Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Internette
100MB
hız
dönemi
Türksat AŞ,
uydunet markasõ
ile verdiği internet
hizmetinde 100MB
ve üzerinde hõz
dönemine geçti.
Fuardaki Türksat
standõnda fiber optik
kablo altyapõsõ üzerinden
verilen internet
hizmetleriyle ilgili
yenilikler tanõtõldõ. 100MB
hõzõndaki internet
erişiminin öncelikli olarak
İstanbul, Ankara ve İzmir
illerindeki Uydunet
abonelerini
alma imkânõna sahip
olacağõ belirtilirken bu
hõzdaki internet hizmetini
alma imkânõna 2010
yõlõndan itibaren Kablo
TV altyapõsõnõn
bulunduğu diğer illerdeki
abonelerin de kavuşacağõ
kaydedildi.
Toshiba CeBIT’in
yıldızıolmayaaday
TÜBİTAK
tarafõndan geliştirilen
dinlemeye takõlmayan
cep telefonu Milcep,
tüketici elektroniği
alanõnda CeBIT’in en
dikkat çeken ürünleri
arasõnda yer aldõ.
ekonomi@cumhuriyet.com.tr
SAYFA CUMHURİYET 9 EKİM 2009 CUMA
12 EKONOMİ
CMYB
C M Y B
YORUM
ÖZTİN AKGÜÇ
IMF’nin Kıymeti
Harbiyesi
IMF - Dünya Bankası’nın 2009 yıllık toplantısı-
nın İstanbul’da yapılması, IMF ile sürdürülen za-
man zaman siyasal ranta dönüştürülmeye çalışılan
kredi görüşmeleri, bir konuşma sırasında IMF Baş-
kanı Dominique Strauss-Kahn’a fırlatılan ayak-
kabı, yine IMF’yi ekonomik gündemin ilk sırala-
rına taşıdı.
Ekonomi alanında kurumlar, modeller, ekono-
mistler nasıl değerlendirilmeli, değer taşımalıdır.
İzlendiği gibi çeşitli görüşler ortaya atılıyor, yak-
laşımlar, modeller geliştiriliyor, politika önerileri or-
taya konuluyor. Bunlar arasında hangileri seçil-
meli, hangilerine itibar edilmeli, gerekirse arala-
rında sıralama yapılmalıdır. Bu bağlamda kriter-
ler belirlenmelidir, kriterler ortaya konulurken, ku-
rum, model, yaklaşım, ekonomik olayların büyük
bölümünü açıklayabiliyor mu? Doğru, gerçekçi
kestirimlerde bulunuyor mu? Öngörüleri ger-
çekleşiyor mu? Sorunlara çözüm getiriyor mu?
Çözümlerin ya da çözüm önerilerinin maliyeti ne
oluyor gibi soruların yanıtını aramak gerekir.
Ekonomik olayların büyük bölümünü açıkla-
mayan, doğru kestirimler gerçekçi öngörüler ya-
pamayan, sorunlara çözüm getiremeyen, öneri-
lerinin maliyeti yüksek olan kurumları, teorileri, mo-
delleri, ekonomistleri bir yana bırakmak, bunla-
rı en azından anlamlı, yararlı diye nitelendirmemek
gerekir.
IMF ortaya konulan kriterlerin ışığı altında ka-
nımca kıymeti harbiyesi olmayan başarısız bir ku-
rumdur. Olayları açıklayamamakta, tahminleri, ön-
görüleri çoğu kez gerçekleşmemekte, sorunlara
çözüm getirememekte, önerilerinin maliyeti yük-
sek olmaktadır. IMF’nin başarısızlığının en belir-
gin kanıtı Türkiye örneğidir.
1952 yılında itibaren Türkiye doğrudan ya da do-
laylı biçimde IMF önerilerini ya da dayatmalarını
uyguladığı halde, sorunlarına çözüm getirememiş,
sorunları ağırlaşmış, yüksek maliyetler ödemek zo-
runda kalmıştır. Türkiye’nin IMF değerlendirme-
sinde iyi bir örnek olmadığı söylenebilir. Gerçekten
Türkiye 1950 sonrası iyi yönetilmemekte; çıkar-
cıların, aymazların, Cumhuriyet karşıtlarının, ya-
lakaların desteklediği, övdüğü sözde liderler,
Türkiye’yi bir şekilde başarısızlığa mahkûm et-
mektedirler. Ayrıca IMF lehine Türkiye’nin 2001
krizinden çıkışında IMF’nin katkısının yadsın-
maması gerektiği de ileri sürülebilir.
Türkiye 2001 krizine IMF kılavuzluğunda gir-
miştir. Enflasyonla savaşımda döviz kurunu ça-
pa olarak kullanan, TCMB’ye yükümlülükler ge-
tiren bir tür sabit kur sistemi öngören, TCMB iç
varlıklarını sınırlayan, parasal genişlemeyi dış
varlıkların artışına bağlayan bir model Türki-
ye’nin finansal krize girmesine yol açmıştır. Kri-
ze girişle birlikte kur sistemi değiştirilmiş,
TCMB’nin iç varlıkları üzerindeki sınırlar esnek-
leştirilmiş, parasal genişlemenin TCMB’nin dış var-
lıkları artışına bağlanmasından vazgeçilmiştir,
ama Türkiye ekonomisi de bunalıma girmiştir.
IMF’nin ucuz kaynak sağladığı savı da irde-
lenmelidir. Bir kredinin maliyeti sadece çıplak fai-
zi değildir. Maliyet hesabında kredinin koşulları-
nın, getirdiği yan yüklerin de dikkate alınması ge-
rekir. Nitekim 2001 krizinin hem ekonomik, hem
siyasal maliyeti çok yüksek olmuştur.
IMF - Dünya Bankası üst düzey yöneticileri-
nin Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirme-
leri de düşündürücüdür. İroni mi yapıyorlar, ki-
barca alay mı ediyorlar, aptal karga kurnaz til-
ki oyunu mu oynuyorlar, yoksa fazla önemse-
mediklerinden gelişigüzel yorumlarda mı bulu-
nuyorlar, bizim pohpohtan hoşlandığımızı bile-
rek övgü mü yağdırıyorlar? Gerçekten IMF üst
düzey yöneticilerinin Türkiye’ye ilişkin değer-
lendirmeleri yoruma açıktır.
Bir ekonomi düşünün, dünya ekonomisinden
çok daha hızlı küçülmüş, dış ticaret hacmi üçte
bir oranında azalmış, işsizlik oranı yüzde 50’ye ya-
kın artmış; bütçe açığı bir önceki yıla göre en az
üçe katlanmış; siz nasıl olur da böyle bir ekono-
miyi krizle mücadelede başarılı örnek ülke olarak
gösterebilirsiniz? IMF yöneticileri, sıradan politi-
kacılar gibi davranmamalı, ciddi olmalıdır.
İyi yönetilen ekonomiler için IMF’nin kıymeti har-
biyesi yoktur. Ama bizim gibi ülkelerin ne yazık
ki IMF ilişkileri ekonomik gündemin ilk sıraların-
da yer alır.
Dell 905 kişinin
işine son verecek
ABD’libilgisayarşirketi Dell,KuzeyCa-
rolinaeyaletininWinston-Salemböl-
gesindekifabrikasõnõ,ocakayõsonu-
nakadarkapatacağõnõaçõkladõ.Fab-
rikanõnkapanmasõyla 600’ügelecek
ay olmak üzere 905 kişinin işine son
verilecek. Dell, haziran ayõnda Ten-
nessee eyaletinde Lebanon’da bulu-
nan fabrikasõnõ Genco’ya satmõş,
ocak ayõnda da İrlanda’daki imalat
operasyonlarõnõ Polonya’ya taşõya-
cağõnõ açõklamõştõ.
Tatra, 530 çalışanı
işten çıkaracak
TIRvekamyonüretenÇekTatra,krizne-
deniyle satõşlarõnõn ve siparişlerinin
önemliölçüdedüşmesiüzerine530ça-
lõşanõnõiştençõkaracağõnõaçõkladõ.Tat-
ra sadece işten çõkarmalarla kalma-
yacak önümüzdeki aydan itibaren
üretimihaftadadörtgüneindirecek.Bu
yõlsonuitibarõyladaçalõşanõ2200ki-
şiyeçekilecek.Kendiarzularõylaişten
ayrõlmakisteyençalõşanlara5aylõktaz-
minatödenecek.2008’de572milyon
kron(yaklaşõk35milyondolar)zarar
edenTatra’nõn,2009zararõnõnçokda-
ha fazla olacağõ açõklandõ.
ABD’nin bütçe
açığı üçe katlandı
ABD’nin bütçe açõğõ bir önceki yõla gö-
re üçe katlandõ. ABD Kongresi Büt-
çe Ofisi’nin tahminlerine göre bu yõl
bütçeaçõğõnõn1,4trilyonubulmasõön-
görülüyor. Rekor bütçe açõğõna;ver-
gi gelirlerindeki büyük düşüş, Wall
Street’ikurtarmakiçinharcanan245
milyar dolar, mortgage devleri Fan-
nie Mae ve Freddie Mac’in satõn
alõnmasõveABDBaşkanõObama’nõn
200 milyar dolarlõk ekonomiyi teşvik
programõ neden oldu. İşsizliğin art-
masõyla işsizlik maaşõ ödemelerinin
120milyardolaraçõkmasõbekleniyor.
Uluslararasõ
Telekomünikasyon
Birliği’nin
Cenevre’de
düzenlediği ‘ITU
World 2009’a üç
teknoloji şirketi ve
yeni ürünleri ile
katõlan Türk
Telekom, hizmet
ve teknoloji
ürünleri için yeni
pazarlar hedefliyor.
ŞEHRİBAN KIRAÇ
CENEVRE - Türk Telekom Genel
Müdürü Paul Doany, Türk Telekom’un
büyüme stratejisini değiştirdiklerini ve ge-
lecek dönemde teknoloji şirketlerinin
ürünlerini geliştirerek dünyaya ihraç ede-
rek büyümeyi hedeflediklerini açõkladõ.
BM’ye bağlõ çalõşan Uluslararasõ Tele-
komünikasyon Birliği’nin (ITU) Cenev-
re’de düzenlediği “ITU World 2009
Konferansı”nda yeni teknolojilerini ta-
nõtan Türk Telekom Genel Müdürü Doany,
düzenlediği basõn toplantõsõnda, şirketin ge-
lecek hedefleri hakkõnda bilgi verdi. Do-
any, ITU toplantõlarõ çerçevesinde dü-
zenlenen fuara Türk Telekom’un tekno-
loji şirketleri olan Argela, Innova ve Se-
bit ile katõldõklarõnõ, çünkü bu şirketler için
potansiyel müşteriler bulmak ve yeni pa-
zarlar yaratmak istediklerini söyleyerek
şöyle devam etti:
“Burası bunun için uygun bir yer.
Şirketlerimiz burada ürünlerini tanıt-
mak için uygun bir yer buldular. Po-
tansiyel müşteriler için fırsatlar ya-
rattık. Suudi Arabistan, Mısır, Hin-
distan, ABD gibi ülkelerle çalışmaya
başladık. Önümüzdeki dönemde de
Tunus, Fas, Brezilya, Nijerya, Kolom-
biya ve Malezya gibi ülkelerle de ça-
lışmayı planlıyoruz.”
Sebit’in ilköğretim öğrencileri için üret-
tiği “Vitamin” adlõ interaktif eğitim ya-
zõlõmõnõn İngilizce versiyonunun ABD’de
pazarlandõğõnõ, İspanyolca ve Arapça ver-
siyonunun da kõsa bir sürede piyasaya çõ-
kacağõnõ ifade eden Doany, Portekizce ver-
siyonunu da hazõrlayarak Brezilya’ya
açõlmayõ hedeflediklerini dile getirdi. Bu
ürünle dünyada 20 milyon kullanõcõya ulaş-
mayõ amaçladõklarõnõ da anlatan Doany,
özellikle İspanyolca konuşulan pazarlarõ
da tercih ettiklerini kaydetti.
Doany, önümüzdeki hafta Irak İletişim
Bakanõ ile Türkiye’de bir araya gelecek-
lerini de belirterek, “Irak’ta hayat zor,
orada eğitim sürdürmek önemli. Bizim
ürünümüz de oradaki eğitimin geliş-
mesine katkı sağlayacak” dedi.
Malezya pazarõ ile de ilgilendiklerini ifa-
de eden Doany, diğer ürünleri hakkõnda da
bilgi verdi. Doany, bu ürün sayesinde şir-
ketin Hindistan pazarõna açõlma fõrsatõ ya-
kaladõğõnõ ve o ülkede 2 büyük Telekom
operatörüyle anlaşma yaptõklarõnõ ve üçün-
cü firma ile de görüştüklerini açõkladõ.
Sabit seste gelir azalıyor
Dünyadaki Telekom operatörlerinin
geleneksel iş modelleri yaptõğõnõ ve ge-
leneksel metotlar dõşõnda çalõşanlarõn da
teknolojiyle büyüdüğünü anlatan Doany,
“Herkes bilsin ki; dünyada sabit ses ge-
lirleri durağanlaşıyor. Data ve ADSL
gelirleri ise hızla artıyor. Biz Türk Te-
lekom’un büyüme stratejisini de de-
ğiştirdik. Gelecekte teknoloji ürünleri-
ni geliştirerek, dünyaya ihraç ederek bü-
yümeyi hedefliyoruz. Teknoloji şirket-
lerimiz için Türk Telekom bir labora-
tuvar görevi yapıyor” dedi.
Reklam izle, bedava konuşma kazanReklam izle, bedava konuşma kazanReklam izle, bedava konuşma kazanReklam izle, bedava konuşma kazanWirofon’a dış
pazar aranıyor
Doany, Argela’nõn geliştirdi-
ği ve ev telefonu hattõ üzerin-
den cep telefonu ve bilgisayar
ile konuşma imkânõ veren Wi-
rofon ürününün de başarõlõ ol-
duğunu belirterek “Tüm bu
ürünleri Türkiye’den uluslar
arası pazara ihraç etmek için
çok önemli fırsatlar var. Biz
kendimizi elçi olarak görüyo-
ruz. Bu ürünler için bir müş-
teri tabanı yaratmaya çalışı-
yoruz” dedi.
Bu şirketlerin Türk Tele-
kom’a büyük bir değer kattõğõnõ
da anlatan Doany, “Bu ürünler
yüzde 100 Türk mühendisler
tarafından üretiliyor. Tekno-
loji şirketlerimizin bünyesin-
de 600 mühendis çalışıyor”
diye konuştu.
Ekonomi Servisi - TÜBİTAK
Ulusal Elektronik ve Kriptoloji
Araştõrma Enstitüsü (UEKAE) mü-
hendislerinin geliştirdiği dinlemeye
takõlmayan cep telefonu Milcep, ilk
kez CeBIT’te tüketici karşõsõna çõk-
tõ. GSM ağlarõ kullanõlarak yapõlan
görüşmelerin üçüncü şahõs
veya kurumlarca dinlen-
mesinin önüne geçmek
amacõyla geliştirilen mo-
del, ses ve verileri mobil te-
lefon ve baz istasyonu
arasõnda değil, sürecin
en başõnda, yani te-
lefonun kendisinde
şifreleyerek karşõya
gönderiyor. Kriptolu
cep telefonu Milcep,
GSM 900/1800 ve
1900 standartlarõnõ
destekliyor ve NATO
SCP (Secure Communications
Interoperability Protocol) tabanlõ
cihazlarla uyumlu.
Bu yõl iş dünyasõ ve kurumsal çö-
zümlere odaklanan CeBIT Bilişim
Eurasia 2009, notebook’lardan na-
vigasyon cihazlarõna kadar pet çok tü-
ketici elektroniğine odaklõ ürünlerle
öne çõkõyor TÜBİTAK bünyesinde
geliştirilen dinlemeye takõlmayan
cep telefonu Milcep en çok ilgi çeken
ürünler arasõnda yer alõyor.
Toshiba, LED TV’den yüksek performanslõ netbook’lara, harici
disklerden dijital çerçeveye kadar 19 yeni ürünü CeBIT’te tanõtõyor.
Toshiba’nõn Türkiye Distribütörlüğü’nü yapan TNB AŞ, ayrõca
dünyada tüketicinin karşõsõna henüz “cismen” çõkarõlmamõş
JournE Touch multimedya paneli ile StorE TV
modellerini CeBIT Eurasia’daki standõnda sergiliyor. En
güçlü taşõnabilir bilgisayar olma iddiasõndaki Qosmio
X500, 18.4 inç HD ekran, 1 TB sabit disk, 4GB bellek ve Core i7
işlemcisiyle öne çõkarken, dünyanõn en hafif (sadece 779 gr) notebook’u
unvanõna sahip Portege R600 oldukça dikkat çekmekte.
Bimeks’ten
fuara özel kampanya
Fuar süresince LCD TV’den harici belleğe
kadar pek çok üründe yüzde 30’lara varan
çok özel indirimler uygulayan Bimeks’in
alanõnda oyun severler için ayrõca iki oyun
istasyonu da kurulu.
Doany, araştõrma ve geliştirmeye verdikleri öneme de dikkati çekerek, “Ar-Ge
bizim için ticari faaliyet değil ve bütçesinde de kısıtlamaya gitmiyoruz. Yıllık Ar-
Ge bütçemiz de 10-15 milyon TL. Ama iyi fırsatlar varsa bu bütçe her zaman art-
tırılabilir. Sadece IP TV için 7 milyon dolarlık Ar-Ge harcaması yaptık.
Ar-Ge alanında pek çok uluslararası projede de aktif yer
alıyoruz” diye konuştu.
Bu telefon
dinlemeye takılmıyor
Türk Telekom Genel Müdürü Doany, yurtdõşõ büyüme stratejilerini teknoloji ihracatõ üzerine kurdu
TT teknolojiye odaklandõ
CeBIT Bilişim Eurasia 2009’da, notebook’lardan
navigasyon cihazlarõna kadar pek çok tüketici
elektroniğine odaklõ ürünlerle öne çõkõyor
KRİZ TEKSTİL KENTİ DENİZLİ’NİN CİĞERİNİ DELDİ
SEDAT KURT
DENİZLİ - Denizli, Funika Hol-
ding Yönetim Kurulu Başkanõ Os-
man Nuri Sözkesen’in intihar şo-
kunu yaşõyor. Kentte, etkileri de-
rinleşerek süren krizin tek kurba-
nõ renkli kişiliğiyle tanõnan işada-
mõ Sözkesen değil. 10’a yakan
firmanõn kapandõğõ kentte, 15 binin
üzerinde tekstil çalõşanõ işsiz kal-
dõ. Son olarak kent sanayisinin
duayeni gösterilen Esat Sivri’nin
DEBA’sõ da üretimi durdurmuştu.
Gipsan, Dempa, Denteks, Atak,
Atakan gibi birçok tanõnmõş firma
kapõsõna kilit vurdu. 15 binin üze-
rinde tekstil çalõşanõ işsiz kaldõ.
Üretimi durduran DEBA Hol-
ding’in sahibi Esat Sivri, bugün-
lerde 37 yõllõk bu dev tesisin ka-
panmasõnõn acõsõnõ yaşõyor. Yaşa-
nan zor süreç nedeniyle Bypass ge-
çiren Sivri hala hergün sabah sa-
atlerinde gelip, geç saatlere kadar
çalõşma odasõnda duruyor. DE-
BA’nõn 2007 ihracatõ 57 milyon do-
lardõ.
TOBB Konfeksiyon ve Hazõr Gi-
yim Meclis Başkanõ Umut Oran da
“Fabrikalar, birer birer kapanı-
yor. Hükümetin acil olarak, re-
kabet şartlarını, yatırım ortamını
güncel gelişen şartlara göre yeni-
den dikkate alması ve önlem plan-
laması gerekmektedir” dedi.
GÜNÜN İÇİNDEN
Reklam izle, bedava konuşma kazan
Bu arada, fuara Argela, Innova ve Sebit fir-
malarõyla ilk kez katõlan Türk Telekom, yeni
ürünlerini de tanõttõ. Bu ürünler arasõnda yer
alan “Multimedya ankesörlü telefon”, so-
kaktaki kullanõcõsõna görüntülü konuşma, in-
ternete bağlanma, e-postalarõnõ kontrol ede-
bilme, fotoğraf çekme, SMS gönderme, trafik
bilgisi alma, USB girişi sayesinde internetten
bilgi indirmeyi de sağlõyor. Türk mühendisle-
rinin geliştirdiği ve İstanbul’da pilot olarak
uygulamaya geçen cihazlar Türkiye’nin bin
noktasõnda sokağa kuralacak. Cihazlarõn do-
nanõm maliyeti ise 4-5 bin Avro.
Görücüye çõkarõlan bir başka ürün olan
“Tuitalk” da abonelerine reklam izleme kar-
şõlõğõ günlük 6-9 dakika konuşma imkânõ ve-
riyor. Türkiye’den uygulanmayan hizmetle,
yurtdõşõndan Türkiye’ye bağlanõlabiliyor.
“Vitamin”in de tanõtõmõ yapõlõrken, ilköğ-
retim 4-8. sõnõf öğrencilerine yönelik olan
eğitim paketinin ortaöğretim versiyonu da bu
ay piyasaya çõkacak. Paketin içinde İngilizce
ve ÖSS’ye hazõrlõk programõ da yer alõyor.
15 milyon dolarlõk Ar-Ge
Esat Sivri, şirketi
DEBA’nın krize
yenilmesi nede-
niyle zor günler
yaşıyor.