Catalog

25 AĞUSTOS 2012 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 11 Ette maliyetin yüzde 70’ini oluşturan yemin yüzde 100 artması yurttaşa yüksek fiyat olarak dönecek Yem fiyatı eti vuracak D ünyada en yaygın yem olarak kullanılan soya ve mısırın maliyetinin yüzde 50, Türkiye’de de bölgesel olarak yüzde 26 ile yüzde 300 arasında zamlanan yemlerin, et fiyatlarını önümüzdeki aylarda yüzde 3035 artıracağı belirtildi. Uzanlara göre, Kurban Bayramı’nda kesilecek 2 milyon hayvan da fiyat artışlarını tetikleyecek. Yaz Yazabildiğin Kadar... Esad rejimini düşürecek senaryoların aylar, yıllar öncesinden en çok da ABD düşünce kuruluşları masalarında yazılması çok doğal. Dünkü Hürriyet’in manşetine çıkmış senaryonun çarpıcılığı, Gaziantep’te yaşanan bombardımanın aylar öncesinden öngürülebilir olması değil elbet. Senaryoya göre bütün gelişmelere karşın Türkiye’nin müdahaleden uzak durmasından sonra, Türkiye’de bombalamaların başlaması ile dengelerin değişeceğinin, Türkiye’nin Suriye’ye tek başına girmek zorunda kalacağının öngörülmesi... Adı üzerinde düşünce kuruluşlarının olasılıklar üzerinden senaryolar üretme çalışması. Ama küçük sineğin mide bulandırması gibi bir durum da var ortada. Irak işgali, bataklığında takılıp kalmanın ağır bedelleri, kanlı petrolün öngörülemeyen maliyetler yükselişinin dünya ekonomik krizini tetiklemesi... ABD’nin enerji kaynaklarını denetleyebilmek adına, terör gerekçeli savaşları o bölgelere taşıma, demokrasi getirme vaadi ile de doğrudan işgalci olma stratejisinden dönmesi sonrasında, Ortadoğu, İslam dünyasının denetiminde, dönem için geçerli yol olarak stratejik ortakların kullanılması. Hâlâ ABD merkezine sadık, iktidarda kalabilmiş şehylikler yanında, Arap Baharı sonrası ortaya çıkan iktidar krizlerinde sağlam yeni ittifaklar aranması, Türkiye’ye çok daha fazla rol verilmesi... İktidarlarının bu doğrultudaki özlem, egosunun ne boyutlarda şişirildiğinin sayısız aracının tanıklıkları, satır başları ile bile sayfalara sığmaz. İslam dünyası liderliği sevdasıyla yüzme bilmeden denize atlayan çaylaklar konumuna düşmenin bedeli ise sadece iktidarlarını değil, Türkiye’nin geleceğini karartma tehdidi ile hepimizi bağlıyor. ABDAB odaklı iktidarlarının İslam dünyası liderliği, yeni Osmanlıcılığa, egosuna heveslendirilmelerinin sayısız senaryosuna hepimiz pek çok gelişme ile tanıklık ettiğimize göre, Gaziantep senaryosunun önceden yazılmış olmasından çok, bu türden bir senaryo ile Türkiye’nin Suriye’ye müdahale etme noktasına düşebileceğinin öngörülmesi üzerinde durmak gerek. İçeride siyaseten desteklemesek de iktidarlarının sağduyu ile Suriye’ye girmeye kalkışmayacağı sağduyusunda yanlarında olmak gerek. Irak tezkeresinin son dakikada Meclis’ten dönmüş olmasına sevindiğimiz, birbirinden karabasan olasılıklardan sıyrılabildiğimizde olduğu gibi... ??? Ayrıca bayram günleri içinde son haftalarda yaşadığımız travma, provakasyon, PKK’nin ağırlıklı öne çıkarıldığı, yeni güçlü dış desteklerle gerçekleştiği tartışılmaz kanlı eylemler üzerine içeride ve dışarıdan yazılan, yazılabilecek daha da mantıklı çok başka senaryolar, mantıklı etkenler de var. Aslında iktidarlarının bölgede üstlenmeye kalkıştığı rollerin devamı, dış politikanın çıkara dayalı temel kuralları, oyunlarının ürünü gelişmeler... RusyaİranÇin faktörleri, ABD’nin seçim koşulları, AB’nin krizdeki sıkışıklığı... Esad’ı gönderme senaryolarında tarafları ayak sürtmeye yöneltmiş bulunuyor. Bizim iktidar öne çıkmada atak davranınca, bir biçimde açıkta kalmış da oldu. PKK’nin gelinen noktada var olan gücünün ürünü olmadığı tartışılmaz yeni atakları, bölgede ne pahasına olursa olsun bayrağını dikme saldırılarına gelen silahlı büyük dış desteklerde, şimdilerde IrakSuriyeİran odakları ya da hepsi birden, olasılıkları öne çıkmakla kalmıyor, yapılan açıklamalar, tehditler, kızgınlıklarla çakışıyor, mantıklı geliyor. ABD’nin Irak işgali öncesi yazılmış, Türkiye ile tezkere uyuşmazlığına da kaynak oluşturan Büyük Kürdistan senaryosunun yeniden ısıtılıp gündeme sokulduğu olasılığı cabası. Kaçınılmaz asıl azmettirenlerin stratejik büyük ortaklar, müttefikler olması olasılığını öne çıkarıyor. Bizim medyanın dün ağırlık kazanan, hem de farklı ideolojilerin, örgütlenmelerin öncülerini aynı sentezde nerede ise buluşturmuş senaryolarında, bölgenin katlanan sorunlarında farklı konumda Türkiye’nin diğerlerinin yanına, aşağı doğru çekilmek istenmesi var. Dünya enerji kaynaklarının üzerinde İslam dünyası, ırklar, mezhepler, aşiretler, cemaatler çatışmasında kanlı çatışmaların batağında yaşarken Türkiye’nin dışında kalmasının klasik dış politika çıkar hesaplarında kimsenin işine gelmediği üzerinde duruluyor. Çok odaklı tuzak senaryoların odağında olan Türkiye’nin aynı büyük bataklığa çekilmemesi için, bugüne kadar iktidarlarının düşlerini körüklemiş olanlar bile, Suriye politikalarında çok başına buyruk öne çıkmayı eleştirerek, ilk kez iktidarlarını Türkiye içinde muhalefet ile diyaloğa, tek başına iş yapmaya kalkışmamaya çağırıyorlar. Suriye, PKK terörünün yeni tırmanışına karşı alınacak önlemler başta yaşamsal kararlar için artık iktidarlarının tek başına karar verme, hareket etme lüksünün olmadığı uyarılarını yapıyorlar. Riskler, tehdidin boyutları, padişahvari yetkilerle aklına geleni yapmada kırılan sınırsız potlar, geri dönüşü birbirinden zor yanlış ataklar karşısında, galiba ilk kez “tehlikenin farkına” varılması uyarıları ağır basıyor. EBK tüketici lehine düzenlesin Yem ve hayvancılık konusunda yaşanan sıkıntılara ilişkin görüş bildiren Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu, çözüm olarak Et ve Balık Kurumu’nun piyasayı tüketici lehine düzenlemesi gerektiğini belirtti. Konfederasyon ayrıca, bizzat yetiştirici ve üreticileri, üretimden pazarlamaya zincirin tüm halkalarına egemen kılacak, oluşmasına destek olacak politikaların uygulamaya konulmasını, devletin, sadece kesesinin ve kasasının şişmesini düşünen, toplumsal sorumluluk kaygısı taşımayan şirketleri palazlandıracak politikalarını terk etmesini öneriyor. Konfederasyonu, meraların ıslah edilmesi, özgür köy hayvancılığını geliştirecek ve uygulayacak politikaların merkezi devlet politikası haline getirilmesine vurgu yaptı. masına rağmen hayvan sayısı 37 milyona geriledi. 1980’deki 84 milyon 300 bin hayvanın saman ihtiyacını karşılayabiliyorken bu yıl 37 milyon hayvanı için saman ithal kararı alındı. Çünkü, yanlış politikalara iklim değişikliğinin dayattığı etkenler de eklenince ortaya oldukça sıkıntılı bir tablo çıktı. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de kişi başına yılda 6.89 kilogram kırmızı et, 19.7 kilogram tavuk eti olmak üzere toplam 26.59 kilogram et tüketiliyor. 2007’de, Türkiye’de 11 milyon 121 bin sığır, 25 milyon 475 bin koyun ve 6 milyon 286 bin keçi varken bu rakam 2009’da 10 milyon 723 bin sığır, 21 milyon 749 bin koyun ve 5 milyon 128 bin keçiye indi. Makarna da sıkıntılı 2009’da 412 bin ton olan kırmızı et üreTürkiye’nin buğday rekoltesi yıllık 18 miltim, 2010’da yapılan canlı hayvan yon ton. Bazı yıllarda bu rakam 21 milyon tona kadar ithalleriyle ancak 780 bin tona ulaşmış. Ancak bu yıl yağmurun yağması gereken zamanlarda yükseldi. Yani açık 300 bin ton. yağmaması, hem rekoltenin daha az hem de buğday kalitesinin daha Türkiye’de 12 milyon tonu düşük olmasına yol açtı. Bu yıl 18 milyon ton buğday bekleniyor. Buçayır/mera, 18.3 milyon tonu yem bitkileri ekilişleri, 13.3 nunla ekmekte herhangi bir sorun görünmezken birinci kalite buğdaydan milyon tonu silaj yapımı, 5 üretilen makarnada fiyatların artması bekleniyor. Zira, birinci kalite buğmilyon tonu bahçe içi otlak, dayda sorun büyük. Şimdi hasadı yapan yoksul çiftçilerin hemen piyasaya sunmasının fiyatların normal koşullarda seyretmesini sağladığı10 milyon tonu da sap, saman, nı belirten uzmanlar, yoksul üreticideki ürünün bitmesiyle maanız artıkları olmak üzere 58.6 karnada yükselme yaşanacağını öngörüyor. Ayrıca Ortamilyon ton kaba yem üretiliyor. doğu ülkelerine yapılan 4 milyon tonluk un ihraBu yılki kaba yen açığı ise 1314 catı da zora girmiş durumda. milyon ton. OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA Bir yandan yem fiyatlarının yüzde 26 ile yüzde 300’leri aşan bir şekilde artması, bir yandan kötü politikalar nedeniyle hayvan sayısının sürekli azalması, tüketiciyi zor bir kışın beklediğini gösteriyor. Uzmanlar, artan yem fiyatlarının yanı sıra, vaktinde yağmayan yağmurun buğday kalitesini düşürdüğünü, bu yıl etin yanı sıra makarna fiyatlarında da artış yaşanacağını belirtiyor. Türkiye’nin her yıl yaptığı 34 milyon tonluk un ihracatı da zora girmiş durumda. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye Tarım Sendikaları Genel Başkanı Abdullah Aysu ve Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstütisi Öğretim Üyesi Kadir Karakuş’un verdiği bilgilere göre, Türkiye hayli sıkıntılı günlere gebe. Bir yandan artan yem fiyatları ve azalan hayvan sayısı nedeniyle tüketiyici bu kış eti yüzde 3035 daha pahalı yiyecek. Verilen bilgilere göre, hayvancılıkta işler sarpa sarmış durumda. 1980’de nüfus 40 milyon iken Türkiye’deki hayvan sayısı 84 milyon 300 idi. Bugün nüfus 75 milyonu aş Mısır tarlada yanıyor SAVAŞ KÜRKLÜ Pamuk biterse tekstil de biter ? Ulusal Pamuk Konseyi Üyesi ve Şahin Pamuk Enerji’nin sahibi Cahit Bingöl, üretimin desteklenmesi gerektiğini söyledi. Ekonomi Servisi Türkiye’deki pamuk üretiminin tehtit altında olduğunu vurgulayan Ulusal Pamuk Konseyi Üyesi ve Şahin Pamuk Enerji’nin sahibi Cahit Bingöl, pamuk üretiminin desteklenmesi gerektiğini, aksi halde istihdamın lokomotif sektörlerinden tekstilin de riske gireceğini söyledi. Bingöl, “Türkiye’de pamuk üretimi biterse tekstil de biter. Hal böyle olunca işsizlikle birlikte kargaşa da gelir” dedi. Bunların önüne geçebilmek için ilk olarak şu anda 46 kuruş olan prim desteğinin 70 kuruşa çıkarılması gerektiğini söyledi. Organik pamukta da 250 kuruş olan desteği devletin 100 kuruşa indirdiğini, bunun mutlaka tekrar 250 kuruşa çekilmesi gerektiğini belirtti. Böylece daha fazla tonlarda pamuk üreterek Çin, Hindistan, PakisBu yıl Türkiye’de iç tüketimin 1.2 milyon tona (5.5 milyon balya) yükselmesi bekleniyor. Fark ithalatla karşılanıyor. ADANA Çukurova’daki mısır ekili alanlarda son üç yıldır görülen ve önce gelişmekte olan ürün yapraklarını, ardından mısır koçanını etkileyen hastalık bu yıl da üreticinin korkulu rüyası oldu. “Kuzey yaprak yanıklığı” adıyla tanımlanan hastalığın yetişmekte olan üründe görülmesinin bölge çiftçisini şimdiden kaygılandırdığını dile getiren Köylü ve Çiftçi Lobisi Derneği (KÖYÇİL) Başkanı Nihat Ceylan, mısır hasadında şimdiden yüzde 1520 kayıp beklenildiğini, bunun artabileceğini söyledi. Ceylan, “Hastalığın tedavisinde dönüm başı 4050 lira gibi maliyet söz konusu olmasına rağmen etkin bir sonuç alınamamasının kaygısını yaşıyoruz. Bu durum Türkiye mısırının yaklaşık yüzde 50’sini üreten bölgemiz ve ülke mısır üretimi için oldukça ciddiye alınması gereken bir konu” diye konuştu. tan’la rekabet edilebileceğini anlattı. Cahit Bingöl, pamukta yaşanan sıkıntıların Türk pamukçusuna verdiği zararın 1 milyar doların üzerinde olduğunu ifade etti. Bu nedenle tek balya sistemine geçilmesi gerektiğinin altını çizdi. Pamuk fiyatlarında kaydedilen gerileme, pamuk ekim alanlarının azalmasına, dolayısıyla üretimin gerilemesine yol açıyor. ABD Tarım Bakanlığı’nın tahminlerine göre Türkiye’de bu yıl pamuk ekim alanı ve üretiminin yüzde 13 azalması bekleniyor. Buna göre, üretim, 420 bin hektar ve 630 bin tona (2.89 milyon balya) düşecek. Türk müteahhit pazar kaybetti Ekonomi Servisi “Dünyanın En Büyük 225 Uluslararası Müteahhidi” listesinde 2011’de 31 olan Türk müteahhitlik firması sayısı 2012’de 33’e yükselirken Türk müteahhitlerin, toplam iş hacmi içerisindeki payı düştü. Bunda Arap Baharı ve özellikle Libya’da işlerin aksaması etkili oldu. Uluslararası inşaat sektörü dergisi Engineering News Record (ENR) tarafından her yıl şirketlerin uluslararası iş hacimlerini dikkate alarak hazırlanan listeye göre, Türk şirketlerin ilk 225 içindeki toplam iş hacminden aldığı pay, 2010’da yüzde 3.8 iken 2011’de yüzde 3.5 olarak ger KONUT SATIŞI ARTIYOR Türkiye’de yılın Emin Sazak ikinci çeyreğinde koçekleşti. nut satışları, bir önceListede Türkiye, firma sayıki çeyreğe göre yüzde sı ile dünyada Çin’den sonra 10.35 oranında arttı. Söz ikinciliğini korudu. Türkiye konusu dönemde 106 bin Müteahhitler Birliği Baş35 konut, satış sonucu el kanı Emin Sazak, “Lisdeğiştirdi. Türkiye İstatistik tede geçen yıl 31 olan Kurumu’nun 2012 NisanMaTürk müteahhitlik firyısHaziran’a ilişkin istatisması sayısı bu yıl 33. tiklerine göre konut satışlaArtan rekabete rağrında bir önceki döneme göre en yüksek artış yüzde men ikinciliği koru102.89’la Van, Muş, Bitlis, Hakduk” dedi. kâri bölgesinde gerçekleşti. Firmaların 2010’da Satışlarda yılın ikinci çeyreğin383.66 milyar dolar de, 4 dönemlik ortalamalara olan uluslararası iş hacgöre değişimlere bakıldığında mi, 2011’de 453.02 ise Türkiye genelinde yüzde milyar dolara yükseldi. 11.37 artış oldu. TAV’ın kârı 4 kat arttı Ekonomi Servisi TAV Havalimanları Holding’in net kârı yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre dört kat artışla 84.7 milyon lira oldu. TAV’ın satış gelirleri ikinci çeyrekte yüzde 10 artışla 587.7 milyon liraya yükseldi. TAV Havalimanları Üst Yöneticisi Sani Şener “2012’nin ilkyarısında TAV, hızlı büyümeyi şu ana kadar ilk altı ayda elde edilmiş en yüksek net kârla birleştirmeyi bildi. 48 milyon Avro düzeyinde gerçekleşen net kâr ilk altı ay için yeni rekorumuz oldu” dedi. Şirket açıklamasına göre, cirodaki çift haneli büyüme sürererken konsolide ciro 483 milyon Avro oldu. Electro World mağaza sayısını artırıyor Electro World, 1.5 ay önce açtığı online mağazasıyla internetten satışlarını artırmayı hedefliyor. Electro World Genel Müdürü Bahadır Özbek, toplam satışların yüzde 10’unu internet üzerinden yapmayı planladıklarını söyledi. Türkiye’de 22 ilde 33 mağazaya ulaştıklarının altını çizen Özbek, pek çok ülkenin aksine Türkiye pazarının büyüdüğünü söyledi. Temmuzda Antalya, Trabzon ve Mardin’de açılışlar yapan şirket, Elazığ, Malatya ve Çanakkale’de de mağaza açacak. Garanti’ye 400 milyon dolar borçGaranti Bankası, yurtdışı IC OP e, nd lanma programı çerçevesi 400 milkurumundan 14 yıl vadeli, akımlae val ha a yon dolar tutarınd disi tekre n syo tiza üri rına dayalı sek kadın gimin etti. Söz konusu kredi, celikli ön rişimciler ve kalkınmada ölçeka yöreler dahil, küçük ve ort cının iya iht n ma ans li işletmelerin fin k. aca nıl lla ku a nd karşılanması Gelinlikler 500 liraya düşecek 550 yıllık tarihiyle Türkiye’nin en büyük ve en eski çarşılarından biri olan, “ortadireğin alışveriş mekânı” Mahmutpaşa, 29 Ağustos29 Ekim arasında, tarihinde ilk kez alışveriş festivaline ev sahipliği yapacak. Esnaf Ali Gürsoy, “Ürünlerde, yüzde 70’e varan indirim olacak. 990 lira olan bir gelinlik, festival dolayısıyla 500 liraya düşecek” dedi. HaanGar iflas etti Türkiye’nin en büyük ayakkabı üreticisi HaanGar 40 milyon lira borçla iflas ettiği ortaya çıktı. Ucuz ayakkabı ile ismini duyuran ve Türkiye’nin her bölgesinde yaygın bayi ağına ulaşan HaanGar ayakkabının 40 milyon lira borçla iflas ettiği ortaya çıktı. Esentepe’deki As tor ia AVM’nin ofise dönüşeceği iddialarını yatırımcı Astaş’ın sahibi Vedat Aşçı yanıtladı: Aşçı, “Bankalardan çok teklif var. Kafe, restoranları ve birkaç lokomotif markayı koruyup, AVM’nin geri kalan kısmını ofi Astoria kapanıyor Motorine zam Önceki gün benzine gelen 11 kuruşluk zammın ardından motorin fiyatları da 6 kuruş artırıldı. C MY B C MY B se dönüştürme üzerinde dü şü nü yo ruz ” de di. Kiracıların henüz hiçbir şeyden haberi yok. İddialara gore; 27 katlı ikiz kulelerin altında konumlanan ve 110 mağazaya evsahipliği yapan Astoria’nın kapanış tarihi Haziran 2013.