Catalog

12 C S ekin, ülkeler arasındaki rekabeti kullanıyor… serbestleştirilmesiyle Çin, AB pazarındaki payında yüzde 45.5 oranında artış sağlamıştır. Bu çerçevede, Çin’in başta gelen dış ticaret ortağı olan AB ülkeleri ile ilişkilerinin incelenmesi, Türk ihracatçı ve yatırımcılarının hem Çin pazarında hem de AB pazarında kalıcı olabilmeleri için gereklidir. AB’nin en büyük ticaret ortağı olan Çin ile ticaret hacmi geçen yıl 170 milyar doları aşmıştır. (2003’e kıyasla yüzde 30’dan fazla artış) AB yabancı yatırım bakımından Çin’de dördüncü sıradadır. Toplam yabancı yatırımlar içinde payı 30 milyar dolar civarındadır. AB bu sayede, ABD (96.3 milyar Dolar) ve Japonya’yı (86.5 milyar Dolar) geride bırakmıştır. Çin ise ABD’den sonra, AB’nin iki numaralı ticaret ortağı haline gelmiştir. Çin ile en fazla ticaret yapan AB ülkeleri arasında Almanya, Hollanda, İngiltere, Fransa ve İtalya bulunmaktadır. Bu ülkeler, Çin ile AB arasındaki toplam ticaret hacminin yüzde 75’ini kontrol etmektedir. Pekin yönetimi, 2003 yılında AB’nin Galileo Uydu Projesi’ne iştirak etmeye ve 200 milyon dolar mali destekte bulunmaya karar vermiştir. Çin’in son yıllarda uzaya yönelik yaptığı çalışmalar hız kazanmıştır. Çin, Ekim 2003’te ve 2005 yıllarında uzaya mekik göndererek bu alanda teknolojiye sahip olduğunu kanıtlamış, uzay yarışını hızlandırmıştır. İngiltere’deki Surrey Üniversitesi ile yürüttüğü teknolojik işbirliğine rağmen henüz ABD’nin uydu sistemine zarar veremeyeceği ileri sürülse de Çin, ABD’nin casus uydusuna karşı lazer silahına sahip olduğunu iddia etmektedir. Çin’in AB ile yürüttüğü uzay çalışmaları ilerde ABD’nin bu alandaki üstünlüğünü ortadan kaldırabilir. TRATEJİ The Economist 19Kasım 13 ÇİZGİLİ DÜNYA ? Bush Asya turunda güç arayışında P Dr. Nuraniye HİDAYET EKREM TUSAM Uzak DoğuPasifik Araştırmaları Masası [email protected] in pazarını kazanmak için birbirleriyle yarışan Avrupa ülkelerinin rekabetini çıkarları doğrultusunda kullanmayı iyi bilen Pekin yönetimi, ABD’ye karşı denge oluşturabilmek için AB ile olan ilişkilerini geliştirmektedir. Bu çaba 11 Eylül sonrasında daha da belirginleşti. Bu tarihten sonra ABD’nin güvenlik ve dış politikasındaki değişikliklerin ortaya çıkması ile ÇinAB ilişkileri yeni bir boyut kazandı. AB ve diğer Avrupa ülkeleri ile arasındaki ilişkileri geliştirmek, Çin’in dış politikasının temel taşlardan biri oldu. Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, 815 Kasım 2005 tarihlerinde yaptığı üçüncü AB ülkeleri ziyaretinde İngiltere, Almanya ve İspanya’ya[1] resmi ziyaret gerçekleştirdi. Medya’ya yansımasa da Çin’in en çok ilgilendiği konu silah ambargosu[2] olurken, Çin ile üç AB ülkesi liderinin gündemini ikili ticaret, iklim değişimi, uluslararası güvenlik, göç ve yoksulluğun giderilmesi konuları oluşturdu. Hu’nun son Avrupa ziyareti, ÇinAvrupa ilişkilerinin gelişmesini hızlandırmayı amaçlıyor. Ç ÇinAB ilişkileri elli başlı dünya ülkeleri, Çin pazarı için yoğun bir rekabet içine girmişlerdir. Ocak 2002’de, 11 kotanın B Hu Jin Tao İspanya kraliyet ailesiyle. (14 Kasım) lerine neden olmaktadır. Hu Jintao’nun İngiltere gezisi, İngiliz gazetelerinin sayfalarında geniş yer bulmuştur. Geziye şüpheyle yaklaşan Independent Gazetesi’nin 8 Kasım’daki manşeti “Çin yaÇin’in AB politikası pımı” olup gazete, Pekin BD’nin tek süper güç politikalarını dengelemek isteyen Pekin, AB yönetimine eleştirilerini ülkeleriyle yakınlaşmayı hedefliyor. Bu kapsamda üst düzey ekin hükümeti, Ekim 2003’te sıralamıştır: ziyaretlerin yanı sıra ekonomik ilişkilerde de gelişme gözden AB’ye yönelik politikasını açıkla“Çin her yıl yaklaşık 10 mıştır. Çin, AB ile Uzun Vadeli İstikrarkaçmıyor. Çin ayrıca kendi iç pazarı için Avrupalı ülkelerin rekabetini lı ve Kapsamlı Ortaklık İlişkisi’ni oluş bin kişiyi idam ediyor. Ülde kullanıyor. Çin, AB ve ABD ticari ilişkilerinde birbirlerinin ilk üç kede muhalifler ‘akli denturmaya karar vermiştir. Amaç: sıralarında yer alıyorlar. AB ile Çin arasında ticari ilişkiler kadar yolunda gitmeyen konuların başında insan hakları geliyor. Çin’in ? Karşılıklı güveni artırmak, ortak gesi tehlikeli derecede bouygulamaları, Avrupalı insan hakları örgütlerinde yoğun tepki görüyor. noktalarda yoğunlaşmak ve farklı nokta zuk olarak’ görülüyor, ları daha sonraki döneme bırakmak, si kendilerine özel tedavi yasi ilişkiyi geliştirmek ve dünyanın ba uygulanıyor. Tibetli lider Dalai Lama’nın destekçileri sık sık ya ama ejderhayı kucaklamak asla kolay ol tin merkezi haline gelmesi durumunda, rış ve istikrarını korumak, dünyanın siyasî bloklara bölünmesi ve ABkayboluyor ya da işkenceye maruz ka mayacaktır.” ? Karşılıklı çıkarları korumak, eşit ko lıyor. Çin yönetimi nüfusunun çoğu D’nin kendini ÇinAB ittifakının dışında şullarda müzakere yapmak, ekonomiti Müslüman olan Doğu Türkistan’da da Çin’in Gelişmesi ve Alacağı bulması söz konusu olabilir. caret ilişkisini derinleştirmek, Tedbirler eylemcileri hapse attı, onları çalışma ? Karşılıklı tecrübeleri paylaşmak ve kamplarında ‘yeniden eğitti’. Bu kişi? [1] 14 Kasım 2005’de, Hu Jinrefaha kavuşmak, birbirlerinin eksiklik lerden bazıları idam edildi, bazılarına u Jintao, 9 Kasım’da Londra’da tao’nun İspanya ziyaretinde iki ülke lerini tamamlamak ve kültürel ilişkileri da kelepçelenip dövüldükten sonra yaptığı konuşmasında Çin’in ge arasında kapsamlı stratejik ortaklık ilişgeliştirmek, lişmesi ve kur politikası gibi konular üze kileri kuruldu. elektrik şoku verildi.” ? BM’nin fonksiyonunu artırmak, Serbest piyasa ekonomisi sorunu: Tica rinde durdu. Çin’in gelişmesinin barışçıl, ? [2] Hu Jintao’nun en önemli bekuluslararası terörizme karşı savaşmak, ri anlaşmazlıklarını çözümlemek için Ba açık ve işbirliğine dayalı bir gelişme ol lentisi AB’nin 1989 yılında Çin’e koyyoksulluk ile mücadele etmek ve çevre tılı ülkelerle aynı yetkilere sahip olmaya duğunu kaydeden Hu, Çin’de reform ve duğu silah ambargosunun kaldırılmasıyyi korumaktır. çalışan Pekin hükümeti, serbest piyasa dışa açılma politikasının uygulanmasın dı. Ancak başından beri ABD, böyle bir ekonomisine sahip bir ülke olarak tanın dan bu yana geçen 27 yıl içinde Çin’in adım atılırsa Avrupa ile savunma işbirliİlişkilerde görüş ayrılıkları mak için yoğun bir kampanya yürütüyor. ekonomik ve toplumsal gelişmesinin ğini sınırlayacağı tehdidinde bulunarak, AB ise, Çin’de ekonominin hala devlet dünyanın ilgisini çektiğini ve Çin’in han AB ülkelerinin silah ambargosunu kalinAvrupa ilişkilerinin gelişme yönetimi ve denetiminde olduğu gerek gi gelişme yolunu seçtiğinin bilinmesi dırmalarını engellemektedir. Aralık 2004 gerektiğini kaydetti. Hu, Çin’in gelişme tarihinde, AB dönem başkanı Hollansinin yanında, aralarında tarihi, çesiyle bunu kabul etmiyor. sinin çeşitli ülkelere daha fazla fırsat ve da’nın başkenti Lahey’de düzenlenen VII. kültürel, siyasi sistem ve ekonomik gedaha geniş pazar yaratacağını belirterek ÇinAB Liderler Toplantısı’nda önemli lişme aşamasındaki farklar nedeniyle AB’nin ejderhayla kucaklaşması özellikle Çin’in tutumunu ve alacağı ted bir gündem maddesi olarak Çin’e yönekonusunda görüş ayrılıkları bulunuyor. birleri açıkladı. lik silah ambargosu sorunu gündeme gelu Jintao’nun İngiltere gezisi neİnsan hakları sorunu: Çin ile AB araÇinAB ilişkileri Avrasya ve AsyaPasimişti. Ancak, iki taraf nükleer silahların deniyle Guardian gazeteasi, 5 Kasındaki ilişkilere genel olarak bakıldıfik bölgelerinin dengelerini değiştirebilir yayılmasının önlenmesi ve silahsızlanma ğında bunların ticaret ve insan hakları sım 2005 tarihli baş yazılarındaİngiltereve ABD’nin küresel politikasını zor durugibi sorunlar üzerinde ortak bildiri yaçerçevesinde iki çizgide geliştiği gö Çin ilişkilerine değinmiştir. Guardian, ma sokabilir. Ayrıca, ÇinAB ittifakının, yınlayarak ikili işbirliği ile ilgili bir dizi rülmektedir. ÇinAB arasında ticaret “Çin iki şeyin farkına varmalı” diyor ve büyük bir ekonomik ve siyasi bir faaliyebelge imzalamıştır. konusunda işbirliği ve ortaklık ilişkile ekliyor: ri gelişirken, insan hakları konusunda “Çin’in, cezalandırılmayacağından gerginlik yaşanmaktadır. Yaklaşık on emin olarak vatandaşlarını öldürme ya yıldır ABÇin arasındaki insan hakları da onları bezdirme hürriyeti yoktur. Tıpdiyalogu pek gelişmemiştir. Görüşme kı Tayvan Körfezi’nde sabırları taşırma lerin içeriği ve sonuçları kamuoyuna hürriyeti olmadığı gibi. Başbakan Tony yansıtılmamakla birlikte AB’nin tutu Blair, Hu Jintao ile Avrupa adına görüşÇin, 1978 yılında dünya ticaret sıralamasında 32. sırada yer alırken, 1989 yımu insan hakları örgütlerinin eleştiri melidir. Kırmızı halı sermek güzeldir lında 15., 1997 yılında 10. sıraya yükselmiştir. 2001 yılında ise, 509 milyar 650 milyon ABD doları ile 6. sıraya yükselmiştir. Çin’in dış ticaret hacmi 2002 yılında 620 milyar 770 milyon dolara, 2003 yılında ise, 851 milyar 200 milyon dolara ulaşmıştır. İhracat hacmi yüzde 34.6 artarak 438 milyar 400 milyon dolar; itendisine uygulanan silah ambargosunun kısa sürede halat hacmi ise yüzde 39.9 artarak 412 milyar 800 milyon dolar olmuştur. Günükalkmayacağını tahmin eden Çin, temaslarıyla müzde dünya ticareti sıralanmasında 4. sırada yer alan Çin’in 220’den fazla ülke yumuşatma harekatı gerçekleştiriyor. Avrupalı ülkelere cazip ve bölge ile ticaret bağlantısı bulunmaktadır. Japonya, ABD, AB, Hong Kong Özel öneriler götürerek, AB’yi tek ABD seçeneği ile baş başa İdari Bölgesi, ASEAN, Kore Cumhuriyeti, Tayvan, Avustralya, Rusya ve Kanada, bırakmayacağını gösteriyor. Çin’in en büyük 10 ticaret ortağıdır. P A H The Guardian 21 Kasım Financial Times 18 Kasım Financial Times 1920 Kasım ÇinAvrupa ilişkisi Petrol ve silah demokrasiyi hapsetti Ç H K The Newyork Times 19 Kasım Çin’in dış ticaret hacmi