerlendirmesidir. Bu arada Kanada'da yaşayan Filistinli yazar Semir Cabbur'un aynı gazetenin 11 Ağustos tarihli nüshasındaki gözlem ve notlarını, Arapİsrail çatışmalarında yıpratma savaşının tarihi önemine ilişkin tahlilinden bir hayli yararlandım. Yaşanan ortam, hedef, yöntem ve sonuçları açısından bu savaşın özgün, istisna Hizbullahİsrail savaşında yeni taktikler İsrail’in Hizbullah ile savaşının nedenleri, örgütün imha edilmesi; iki İsrail askerinin kurtarılması; Lübnan yönetiminin ABD ve İsrail ile işbirliğinin sağlanması olarak sıralandı. Ancak bu nedenlerin dışında ortaya çıkan hedefler ise, İsrail'in Hizbullah karşısındaki gücünü pekiştirmesi, Lübnan’ın İran Suriye etkisinden kurtarılması, Hizbullah’ın savaşabilecek düzenli bir ordu haline gelmesini engellemek olarak sayılabilir. bir örnek oluşturduğu söylenebilir. İlk özgünlüğü şudur: İsrail'in şimdiye kadar planlayıp başlattığı bütün savaşlardan daha uzun sürmüştür ve beklenen sonuçlar alınamamıştır. Hem kısa vadeli, hem uzun vadeli bir savaş olması, bölgeyi ABD sömürgesi yapma yolunda Ortadoğu'daki stratejik büyük çatışmaların/savaşların girizgahı olması ise ikinci özgünlüğüdür. Savaşın arkaplanı ve hedefleri ABD, Birleşmiş Milletler tarfından alınan 1559 sayılı kararı (Hizbullah'ın silahsızlandırılması, ordunun güney sınırına yayılması, vs) uygulayacak Lübnanlı bir güç bulamayınca, İsrail'i bu işi uygulamakla görevlendirdi. Hizbullah'ın iki İsrail askerini tutsak etmesi İsrail saldırısı için bahane teşkil etti. Hizbullah direnişi karşısında bir bakıma mağlup olan İsrail, 2000 yılında Güney Lübnan'dan çekilmiş ama bu yenilgiyi hazmedememişti. Rövanşı almak, çizilen karizmasını ve bozulan itibarını düzeltmek için kolladığı fırsat iki askerin kaçırılmasıyla karşısına çıktı. Fırsatı altın tepsi içinde sunan ABD, Lübnan'ı Arap ret cephesinden koparmak suretiyle içeride ve dışarıdaki başarısızlıklarını (özellikle Irak ve Afganistan'daki) telafi etmek SAVAŞIN HEDEFLERİ Savaşın açıklanan hedefleri şöyle sıralanabilir: Hizbullah'ın askeri gücünün toptan imha edilmesi; iki İsrail askerinin kurtarılması; 1559 sayılı BM kararının hayata geçirilmesi; Lübnan yönetiminin ABD ve İsrail ile işbirliğinin sağlanması; Lübnan ordusunun güneye yayılmak suretiyle adeta İsrail'in güvenliğini sağlayacak bir kolluk kuvvetine dönüştürülmesi. Oysa savaşın gerçek veya gizlenen hedefleri daha başkaydı: İsrail'in 2000 yılında Hizbullah önünde yitirdiği askeri kudret ve üstünlüğünü elde etmek; Lübnan hükümetini teslim alıp tramplen tahtası olarak kullanmak suretiyle Suriye'ye boyun eğdirmek; Lübnan'ı iç ve dış retçi (HizbullahİranSuriye) güçlerden temizlemek; Lübnan'ın direnişçi güçlerinin dış dünyayla bağlantılarını koparıp tecrit etmek ve lojistik desteklerini kesmek; böylece İsrail'in tepesinde sallanan tehdit kılıçlarını (İranSuriye) ortadan kaldırmak. Böylece "yeni bir Ortadoğu yaratma planını" hayata geçirmek; bölgeyi zararsız itaatkar devletçik ve feodal beyliklere bölmek. Çok daha önemlisi, bölgede silahlı direniş grubu adına hiçbir şey bırakmamak; savaşabilecek milli orduların inşasını engellemek; devletçikleri koruyabilecek orduları basit kolluk kuvvetleri derekesine indirmek. Ortadoğu jandarmalığını sadece ABD ve İsrail ordusuna bırakmak. Onbinlerce İsrail askeri, Lübnan’dan çekiliyor. SAVAŞ PLANI Çatışmaları günü günün izleyen birinin, savaşoperasyon planı hakkında söyleyebileceği şeyler şu olabilir: İsrail Genelkurmay Başkanı Dan Halutz havacı olduğundan, master planını, hava üstünlüğü üzerine kurmuştu: Önündeki iki örnekten biri ABD ve NATO güçlerinin Sırbıstan'ı bombalamak suretiyle adeta teslim olmaya zorlamaları; diğeri de ABD'nin 2003 yılında Irak'ı sürekli bomba yağdırmasıydı. Planın ilk aşaması "imha ve topyekün tahrip" idi. Lübnan'ın güneye açılan tüm ulaşım kanalları ile altyapısı havadan, karadan ve denizden tahrip edildi. Hizbullah'ın lojistik merkezleri, ikmal yolları ve iletişim kanalları kesilmesi (ana hedef); bu arada yöre halkına yoğun baskı (bomba yağdırmak suretiyle) yapılarak Hizbullah'a karşı isyan edilmesi (ikincil hedef) amaçlanıyordu. İkinci adımda Hizbullah önderlerinin katledilmesi ve evlerinin yıkılması hedeflenmişti. Bunu Hizbullah karargahı ile irtibat merkezlerinin tahrip edilmesi ve böylece örgütün beyin takımının felce uğratılması izleyecekti. Darbe yiyen Hizbullah'ın örgüt yapısı darmadağın olduktan sonra, direnişin altyapısı (mühimmat, cephanelik, depo, kamp, vs) toptan imha edilecekti. Ara fasıl olarak da sivil hedefleri, yerleşim yerleri ve Hizbullah'a yakın mahalleleri cehennemi bombardımana tutulmak suretiyle, halkın örgütten kopması ve ona karşı çıkması sağlanacaktı. Deyim