Catalog

20 ŞUBAT 2015 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 30 Mart son tarih olmasına rağmen 5.3 milyon borçludan gelir testi yaptıranların sayısı sadece 153 bin Sağlık borcuna seçim perdesi Seçim öncesi yurttaşa “SGK borcun var” diyerek oy kaybetmek istemeyen AKP’nin, prim borçları tebligatlarının büyük bir bölümünü göndermediği iddia edildi. Yurttaş ancak hastaneye gitiğinde borcunun olduğundan haberdar olabiliyor. Yurttaşın toplam borcunun 10 milyon lirayı bulduğu vurgulanıyor. yor. Tebligatı almayan yurttaş borcundan haberdar olmadığı için gelir testi yaptırmıyor. 1552 sayılı yasada yeniden yapılandırmanın son tarihi 30 Mart 2015 olduğu için o güne kadar gelir testi yaptırıp borcu olanlar borcunu taksitlendirmez ise borçlarına yüzde 10 oranında faiz işletilecek. Prim borçlarını öğrenmenin iki yolu var; ya Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından tebligat gönderilmesi ya da internetten öğrenilmesi. Ancak Türkiye’de birçok kişinin hâlâ internet kullanmadığı için bu yolla borcunu öğrenemediğini söyleyen Türkİş Sosyal Güvenlik Uzmanı Celal Tozan, “Yurttaş hastaneye gittiğinde ‘Borcunuz var, önce onu ödeyin sonra sağlık hizmeti alabilirsiniz’ dendiği zaman borcu olduğunu anlıyor. Sistem zorunluluk esası uygulamasına dayanıyor” dedi. Seçim öncesi hükümetin yurttaşı devlete olan borcuyla yüzleştirerek oy kaybetmemek için tebligatların yarıdan fazlasını tebliğ etmediğini söyleyen CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, “Sadece BağKur borcu olduğu için sağlık sisteminden yararlanamayan 1 milyonun üzerinde insan var” dedi. Bakanlığa göre 3.5 milyonun henüz borcundan hiçbir şekilde haberi olmadığını söyleyen Kuşoğlu, “Genel sağlık sigortası sistemi çöktü” dedi. AYŞEGÜL ALTIN Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) 5.3 milyon yurttaşın ödemesi gereken borç toplamı 10 milyar lira. 5.3 milyon yurttaştan 3.5 milyonunun borcundan hiç haberi yok. 4.5 aydır borcunu bir şekilde öğrenip Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na gelir testi yaptıranların toplam sayısı sadece 153 bin. Önümüzdeki 1 ay 10 günde yani 30 Mart’a kadar, 5 milyon 147 bin yurttaşın gelir testi yaptırması gerekiyor. AKP hükümeti tarafından Torba Yasa kapsamında çıkarılan ve ardından yapılandırılan genel sağlık sigortası (GSS) prim borçlarını yurttaş öğrenemiyor çünkü tebligatlar yurttaşa gönderilmi Bir ay 10 gün kaldı Bunların yanı sıra gelir testi yaptıranların aylık geliri 378 liranın altında çıkarsa ya da 4 kişilik bir ailenin aylık toplam geliri 1512 liranın altındaysa bu kişiler sigorta primi ödemeyecek ve tüm borçları silinecek. Primini devlet ödeyecek. Torba yasayla SGK’ye ait borçların yeniden yapılandırılması kapsamında, 30 Nisan 2014’ten önceki BağKur, Kimler gelir testi SSK, genel sağlık sigortası idari para cezaları da dahil tüm prim yaptıracak: borçları, gecikme zammı, gecikme l Hiçbir sosyal güfaizi var. Bakanlar Kurulu’nun venliği olmayanlar. 30 Mart 2015’ten sonra süreyi l Yeşil Kartlılar. l Kısmi süreli çalışan6 ay uzatma yetkisi olduğunu söyleyen uzmanlar, mağduri lar (part time çalışanlar). l Öğrenciler (25 yaşını yetlerin önlenmesi için tebli doldurmuş üniversite öğgatlar ulaşmasa da bir an önce rencileri). gelir testi yaptırılmasını öneril Zorunlu sigortası soyor. Çıkan borçlar 6, 9, 12 ve na erenler. SGK prim borçları, ya 18 eşit taksitte ödenebilesgk.gov.tr adresine girip, cek ancak taksitler her ay de ‘GSS Prim borçlarınızı ğil, iki ayda bir ödenecek. İlk yapılandırıyoruz’a basıp, taksidin 30 Nisan 2015’e kadar çıkan sayfanın en altınödenmesi gerekiyor. Bu tarihe da ‘Genel sağlık sigorkadar borcun tamamını ödeyen tası tescil ve borç durumunuzu öğrenmek için ler borcun aslını ödeyecek ve fatıklayın’a basıp kimlik iz ya da da masraf ödemek zobilgilerini girerek öğrunda kalmayacak. renilebiliyor. Ekonomik beklenti kötüleşiyor Ekonomi Servisi Tüketici Güven Endeksi, şubat ayında, ocak ayına göre yüzde 0.5 artarak 68.06 oldu. Ocak ayında 91.49 olan Genel Ekonomik Durum Beklentisi Endeksi ise yüzde 0.7 azalarak 90.87’ye geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayına ilişkin verileri açıklarken Genel Ekonomik Durum Beklentisi Endeksi’ndeki düşüş, gelecek 12 aylık dönemde durumun daha iyi olacağı beklentisi içindeki tüketicilerin sayısının ocak ayına kıyasla azaldığını gösteriyor. İşsiz Sayısı Beklentisi Endeksi ise Ocak’ta yüzde 2.7 arttı ve 69.64 değerine yükseldi. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki azalmadan kaynaklandı. Komşu 6 ay süre istedi Ekonomi Servisi Yunanistan hükümeti, Avrupa Birliği (AB) ile mevcut mali programın uzatılması için resmen başvuruda bulunurken bugün toplanıp karar verecek olan Avro Grup’ta başı çeken Almanya’dan ret açıklaması geldi. Atina başvurusunda altı ay uzatma istedi ancak yeni kemer sıkma önlemlerini kabul etmeyeceğini tekrarladı. AB Maliye Bakanları’nı bir araya getiren Avro Grup’un özel toplantıyla konuyu ele alacağı açıklanırken Almanya, “tatmin edici çözüm içermeyen teklifi” reddettiğini duyurdu. Almanya Maliye Bakanlığı Sözcüsü, Yunanistan’ın yeni teklifinin, geçici çözüm arayışı içerdiğini savundu. SYRİZA önderliğindeki Yunan hükümeti, AB, Avrupa Merkez Bankası ve IMF’yle önceki Yunan hükümetinin vardığı, ağır kemer sıkma koşulları içeren anlaşmayı kabul etmiyor. Uzatma talebi, anlaşmanın gözden geçirilip değiştirilmesi için zaman kazanmayı hedefliyor. 240 milyar Avro’luk kurtarma paketi anlaşmasının süresi 28 Şubat’ta doluyor. Yunanistan hükümet yetkilisi, “AB’nin iki seçeneği var. Ya teklifimizi kabul edecekler ya da reddedecekler. Şimdi kimin çözüm istediğini kimin istemediğini anlayacağız” dedi. Kurdan 7.3 milyar lira geldi Parasını döviz mevduatına yatıran, doların 2.50 TL ile zirve yaptığı 613 Şubat haftasında kur farkından 7.3 milyar liralık kazanç elde etti. Aynı haftada bankalardaki yabancı para mevduatı 235 milyon dolar azalırken TL cinsinden 6.7 milyar lira arttı. PELİN ÜNKER Riskten kaçan alıyor Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi, 613 Şubat haftasında faiz tartışmaları nedeniyle kurda çok sert yükselişler yaşandığına işaret ederek “Bu dönemde gerek şirketler gerekse vatandaş korunma amaçlı, riskten kaçınmak için döviz mevduatına yönelmiş olabilir. Döviz açık pozisyonunu kapatmak isteyen şirketler dolar daha da yükselecek endişesiyle alım yapıyor” dedi. Bürümcekçi, mevduatlardaki artışın bir nedeni olarak da önceki dönemde yaşanan çözülmeyi gösterdi. “Geri çekilmeler sonrası alım gelmesi normal” diye konuşan Bürümcekçi, alımların yurtiçinden kaynaklandığını vurguladı. Merkez Bankası ile ilgili faiz tartışmalarının had safhaya ulaştığı 613 Şubat haftasında dolar 2.50 TL’yi görerek zirve yaparken, bankalarda döviz mevduatı olanlar da kazançlarına kazanç kattı. Söz konusu haftada bankalardaki toplam yabancı para mevduatı TL cinsinden 398 milyar liradan 404.7 milyar liraya yükseldi. Dolar cinsinden bakıldığında ise 162 milyar 841 milyon dolardan 162 milyar 606 milyon dolara geriledi. Buna göre kurun ortalama 2.444 seviyesinde olduğu bir önceki haftaya göre dolar cinsinden döviz mevduatı azalsa da TL cinsinden artış yaşandı. Kur farkından elde edilen kazanç 7.3 milyar lirayı buldu. Eğer 613 Şubat haftasında da kur aynı sevi yelerde kalsaydı TL cinsinden yabancı para mevduatı 397 milyar 409 milyon lira olacaktı. Yani kur farkı nedeniyle mevduat sahipleri kazancını katladı. Merkez Bankası’nın verilerine göre TL mevduatlar da 8 milyar 139 bin lira artışla 660 milyar 753 milyon liraya yükseldi. Bu da dövizi yüksek kurdan bozduranın TL mevduatına yöneldiği şeklinde yorumlanabilir. Veriler ayrıca mevduat bankalarında hem şirketlerin hem de vatandaşın dolar cinsinden yabancı para mevduatının arttığını gösteriyor. Toplamda yaşanan düşüş ise bankalararası mevduattan kaynaklanıyor. Bankalararası yabancı mevduat bir haftada yüzde 7.11 azalırken, bu da Türk bankalarından yurtdışı bankalara para çıkışı olabileceğini ifade ediyor. Omsan’a ‘İnsana Saygı’ ödülü Ekonomi Servisi Türkiye’nin önde gelen lojistik şirketlerinden Omsan 3. kez İnsana Saygı Ödülü’ne layık görüldü. kariyer.net’in geleneksel ola rak düzenledi ği ‘İnsana Saygı’ Ödülleri’nin 2014 sahipleri belli oldu. İnsana Saygı Ödülleri, aday başvurularını yüzde yüz olarak yanıtlayan, en çok istihdam yapan ve en çok başvuru alan firmalara veriliyor. Omsan’ın ödülünü, İnsan Kaynakları ve Kalite Sistemleri Müdürü Bilge Baykurt Özkes aldı. Özkes, adayların başvuru sürecini daha da kolaylaştırmak için çalışmalarını sürdüreceklerini söyledi. Yerli oto ayda 100 lira yakacak Ekonomi Servisi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, menzili artırılmış yerli elektrikli otomobilin konfigürasyon ve mimarisinin oluştu rulduğunu açıkladı. Işık, otomobilin ArGe’sinin TÜBİTAK, mühendislik ve dizayn çalışmalarının TÜBİTAK’ın da ortak olduğu ama çoğunluğun özel sektör tara fından üstlenildiği, üretimde ise tamamen özel sektörün inisiyatif aldığı bir yapıyla üretileceğini söyledi. Bakan Işık, “Ortaya piyasanın çok talep edeceği bir şey çıkacak. Eğer bir insan günde 100 kilometreden az yol yapıp şehir içinde kalıyorsa, hiç fosil yakıta geçmeden sadece günlük 23 liralık elektrik şarjıyla aracını güvenle kullanma imkânı var. Aylık 50100 liralık yakıtla aracınızı kullanabileceksiniz” dedi. C M Y B