Catalog

CUMHURİYET 2EYLÜL2005CUMA dishab@cumhuriyet.com.tr MKTC'deki ayinde ZRunapacıyandı • LEFKOŞA(AA)- ICbnslı Rumlar. Aya Ivfarnas Yortusu nedeniyle, Hji5tı\an Rum halkı için krıtsal îbadet yerlerinden bin olan Guzelyurt'taki A.ya Mamas (Ay Mama) KJısesı'nde ayüı düzenledı. KKTC hukıimetınin onayı il< düzenlenen ayin suasmdakıhsıye gelen R.ımlara aıt yan yana park etülnüş 2 araçta yangın çıttı Kundaklama ıddialan üzenne olay yerinde in:elemelerde bulunan KJCTC İçişlen Bakanı Özkan Murat. kundaklama söz konusu olmadığını. araçlanndan bırinde yangın çıktığını ve dığerıne sıçradığını söyledi. Murat, Rumlann zararlannın karşılanacağını kaydetti. Siyah Amerika toplandı • LLMON' (AA) - Kuzey ve Güne\ Amenka ile Karayıbler'ın sıyah mıllervekillen. "Sıyah Amenka Parlamentosu"nun ilk toplantısını yaptılar. Kosta Rikada yapılan otunıma katılan 19 ülkeden sıyah mılletvekıllen. siyahlann karşı karşı\a kaldıklan meseleleri ele aldılar. Parlanıentonun ılk bildinsınde. "amacın, siyahlann ınsan hakJannın savunulması, kültürel farklılıklannın tanınması, eşıtsızhklenn önJenmesi ıçın çabalann arttınlması olduğu" belirtildi. Parlamentoda Arjantin. Barbados. Belize. Brezilya, Kanada, Kolombiya, Domınik Cumhuriyeti, Ekvador. Guatemala. Honduras, Jamaika, Nıkaragua, Panama, Peru, Pono Riko. Trinidad ve Tobago. ABD. Uruguay ile Venezüella'dan siyah milletvekillen bulunuyor. Muhalefet Blair'i suçladı • LONDRA (AA) - Ingıltere'de muhalefetteki Muhafazakar Parti'nin genel başkanlığı ıçin adaylığını açıklayan eski maliye bakanlanndan Kenneth Clarke, Başbakan Tony Blair'i Irak savaşına katılarak Ingiltere'de terör riskinı artırrnakla suçladı. Adaylığını açıkladıktan sonra Londra'da yabancı gazetecılerle ilk kez bır araya gelen Clarke. '"Irak'ın ıstilasına ılişkin vahim karar, Ingiltere'yi çok daha tehlikeli bir yer haline getirdi." dedi "Terör tehlikesi yıllardır vardı" diyen Clarke. "Ama Blaır"in, Bush'la ılışkisi ve Irak'ın işgah bu riski artırdı" dıye konuştu Yemenliye 45 yıl hapis • NE\V VORK (AA) - Amenkan Federal Soruşturma Bürosu"nun (FBIı. 2003'te Almanya'da yaptığı operasyonda tutukladığı Yemenli bir kişi, El Kaide ve Hama'a destek \ ermek suçundan 45 yıl hapse ve 750 bin dolar para cezasma mahkum edildi New York'ta federal mahkemede göruJen davada. 32 yaşındaki Muhammed Muhsin Yahya Zayid El Kaide ve Hamas örgütune malı destek vermekle ilgilı üç ayn suçtan her bin ıçin 15'er yıl hapıs cezası ve 250'şer bin dolar para cezasına çarptınldı. Israil mezarları bile boşarttı • KUDÜS (AA) - Gazze Şendi"ndekı21 Yahudi yerleşimindeki e\'leri geçen hafta rümüyle boşaltan Israil. buradaki Yahudi Yerleşimlerinin en büyüğü olan Neve Dekalim'deki mezarlığı da boşalttı. 29 Agustos'ta başlayan mezarhğın nakli işlemleri. tümüyle Israil Ordusu'nun sorumluluğu altında yapılırken, kalan son 19mezarda bulunan 15 cenaze. öğleden sonra Kudüs'te yapılan ve bınlerce kışinin katıldığı torenle Zeytin Dağrndaki Yahudi Mezarlığı'nda yeniden toprağa venldi. Karşı deklarasyonun taslak metninde Türk hava sahası ve limanlannın Rum Kesimi'ne açılması gerektiği vurgulanıyor AB'detı 'Rumlantanı'baslası• AB Dışişleri Konseyi tarafından hazırlanan karşı deklarasyon taslağında. Türkiye'nin Kıbns dahil olmak üzere tüm AB ülkelerine eşit da\Tanması gerektiği vurgulanıyor. ANKARA/NEWPORT (Cumhuriyet) - İngiltere Dönem Başkanlığı'nda gerçekleş- tirilen AB Dışişleri Bakanlan Konseyi top- lantısında, Türkiye'nin yayımladığı dekla- rasyona "karşı deklarasyon" taslağı hazır- landı. Dilinin oldukça sert olması benimse- nen taslakta, Türkiye'nin deklarasyonunun tek taraflı olduğu Mirgulanırken Rum ban- dırah gemiJere lımanların açılması isteniyor. AB dışişlen bakanlan gayri resmi top- lantısı Ingiltere'nin Newport kentinde ya- pıldı. Toplantının ana gündem maddesini ise Türkiye oluşturdu Toplantıda Fran- sa'nın Çerçeve Müzakere Belge ile dekla- rasyonda birbirlerine ve Kıbns Cumhun- yeti'nin tanınmasına atıf yapılmasını iste- diği belirtiliyor. Karşı dekJarasyonun taslak metninde ise Türk hava sahası ve limanlannın Rum Ke- simi'ne açılması gerektiği vurgulanıyor AB dışişleri bakanlannın tarnştığı karşı deklarasyon taslak metninde Ankara'nın Kıbns deklarasyonunun tek taraflı olduğu belirtilerek Türkiye'nin limanlannı ve ha- va sahasını Rum Kesimi'ne açması gerek- tiği vurgulanıyor. Taslak metinde, Anka- ra'nın Kıbns deklarasyonunun tek taraflı ol- duğu belirtilirken Ankara'run savundugu- nun aksıne, ek protokolün bir parçası sayı- lamayacağı kaydediliyor. 'Protokolü istisnasız uygulayın' Metinde. ek protokolün tamamıyla ve is- tisnasız uygulanması talep edilerek Türki- ye'nin limanlannı Rum Kesimi'ne açması gerektiği ima ediliyor. Aynca ek protokol ÎLGÎNÇ AÇIKLAMA Erdoğan: Bunları kabul edemeyiz ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - îtalya'ya giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, hareketinden önce gazetecilerin AB'nin karşı deklarasyonuna ilişkin sorulannı yamtladı Erdoğan. "Bu konuyla ilgili şu ana kadar gelenlerin hiçbiri bizi bağlayıcı yaklaşun tandan değfl" dedi. Dışişlen Bakanı Abdullah Gül de hiçbir ülke ya da birliğin, "Türkiye üzerinden potitika yapmamasT gerektiğmi belirterek "Türkiye'nin istismar edilmesine asla izin verflmeyeceğinr söyledi. îki etkinlığe katılmak üzere îtalya'ya giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, hareketinden önce gazetecilerin AB'nin karşı deklarasyonuna ilişkin sorulannı yamtladı. Erdoğan. "Bu konuyla ilgili şu ana kadar geienlerin hiçbiri bizi bağlayıcı yaklaşun tarzlan değfl. Bu konuda bizinı tutumumuz beUidir. Türkiye olarak 17 Arahk ve 17 Aralık sonrası yapılması gereken ne varsa hepsini yapuk. Şu anda biz arük 3 Ekütı müzakere sürecinin hazutğı içerisindeyiz. Bizinı yapmamız istenenler bize yazıh olarak beyan edilmiştir, biz de yapüması gerekenleri yapmışızdır. Bundan sonraki geuşmeleri bizinı kabul etnıemiz gibi bir şey söz konusu olamaz, Şu anda bizim önümüzdeki takvim sadece 3 Ekim müzakere sürecidir" dedi. Gül: İstismar edilmesin Dışişleri Bakam Abdullah Gül, hiçbir ülke ya da birliğin "Türkiye üzerinden potitika yapmamasT gerektiğini belirterek "Türkiye'nin istismar edilmesine asla izin verilmeyeceğinr söyledi. Bakan Gül, AB gayri resmi dışişleri bakanlan toplantısına katılmak üzere ingiltere"ye hareketinden önce Esenboğa Havaalanı'nda gazetecile- rin sorulannı yamtladı. AB'nin 17 Arahk zırvesinde Türkiye ile müzakerelere başlama karan aldığım, bu karann içinde Türkiye'nin yapması gereken iki noktamn belirtildiğini kaydeden Gül, "Türkiye üzerine düşenleri biünçti şekflde ve büyük titizlikle gerçekleştirdr dedi. Gül, "Şimdi biz üstümüze düşenleri yapnktan sonra bekJentüerimiz de ga\et açıktir. Eğer bir istismar söz konusu ölursa. bu saklanamaz, açıkür, herkes görür. Biz asla kendimizin istismar edilmesine müsaade etmeyiz" dedi. Gül, AB'nin Rum gemi ve uçaklanna limanlann açüıp açılmayacağına ilişkin bir soru üzerine ise şu yanıtı verdi: "Türkiye tam üye olmamışür. Tam üyelerden beklentilerle, müzakere süreci içinde olanlardan beklentiler farkta farkhdır. Dolayısryla hiznıet sektörünü ilgilendiren şeyler vardır. kişilerin serbest dolaşımını gerekrjren şardar vardır, bunlann hepsi ayn ayndır. Gümrük Biıüği'nin ne anlama gddiğini herkes bilmektedir. Dolayısryla kimse Türkiye üzerinden çeşiüi politikalar yapmasm. Kimse TürkiveM istismar etmeve kalkmasın." AB, EK PROTOKOL YÜKÜMLÜLÜKLERİNİN YERİNE GETİRİLMESİNİ İSTEDİ Türkiye'nin deklarasyonu havada kaldı ELÇtN POYRAZLAR BRÜKSEL - AB dışişlen bakanlannın büyük ölçüde şekillendirdiğı karşı deklaras- yonda yer alan unsurlar şöyle: / AB, Türkiye'nin Ankara Anlaşması Ek Protokolü'nü imzalarken yayımladığı deklarasyonu üzüntüyle karşılar. 2Ankara'nın yaptığı bu deklarasyon tek taraflıdır ve ek protokolün bir parçası değildir. Ankara'nın deklaras- yonu Türkiye'nin ek protokolden doğan yükümlülükleri üzerinde herhangi bir hukuki etkiye sahip değildir. Türkiye herhangi bir aynmcılık yapmadan mallann serbest dolaşımına yönelik tüm engelleri kaldırarak ek protokolü bütünüyle uygulamalıdır. AB, Türkiye'nin ek protokolü uygulayacağı bu süreci yakından izleyecektir. A AB, Türkiye'nin Gümrük Birliği Anlaşma- TT sı'ndan doğan yükümlülüklerini yerine ge- tırmediğı sürece müzakere sürecini baslatacak ılk başlıklann açıklanmayacağını hatırlatır. 5Kıbns Cumhuriyeti Mayıs 2004 'te AB üyesı olmuştur. AB. Kıbns Cumhuri- yeti'ni uluslararası hukuk uyannca tanı- maktadır. 6AB. Türkiye ve tüm .AB ülkeleri arasındaki ilişkilerin en kısa zamanda nonnalleştirilmesinin önemınm altı- nı çizer. ^ AB, Türkiye'nin Kıbns sorununa yönelik olarak BM / Genel Sekreteri'nin adada kalıcı çözüm yönündeki katkılanna destek vermesini not eder. AB, Türkiye'nin yükümlülüklerini yerine getirip gerir- mediğini 2006 yüı içinde tekrar gözden geçirecektir.8 tamamen uygulanmadan müzakerelerin il- gili başlıklannın açılamayacağı da ifade ediliyor. Taslakta, Avrupa Birliği'nin Kıb- ns'ta meşru hükümet olarak sadece Rum yönetiminı tanıdığı da kaydediliyor ve An- kara'dan tüm birlik üyesi ülkelerle ilişkıle- ri normalleştirmesi isteniyor. Deklarasyonu geri çek baskısı Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği Anlaşma- sı Ek Protokolü'nün onay görüşmelenni eylül sonuna erteledi. Ertelemenin, müza- kerelerin 3 Ekim'de başlamasına engel ya- ratabileceği belirtilirken gerekçe olarak, Türkiye"nin Ankara Anlaşması Ek Proto- kolü ile birlikte yayımladığı deklarasyon gösterildi. Türkiye, AB Dışişleri Komisyonu tara- fmdan yayımlanacak deklarasyonu bek- lerken AP'den gelen haber 3 Ekim tarihi- ni zora soktu. Parlamento, Türkiye'nin bir an önce onaylanmasım beklediği dekla- rasyonun görüşülmesini 26-29 Eylül ta- rihleri arasında gerçekleştirilecek olan top- lantıya bırakma karan aldı. Toplantının ar- dından açıklama yapan AP Dış llişkiler Komisyonu Başkanı Eimar Brok. oylama- yı erteleme karannı, "Türkrje'nin ek pro- tokolü imzalarken yapngı tek taraflı be> a- nın mantıksal bir sonucu" olarak tanımla- dı. Brok, "Kıbns Cumhuriyeti, Türk li- man ve havaümanlannı kullanamay acak- sa. o halde protokol pratikte uygulanama- yncak demektir. Ek protokolün hiçbir çe- kince ohnadan imzalanması üvelik müza- kerelerine başlamak için bir önkoşuldu. Türkiye'nin beyanrvla bu olanaksız hale gekü" görüşünü savundu. Brok, "AB kon- seyi ve AB Komisyonu eylül sonuna kadar bu konma tarmin edici bir cevap getire- mezse, benim kanuna göre,3 Ekim'de Tür- kiye ile müzakerelerin başjaması olanaksız demektir" ifadelerini kullandı. Ek protokole ilişkin olarak gelecek haf- ta yapılacak oylamanın ertelenmesi, Tür- kiye'nin üyeliğine muhalif olan Ahnan Hı- ristiyan Demokratlann etkısiyle gerçekleş- tiği ifade ediliyor. Müzakereler tehlikede Öte yandan AP'nin aldığı karar Türki- ye'nin müzakerelere 3 Ekim'de baslaması İconusunda da büyük sıkınhya yol açrı. Ko- mısyonun ek protokolü deklarasyon nede- niyle kabul etmemesi ya da Türkiye'den protokolü koşulsuz olarak imzalamasını is- temesi durumunda Türkiye adadaki tek res- mi devletin "Kıbns Cumhuriyeti'' olduğu- nu kabul etmek durumunda kalacak ya da AB ile köprüleri atacak. Fransa görüşünü tekraıiadı Fransa Dışişleri Bakanı Philippe Do- uste-Blaz\. toplantı öncesi yaptığı açık- lamada. Türkiye'nin, AB'ye üye bir ül- keyi tanımamasımn kabul edilemez ol- duğu yönündeki Paris görüşünü tekrar- ladı. Fransız Bakan. Türkiye'nin üzeri- ne düşen yükümlülüklerini yerine getir- mesinı beklediklenni söyledi. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw, .AB üyesi ülkelenn yetkilileriyle yaptığı görüşmelerde edindığı ızlenunin, Türki- ye ile müzakerelenn 3 Ekim'de başlaya- cağı konusundaki güvenini arttırdığmı ifade etti. AB'nin genişlemeden sorum- lu üyesi OUi Rehn, toplantılarda hiçbir ülkenın müzakerelerin açılmaması ko- nusunu gündeme getirmediğini. tartış- malann AB'nin yayımlayacağı deklaras- yon üzerinde yoğunlaştığını kaydetti. Rehn, müzakerelerin başlamasından ön- ce Kıbns Rum Kesimi'nin tanuımasımn Türkiye'den istenmediğıni belirterek bu- nunla birlikte Türkiye'nin Ankara Pro- tokolü'nün gereklerini yerine getirmesı- ni beklediklerini ifade etti. LIMANLARIN AÇILMASI GKRY'ye 6 de facto' tamıııa • Türkiye'nin, Rumlara hava ve deniz limanlannın açılmasını kabul etmesi durumunda, 'de facto' tanımanın ortaya çıkacağı belirtiliyor. «.«I eslan 'da acı dinmiyor Kuzey Osetya'daki Beslan'da 331 çocuk, öğretmen ve velinin ölümüyle sonuçlanan okul baskınının birinci yıldönümünde kentte üç günlük yas başladı. Dün sabah saatlerinde çalan çanlarla birlikte Beslanlılar bir yıl önceki felaketi gözyaşlan içinde, hüzünle andılar. Okul binasının enkazı polis kordonuyla çevrilirken kentte güvenlik önlemleri yoğunlaştırıldı. Anma törenleri çerçevesinde kurbanlann aileleri ve arkadaşları, Bir Numaralı Okul'un yanıp çökmüş binasında, olay sırasında rehine aiınanlarla buluştu. Baskının başladığı andan bir dakika sonra başlayan törenler için, yaklaştk 1300 kişinin üç gün süreyle rehin tutulduğu spor salonuna çiçekler ve mumlar götürüldü. Bu arada, Beslan sakinleri, başka bir ülkede siyasi sığınma hakkı talebiyle dilekçe imzaladılar. Daniımdka, PKK TV'si için kanıt istedi ANKAR\ (Cumhuriyet Bürosu) - PKKKongra Gel' in yaym orgam Roj TV'nin kapatılması için kanalrn açıl- dığı 2003 yılında Türkiye'nin Kopen- hag Büyükelçiliği aracılığı ile baş\ıı- ruda bulunduğu öğrenilirken Dani- marka'nın Ankara Büyükelçisi Chris- tian Hoppe. Türk makamlannm Da- nimarka Büyükelçiliği'ne Roj TV ile ilgili herhangi bir başvuruda bulunma- dığını öne sürdü. Kara Ku\ r vetleri Komutanı Org. Ya- şar Büyükamt tarafından yapılan açık- lamalann ardından gündeme gelen Roj TV tartışması sürüyor. Dışişleri Ba- kanlığı Sözcüsü NamıkTan'ın "Hu- kukive diplomatikaçıdan her türlü baş- vuruda buhındıûV demesine karşm Danimarka'mn Ankara Büyükelçisi Christian Hoppe. yaptığı açıklamada, Roj TV hakkında Türk makamlannm kendilerine herhangi bir başvuruda bulunmadığını belirtti. Hoppe, Roj TV konusunda görüşmelere açık ol- duklannı kaydetti. Hoppe, Danimar- ka'mn da PKK'yi bır terör örgütü ola- rak kabul ettığini de söyledi. MURATKIŞLALI MAHMLTGÜRER ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye'nin, AB'nin "Kıbns Cumhuri- yeti bandırah gemikri \e uçaklanBmanlannıza ahn* istemıni kabul etmesi du- rumunda KKTC bır kez daha tecrit edilmış olacak. KKTC'nin eskı Ankara Bü- yükelçisi Ahmet Zeki Bu- İunç. bu durumun "defac- to" tanıma anlamına gele- ceğini belirtti. AB 'nın deklarasyon ya- yımlayacağım açıklaması Ankara'da keyiflen kaçı- nrken buna kairşın bir tanı- manın söz konusu olama- yacağı belirtiliyor. Diplo- matik kaynaklar, ,\B'nin böyle bir açıklamayı ancak tek taraflı yapabüeceğını, dolayısıyla bu durumun Türkiye'nin müzakerelere başlamasına engel olma- yacağını ifade edıyorlar. Diplomatik kaynaklar bu- na karşın Rum tarafına ha- va ve kara limanlannın açıl- ması durumunda, Türki- ye"dekı limanlann önemı- ni büyük oranda yitireceği- ni, KKTC ile ekonomik ilişkilerin Rumlar üzerin- den yürütüleceğini ve Rum- lann Türkiye'de bır temsil- cilik açmak isteyebilecek- lerini belirtiyorlar. KKTC'nin eski Ankara Bü- yükelçisi Zeki Bulunç da. devletler hukuku açısından bakıldığında limanlan aç- mının tam olarak tanıma anlamına gelmeyeceğini belirterek şunlan söyle- di:"Limanlann açılması ör- tülütannnayagirervebu de facto' tanımadır. Türki- ye'nin limanlan açmama- sındaki en büyük etken, KKTC'ye uygûlanan am- bargodur. Bu limanlann açılmasrvia KKTC açısın- dan ekonomik rekabetsiz- lik daha da artacak. eko- nomik çöküntüdahada hız- lanacaknr." Dış Ticaret Müsteşarhğı yetküileri ise, Gümrük Bir- liği Anlaşması'nda Türki- ye'nin limanlannı açması- na yönelik olarak herhan- gi bir ifade bulunmadığını belirtıyorlar. Ancak liman- lan açmanın ticari üişkile- ri sürdürmek için bir koşul olduğuna dıkkat çeken yet- kililer, "Rumtarafinınefln- de müzakeresürecikinkul- lanabileceği bir >ığın koz var. Bunlan zamam geidi- ğinde kullanacaklaruır. Tt- caretinasılbaşJatbysak,bu- nu kabuledersek.ümanlar da birdenbire açılacak, Rum gemilerinin gehnesi- ne göz yumulacak" diye konuştu. Rum tarafıyla başka ül- kelenn aracılığıyla ticaret yapıldığına da dikkat çe- ken yetküiler. "Tayvan'ıbiz de facto' olarak tamyo- ruz. Bütün dünya Çin'den çekindiği için tanımıyor, ama karşıhklı temsilcÛik- lertmiz de var. Bu da de facto' tanıma" görüşünü dile getirdiler. Üst düzey bir Gümrük Müsteşarhğı yerküisi ise, li- manlann açılabilmesi için mutlaka bir anlamda tanı- manın gerçekleştirihnesi gerektiğini söyledi. Tanı- ma olmaması durumunda resmi belgelerin kabul edi- lemeyeceğini vurgulayan yetkili. "Bu resmibir tanı- ma oünasa da de facto' birtanıma olabilir. Liman- lan açüğuuzda bu üç aşa- ğıbeşyukan tanımaolacak- ür. Yoksa bunda nh e diret- sinkr. Eğerotomaukolarak bö>1e olacaksa,yann öbür gün bu işler normal süre- cinegird^inde tekrar gün- deme getirirler. baştan or- tahğı kanşnrmalannm ne anlamı olur."