Catalog

4EKİM 2005 SALI CUMHURİYET SAYFA AVRUPA BÎRLİĞİ GÖRÜŞMELERİ Abdullah Gül,gün boyu sürenpazarhklann ardındanuzlaşma sağlanması üzerine Lüksembuıg'a gitti KRONOLOJÎ Ankara'da 'krizdiplomasisi' • Türkiye, Avrupa Birliği tarafından gönderilen müzakere çerçeve belgesine ilişkin 4 taslak metni reddetti. Ingiltere ve Avusturya tarafindan hazırlanan metinlerin 'Türkiye'nin çıkarlanna taban tabana zıt' olduğu belirtildi. Uzun görûşmelerden sonra belge üzerinde uzlaşılmasının ardından gelinen aşamayla ilgili olarak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve CHP lideri Deniz Baykal'a bilgi verildi. ANKARA (Camburiyet Bü- rosu) - Türkiye ile AB arasında- ki mûzakere çerçeve belgesine ilişkin çetin pazarhk, dûn akşam saatlerine kadar sûrdü. AB tara- findan Türkiye'ye iletilen ilk 4 taslak reddedılirken tngiltere'nin Güney Kıbns'ın NATO faliyet- lerine katılunına yönelik Türki- ye'nin çekincelerini dikkate alan bir deklarasyon yayımlaması An- kara'yı yumuşattı. Dışişleri Ba- kanı Abdullah Gül, Ankara ile Lüksemburg arasındaki yoğun görüşme trafiğinin ardından sa- at 21.54'te Esenboğa'dan bu ül- keye hareket etti. AB ile Ankara arasında önce- ki akşam başlayan kriz diploma- sisi dün son ana kadar sürdü. Gül ve Başmüzakereci AH Baba- can, sabahın erken saatlerinde Dışişleri Bakanlığı'nda bir ara- ya geldi. Abdullah Gül, Ali Ba- bacan ve bakanlık diplomatlan- nın burada incelediği Ingiltere ve Avusturya tarafindan hazırlana- rak Ankara'ya gönderilen 4 fark- lı metin, tamamı Türkiye'nin çı- karlanyla taban tabana zıt oldu- ğu içın reddedıldi. öğle saatlerinde gazetecilere açıklama yapan Dışişleri Bakan- lığı Sözcüsü NamıkTan, AB'nin çok sayıda teklif sunduğunu be- lirtirken son ka- rann Başbakan Recep Tayyip Er- doğan başkanlı- ğında yapılacak toplantılarda ve- rileceğini söyle- di. Başbakan Er- doğan da, sabah saatlerinde parti- sinin Kızılcaha- mam'daki istişa- re toplantısının sonunda yaptığı açıklamada, Tür- kiye'nin üzerine düşen görevleri yerinegetirdiğini belirtti. Türki- ye'nin AB'ye ol- duğu kadar, AB'nin deTürki- ye'ye ihtiyacı ol- duğunu kaydeden Erdoğan, milli menfaatlara uy- gun duruşukoru- mayı sürdürecek- lerini söyledi. Er- doğan, "Bunu bir Höf olarak değü, tespit olarak söy- lüyorum. Tûrldye'nin AB içinde bulunmasını hazmedenıeyenkr, medeniyetler ittifakına karşı çı- kanlanbr. Doğacakzarann bede- Konlaraaittir''dedi. Ankara'ya dönen Başbakan Erdoğan'dan sonra Gül ve Ba- bacan da çok sayıdaüstdüzeydip- lomatla birlikte AKP Genel Mer- kezi'ne gitti. Başbakan Erdo- ğan'ın bakanlarla görüşmesi yak- laşık 3.5 saat sürdü. Son metin Ankara'da Burada yapılan toplantı sıra- sında ise îngütere tarafindan ha- zırlanan müzakere çerçeve bel- gesinin son hali Ankara'ya ulaş- tınldı. Erdoğan, Fransa Cum- hurbaşkanı Jacqnes Chirac, ttal- ya Başbakanı SOvio Berhısconi ve Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ile, Gül ise Ingiltere Dışişleri Bakanı Jack Stnm ile art arda telefon görüşmelen yap- tı. tngiltere'nin Ankara Büyü- kelçisi PeterVVestmacott da AKP Genel Merkezi'ni ziyaret etti. Yaklaşık 2.5 saat süren görüş- mede, Westmacott'un Türk tara- finın istemlerini tngiltere'ye ilet- tiği, dönem başkanının ise hazır- ladığı taslağı üye ülkelere yeni- den sunduğu belirtildi. Taslak üzerinde uzlaşmaya vanlması Rlce'tan destek telefonu Başbakan Recep Tayyip Er- doğan'ı Kızılcahamam'dan Ankara'ya dönerken ABD Dışişleri Bakanı Condole- ezza Rîce aradı. Erdoğan, Rice ile rahat görüşebümek için yol kenannda yaklaşık yanm saat mola verdi. Da- ha sonra Ankara'ya hareket eden Erdoğan, AKP Genel Merkezi'nde MYK ve Ba- kanlar Kurulu üyeleriyle bir araya geldi. Genel mer- keze gelişinde gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Erdo- ğan, Rice Ue yaptığı görüş- meye ilişkin bir soru üzeri- ne "Tünaye'ye şu andaki müzakerelerle ilgili bugüne kadar olduğu gjbi destekle- rinin devam ettiğini ifade ettfler. Bizkr de 'Kendileri- ne şu ana kadar atılması gereken adımlan Türkiye olarak biz attık, bundan sonra bizim atabileceğimiz adım yoktur' dedik" dedi. üzerine Dışişleri Bakanı Gül, Babacan ve çok sayıda bürokrat- la birlikte Lüksemburg'a hare- ket etti. Hareketinden önce ba- sın toplantısı düzenleyen Gül, tarihi bir noktaya gelindiğini be- lirterek Türkiye'nin tam üyelik perspektifi ile Lüksemburg'a gittiğini söyledi. Gül, gelinen aşamayla ilgili olarak Cumhur- başkanı Ahmet Necdet Sezer ve CHP Genel Başkanı Deniz Bay- kal'a da bilgi verildiğini söyle- di. Gül, AB ile yapılan anlaş- manın detayları hakkında ise açıklama yapmaktan kaçmdı. Erdoğan: Dev bir adım Başbakan Recep Tayyip Er- doğan da ilerleyen saatlerde AKP Genel Merkezi'nde basın top- lantısı düzenledi. Erdoğan, söz- lerine "Cumhuriyetimizin ku- ruhış ideaDeri ve 40 yılhk AB he- defimizde en önemİi merhakyi geçmiş bulunuyoruz" diyerek başladı. Müzakereleri başlatma aşamasına uzun, yorucu ve zor- luklarla dolu görüşmeler sonu- cunda ulaşıldığnıı anlatan Erdo- ğan, "Buyolbovuncayegânedes- teğhniz miDetimizin yüce irade- û ohnuştur. Her türlü başannın sahibi aziz milletinıizdir" diye konuştu. Yaşanan süreçte "Tür- kjye'nin çıkarla- nnauygunduruş- lannasonuna ka- dar sabip çıkük- larını" savunan Erdoğan, şunlan kaydetti: "Müzakereçer- çeve belgesi bu yöndeki talep ve beklentilerimizi karşriayacakşekil- de ohışturulmuş- tur. Memnuniyet- le söylemek iste- rim ki akhselim gafipgdmiştir.Kü- reselbanşümitle- rimiz bu vesüeyle güçlenmiştir. Or- takterah,medem- yetierittifakmdan yana tezahür et- miştir.Türkiye. ta- rihi yürüyüşüne uygun dev bir adımdahaatmış- ür. Bubaşan Tür- kiye'nin başansı- dır,bepimizin,ma- letimizin başansı- dır. Vakur duru- şuyla bize güç veren milktimize teşekkürü borç biüyorum. Bu so- nuçta katkısı olan başta Avrupa- h muhataplanmız. dostlarımız ofanaküzeredünyadaki tüm dost- lanmıza gösterdikkri üderlikira- desinden dolayı özettikle teşek- kûrediyonız,fûrkhe'ninAB'\e tam üyelik müzakerelerinin baş- ta nıiletim&devktimEveAB'rniz ohnak üzere tüm insanhkiçin ha- yırfa ohnasmı düiyorum. Bize mil- letimize hizmet etme vesilesi sun- duğu için Cenab-ıAllah'a da son- suz hamd ediyorum." 'Strateji değişebilir' Öte yandan Fransa'nın önde gelen gazetelerinden Le Figa- ro'ya demeç veren Gül, AB ile üyelik müzakerelerinin başla- maması halinde Türkiye'nin uluslararası stratejisinin değişe- bileceği sinyalini verdi. Müza- kerelerinin başlamaması halin- de Türkiye'nin ne yapacağını değerlendiren Gül, "Etranmız- da söylenenleri dmleyeceğiz, Sa- dece Türkiye'de değiL tüm dün- yada, Rusya'dan Filistin'e ka- dar" diye konuştu. Le Figaro ise Gül'ünsözleriyle ilgili "Bakan. Türkiye'nin uluslararası strate- jismitamamen değiştinnekle teh- dit ediyor" yorumumı yaptı. GörüşmelerAKP GenelMerkezi 'ndeyapıldı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, gün boyu süren AB ile il- gili toplanülan ve görüşmeleri Başbakanhk yerine partisinin genel merkezinde yapti. Dün sabah Kmkahamam'da parti- sinin 5. tstişare ve Degerlendirme ToplanusTna kanlan Er- doğan, programını erken tamamladL Erdoğan, Kızucaham dönüşünde Başbakanhk yerine doğrudan AKP Genel Genel Merkezfne geçti. Başbakan, genel merkeze girişinde ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rke ile yapoğı görüşme hak- kında gazetecilere açıklamalarda buhındu. Başbakan Erdo- ğan daha sonra parti yöneticileri ve Bakanlar Kurulu üyele- riyle yine AKP Genel Merkezi'nde bir araya geldL AB ile te- maslan AKP Genel Merkezi'nden >ürüten Erdoğan, Ingil- tere Dışişleri Bakanı Jack Straw ile telefon görüşmelerini de buradan \apa. Başbakan, görüşmelerin en kritik noktasın- da ingUtere'nin Ankara Büyükelçisi Peter VVestmacott'u da yine parti genel merkezinde kabul etti. (Fotoğraf: AA) Saat saat gelişmeler ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-An- kara ve Lüksemburg dün gün boyu yo- ğun bir görüşme trafiğine sahne oldu. Saat saat yaşanan gelişmeler şöyle: • 0930: Dışışlen Bakanı Abdullah Gül ve Başmüzakereci AH Babacan, Dışişle- ri Bakanlığı'ndaki çalışmalanna başladı. • 1030: AB Genel îşler Konseyi top- landı. • 1130: Dışışlen Bakanlığı Sözcüsü Na- mık Tan. Bakan Gül'ün AB'nin bütün önerilerini reddettiğini, son karann Baş- bakan Erdoğan başkanlığında yapılacak toplantılarda \erileceğini söyledi. • 1230: Başbakan Recep TayyipErdo- ğan, Kızılcahamam'da basın toplantısı düzenleyerek programını yanda kesti ve Ankara'ya hareket etti. • 1239: AB Genel tşler Konseyi ça- lışmalanna ara verdi. • 1330: Başbakan Erdoğan, Kızılca- ham'dan dönerken ABD Dışişleri Baka- nı Condoleezza Rice ile telefon görüş- mesi yaptı. • 13.45: AKPM Başkanı Rene van der Linden AB'nin Türkiye'yi reddetmesi- nin, Türkiye'de istikrarsızhğa neden ola- cağım söyledi. • 14.00: Letonya Dışişleri Bakanı Aris Pabriks. "Hâlâ bir çözüm yok" dedi • 14.40: Erdoğan, AKP Genel Merke- zi'ne geldi. Erdoğan, partili yetkililer ve Bakanlar Kurulu üyeleriyle yapacagı gö- rüşmeler öncesinde Rice'ın Türkiye'ye verdiği desteği açıkladı. Erdoğan, genel merkezde Fransa Cumhurbaşkanı Jac- quesChirac, Italya Başbakanı SüVio Ber- hısconi ve Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ile telefon görüşmesi yaptı. • 14.45: Kıbns Rum Kesimi'nin, Tür- MHP LÎDERİ'NÎN AÇIKLAMALARINA TEPKl Bahçeli'ye eleştiri: Kendilerinebaksınlar • İ K -j^tfr ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Tavyip | F İ T ' * ; a ' ^ * ^ Erdoğan. MHP lideri Devlet BahçeB'yi eleştirerek "Bu iilkede hükümet olacaksmız, AB için gereku" k ^_ adımlan atacaksınız, Abdullah Öcalan'm idamuu f , durduran karann altma imza atacaksınız. ondan sonra da sıkümadan bize yol göstereceksiniz. Bu samimi bir yaklaşun değjL Samimi olun, dürüst olun. Dün söylediğmizi bugün inkâr etmeyin" dedi. AKP'nin Kızılcahamam kampı Lüksemburg zirvesinden gelen olumsuz mesajlar ve ortaya çıkan olumsuz hava nedeniyle erken bitti. Gece geç saatlere kadar toplantıyı takip ettiklerini belirten Erdoğan, AKP'nin siyasi ilkelerini ve milli menfaatlara uygun duruşunu korumaya devam edeceğini söyledi. MHP lideri Devlet Bahçeti yı sert biçimde eleştiren Erdoğan, "Bu ülkede hükümet olacaksmız, AB için gerekli adımlan atacaksınız, Abdullah Öcalan'm idammı durduran karann altma imza atacaksnuz, ondan sonra da sıkümadan bize yol göstereceksiniz. Bu samimi bir yaklaşun değil. Samimi olun, dürüst olun. Dün söylediğmizi bugün inkâr ermeyin" dedi. tmzalanan belgeler arşhierde' Devlet Bahçelinin imzaladığı karann arşivlerde yerini aldığını anlatan Başbakan Erdoğan, bunu halka anlatacaklannı söyledi. Erdoğan. "Öyle meydanlan doldurarak. bindirilmiş kıtalarla gelerek bir milletin istikametmi şaşırtmava kimsenin gücü yetmezr> dedi. kiye'nin karşı çıktığı müzakere çerçeve belgesi taslağının Kıbns'ın NATO üye- liğine kapı aralayabilecek paragrafina bir madde daha eklemek için uğraştığı öğ- renildi. • 14.50: AB Genel tşleri Konseyi'nin TSl 16.00'datoplanacağıbildirildi. • 14.55: AKPM Başkanı Rene van der Linden, "Avrupa, sözünü tutmah" dedi. • 15.00: Saat 18.00'deyapılmasıplan- lanan Türkiye-AB müzakerelerini res- men başlatacak Hükümetlerarası Kon- ferans ertelendi. • 16.00: îngıltere Dışişleri Bakanı Söz- cüsü John VVıüıams "Görüşmeleri Türk yetküüere iktiyonız" dedi. • 16.00: Dışişlen Bakanı Gül de AKP Genel Merkezi'ne geldi. Gül, gazeteci- lere, "Her şey beürsiz'' dedi. • 16.40: TBMM Başkanı BütentArmç, Avusturya Meclis Başkanı AndreasKohl ile bir araya geldi. Kohl, Türkiye'nin AB üyeliğı için "Geç olsun da güç ohnasm" dedi. • 17.30: tngiltere Dışişleri Bakanı Stravv: "Anlaşmaya \-akmiz" dedi. • 18.10: Başbakanlık Sözcüsü Akif Beki, müzakere çerçeve belgesi üzerin- de anlaşma sağlandığı ve Dışişleri Baka- nı Abdullah Gül'ün Lüksemburg'a ha- reket etmek üzere olduğu yönündeki ha- berler üzerine açıklama yaptı. Beki, gö- rüşmelerin sürdüğünü ve bir anlaşma- nın söz konusu ohnadığını söyledi. • 1820: tngiltere'nin Ankara Büyükel- çisi Peter Westmacott AKP Genel Mer- kezi'ne geldi. • 18.45: Bakanlar ve AKP MYK üye- leri genel merkezden aynldı. • 19.00: Hükümetlerarası Konferans'ın saat 22.00'de yapılacağı açıklandı. • 2030: Yürütülen yoğun diplomasi sonucunda Ankara'da büyük ölçüde uz- laşıya vanldı. • 20.55: AKP Genel Merkezi'nde Baş- bakan Erdoğan, Ingiltere Büyükelçisi VVestmacott ve Dışişleri Bakanı Gül'ün yaptığı toplantı sona erdi. Dışişleri Ba- kanı Gül, genel merkezden aynlırken "Mutabakatsaglandı. Lüksemburg'a gi- di>-oruz" dedi. Gül, Başmüzakereci Ba- bacan ile birlikte Esenboğa Havaalanı'na hareket etti. • 21.30: Dışişleri bakanlan, müzake- re çerçeve belgesini resmen onayladı. • 21.45: tngiltere Dışişleri Bakanı Straw: "AB için tarihi birgün. Yorulduk, ancak buna değdi" dedi. • 2154: Gül, Esenboğa Havaalanı'ndan Lüksemburg'a hareket etti. • 22.00: AB Komisyonu'nun Geniş- lemeden Sorumlu Üyesi OffiRehn, Tür- kiye'nin önüne yeni bir şartın konulma- yacağını kaydetti. • Hükümetlerarası Konferans'ın saati gece yansından sonraya ertelendi. Macera 1959'da başladı Türkiye ile Avrupa Birliği tlişkilerinin kronolojik özeti: 1959 31 Temmuz: Türkiye, AET'ye ortaklık için başvurdu. 11 Eyhil: AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina'nın ortaklık başvurulannı kabul etti. 1963 12 Eylül: Türkıye ile AET'yi gümrük birliğine götürecek ve tam üyeliği sağlayacak olan ortaklık anlaşması (Ankara Anlaşması) imzalandı. 1982 22 Ocak: A\Tupa Topluluğu, 12 Eylül ihtilali sonrası Türkiye ile ilişkilerini dondurma karan aldı. 1986 16 Eylül: Türkiye - AET Ortaklık Konseyi toplandı. Böylece 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren donduruhnuş bulunan Türkiye-AET ilişkilerinin canlandınlması süreci başladı. 1987 14 Nisan: Türkiye, AT'ye, Roma Anlaşmasf nın 237'nci, AKÇT Anlaşması'nm 98'inci ve EURATOM Anlaşması'nın 205'inci maddelerine istinaden tam üye olmak üzere müracaat etti. 1989 18 Arahk: AT Komisyonu, Türkiye'nin tam üyelik başvurusu konusundaki "Görüş"ünde (Avis), topluluğun, kendi iç pazannı tamamlayabiune sürecinden önce (1992) yeni bir üyeyi kabul edemeyeceği ve Türkiye'nin katılmadan önce ekonomik, sosyal ve siyasal alanda gelişmesine ihtiyaç duyulduğu hususlanna yer verdi. 1995 6 Mart: Türkiye ile AB arasında gümrük birliğinin gerçekleştirilmesi ile ilgili ve gümrük birliği döneminde uygulanacak usul, esas ve süreleri belirleyen 1/95 ve 2/95 sayılı kararlar Ortaklık Konseyi'nin 36'ıncı dönem toplantısında kabul edildi. 1996 1 Ocak: Türkiye, AB ile entegrasyonunda 22 yıl süren "Geçis DönemTnı 31 Arahk 1995 tarihinde tamamlayarak, 1 Ocak 1996 tarihi itibanyla, tam üyelik sürecinde "Son Dönem"e. sanayi üriinlerinde ve işlenmiş tanm ürünlerinde sağlanan gümrük birliği ile girdi. 1997 12-13 Arahk: Avrupa Birliği'nin Lüksemburg'da gerçekleştirdiği devlet ve hükümet başkanlan zirvesi sonucunda Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Slovenya, Romanya, Bulgaristan, Lirvanya, Letonya, Estonya ve Kıbns Rum Yönetimi tam üyelik için aday ülkeler olarak belirlendi. Türkiye ise aday ülkeler arasında yer almadı, tam üyeliğe ehil olduğu teyit edildi. 1998 12 Mart: AB üyesi devletler ile tam üyeliğe aday 11 devlet Londra'da Avrupa Konferansı çerçevesinde toplandı. Türkiye'nin kendi seçimi nedeniyle katıhnadığı toplantıda Fransa, Belçika ve tngiltere devlet ve hükümet başkanlan, Türkiye'nin, Avrupa'nın geleceğinin bir parçası olduğunu ve bu tür toplantılarda Türkiye'yi de görmek istediklerini vurguladı. 1999 11-12 Arahk: Helsinki'de gerçekleştirilen A\Tupa Konseyi Zirve Toplantısf nda Türkiye'ye adaylık statüsü tamndı. 2001 5 Eylül: Avrupa Birliği Parlamentosu, Kıbns konusunda Jacque Paas tarafindan hazırlanan raporu kabul etti. Raporda Kıbns'ta bir çözümün bulunamayışmm sorumlusu olarak Türkiye gösterilirker 2004 yılında bir çözüm ohnasa dahi Kıbns'ın üyeliğinin gerçekleşeceği belirtildi. 2002 12-13 Arahk: Kopenhag Avrupa Konseyi Zirvesi sonucunda 10 aday ülkenin 1 Mayıs 2004 itibanyla üye olmalan karan alındı. Zirvenin Sonuç Bildirgesi'nin Türkiye bölümünde konseyin 2004 yılı tlerleme Raporu ve komisyonun görüşleri ışığmda, Aralık 2004 tarihli zirvede Türkiye'nin Kopenhag siyasi kriterlerini karşıladığı karannı alması halinde müzakerelerin gecikmeksizin başlatılacağı belirtildi. 2004 16-17 Arahk: AB Konseyi Türkiye ile üyelik müzakerelerinin 3 Ekim 2005 tarihinde başlatılacağı yönünde karar vardı.