Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 26 AĞUSTOS 2008 SALI
10 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr
CMYB
C M Y B
KAVŞAK
ÖZGEN ACAR
‘Po Pooo Popolin Popolin Popoya!’
Nereden nereye? 16 Haziran’da
Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı Or-
amiral Metin Araç Rusya Fede-
rasyonu Deniz Kuvvetleri Komu-
tanlığı’na bir yıl önce atanan Oramiral
Vladimir Visoçki’yi Ankara’da “po
pooo popolin popolin popolin po-
poya” diye başlayan ünlü Rus şar-
kısı “Kalinkaya” ile karşıladı. Rus ami-
ral, NATO üyesi Türkiye’nin Göl-
cük’teki deniz üssünde inceleme-
lerde de bulundu.
Rus Donanma Sözcüsü İgor Di-
galo, “Ziyaretin hedefinde, Karade-
niz’de Rus ve Türk deniz kuvvetleri-
nin daha etkin işbirliği içinde olma-
ları için yapılması gerekenlerin yat-
tığını” açıkladı!
Nereden nereye? Amerikan 6. Fi-
losu Akdeniz’i
mesken tutunca
SSCB de 60’ların
başında önce iki
savaş gemisini
Boğazlardan ge-
çirip sıcak Akde-
niz sularına gön-
derdi. 60’lı yılları
70’li yıllar izledi.
Neredeyse güna-
şırı Sovyet gemi-
leri Boğazlardan
bir aşağı bir yu-
karı geçer oldular.
Trafik yoğunlaşınca, İstanbul Bo-
ğazı’nda “şafak röntgencilerinin” ya
da “şafak casuslarının” sayıları da art-
tıkça arttı. Yabancı konsoloslukların,
yabancı haber ajanslarının görevli-
leri de gün ağarmadan kalkıp sa-
bahın köründe Boğaz’dan geçe-
cek Sovyet savaş gemilerinin ikili üç-
lü resmigeçitlerini, teleskopik dür-
bünleri ile, kameraları ile saptar ol-
muşlardı.
Montrö Sözleşmesi’ne göre savaş
gemileri Boğazlardan gün ağardık-
tan sonra ve denizaltıları da su üs-
tünden geçmek zorundalar. Rönt-
genciler, bu gemilerin dolu mu, boş
mu olduklarını su batmanlarına gö-
re ya da gidişle dönüşleri arasında-
ki farkları da saptamak
durumundaydılar. Dış-
işleri Bakanlığı, Montrö
Sözleşmesi’ne göre, bu
geçişleri sözleşmeye ta-
raf ülkelere önceden bil-
diriyordu. Ama Mon-
trö’ye taraf olmayan
ABD’nin İstanbul’daki
konsolosluğun istihba-
ratçıları şafak röntgen-
ciliği görevini de yük-
lenmek zorunda kalmış-
lardı. Sözleşmeye taraf
olanlar da Sovyet gemi-
lerinin yükü ve silah do-
nanımlarına ilgi duyduk-
ları için röntgencilik yap-
mak zorundaydılar.
Moskova, Akdeniz’deki donan-
masına bir üs ve bir de demirleme
yeri bulmuştu. Üs Suriye, demirle-
me yeri ise NATO üyesi Yunanis-
tan’ın Girit Adası yakınındaki Anti-
kitira Adası’nın karasuları dışında ka-
lan yüksek kayalıklar idi.
Nereden nereye? SSCB dağılınca
Sovyet savaş gemileri yine Karade-
niz’den gelip Boğazlardan geçerek
Ege’ye indiler. Bu kez, ortalığı titre-
ten bu savaş
gemileri silahla-
rı sökülmüş ola-
rak ve römork-
larla çekilerek
Aliağa’ya gemi
söküm tersane-
lerine getirilerek
hurda demir ve
jilet oldular. Alia-
ğa, Karadeniz’in ve Akdeniz’in en
önemli gemi söküm üssü oldu.
Nereden nereye? O tarihlerde
Karadeniz’de kıyısı olan tek NATO
ülkesi Türkiye idi. Geri kalan kıyılar
Varşova Paktı üyesiydiler.
Bugün Karadeniz’e kıyısı olan
NATO ülkeleri Türkiye; Bulgaristan
ve Romanya… Ukrayna ve Gürcis-
tan da NATO üyeliğine aday… Ge-
riye Kırım, Abhazya, Acaristan özerk
bölgeleri ve bir de Rusya Federas-
yonu kalıyor. Ukrayna ve Gürcistan
da NATO’ya üye olunca, doğru dü-
rüst deniz üssü bulunmayan Rus-
ya’yı saymazsak Karadeniz bir NA-
TO gölüne dönüşecek demektir.
Son günlerde trafik Karadeniz’den
Akdeniz’e değil, ters yönden Kara-
deniz’e doğru başladı. Geçen son-
baharda NA-
TO’da imzala-
nan bir anlaşma
ile üye ülkelerin
savaş gemileri
Bulgaristan ve
Romanya’ya “li-
man ziyaretleri”
yapıp gövde
gösterisinde bu-
lunabileceklerdi.
Bu bağlamda geçen hafta Polonya,
İspanya ve Almanya savaş gemile-
ri Karadeniz’de NATO bayrağı gös-
terdiler.
Yakın gelecekte aralarında ABD
donanmasından bazı gemilerin de
Ukrayna limanlarını ziyaretleri gün-
deme gelebilecek. İşin ilginç yanı,
Rusya’nın Karadeniz donanmasının
önemli bölümü, bu iki komşu ara-
sında 1997’de imzalanan anlaşma
gereği Ukrayna’daki üste demirli.
ABD bayraklı savaş gemilerinin Uk-
rayna limanlarında Rus gemileri ile
karşılaşmasında kim bilir nasıl bir
duygu, bir olay yaşanacak?
Her şeyden önce Ukrayna’nın
üye olabilmesi için, NATO’nun “top-
raklarında yabancı askeri üs bulun-
durmaması” önkoşulunu yerine ge-
tirmesi gerekiyor. Kiev-Moskova üs
anlaşması ise 2017’de sona erecek!
Ukrayna’nın, Rusya’dan Kırım
özerk bölgesinde bulunan Karade-
niz filosunu taşımasını, anlaşmanın
gözden geçirilmesini istemeye baş-
ladığı biliniyor. Ukrayna Dışişleri
Bakanı Volodymyr Ohryzko, İz-
vestia gazete-
sine hafta so-
nunda verdiği
demeçte, Mos-
kova’ya “çekil-
me takviminin
önerildiğini, an-
cak henüz yanıt
alınmadığını”
açıkladı. Siva-
stopol’un ken-
dilerine ait ol-
duğunu savla-
yan Rusya’dan,
Devlet Başkanı Dimitri Medve-
dev’den bu açıklamaya tepki “üs ko-
nusunu görüşmeye hazırız, ancak
Ukrayna’nın diktesini kabul edeme-
yiz” sözleri ile geldi.
Ankara’da “Kalinka” şarkısı ile
karşılanan Oramiral Visoçki’nin şu
sözleri dikkati çekti: “Üssümüzde bu-
lunan savaş gemisi sayımızı 35’ten
100’e çıkaracağız. Orada daha faz-
la gemi bulundurmamız engellene-
mez. Buradan öteki bölgelere de mü-
dahale olanağı var.”
Visoçki dediğini yaptı; Ukrayna’dan
gönderdiği gemileriyle Gürcistan’ın
Poti Limanı’nı denizden ablukaya
aldı. ABD’nin Gürcistan’a “insani
yardımı” her nedense “savaş gemi-
leri” ile Polonya, İspanya ve Alman-
ya savaş gemilerinin Ka-
radeniz ziyaretleri ile eş-
zamanlı yapması Montrö
Sözleşmesi’ni de gün-
deme taşıdı.
Önce, her türlü radar
donanımına sahip, ayrıca
denizden karaya atılan
“Tomahawk” füzeleri yük-
lü MC Faul – 74, Dallas,
USS Taylor ve ardından
Mount Whitney adlı sa-
vaş gemileri Boğaz’dan
geçerken yeni şafak rönt-
gencilerine pas atıp Gür-
cistan’a yöneldiler. An-
cak, Rus donanmasının
ablukasındaki Poti Lima-
nı’na giremeyip yüklerini Acaristan’ın
Batum limanına boşalttılar.
Nereden nereye? Bir zamanlar
Suriye’deki üslerinde demirleyen
Rus savaş gemileri Aliağa’da jilet
olunca Moskova’nın Akdeniz’deki
deniz gücü de sıfırlanmıştı. Şimdi
Moskova ve Şam’dan gelen ha-
berler Rusların Suriye’de Tartus Li-
manı’ndaki eski üssün peşinde ol-
duğunu gösteriyor.
Geçen hafta Medvedev, Gürcis-
tan’da Rus-
ya’yı destek-
leyen Suriye
Devlet Baş-
kanı Beşar
Esad’ı Kara-
deniz’de ünlü
tatil kenti So-
çi’de ağırladı.
Görüşmeden
sızan haberlere göre İstanbul’da
“şafak casuslarına” iş düşecek. Rus
uçak gemisi Amiral Kuznetsov, 50
uçak, helikopter ve uçaksavarla Mur-
mansk Limanı’ndan Tartus Üssü’nde
bayrak göstermeye gidecekmiş. Ba-
kalım Rus uçak gemisi, Montrö Söz-
leşmesi’ne ne ölçüde takılacak? Su-
riye’nin ayrıca çeşitli Rus silahlarının
yanı sıra S-300 füzelerini alması İs-
rail’i kaygılandırmışa benziyor. İsra-
il Başbakanı Ehud Olmert’in de
Moskova’ya gitmesi beklenirken Tür-
kiye’nin kolaylaştırıcı girişimindeki
Suriye-İsrail görüşmelerine de gölge
düşeceği anlaşılıyor.
Oramiral Visoçki’nin sözünü ettiği
100 geminin yapımının gerçekleşmesi
kısa sürede olanaksız olduğu için Bal-
tık donanmasından takviye ile hedefin
gerçekleşeceği düşünülebilir. Tabii
Rusların Girit’in
güneyindeki
Antikitira’ya kı-
sa sürede dön-
meleri ufukta
görünmüyor.
Hele Karade-
niz’in NATO
gölü olmasın-
dan sonra!
Önümüzde-
ki günlerde Montrö Sözleşmesi’nin
ışığı altında Türkiye’de Rus “po po-
oo popolin popolin popolin popoya”
mı yoksa Dallas gemisinin geçişin-
de olduğu gibi “Yellow Roses of Tek-
sas (Teksas’ın Sarı Gülleri)” şarkısı
mı daha çok söylenecek, bekleyip
göreceğiz.
Elmek: oacar@superonline.com Faks: 0312. 442 79 90
Rice’õn dün başlayan İsrail ziyaretiyle aynõ gün 200 Filistinli tutuklu serbest bõrakõldõ
İsrail Abbas’a jest yaptõ
Dış Haberler Servisi - İsrail, Fi-
listin Yönetimi Devlet Başkanõ Mah-
mud Abbas’a yönelik desteğini gös-
termek amacõyla yaklaşõk 200 Filis-
tinli tutukluyu serbest bõraktõ. Ofer Ce-
zaevi’nden otobüslerle alõnan ve Ra-
mallah yakõnlarõndaki Beytuniya
kontrol noktasõnda bõrakõlan Filistin-
li tutuklular, yeri öptüler. Filistinliler,
daha sonra Filistin bayraklarõyla do-
nanmõş araçlarla gittikleri Ramal-
lah’taki Mukata karargâhõ önünde
Mahmud Abbas, hükümet yetkilile-
ri ve binlerce Filistinli tarafõndan
coşkuyla karşõlandõ. Yakõnlarõna göz-
yaşlarõ içinde sarõlan Filistinliler,
Mukata’nõn bahçesinde Filistinlilerin
efsanevi lideri Yaser Arafat’õn me-
zarõnda saygõ duruşunda bulundu ve
dualar okudu.
Abbas, güvercinlerin salõverildiği tö-
rende yaptõğõ konuşmada İsrail ceza-
evlerinde bulunan yaklaşõk 11 bin Fi-
listinli tutuklu serbest bõrakõlmadan ba-
rõş olmayacağõnõ söyledi. Abbas, İsrail
Başbakanõ Ehud Olmert ile son bu-
luşmasõnda serbest bõrakõlmasõnõ talep
ettiği El Fetih liderlerinden Mervan
Barguti’yi de yakõnda göreceklerini
umduğunu belirtti.
İsrail’in bu kararõnõn İsrail ile Filis-
tin arasõnda bu yõl sonuna kadar barõş
anlaşmasõ yapõlmasõnõ isteyen ABD
Dõşişleri Bakanõ Condoleezza Ri-
ce’õn dün başlayan İsrail ziyaretiyle ay-
nõ güne denk gelmesi dikkat çekti.
İsrail’de tepki
Serbest bõrakõlan tümü El Fetih
üyesi Filistinlilerden 26’sõ, cinayete te-
şebbüsün yanõ sõra “teröristlere yar-
dım”, “silah bulundurma” ve “terör
örgütü üyesi olma” suçlarõyla tu-
tuklanmõşlardõ. Tutuklular arasõnda
bulunan iki kişinin salõverilmesi İsra-
il’de tepki yarattõ. İsrailli bir kadõnõ öl-
dürdüğü suçlamasõyla 31 yõldõr İsra-
il’de cezaevinde tutulan Said el At-
taba ve 1979’da bir İsrailli öğrenciyi
öldürmekten mahkûm edilen Mu-
hammed İbrahim Ebu Ali’nin
bõrakõlmasõ, İsrail’in “vatandaş-
larını öldürenlerin serbest bı-
rakılmaması” politikasõna aykõ-
rõ bir karar olarak nitelendirildi.
İsrail İç Güvenlik Bakanõ Avi
Dichter ve Ulaştõrma Bakanõ Şa-
ul Mofaz, geçen hafta yapõlan
kabine toplantõsõnda iki Filistinli-
nin serbest bõrakõlmasõna karşõ oy
kullanmõştõ. Dichter’in Hamas ta-
rafõndan 2006’da kaçõrõlan İsrail
askeri Gilad Şalit serbest bõrakõ-
lõncaya kadar hiçbir Gazzelinin
serbest bõrakõlmamasõ yolundaki
talebinin kabul edilmesi üzerine,
bu iki kişi listeden çõkarõlmõştõ. An-
cak İsrail Başbakanõ Olmert ve
Mahmud Abbas arasõnda yapõlan
görüşmelerin ardõndan bu iki tu-
tuklu da listede yer aldõ.
İsrail hükümeti ise yaptõğõ açõk-
lamada, “Filistinliler için yaşam-
sal önemde olan bir soruna çözüm
için güven arttırıcı önlemler alan
İsrail’in, barış görüşmelerinin
ilerlemesi uğruna acı verici ta-
vizlere hazır olduğu” ifade edildi.
İsrail, geçen aralõkta da yine Ab-
bas’a “iyi niyet jesti” olarak 429 tu-
tukluyu serbest bõrakmõştõ.
15 yaşõnda intihar bombacõsõ Askerler kampõ kana buladõ
Dış Haberler Servisi - Sudan
askerlerinin Darfur’dan kaçan
mültecilerin sõğõndõğõ kampa dün
düzenlediği baskõnda 27 kişinin
öldüğü, onlarca kişinin de
yaralandõğõ bildirildi.
Mülteciler, Darfur’un en büyük
kenti Nyala’nõn yakõnlarõndaki
Kalma kampõna hükümet destekli
milislerin sõk sõk baskõn
düzenlediğini belirtiyor.
Kalma’da Darfur’daki 5 yõllõk
savaş sonunda evsiz kalan
yaklaşõk 100 bin kişi barõnõyor.
İsyancõ Sudan Kurtuluş
Ordusu’nun (SLA) bir
fraksiyonunun lideri Ahmed
Abdül Şafiye “Sudan hükümeti
Kalma kampını dağıtmak
istiyor” dedi. SLA’nõn
sözcülerinden Yahya el Beşir,
“Bu uluslararası camiaya
meydan okuma mesajı.
UNAMID (Birleşmiş Milletler
ve Afrika Birliği) barış gücü
askerlerini görevlerini yerine
getirmeye ve mültecileri
korumaya davet ediyoruz” diye
konuşurken, UNAMID bölgeye
devriye gönderdiklerini açõkladõ.
Uluslararasõ Ceza Mahkemesi,
geçen hafta Türkiye-Afrika
işbirliği kapsamõnda Türkiye’ye
gelen Sudan Devlet Başkanõ
Ömer Hasan el Beşir hakkõnda
Darfur’da “soykırım” yaptõğõ
suçlamasõyla tutuklama emri
çõkarmõştõ.
Dış Haberler Servisi - Kadõn
intihar bombacõlarõnõn gittikçe
arttõğõ Irak’õn Bakuba şehrinde 15
yaşõnda bir kõz üzerinde bomba
ile yakalandõ. Polis, yapõlan
ihtarlara uymayarak şüpheli
hareketlerle kontrol noktasõna
yaklaşan genç kõzõn
durdurulduğunu, yapõlan aramada
genç kõzõn çarşafõnõn içinde
patlayõcõ madde bulunduğunu ve
bombanõn etkisiz hale
getirildiğini belirtti. Sorgulamada
adõnõ Raina olarak veren kõz,
annesinin de kendisinin ardõndan
intihar saldõrõsõ yapmayõ
planladõğõnõ itiraf etti. Bunun
üzerine Bakuba’nõn batõsõnda,
annenin saklandõğõ kasabaya
giden polis, 45 yaşõndaki anneyi
patlayõcõlarla beraber ele geçirdi.
Anne ve patlayõcõlarõ getiren bir
yakõnõ tutuklanõrken saldõrõlarõ
planlayan kocasõ bulunamadõ.
Irak’õn en tehlikeli bölgesi olarak
görülen Bakuba şehrinin de
bulunduğu Diyala vilayetinde,
güvenlik güçleri El Kaide
militanlarõna karşõ büyük
operasyonlar düzenliyor.
Bağdat’õn batõsõndaki El Zaidan
köyünde önceki akşam polislerin
ve El Kaide ile mücadele eden
milislerin toplandõğõ akşam
yemeğine düzenlenen intihar
saldõrõsõnda ölenlerin sayõsõ 30’a
yükseldi, olayda 42 kişi de
yaralandõ.
ÜZERİNDE PATLAYICILARLA YAKALANDI MÜLTECİ KAMPINDA 27 KİŞİ ÖLDÜ
MCFoul-74
Rus gemisini
selamlama
Aliağa’da jilet olan Rus denizaltısı
Polonya muhribi
Serbest bõrakõlanlar arasõnda İsrailli bir kadõnõ öldürdüğü
suçlamasõyla 31 yõldõr İsrail’de cezaevinde tutulan Said el
Attaba ve 1979’da bir İsrailli öğrenciyi öldürmekten mahkûm
edilen Muhammed İbrahim Ebu Ali’nin de bulunmasõ İsrail’de
tepki yarattõ. İsrail’in “vatandaşlarõnõ öldürenlerin serbest
bõrakõlmamasõ” politikasõna aykõrõ bir karar olarak nitelendirildi.
Serbest bõrakõlan Filistinliler, Batõ Şeria’da coşkuyla karşõlandõ.
56 yaşındaki Said el Attaba serbest
kaldıktan sonra zafer işareti
yaparken, yakınlarıyla hasret
gideren Fililstinlilerin mutluluğu
yüzlerinden okunuyordu.
(Fotoğraflar: AFP/ AP)