Catalog

7 EYLÛL 2005 ÇARŞAMBA CUMHURÎYET SAYFA KULTUR kultur(5 cumhuriyet.com.tr 15 ALLEGRO EVtN ÎLYASOĞLU Çelebi operasınınpeşindeGeçen haftaki yazımızda Ce- mal Reşit Rey'in neredeyse bir ömür vererek yazdığı ve otuz yıl- dır yitik olduğu sanılan 'Çelebi' operasının Ankara'dabulunduğu- nu bildirmiştik. Yazıdan sonra gelen telefon, faks ve e-posta ile- tileri ülkemizde hâlâ böyle konu- lara duyarlı kişiler olduğıınu gös- terdi. Bir yanda Cemal Reşit Rey gibi bir bestecimizin başyapıt olarak tanımladığı kocaman ope- rasının bulunmuş olmasma sevi- nenler, öte yanda olayın simgesel boyutlanm irdelemişler. Acaba dünyanın başka bir ülkesinde ön- cü bir bestecinin yitik olan en bü- yük yapıtı bulunsa nasıl haberler yayılır, nasıl duyurular yapılırdı! Çelebı'mn Arîkara Devlet Ope- rası kitaplığında ortaya çıkışı, ta- mamen bestecinin ölümünden sonra onun yapıtlannı araştınp değerlendirmek için çırpınan sevgili öğrencisi Aydın Karlı- bel'in marifetidir. Bugüne dek hocasının Filarmoni Derne- ği'nde Imaj Müzik'te ve özel öğ- rencilerinin evlerınde bulduğu bütün özgün notalannı arşivle- miş, ne nerede, ne durumda, ne- resi eksik şeklinde saptamalarda bulunmuştur. Yalnız yapıtlara de- ğil, Cemal Reşit'in dağıhp sav- rulmuş tüm eşyasına sahip çıkma savaşı vermektedir. Örneğin pi- yanosunun Deri Show'da beyaza boyanmış şekliyle bir bar piya- nosu olarak kullanılmasına kah- rolmuş, çeşitli kuruluşlara kurtar- ma çağrısında bulunmuştur. Şu sırada Istanbul Operası'nın mü- dürü Kerim Soysal kendisinden Çelebi operasını elde bulunan şan-piyano indirgemesi (redük- süyon) yoluyla orkestraya uyarla- masını isteyince bu zor işe başla- madan önce son bir kez daha so- fruşturmalara kalkışmış. Ankara 7Devlet Operası kitaplığındaki ha- ''nım, telefonun ucunda, evet Çe- Jebi operası burada, dediği zaman Karlıbel'in mutluluğunu tahmin ..edebilirsiniz. Yalçın Tura tarihi bir görev yapıyor Bu arada Cemal Reşit'in eski öğrencilerinden Yalçın Tura, son derece tarihi bir görev yapıyor: İstanbul Filarmoni Derneği'nde- ki Cemal Reşit'in elyazması ya- pıtlannı teker teker elektronik or- tama aktarmakta. Ayrıca sahaf- larda iz sürerek yitik belgelere u- laşmaya çalışıyor. Yıllar öncesin- den Cemal Bey'ın Serence- bey'deki evinde de bir tasnif yap- tığını anlatıyor ve diyor ki. "Ho- ca'nın ölümünden sonra sanı- nm hepsi ya eskicilere satıldı, ya kâğıt fabrikasına yollandı... Çelebi'nin kaybolmasına gelin- ce, sanırım oynanmasını iste- meyenler onu kimsenin bula- mayacağı bir yere sakladılar, bence partiler oradaysa partis- yon da oradadır." 1973'te tamamlanan Çele- bi'nin içinden aryaları 1974'te Suna Korat ve Mustafa tktu. Cemal Bey'in 50. Sanat Yılı çer- çevesinde İstanbul Devlet Opera Orkestrası eşliğinde ve bestecisi yönetiminde söylüyorlar. Eserin Ankara Operası tarafından satın alınması Gürer Aykal'ın 1978- 1980 yıllanndaki Devlet Operası müdürlüğü dönemine rasthyor. Aykal şöyle anlatıyor: "Cemal Bey'e o zaman için ödeyebilece- ğimiz en yüksek rakamı, 750 TL'yi ödeyip operanın partis- yonunu satın aldım. Kendi elimle Ankara'ya getirip kurtı- mun zimmetine geçirttim. Bu parayı utanarak söylemiştim kendisine ve bundan sonra va- Cemal Reşit Rey'in neredeyse bir ömür vererek yazdığı ve otuz yıldır yitik olduğu sanılan 'Çelebi' operasının Ankara'da bulunduğunu bildirmiştik. Çelebi'nin Ankara Devlet Operası kitaplığında ortaya çıkışı, tamamen bestecinin ölümünden sonra onun yapıtlannı araştınp değerlendirmek için çırpınan sevgili öğrencisi Aydın Karlıbel'in marifetidir. En son haber de yine Aydın Karlıbel'den dün geldi. Opera'nın deposuna girip yapıtın tümünün şef partisyonunu da bulmuş: "Tıpkı kocaman bir anıt gibi karşımda duruyor!" derken telefonda sesi titriyordu. zacağı her bir parti için 50 ku- ruş ödeyecektik. Peyderpey bunları tamamlayıp gönder- mekteydi." Aykal'dan sonra mü- dür olan Yalçın Davran'dan şun- lan öğreniyoruz: Rey, Çelebi'nin ilk üç perdesini hemen teslim et- miş, ancak dördüncü perdeye başlamadan önce o sırada sahne- lenecek olan 'Lüküs Hayat'ı ye- nilemek için Davran'dan izin is- temiş. Ve 1984 yılında, dördüncü perdeyi de bitirince zamanın Is- tanbul'daki opera müdürü Orhan Tanrıkulu'na teslim etmış. Bu perde, Cengiz Tanç'ın 'Deli Dumrul' operasıyla birlikte aynı pakete konarak İstanbul'dan An- kara'ya gönderilmiş. Gelin görün ki, Ankara'da açılan paketten bambaşka belgeler çıkmış. Tann- kulu'na o sırada işten el çektiril- mesi, Davran'ın istifası, olayın daha fazla izlenmesıni engelle- miş. Şimdi Davran der ki, Anka- ra'da bulduğunuz, yalnız ilk üç perdedir, bu eserin dördüncü per- desi yitiktir. 1980'lerde tstanbul Devlet Operasf nda görevli olan Pana- yot Abacının tanıklığı da şunla- n anlatıyor. 1984'te Ulvi Yüce- len'in genel müdürlüğü sırasında Istanbul'da bir konser için Çele- bi'den ikı aryanın notalan gereki- yor. Ankara'dan sadece iki arya değıl. operanın tüm malzemesi üç çuval halınde gönderiliyor. Aba- cı sonradan bunları Varan Kar- go'ya koyuyor, Ankara'da bir yet- kilinin aldığı saptandığı halde eser tümüyle yok oluyor. 1991 'deki genel müdür Erol Gö- mürgen sahnelemeye kalktığın- da Ankara Operası kitaplığında Çelebi ye ait hiçbir malzeme bu- lamıyor. Ve bugün de orada oldu- ğuna inanamıyor. ve çelebi'nin tümü bulunuyor! Bızler kadar olaydan heyecan duyan Güzel Sanatlar Genel Mü- dür Yardımcısı Numan Pekde- mir, geçen hafta işi gücü bırakıp Ankara Operası'nın kitaplığına gittı \e bir bir sayfalan ınceledi; sonuçta en azından yaylı çalgıla- rın dört perdesinin de tamam ol- duğu ortaya çıktı. Şımdi en son haber Ankara'ya gıdip kitaplığı araştıran Aydın Karlıbel'den dün geldi: Yaylı çalgılann ilk dörtper- desının tümü tamam, nefeslılerin 3. \e 4. perdesi eksik; vurmahla- nn 2.. 3. ve 4. perdesi eksik, der- ken operanın deposuna girip ya- pıtın tümüne ait şef partisyonunu da bulmuş: "Tıpkı kocaman bir abide gibi, bir anıt gibi karşım- da duruyor!" derken telefonda sesi titriyordu. Rey'ın orkestra paletine işledi- ği renkler, kendine özgü incelik- leri, hepsi özgün el yazısıyla ora- da. Şimdi tek beklentimiz yöne- ticilerin yıllardır yitik olan bu ya- pıtı hemen programa almalan. Bundan sonrası, yani Çelebi'yi sahnede görmek, yöneticilerin karanna kalmış. www.e\inilyasoglu.coın GUZELİN ARDINDA BERTAN ONARAN 'Avrupa Birliği'nin Evsizlepi' Bu, yine Sevgili Yılmaz Dikbaş'tan gelen biryazı- nın başlığı. Önce evsiz teriminı tanımlıyor "Yaşayacağı bir konuta sahip olmadığı gibi, kiralık bir evi bile olmayan kişilere 'evsiz' denmektedir, Pa- ra getirecek herhangi bir işleri, herhangi bir gelir kay- naklan olmayan bu insanlarya geçici olarakyakın ak- rabalannın ve arkadaşlannın evlerinde, ya yardım ku- rumlannın işlettiği 'sığınma evleri'nde kalmakta ya da sokaklarda yatmaktadır. Her birey, en temel gereksinme olarak, insan gibi yaşayabileceği koşullan taşıyan bir ev ister. Kendisi- nin de olsa, kiralık da olsa, insanca yaşayacağı ko- nuttan yoksun kışi, evsiz insan, toplumun dışına itil- miş demektir. Evsiz insan, en temel hakkından yok- sun kişidir. işiyoktur, toplumsalgüvencedenyoksun- dur, sağlığını koruyamaz, çocuklarını besleyemez, okula gönderemez, sağlıklı büyümelerinisağlayamaz, yanna hazırlayamaz. Evsiz insan, en temel hizmetlerden yararianamaz. Elektrik, su, doğalgaz kuüanamaz. Evsiz insanın bel- li bir adresi de yoktur." Sonra soruyor Sevgili Dikbaş: "Peki, yukanda ta- nımladığımız evsiz insanlara 'Aydınlanmış Avrupa'n/n uygar ülkelerinde de rastlayabilır miyiz?" Yanıt, kocaman bir EVEH AB'nin şimdilik 15 ülke- sinde, "3 milyon kişinin belli bir adresi yok, yani ev- sizler!" Şimdi, Avrupa Birliği'nin (?) seçkin, uygar, ay- dınlanmış, bütün insanlığı aydınlatan kimi üyelerinin nüfuslarını, kişi başına dolar olarak gelirlerini ve söy- lenmeye razı olunan evsiz sayılannı sıralayalım: Ingiltere: 60.441.457 /29.600 / 500.000. Almanya: 82.431.390 /28.700 /860.000. ' Isveç: 58.103.033 / 28.400 / 8.440. Italya: 58.103.033 / 27.700 / 220.000. Hollanda. 16.407.491 /29.500 / 40.000. Danimarka: 4.432.335 / 32.200 /11.000. Fransa: 60.656.178 / 28.700 / 200.000'den fazla. Polonya: 38.635.144/12.000/60.000. Çek Cumhuriyeti: 10.241.138 /16.800 / 70.000'e yakın. Yunanistan: 19.668.354 / 21.300 /17.000 (Bunun 11.000'i Atina'da). Ispanya: 43.341.462 / 23.300 / 273.000. Ve sonraaaa, kendi yurttaşlarına ev, ış, aş verme- yen AB ülkeleri, inanılmaz bir insanseverlıkle, Türki- ye'deki kimi sözüm ona sivil toplum örgütlerine, be- lediyelere, kişilere para yağdınyor. Ee, o paraları alan- lar da borçlu mu kalacak? Kendi yurtlarını, insanla- rını silip en yılmaz AB savunucusu kesiliyorlar. Haydi hep birlikte Cehenneme! Yılmaz Dikbaş, Avrupa Bırliği'nde Engelliler (özür- lüler) başlıklı yazısında da bile bile yaratılan. sürdü- rülen bu Cehennem'in başka bir yanına değiniyor: Dünya Sağlık Örgütü kestırımlerine göre, bugün yeryüzünde 500-800.000.000 bedensel-zihinsel özüriü insan bulunmakta; bunun 580'i yoksul ülke- lerde, kalan yüzde 20'si de varsıllarda yaşamakta. Aynı örgütün saptamasına göre, özürlulerın yüzde 82'si yoksulluk sınınnın altında yaşamaya çalışmak- tadır. Dikbaş, haklı olarak soruyor: 20 milyon işsiztni. 37 milyon özürlüsünü, sokaklarda sürünen 3 milyon ev- sizini, ortada bıraktığı yaşlılannı toplumdan dışlamış AB, hangi yüce amaçlarla Türkiye'ye 1.100.000.000 Avrupa lirası bağışlıyor? Fener Balat'taki 200 evin onanlması için karşılıksız, 3.800.000 Avrupa lirası yolluyor acaba? Oynanan oyun çok açık; bütün sorun, Anadolu halkının, her şeye karşın satılmamış bir avuç uyan- cının sesini iş işten geçmeden duyup, ayağa kalkıp kalkamayacağında; yumruğunu sıkıp bu aşağılık sö- mürücülerle onlann yerli ortaklarının tepesine indirip indiremeyeceğinde. bonaranfa yahoo/hotmail.com Okurlar bilir, O hep vardı...Yıllarca süregelen dinlence alışkanlığı.. 'ARTEMlS ÖREN TATtL KÖYÜ' •••• TVTavi Bayraklı Özel F»laj Artemıs Taal K.ö\û 30 000 m-"lA biralandadenıan hemen Ijybinda kumJmujtır 112 standan oda ve 6süıt toplam 232 jaıak lapa- sıtesı. pe>72j dû2snlaiKsı\\e ünfö. tengarenk çıçeklenn kokuiarau \aydıa atıl kös'üınİEık m odalardataüiM.tebteleftm. ? kaıal müak yayını. mmı bar. T\ \e tlıma me^aıBıır Aynca 120 Lşıbl loplaıö saionumuz da hızmetmızdsdır .Miî^snş >apmak ısıevenler mmı çarşırmıdan vararianabılırkî Mmı ym fıstbol. haieıboi. pb] \ole\ı bohı sahaUn. masatoıısı. te- msvebıiardo ıdeal bir olanal sunuyor Cocuklar Artemıs Tatıl köyü'nde ovıma ve eglence\e doyacallar Çc^ha\TKu.çmtek^lıo\Tmp^.mmıCtoveçoc\ıkanımas>onUnonlangûv5îiln;!K^honafflsımHyw Kahvjltıveakşam yemeklcniKİe tatıi kö;ümüzûn açık büfesı. herznle uygun. Tü.H< ve dünya muttağmdan zengın seçeneklerie karjınıa çıkıyor A k Cane Resttarant Kafeıerva, Sariı Kafcvesı, Snack Bar. \ıtwııs Pub >e HasAiz Bar gûnün her ^aatı hizmetııuzde4ır. Gündûz anımas\onlan de canlı mûzık lyi ve mutlu bir tonl geçırmeniz dilegiyle REZERVASYON VE BİLGİ İÇİ> ArtemısÖrenHolidayResortÖren• Burhanıye.Tel 02664163^76(pbx) Faks 026641632 26 vvvvn artemıs sen tr mfoı'oartemiigentr HERKESE BİR RENK DÜŞTÛ, MAVİ GÖKOVA'YA TAMPANStYON YARIMPANSlYONOOAtKAHVALTI HAZİRAN^YLÜL 35.000.000.-TL 30.000.000.-TL. 20.000.000.-TL TEMMUZ/AĞUSTOS 40.000.000.-TL 35.000.000.-TL. 25.000.000.-TL 0-7 YAŞ ARASI COCUKLAR ÜCRETSİZ 7-10 YAŞ ARASI COCUKLAR %50 İNDİRİMLİ YALI/ÖREN MİLAS MUĞLA Tel: 0 252 532 33 57 - 532 28 96 e-mail: aliatila;o hotmail.com HOTEL MAVİ DENİZ TURKIYENİN CENNJET KOŞESI, MAVİ BAYRAK ODULLU, MARMARİS TURMNÇ KOYUNDA DENİZE SIFIR, YÜZME HAVUZU, HAVUZ BAR,SNACK BAR, SABAH,AKŞAM Z.ENGİN AÇIK ŞÜFE ODALARDA; MÜSTAKIL ELEKTRİKLI ŞOFBEN, KLİMA, MÜZİK, TELEFON,TV,ŞAÇ KURUTMA. O-2 YAŞ ÜCRETSİZ AYNI ODADA ÜÇUNCÜ KİŞİ %5O İNDİRİMLİ 2 Kişilik Odada Gecelik Kişi Başı Yarım Pansiyon Eylül Ekim Bungalov 40.00 YTL+KDV 30.00 YTL+KDV Otel Odası 55.00 YTL + KDV 40.00 YTL + KDV KAMPANYA T Oeoe kal e GeoeÖde REZERVASYON TEL 0.252.4767190-91 www.hoteimavideniz.com FAX: 0.252.4767007 info@hotelmavıdenız.com • OTEL • DENİZ YILDIZIBODRUM ÖREM'DE UNUTULMAZ BİR TATİL KEYFİ v B o d r u m Ören'de denize 50 m v Klimalı v / Odalarda TV J Sabah Kahvaltısı J Akşam yemeği J Açık büfe (25 çeşit) Haziran-Eylül 30YTL Temmuz-Ağustos 40 YTL (0-6 yaş ücretsiz 7-12 yaş % 50 indirim) Tek (0 252) 532 28 44 (0 505)4891129 {0 532)650 68 68 Galeri • Sergi ' Atslye • S«ni9tevi O'J/-JJ 2Q,V <VQ /A' RUŞEN EŞREF YILMAZ Resim Sergisi 07-17 Eylül 2005 BEŞİKTAŞ DENİZ MÜZESİ SANAT GALERİSİ Tel: 0216 572 27 41 GALERI ve SERGİ tlanlarınız İçin (0212)293 89 78 perareklam@perareklam.com.tr perareklam®superonhne.cora \yww.perareklam com tr TÜMAMİRAL FAHRİ ÇOKER'İN ARŞİVİNDEN ELLİNCİ YILINDA 6-7EYLÖL0LAYLARI BuSergi TARIHWVAKFI | | J | Sponsor insan yerleşımlen demeğı işbirliğiyle Hazırlanmıştır. DERNEĞİ İstiklal Cad. Elhamra Han No.258 Beyoğlu Tel. (0212) 24515 08 >KARŞI KORSAN KÎTABIN KORSANALICISI OLMAYINIZ. Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birüği (BESAM) Kalbinizi Koruyun TÜRK KALP VAKFI 19 Mayıs Cad. No: 8 Şişli/lstanbul Tel: (212) 212 07 07 (pbx)(10hat) Faks:(212)2126835 TC BÜYÜKÇEKMECE 2. ASLİ\T HUKUK MAHKEMESİ'NDEN EsasNo:2004'1735 Davacı Recai Demirci tarafından davalı Serpil Dettıirci aleyhine açılan boşanma davasında, tüm aramalara rağmen bulunamayan davalıya dava dilekçesi ve duruşma günü ilanen tebliğ olunmuş, yapılan yargılama sonunda 26.04.2005 tarihinde dava- nın kabulûne karar verilnüş olup karar gereğınce taraflann boşanmalanna ve yargı- lama gıderlerimn davalıya yükletilmesine karar verilmıştir. Işbu ılanın gazetede yayımlanmasından yedı gün sonra davalı Serpil Demirci'ye teblig edilmiş sayılacağı ve 15 günlük temyiz sûresinin bu tarihten başlayacağı hu- susu ilanen teblıfi olunur. 26.05.2005 Basın: 41683 TC ÜSKÜDAR 2. AİLE MAHKEMESİ'NDEN DosyaNo:2005 61 Davacı Buket Çilingiroğlu tarafından davalı Güray Çilıngiroglu aleyhine açılan nafaka da\asında, Davalı, tstanbul ih, Kadıköy ılçesı, Göztepe Mahallesi, Cılt No: 11. Hane No: 1874, BSN: l'de nüfusa kayıtlı Sefer ve Sebiha oğlu, 18.12.1954 doğumlu Güray Çihngıroğlu'nun adresıne dava dilekçesi tebliğ edılemediğinden 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 21 maddesi gereğince ilanen tebhgat yapılmasına karar venlmıştir. Duruşma günü olan 29.09.2005 günü saat 10.50'de davalının veya vekılının du- ruşmada hazır bulunması, aksi takdirde yoklugunda yargılama yapılıp karar verile- cegi ilane/ı tebliğ olunur. Basın: 41588 ' '•