Catalog

SİNEM SAL’DAN YASI NEŞELENDİREN BİR HİKÂYE: ‘MİHRAP’ Sinem Sal, Karakarga Yayınları tarafından yayımlanan Mihrap adlı yeni romanında, 1980’li yılların toplumsal ve kültürel travmalarını bir çocuğun gözünden anlatıyor. karşın nerede, ne yapacağını bilen bir çocuk ZEYNEP TÜTÜNCÜ GÜNGÖR o; yani çoğu zaman. Kitabın “Yasal Mermisiyle Bir Komiser ihrap, Sinem Sal’ın 2021 yılında yayımlanan Yaklaşmakta…” isimli bölümü, Mihrap’ın ilk romanı Bizim Zamanımız’ın başkarakteridir. darbe gerçeğiyle çocukça yüzleştiği anları an- M Yazar, Bizim Zamanımız’da okuyucuyu hüzün- latıyor. Annesiyle babasını ilk kez birlikte te- den ve neşeden beslenerek 90’lı yılların sıradan bir mahal- levizyon izlerken ve korku dolu gözlerle tele- lesinde geçen fakat pek de sıradan olmayan bir maceraya vizyona bakarken görüyor. çıkarmıştı. Mihrap, televizyonda söylenenleri duyuyordu Sal, Mihrap isimli yeni romanında ise macera kaldı- Henüz 10 yaşındayken aşk duymasına ama sadece “Vatandaşların can ve ğı yerden olmasa da neredeyse en başından başlıyor. acısıyla yüzleşen Mihrap, bir mal güvenliğini süratle sağlamak bakımından Mihrap’ın henüz 10 yaşındaki halinden… çocuğun neyi bilip neyi bile- saat 05.00’ten itibaren ikinci bir emre kadar İstanbul’un Hasköy semtinde geçen hikâyede 80’lerin meyeceğini de gösteriyor. sokağa çıkma yasağı.” kısmını anlayabiliyor. mahalle kültürünün yanı sıra Türkiye’nin en karanlık za- Ayrılan kadınların kilo verdi- Tüm can acıtıcı gelişmelerle bundan sonraki manlarının, darbe döneminin karanlığı da kendini hisset- ğini, yeni evlenenlerin kilo aldı- günlerde karşılaşıyor. Önce mahallenin genç- tiriyor. Bu kez bu karanlık yılları bir çocuğun, Mihrap’ın ğını, babaların meyhanede, an- lerinden, babasının arkadaşı Ertan abisi gidi- eğlenceli gözünden okuyoruz. nelerin mutfakta ağladığını ve yor mavi ışıklı arabalarla bir daha dönmemek Mihrap, bir mahalle dolusu kadını güldürecek kadar ne- yetimin duasının kabul olduğu- üzere. Ardından ise babası, bir ambulansla… şesi olan ama aynı zamanda sesini çıkaramayacak kadar da nu biliyor meselâ. Âşıklar ve Mihrap’ın tek bir dileği var; babasının geri korkusu olan bir kız kendi tanımıyla. komünistlerin birbirlerine çok dönmesi. En yakın arkadaşı, sırdaşı Nino’dan Vita yağ tenekelerinin içine çiçek ekilen, ağlayan çocuk benzediklerini de biliyor, Ertan abisi ikisinin de “Daha iyi duyuyor ölülerin 40 gün boyunca evlerinde dolaştıklarını. resminin tüm duvarları süslediği, Jetgiller’in oynadığı ama bir dünya” istediğini söylemişti çünkü. Mihrap emin, babası dolaşırken mutlaka onu geri dön- televizyon yerine sokağın izlendiği çocukluğunda tüm ma- “Acımı anlatacak kadar şarkı, teşekkür edecek kadar İn- meye ikna edecek. Bu yüzden kolları sıvayıp babasının se- hallenin sevgilisi Mihrap. gilizce biliyorum ama acımı geçirecek kadar şarkı, derdimi vebileceği her şeyi yapmaya hazırlanıyor. Hükümet gibi kadın olan annesinin çimdikleyerek sus- anlatacak kadar Türkçe bilmiyorum” satırlarıyla da okuyu- Babasını öldüren şeyleri ortadan kaldırıp ya da tamir turamadığı, babasının yürütmeye kıyamayıp yokuş yukarı cuyu kalbinden yakalayan Mihrap, bir çocuğun penceresin- edip babasının gelmişken gitmemesini sağlamaya kararlı. kucağında taşıdığı bir kız. Onun için İstanbul, Hasköy’den den sımsıcak maziye geçiş yapmak isteyenlerin keyifle oku- ibaret. Babasının çalıştığı tersaneden, Moşe’nin meyhane- Geri almak istedikleri arasında darbe bile var… yacağı, hatıralarına dalacağı bir serüven sunuyor . n sinden, annesinin tuhafiyesinden ve okulundan. Sinem Sal’ın kimi hüzünlendiren kimi de gülümseten ro- Yaşından beklenmeyen zekâsıyla, cin fikirliliğiyle manı Mihrap, her şeye karşın gülebilmenin ya da birilerini Mihrap / Sinem Sal / Karakarga Yayınları / çevresinde olup biten birçok şeyin farkında olmasına gülümsetebilmenin tadını duyumsatıyor. 216 s. / 2024. VICTOR D. CHA VE RAMON PACHECO PARDO’DAN ‘KORE: GÜNEY’İN VE KUZEY’İN YENİ TARİHİ’ Victor D. Cha ve Ramon Pacheco Pardo, Kore - Güney’in ve Kuzey’in Yeni Tarihi* adlı incelemelerinde, 19. yüzyıldan günümüze Kore tarihini, İki Kore’nin geçmişi, tarihi, siyasi macerası, liderleri ve kültürünü karşılaştırmalı olarak merceğe alırken iki ülke arasındaki uçurumun nedenlerini etraflıca ortaya koyuyorlar. Kitabın yazarları, Kore çalışmaları alanın- tapta, bu süreçlerin ardındaki tarihsel ve siyasi MÜGE KÜBRA OĞUZ da tanınan iki önemli isim: Victor D. Cha ve dinamikler çarpıcı örneklerle sunuluyor. Ramon Pacheco Pardo. Cha, ABD’de Geor- İncelemenin önemli bölümlerinden biri de ore Yarımadası, tarih boyunca kültürü, stratejik ko- getown Üniversitesi’nde profesör olarak gö- Kore’nin geleceğine ilişkin olasılıkların ele numu ve siyasi çalkantılarıyla dünyanın ilgi odağı rev yaparken, Kore siyaseti ve uluslararası alındığı bölüm. Kuzey ve Güney Kore’nin K olmayı başardı. Ancak, 20. yüzyıldaki bölünme, bu ilişkiler üzerine önemli çalışmalara imza at- birleşme olasılıkları, bu tarihi bölünmenin coğrafyanın yalnızca kendi tarihi için değil, dünya siyaseti mış bir isim. Ramon Pacheco Pardo ise Av- uluslararası ilişkilerdeki etkileri ve olası se- için de bir dönüm noktası oldu. rupa ve Kore ilişkilerine odaklanıyor; NATO naryolar üzerinden inceleniyor. Kuzey ve Güney Kore’nin birbirinden bütünüyle farklı iki ve AB gibi kuruluşlara danışmanlık yapıyor. Analizlerde yalnızca Asya’nın değil, dün- yola sapması, tarihçilerin ve siyaset bilimcilerin en çok tar- Kitapta Kore tarihi, yedi ana dönemde in- yanın da bu birleşmeden nasıl etkileneceğine tıştığı konular arasında yer alıyor. celeniyor: 1945 öncesi dönem, Japon işgali, de odaklanılıyor. Victor D. Cha ve Ramon Pacheco Pardo’nun kısa sü- Kore Savaşı, Soğuk Savaş yılları, 1980’ler- Özellikle 1950’deki Kore Savaşı’nda Türk re önce Timaş Yayınları tarafından yayımlanan, Kore den günümüze uzanan siyasi gelişmeler ve askerlerinin Güney Kore’ye gönderilmesiyle Yarımadası’nın tarihini, siyasetini ve toplumsal dinamikleri- başlayan Türkiye-Kore ilişkileri, iki ülke ara- gelecekteki birleşme ihtimalleri. Japon işga- ni tüm yönleriyle ele aldıkları Kore - Güney’in ve Kuzey’in li dönemini ele alan bölümlerde, Kore halkı- sında sağlam bir dostluk bağı oluşturmuştu. Yeni Tarihi*, bu karmaşık hikâyeyi anlamak için kapsamlı nın bağımsızlık mücadelesi ve ulusal kimliği- Bu bağ, yalnızca askeri dayanışmayla sı- bir kaynak. İnceleme, yalnızca Kore’nin geçmişine ışık tut- ni koruma çabaları öne çıkıyor. nırlı kalmadı; zamanla ekonomik, kültürel ve makla kalmıyor, bugününü anlamak ve geleceğine ilişkin de Bununla birlikte, Soğuk Savaş yıllarına ilişkin ayrıntı- diplomatik iş birliklerine dönüştü. Bugün Kore tarihine olan yetkin bir bakış açısı sunuyor. lı analizler, iki Kore’nin farklı ekonomik ve politik sistem- ilgi Türkiye’de akademik çalışmaların ve konu ile ilgili çe- ler içinde nasıl şekillendiği ortaya konulurken bu süreçlerin virilerin artmasıyla daha da büyüyor. KORE’NİN TARİHİ VE KÜLTÜREL DERİNLİĞİ uluslararası ilişkiler üzerindeki etkisi de merceğe alınıyor. Sonuç olarak, Kore - Güney’in ve Kuzey’in Yeni Tarihi, yal- Kore, Asya’nın kuzeydoğusundan güneyine uzanan tarihiy- nızca akademisyenler için değil, Kore Yarımadası’nın geçmi- le dikkat çeken bir coğrafya. Ancak Kore’nin önemi, yalnız- İKİ KORE’NİN YOLCULUĞU: şini ve bugünü anlamak isteyen, tarih ve uluslararası ilişkilerle ca tarihi mirasıyla sınırlı değil; teknolojik yenilikler, kültü- AYRILIKTAN BİRLEŞME UMUDUNA? ilgilenen tüm okuyucular için değerli bir kaynak. n rel etkiler ve farklı sosyal yapılar da bu bölgeyi özel kılıyor. Victor D. Cha ve Ramon Pacheco Pardo, Kore Savaşı’nın Kore tarihine bakmak, yalnızca bu geçmişi anlamak değil, ardından Kuzey ve Güney Kore’nin izlediği farklı yolları ana- * Kore - Güney’in ve Kuzey’in Yeni Tarihi / aynı zamanda günümüz uluslararası politikalarını ve gele- liz ederken Kuzey Kore’nin kapalı yapısı ve Güney Kore’nin Victor D. Cha ve Ramon Pacheco Pardo / Çeviren: cekte olabilecekleri anlamak için de bir anahtar niteliğinde. modernleşme çabalarını kapsamlı bir şekilde aktarıyorlar. Ki- Müge Kübra Oğuz / Timaş Tarih / 304 s. / 2024. 14 16 Ocak 2025