Catalog

CMYB C M Y B 5 KASIM 2008 ÇARŞAMBA GÜZELİN ARDINDA BERTAN ONARAN ‘Nâzım’ın Küba Yolculuğu’ Çağrı Kınıkoğlu ile NHKM’deki arkadaşlarının “Havana Röportajı”ndan bu köşede söz etmiştim size; Çağrı, daha sonra, Kübalı sinemacılarla birlikte bu filmi genişletmeye girişmiş, çalışmanın son bi- çimini geçen mayısta, Ortaköy’deki Feriye Sine- ması’nda göstermişti; ama iletişim kopukluğundan gidip görememiştim. Biliyorsunuz, 2009 yılı 1 Ocak’ında Küba, inanıl- maz devriminin 50. yılını kutlayacak; José Marti Kü- ba Dostluk Derneği, NHKM ile el ele, 22-26 Ekim arasında bir dostluk haftası düzenledi ve elbet bu- nu devrimin 50. yıl kutlamalarına ayırdı. 22 Ekim’de hafta, NHKM’de açılan fotoğraf ser- gisiyle başladı; saat 18.00 deyse, Nâzım’ın Küba Yolculuğu gösterildi. Belgeselin yeni biçimi, çok yerinde bir seçimle, Havana sokaklarında, omuzunda beyaz güver- cinler, çatlak sesiyle, bu devrimin kendisinden ön- cekilere benzemeyeceğini haykıran, buna söz ve- ren Fidel Castro ile başlıyor; ardından, dünya halk- larının sömürgeciliğin boyunduruğundan kurtul- malarına öncülük eden Kurtuluş Savaşı’mızdan, Mustafa Kemal’den görüntüler. Fidel’le arkadaşları ve dünya tarihinin yüz akı hal- kı, verdikleri sözü eksiksiz tuttular; 48 yıllık, insan- lık tarihinin en korkunç, en amansız kuşatma- boğma uygulamasına karşın, dünyada toplumcu de- nemenin öncüsü SSCB’nin günün birinde gümbür gümbür çöküp onları dışsatımlarıının yüzde 80’in- den yoksun bırakmasına karşın; haftaya Küba’dan konuk olarak gelen gazeteci-televizyoncu Rei- naldo Taladrid Herrero’nun anımsattığı gibi, bü- tün temel gereksinmelerden yoksun kalarak, gün- de 18 saat elektrik bulamadan, ancak bir kap ye- mek yiyerek yaşamalarına karşın, bütün insanlığa umut olacak biçimde 50 yıldır bir sevgi, yardım- laşma, barış simgesi olarak ayaktalar. Sözcükler dergisinin geçen sayısını okuyabilmiş miydiniz bilmem? Orada Nihal Akbulut’un çeviri- siyle, Nâzım’ın Küba gezisi sırasında bir küme ozan- la yaptığı söyleşinin metni vardı; Çağrı’nın Kübalı arkadaşları, yine çok yerinde bir kararla, filme o gö- rüşmenin yaşayan yazarlarını katmışlar; ayrıca bir sahnede, biri kara bir ak, iki yazar hanım konuşu- yor; beyaz hanım, derisi ak olsa da, cins ayrımın- dan ancak Devrim’le kurtulduklarını; kara derili ba- cımızsa, cins ayrımına ek olarak ırk ayrımından da onları bu yeni düzenin kurtardığını anımsattı. Zaten şiirin bir yerinde şöyle diyor Büyük Usta: “Meğerse ne de çok ve hemencecik söylenecek söz- leri varmış sosyalist devrim mimarlarının işçilere, köy- lülere, aydınlara!” Evet, daha önceki iki büyük toplumculuk dene- mesinden sonra, polis ya da asker baskısına, top- lama kamplarına, sürgünlere gerek kalmadan, sevgi, bilgi ve emeğe dayalı bir düzenin nasıl ku- rulup yaşatılabileceğini anlattı Küba’nın güzelim in- sanları hepimize. Nitekim, filmin ardından yapılan, Küba’dan Er- nesto Gomez Abascal, Teresita Trujillo Her- nandez, Reinaldo Taladrid Herrero’nun, bizden TKP Genel Yazmanı Kemal Okuyan’ın katıldıkla- rı söyleşide, Venezüella Başkonsolusu José Brac- ho, hem ülkesi hem insanlık adına, son derece soy- lu, ölçülü, içten sözlerle Küba halkına ve devrimi- ne olan borcumuzu dile getirdi. Filmdeki en doğru, en çarpıcı sözlerden birini, KP Okulu yöneticisi bilge Raul Valdes Vivo etti: “Bi- liyorsunuz, Che Guevera Vietnam’a ve savaşına hay- randı; bir değil, iki,üç, daha çok Vietnam gerek dün- yaya, derdi; şimdi bayrak Küba’nın elinde; bir, iki, üç, daha fazla (yeryüzündeki ulus sayısı kadar. B.O.) Küba gerekli dünyamıza.” Benim kesin inancım da bu; yaşamakta olduğu- muz, üstelik daha başında bulunduğumuz küresel bunalım, aslında bir para bunalımı değil, tam an- lamıyla bir dizge bunalımı: Gerçek uygarlıkla bar- barlık arasında kesin seçim yapma zamanı şimdi. İnsan ömrü gibi güzelim mavi küremizin bütün ola- nakları sınırlı; eskisi gibi har vurup harman savurarak yaşayamayız; Küba halkının kanıtladığı üzere, tu- tumlu, sorumlu, gözetici, paylaşıcı yaşama hemen bugün geçmeye razı olmamız gerekiyor. Yoksa, ardımızdan öykümüzü yazacak varlık kalmayacak yeryüzünde! Çağrı Kınıkoğlu’na da Kübalı sinemacılara da yü- rekten alkış! Umarım bir sinema bulup filmini gös- terir de bu umut kaynağına koşarsınız. bertanonaran@hotmail.com K A M İ L M A S A R A C I K Ü L T Ü R Ç İ Z İ K M üzik dünyamõzda yarõş- ma düzenlemek başlõ- başõna bir iştir. Hele uluslararasõ bir düzey gözetiliyorsa, artõk belirli kõstaslar söz konusudur. Şartnamesinden jüri seçimine, ya- rõşmacõlarõn çalõşma koşullarõndan otellerine, bin bir ayrõntõ vardõr. Her şeyin başõnda kendini adamõş or- ganizatörler ve bu yarõşmaya inan- mõş sponsorlar gereklidir. Nuri İyi- cil, MSGSÜ Konservatuvarõ’nõn müdürlüğünü yapmõş, uluslararasõ ilişkilerini koordine etmiş, Türk bestecilerin yapõtlarõnõ gün õşõğõna çõ- karmak için uğraşmõş, nice öğrenci yetiştirmiş, oda topluluklarõ kurmuş bir kemancõmõzdõ. Zamansõz ölümü müzik çev- relerinde üzüntü yaratmõştõ. Onun anõsõna düzenlenen bu uluslararasõ keman yarõşmasõnõn lokomotifi de eşi Çiğdem Yo- nat İyicil’di. Önce uluslararasõ düzeyde bir şartname hazõrlamõş, sonra TEV’e gidip yarõşmanõn önemini anlatmõş. Onlarõn heyeca- nõyla TÜPRAŞ ana sponsor olmuş. Ömer Koç, Turgut Bozkurt dört elle sarõlmõşlar işe. Kurumlar bir ya- na Canan Pak, Çiğdem İkiışık, Ba- nu Zeytinoğlu gibi kişilerden de destekler gelmiş. MSGSÜ Konser- vatuvarõ projeye sahip çõkmõş. Dün- yanõn dört bir yanõndan başvuran dü- zeyli yarõşmacõlar üç aşamadaki se- çimlerde jüriyi hayli zorlamõşlar. Ce- mal Reşit Rey Salonu’nda gerçek- leşen final konseri coşku doluydu. Son derece düzeyli bir organizas- yondu. Birinci gelen yarõşmacõ 1983 St. Petersburg doğumlu Ilian Gar- net, yumuşacõk, son derece müzikal, küçük bir sesle büyük ifadeler su- nabilen bir yorumla Sibelius’un keman konçertosunu çaldõ ve ya- rõnlarda adõndan çok söz ettireceği- ni kanõtladõ. İkinciliğe değer bulunan Hollandalõ Carla Leurs’un Itzak Perlman ile çalõştõğõnõ öğrendik. Son derece romantik bir Çaykovski yo- rumuyla çõktõ karşõmõza. Duruşu, söylemi, çalgõsõna hâkimiyeti, onu zaten ünlü bir solist düzeyine getir- mişti. Üçüncülüğü paylaşanlardan yirmi yaşõndaki Moldovyalõ Ale- xandra Conunova kendine güveni ve coşkusuyla dikkati çekti. Diğer üçüncü, 1980 doğumlu Koreli Kyung Jin Han, Çaykovski kon- çertosunun ikinci bölümünü zarif ve derin bir duyarlõlõkla çaldõ. Nuri İyicil Uluslararasõ Keman Yarõşmasõ’nõn ikincisi 2010 yõlõ içinde yapõlacak. Umarõm yarõn- larda dünyanõn sayõlõ yarõşmalarõ arasõnda yer alacaktõr. Öte yanda fi- nal gecesinde uluslararasõ bir piyano yarõşmasõ da gündeme geldi. Ancak anõmsatmak isterim ki, yakõn bir geçmişte Yõldõz Teknik Üniversitesi Sanat Tasarõm Fakültesi’nin baş- latmõş olduğu Ferdi Ştatzer Piyano Yarõşmasõ sponsorsuzluk nedeniy- le devam ettirilememişti. Uluslar- arasõ jürisi toplanmõş ve çok yetkin yarõşmacõlarla dikkati çekmiş bir ya- rõşmayõ kaldõğõ yerden devam et- tirmek dururken yenisini düzenle- meye ne gerek var? MSGSÜ keman yarõşmasõna sahip çõktõğõ gibi, Yõl- dõz Üniversitesi’nin de yarõm bõra- kõlmõş piyano yarõşmasõna sahip çõk- masõ gerekmez mi? İŞSANAT’TAN GÖRKEMLİ AÇILIŞ İşSanat bu yõl dünyanõn üst dü- zey sanatçõlarõndan örülü bir program hazõrlamõş. Geçen haftaki açõlõş konserinde Gürer Aykal yö- netimindeki Borusan Senfoni Or- kestrasõ çok az çalõnan bir dağar- cõkla yeni mevsimi açtõ. Hüseyin Sermet’in seslendirdiği Mendels- sohn Piyano Konçertosuyla, bes- tecinin Tedi Papavrami ve Ser- met’in çaldõğõ keman-piyano kon- çertosu çok az çalõnan yapõtlar. Hele Çaykovski’nin 2. Senfonisi hemen hiç yer almaz programlarõ- mõzda. Bence böylesi özel seçilmiş bir program ve yaşam dolu bir yo- rum yeni sezonun açõlõşõna çok ya- kõştõ. Gürer Aykal konser sonunda İşSanat organizatörlerine akusti- ğin sağlõğõ için salondaki halõlarõ kaldõrma çağrõsõnda bulundu. Bu çok haklõ çağrõya kulak vermek ge- rek. Onca masraf edilip akustik uzmanlarõ getirtilip kurulan konser salonlarõna son dakikada eklenen bu dekoratif halõlar sahnedeki sesi emiyor. İşSanat’ta olduğu gibi Ce- mal Reşit Rey Salonu’nda da aynõ sorun var. Umarõz yenilenen AKM’de bu konuya da dikkat edi- lecektir. www.evinilyasoglu.com Nuri İyicil Uluslararasõ Keman Yarõşmasõ’nõn ikincisi 2010 yõlõ içinde yapõlacak Düzeylibirkemanyarõşmasõ