Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 21 AĞUSTOS 2020 CUMA Putin karşıtı cephenin önde gelen ismi Navalny, Moskova uçuşunda fenalaştı ‘Zehirli çay’ iddiası Macron, Almanya Başbakanı’nı ülkenin güneyindeki cumhurbaşkanlığı yazlık sarayında ağırladı. Avrupa ülkelerinden Moskova yönetimine, kıtada yaşayan Kremlin karşıtlarına yönelik suikast suçlamaları sürerken Rusya’nın önde gelen muhalif liderlerinden Aleksey Navalny’nin dün zehirlendiği iddia edildi, komada olduğu bildirildi. Navalny’nin basın danışmanı Kira Yarmiş, muhalif siyasetçinin dün sabah saatlerinde Sibirya’dan Moskova’ya gitmek üzereyken fenalaştığını ve bilincini kaybettiğini, ardından acil iniş yapılan Omsk kentinde hastaneye kaldırıldığını duyurdu. Görüntüler inceleniyor Yarmiş, Navalny’nin dün sabah Sibirya bölgesinde Tomsk Havalimanı’ndaki bir kafede çay dışında bir şey içmediğini, bu nedenle çayına katılan bir maddeyle zehirlendiğini düşündüklerini belirtti. Hastanede yoğun bakıma alınan Navalny’nin solunum cihazına bağlandığı açıklandı. Reuters’ın haberine göre doktorlar, muhalif siyasetçinin sağlık durumu hakkında çelişkili bilgiler verdi. Navalny’nin durumunun stabil olduğu ancak ölüm tehlikesi bulunduğu kaydedildi. Öte yandan, Navalny ile ay Rusya’da muhalefet liderlerinden, pek çok kez gözaltına alınan Navalny’nin hayati tehlikesinin bulunduğu savunulurken Kremlin, zehirlenme iddialarına ilişkin testlerin yapılacağını duyurdu. lerinde zehirlendiği yönün de şu anki araştırmalar çer çevesinde bir bulgu olmadı ğını” bildirdi. “Zehirlenme iddiasının labarotuvar ta rafından doğrulanması ha linde her Rus vatandaşına uygulanacağı gibi olayla il gili soruşturmanın yapıla Navalny cağını” söyledi. Seçimler öncesi nı uçakta bulunan bir yolcu, sosyal medya hesabından olaya ilişkin anlatımında “Uçuşun başında tuvalete gitti ve uzun süre çıkmadı. Daha sonra kendisini kötü hissediyordu ve acı içerisinde bağırıyordu” ifadelerini kullandı. Interfax ajansı, uçağa binmeden önce Navalny’nin çay içtiği kafenin güvenlik kameralarının incelemeye alındığını duyurdu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözcüsü Dimitry Peskov, Navalniy’nin rahatsızlandığını öğrendiklerini ve iyileşmesini umduklarını ifade ederken “el 44 yaşındaki Navalny, daha önce Kremlin karşıtı protestoları organize ettiği gerekçesiyle onlarca defa gözaltına alınmış, hapiste kalmıştı. Cezaevindeyken “alerjik reaksiyon” iddiasıyla 28 Temmuz 2019’da Moskova’da hastaneye kaldırılmıştı. Muhalif liderin vücudunda şişme, döküntü, gözde akıntı gözlemlenmiş, destekçileri zehirlendiği iddialarını gündeme getirmişti. Navalny özellikle ülkedeki yolsuzluklara yönelik söylemleri ve araştırmalarıyla biliniyor. Muhalif lider ve ekibi, Rusya’da önümüzdeki ay yapılacak bölgesel seçimlere hazırlanıyordu. Tomsk’a muhalif oluşuma destek için gittikleri de aktarıldı. Navalny’in zehirlendiği iddialarıyla birlikte gözlerin çevrildiği Putin yönetimine, sık sık muhaliflerine suikast düzenlediği iddiaları yöneltiliyor. Eski Rus istihbaratçı Aleksandr Litvinenko, 2006 yılında İngiltere’nin başkenti Londra’da içerisinde polonyum210 maddesi bulunduğu anlaşılan çayı içtikten sonra yaşamını yitirmişti. Eski Rus çifte ajan Sergey Skripal ve kızı, İngiltere’nin Salisbury kentinde sinir gazı Noviçok maddesinden zehirlenmişti. Bu olayın ardından birçok Batı ülkesi, Rus diplomatlarını sınırdışı kararı almıştı. Moskova ise suikastların arkasında olduğu iddialarını reddederken bunun Rusya karşıtı provokasyon hamlelerinin bir parçası olduğunu savunuyor. 2004’te ise Ukrayna’da başkanlık seçimleri sırasında aday Victor Yuşçenko dioksin maddesiyle zehirlenmiş, destekçileri Rus gizli servisinin olayla ilgili olduğunu iddia etmişti. İngiltere ve Litvanya’dan gelişmeleri yakından, kaygıyla takip ettikleri mesajı geldi. Bannon gözaltında ABD Başkanı Donald Trump’ın eski üst düzey danışmanı Steve Bannon’ın beraberindeki üç kişiyle birlikte New York’ta, ABD’nin Meksika sınırındaki duvar için para veren yüz binlerce bağışçıyı dolandırmak suçlamasıyla gözaltına alındığı bildirildi. Savcılık iddianamesinde, zanlıların kampanya çerçevesinde toplanan 25 milyon dolardan fazla paranın bir kısmını zimmetlerine geçirmekle suçlandıkları açıklandı. Bannon, “The Movement” adlı hareketiyle Avrupa’da aşırı sağcılardan oluşan bir grup kurmaya çalışmasıyla da tanınıyor. TEPKİ DİNMİYOR... BAE’nin İsrail ile ilişkilerin normalleşmesini içeren anlaşmasına Filistinlilerin tepkisi sürüyor. İşgal altındaki Batı Şeria’da dünkü gösterilere İsrail güçleri müdahale etti. Abluka altındaki Gazze’de de önceki gün BAE’ye karşı protestolar vardı. Eylemciler, BAE’yi Filistin davasına, halkına ihanetle suçladı. Öte yandan İsrail güçlerinin Batı Şeria’da önceki günkü ateşinde yaralanan 16 yaşındaki çocuğun yaşamını yitirdiği belirtildi. Trump F35 kartını çıkardı Harris yarışta ABD’de 3 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimlerinde, Demokratların başkan adayı Joe Biden’la birlikte, Başkan Donald Trump’a karşı yarışacak olan Kamala Harris, Delaware’deki parti kurultayında adaylığını resmen kabul etti. Koronavirüs salgını nedeniyle az sayıda partilinin katıldığı kurultayda Harris seçmenlere otelin büyük oranda boş olan balo salonundan seslendi. Ülkenin bir liderlik sorunu yaşadığını ifade eden 55 yaşındaki Harris, “Trajedilerimizi siyasi silaha çeviren bir başkanımız var. Donald Trump’ın başarısızlıkları insanların hayatlarını ve işlerini kaybetmelerine neden oldu. Irkçılığın aşısı yok. Bunun için biz çalışmak zorundayız” ifadelerini kullandı. Babası Jamaikalı, annesi Hint olan Harris, bu makama aday gösterilen beyaz olmayan ilk kadın. Varşova’da istifa depremi Polonya Dışişleri Bakanı Jacek Czaputowicz’in, görevinden ayrıldığı bildirildi. Sağlık Bakanı Lukasz Szumowski de yeni tip koronavirüs (Covid19) vakalarının yeniden artışa geçmesi nedeniyle salı günü istifa ettiğini duyurmuştu. Czaputowicz, geçen ay iktidardaki Hukuk ve Adalet Partisi’nin hükümetteki bazı isimlerde değişiklik yapılabileceği ve bakanlık sayılarının düşürüleceği yönündeki açıklamasının ardından görevi bırakabileceğini söylemişti. İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik anlaşmanın mimarı ABD’nin silah yarışını kızıştıran çıkışları gündemde. ABD Başkanı Donald Trump, BAE’nin F35 savaş uçağı satın almak istediğini ve bu konuyu incelediklerini açıkladı. Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında sorular üzerine Trump, “BAE’nin kesinlikle bu uçakların parasını ödeyecek parası var. Bu iyi bir şey, çünkü biliyorsunuz birçok kez ülkelerle 10 centlik anlaşmalar yapıyoruz. İstediklerini veriyoruz, sonra paraları olmadığı için ödeme yapamıyorlar” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı, BAE’nin talebini incelediklerine işaret etti. Trump, BAE ile İsrail arasında varılan anlaşmaya Suudi Arabistan’ın da dahil olup olmayacağına yönelik bir soruya ise “Birçok ülke hızlı bir şekilde bu anlaşmaya geliyor. Ortadoğu’da barış olacak. Bu iyi olacak” diye yanıtladı. Tel AvivAbu Dabi arasındaki anlaşmada ABD’nin BAE’ye askeri tekno loji transferine yeşil ışık yakan gizli bir madde olduğu iddiası önceki gün gündeme yansımıştı. Netanyahu yalanlamıştı İsrail’de yayımlanan Yediot Ahronot gazetesi bu maddeyle, Amerikan F35 savaş uçakları ve İHA teknolojisinin BAE’ye satılmasının önünün açılacağını savunmuştu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise böyle bir adıma karşı olduğunu dile getirerek iddiaları yalanlamıştı. ABD F35’lerine sahip İsrail’in, BAE’ye olası bir satışta bölgedeki askeri etkinliğinin azalacağı kaygısında olduğu yorumları yapılıyor. İran karşıtlığında İsrail müttefikliğinin yanı sıra Körfez’in Sünni cephesiyle ittifaktaki ABD, bölge ülkeleriyle dev silah anlaşmalarıyla sık sık gündemde. Anlaşmaların geçerliliği için ABD Kongresi’nin de onayı gerekiyor. Washington, Rus S400 füze sisteminin satın alımını gerekçe göstererek Türkiye’ye F35 teslimatını yapmamış, Türk şirketleri F35 programından çıkarılmıştı. ‘Ortadoğu’da olmamalıyız’ Öte yandan Trump, Beyaz Saray’da dün Irak Başbakanı Mustafa el Kazımi’yi ağırladı. Düzenlenen basın toplantısında Türkiye’nin askeri operasyonlarını gündeme getiren Kazımi “Kabul edilemez” dedi. Trump ise ABD’nin de Türkiye’yle konuşacağını belirterek “Türkiye ve Erdoğan’la çok çok iyi ilişkilerimiz var” ifadesini kullandı. ABD’nin Ortadoğu’daki varlığına değinen Trump “Bu saçma, sonu gelmeyen savaşlardan çıkıyoruz. Aslında oraya hiç gitmemeliydik. Bence tarihimizde verilmiş en kötü karardı, ülkemiz Ortadoğu’da hiç olmamalıydı” dedi. Irak’ta çok az ABD askeri olduğunu söyleyen Trump, bu birliklerin Irak’ta bulunmak zorunda kalmayacağı günü heyecanla beklediğini belirtti. Trump ayrıca, “Suriye ile Türkiye arasında askerlerimizi çektiğimde olanları düşünün. Herkes ‘bu korkunç’ dedi. Türkiye kesinlikle kendi işini kendi halledebilir” diye konuştu. İran’dan yeni füzeler ABD’nin füze programını durdurması yönünde yıllardır baskı yaptığı İran, dün yeni balistik füzelerini tanıttı. İran yeni füzelere “Şehit Kasım Süleymani” ve “Şehit Ebu Mehdi” adını verdi. İran Savunma Bakanı Amir Hatami televizyonda yaptığı konuşmada, “Şehit Kasım Süleymani füzesinin menzilinin 1400 km, Şehit Ebu Mehdi adlı seyir füzesinin menzilinin 1000 km’nin üzerinde olduğunu” söyledi. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de “Füzeler ve özellikle seyir füzeleri bizim için çok önemli bir ba şarı” dedi. Füzelere adları verilen, İran’ın Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü’nün Komutanı Kasım Süleymani ve Iraklı milis komutanı Ebu Mehdi el Mühendis, geçen ocak ayında Bağdat Havaalanı’nda konvoylarına düzenlenen ABD saldırısında öldürülmüştü. ABD’nin İran’a uygulanan silah ambargosunun uzatılması talebi BM Güvenlik Konseyi’nde reddedilmişti. Gelişme üzerine ABD İran’a karşı yaptırım için “ellerinden gelen her şeyi” yapacaklarını söylemişti. TAHRANABU DABİ GERİLİMİ İran, kara sularını ihlal eden Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait bir geminin alıkonularak mürettebatının gözaltına alındığını açıkladı. İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, BAE sahil güvenlik güçlerinin pazartesi günü Basra Körfezi’ndeki İranlı balıkçı teknelerine açtığı ateş sonucu 2 İranlı balıkçının hayatını kaybettiği ve BAE tarafından bir balıkçı teknesine el konulduğu belirtildi. Gelişmenin ardından aynı gün İran kara sularını ihlal eden BAE’ye ait bir geminin alıkonulduğu ve mürettebatın da gözaltına alındığı kaydedildi. BAE’nin Tahran’daki Maslahatgüzarının bakanlığa çağrıldığı bildirildi. İran Dışişleri’ne göre, BAE yaşanan olaydan duyduğu üzüntüyü ifade eden bir mesajla tüm kayıpları tazmin edeceğini Tahran’a iletti. Açıklamada, BAE’nin alıkoyduğu tekneyi ve balıkçıları serbest bıraktığı, öldürülen balıkçıların cenazelerinin teslimine ilişkin yasal sürecin ise devam ettiği aktarıldı. Paris, Merkel’i ikna peşinde Doğu Akdeniz’de Türkiye ile Yunanistan arasındaki enerji ve etkinlik mücadelesinde Atina’dan yana tutum alan Fransa, Türkiye’ye baskı politikasında. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dün Almanya Başbakanı Angela Merkel’le Paris’te yapacağı görüşme öncesinde Ankara karşıtı mesajlarını sürdürdü. Paris Match dergisine demeç veren Macron, “Erdoğan, milliyetçilik ve İslamizmin karışımına dayanan genişlemeci bir politika izliyor. Bu politika, Avrupa’nın değerleriyle örtüşmüyor ve istikrarsızlık faktörü durumunda” çıkışını yaptı. Macron,“Gerilimin tırmandırılmasından yana değilim ancak simetrik eylemler için güçsüz diplomasiden kaçınılması gerektiğini düşünüyorum” dedi. Avrupa’nın dayanışmasının gerçekçiliğini göstererek halihazırda bir mesaj verdiklerini savundu. MacronMerkel görüşmesin de, Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği (AB) üyeleri Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) arasında deniz yetki alanları konusunda yaşanan gerilimin, ana gündem maddesi olduğu belirtiliyor. Macron, anlaşmazlıkta Türkiye’nin en ateşli karşıtları arasında yer almış, Yunanistan’a destek için bölgeye iki savaş gemisi göndermişti. Almanya ise Yunanistan ve GKRY’ye destek vermekle birlikte sorunların diyalog yoluyla çözülmesi için aktif rol oynamaya çalışıyor. ‘AB objektif olmalı’ Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy ise dün yaptığı açıklamada, AB’nin, Doğu Akdeniz’de barış, refah ve istikrarı hedefleyen sürecin bir parçası olmak istiyorsa, objektif ve dürüst olması gerektiğini belirterek, itidal çağrılarını, Yunanistan ve GKRY’ye yapması gerektiğini söyledi. Rus konuşlanması Suriye’de genişliyor Şam yönetiminin Rusya’ya Hmeymim Üssü’ne katması için daha fazla kara ve deniz alanı izni için yeşil ışık yaktığı bildirildi. İki ülke geçen ay Rus güçlerinin konuşlu olduğu Lazkiye’nin kuzeyindeki üssün genişletilmesi protokolü için masaya oturmuştu. Anlaşma çerçevesinde Suriye hükümeti tarafından geçici ve karşılıksız olarak Rus üssünün kullanımına verilecek alanda bir tedavi, rehabilitasyon merkezinin yer alacağı belirtildi. Reuters ajansı, taraflar arasında uzlaşılan protokole göre üsse ek alanın gerek deniz gerekse karada 8 hektarı içerdiğini aktardı. Rusya Hmeymim üssünde 2015’ten bu yana konuşlu. haberine göre, saldırı park halindeki bomba yüklü araçla bir oyun parkı yakınında düzenlendi. Yaralılar tedavi için Türkiye’ye getirildi. Saldırının YPG/PKK tarafından düzenlendiği ihtimali üzerinde duruluyor. Bakanlar görüştü Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüştü. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, görüşmede başta Suriye ve Libya olmak üzere bölgesel konuların ele alındığı bildirildi. Tel Abyad’da saldırı Türkiye’nin gerçekleştirdiği Barış Pınarı Harekâtı kapsamında terör örgütü YPG/PKK’den kurtarılan Tel Abyad ilçesine Şanlıurfa Valiliği Suriye Destek ve Koordinasyon Merkezi, Tel Abyad bölgesinde yardım dağıttı. İHA’nın bağlı Suluk beldesinde bomba haberine göre, 19 Ağustos Dünya İn lı araçla düzenlenen terör saldı sani Yardım Günü’nde Tel Abyad’da rısında 3 sivil yaralandı. AA’nın 97 aileye gıda kolisi ulaştırıldı. Polisler açığa alındı Almanya’nın Frankfurt kentinde, gözaltına aldıkları kişiye şiddet uygulayan üç polis memuru görevden uzaklaştırıldı. Gözaltı sırasındaki görüntülerin incelendiği ve iki polis hakkında disiplin soruşturması başlatıldığı bildirildi. Daha sonra ortaya çıkan ikinci bir video kaydında olaya karıştığı anlaşılan üçüncü polis için de soruşturma açıldı. Frankfurt emniyeti üç polisi de görevden uzaklaştırdı. Alman polisinin sertlik yanlısı uygulamalarına tepkiler sürerken şiddete uğrayanlardan biri de Türk genci olmuştu. Gence ABD’de polis gözaltısı sırasında öldürülen siyah George Floyd’a uygulandığı gibi ensesinden bastırılarak müdahale edilmişti. Mül heim an der Ruhr kentinde yaşayan gencin annesi Fatma Gök yetkililere şikâyette bulunmuştu. Hamburg’da da 15 yaşında bir çocuğun polis tarafından sıkıştırıldığı duvar dibinde şiddet gördüğü haberleri basına yansımıştı. Almanya’da faaliyet yürüten ve en etkili göçmen derneklerinden biri olan Sosyaldemokrat Halk Dernekleri Federasyonu (HDF) adına İçişleri Bakanlığı’na mektup yazan Genel Başkan Necip Şahin, Alman polisinin davranışlarının göçmenler arasında korku ve endişe yarattığını belirtti. Şahin, “Beklentimiz, bu ve buna benzer olayların bir daha yaşanmaması için suçluların ivedilikle yargılanmaları ve gereken cezalara çarptırılmalarıdır” dedi. Çin havuz partisini savundu Yeni tip koronavirüs salgınının başladığı Çin’in Wuhan eyaletinde binlerce kişinin katıldığı büyük bir havuz partisi dünya çapında tepkilere yol açtı. Salgın nedeniyle sıkı tecrit önlemleri uygulayan ülkelerden Pekin’e eleştiriler gelirken Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, söz konusu partinin salgına karşı “stratejik zafer”in kanıtı olduğunu savundu. Zhao, medyayı “Çin’deki gerçek durumu bildirmeye” çağırdı. Wuhan’da son dönemde bölgede yeni vaka bildirilmediği sa vunuldu. Öte yandan ikinci dalga kay gıları artarken Almanya, nisan ayından bu yana önceki gün son 24 saatteki en yüksek vaka sayısını kaydetti. Robert Koch Enstitüsü’nün verilerine göre, dün bin 707 kişinin testi pozitif çıktı. Worldometer verilerine göre, dünya çapında vaka sayısı 22 milyon 610 bin 867’ye, can kaybı 791 bin 676’ya yükseldi.