Catalog

EKONOMİ DOLAR AVRO 2.8730 2.1 kuruş 3.2040 1.2 kuruş FAİZ BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 10.49 0.05 puan 79.380 355 puan 777.42 10.58 lira 116.10 1.6 kuruş 8 TaksitTe limit aşıldı ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY Bankalar vuruyor Cumartesi 12 Mart 2016 BDDK denetlemiyor Yasal düzenlemelere rağmen bankaların yasaları uygulamadığını belirten TÜSODER Başkanı Aydın Ağaoğlu, BDDK’nin ise buna seyirci kaldığını, denetlemediğini söyledi YENER KARADENİZ Tüketici kredilerine sınır getirilmek istenmesi dikkatleri bir kez daha bankaların kredi uygulamalarına çevirdi. Bankaların önümüzdeki dönemde hayata geçirileceği söylenen tüketici ve otomobil kredilerine limit kararına uymayacağını dile getiren Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, tüketicinin yine mağdur olacağını söyledi. Ağaoğlu, kararın sahibi olan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) denetlemede yetersiz kalmasının ise bu mağduriyetin önemli sebeplerinden biri olacağını vurguladı. Daha önce tüketiciler ile ilgili çok fazla karar alındığını söyleyen Ağaoğlu, tüm bu kararlara rağmen tüketicilerin biraz da mecburiyet, biraz bankaların gevşek davranmasından ötürü borç üstüne borç yapmaya devam ettiğini hatta borcu borç ile kapatma yoluna girdiklerini belirtti. Yasaklar deliniyor Bu anlamda daha önce alınan kredi kartı nakit avans faiz uygulaması örneğini veren Ay Bu yıl bireysel kredi nedeniyle takibe alınan kişi sayısı yüzde 11 artışla 73 bin oldu. dın Ağaoğlu, “Kredi kartı nakit avans çekime geçen yıllarda sınırlama getirildi. Ancak Bankalar, farkı bu kez ‘nakit avans çekim ücreti’ diye ucube bir uygulama başlattı. Şu an 2.02 olan nakit avans çekim faizi, 50 lira olan nakit çekim ücreti ile yüzde 7’lere çıktı. Karara rağmen yine tüketici mağdur oldu” dedi. Yine kredi kartı taksit sınırını örnek veren Ağaoğlu, mesajlar ile taksitlendirme gibi yöntemler ile taksit yasağının da delindiğini söyledi. Ağaoğlu’na göre, tüketiciye kredi verilirken ödeme güçlüğü, gelir düzeyi göz önünde bulundurulmalı. Kendini koru “BDDK yaptığı düzenlemelerin sahibi değil. Denetleme yapılmıyor. Kanun deliniyor. Bunları BDDK görmüyor mu?” diyen Ağaoğlu’na göre, tüketicinin kendi kendini koruması gerektiğini, gelirini göz önünde bulundurarak borçlanması gerektiğini vurguladı. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Türkiye’de banka ve banka dı şı kredi kurumlardan bireysel kredilerin yüzde 38’ini ihtiyaç kredileri, yüzde 36’sını konut kredileri, yüzde 19’unu kredi kartları ve yüzde 7’sini taşıt kredileri kullanarak borçlananlar 25 milyon kişiyi de aştı. 2015 yılında bankaların kullandırdığı toplam krediler yüzde 23.84 artarak 1.73 trilyon TL’ye ulaştı. Tüketici tavana çarpacak Geçen yıllarda kredi kartlarına uygulanan üst limit uygulaması, tüketici kredilerine de geliyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), artan batık kredilere önlem almak, vatandaşın borç yükü altında ezilmesini önlemek için tüketici ve otomobil kredilerine gelirin 3 veya 4 katı sınırlaması getirecek. Gelir sadece maaş ile sınırlı olmayacak. Konut kredisi ise düzenleme dışı kalacak. Yani konutta şimdiki sistem olduğu gibi sürecek, herhangi bir gelir tavanı uygulanmayacak. BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben’in verdiği bilgilere göre, limitin şirketler için özkaynağın 4 katı olarak uygulanan ticari kredilerde olduğu gibi gelirin 4 katına kadar da çıkabileceğini ifade ederek, “Uygun karar, çalışmanın ardından belli olacak” açıklamasında bulunmuştu. Boydak Holding’de zorunlu atama Şehir hastaneleri Hazine’yi hasta edecek Diyelim ki meranız var. Para getirmiyor. Bir şirkete, üzerine hastane yapsın diye al bunu kullan diyorsunuz. Fakat içiniz rahat etmiyor. Verdiğiniz az geliyor. Üstüne bir de 25 yıl kira ödeyeyim ben diyorsunuz. Yok yok, doğru okudunuz. Hem arsayı verip hem de kendi mülkünüze kiracı oluyorsunuz. Kendi içinde bir mantığı hiç yok değil tabii: Şirketin sizin yapmanız gereken işleri yaptığını düşündüğünüz için ödüyorsunuz bu kirayı. Misal, gasilhaneyi bile hastane bittiğinde şirket işletecek. Ama bitmiyor. Minnet duygusu ruhunuzu esir almış bir kere. Bir şey daha yapmam lazım diyorsunuz. Hastane 1000 yataklı olacaksa sözgelimi, “Ey müteahhit” diyorsunuz “Her yıl bu şehirde Türkiye Cumhuriyeti’nin 700 vatandaşı hastalanarak bu hastanede yatacak. Eğer 700 vatandaşım sağlığını kaybetmezse, farkı bütçeden ben sana öderim” deyip basıyorsunuz imzayı sözleşmeye. Fantastik mi geldi? Süslü püslü teknik cümleleri, “müjde”, “devrim” gibi propaganda amaçlı başlıkları soyup çıkardığınızda yapkiraladevret (YKD) modeliyle yaptırılan şehir hastaneleri ve onun dayandığı KÖİ (kamu özel işbirliği) sistemi, basitçe böyle işliyor. Hastanın müşteri, hastanenin bir turizm şirketi gibi görüldüğü bir sistemden bahsediyoruz. İhale süreçlerinin düzgün ve şeffaf işletilmediği bu projelerden, AKP’den sonra gelecek hükümetleri çeyrek yüzyıl boyunca nelerin beklediği de kamuoyuna anlatılmıyor. HHH Şehir hastanelerine hafta başı, 3. köprü ve Hazine garantileri vesilesiyle değinmiştik. Ancak tıpkı 3. köprü için eleştirdiğimiz 3 USD’lik araç garantisine Ulaştırma Bakanlığı’nın açıklama yapması gibi bu kez de şehir hastaneleri ile ilgili bölümler için bakanlıktan, iktidara yakın bir gazeteye “müjde” haberi verildi. Toplamda 43 bin yataklı şehir hastaneleri projesinde, 4 şehir için ihale tamamlanmış, 5’inin sözleşmesi bitmek üzereymiş. 8’inin ihale süreci devam ediyormuş, 9’u YPK onayına sunulmuş, 2’si sunulacakmış, 3’ünün ön yeterliliği sürüyormuş. Holdingde, Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Boydak ve Holding CEO’su Memduh Boydak’ın “Fethullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması’na (FETÖ/PDY)” soruşturması kapsamında geçen hafta tutuklanmaları üzerine holdingin üst yönetiminde atamalar yapıldı. Boydak Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı’na, aynı za manda Kayseri Sanayi Odası Başkanı olan Yönetim Kurulu Başkanvekili Mustafa Boydak getirildi. Holding’in yeni üst yö Mustafa Boydak ne ticisi de (CEO) yönetim kurulu üyesi İzzet Sümer oldu. Boydak Holding’in üst yönetim değişikliğiyle ilgili holdingden yapılan açıklamada, görev değişimini mevcut işleyişi aksatmamak adına yaptıklarını belirterek, “Sorumluluk duyduğumuz ülkemiz, çalışanlarımız ve iş ortaklarımızla Türkiye’ye kazandırdığımız küresel markalarımızın sürekli gelişimini desteklemek, işlerimize odaklanmak, iş verimliliği ve faaliyet sürekliliğinin kesintiye uğramamasını sağlamak için yönetsel atamaları gerçekleştirdik” denildi. Öte yandan, Melikşah Vakıf Üniversitesi mütevelli heyeti yaptığı açıklamada, tutuklululğu üzüntüyle karşıladıklarını belirterek, Hacı ve Memduh Boydak’ın en kısa sürede serbest bırakılması istendi. Naksanlılar serbest Gaziantep’te, Fethullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması’na (FETÖ/ PDY) finans sağladıkları iddiasıyla Naksan Holding’de başlatılan operasyonda gözaltına alınan 10 kişi, serbest bırakıldı. Şüphelilerden 5’i ifadelerinin ardından serbest bırakılırken, diğer 5 zanlı, Şehitkamil Devlet Hastanesi’ndeki sağlık kontrollerinin ardından adliyeye sevk edildi. 2 şüpheli savcılıktaki ifadelerinin ardından, nöbetçi mahkemeye sevk edilen 3 şüpheli de mahkeme tarafından serbest bırakıldı. Gaziantep’te, önceki gün, FETÖ/PDY’ye finans sağladıkları iddiasıyla başlatılan ve Naksan Holding bünyesindeki birçok işyeri ile fabrika ve eve düzenlenen operasyonlarda 10 kişi gözaltına alınmıştı. l Ekonomi Servisi Kayhan Şardan Demet İkiler 2015 yılında medya yatırımları 6 milyar 474 milyon lira olurken toplam yatırımlar da 8 milyar 632 milyon lira oldu. Reklam yatırımları yüzde 15 büyüyecek Reklamcılar Derneği Başkanı Kayhan Şardan sektörün yeni yıla iyi bir başlangıç yaptığını, 4.5G’nin ivme kazandıracağını söyledi. Geçen yıl 9 milyar liraya yaklaşan reklam yatırımlarının bu yıl 10 milyar lirayı aşması öngörülüyor. Geçen yıl toplam reklam yatırımları açıklandı. Reklamcılar Derneği üyesi medya ajanslarının verileriyle hazırlanan raporda 2015’in toplam reklam yatırımının 6 milyar 474 milyon TL’ye çıkarak bir önceki yılı ikiye katladığı ve yüzde 9 oranında büyüdüğü saptandı. 2015’in toplam yatırım yüzdesinin çift hane lere çıkacağını öngörmüş olduklarını söyleyen Reklamcılar Derneği Başkanı Kayhan Şardan, yine de yüzde 9 büyümenin, Türkiye’nin 2015’te yaşadığı siyasi ve ekonomik dalgalanmalara göre iyi bir rakam olduğunu söyleyerek, 2016 için yüzde 1015 büyüme beklediklerini kaydetti. Aslan payı TV’nin Sektör için ocak ve şubatın hızlı geçmediğini fakat buna rağmen ocak ayının kendileri için iyi geçtiğini anlatan Şardan; “Nisan ayında 4.5G ile sektörün daha da ivme kazanmasını bekliyoruz. İyi bir yıl geçireceğimizi düşünüyoruz” şeklinde konuştu. Mecralar arasında ilk sırayı 3.270 milyon liralık yatırım ile televizyon aldı. İkinci sırayı da 22.9 yüzde ile dijital aldı. Basın reklamları yüzde 15.4 ile üçüncü sırada yer alırken, dijitalleşme ile sinemanın ciddi bir artış gösterdiği belirtildi. l Ekonomi Servisi Türk Telekom’da Ulak çağı Türk Telekom, 4.5G baz istasyonu ULAK’ı laboratuvar ortamından çıkararak kendi canlı şebekesi üzerinde test eden ilk operatör oldu. Teknoloji, Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın desteğiyle Aselsan, Netaş ve Türk Telekom’un ArGe iştiraki Argela tarafından geliştirildi. Türk Telekom Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı Dr. Coşkun Şahin, “Bu proje, milyonlarca kullanıcıya hizmet veren teknolojik altyapımıza destek verecek” diye konuştu. Nestle’den cam çıktı PğymddllreluouaieoarnnçsinriNçdntalkadiiiğeuank,ruğcsııçrprsgtauıuipyalekelMorgamorçinerealaua.çakrrltşasekalaeğtrkgvlınaıaçeırbddrıeclauaaSisa.lnnşimuNüyiinmmrcleeübdksdinuleugtilrees, Bilgi Finansal Araştırma Merkezi İstanbul Bilgi Üniversitesi, akademik dünya ile iş dünyası arasında ortak çalışma alanı yaratacak Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi’ni açtı. Uygulamanın amacı finans sektörüyle ilgili verilerin doğru işlendiği araştırmalar yapılması, diğer araş tırmalar sonucunda hem sektörel hem de akademik politikalar üretilmesi veya politikalar üretenlere yol gösterilmesi. Finansal problemlere çözüm üretmeyi hedefleyen merkezde, ekonomi ve finans dünyasına katkı sunacak araştırmalar yapılacak. Devlet 27 milyar USD ödeyecek Peki devlet, şehrin bilmem kaç km dışında, hastane yapsın diye araziyi bedava verdiği şirketlere ne kadar kira ödeyecek? Bunun cevabı o “müjdeli” haberlerde yok tabii... Gelin, bu cevap ve birkaç önemli veri için Kalkınma Bakanlığı’nın “Dünyada ve Türkiye’de Kamu Özel İşbirliği Uygulamalarına İlişkin Gelişmeler 2015” başlıklı raporuna bakalım. 4 115 milyar dolarlık KÖİ sözleşme büyüklüğünün 9 milyar 870 milyon dolarlık kısmını sağlık tesisi projeleri oluşturuyor. 4 YKD modeliyle yaptırılan 17 şehir hastanesinin kiralanması karşılığında devletin yapacağı ödeme 27 milyar dolar. Yanlış okumadınız. Bizzat devletin raporuna göre, “müjde müjde” tadında duyurulan şehir hastaneleri için, devletin şimdiden girdiği kira yükümlülüğünün bedeli 27 milyar dolar. Üstelik bu tutar sadece 17 şehir hastanesini kapsıyor. Sadece dememin nedeni şu: Sağlık Bakanlığı’ndan gelen haberlere bakılırsa, şehir hastanesi planlanan il sayısı şimdiden toplamda 32’ye ulaşmış durumda. Dolayısıyla 17 hastane için 27 milyar dolar kira yükümlülüğü altına giren devletin, 32 hastaneye ödeyeceği kirayı siz hesap edin. Sağlanacak vergi muafiyetlerini saymıyorum bile. Şehir hastanelerinin gerçek faturasını önümüzdeki yıllarda daha iyi göreceğiz. Akaryakıt kaçak rekortmeni Denetimlerde vergi kaybına neden olduğu tespit edilenlere 3 milyar 749 milyon 816 bin 734 lira ceza kesildi. Maliye Bakanlığı’nın 2015 yılına ilişkin faaliyet raporundan derlediği bilgilere göre, akaryakıt kaçakçılığından kaynaklanan 1 milyar 708 milyon 394 bin 275 lira cezai yaptırım uygulandı. Ayrıca kayıt dışı olarak akaryakıt satışı yapabilecekleri konusunda tereddütler oluşan mükellefler hakkında yapılan incelemelerin ardından 62 milyon 479 bin 202 liralık para cezası verildi. Böylece akaryakıt kaçakçılığı ve kayıt dışı akaryakıt satışı nedeniyle kesilen ceza tutarı 1 milyar 770 milyon 873 bin 477 lira oldu. Kaçak akaryakıt satışı kapsamında sahte belge düzenleme faaliyetinde bulunduğu tespit edilen mükelleflere yönelik 137 milyon 3 bin 668 lira ceza uygulandı. Jet yakıtının amaç dışı kullanımı nedeniyle de 1 milyar 236 milyon 117 bin 316 liralık ceza kesildi. l Ekonomi Servisi C MY B