Catalog

C S atı’nın insan hakları gerekçesiyle uyguladığı silah B ambargosu Çin tarafından deliniyor. Kara kıta ile Çin arasındaki ticari ilişkilerde dengeler Pekin’den yana işliyor. Çin, kıtada çeşitli çatışma bölgelerinde bin 500 asker bulunduruyor. Dünyanın diğer bölgelerinde olduğu gibi Afrika’da da ucuz Çin malı rahatsızlığı yaşanıyor. Pekin 674 devlet işletmesiyle bölgede faaliyet gösterirken ulaşım ve uydu gibi önemli projelerde de söz sahibi konumda bulunuyor. malardan 1 milyar dolar civarında bir silah satışı ile karlı çıkan Çin, şimdilerde, 2000’li yılların başında Sudan’daki askeri gücü gönderdiği silahlar ve askeri teknolojisiyle desteklemesinin gölgesinde ve suçlu durumda. Batı tarafından sıcak bakılmayan Zimbabve’ye sağladığı silahlar Çin’in gelişi güzel silah satma alışkanlığının bir göstergesi. Ayrıca Çin’in, Kara Kıta’da mevcut bulunan askeri ateşelerinin sayısının çokluğu da mali kaygıların ve kazançların, insan hakları ve ideolojik düşüncelerinin önüne geçebileceğinin çok somut bir örneği. Emperyalist Çin politikası eçmişte Kara Kıta’nın doğal kaynaklarını ülkelerine aktaran ve karşılığında Kara Kıta insanlarına incik, boncuk ve içki veren batılı sömürgecilerin yerini bugün Çin almış gibi. Çin gereksinim duyduğu ham maddeleri Afrika ülkelerinden alırken onlara, mamul madde satıyor. Sonuç ise, Afrikalıların hemen hepsinin Çin lehine dış ticaret açıklarının oluşması. Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Çin’le 1992’de 25 milyon dolar civarında olan dış ticaret açığı şimdi 400 milyon doların üzerine çıkmış durumda. Türkiye’ye de gelen, tekstil dahil ucuz Çin malları, Kara Kıta’yı çoktan kaplamış durumda. Güney Afrika ve diğer Afrika ülkelerinde de, aynen gelişmiş sanayi ülkelerindeki gibi, Çin’den gelen ucuz mallar işsizliğin artmasına neden olabilecek gibi gözüküyor. Mao Zedong devrinde başlatılan Kültür Savaşını, Afrika Kıtasındaki etkinliği artırmak için de bir araç olarak kullanan Pekin, bu çerçevede 10.000 kadar Afrikalı öğrenciyi Çin’de okutarak ileriye dönük etkinliğini, geleceğin Afrikalı yöneticileri arasında garantiye almayı planlamıştı. BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi olan Çin’in, Güney Afrika, Mısır ve Nijerya’yı hemen her durumda resmen desteklemesi, Liberya’dan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne kadar barış gücügerektiren her durumda etkin olarak rol alması ve Kara Kıta’da halen mevcut 1500 kadar mavi bereli barış gücü askeriyle de kendini göstermesi siyasal etkinlik uzantılarının belirtileridir. Çin’in Kara Kıta’ya bu kadar çok yönelmesini ekonomik nedenlerin yanı sıra askeri ve siyasi nedenlere de bağlamak yanlış olmaz. Çin’in Afrika’ya bu denli ağırlık vermesinin bir diğer muhtemel nedeni de, gelecekte Tayvan ile olası bir çatışmaya girecek olan Çin’in, petrol temin kaynaklarının Ortadoğu ile ilgili kısmının, artık bölgeye ciddi şekilde yerleşmiş olan ABD tarafından kesilebileceği olasılığı. Bunlara ek olarak Çin’in, ABD’nin dünya egemenliğine yönelik gücünün, yeni ülkelerle koalisyonlar kurarak azaltılmasını amaçlıyor olma ihtimali de Afrika’ya gösterdiği ilginin nedenleri arasında sayılabilecektir. TRATEJİ 15 A B’nin ‘Genişleme Stratejisi’ Sıralamada Türkiye’nin yeri Cemile Akça ATAÇ TUSAM Avrupa Araştırmaları Masası [email protected] Kasım 2005’de AB, Katılım Ortaklığı Belgesi ve İlerleme Raporu’nun yanı sıra Türk kamuoyunda çok da yankı bulmayan üçüncü bir belge daha yayınladı. Türkiye için çok önemli açılımları olan ve AB’nin genişleme politikasını detaylandırıp tam üyelik isteyen ülkelere birer yol haritası sunmayı amaçlayan Strateji Belgesi, diğer belgelerin etrafında dönen tartışmaların gölgesinde kaldı. Bu belgenin esas önemi, Türkiye başlığından ziyade diğer başlıklar dikkatle okundu Manıède De Voır Kasım 2005 Ocak 2006 ğunda ortaya çıkıyor. Bu bağsıklıkla altını çizdiği unsur, AB Anlamda Strateji Belgesi’nin vurguladılaşması’nın 49. maddesine göre “teğı en önemli nokta, Türkiye’nin –bizmel demokratik prensiplere saygılı her deki yaygın kanının aksine genişleme ülkenin tam üyelik için başvurabilecesüreci içerisinde tek başına olmadığı ği”dir. Strateji Belgesi’nin giriş paragve AB için bir öncelik teşkil etmediraflarından biri de yine bu maddeye ğidir. Her ne kadar, 2007’de üye olmagönderme yapmaktadır. Dışlayıcı olsı beklenen Romanya ve Bulgaristan manın amaçlanmadığını kağıt üstünharicinde, sadece Türkiye ve Hırvatisde vurguladıktan sonra AB Komisyotan aday ülke statüsünde bulunuyorsa nu, Türkiye, Hırvatistan ve Batı Balda, başta Makedonya olmak üzere Arkan ülkelerine dair kapsamlı değerlennavutluk, BosnaHersek ve hatta Sırdirmelere geçmektedir. Türkiye, yarbistanKaradağ bu yolda hızla ve AB gı sisteminde önemli reformlar yaptıkamuoyundan Türkiye’nin gördüğünğı için övülürken, genel olarak reformden daha büyük bir destek görerek ların hızını kestiği, müktesebata uyum ilerlemektedir. Bu da Türkiye’nin çalışmaları dahilindeki pek çok başlık“hazmetme kapasitesi” engeline takılta daha başlangıç aşamasında olduğu, ma olasılığını adeta bir realite haline Gümrük Birliği’nden doğan yükümlügetiriyor. lükleri eksik yerine getirdiği için eleştiriliyor. Gümrük Birliği’nin Güney Strateji Belgesi’nin içeriği Kıbrıs Rum Yönetimi’ni de dahil edecek şekilde genişleten Ankara Anlaşması’na ait Ek Protokol’ün mecliste B’nin genişleme politikası çeronaylanmasının katılım müzakereleçevesinde kendisine yöneltilen rine başlamanın ön şartı olduğu ve “dışlama” eleştirilerine cevap olarak 9 G Financial Times 17 Kasım A ? B’nin bundan sonraki genişleme sürecini içeren Strateji Belgesi 9 Kasım’da Katılım Ortaklığı A Belgesi ve İlerleme Raporu’yla birlikte açıklandı. Türkiye’de pek tartışılmayan Strateji Belgesi, ülkemiz açısından fazla iç açıcı bulunmuyor. Belgede, Türkiye için Rum Kesimi’ne Gümrük Birliği’nin uygulanması koşulu getirilmesi, müzakerelerin başlamasını dahi tehlikeye sokuyor. Küreselleşme yoksul Güneyi eziyor.