Catalog

Salı 8 Eylül 2015 20 MURAT BİRSEL muratbirsel@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ÇAĞLA SEVİNDİK Olmazsa olmaz uygulamalar Gençler akıllı telefonlarla aslında ne yapıyor? Facebook elevizyon programlarında çiftlere “nasıl tanıştınız” diye sorulduğunda: “Beni ortak arkadaşımızın ‘face’inde görmüş, çok beğenmiş. Sonra beni arkadaş listesine eklemek için izin istedi, ben de hemen izin vermedim kıvrandırdım önce; ama sonra profiline baktım beğendim ve izin verdim yani ‘face’ten arkadaş olduk biz. O gece saatlerce konuştuk, iki aya kadar da evleniyoruz” dedikleri bu program: Facebook! Bir tür dünya çapında okul albümü gibi, arkadaşlar birbirleriyle haberleşmeyi kabul ediyor, arkadaşının arkadaşlarını görebiliyorsun, ortak gruplar oluşturuyorsun, mesajlaşıyorsun, resim, video ekleyebiliyorsun. Şöyle düşünelim eskiden kafe, pastanelere gruplar halinde gidilir saatlerce muhabbet edilirdi ya, şimdi gençler bilgisayar başında bütün dünyaya açık bir pastaneye gidiyor ve orada kimi seçerlerse onunla hayatı paylaşıyorlar. TEKNOLOJİ SİZDEN GELENLER... T hangi resmi kabulde olduğunu izliyorsunuz, yakın bir arkadaşınız ne yapıyor diye bakacak olursanız o sırada ne yaptığını anlarsınız. irbirinin telefon numarasını bilen insanlar için dahili haberleşme hattı. Hani şirket içinde dahili numaralar vardır ya, aynen o mantıkta düşünebilirsiniz. Konuşmak da mümkün gerçi eski alışkanlıklar devam ediyor ve daha çok mesaj atılıyor. Telefonu çalınca açmayan ama Whatsapp’tan mesaj attığınızda anında mesajla cevap veren insan sayısı şaşılacak kadar çok. Gerçi bu durumun basit bir açıklaması var... Rahatsız etmek istemiyorsunuz ama bir yandan da işiniz hallolsun istiyorsunuz, nasıl yağdan kıl çeker gibi işin içinden çıkacaksınız? Whatsapp’la! ünyaca ünlü video sitesi ve uygulaması. Yok yok. Konuya göre arama yapabilirsiniz zevklerinize göre listeler oluşturabilirsiniz. Aklınıza ne gelirse var (çok şükür bazı yaş kontrol mekanizmaları da var) ama yelpaze geniş Başkan Obama’nın o sabah yaptığı konuşma da var, evde birbirlerine pati atan sevimli kediler de. İlk kez girenlerin (her şeyin bir ilki vardır) bir iki saat içeride dolaşmadan çıkacaklarını hiç sanmam. Videoları kim mi yüklüyor? Herkes! Kim mi izliyor? Herkes! Spotify ğinize de hiç şüpheniz olmasın. ava durumuna bakıyorlar, büyük olasılıkla kendi telefonlarıyla birlikte gelen hava durumu uygulamasını kullanıyorlardır. Veya Yahoo Hava gibi meteorolojiye göre ekranı değiştiren havalı bir uygulama indirmişlerdir... Ama onlara şu soruları sorarak şaşırtabilirsiniz: Bu havada saçlarımın kıvrılma riski var mı? Köpek gezdirmeye uygun mu? Astım riski yüksek mi? NTV Hava+ Yaşam bölümünde bu ve benzeri değerlerin cevabını veriyor. Whatsapp B Getir ünyanın müziği, türüne göre, sanatçısına göre, keyfinize göre seçip dinliyorsunuz. Hiç bunlarla uğraşmak istemezseniz, bir de kendi radyosu var. Hani kulaklık takıp kafalarını hafiften sağa solla sallıyorlar ya... Büyük ihtimalle Spotify’ye bağlanmışlardır. Ücretsiz olanı var, bir de reklamları kaldıran ve artı avantajlar sağlayan ücretli Spotify Premium var (Ayda 9.99 TL). D NTV Hava+ Nesil farkını kapatıyoruz izlerden gelen güzel mesajlar, özellikle bu sayfanın teknolojinin uzayda erişilmez bir kavram olmaktan çıkıp elle tutulan, hayatı kolaylaştıran, keyif veren bir işleve dönüşmesine köprü olmasına dair yorumlarınız bizleri çok mutlu etti ve şevkimizi artırdı. Bu hafta gelen notların satır aralarında ortak bir frekans, bir talep yakaladık. Tek cümlede özetleyecek olursam: “Murat biz bu telefonları telefon olarak kul H S lanıyoruz, mesaj da atıyoruz tamam, ama bizim çocukların ve torunların hayatı bununla geçiyor, ne buluyorlar bunun içinde? Ne yapıyorlar ki sabahtan akşama kadar ellerinden düşmüyor?” Biz de bu hafta eski tüfeklere yeni hedefler gösterelim, sanal dünyada ikinci bahar yaşatalım ve bir akıllı telefon aslında nedir sorusunun cevabını onu akıllı yapan “Olmazsa Olmazlar”la verelim istedik. YouTube ütün dünyanın birbirini anlık takip ettiği 140 karakteri geçmeyen cümlelerle duygu düşüncelerini, resim video paylaştığı ve paylaştıkları, hükümetlerin hoşuna gitmediğinde başınıza iş açıldığı evrensel haber merkezi gibi düşünebilirsiniz. Dünyada Twitter hesabı olmayan gazete, gazeteci, lider, sanatçı, 40’ından genç iş güç sahibi biri yoktur desek yeridir. Özel olarak takip etmek istediğiniz kişilerin listesini oluşturuyorsunuz. Misal Başbakan’ı izliyorsanız o anda Twitter D B yun oynuyorlar, saatlerce oyun oynayabiliyorlar çünkü oyunlar çok keyifli ve örneğin sekiz saatlik bir otobüs yolculuğunu dört saate indirebiliyor. Bir saat ders çalışmakla bir saat oyun oynamak arasındaki fark Einstein’ın zaman izafidir kuramını en güzel açıklayan örneklerden olabilir. Bejeweled’i bilmeyen genç yoktur (bir klasik onlar için), torununuza “Açsana bir Bejeweled ben oynayacağım” diyerek sürpriz yapabilirsiniz, becerece Bejeweled ençler her şeyi internet üzerinden sipariş vererek alıyor, öyle alışveriş yapıyorlar; dondurmayı bile! Örneğin Getir diye bir uygulama var bebek bezinden dondurmaya, köpek mamasından ampule, tıraş köpüğünden deterjana kadar 200 küsur ürünü size dakikalar içinde ulaştırıyor, getiren kuryenin nerede olduğunu da harita üzerinden izleyebiliyorsunuz. G Edevlet Instagram evletle olan hemen bütün işlerini yaptıkları yer. Burası hemen her işin görüldüğü dev bir devlet dairesi... Pasaport alıyorlar, vergi borçlarını, adli sicillerini sorguluyorlar, aile doktorları ile temasa geçiyorlar, sürücü belgesi ceza puanlarını öğreniyorlar... Devlette yok yok! D O urada da resim paylaşılıyor. Dünyanın her yerinden hayatınızda göremeyeceğiniz güzellikte resimler bulabilirsiniz burada. Ancak iş resimle kalmadı, resim altları ve yorumlar da yazılmaya başlandı, videolar eklendi. Burada birisinin resimlerini, mesajlarını beğenecek olursanız takipçisi oluyorsunuz ve hayatını kare kare izliyorsunuz. Tabii canınızı sıkan biri olursa onu takipçileriniz arasından silmeniz mümkün. B 3 soruda WIndows 10 1 2 Ne değişti? Start (menüsü) geri geldi, yenilik denemez belki ama herkes bir “oh” çekti, ayrıca masaüstünün genel tasarımı çok daha ferah, kullanımı kolay ve pratik. Süratli mi? Evet, nihayet bir programı açmadan evvel Microsoft dakikalarca ona buna bakmaktan ve ekranı dondurmaktan vazgeçti ve hızlandı hele internet çok hızlandı. 3 Apple ile arasındaki en büyük fark ne? Özellikle dokunmatik uyum konusunda Microsoft’ta ilerlemeler var, dokunmatik ekran bilgisayarları tablet rahatlığında kullanmada Windows 10 fark atıyor. emniyetten uyarı geldi İnternette çocuklara kurulan tuzaklar var! Yeni 4K kavisli ekran TV alsak mı? Almasak mı? Para benim keyif benim diyen alsın, hatta tercihen en büyüğünden alsın, keyfini çıkartsın. Ama beklemeyi tercih etmek de akıllıca olabilir. Fiyatların düşeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Hele hele 5K (5 bin piksel) kavisli televizyonlar teknoloji fuarlarında boy göstermeye başlamışken. Pahalı k oyunca anal dünyaya bakışta nesiller arası farklardan ve bu arayı kapatmaktan bahseden bir sayfa yaparken gözden kaçırmamak gereken bir sorumluluk var: Çocukları korumak! Acı gerçeği söyleyerek başlayalım, sanal dünya hiç de masum değil; gerçek hayatta olduğu gibi kötü niyetli insanlar var, arka sokaklar var, kötü mahalleler var, dolandırıcılar var, sapıklar var... Emniyet Genel Müdürlüğü, gençleri özellikle çocukları bu tuzaklara düşmekten korumaya yö S nelik çok güzel bir çalışma yapmış. Bu sayfa internette çocuk.egm.gov.tr yazdığınızda karşınıza geliyor. Mutlaka inceleyin ve hele internetten başını kaldırmayan bir çocuğunuz var ise beraber bilgisayarın başına oturun, bakın, oynayın, filmleri izleyin ve aranızda bu konuyu konuşun. Emniyet dersine çalışmış, ebeveynlerin çocuklarını korumak üzere alması gereken önlemleri sıralamış, bize buradan duyurmak ve hepimize okuyup uygulamak düşüyor. afta sonumu alışveriş merkezlerinin elektronik mağazalarında yeni nesil kavisli 4K (4 bin piksel) televizyon ekranlarının karşısında geçirdim. Beğendim mi? Beğendim! Bak şu hiç fena değil dedim bir tanesine mesela, hatta “Bize kaça olur” dedim; “Ver 27 bin TL’yi al götür abi” dediler. Bir kez daha anlaşıldı ki yüksek teknoloji dünyasında her pahalı şey harika olmasa da, güzel yeni ve dikkat çeken şeyler ucuz olmuyor. Yine de evde kocaman bir düz ekran olmasaydı düşünebilirdim, onun için parayı aradan çıkartıp teknik özellik; avantaj dezavantaj konuşalım... Bir derinlik hissi veriyor, sizi içine çekiyor sanki, 3 boyutlu gibi değil ama kesinlikle düz ekrana göre sahnenin daha bir içindesiniz. Renkler pırıl pırıl, şıkır şıkır, 4 H Avantajlar: bin pikseli göz anlıyor, netlik yeni bir kavram kazanıyor. Gerçekten çok şık, pek havalı. Tam keyfini çıkartmak için ekranın karşısında ortaya denk gelecek bir yere oturmak ideal oluyor. 30 Dezavantajlar: ila 60 derece sağa ve sola gitseniz de idare ediyor diyelim ama ekrana yan bakacak olursanız büyü bozuluyor. Bunu kendim yaşamadım ama araştırma yaptığım yabancı dergilerde hep okudum, arkadan parlak bir ışık kaynağı televizyona yan sırsa kavis yüzünden ekranda yayılıyor ve görüntüyü bozuyormuş. Estetik olarak masa üzerinde kavisli ekran nefis dursa da duvara asıldığında pek garip bir şekle büründüğü iddia ediliyor, zaten duvara monteli halini kimselerin öne çıkardığı yok. C M Y B