Catalog

CMYB C M Y B 9 TEMMUZ 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU Derviş, G-8 ve… Çivisi Çıkan Dünya! Sabancı Üniversitesi’nin İstanbul Politikalar Merkezi’nde (İPM) bir grup yazarla bir araya ge- len ABD’nin etkili düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü Başkan Yardımcısı Kemal Derviş, yer- kürenin yüz yüze olduğu bir numaralı sorunun “be- lirsizlik” olduğunu söyledi. Önceki gün bir sohbet toplantısında buluştu- ğumuz Derviş, “En akıllı uzmanlar bile bundan al- tı ay sonrasını tahmin etmekte yetersiz kalıyor!” de- di; “Yaşanan çok olağanüstü bir olay!” diye -özet- le- ekledi: “Dünya ekonomisi İkinci Dünya Savaşı yılların- dan bu yana ilk kez böyle bir küçülme yaşıyor. ’30’ları yaşamadığımızdan, yaşam süremizce ben- zer bir olaya hiçbirimiz tanık olmadık. Yapısal de- ğişikliklere yol açan, uluslararası ekonomilerin dengesini değiştiren bir süreç söz konusu…Yeni dengeleri yönetmek açısından uluslararası koor- dinasyon ve uyum mekanizmalarının da böylelik- le değişmesi gerekecek. Bazı uluslararası kuru- luşlarının Batı kurumları olmaktan çıkması ve ger- çekten uluslararası olması lazım gelecek. Ancak ne var ki bu da siyasi bir olay.” Dünyanın gidişatına yön veren en belli başlı dü- şünce kuruluşlarından birinin tepesinde bulunan bir başkan yardımcısının ağzından bu saptama- ları duymak, “depremzede kent” Aquila’da yapı- lan G-8 öncesi tam zihin açıcı oldu… Aquila’da toplanan dünyanın ileri gelen eko- nomilerinin -G-8!- liderleri etrafında acayip, göz gözü görmeyen fırtınalar esiyor, çünkü şimdiye dek eşi benzerine rastlanmamış tartışmalar yaşanı- yor… İstenmeyen adam Berlusconi Tartışmanın merkezinde -görünürde- ev sahi- bi ülke İtalya var… Bahar aylarından bu yana özel yaşamındaki zin- cirleme skandallarla gündemden bir türlü inmek bilmeyen Berlusconi’nin, dünya ekonomisi için böylesine kritik bir dönem ve kavşakta bu kadar yüksek profilli bir toplantıya liderlik etmesinden, görünen o ki genelde G-8’in elebaşıları rahatsız… Bu o kadar böyle ki, siyasi uzmanlar Merkel’i Aquila’ya hareket etmeden önce “Aman ha!” di- ye uyarma noktasına gelmişler: “G-8 heyetiyle ai- le fotoğrafında Berlusconi ile alacağın poza dik- kat et. Yanlış bir poz -eylüldeki- seçimleri kay- betmene dahi yol açabilir!” Şikâyetler yalnız Berlusconi ile sınırlı değil. Anglosakson basını başta olmak üzere ulus- lararası platformlarda İtalya’nın başkanlık yaptı- ğı zirve, bir “felaket kentinde” toplanmasından tu- tun da ön hazırlıkların yetersizliğine dek farklı ge- rekçelerle, daha başlarken yerden yere vuruluyor ve eleştiriliyor. Zincirinden boşalmışçasına ortalığa saçılıp dö- külen bu eleştirilerin tümünde Berlusconi’nin al- dığı ağır prestij kaybının rolü kuşkusuz büyük. An- cak sorun yalnızca bu değil… Gerçek sorun, lider ülkeler arasında kartların ye- niden dağıtılmaya başlandığı yepyeni bir sürecin eşiğine gelinmiş olması… “Aquila zirvesi” şikâyet listesinden hareketle ör- neğin “İtalya G-8’den atılsın, yerine İspanya alın- sın!” türü öneriler gündeme getiriliyor… Salt ekonomik göstergeler açısından İspanya’nın henüz “büyükler masasında” Çizme’nin koltuğu- na sahip çıkmasını haklı gösterecek nesnel ne- denler olmasa bile uluslararası düzende, zarların yeniden atıldığı bir evreye girilmesi, kapalı kapı- lar ardında süregiden rekabetleri böyle -İspanya, İtalya rekabetini- su yüzüne çıkarıyor. ABD müttefik değiştiriyor “Financial Times” gibi yayın organları, bu ara- da İtalya üzerinde odaklaşan ani ve yoğun eleş- tiri oklarının arkasında, İtalyan Başbakanı’nın ki- şisel meselelerinden çok “dünya dengelerindeki değişikliği” okumamız gerektiğini hatırlatıyor. Çizme’nin uluslararası kota kaybını, “ABD’nin de- ğişen müttefiklerine” bağlıyor… Özetle Chirac, Schröder’le yıldızı hiç barış- mayan Bush’un vaktiyle “Berlusconi’ye ihtiyacı vardı!” diyor gazete; “Obama’nın bu ihtiyacı yok. Fransa ve Almanya’nın başında bugün gayet ABD yanlısı liderler bulunuyor…” Büyük ittifak değişiklikleri, aranan yeni uluslar- arası dengeler ortamında yapılan ve -heyhat!- nük- leer sorunlar, son İran olaylarından tutun da 6 ay sonrasını kimsenin kestiremediği ekonomik krize dek her biri ayrı çıban başı olan devasa konuları masaya getiren Aquila’daki bu son G-8’den, bu durumda kimse ele dişe dokunur bir sonuç çık- masını beklemiyor… Ancak Berlusconi İtalyası’nı “çivisi çıkmış dün- yanın” günah keçisine dönüştürmek, asıl büyük meselenin üzerine şal örtmekten başka işe yara- mıyor… G-8 efsanesi, geçen yüzyılın son çeyreğine damga basan bir “güçler dengesi gerçeği ve si- yasetinin” ifadesiydi. Bugün işte o güçler dengesi iflas etti! Cumartesiye devam ederiz… nilgun@cumhuriyet.com.tr TC. BARTIN 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NDEN (TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA) Esas No: 2008/458 Esas Davacõ ABDULLAH SÖNMEZ tarafõndan, Bartõn Madeni Eşya ve Sanatkârlarõ Odasõ’na 74/1306 Esnaf Sicil No ile kayõtlõ, Cumhuriyet Mah. 2 No’lu Sok. No: 22’deki iş adresinde demir doğrama işi ile faaliyet gös- teren Tutkun Kardeşler - HÜSEYİN ÇAKIN aleyhine açõlan İFLAS davasõ nedeniyle; Açõlan bu davanõn yargõlamasõ 08.09.2009 günü sa- at 10.55’e bõrakõlmõştõr. İİK’nun 173/2 maddesi uyarõnca alacaklõlarõn, itiraz etmek isteyenlerin ve davaya katõlmak isteyenlerin ilan tarihinden itibaren 15 gün içinde mahkememize müra- caat etmeleri ilanen tebliğ olunur. Basõn: 3687 Dünya Uygur Kongresi Başkanõ Kader, Ankara’nõn Pekin’e güçlü tepki vermesi çağrõsõnda bulundu ‘Türkiye Çin’e dur diyebilmeli’ ELÇİN POYRAZLAR WASHINGTON - Dünya Uygur Kongresi ve Uygur Amerikan Birliği Başkanõ Rabiya Kader, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde meydana gelen şid- det olaylarõna yönelik Türkiye’den güçlü tepki beklediklerini söyledi. ABD’de sürgünde yaşayan Kader, Cumhuriyet’e açõklamasõnda “Türk hükümetinden Uygur Türklerini des- teklemesini istiyoruz” diye konuştu. Washington’daki Çin Büyükelçiliği’nin önünde düzenlenen gösterilere katõlan Kader, “Türk yetkililer Çin yetkilile- re ulaşarak ‘Benim halkõma baskõ uy- guluyorsunuz buna bir son verin’ diye- bilmeli” ifadesini kullandõ. Kader ayrõca Türkiye’nin bunu güçlü bir biçimde ortaya koymasõ gerektiğini söyledi. Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül’ün ge- çen ay sonu yaptõğõ Çin ziyaretine de de- ğinen Kader, gösterileri başlatan oyuncak fabrikasõnda meydana gelen olaylarõn Gül’ün gezisi sõrasõnda yaşandõğõnõ belirtti. Pekin yönetiminin iddia ettiği gibi bu ilk olaylarda iki değil 150 Uygurun binlerce Çinli tarafõndan öldürüldüğünü ve 600 Uy- gurun ortadan kaybolduğunu öne süren Kader, bunun bir tesadüf olmadõğõnõ Çin- lilerin bunu kasõtlõ olarak yaptõklarõnõ savundu. Kader, “Çinliler bize ‘Türk cumhur- başkanõ burada olsa bile biz sizi öldüre- biliriz’ mesajı vermek istediler” dedi. Geçen pazar günü Urumçi’de yaşanan- larla ilgili olarak ise Kader, bu olaylarda polisin 400 Uyguru öldürdüğünü, bölge- nin önemli kentlerinden Kaşgar’da ölen- lerin sayõsõnõn da yüzü aştõğõnõ öne sürdü. Pekin yönetiminin, olaylarõ kõşkõrtma ve Batõlõ güçlerle işbirliği yapma suçlamala- rõna ilişkin Kader, “Benim halkımın da bir sabrı var. Çinliler Uygurların yıl- larca boğazını sıktı. Yeterince zulüm gördüler. Artık adalet istiyorlar. Bu olayların benimle hiçbir ilgisi yok” di- ye konuştu. Kader, Çin yönetiminin Uy- gurlarõ yõllar boyunca “terörist, bölücü, ve köktendinci” nitelemeleriyle şeytan gi- bi gösterdiğini söyledi. ‘Türkiye vize vermedi’ Kader, Türkiye’ye girmek için 2006 ve 2007 yõllarõnda Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği’ne başvuruda bulunduğunu ancak görevlilerin, kendisine “Türki- ye’ye girişi sakıncalı kişi” olduğunu belirterek vize vermediğini anlattõ. Kader, vizenin Çin baskõsõ sonucu verilmediği- ni ileri sürdü. Çin’deki duruma barõşçõl bir çözüm bulabilmek için Türk yetkililerle görüşmek istediğini anlatan Kader, “Mü- zakere etmek istiyorum. O nedenle beni Türkiye’ye kabul etmeliler” dedi. ‘Gül bizi sattı’ Washington’daki Çin Büyükelçiliği’nin önünde gösteri yapan bazõ Uygurlar, Gül’ün Çin ziyaretinin kendileri için bir düş kõrõk- lõğõ olduğu yönünde görüş bildirdiler. Gül’ün Çin ile ticari ilişkiler için Uygur Türklerini “sattığını” söyleyen kimi gös- tericiler, Gül’ün Sincan’da yaptõğõ konuş- mada Uygur Türklerine dayanõşma göster- mekten uzak olduğu yorumunu getirdiler. ANKARA/ ADANA (Cumhuriyet Bü- rosu) - CHP Genel Başkan Yardõmcõsõ, emekli Büyükelçi Onur Öymen, AKP hü- kümetinin Çin’in Sincan-Uygur özerk böl- gesindeki olaylara ilişkin tavrõnõ eleştirdi. Öymen, parti genel merkezinde düzen- lediği basõn toplantõsõnda, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki gelişmelerin CHP Merkez Yönetim Kurulu (MYK) toplan- tõsõnda ele alõndõğõnõ, gelişmeleri üzüntü ve kaygõyla izlediklerini aktardõ. Onur Öymen, “CHP olarak biz orada yaşa- nan gelişmelerin Çin’e yakışmadığı gö- rüşündeyiz. Dünyanın da orada yaşa- nanlara karşı sessiz kalmasını üzüntüy- le kaydediyoruz. Biz bu meselelere in- sani boyutuyla eğilmenin gerektiğine inanıyoruz. İnsan hakları meselesinde hükümet belli bir tavır koymak cesare- tini göstermeliydi” dedi. Türkiye’nin insan haklarõ konusunda daha fazla ses çõkarmak zorunda olduğunu vurgu- layan Öymen, “Gazze için ‘one minute’ (bir dakika) diyorsunuz, Urumçi’deki olaylar için ‘one second’ (bir saniye) bile diyemiyorsunuz” dedi. Onur Öymen, “Biz gerek Çin’deki olaylara gerek İran’da olup bitenlere insan hakları meselesinden bakıyoruz daha çok. Çünkü, devletler birbirinin içişlerine karışmazlar ama bu- nun istisnası insan haklarıdır. Hükümet derin bir sessizlik içinde hem İran konu- sunda hem Çin konusunda. ‘İnşallah bu çatõşmalar biter’ gibi bir laf ediyor Dışişle- ri Bakanı. Bundan ibaret bütün söyleye- ceği” diye konuştu. Çin’e boykot çağrısı Türkiye Kamu-Sen üyeleri Sincan Uy- gur Özerk Bölgesi’nde yaşanan olaylarõ protesto etti. Adana’da İnönü Parkõ’nda toplanan göstericiler adõna açõklama ya- pan Adana İl Temsilcisi Kamil Köse, “Davos’ta İsrail’e karşı yaptıklarını Çin için de yapmalısın ey Başbakan. Herkesi Çin mallarını boykot etmeye, hükümeti Çin ile ekonomik ilişkileri kesmeye çağırıyoruz” dedi. Sincan’a asker yığınağıDış Haberler Servisi - Çin’in kuzeybatõ- sõndaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde Hanlarla Uygurlar arasõndaki çatõşmalar sü- rerken güvenlik önlemlerini arttõran asker- ler bölgenin başkenti Urumçi’de Uygurlarõn yaşadõğõ bölgeleri kordon altõna aldõ. Yoğun önlemlere rağmen, 300 kadar Hanõn önce- ki gece polis kordonunu aşarak evlere sal- dõrdõğõ ve 50 yaşõndaki bir kişiyi dövdüğü bil- dirildi. Olayõn ardõndan yaklaşõk 200 Uygur, dün polis kordonunun yanõnda düzenledikleri gös- teride Hanlarõ protesto etti. Uygurlar, poli- si Hanlarõn saldõrõsõna göz yummakla suçladõ. G-8 zirvesine katõlmak üzere İtalya’da gi- den Devlet Başkanõ Hu Jintao, Sincan’da- ki çatõşmalar nedeniyle zirveye katõlmaktan vazgeçerek ülkesine döndü. Siyasi uzman- lar, bir Çin liderinin gezisini yarõda kesme- sinin pek sõk rastlanan bir olay olmadõğõna dikkat çekerek, bunun “Sincan’daki olay- ların Çin yönetiminde büyük endişe ya- rattığını gösterdiği” yorumunu yaptõlar. Urumçi’deki Çin Komünist Partisi Se- kreteri Li Zi, olaylarda cinayet işleyen ki- şilerin ölüm cezasõna çarptõrõlacağõnõ açõk- ladõ. Rusya da, Sincan’daki şiddet olayla- rõnõn Çin’in içişleriyle ilgili olduğunu açõk- ladõ. Rusya Dõşişleri Bakanlõğõ’ndan yapõlan açõklamada, “Rusya, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ni Çin Halk Cumhuriyeti’nin ay- rılmaz bir parçası olarak düşündüğünü te- yit eder” denildi. Gösterileri başlatan oyuncak fabrikasında meydana gelen olayların Gül’ün gezisi sırasında yaşanmasının bir tesadüf olmadığını savunan Kader, “Çinliler bize ‘Türk cumhurbaşkanı burada olsa bile biz sizi öldürebiliriz’ mesajı vermek istediler” dedi. Kader’in de (ortada) katıldığı önceki gün Washington’da düzenlenen gösteride Uygurlar Çin yönetimini protesto etti. (Fotoğraf: AP) Çok sayıda askeri birlik bölgeye sevk edilirken 300 kadar Hanın önceki gece güvenlik kordonunu aşarak Uygurların evlerine saldırdığı ve 50 yaşındaki bir kişiyi dövdüğü bildirildi. (Fotoğraflar: AFP/AP) ‘ABD’DEN ŞARTLI ONAY’ TEL AVİV (AA) - İsrail’de yayõmlanan Maariv ga- zetesi, ABD’nin Batõ Şeria’daki Yahudi yerle- şimlerinde 2500 konutluk projenin tamamlan- masõna onay verdiğini ileri sürdü. Maariv, “Amerikan Jesti” başlõğõyla verdiği haberde, İsrail Savunma Bakanõ Ehud Barak’õn, geçen pa- zartesi günü Londra’da, ABD Başkanı Barack Obama’nõn Ortadoğu Özel Temsilcisi George Mitchell ile yaptõğõ görüşmede, 2500 konut in- şaatõnõn tamamlanmasõ konusunda ABD’yi ikna etmeyi başardõğõnõ öne sürdü. Mitchell’in projenin tamamlanmasõ karşõlõğõnda, İs- rail’in yerleşim faaliyetlerinin geçici olarak as- kõya alõnmasõnõ şart koştuğu da bildirildi. Sincan için ‘one second’ bile yok CHP’Lİ ONUR ÖYMEN PEKİN’E ÇAĞRI Ankara’dan uyarı mesajı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çin’in Sincan-Uygur Özerk Bölgesi’ndeki olaylarõn giderek büyümesi üzerine Ankara Pekin’e, “sivil halkın can güvenliğini ön planda tutun ve uluslararası insan hakları norm ve prensiplerini ihlal etmeyin” uya- rõsõnda bulundu. Dõşişleri Bakanlõğõ, dün yaptõğõ açõklamada, Türkiye’nin hassasiyet- lerini ortaya koydu. “5 Temmuz tarihinde Çin Halk Cumhuriyeti’nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin başkenti Urumçi’de meydana gelen olaylar ülkemizde ve ka- muoyumuzda derin bir üzüntü ve endişe yaratmıştır.” denilen açõklamada şu görüş- lere yer verildi: “Türk halkı, akrabalık bağları bulunan Uygur halkına kendini çok yakın hissetmekte, onların acılarını paylaşmaktadır. Olayların 150’nin üze- rinde insanın ölümü ve binin üzerinde in- sanın yaralanması ile sonuçlanması bü- yük üzüntü vermektedir.” ‘Üzüntüyle takip ediyoruz’ Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da olaylarõ “büyük bir kaygı, endişe ve üzün- tü ile takip ettiklerini” belirterek, “Beklen- timiz, vahşet boyutlarına ulaşan bu olay- ların acele olarak, ivedi olarak son bul- ması, sağ duyunun hâkim olması, sorum- luların hesap vermesi ve gereken tedbirle- rin, evrensel insan hakları çerçevesinde bir an önce alınmasıdır” dedi. Dõşişleri Ba- kanõ Ahmet Davutoğlu da dün Fransa Dõş- işleri Bakanõ Bernard Kouchner, İngiltere Dõşişleri Bakanõ David Miliband, İsveç Dõşişleri Bakanõ Carl Bildt ve İran Dõşişleri Bakanõ Menuçehr Mutteki’yi telefonla aradõ. Görüşmelerde “Sincan’da yaşanan insanlık trajedisine” dikkat çeken Davu- toğlu, olaylarõn etnik gerginliğe yol açma- masõ için uluslararasõ toplumun konuya ilgi göstermesini beklediklerini aktardõ. ÇİN’İN ANKARA BÜYÜKELÇİLİĞİ MÜSTEŞARI ŞİAO ‘Biz soykırım yapmıyoruz’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çin’in Ankara Büyükelçiliği Müsteşarõ Şiao Cüncıng, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşanan olaylarla ilgili olarak, “Biz Çin’de soykırım yap- mıyoruz” dedi. Büyükelçilik konutunda gazetecile- rin sorularõnõ yanõtlayan Şiao, Sin- can’da yaşanan olaylarda her iki ta- raftan 156 kişinin hayatõnõ kaybettiği- ni, 1080 kişinin yaralandõğõnõ belirte- rek “Ölenler içinde Uygurlar var, Han milliyetine mensup Çinliler ve polisler var. Olaylarda her iki ta- raftan 156 kişi öldü, bunun dışında- ki rakamlar gerçeği yansıtmamak- tadır” diye konuştu. Bölgedeki ölü sa- yõsõnõn 500’ü geçtiği yönündeki id- dialarõn gerçeği yansõtmadõğõnõ anlatan Şiao, bölgedeki haberler konusunda Çin hükümetinin dikkate alõnmasõnõ istedi. Sincan’daki çatõşmalarõn başlamasõ- na neden olduğu ileri sürülen ve Gu- angdong eyaletindeki bir oyuncak fab- rikasõnda yaşanan olaylarõ “sıradan bir adli vaka” diye niteleyen Şiao, bu tür bir olayõn böylesine büyük çatõşmala- ra neden olmasõnõn kendileri açõsõndan da “şaşırtıcı” olduğunu belirtti. Olaylarõn arkasõnda Dünya Uygur Kongresi (DUK) ve onun başkanõ Ra- bia Kader’in bulunduğunu iddia eden müsteşar, “Bu adli olayı kullanarak etnik grupları kışkırttılar” diye ko- nuştu. Sincan’da yaşanan olaylarõn et- nik ya da dinsel olmadõğõnõ belirten Şi- ao, yaşanan adli bir vakanõn Dünya Uy- gur Kongresi temsilcileri tarafõndan et- nik ve dinsel bir çatõşma gibi gösteril- meye çalõşõldõğõnõ savundu. Şiao, olay- larõn asõl nedeninin Sincan Uygur Böl- gesi’ndeki istikrarõ bozmak ve bölge- yi Çin’den ayõrmak olduğunu iddia et- ti. Sincan’daki olaylarõn Türk-Çin ilişkilerine etkilemeyeceğini kayde- den Şiao, Türk hükümetine inandõkla- rõnõ, gerçekler anlaşõlõnca Türklerin de Çinlilere inanacağõnõ ifade etti.