Catalog

EKONOMI 8 EDİTÖR: ZEKİ TEZER Star Wars, Migros’ta Yedinci filmiyle beyazperdeye geri dönen Star Wars’ın “Güç Uyanıyor” kart paketleri, 17 Aralık’tan itibaren Star Wars tutkunları için Migros kasalarında yerini alacak. eticarete güven geliyor Eticaret yapan sitelerin güvenliğini sağlayacak “güven damgası sistemi” gelecek yılın ilk yarısında kurulacak. Uygulamanın 21 Haziran 2016’da hazır olması bekleniyor. Pazar 13 Aralık 2015 TASARIM: SERPİL ÜNAY Faizsiz Merkez dönemi Geçen yılki öngörülerinde sınıfta kalan Merkez, faiz silahını çekmemekte ısrar ederken, yeni başkan ataması için katılım bankacılığına yakın isimler öne çıkıyor afta içinde Merkez Bankası (TCMB), 2016 yılına ilişkin uygulayacağı para ve kur politikasının esaslarını açıkladı. Banka, geçen yıl da olduğu gibi 2016 enflasyon hedefini yüzde 5 olarak belirlerken gıda fiyatlarının düşeceği, enflasyondaki önemli düşüşün de dış şoklara karşı denPİYASA ge sağlayacaNOTLARI ğını öngördü. Merkez’e göre kur etkileri de yılın ikinci yarısından sonra azalacak. Ancak banPelin kanın 2015 yıÜnker lı para ve kur politikası hedef ve öngörülerinin ne kadar tuttuğuna baktığımızda güvenilirlik konusunda soru işaretleri artıyor. Geçen yılki öngörüler ve gerçekleşmeler durumu açıkça ortaya koyuyor: 4 Enflasyon hedefi 2015 yılı için yüzde 5 olarak belirlenmişti. Şu an yıl sonu tahmini yüzde 8.5. 4 Kur etkileri azalacak öngörüsüne karşın arttı. Yılbaşından bu yana dolar kuru yüzde 27.8, Avro kuru yüzde 14.8 yükseldi. 4 Gıda fiyatları düşecek ve enflasyon üzerindeki etkisi azalacak öngörüsü de tutmadı. Gıda fiyatları artarak enflasyon üzerindeki olumsuz etkisini sürdürdü. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış kasımda yüzde 11.28’i buldu. Ocak ayında artış yüzde 9.39 seviyesindeydi. 4 “Enflasyondaki önemli düşüş dış şoklara karşı denge sağlayacak” öngörüsüne karşın ise enf H lasyon arttı ve dolayısıyla dış şoklara karşı da denge sağlanamadı. Ocak ayında yüzde 7.24 olan enflasyon en son açıklanan kasım ayında yüzde 8.10’a yükseldi. Merkez Bankası Kanunu’na göre, TCMB’nin faiz oranlarına ilişkin kararlarını enflasyonun ileride alacağı seyre ve bu seyrin enflasyon hedefi ile uygunluğuna bakarak alması gerekiyor. Ancak enflasyon gerçekleşmeleri ve tahminleri ile hedef arasındaki makas sürekli açılmasına rağmen Merkez, faiz silahını kullanmıyor. Erdem Başçı başkanlığında sırasıyla enflasyon hedef ve gerçekleşmeleri şöyle: 2011’de yüzde 5.5’e 10.4, 2012’de yüzde 5’e 6.2, 2013’te 5’e 7.4 ve 2014’te 5’e 8.2. Bunun nedeni ise hükümet çevrelerinin baskısı olarak değerlendiriliyor. Merkez, bütün yılı AKP’nin faiz indirimi baskısıyla geçirdi. Hatta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Başkan Erdem Başçı’yı vatan hainliği ile bile suçladı. Bu durum Merkez’in güvenilirliğini zedelerken, nisan ayında gerçekleştirilecek başkanlık atamasında da hükümet ve Cumhurbaşkanı’nın elinde olan atama kararının ne kadar sağlıklı olacağı konusunda soru işaretleri yaratıyor. Kulislerde öne çıkanlar da faizsiz bankacılık konusunda daha önce çalışmış isimler. Merkez Bankası’nın başına geçecek yeni isim olarak ilk akla gelen isim Başkan Yardımcısı Murat Çetinkaya. Çetinkaya, bankacı Asgari ücret düzenlemesi işçiler açısından yeni sorunlara gebe. Hedefle makas açıldı İşçinin parası devlete kalacak Asgari ücretin 1300 lira olmasıyla bir işçinin uğradığı yıllık kayıp 4 bin 608 lira olacak ve devlete kalacak. MUSTAFA ÇAKIR Hükümetin yapısal reformlardan uzak programı ve kurumların bağımsızlığına ilişkin endişeler piyasaları vuruyor. Seçimlerden beri dolar yüzde 2.52, Avro yüzde 2.33 yükseldi. lık hayatına Albaraka Türk’te başladı. 2003 yılından itibaren Halk Bankası’nda görev alan Çetinkaya, 2008 yılından başkan yardımcılığına atandığı tarihe kadar, Kuveyt Türk Katılım Bankası’nda Hazine, Uluslararası Bankacılık ve Yatırım Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştı. Çetinkaya, 2012 tarihinden itibaren Merkez Bankası Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyor. İkinci isim de şu an TCMB Başkan Yardımcısı olan Necati Şahin. Şahin, Merkez Bankası Teftiş Kurulu’nda müfettiş yardımcılığı ve müfettişlikgörevlerinde bulunduktan sonra 1999 yılında başmüfettiş oldu. 1 Mayıs 2004’te Merkez Bankası Banka Meclisi Üyesi olarak seçilen Necati Şahin, 5 Haziran 2011 tarihinden itibaren başkan yardımcısı olarak görev yapıyor. Şahin de katılım bankacılığı ile ilgili çalışmalar yapıyor. Nisan ayında bir panelde siyasi irade varlığının faizsiz bankacılığın gelişmesine yardımcı olacağını söyleyen Şahin, Ziraat Katılım’ın Çorum şubesinin açılışına da katılmıştı. Yeni başkan kim olacak? PC’de dramatik düşüş Net Holding MP’ye yine talip Net Holding, Milli Piyango’nun (MP) özelleştirilmesi için yapılacak yeni ihaleye katılacağını açıkladı. Geçen yıl temmuz ayında yapılan Milli Piyango özelleştirme ihalesinin ikinci yüksek teklif sahibi ERGAhlatçı Ortak Girişim Grubu’nun lisans bedelini gerekli süre içinde yatırmamasının ardından yeniden yapılmasına karar verilmişti. Sona eren söz konusu ihalede en iyi teklifi veren ancak yükümlülüklerini yerine getiremediği için lisans sözleşmesini imzalayamayan Net Holding’in KAP’a yaptığı açıklamada “Milli Piyango özelleştirmesine olan ilgimiz artarak devam etmektedir. Güçlü konsorsiyum yapısı ve deneyimiyle Net Holding A.Ş. yeni ihale sürecinde de yer alacaktır” denildi. l Ekonomi Servisi ŞEHRİBAN KIRAÇ Bu yıl Türkiye’ye yapılan bilgisayar yüklemelerinde yüzde 30’a varan bir düşüş söz konusu. Masaüstü bilgisayar adedi de 350 bin azaldı aşınabilir bilgisayar yüklemeleri bu yıl geçen yıla göre 1 milyon 700 bin adetten 1 milyon 2 bin adede geriledi. ASUS Türkiye ve Kuzey Afrika Bölge Müdürü Bora Aras, 2015’te masaüstü bilgisayar adedinin de 900 binler seviyesinden 550600 bin adet seviyelerine indiğini söyledi. Aras, tablet tarafında ise yüklemelerde geçen yıla göre yüzde 20 civarında düşüş olduğuna işaret ederek, “2014’te 4 milyon tablet yüklemesi varken 2015’te bu sayı 3 milyon 200 bine indi. Biz Asus olarak pazar kadar dramatik bir düşüş yaşamadık ama tablet tarafında biz de geriledik. Tablette geçen yıl 260 bin adetlik satış varken bu yıl 50 bin adete indik. Ama taşınabilir bilgisayar tarafında büyüdük. Bilgisayarlarda kullanım süresi 3 yıldan 4.5 yıla kadar çıktı. Tüm teknolojik aletlerin üretim mali T yetleri dolar üzerinden. Bu da satışları etkileyen bir durum. Bizim için en güzel pazar kurun sabit kaldığı pazardır” dedi. Aras, Türkiye’de 2016 sonunda akıllı telefon kullanım oranının yüzde 9899’a ulaşacağını anlatarak, “Telefon olgun seviyeye geldi. Ortalama satış fiyatlarında 2014’ten 2015’e bir gerileme oldu çünkü farklı markalar ve rekabet var. Geçen yıl cep telefonu tarafında Türkiye’ye 220 bin adet ürün getiriyorken bu yıl bu rakam 500 bin adeti geçti. 2016’da cep telefonunda 800 bin adeti yakalarız. Bilgisayar tarafında da büyüme bekliyoruz. Toplam pazarın 1300’lerden 1400’lere yükselecek diye öngörüyoruz” diye konuştu. Aras, “Tüketici en çok fiyata bakıyor. Oyun oynamaya meraklı olanlar performansa bakıyor. Estetik de çok önemli” dedi. Cep satışı artıyor sgari ücret 1300 lira olarak belirlenirse, Türkİş’in bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti hesabı ile karşılaştırıldığında, tek bir işçinin yıllık kaybı 4608 lira olacak. Türkİş’in son araştırmasına göre, bekâr bir çalışanın aylık yaşama maliyeti 1684 lira. Bu durumda 1300 lira olması beklenen asgari ücret işçinin hesabından 384 lira eksik belirlenmiş olacak. Tek bir işçinin yıllık kaybının 4 bin 608 liraya ulaşmasıyla, işçinin alması gereken bu para devlete kalacak. Türkİş’in asgari ücretle birlikte adım atılmasını istediği 3 konu ise şöyle: Eskiyeni ayrımı: Asgari ücret 1300 liraya çıkarıldığında 2016 yılında yeni işe giren bir işçi en az 1300 lira alacak. Buna karşın birçok işyerinde yaklaşık 10 yıldır çalışan işçilerin ücreti de ortalama 1300 lira civarında. 10 yıl kıdemi olan işçi ile yeni işe başlayan işçi arasında ücret farkı kalmayacak. Tehlike sınıfı: İşyerleri tehlike sınıflarına göre az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olmak üzere 3 sınıfa ayrılıyor. Madenler, kum, çakıl ocakları, petrol ürünleri imalatı, kimyasal gübre imalatı, patlayıcı imalatı, ağır metal sanayi, kurşun, çinko kalay üretimi gibi çok tehlikeli işyerlerinde de, bitki yetiştiriciliği gibi az tehlikeli işyerlerinde de asgari ücret aynı olacak. Vergi kaybı: Asgari ücretliler ekim ayından itibaren bir üst vergi dilimine girdikleri için ücretlerinin belirli bir bölümü vergiye gidiyor. 20 yıllık bir işçinin maaşı yıl sonunda 350400 liraya kadar azalıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, gelecek yıl asgari ücretlilerin yılın başında da sonunda da 1300 lira alacaklarını söyledi. Ancak bunun için yasal düzenleme yapılması gerekiyor. l ANKARA A Demir çelik işçisi eylemde ivas Demir Çelik İşletmeleri’nde (SİDEMİR) çalışan ve yaklaşık 5 aydır ücretlerini alamayan, iş akitleri feshedilen işçiler, kaldıkları lojmanların elektrik ve doğalgazları kesilince kent meydanında mum yakarak çocuklarıyla birlikte eylem yaptı. Yaktıkları mumların başında temsili olarak ders çalışan işçi çocukları, “Soğuktan ölmek istemiyoruz”, “Direne direne kazanacağız” sloganları attılar. Elektrik ve doğalgaz kesintisi nedeniyle çocuklarının ders çalışamadığından yakınan işçiler, işten atılacaklarsa da tazminatlarının verilmesini istediler. l Ekonomi Servisi S En popüleri Zenfone 2 Asus’un akıllı telefonları arasında şu anda Türkiye’de en çok Zenfone 2 modelinin satıldığını belirten Aras, yakın zamanda Türkiye pazarına Zenfone GO, Zenfone 2 Selfie ve Zenfone 2 Laser ailesini de sunduklarını söyledi. 699 TL fiyata sahip olan Zenfone GO, Zenfone ailesinin yeni giriş modeli. 1.3 GHz hızında çalışan 4 çekirdekli MediaTek işlemciyle gelen cihaz, 720p çözünürlüğünde 5 inçlik IPS ekrana sahip. 5 ve 5.5 inçlik modellerde 4 çekirdekli Qualcomm’un Snapdragon 410 işlemcisi ve 2 GB RAM kullanan Zenfone 2 Laser ailesinin fiyatı 899 TL ve 999 TL. Yerli cip 22’sinde görücüye çıkacak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, yerli otomobilin kamuflajsız, son haliyle 2018 İstanbul Autoshow’da görülebileceğini, yerli cip prototipinin de 22 Aralık’ta tanıtılacağını açıkladı. Yerli otomobilin 4 prototipi bulunduğuna değinen Işık, “Prototiplerin 3’ü hazırdı. Şimdi crossover yani halkın çok kullandığı tabirle cip dediğimiz prototip, 22 Aralık’ta hazır olacak. Yine kamuflajlı olacak, hatları belli olmayacak. Asıl hatlar ne zaman belli olacak diye bir merak var, 2016’nın sonunda inşallah filo üretimini de yapmış olacağız” dedi. Işık, 3040 araç üreterek, her türlü arazi, mevsim ve iklim şartlarında test edeceklerini sözlerine ekledi. l Ekonomi Servisi İstanbul, Avrupa’da 4’üncü stanbul, küresel ticari gayrimenkul faaliyetlerinin odağında bulunan şehirlerin yer aldığı Global300 araştırmasında, dünyada 20’nci, Avrupa’da 4’üncü sırada yer aldı. Jones Lang LaSalle (JLL) tarafından yapılan araştırmaya göre, “Dünyanın En Büyük İş Merkezleri ve Gayrimenkul Pazarları” olarak tanımlanan 30 şehir arasında bulunan İstanbul, hızlı büyüyen eko Yurtdışından emekliliğe zam sgari ücretin 1300 liraya çıkarılmasıyla, yurtdışından borçlanarak emekli olabilme imkânının 2016 yılında daha maliyetli olması bekleniyor. Vatandaşlar 1 Ocak 2016 tarihinden önce başvurmaları halinde yüzde 29 daha az pirim ödeyecek. Prim borçlarının asgari ücrete göre tespit edildiğine dikkat çeken uzmanlar, yurtdışında yaşayanların 7 yıllık bir borçlanmayı 31 Aralık 2015 tarihinde yapmasıyla, 1 Ocak 2016’da yapması arasında toplamda 9 bin liraya yaklaşan bir fark çıkacağını belirtiyorlar. l Ekonomi Servisi İ nomisi ve nüfusundan aldığı güçle, Londra, Paris ve Moskova ile birlikte Avrupa’da göz dolduruyor. Dünya klasmanında ise listenin ilk dört sırasında “süper şehirler” olarak nitelendirilen Tokyo, New York, Londra ve Paris bulunurken İstanbul ise Washington DC, Hong Kong ve San Francisco gibi şehirlerle birlikte ikinci 10’da yer aldı. İstanbul’a havayoluyla gelen yolcu sayısının, son beş yılda ikiye katlanarak 80 milyonun üzerine çıktığı vurgulanan araştırmada, şehrin bir ulaşım merkezi olarak öneminin günden güne arttığı belirtildi. Araştırmada, İstanbul’a yapılan yatırımların, yeni metro hatlarının yanı sıra Boğaz’a yapılan 3. köprü ve 3. havalimanı ile sürdüğü, şehirdeki A sınıfı ofis stoğunun gelecek üç yıl içinde yüzde 57 artmasının beklendiği de kaydedildi. l Ekonomi Servisi A İstanbul dünyada da yirminci sırada bulunuyor. C M Y B