Catalog

22 ÇİZGİLİ DÜNYA? Internatıonal Herald Tribune 8 Ağustos C S P BM’de beyazlar siyahların kendilerine ne kadar benzediklerini tahmin edemezler. TRATEJİ etrol fiyatlarındaki artış Türkiye’nin yakın süreçteki planlarını değiştirmesinin nedeni olacak Yeni petrol krizi ve Türkiye Aybike Koca TUSAM Çalışma Hayatı ve Türkiye Araştırmaları Masası akoca@tusam.net Cindy Sheehan International Herald Tribune 22 Ağustos ünya petrol ihracatının yaklaşık yüzde 50’sini karşılayan 11 üyeli Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (Organization of Petrolium Exporting CountriesOPEC), 19 Eylül 2005 tarihinde yapılacak toplantıda üretim artırımına gidip gitmemeyi tartışacak. Daha önce yapılan günlük 500 bin varil üretim artırımı, fiyatları aşağı çekmeye yetmemiş, bunun üzerine OPEC, gerekirse petrol üretimini bir bu kadar daha arttırabileceğini açıklamıştı. Geçen günlerde, Irak dışındaki üyelerle OPEC’in günde 28 milyon varil üretim yaptığını açıklayan başkan Şeyh Ahmed el Fahd el Sabah, çoğu Suudi Arabistan’dan olmak üzere günlük 1 milyon varil üretim arttırma kapasiteleri olduğuna dikkat çekti ve pek çok enerji uzmanının aksine petrol fiyatlarının 100 Dolar’a çıkmayacağını iddia etti. Her ne kadar OPEC, sıkıntının arz yetersizliğinden değil rafinaj kapasitesindeki eksiklikten kaynaklandığı görüşünü savunsa da, artan fiyatlardan duyduğu rahatsızlığı gizlemiyor. Arzın talebi karşılayamayacağı inancı ve Orta Doğu’daki istikrarsızlığın petrol talebinde yarattığı endişeler bir yana, Venezuela’da, dünyanın en büyük rafinerilerinden biri olan Paraguana’da çıkan yangın, üretimi 2/3 oranında azalttı. O sıralar fiyatı 67 Dolar’ın üzerinde seyreden petrol için bu durum risk taşıyordu. Talepte yaşanan endişelerin spekülatif sonuçları da bu denkleme eklenince fiyatlar rekor düzeye geldi. Zaten yeterince yüksek olan ABD ham petrol fiyatlarına bir darbe de tabiattan geldi. Geçen hafta yaşanan D The Guardian 6 Eylül Le Monde Internatıonal 27 Ağustos nerji uzmanlarının önümüzdeki beş yıl içinde petrol fiyatlarının 300 Dolar’ı bulabileceği tahmini, yaklaşan bir "dünya petrol krizi"nin de habercisi olurken, ABD’nin olası İran müdahalesi bu durumu daha da kötüleştirebilir. ABD’de yaşanan kasırgadaki en ufak yön değişikliğinin bile fiyatları yaklaşık 1 dolar etkilerken, özellikle İran’a gerçekleştirilecek olası bir askeri müdahalenin fiyatlara etkisini çok daha büyük olacağı kaydediliyor. E Katrina kasırgası, Meksika Körfezi’ndeki ulaşımı ve ticareti olumsuz etkileyerek ticarete konu olan tüm mallarda olduğu gibi petrolde de fiyat artışına sebep oldu. ABD’deki kriz öncesi sessizlik, üretim sahalarında yaşanan kasırga sebebiyle bozulmuş gözüküyor. Buna karşın olası bir İran ve Suriye müdahalesinden söz eden ABD yönetimi, fiyatları ateşleyecek söylemlerden de geri kalmıyor. Petrolde sona doğru in ve Hindistan gibi ülkelerin sanayileşme çabaları ve ABD’nin refah seviyesi ile paralel olarak kişi başına düşen petrol tüketimindeki artış gibi etkenlere bağlı olarak yükselen petrol fiyatlarını körükleyen gelişmeler olduğu gibi dizginleyen gelişmeler de yaşanıyor. ABD’deki rafinerilerin çoğunda yaşanan teknik sıkıntı ve rahatsızlığını belirtse de yüksek fiyatlardan memnun olan OPEC’in, üretimini, ısrarla sa Ç ?