Catalog

CUMHURIYET DERG1 22 AYINKONUSU lumumuzu blr humma glbl sardıfiı son otuz yıl boyunca devletln kentsel arsa mulklyeti yft da konut yapımt alanlanndakl dOzenlemelerl cokyetersiz kalmıştır. Ancak. devletin konut sektörüyle resmen ilişktti kurumtan var ve Aunlar yıllardiretkenllk göstermiyor mu? Devletin konut sektörüyle ilişklll kurumlan uç grupta ele alınabllir: Erhan Temel koşul devletln konul polltlkasının bellrlenmesl" S Karaesmen: a) Konut flnansman kurumlan (SSKBaflKurglbO b) Konul yapım ve arsa hazırlama, kurumları (Arsa Oflsl. EmlAk Kredl Banka9i, Mesken Genel Müdürluflü. Afet Işlerl Genel M udur 10 guflibl} c) Konut yerleşmelerine alet sağlayan kurum1ar(lller Bankası). Bu kurumlar belH blr çerçevede arsa ve konut olayımn içinde olmuşlardır. Ama, devletln bu alandakl varlıfiını ve kesln politlkasını bu sektöre taştyamamıçlardır. Içlnde bulunduğumuz dönemde, arsa ve konut atanındakl yenl kurumlaşmalar ve blr devlet poHtlkası bellrlenmesl yolunda Öncekl gegmls dönemlerdekinden çok. daha clddi arayışlar icinde otduğu Iz"Konut, çeşitll ululenmekledlr. Mevcut ve yenl kurumların eal göstergelerimlz verimli blr espüdomünün bu poiıtlka beliriemoslnden sonra kendtnî göstercceğl arastnda en acıklı umudundayim. Aynca yerel yOnetlmlerin durumu sergileyen öncUlufiünde yapı koopcrallfleşmesl ve toplu konut glrişimlerinin öntimuzdekl bir göstergedir." dOnemlerde önem kazanacağı aniaşılAYIN Karaesmen: imar ve konut ko mıçtır. Yerel Yönetim Bakanlıfiı olarak nulannda itglli taraflardan birt yerel beledlyelerlmizln bu çeçit glrişlmlerinin yönetimler otuyor. Yerel yonetimlerimlıin örgütlenmesi ve planlanması içlndeylz. örgOtleyid bakanhğmm yetkitisi olarak. Geleoek. dOzenll toplu Konut girişimaynca geçmişte ekademik ve pratik yönlerden konuyla ilgîlenmiç blr uzn\an lerlnln çağıdır. Flnansman akımi ve is akışı toplu konutlar için ana sorunlardir. Ama gözuyle "konut" otayına geneide nasıl devletln konut polltlkasının belirlenmesi bakıyorsunuz? hepslnln üzerinde lemel koşul olarak Bir KOçOk örnekle gireylm konuya; guzUkmektedlr. Çok uzak ülkelerden Turklye'nin genel yaşam düzeylnl göısel sağduyu lle sapiamak uzere bazi klşlier getirltlp kiml güstergeleri gözleterek bir yargıya varmaları denenae llginç bîr olayıar dlzisl sergllenebilîr. Bu klşiferl llk olarak Anadolu'dakl tlpfk bir karayolunda seyahat ettlrsek, geometrlk dOzenl kusursuz. asfalllanmış bu yola bakarak, karayolu çebekemizln ve daha geneide ülkemlzln genel durumu Içln bu kfişller gerçek düzeyimizin Ozerlnde blr yargıya varablllrler. Karakaya baraf şantlyeslnl, tekstll fabrlkalanmızı gözlemleyerek de ylne gerçek düzeyimlzin Ozerinde blr algılamaya gideblllrler. Ama aynı klşllerln bkr Anadolu kaaabamız, yada ouyuk Rentıenn çevrelerlndekı yerleşmelerl gözlemleyerek blr saptama yapmalarını İsteâiğimlzde imar ve konul gostergelerl yönunden gergek ortalama duzeylmizin çok aftında bir ortam kavramı oluşacaktır, kafalannda. v Konul çeşitll ulusal gOalergelerimlz arasında en acıktı durumu sergileyen göetergedlr. Yukardakl örnek de tümGyte hayal ürünü değlldlr. Klml yabancı uzmanlann İmar ve kent durumumuzla llglll dikkatll gözlemlere geçlnce TOrklye'nln onalamayaşam düzeyiyle llglll kafalannda oluşmuç kavramlann alt ust oldufiu çok kezlzlenmiştlr. Aslında, diöergellşmekteolan Olkelerle karşılaştırıldığında, blr Hlndistan, blrlran ya da blr MısırTJa oldugu glbl sokakta bannan inaanların oluşturduğu Opertlci görüntulere ulkemtzde raslanmıyor. Ancak toplumumıızun devlnlmlndekl olaOanflstO hızın yarattığı bOyuk keşmekeş gundelık yaşam bakımından en tazla konut olayında kendlnl gösterlyor. Klaalk bfr Ikl bllglyl kısaca hatırlarsak, % 2.5 gibl zaten çok yüksek olan nüfus artış hızımıza, ortalama % 6,0 blr kentleçme hızı eklenlnce dev boyutlarda blr konut gerekslnme gerçeğl ortaya çıkıyor. Oçuncü beş yıllık plan dOnemlnde 1 220 000 konut gerekslnmeslne karşt 978 000 ruhsatlı konut inşa edllmlçtir. Gerlye kalan 242 OOO'Hk açık Ise (% 20 dolaylarında) ruhsatsız. plansız gecekondulaşmayla kapatılmıştır. Dördüncü beş yıllık 'plan döneminde ortaya çıkan gerekslnme Ise 1 705 000 dolaylanndadır. Yılda ortalama 340 000 konut açığı glbl blr tablo ortaya çıkmaktadır. Bu konutları kim. nasıl yapacak? Mesele burada düğOmlenlyor. Evet. Sayın Karaesmen. klmin nasıl yapacağı araştınhrken konut üretiminde devletln yertni saptamak gerekmiyor mu? Konut alanında devletln yerl nedlr, ne durumdadıı? Çok önemll bir aonın. bu. Konut sekiüiünü "a/sa + konut" boyutuna CumhurivetCKldesi 329 göre defleriendtrirsek, devletln yerinin Cumhurtyel Msydanı 11 bugOne kadar çok sınııiı kaldığını guruyoruz. Taçınmaz mar rant hırsının top BURAS1DABOMBAY HindistaDiD 8 mUyonluk kenü.ve bu kontteld insanlarm yaldaçık 1 , 5 2 milyonn "gecekondu öncesi" denebüecek konutlarda banmyor... Hem de lfiks dev aputmanlann gölgeKİndc... IZMIT VEHUKCİ YEHESME Izmitte blr sttn önce, yerel yönetim tarafmdan değişik bfr yerleşme projesi başlatıldh Pro/ede görev alan Tuncay Çavdar bu deneyl ve getitdiğl sonuçlan şöyle anlatıyor: ZMİT yenilikçl yerleşmeler projestnkn baçlangıa 1974 yılına kadar dayanır. Baçlangıçta Izmlt yerel yönetlmınln amacı 744 ha. arazlnln kamulastırH larak burada ço0u imalat aanayllnde Işçi olarak çalıçan 30.000 kadar dar gellrll afleye ucuz konut yapımı Idl. Glrlflmln ölçefil Türkiye'dekl şehlr ve bölge planlama uygulamalannda değl^lk boyutlar genktlran blr atılım olarak bellrlenlyordu. Bu nedenle, Izmll yerel yOnetlcllerl ve ptancılar hızla defilşen yagam duzenlnl Izleyecek, yerleşmede yaşayacaklann sosyal ve ekonomlk işblrllfll ile uretecekleıi yamriann adaletll daflılımım tanımlayacak. aosyoekonomkk blr örgutlemeyl esas alan blr glrişlme yoneldller. Bu da, toplumla llglll butOn konularda tıalktn tartıçma ve karariara katılımı gerafilnl beraberinde getlrdl. Çok aayıda konut lateklisinln karar verme süreclne katıldıflı üç yıl süren planlama aşaması sonunda proje toplumun davinlml lle karçılıklı lli?KI kurmaya ve amaçlanan yatay lletlşlml oluşturmaya başiadı. Izmlt pro]oslndeki planlama çabası, temelde. sosyal, ekonomlk ve teknolojlk konulan kattlım çerçevesl kçinde blrlblrine bağlıyarak blr bütün oluçturmayı amaçlamaktadır. Yapılan hesaplarda Izmlt projealndekl konut mallyetlertnln plyasa raylçlerlnln çok altındaoluşu. sosyal güvenllk kurumlannın sağladığı olanaklarla çakışmast, böyle blr kalılımsai gerçekleştlrmenln ancak blriolrlnl tamamlayan Orgütsel teknolojlk ve mekansal çuzümlef bOtunu otarak ele alındıflında geçerllllk kazanacaÖını ortaya koymuştur. llk üretlm yılı Içln, 1500 alle kendl konut larının planlarını Ozel planlama yönteml Içlnde kendilerl oluşturmuşlar, ve buylece 1500 defilşlk konut planı elde edllmlştlr. Bu. beraberlnde, mekanla llglll bOtun konularda toplu karar verebllen kooperatiflertn de oluymasını sağlamıçtır. Blreysel ve toplu karar verme sOreçlerindekl etklnllklerl, gerekslnmelerlnl karçılamada başanlı olmanın yanı sıra. demokratlk karar verme sOreclne yAnellk kltle blllnclnin oluşmasında da önemll rol oynamıştır. Izmit'de konut Isteklllerlnln blreyael katılım ve toplu örgOtlenme konusundakl sOregelen etklnllklerl ve llgllerl yaygın göruşon tersine, yatay örgotlenmede ve katıhmsal planlamada en buyuk engelln kattlımcıiann Istekslzllfllnden gelmediğlnl ortaya koymuştur. ProJ*" nln gerçekleçmeslndekl gecikme, çıkar gruplarının mevcut toplum lllşkllerinl sOrdurmeyl ve yeniden üretmeyl ustlenen, dOşey yönetim mekanlzmalannın Ozerlndekl etkin baskısından kaynaklanmaktadır. 1 yapı tesisat ve donatım malzemesi ÇÖZÜIHÜ İÇİn yapıendüstri merkezi'ne başvanınuz yapıendüstri merkezi'nin lstanbul ve Izmir'deki sergflerini geziniz. 5 Harbıyebtanbul 1W:48 481415 Eımr Tel 13 36 09 yapıendüstri merkezi * Sanayi çatı kaplamalarında * Sıcak soğuk ve su izolasyonlarında * Hertürlü izolasyon malzemelerinin satışında * 10 yıllık tecrübemizle hizmetinizdeyiz. TEL. 33 3364 TELG YAPİZÜSKÜOAR ŞEMSlRVŞA CAD. NO. 29/ B ÜSKÜDAR İSTANBUL