Catalog

Salı 1 Mayıs 2018 4 İlk Hedefler Beyannamesi 24Haziran seçimlerine doğru demokrasinin temel ilkelerini çiğneyen iktidara karşı mümkün olduğunca geniş tabanlı bir ittifak oluşturulmasını sağlamak için muhalefet partilerinin önde gelenleri kolları sıvadılar. Aslında Tayyip Bey’in Devlet Bey ile anlaşması ile başladı ittifaklar dönemi. İlk bakışta, ittifaklar girişimi kamplaşmayı artırır gibi görünse de, seçim ortamına giriş ile birlikte yıllardır ilk kez siyasal yaşamda gündem oluşturma inisiyatifini eline alan muhalefet bütün demokrasi isteyenlerin birleşip bütünleşecekleri bir platform yoluna yöneldi. İyi de oldu. Türkiye’nin buna ihtiyacı vardı. Şimdi bütün sorun, bu ittifakın mümkün olduğu kadar geniş tabanlı ve demokrasiyi kurma konusunda kapsamlı olmasını sağlamaktır. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda, “tek adama hayır” diyenlerin hepsinin tek adamın karşısındaki adayda birleşmelerinin yanı sıra, demokrasiye dönüş hareketinin zorunlu kıldığı parlamentoda çoğunluğu sağlamak için muhalefetin ittifakının seçimlerin ertesinde neler yapacağını bildiren yeni bir “İlk Hedefler Beyannamesi” ilan etmesi gerekiyor. HHH Siyasi yaşamımızda, CHP’nin 1959 yılı ocak ayındaki 14. Kurultayı’nda kabul ettiği belge olarak bilinen “İlk Hedefler Beyannamesi”, demokratik kuralları çiğneme yolunda azimle yürümekte olan DP’ye karşı, ittifak oluşturmaya çalışan muhalefetin seçim bildirgesi olarak, aslında daha önce 1957 seçimlerinde ilan edilecekti. Ama muhalefetin birleşmesiyle iktidarı yitireceğini anlayan DP, 19 Eylül 1957’de her türlü ittifakı yasaklayan bir düzenleme yapınca, işbirliği suya düştü, “İlk Hedefler Beyannamesi” de kaldı. 1957 seçimlerinde artık antidemokratik bir yola girmiş olan DP’nin korktuğu oldu, toplam oyu muhalefetin gerisine düştü. Ama DP, seçim sisteminin azizliği sayesinde iktidarını korudu. Seçim ittifakı yasaklanınca, CHP ilk hedeflerini rafa kaldırmadı. “İlk Hedefler Beyannamesi”ni Ocak 1959’daki 14. Kurultay’da kabul etti. Demokrasinin tam olarak kurulması yolunda, ifade ve basın özgürlüğünün yanı sıra, örgütlenmenin siyasal gösterilerin önündeki engellerin kaldırılması, kuvvetler ayrılığı ve yargı bağımsızlığının sağlanması, anayasal denetim kurumunun getirilmesi gibi rejimle ilgili siyasal önlemlerle birlikte, sendikal hakların geliştirilmesi, Devlet Planlama Teşkilatı’nın kurulması, iki meclisli sistemin uygulamaya konması gibi hususları içeren Yeni Hedefler Beyannamesi büyük ölçüde 27 Mayıs sonrasında yaşama geçirilmiştir. HHH Şimdi de “Tek adama hayır” cephesinin hangi somut önlemlerle nasıl “Demokrasiye evet” platformuna çevrileceğini belirten ve imza koyanların, bunları yapacaklarını garanti ettikleri yeni bir ilk hedefler beyannamesine ihtiyaç var. Bu belki de seçimleri izleyen dönemde kaçınılmaz hale gelecek olan, mümkün olduğunca her kesimi kapsayacak kadar geniş tabanlı olan ve kimseyi ötekileştirmeyerek, herhangi bir husumet cephesi oluşturmayan bir ulusal demokrasi koalisyonunun ilk adımı olacaktır. Böyle bir koalisyona Türkiye’nin bugün de ihtiyacı vardır, yarın da olacaktır. Siyasi gerginlik ortamlarında, güçlü iktidarlar ancak geniş toplumsal mutabakata dayalı böylesine koalisyonlarla oluşturulabilir, tek adam yönetimleriyle değil. Siyasilerimiz, burada yer almalarının nedenlerini kamuoylarına nasıl açıklarız diye korkmasınlar. Yarın kamuoyu da, seçmenleri de, tarih de onlara böyle bir platformda neden yer aldıklarını değil, neden yer almadıklarını soracaktır. İlk Hedefler Beyannamesi ve orada vaat edilenler konusunda geçmişte ne sonuçlara ulaşıldığını ise o dönemleri içinde yaşamış değerli gazeteciyazar ve siyasetçi Altan Öymen’in eşsiz kitabının son bölümüyle birlikte cuma günü anlatmaya çalışacağım. İYİ Parti’den Gül bildirisi: Rejime müdahale İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, dün partisinin Başkanlık Divanı’nı “Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün adaylığı ile ilgili ziyareti” özel gündemiyle topladı. İYİ Parti Başkanlık Divanı tarafından ziyarete ilişkin hazırlanan bildiriyi Parti Sözcüsü Aytun Çıray açıkladı. “Söz konusu bilginin muhatapları tarafından yalanlanmadığını” vurgulayan Çıray, “Cumhurbaşkanı adayı olup olmayacağının tartışıldığı bir ortamda Abdullah Gül’e böyle bir ziyarette bulunulması 24 Haziran Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerini tehdit altında bırakan bir seçim ve rejim müdahalesi anlamına gelmektedir. Türk milletinin gözbebeği olan Türk Silahlı Kuvvetleri’nin fiili başkomutanı, askeri darbe dönemlerini hatırlatırcasına kimin cumhurbaşkanı seçimlerine katılıp, kimin katılmayacağına müdahale edemez, cumhurbaşkanlığı seçiminin tarafı olamaz” dedi. l ANKARA / Cumhuriyet EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ TASARIM: İLKNUR FİLİZ Diplomatlardan siyasilere markaj haber Cumhurbaşkanlığı ve ittifak arayışına yönelik görüşmeler sürerken partilerden randevu almak için yarıştılar 24Haziran seçimlerini yakından takip eden diplomasi çevreleri “Onların amacı uzun dönemde tüm partilere en iyi alternatif parti olmak” değerlendirmesini muhalefetin ittifak arayışlarını yaparken, bir başka Büyükel sıkı takibe aldı. çi ise Temel Karamollaoğlu ile Muhalefetin Abdullah Gül ismi üzerinde geçen hafta ortak DUYGU GÜVENÇ Meral Akşener’in buluşmasının hemen ardından İyi Parti lide cumhurbaşkanı için görüşmele riyle görüştüğünü aktardı. ri devam ederken, Ankara’da ülkelerini temsil eden diplomatlar da muhale 7 Haziran senaryosu fet partisi lider ve önde gelen isimle 16 Nisan referandumda ‘Hayır’ blo riyle görüşmek için adeta birbirleriyle kunun tüm engellemelere ve eşitsiz yarıştı. Diplomatların randevu için en liğe karşın elde etttiği başarıyı kıstas çok odaklandıkları ise İyi Parti ve Saa alan diplomatlar, benzer bir sonucun det Partisi oldu. Diplomatlar, parti ge 24 Haziran seçimlerinde de yaşanaca nel başkanlarının buluşmalarının he ğı görüşünde. Parlamentodaki sandık men ardından partilerle görüşmek için dağılımında muhalefetin elde edeceği büyük çaba harcadı. Üstelik siyasilerle koltuk sayısının ise uzun dönemli etki görüşme girişiminde bulunanların sa leri masaya yatırılıyor. Diplomasi ko dece AvrupaAmerika değil farklı kıta ridorlarında muhalefetin güçlü olduğu lardan ülkelerin diplomatlarını da kap bir parlamentonun Türkiye’yi, 7 Hazi saması dikkat çekti. İyi Parti’nin Gül ran benzeri bir erken seçime götürece isminde uzlaşmayacağını hafta başın ği tahminleri yapılıyor. Böylesi bir tak da öğrendiğini aktaran bir büyükelçi, vim değişikliğinin de ‘bir kişinin sade ce 2 dönemliğine Cumhurbaşkanı seçilmesi ancak Meclis’in seçim çağrısında bulunması halinde 3’üncü dönem seçilebilmesine olanak tanıyan’ 16 Nisan referandumuyla kabul edilen kararlar üzerinde etkisi olması bekleniyor. Böylesi bir erken seçimin 2030’a kadar Erdoğan’a Cumhurbaşkanlığı imkânını sağlayan referandum sonuçlarını değiştireceği ve Erdoğan’ın olası görev süresini kısaltacağını belirten bir Büyükelçi, “Anayasayı tekrar değiştirerek elbette görev süresini uzatabilirler ama muhalefetin seçimi zorlayacak kadar parlamentoda sandalye kazanması orta vadede muhalefetin güçlenmesine de yarayacaktır” değerlendirmesini yaptı. Öte yandan diplomatlar tarafından bugünlerde en çok sorulan soruların başında ise seçim sonuçlarının başa başa çıkması halinde ülkede bir karmaşaçatışmanın yaşanıp yaşanmayacağı. l ANKARA Sadi Güven ‘Seçim başlamadan GÜVENLİK OLMAZ’ Güven’den skandal açıklama 16Nisan referandumunda mühürsüz oylar nedeniyle eleştirilen Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, 24 Haziran seçimleriyle ilgili olarak “Türkiye’de seçim başlamadan seçim sonuçları üzerinden algı oluşturmaya gerek yok. Seçimler güvenli, mükerrer seçmen yok, sahte seçmen yok, ‘sahte oy pusulası kullanıldı’ diye bir iddia yok. Bütün bunlar yokken, daha seçim başlamadan seçim güvenliği üzerinde tartışma yapmak çok doğru değil” dedi. YSK girişinde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Güven, son 5 seçimde Türkiye’de oy kullanılan 160 bin 70 sandığın tüm sonuçlarını ıslak imzalı olarak sisteme yüklediklerini söyledi. Güven, “Bugüne kadar bunların değiştirildiği yolunda bize herhangi bir itiraz gelmedi. Seçim güvenliğini sağlamak için her türlü tedbiri alıyoruz. Burada en büyük görev siyasi partilere düşüyor. Siyasi partilere her seçim döneminde sandık kurulu başkanlarını eğittiğimiz gibi sandığa verilecek üyelerin de eğitilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı ile anlaşma sağladık, halk eğitimlerde eğitim veriyoruz. Partiler üyelerini göndersinler, eğitim verelim. Türkiye’de seçim başlamadan seçim sonuçları üzerinden algı oluşturmaya gerek yok. Seçimler güvenli, mükerrer seçmen yok, sahte seçmen yok, ‘sahte oy pusulası kullanıldı’ diye bir iddia yok. Bütün bunlar yokken, daha seçim başlamadan seçim güvenliği üzerinde tartışma yapmak çok doğru değil” dedi. Vekil ittifakı seçeneğiDP Genel Başkanı Gültekin Uysal, dün sürpriz bir şekilde İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’i makamında ziyaret etti. İYİ Parti kanadı, “DP ve SP ile ittifaka yakın dururken” CHP’nin de “HDP ile ittifak kurması halinde milletvekilliği seçimlerinde etkin olacağı” konuşuldu SELDA GÜNEYSU “CHP’nin böylesi bir ittifa Muhalefet, Cumhurbaşkanlığı seçimlerin kı tabanına anlatmasının da zor olacağı” yorumları yapıldı. En doğru ittifakın “DP, de “ortak çatı aday” konusun İYİ Parti ve SP arasında ol da bir mutabakata varamaz ması gerektiği” ifade edildi. ken, milletvekilliği seçimlerin Böylece, merkez sağın “ken de farklı düşünüyor. İYİ Par di tabanında birleşeceği”, ti kanadı, “DP ve SP ile ittifaka bunun da muhalefetin önü yakın dururken” CHP’nin de nü açacağı kaydedildi. “HDP ile ittifak kurması halinde milletvekilliği seçimlerinde Oylar bölünmez etkin olacağı ve oyların bölün 7 Haziran’da CHP’lilerin meyeceğini” konuşuyor. DP Genel Başkanı Gülte İYİ Parti, Türkiye’de yasaklı olan Wikipedia’yı seçim çalışmasına taşıdı. Partinin çalışması sosyal medyada büyük ilgi gördü. barajı geçmesi noktasında HDP’ye destek verdiği kin Uysal, dün sürpriz bir şe daha Uysal’a ilettiği” dile getirildi. de anımsatılırken, “CHP ile kilde İYİ Parti Genel Başkanı Me Akşener’in “Bizim gönlümüz, daha HDP ittifakının bu nedenle daha doğ ral Akşener’i makamında ziyaret etti. çok DP ve SP ile ittifaktan yana. Çün ru olacağı, iki parti seçmenlerinin bu Cumhuriyet’in edindiği bilgiye göre, kü merkez partiler olarak DP ve SP ile ittifakı yadırgamayacağı” ifade edildi. iki parti lideri, milletvekilliği seçim kurulacak bir ittifakı tabanımıza daha Ancak CHP’li bazı seçmenlerin bu itti lerinde muhalefetin “sıfır baraj ittifa net anlatabiliriz. CHP ile kurulacak it faka karşı çıkması durumunda da se kı” noktasında görüş alışverişinde bu tifak noktasında da MHP’den bize ge çenek olarak “İYİ Parti’nin bir seçe lundu. Bu noktada, Gültekin Uysal’ın len yüzde 6’lık oy diliminin riske gir nek olarak önlerinde durduğu” vurgu “merkez sağı içine alacak bir ittifa me ihtimali var” dediği kaydedildi. lanırken böylece oyların yine bölün ka sıcak baktığını” Akşener’e iletti SP’nin, muhalefet partileri arasında meyeceği dile getirildi. “Böylece Do ği belirtilirken, Akşener’in “HDP’yi kurulacak bir ittifakta CHP’nin mut ğu ve Güneydoğu illerindeki Kürt seç de içine alacak bir kombinasyon laka olmasını arzu ettiği değerlendir men için de alternatif oluşturulabilir” da yer almayacağını açıkça bir kez melerinin de yapıldığı görüşmede, görüşü dile getirildi. l ANKARA GÜL’ÜN ADAYLIĞINI KOYMAMASI İLE İLGİLİ KONUŞTU Bahçeli: Tebrik ediyorum MHP lideri Devlet Bahçeli, aday olmayacağını açıkla na ise “Adı konulmadan geldi. Keşke kardeşlik sözünü sözlerinin ara yan 11. Cumhurbaşkanı Abdul sına katarak yapmış olsaydı, daha lah Gül’ün adaylıktan vazgeçme anlamlı olurdu ama bu anlama ge siyle ilgili olarak “Türkiye’yi bir len cümleleri var” karşılığını verdi. kaosa, kargaşaya, krize, bunalı CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ma sokmayacak bir tavır içerisin “İYİ Parti’ye geçen 15 milletvekili de olduğu görülmüştür. Kendile Bahçeli nin CHP’ye geri dönebileceği” yö rini tebrik ediyorum” dedi. nündeki açıklamalarının anımsatılma Genel merkez binası önünde gaze sı üzerine de Bahçeli, “Yapmış olduğu bir tecilerin sorularını yanıtlayan Bahçeli, hatadan vazgeçmiş demektir. Abidik gu “Gül’ün aday olmamasıyla kardeşlik hu bidik işlerden vazgeçmek lazım” yanıtını kuku yerine geldi denilebilir mi?” sorusu verdi. l ANKARA / Cumhuriyet AKP’li aday adayı kandilleri karıştırdı Diyarbakır’da AKP’den milletvekili aday adaylığını açıklayan Ab dullah Elbey, Berat Kandi li yerine yanlışlıkla Mev lit Kandili’ni kutladı. Aday adayı olmasının ardından kandil nedeniyle bir mesaj Elbey yayımlayan Elbey, “Ülkemizden başlaya rak tüm İslam coğrafyasında ve tüm dün yada şefkat, sevgi, hoşgörü, adalet ve hu zur ikliminin hâkim olması dileklerimle, milletimizin ve tüm İslam âleminin Mevlid Kandili’ni tebrik ediyorum” dedi. l DHA Mühürsüz oylar geçerli sayıldı Geçen yıl olağanüstü hal (OHAL) uygulaması sırasında yapılan 16 Nisan’daki anayasa değişikliği referandumunda, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) sayım öncesinde son dakikada AKP’nin önerisiyle “mühürsüz oyları geçerli sayması” tartışma yaratmıştı. YSK Başkanı Sadi Güven, yoğun şikâyetler ve AKP temsilcisinin müracaatı üzerine “mühürsüz oyları kabul etme” kararı aldıklarını söylemişti. Erdoğan: Atı alan Üsküdar’ı geçti 16Nisan referandumu akşamında Cumhurbaşkanı Erdoğan, oyların yakınlığı, itirazlar ve eleştirilere yanıt olarak “Bazı televizyonlarda aç tavuk kendini buğday ambarında sanırmış ya bu neticeyi küçümsemeye çalışıyorlar. Boşuna uğraşmayın atı alan Üsküdar’ı geçti” demişti. l ANKARA / Cumhuriyet İYİ Partili Arık’tan AKP’li Elitaş’a tepki CHP’den İYİ Parti’ye geçen Kayseri Milletvekili Çetin Arık, “CHP kapısına ‘kiralık vekil’ yazısı astı” diyen AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş’a tepki gösterdi. Arık, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Menfaat için siyasi yelpazenin her yerini dolaşan, günün koşullarına göre kendini FETÖ’ye kiralayıp, FETÖ ile kurduğu kumpaslarla övünen, cami imamlarıyla yargıya ayar vermeye kalkan, dönem değişince devletin tahsis ettiği kırmızı plakalı makam aracı ile adliyelerde FETÖ’cülere hamilik yapıp FETÖ borsası ile zengin olanlar, emirle sakal bıyık bırakanlar, demokrasiyi de demokrasi için ödenen bedelleri de anlayamaz. Demokrasiye kurdukları kumpas bozulan bu çıkarcı tayfası, hiç kuşkunuz olmasın, 25 Haziran geldiğinde Erdoğan’ı da sırtından vuracaktır” ifadelerini kullandı. l DHA C MY B