Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CMYB
C M Y B
26 AĞUSTOS 2008 SALI CUMHURİYET SAYFA
İNCELEME 9
MELTEM YILMAZ
T
ürkiye’deki en çok kullanõlan uyuş-
turucu/uyarõcõ madde yüzde 79’luk
oranla esrar, uyuşturucu bağõmlõlarõ-
nõn yaş sõralamasõnda yüzde 23’lük
oranla 25-29 yaş grubu içinde birinci sõrayõ
alõyor. Madde bağõmlõlõğõ tedavisi için mer-
kezlere başvuran hasta sayõsõ 2004’te 1427
kişiyken 2008’de bu sayõ 3 bini aştõ. Yatarak
tedavi olan hasta sayõsõnda 2008’de 2005’e
oranla yüzde 37 artõş olduğu belirlendi. Mad-
de bağlantõlõ ölümlerin yaş gruplarõna göre
dağõlõmõ incelendiğinde, en fazla ölüm vaka-
sõnõn 30-34 yaş grubunda olduğu ortaya çõktõ.
İstanbul Ticaret Üniversitesi Psikiyatri Bi-
lim Dalõ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özcan
Köknel, uyuşturucu bağõmlõlõğõnõn genellikle
ergenlik döneminde geliştiğini belirterek, bu
dönemde ailesi tarafõndan anlaşõlmadõğõnõ dü-
şünen ergenin, madde kullanõmõna daha yat-
kõn hale geldiğini söyledi. Prof. Köknel, aile-
lerin özellikle 15-19 yaşlarõndaki çocuklarõnõ
dikkatle takip etmeleri gerektiğinin altõnõ çize-
rek, bu dönemde olağan dõşõ davranõşlar gös-
termeye başlayan çocukla önce iletişimin artõ-
rõlmasõ, şüpheli bir durumun ortaya çõkmasõ
durumunda ise onu bir merkeze gitmeye
sevk etmesi gerektiğini dile getirdi.
TEDAVİ EDİLMEZSE
ÖLÜMLE SONUÇLANIYOR
Uyuşturucu ya da uyarõcõ mad-
de, kullanan kişide tedavi edilmedi-
ği takdirde ölümle sonuçlanan ba-
ğõmlõlõk halini beraberinde getiriyor. Ki-
şinin kullandõğõ madde üstünde kontrolünü
kaybetmesi, onsuz bir yaşam sürememeye
başlamasõ anlamõna gelen bağõmlõlõk hali,
kullanõlan madde miktarõnõn giderek artmasõ,
madde miktarõ azaltõlõnca ya da kesilince hu-
zursuzluk, uykusuzluk, titreme gibi yoksun-
luk belirtilerinin ortaya çõkmasõ, ruhsal, sos-
yal, adli ya da bedensel bir sorun oluşturmasõ-
na karşõn madde kullanmaya devam etmesi,
kişinin madde üstünde kontrolü kaybetmesi
ile tasarladõğõndan fazla madde kullan-
masõ, zamanõnõn büyük çoğunluğunu
madde ile geçirmesi, maddenin kişisel
toplumsal sorumluluklarõnõ yerine ge-
tirmesini engellemesi (iş, okul, aile gi-
bi) gibi sonuçlarla ortaya çõkõyor.
TÜRKİYE TRANSİT
BÖLGE
Gerek Avrupa ülkeleri gerek
doğu toplumlarõnda uyuşturucu uyarõcõ mad-
de türleri haşhaş, morfin, kodein, metadon,
eroin, esrar, amfetamin, kokain, kafein, ecs-
tacy, captagon, LSD olarak sõralanõyor. Tür-
kiye, coğrafi konumu itibariyle afyon türevi
bağõmlõlõk yapõcõ maddelerin üretim bölgeleri
olan Afganistan ve Bulgaristan, tüketim böl-
gesi olan Avrupa ülkelerine yasadõşõ sevkõ-
yatta transit ülke olarak, bu transit geçişle
bağlõ olarak ortaya çõkan etkileşim nedeniyle
de kullanõm boyutunda etkileniyor.
Bunun tersi bir trafik, Avrupa ülkelerinden
Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden Arap Yarõ-
madasõ’ndaki bazõ ülkelere doğru görülüyor.
Avrupa ülkelerinde üretilen sentetik uyarõcõ-
lardan ecstacy ülkemizde kullanõcõ bulurken,
captagon logosuyla bulunan amfetamin tab-
letler, Türkiye üzerinden Arap Yarõmada-
sõ’ndaki ülkelere kaçak olarak gönderiliyor.
Uzmanlar, yüksek boyutlardaki uyuşturucu
kullanõmõ büyük oranda şiddet ve suç, HIV
enfeksiyonuna yakalanma oranõnõn yüksekli-
ği, sosyal yapõda çökme gibi sorunlarõ de be-
raberinde getirdiğinin altõnõ çiziyor. İstatis-
tikler toplumun bazõ kesimlerinin daha fazla
uyuşturucu kullandõğõnõ ortaya koymasõna
karşõn uyuşturucu bağõmlõlarõ toplumun her
kesiminden gelebiliyor.
K
açakçõlõk ve Organize Suçlarla Mücadele
(KOM) Daire Başkanlõğõ’na bağlõ Türki-
ye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağõmlõlõ-
ğõ İzleme Merkezi (TUBİM) verileri ile polis
tarafõndan haklarõnda adli işlem yapõlan ve
uyuşturucu kullanõcõsõ olduğunu beyan eden
kişilerden gönüllülük esasõna göre doldurulan
Madde Kullanõmõ Risk Analizi Anketi (U For-
mu) sonuçlarõna göre, Türkiye’deki en çok
kullanõlan uyuşturucu/ uyarõcõ maddeler yüzde
79’luk oranla esrar, yüzde 24 ecstasy, yüzde
14’le eroin, yüzde 14 kokain, yüzde 2 LSD,
yüzde 1 captagon, yüzde 3 uçucular.
Başlama sõrasõna göre kullanõlan maddeler,
yüzde 87 sigara, yüzde 7 esrar, yüzde 4 alkol,
yüzde 1 eroin, yüzde 1 ecstasy, yüzde 1 uçu-
cular. Bu maddelerin kullanõm şekli sõrasõyla
enjeksiyon, sindirim sistemi ile solunum siste-
mi olarak gösteriliyor. Türkiye’deki uyuşturu-
cu bağõmlõlarõnõn yaş sõralamasõnda ise yüzde
23’lük oranla 25- 29 yaş birinci sõrayõ alõrken
yüzde 21’lik oranla 20- 24 yaş, yüzde 17’lik
oranla 30- 34 yaş, yüzde 11 ile 35- 39 yaş,
yüzde 8’lik oran 15- 19 yaş diliminde yer alõ-
yor. Başka bir değişle 15- 29 yaş arasõ genç
nüfus, uyuşturucu madde kullanõmõnõn yüzde
52’sini oluşturuyor.
3BİN BAĞIMLI TEDAVİ OLDU
Türkiye’de uyuşturucu kullanõmõnõn yüzde
95’ini erkek, yüzde 5’ini kadõnlar oluşturuyor.
Tedavi olan bağõmlõ sayõsõ 2004’te 1427 ki-
şiyken 2008’de bu sayõ 3 bini aştõ. Tedavi
için başvuran hastalar arasõnda eroin kullanõ-
cõlarõnõn, diğer bağõmlõlar arasõnda yüzde
39’luk oranla daha yüksek olduğu görülüyor.
Eroin kullandõğõ için tedavi gören hastalar yo-
ğun olarak da 25-29 yaşlarõnda. Tedavi olan-
larõn ilk kullanõm yaşõ yüzde 52’lik oranla 15-
24. Tedavi gören hastalarõn yüzde 63’ü ilk-
okul mezunu. Eroin bağõmlõlarõ arasõnda her
üç hastadan ikisinin bir önceki tedavilerinden
sonra tekrar eroin kullanmaya başladõklarõ bil-
dirildi. Türkiye İstatistik Kurumu tarafõndan
60 ildeki 261 okulda öğrenim gören ilk ve or-
taöğretim düzeyinde 26 bin öğrenci üzerinde
yapõlan araştõrmaya göre, bu öğrenciler ara-
sõnda sigara kullanmaya devam edenlerin yüz-
de 15.6, son bir ayda haftada en az bir kez al-
kol kullananlarõn yüzde 16.5, son üç ay içeri-
sinde uyuşturucu/ uyarõcõ madde kullananlarõn
oranõnõn ise yüzde 2.9 olduğu tespit edildi.
GENÇ YAŞTA ÖLÜYORLAR
Madde bağlantõlõ ölümlerin yaş gruplarõna
göre dağõlõmõ incelendiğinde, en fazla ölümün
30- 34 yaş grubunda yüzde 15 oranõnda oldu-
ğu görülüyor. Bu ölümlerin yüzde 88’ini er-
kekler oluştururken, yüzde 86’sõnõn afyon ve
türevleri, yüzde 10’unun amfetamin, yüzde
4’ünün ecstasy kaynaklõ olduğu saptandõ.
Ölümlerin yaş ortalamasõna bakõlõrsa genel or-
talama 34 yaşõ gösteriyor. Ölüm olaylarõnda
en küçük yaşõn 16, en yüksek yaşõn 51 olduğu
tespit edildi.
Türkiye’deki uyuşturucu bağımlılarının yaş sıralamasında yüzde 23’lük
oranla 25-29 yaş birinci sırayı alırken yüzde 21’lik oranla 20-24 yaş,
yüzde 17’lik oranla 30-34 yaş, yüzde 11 ile 35- 39 yaş, yüzde 8’lik oran
15- 19 yaş diliminde yer alıyor. Madde bağlantılı ölümlerin yaş gruplarına göre
dağılımında en fazla ölüm vakasının 30-34 yaş grubunda olduğu ortaya çıktı.
İstanbul Ticaret Üniversitesi Psikiyatri Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr.
Özcan Köknel, uyuşturucu bağımlılığının genellikle ergenlik döneminde
geliştiğini belirterek, bu dönemde ailesi tarafından anlaşılmadığını düşünen
ergenin, madde kullanımına daha yatkın hale geldiğini söyledi. Prof. Köknel,
ailelerin özellikle 15-19 yaşlarındaki çocuklarını dikkatle takip etmelerini önerdi.
U
zmanlar, aileleri çocuklarõnõn
uyuşturucuya dikkatli olmalarõ
konusunda uyararak bu konu-
daki önerilerini özetle şöyle
sõraladõlar:
? Aileler, çocuklarõnõ dikkatle izlemeli,
normal olmayan davranõşlarõnõ sorgu-
lamalõ. Çocuğundan şüphelenen veli,
çocuğunu önce güzellikle bir merkeze
gitmeye ikna etmeli.
? Aileler, çocuklarõnõ ve çevresini iyi
tanõmalõ, kiminle arkadaşlõk ettiğinden
ve harcamalarõndan haberdar olmalõ.
? Aile çocuklarõna yeterli ilgi ve sevgi
gösterilmeli.
? Kötü arkadaş gruplarõndan uzak tutul-
malõ. Böyle kişiler davranõşlarõndan,
hareket ve sözlerinden anlaşõlõr.
? Zamanõ nasõl değerlendirdiği, neyle
ilgilendiği gözlenmeli.
?Çocuklar, uyuşturucu kültürünün filiz-
lendiği birahane, pub, diskotek,
kahvehane, kumarhane, meyhane ve
benzeri yerlerden uzak durmalõdõr.
? Bira ve “alkolsüz” denilen bira, alko-
lizm ve uyuşturucu batağõnõn
başlangõç basamağõdõr.
? Çocuklar, anne babanõn maddeler
konusundaki tutum ve davranõşlarõnõ
gözlemlemekte ve benzer şeyleri
uygulamaktadõr. Bu durum göz
önünde tutulmalõdõr.
Ç O C U K L A R
D İ K K A T L E
İ Z L E N M E L İ
MÜCADELEDE
ULUSAL İŞBİRLİĞİ
GENİŞ TEDAVİ
OLANAĞI
T
ürkiye, uyuşturucu madde kaçakçõ-
lõğõ ile mücadelede uluslararasõ
işbirliği faaliyetlerini, uluslararasõ
organizasyonlar, irtibat görevlileri ve
güvenlik işbirliği anlaşmalarõ imzala-
dõğõ ülkeler başta olmak üzere birçok
ülke ile sürdürüyor. Türkiye’de görev
yapan yabancõ irtibat görevlileri ara-
sõnda ABD, Almanya, Arnavutluk,
Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çin,
Danimarka, Fransa, Hollanda, İngiltere,
İran, İspanya, İsveç, İtalya, İsrail,
Japonya, Macaristan, Norveç, Pakistan,
Romanya, Rusya, Ukrayna, Suudi Ara-
bistan ve Yunanistan’dan olmak üzere,
toplam 25 ülkeden; 59 irtibat görevlisi
bulunuyor. Uzmanlar, madde bağõmlõlõ-
ğõnda diğer ülkelerle ortaklaşa
gerçekleştirilen evrensel işbirliğinin
yanõnda okul, aile ve toplum odaklõ
önleme modelleri üzerinde durmak
gerektiğinin altõnõ çiziyor.
UYUŞTURUCU TRAFİĞİNİ
TÜRK MAFYASI YÖNETİYOR
EN ÇOK ESRAR KULLANILIYOR
Gençler
zehir
batağõnda
A
dının yazılmasını isteme-
yen bir üst düzey emni-
yet yetkilisine göre, Türk
mafyası Avrupa ile Ameri-
ka’da 100 milyar dolarlık
uyuşturucu trafiğini kontrol
ediyor. Türk mafyası İngilte-
re’nin eroin sevkıyatının yüzde
90’ını, Amsterdam ve Mosko-
va’daki uyuşturucu pazarının
ise yüzde 50’sini kontrol edi-
yor. Türk mafyası, Londra
uyuşturucu pazarının yüzde
90’ını elinde tutarken bu oran
Bulgaristan’da yine yüzde 90,
Berlin’de yüzde 80, İtalya’da
yüzde 80, Atina’da yüzde 70,
Amsterdam’da yüzde 50,
Prag’da yüzde 50, Budapeş-
te’de yüzde 50, Rusya’da yüz-
de 40, Fransa’da yüzde 30,
New York’ta ise yüzde 90 ola-
rak gösteriliyor. Avrupa Birli-
ği’nin (AB) 2006’da yayımla-
dığı “Organize Suç Tehdit De-
ğerlendirme Raporu”na göre
Türk mafyası, Avrupa’da eroi-
nin dağıtımı ile ithalinden so-
rumlu. Raporda, Türk mafyası
için “Balkan bölgesinden ge-
len organize suç grupları, AB
üyesi ülkelerin büyük bölü-
münde doğrudan ya da dolaylı
etkiye sahip. Geleneksel olarak
Türk organize suç grupları,
Balkan rotasındaki suçlularla
işbirliği içinde, AB’de eroinin
dağıtımı ile ithalinden sorum-
lu” deniliyor.
Dünya genelinde en yaygın
madde kullanımının ABD’de
olduğu görülüyor. ABD’de ya-
pılan çalışmalarda yaşam bo-
yu en az bir kez madde kulla-
nanların oranı yüzde 37. Bu
ülkede kokain kullanımı yüzde
11. 5 iken, eroin yüzde 9. Bazı
Avrupa ülkelerinden Hollan-
da’da esrar kullanımı yüzde
40, kokain ise yüzde 2.5. Nor-
veç’te esrar kullanım oranı ise
yüzde 20.4 olarak görülüyor.
T
ürkiye’de madde bağõmlõlõğõ teda-
visi Sağlõk Bakanlõğõ’na bağlõ 10
ayrõ madde bağõmlõlõğõ tedavi mer-
kezinin yanõnda, Ankara, Gazi, İstanbul,
Ege ile Dokuz Eylül Üniversiteleri Tõp
Fakülteleri, Elazõğ, Samsun, Manisa,
Adana Ruh Sağlõğõ ve Hastalõklarõ Has-
tanesi, Denizli Devlet Hastanesi, İzmir
Atatürk Eğitim ve Araştõrma Hastanesi,
Akdeniz BAM ile
İstanbul’daki çeşitli
özel hastaneler bün-
yesinde yapõlõyor.
Tedavinin usul ve esas-
larõna ilişkin “Madde
Bağımlıları Tedavi
Merkezleri Yönetmeliği”
2004’te Sağlõk Bakanlõğõ
tarafõndan hazõrlanarak
yürürlüğe girmişti.
Alkol ve Madde Bağõmlõlõğõ Araştõrma
ve Tedavi Merkezi (AMATEM) ile
Uçucu Madde Araştõrma ve Tedavi
Merkezi (UMATEM) gibi tedavi son-
rasõ rehabilitasyon birimleri ise,
bağõmlõlõk yapan maddeler konusunda
bireyin bilinçlendirilmesi ile eğitilmesi
konusuna odaklanõyor.
Tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlanan uyarõcõ madde kullananlarõn yüzde 52’sini 15-29 yaş arasõ genç nüfus oluşturuyor
Türkiye’ninuyuşturucugerçeği
0
200
400
600
800
1000
1200