Catalog

CMYB C M Y B / IŞIL ÖZGENTÜRK Ben Kadınım, 5 Aralık 1934’te Yeniden Doğdum! 5 Aralõk 1934 biz kadõnlar için ne anlama gelir, kõzlarõmõz, torunlarõ- mõz için ne anlama gelir? Şöyle otu- rup bir düşündüm. 1930’lu yõllar, Atatürk önderliğinde Türkiye Bü- yük Millet Meclisi, Atatürk’ün son derece önemsediği kadõn devrimi- nin köşe taşlarõnõ döşemek için bir dizi yasa çõkarõyor ve nihayet 5 Ara- lõk 1934’te Türkiye sõnõrlarõ içinde yaşayan kadõnlarõn seçme ve seçil- me hakkõnõ tanõyan yasa yürürlüğe giriyor. Bu 1934’te gerçek bir devrim! Türkiye’de yaşayan kadõnlar pek çok ülkedeki hemcinslerinden ön- ce seçilme ve seçme hakkõna ka- vuşuyor. Gelin bugün bunun kõy- metini yeniden tartõşalõm ve hepi- miz bir kez daha aynalara bakalõm. Sadece biz kadõnlar değil, bu ülke- nin erkek yurttaşlarõ da! Aynadaki görüntü hiç de parlak değil. Bu hak yeterince kullanõl- mõyor. Pek çok nedeni var ama so- nuç içler acõsõ ve ne yazõk ki, çok sevdiğimizi, taptõğõmõzõ sõk sõk yi- nelediğimiz Mustafa Kemal Ata- türk’e karşõ yüzümüz kara. De- mek ki, Mustafa Kemal’i öyle ku- ru kuruya sevmek olmuyor, kendi özel yaşamõnõzdan düşünün, sev- diğiniz için mutlaka onu onurlan- dõracak şeyler yapmak istersiniz, pe- ki Atatürk bunu hiç mi hak etmiyor? Atatürk, kadõn devriminin öne- mini, kadõn gücünü bu dünyada en erken kavrayan ve harekete geçen dünya liderlerinden biri. O, anne- si öldüğünde sessizce ağlayan ve çevresindekilere “Şimdi başka bir C İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayõn Yönetmeni: İBRAHİM YILDIZ ?Yazõişleri Müdürleri: Mehmet Sucu, Güray Öz (Sorumlu) ? Miyase İlknur (Ek Yayõnlar) ? Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Yayõn Kurulu: İlhan Selçuk (Başkan), Em- re Kongar (Başkan Yardımcısı), Or- han Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. İstihbarat: Cengiz Yıldırım Eko- nomi: Hasan Eriş Dõş Haberler: Öz- gür Ulusoy Kültür: Egemen Ber- köz Spor: Arif Kızılyalın Dü- zeltme: Abdullah Yazıcı Bilgi- Belge: Edibe Buğra Ankara Temsilcisi: Mustafa Balbay Ahmet Rasim Sok. No: 14 Çankaya 06550 Ankara Tel: 0312 442 30 50 Faks: 0312 442 30 10 İzmir Temsilcisi: Serdar Kızık, H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: 4411220, Faks: 4418745 Adana Tem- silcisi: Çetin Yiğenoğlu, İnönü Cd. 5 S. Aksoğan İş H. Kat 1 Tel: 3631211, Faks: 3631215 İdare Müdürü: Hüseyin Gürer Mali İşler: Bü- lent Yener Satõş: Fazilet Kuza Cumhuriyet Rek- lam: Genel Müdür: Özlem Ayden Genel Müdür Yardõmcõsõ: Nazende Pal Tel: (0212) 251 98 74 -75 /251 98 81 -82 Faks: (0212)251 98 68 Rezervasyon: (0212) 343 72 74 Faks: 212 343 72 53 Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yeni Gün Haber Ajansõ Basõn ve Yayõncõlõk A.Ş, Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2. 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Yaygõn süreli yayõn Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt İstanbul Dağıtım: YAYSAT Doğan Medya Tesisleri Hoşdere 34850 Esenyurt İstanbul 2 ARALIK 2008 İmsak: 5.31 Güneş: 7.04 Öğle: 12.01 İkindi: 14.22 Akşam: 16.45 Yatsõ: 18.11 Küresel õsõnmaya çare arayan çevre doruğu Polonya’nõn Poznan kentinde başladõ ‘Krizsektevurmasõn’ Çeviri Servisi - ABD’li şarkıcı Madonna, hafta sonu Meksika’nın başkenti Meksiko’yu (üstte) “durak yapan” sekizinci dünya turnesi “Sticky and Sweet Tour”la rekora koşuyor. Kasım ayı sonunda Guy Ritchie’den boşana- rak dünya basınının gündemini işgal eden 50 yaşındaki pop yıldızı, 18-21 Aralık’ta Brezil- ya’nın Sao Paulo kentinde vereceği son üç konserle tamamlayacağı organizasyondan elde ettiği toplam 282 milyon dolar (yaklaşık 451 milyon YTL) kazançla “turneden en çok kazanan solo sanatçı” unvanını elde edecek. Son albümü “Hard Candy”nin tanıtımı için 23 Ağustos’ta başlattığı turnenin yapımcı şir- keti Live Nation, Madonna’nın sadece 28 konseri içeren ABD ayağında satılan 550 bin biletten 91.5 milyon dolar (yaklaşık 146.4 mil- yon YTL) kazandığını açıkladı. Ünlü şarkıcı 2006’da da “Confessions” albümünün tanı- tımı için çıktığı turneden kazandığı 193.7 milyon dolarla da (yaklaşık 310 milyon YTL) rekor kırmıştı. (Fotoğraf: AFP) PETA KFC’ye karşı Çeviri Servisi - Hay- vanlara etik kurallar çerçevesinde davranõlmasõ için çalõşan PETA, mönüsü tavuk ağõrlõklõ olan Kentucky Fried Chic- ken (KFC) zinciriyle uğraşmaktan vazgeçmi- yor. ABD’nin Los Angeles kentindeki bir KFC restoranõ önünde eylem yapan PETA üye- leri, şirket yönetiminden, milyonlarca tavuğu öldü- rürken yapõlan hunharca muamelenin durdurulma- sõnõ istedi. Eylemcilerin elindeki “boykot” çağrõsõ yapan pankartlarõn çoğunda ciddi bir hayvan hakkõ savunucusu olduğu bilinen PETA gönüllüsü aktris Pamela Anderson’un fotoğrafõ vardõ. (Fotoğraf: AFP) Kutup hayvanlarının envanteri Çeviri Servisi - Almanya’daki Hamburg Üniversitesi ve İngiliz Antartika Araştõrmalarõ Grubu’nda (BAS) görevli bilim insanlarõ bir kutup bölgesinde yaşayan hay- vanlarõn ilk kapsamlõ envanterini hazõrladõ. Antarktika’nõn (Güney Kutbu’nda) Güney Ork- ney Adalarõ’nõn envanterini hazõrlayan ekip, bölgenin biyoçeşitli- lik açõsõndan çok zengin olduğunu belirtti. Envan- terde beşi bilim dünyasõnõn şimdiye kadar tanõmadõğõ 1224 hayvan türü yer alõyor. BAS yet- kilisi David Barnes bundan sonraki araştõrma temalarõnõn belirledikleri canlõ türlerinin iklim ve çevre koşullarõnõn deği- şikliğine nasõl yanõt vereceğine ilişkin olacağõ- nõn da altõnõ çizdi. (BBC) Hollanda’ya Türk kraliçe Dış Haberler Servisi - Hollanda’da 20’cisi düzenlenen “Miss Neder- land” güzellik yarõşmasõnõ, bu yõl Türk kõzõ Deniz Akkoyun (24) kazandõ. 12 eyaletten birincilerin yer aldõğõ ve önceki akşam Hilversum’da düzenlenen yarõşmaya Utrecht’ten katõlan Deniz Akkoyun, kraliçelik tacõnõ geçen yõlõn birincisinden aldõ. Akkoyun, gelecek yõl ilk- baharda Fransa’da yapõlacak Avrupa Güzel- lik Yarõşmasõ’nda Hollanda’yõ temsil ede- cek. Türk ailesinin kõzõ olan Akkoyun’un Amster- dam’da hukuk eğitimi aldõğõ belirtildi. Çeviri Servisi - Birleşmiş Milletler’in (BM) Polonya’nõn Poznan kentinde dü- zenlediği 12 günlük iklim değişikliği konferansõ, dün, toplantõya başkan seçilen Polonya Çevre Bakanõ Naciej Nowic- ki’nin, “Dünya iklim değişikliğiyle mü- cadeleyi kaybederse savaş, açlık, yok- sulluk ve hastalıklar insanlığı vura- cak” uyarõsõyla başladõ. 192 ülkenin üye olduğu BM İklim De- ğişikliği Çerçeve Konvansiyonu’nun top- lantõsõnõn açõlõşõnõ yapan Nowicki küresel õsõnmanõn, önlem alõnmadõğõ takdirde, ku- raklõk, sel, siklon, deniz seviyelerinde yük- selme, hastalõklarõn yayõlmasõ gibi olumsuz etkilerinin sosyal ve hatta silahlõ çatõşma- lara neden olacağõnõ, çok sayõda insanõn göç etmek zorunda kalacağõnõn altõnõ çizdi. Polonyalõ Bakan, “Hepimiz eşitiz ve yer- küre ananın çocuklarıyız” diyerek tüm üyeleri ülke çõkarlarõnõ bir kenara bõrakarak ortak hareket etmeye çağõrdõ. YOL HARİTASI ÇİZİLECEK Polonya’daki delegeler hazõrlanan 82 sayfalõk dokümanõ inceleyerek Kyoto Protokolü’nün yürürlüğünün sona erece- ği 2012 ve sonrasõ yol çizmeye çalõşacak. 2007’de, Bali’deki konferansta hazõrla- nacak yeni sözleşmenin içeriği konusun- da somut adõm atõlamamõştõ. Konvansiyon Genel Sekreteri Yvo de Boer, bu yõl, 2009’da Kopenhag’da düzenlenecek kon- feransa yol kat edilmiş olarak gidilebil- mesinin önündeki en önemli engel olarak görülen bugünkü durumun, küresel õsõn- ma mücadelesinden ödün verdirmemesi gerektiğini vurguladõ. Boer, konferansta, sera gazõ emisyonu salõmõnda gidilecek azaltma oranõnõn kesinleştirilmesi gerek- tiğini söyledi. Kulislerde ise Avrupa Birliği’nin 2020 için yüzde 20’lik azaltma hedefi konul- masõna ilişkin önerisini yineleyeceği, an- cak birçok ülkenin ticari nedenlerden ötürü buna sõcak bakmayacağõ konuşulu- yor. En büyük sera gazõ üreticisi ABD’nin yeni Başkanõ Barack Obama’nõn sera ga- zõ emisyonunu 2050’ye kadar yüzde 80 azaltmaya sõcak bakmasõ ise olumlu bir ge- lişme olarak nitelendiriliyor. Ancak Poz- nan konferansõna Bush yönetiminin tem- silcileri katõlõyor. (AFP, BBC) Farelerde hastalık nedeni gen etkisiz hale getirildi Kalp dostu deney Çeviri Servisi - Alman ve ABD’li bilim insanlarõ, farelerde yaptõklarõ deneylerde, kalp hastalõklarõnõn geliş- mesinde önemli rol oynayan bir ge- netik yapõyõ bloke ederek hastalõ- ğõn ilerlemesini engellediklerini açõkladõ. “Nature” (Doğa) adlõ bilim dergisinde çalõşmalarõyla il- gili makale yayõmlanan ekip, kalp hücrelerinde bulunan ve hastalõğa ne- den olan “mikroRNA-21” genini he- defleyerek geni bir kimyasal sayesin- de etkisiz hale getirdi. Hastalõklardan sorumlu olan bu ge- nin etkisiz hale gelmesiyle farelerin kalp fonksiyonlarõnõn iyileştiğini ve hastalõk belirtilerinin gerilediğini gözlemleyen uzmanlar, şimdi sõranõn aynõ terapi yöntemini başka hayvan- larda ve insanlarda denemeye geldi- ğini açõkladõ. HEYECAN VERİCİ Araştõrma sonuçlarõnõ değerlendi- ren Teksas Üniversitesi Güneybatõ Tõp Merkezi’nden Prof. Eric Olson çalõşmanõn çok heyecan verici oldu- ğunu belirterek, “Geçmişte de başka hayvanlarda mikro-RNA’lara odaklanan araştırmalar yapıldı. Ancak bu hastalık belirtilerinin ilerlemesinin engellenebileceğini hatta olumsuzlukların belirli ölçü- de iyileştirilebileceğine işaret edi- yor” dedi ve birkaç yõl içinde insan- larda da denenebileceğini umduğunu dile getirdi. (BBC) ROMA (AA) - İtal- ya’nõn ada şehri Venedik’te “aqua alta” (sularõn yüksel- mesi) alarmõ verildi. Venedikli yetkililer, dün yaptõklarõ açõkla- mada denizin gün içinde son 30 yõlõn en yüksek seviyesine çõkarak normalden 1.60 metre yükselece- ğini söylediler. Öğle saatlerinde özellikle turistik San Marco Meydanõ ile sokakla- rõn çoğunun sular altõnda kaldõğõ ve tarihi semtte ulaşõmõn zorlaştõğõ bildirildi. Venedik’te 1986 yõlõnda deniz 1.58 metre yükselmişti. 1979’daki yükseliş ise 1.66 metre olmuştu. Turistlerin gözdesi olan İtalyan kenti, en berbat “aqua alta”sõnõ 1966 yõlõnda yaşamõş, bu tarihte sular 194 santim yükselerek her yeri istila etmişti. Madonna rekora koşuyor Çeviri Servisi - Dünyanõn dört bir yanõnda etkinlik vardõ dün. Ki- milerinde başrolde AIDS’le ilgili toplumsal bilinci arttõrmak için profesyonel dansçõlar vardõ, kimi- lerinde 2006 yõlõ verilerine göre 2.5 milyon kişinin HIV taşõyõcõsõ olduğu Hindistan’õn Tripura Eya- leti’nin başkenti Agartala’da ol- duğu gibi (üstte) gösteri düzenle- yen hastalõğõn kurbanlarõ. Hintli HIV taşõyõcõlarõ ve AIDS’liler ku- ru kafa kõlõğõnda yüzyõlõn vebasõ- nõn ne kadar tehlikeli ve onunla savaşõmõn ne kadar önemli olduğu mesajõnõ verdi. Dünya AIDS Gü- nü’nde yabancõ ajanslarõn fotoğ- raf sitelerine yansõyan en çarpõcõ fotoğraflar ise virüs bulaşan ya da doğuştan annelerinden alan çocuk ve bebekleri içeren karelerdi. Dört yaşõndaki Anthony Ochien (solda) ve iki yaşõndaki Planice Nyandoya HIV’le yaşayan iki milyonu aşkõn çocuktan sadece ikisi. Hastalõğõn en ağõr darbesini vurduğu ülkelerden biri olan Ken- ya’nõn başkenti Nairobi’deki Da- goretti Çocuk Merkezi’nde kalõ- yorlar. Taşõdõklarõ virüsün ve içinde bulunduklarõ durumun cid- diyetinin farkõnda bile olmadõkla- rõ güleryüzle oyun oynamalarõn- dan belli. Zaten bu kareler de on- larõn farkõnda olmalarõ için değil büyüklerinin özellikle de Batõlõ ülkelerde yaşayan ülke yönetim- lerinde söz sahibi büyüklerinde farkõndalõk yaratmayõ amaçlõyor! (Fotoğraflar: AFP, REUTERS) ‘Bizi fark edin’ Venedik’te ‘aqua alta’ alarmõ SU 1.60 M. YÜKSELECEK Milyonlarca AIDS’li dünyaya haykõrdõ Halide Edip Adıvar 23 Mayıs 1919 günü Sultanahmet’te yapılan mitingde.. hâlâ bize bir şeyler söylüyor. Arkası 17. Sayfada