Catalog

‘ALOVA KİTABI: ŞİİR İLE ELLİ YIL’ Erdal Alova: “Bütün sıkıntılara, uğradığım haksızlıklara karşın, dünyaya yeniden gelsem şairliği seçerdim yine de. Cansever’in dediği gibi ‘doğanın verdiği bu ödül’den kopmamak için.” lı yazısında, Alova’nın şiire MUSTAFA ERDİKEN 1968-69 yıllarında yazdım. Ece Ayhan, bu ilk şiirlerimi oku- olan bağlılığını takdir ediyor. yunca “Uzun bir hazırlık dönemi var bu şiirlerin” demiş- Kitapta anı kapsamında yer alan yazılardan ilki Ba- sta şair Erdal Alova’nın ellinci sanat yılı onu- ti. Hemen anlamıştı usta. Ama o şiirlerin hiçbirini yayımla- rış Pirhasan’ın. “Issız Gül” başlıklı bu yazı, 1970’lerde runa hazırlanan Alova Kitabı, Vapur Yayınla- madım. Kimisini yırttım, kimisi de kayboldu. Elimde yalnız iki genç şairin önce Ankara, sonra İstanbul’da geçirdiği U rı etiketiyle yayımlandı. Kitaba on sekiz yazın in- Che Guevara için yazdığım ağıt kaldı. günlerden bir kesit sunuyor. Ayrıca, Pirhasan o yıllarda sanımız katkıda bulundu. Kitap, yakın zaman önce kay- Asıl açılımımı Ankara’dan İstanbul’a taşındıktan son- Alova’nın kendisine yazdığı bir mektupta bulunan şiirin bettiğimiz Orhan Taylan’ın Alova’nın karakalem çizi- ra yaptım. 1972-1973 yılları. Mustafa Irgat, İzzet Yaşar gibi el yazmasını da yazısına ekleyerek bu elli yıllık arkadaş- mini yaptığı portresiyle açılıyor. genç kuşak şairlerle tanıştım. Ece Ayhan’ı tanıdım. Sık sık Vedat Günyol’un (1919 / 2004), şairin ikinci kita- lığı ve şairin şiir serüvenini kutluyor. Çengelköy’deki Çınaraltı kahvesinde buluşurduk. Sohbetle- Ali Cengizkan, 1970’li yıllarda İstanbul’a gelişini, bı Giz Dökümü için Milliyet Sanat Dergisi’nde 1989’da rimiz hep şiir üzerineydi. sonrasında Alova ve şiiriyle tanışmasını, bu arkadaşlı- kaleme aldığı “Dil Bilinci”, Alova hakkında yazılmış ilk Sinematek’e de çok sık giderdim. Orada Edip Cansever, ğın kendine neler hissettirdiğini “İnsanın Çekirdeği” şiir değerlendirmesi. Onat Kutlar gibi şairleri de tanıdım. İstanbul beni çok etki- yazısında aktarıyor. Ferruh Tunç, “Malul Satırlar” de- lemiş, dünyam değişmişti. Ankara’nın kısır bozkır havasını Cevat Çapan, kitaba iki yazı ile katkıda bulunmuş. “Su- üstümden atmıştım. O zaman gece gündüz açık olan Moda nu” başlıklı yazı, Alova’nın 2014’te yayımlanan Kırık nemesinde, Alova şiirinin kendisi için ne anlam ifade kahvelerinde okur, yazardım. Türk şiirini, halk edebiyatını, ettiğini açıklarken yazısını şairin ellinci sanat yılı için Tabletler adındaki seçme şiirlerini içeren kitabındaki, o Avrupalı şairleri hep orada okudum. Sevdiğim şairler Nâzım döneme kadarki şiir anlayışı üzerine. Çapan’ın diğer in- yazdığı bir mektupla tamamlıyor. Hikmet, Lorca, Eluard, Kavafis idi. Hüsmen Ersöz, şairin bir dizesini başlık olarak kullandığı celemesi ise “Alova’nın Birinci Çoğul Şarkısını Dinler- ken” başlığını taşıyor ve bu kitabı ana hatlarıyla tanıtıyor. “Heykeller Değil Biziz Yıkıntı Olan” yazısında, Alova’ya ‘BİR GÜN BÜTÜN CESARETİMİ TOPLAYIP hem kendi yaşamındaki etkisi hem de şiirinin derinliğini Orhan Koçak ise “Bitik Kentin Belleği: Alova’nın Üçün- BABIÂLİ YOKUŞUNA VURDUM KENDİMİ’ için teşekkür ediyor. Gökçenur Ç., “Alova İçin” başlıklı cü Dönemi” adlı yazısında, Birinci Çoğul Şarkı üzerine O zamanın en seçkin edebiyat dergisi Yeni Dergi’ydi. Dergiyi dönemin tanınmış eleştirmeni Memet Fuat yöneti- ayrıntılı bir değerlendirmede bulunuyor. Süreyya Berfe de yazısında şairin kendisi için nasıl bir yol gösterici oldu- yordu. Turgut Uyar, Edip Cansever, İlhan Berk, Behçet Ne- ğuna değindikten sonra, Alova şiirinin önemini entropi (1943 / 2024), bu kitabın yayımlandığı yıl yaptığı çağrı ile catigil gibi şairlerin yayımlandığı bu dergide genç bir şairin okuyucuların dikkatini bu kitaba yöneltmelerini istiyor. yasası bağlantısı üzerinden ele alıyor ve bu şiirlerin de- şiirlerinin yer alması müthiş bir olaydı. ğerini kolay kolay yitirmeyeceğini anlatıyor. Adnan Özer’in “Alova’nın Kahramanlığı: Birinci Bir gün bütün cesaretimi toplayıp Babıâli yokuşuna vur- Çoğul Şarkı” yazısında ise epik şiir üzerinden bu kitaba Mehmet Barış Albayrak ise “Oğuldan Babaya” yazı- dum kendimi. Vilayet Han’daki Yeni Dergi bürosunun kapı- yönelik bir bakış söz konusu. sında, hem bir baba hem bir şair olan Alova’yı bir felse- sını çaldım. Uzun boylu, güler yüzlü bir adam karşıladı beni Aynı kitap üzerine kısa bir inceleme de Mustafa Erdiken’e feci gözünden selamlıyor. ayakta: Memet Fuat. Bir bölük şiirimi verdim ona. Oracıkta, ait. Yazar, “Kültür Şiirinden Kültür Gezginciliğine: Bi- Kitapta ayrıca Alova için yazılmış dört şiire yer ve- hemen okudu ve “Ben bunları yayımlarım” dedi. rinci Çoğul Şarkı” yazısında, kitaptaki bazı şiirleri gez- rilmiş. Tarık Günersel’in “Alova”, Ferruh Tunç’un Uzatmadan ayrıldım oradan ve uçarcasına indim aynı gin kültürü üzerinden farklı bir bakış açısıyla ele alıyor. “Sana”, Gökçenur Ç.’nin “ALOVA” ve Musta- yokuşu. Ama aylar geçti, şiirler yayımlanmadı. Bir gün “Is- fa Erdiken’in, şairin dizelerinden çıkışlarla ördüğü Bir diğer kapsamlı inceleme yazısı ise Semih Gümüş’e ait. sız Gül” adlı bir şiir yazdım ve Memet Fuat’a götürdüm. Gümüş, “Şiirin Tarih Pınarından Birinci Tekil Şarkı’ya” “Alova’ya Armağan”. “Siz önceki şiirleri alın, bunu basayım” dedi. Şiir, Kasım başlıklı bu incelemede, şairin on bölümden oluşan uzun Biz de kitapta ayrıntılı şekilde incelenen Alova şiirinin 1973’de yayımlandı. Böylece şiir serüvenim başlamış oldu. 1980 yılına kadar da şiir yayımlatmayı sürdürdüm. şiirini farklı düzlemler üzerinden açıklıyor. elli yıllını şairin kendisinden dinlemek istedik. Alova’nın mitolojik hikâyelerden beslendiği şiirlerini “İLK KİTABIM ‘EN SON ÇIKAN ŞARKILAR’ ‘ASLINDA 55 YILLIK BİR SERÜVEN BU’ kapsayan Tensemeler kitabı Mustafa Köz’ün yazı konu- ÇEŞİTLİ TEKNİKLER DENEDİĞİM BİR YAPITTI” 2024 şiir serüveninizin 50. yılydı. İlk şiiriniz 1973’te n sunu oluşturuyor. Oğuz Demiralp, “Büyük Şiire Doğru Ve aynı yıl ilk kitabınız En Son Çıkan Şarkılar yayımlandı. Yeni Dergi’de çıkmıştı. 1974’te yine aynı dergide şiirleri- n yazısıyla Alova Şiiri” ile olan elli yıllık bağlılığını okura nizi yayımlatmayı sürdürdünüz. Bu dönemin şiirlerini de Evet. Daha sesini bulamamış genç bir şairin bir tür arayış aktarırken Eray Canberk de şairin şiir serüvenini “Eskil 1980’de En Son Çıkan Şarkılar (Sanat Emeği Yayınları) çalışmasıydı. Çok çeşitli teknikler denediğim bir yapıttı. Ki- ve Çağcıl” yazısında kendi tanıklıklarıyla değerlendiriyor. adıyla kitaplaştırdınız. O yılları anlatır mısınız? tabın bir bölümü “Yapma Çiçekler Sergisi” adını taşıyordu. Ataol Behramoğlu, “Şiire Adanmış Bir Yaşam” başlık- Aslında 55 yıllık bir serüven bu. Ele gelen ilk şiirlerimi Bu bölümde dönemin tanınmış karikatürcüsü Engin >> 10 16 Ocak 2025 AHMET KIYMIZ