Catalog

3O TEMMUZ 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA l l i J v U i M i_JİVJ_l ekonomi(g cumhuriyet.com.tr 13 Bartın'dan MusuCa ihracat • BARTIN (Cumhuriyet) - Bartın TSO ıle Musul TSO arasında imzalanan ticaret işbirliği anlaşmasından sonra Bartın'dan 1 TIR dolusu ofis malzemesi, çelik dolap, karyolalı ranza, sürgülü dolap, yatak ve yastık ihraç edihneye başlandı. Madeş ve Onur Yatak fırmalan tarafından Musul'a 1 TIR dolusu numune deneme siparişi ihracat mallan göndenldiğini belirten Bartın Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı Erdoğan Somaklı. gönderilen mallann Musul'da bulunan ABD askeri birliklerine satılacağını söyledi. Telsim'e 4.2 trlyon lira ceza • AMCARA (ANKA) - Telekomünikasyon Kurumu, Telsim'e, 2002 yılında abonelerden toplayarak kuruma aktarması gereken telsiz kullanım ve ruhsatname ücretlerini ödemediği gerekçesiyle 4.2 trilyon lira ceza verdı. Kurum, Telsım'den, 2001 yılında olduğu gibi 2002 yılından doğan alacaklannı da icra yolunu işleterek tahsil edebiliyor. Dogalgazda yüzde 4 mdlpim • ANKARA(ANKA)- BOTAŞ, 1 Ağustos'tan geçerlı olmak üzere konutlarda ve sanayide kullanılan doğalgaz fiyatlannda indirim yaptı. BOTAŞ'ın Enerji Bakanlığı'na da bildirdiği karar uyannca, konutlarda kullanılan doğalgazın fiyatında yüzde 4.06, sanayide kullanılan doğalgaz fiyatlannda da yüzde 3.65 oranında indinm yapıldı. Mites&Mites'ta üıale Garanti 1 niı • İSTANBUL (AA) - THY'nin Miles&Miles uçuş programı içın açrığı ihaleyi kazanan Garanti Bankası. THY ile 2000 yılında başlayan işbirliği- nin 3 yıl daha süreceğini açıkladı. Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdürii Mehmet Sezgin, Shop&Miles programının olgunluk dönemine eriştiğini ve oluşan sinerjiyle tüketiciye daha büyük firsatlar yaratılacağını söyledi. Vakıfbank'ın kredi notu yükseldi • ANKARA(AA)- Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch, Vakıfbank'ın uzun vadeli yabancı para ve Türk Lirası cinsinden notunu CCC artıdan B eksiye yükseltti. Bankanın kısa vadeli yabancı para ve Türk Lirası cinsinden notu ise C'den B'ye çıkarıldı. Ayakkabıda ilginç kampanya • İZMİT(AA)-Izmitli ayakkabı ustası Davut Demirci, kadınlara yönelik fantezi ayakkabı imalatında, 'Kumaşı sizden, ayakkabı bizden' kampanyası başlath. Demirci, 30 yıldır sürdürdüğü baba mesleği imalatçılıkta en sıkınrılı dönemlerden binni yaşadığını ıfade ederek "Ekonomik göstergeler iyileşmeyince, ben de bu tür bir kampanya başlattım. Mağazalarda 150-200 mılyonhra etiketi olan ayakkabıyı, ! 5-20 milyon liraya dikiyorum" dedi. Yaralan sarmak için toplanan ek vergiler, felaketin yaşandığı 1999 dışmda açıklan kapatmada kullanıldı Depremzede bütçeyi ihyaetti• AKP, deprem vergileri ko- nusunda depremzedeye de, di- ğer kesimden yurttaşlara da in- safsız davrandı. AKP'nin ver- gilere her fırsatta zam politi- kasıyla bu yılın ocak-haziran döneminde toplam 1 katrilyon 104 trilyon 926 milyar lirahk gelir sağlandı. Buna karşılık sadece 61 trilyon 314 milyar lira harcandı. FATMA KOŞAR Depremin yol açtığı yüamı onarmak ve mağdurlann yaralannı sarmak ama- cıyla yürürlü|e sokulan deprem vergi- leri, yıllardır bütçeye aktanlarak faiz ödemeleri ve işçi ile memur maaş öde- melerinde kullanılıyor. "Yüzyıhn fela- keü" olarak nitelendirilen 1999 Göl- cük ve Düzce depremlerinin ardından toplanmaya başlayan u ekgefir,faizver- gisi,ek kurumlar,ek motorhı taşıtiar, ek emlak, özel üetişim vergisi ve özel işlem vergisi''nden sağlanan gelir sadece depremin yaşandığı yıl tümüyle bölge- yeaktanldı. 1999'uizleyenyıllardaise büyük oranda bütçeye gelir olarak kay- dedilerek harcandı. Yürürlüğe girdiği 1999'dan bu ya- na söz konusu deprem vergılerinden 7 katrilyon liraya yakın para toplan- dı. Buna karşılık. depremin yaşandı- Toplam Gelir (Milyar TL.) Yurttaşa çifte soygun Çok sayıda mal ve hizmet üzerinden aîman ek vergiler, zaten yüksek vergi oranlan altmda ezüen yurttaş için ağır bir yük oluşturuyor. Örneğin cep telefonu kuflanan aboneter. ek vergilerin eklenmesiyle konuşma ücretterinin çok daha üsfünde fatura ödüyorîar. Aboneter, kullanım ücretinin yüzde 31'i kadarmı vergi olarak devlete ödüyor. Aynca, "diğer vergiler, harçlar.fonlar"adı alonda 1 miryon lira channda para eklenhor. Orneğin. abone 51 milyon 288 bin lira konuşma ücreti için toplam 79 miryon 900 bin lirahk fatura ödüyor. Faturada, konuşma ücreti dışmda 24 miryon 709 bin Hra vergi, 3 milyon 903 bin lira operatöre karşıhksız ücret ödeniyor. ğı 1999'daki harcama da dahil bölge- ye aktanlan para 4 katrilyon lirayı bulmadı. Deprem bölgesinde yatınmlara ak- tanlmak üzere bir önceki hükümet ANAP-DSP-MHP koalisyonunun koyduğu ek vergıleri "kahcı hale geti- rerek her firsatta zam yapan" AKP hükümetinin bu politikası gelir ile harcama arasındaki farkı daha da aç- tı. 2003 Ocak-Haziran döneminde söz konusu vergilerden toplam 1 katril- yon 104 trilyon 926 milyar lirahk ge- lir toplandı. Buna karşılık mart sonu itibanyla sadece 61 trilyon 314 milyar lira harcandı. CHP mılletvekıh KemalKıbçdaroğ- lu, verilerin deprem vergilerinin faız ödemelenne gittığuü ortaya koyduğu- nu söyledi. Kılıçdaroğlu, vergilerin yurttaş için büyük bir yük oluşturdu- ğu halde amaç dışı kullanılmasını eleş- tirerek AKP'nin bu vergilen kahcı ha- le getirmeyi ısteme nedeninin "bütçe açıklan'' olduğunu söyledi. Pepremzede hâlâ açıkta Marmara Bölgesi'nde, onbinlerce kişinin ölümüne, binlerce kişinin de yaralanmasına neden olan 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremleri Kocaeli, Sakarya, Yalova, Bolu ve Düzce'de bü- yük yıkıma neden oldu. Aradan 4 yıl geçmesine karşın depremlerin açtığı yaralar sanlamazken bannma hâlâ en önlemli sorunu oluşruruyor. Adapazan'nda depremde yıkılan 24 bin 622 konuta karşılık 6 bin 300, 35 bin konutun yıkıldığı Kocaeli'nde de 15 bin 834 konut tamamlanarak hak sahiplerine teslim edildi. BinJerce konutun kamulaştuma iş- lemleri sürerken Körfez'de inşa edile- cek 498 konutun altyapı çalışmalan sürüyor. Afyon'da da hâlâ 7 bin 814 prefab- rike konutta, 24 bin 913 kişi yaşıyor. Bolu'da 3 bin 500 prefabrike alanda 10 bin 700, Düzce'de 5 bin 350 prefab- rike alanda ise 7 bin 800 kışi yaşam mücadelesi veriyor. MASTERCARD Asya-Pasifik 'SARS'ılmadı Ekonomi Servisi - Master- Card'ın Asya-Pasifik ülkele- rinde yaptığı araştırma, böl- ge ekonomisine yön veren 13 ülkede iyimser yaklaşımın arttığını gösterdi. MasterCard, günlük yaşa- mın yanı sıra ekonomilerinde de SARS hastahğının etkile- rini gören bölge ülkelerinde tüketicilerin bakış açısını. "Masterlnde* 2003 Asya-Pa- sifik Tüketici Güveni Araştır- ması"yla ortaya çıkardı. Araştırmaya göre, özelikle yüksek büyüme görülen eko- nomüerde tüketiciler yakın dönem ekonomik perfor- mansa güven duyuyor. Eko- nomik gelişim, istihdam, dü- zenli gelir, borsa ve yaşam kalitesi kriterleri temel ahnan çalışmada, güven endeksi Tayland'da yüzde 80, Malez- ya'da yüzde 72, Hindistan'da yüzde 70, Çin'de yüzde 68, Endonezya'da yüzde 58, Ye- ni Zelanda'da yüzde 57 düze- yinde bulunuyor. Yüksek yaşam standartla- nyla dikkat çeken ancak bü- yüme oranlan küçülen eko- nomilerde ise güvensizliğin hâkim olduğu görülüyor. Gü- ven Endeksi, Japonya'da yüz- de yüzde 17, Hong-Kong'da yüzde 23, Tayvan'da yüzde 27 seviyesinde bulunuyor. Indinmler %70'e varıyor Koton: / Tüm ürünlerde yüzde 50 indirim / Yıldızlı ürünlerde yüzde 50(artı)yüzde 30 indirîrrt Mudo CollecrJon / Triko, ceket ve eteklerde yüzde 20-70'e varan indirim Polo Garage: / Sonbahar ürünlerinde yüzde 40-60 indirim Arçelik: / On ödemeli elektronik eşyada yüzde 22 indirim / 70 ekran TV 552 mifyona, 3 taksit / Eski buzdolabına yenisi indirimli • Küçük ev aletlerinde peşin fiyatına 5 taksit Bosch: / Eski beyaz eşyaya indirimli soğutucu • Peşin fiyatına 6-19 ay taksit imkanı Ariston: / Eski beyaz eşyaya, buzdolaplan indirimJi / Yeni evlenenlere indirimler Siemens: .. / Nakit ahşverişlere yüzde 15 indirim . _ • Eski buzdolabına yenisi indirimli Vestel: / Temmuzda yüzde 18 KDV indirimi Fotoğraf: SERKAN SÜSLÜ Tüketimdeki artışla birlikte firmalar indirim veya promosyon yanşına girdi Kampanyalar doludizgin Ekonomi Servisi - Tüketim eğilımin- de görülen artışla birlikte fümalann pa- zar paylannı büyütme yanşına girerek indirim ve promosyonlara yönelmesi tü- keticiye yaradı. Her marka beyaz eşyadan otomobile, deterjandan gıdaya. giyime kadar tüm ürünlerde indirim veya promosyon fur- yası yaşanıyor. Ürünlerin bir çoğunda normal fiyat üzennden yüzde 10-60 arasında indirim yapıldığı gözlenirken indirimle yetınmeyen bazı firmalar ürü- nünün yanında bir başka ürünü venne, "bir alana bir bedava", gibi promos- yonlara başvuruyor. Hazır giyim ve konfeksiyon sektö- ründe de her yıl ağustosun ikinci yan- sında başlayan indirim dönemi. bu yıl temmuz ortalannda başladı. Birçok ta- nınmış markamn yüzde 50-60'lara va- ran indirimin yanı sıra taksit sayısını arttırma, "2 al 1 öde" gibi kampanya- larla satışlanm arttırma yolunu seçtik- leri görülüyor. Beyaz eşya firmalan. eski eşya sa- hiplerine 'eski getir yeniyi götür' kam- panyasıyla tüketicilerin eşyalannı yeni- lemesine fırsat sağlıyor. Evliliklerin artmasıyla birlikte ev kuracak evlı çift- leri de düşünen firmalar, Ş"eni evhlere özel' kampanyalar hazırlıyor. Bazı fir- malar satışlanm bir ay önceki fiyattan satmaya devam ederken bazılan da tak- sit sayısını arttırarak pazardan pay al- maya çalışıyorlar. Otomobil firmalan, yıllar sonra yeniden düşük faizli "36 aya kadar vade" kampanyalanna başladılar. Fir- malann birçoğu, 3 ile 6 aya kadar faiz- siz vade imkânı sağlarken otomobilini peşin alanlara da milyarlarca lîralık in- dirim fırsatı sunuyorlar. GÖRÜŞMELER BUGÜN Doğalgaz alımı yeniden başhyor • 1 Ağustos'ta Mavi Akım'dan gaz alımına yeniden başlanacağıru açıklayan Enerji Ba- kanı Güler, Rusya'yla fiyat ve formül konu- sunda ısrarlı olduklannı söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı HibniGüler, Mavi Akım Projesi'ndengazalunına 1 Ağustos'tan itibaren yeniden başlanacağuu açıkladı. Projedeki ahm fiyatlan ve gaz miktan konusunda Rusya'yla ya- pılan görüşmelerin de sürdürüleceğini ve heyet- ler arası temaslann yeniden başlayacağını açık- layan Güler, "Formül konusunda Brarhyız'' di- ye konuştu. "LPG Sektörii, Sorunlar, Çözüm Önerfleri" konulu oturuma katılan Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanı Hilmi Güler, patlama ve infilaİdann olmadığı çağdaş bir LPG sektörü için çalışma- lar yaptıklannı söyledi. Türkiye'nin enerjide bü- yük ölçüde dışa bağımlı olduğunu anımsatan Güler, "Yerti kaynaklan ihmal ermememiz la- znn. Petrol anunalarma ağuiık vermemiz lazmı. Bibrnsel çahşmalar ve teknik son derece önemH Bunlan çok karart bir şekflde uygidaınaya çab- şacağız. Probteırder \ar tabiL Ama ne kadar az probJem olursa, o kadar memnun olacağız" dedi. Gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Güler, Ma- vi Akım'da 12 Mart'ta durdurulan gaz akışının 1 Ağustos'ta yeniden başlayacağuu ve bu çerçe- vede boru hatlannın açılacağını söyledi. Gaz alı- şının, projeye bağlı olarak başlatılan tahkim sü- reciyle bir ilgisi olmadığına dikkat çeken Güler, Mavi Akım'daki koşullann değiştirihnesi için görüşmelere de yeniden başlanacağıru kaydetti. 5 MÎLYAR LlRA SINIRINA TEPKİ Zorlukçıkararak kayıtsağlanmaz • Oda başkanı ve akademisyenler uygu- lamanın kayıt dışına kaçışı hızlandıra- cağını ileri sürdü. tSTANBUL (AA) - Kayıt dışı ekonomiyle mü- cadele amacıyla 1 Ağustos'tan itibaren 5 milyar lirayı aşan bütün ödemelerin bankalar ya da özel finans kurumlan aracılığıyla yapılacak olması, açlık sınınnın alünda gelir beyan eden kuyumcu- larda tedirginliğe neden oldu. Istanbul Kuyumcu Esnaf ve Sanatkârlan Oda- sı Başkanı AlaatÜn Kameroğju, yeni uygulama- dan sektörün rahatsız olduğunu belirterek "Bu,bi- raz daha bizim sektörü kayıt dışına itecekmiş giıi içimizde korkuvar" dedi Özellikle 5 milyar hra- bk limiti düşük bulduklannı bildiren Kameroğlu, bunun asgari 10 katı limit ohnası gerektiğini ifa- de etti. Istanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıkhrnn da özellikle Anado- lu'da insanlann banka üzerinden fazla işlem yap- madıklanna dikkat çekerek. "Faruralı saüşı biz de destektiyonız.Ama milletin önünezorlukkoyarak bunlan kayıt atana almak pek mümkün değfl" dedi. Yıldınrn, limitin 10 milyar seviyesinde tu- tulmasuıın faydalı olacağını söyledi. îstanbul Üni- versitesi Iktisat Fakültesi Maliye Bölüm Başkanı Prof. Dr. Esfender Korkmaz da piyasa ekonomi- sine aykın zoraki uygulamalann vergi dışı işlem- leri arttırabileceği uyansında bulunarak "Kaşya- payun derken göz çıkanlryor" diye konuştu. Katkı sunduğu kitaptan: Faiz en ağır yasaklardandır BDDKüyeliğinefaiz karşıtı Tuna atandı BîLGİ TOPLUMUNA DOĞRV/ÖZLEM YÜZAK oztem.vuzakfu cumhurivetcom.tr ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nda (BDDK) bir süredir boş bu- lunan üyeliğe, faizin zararlannın ayet ve hadıslerle anlatılmasınakatkı veren Yu- sufTuna gehnldi. Istanbul Üniversite- si öğretim üyelerinden olan Tuna'nın AKP Genel Başkan Yardımcısı Naznn Ekren'le birlikte katkı sun- duğu ve Islami Süleyma- niye Vakfı'nın yayımladığı "Faiz \e Ticaret" isimlı kı- tapta, "Faiz, en ağır yasak- lardandır.Bankalarenflas- yonun en önemii nedenidir. özel finans kurumlan ise enflasyona neden ounaz. Faizli işlemlerden kurulu • Tuna'run katkı sağladığı "Faiz ve Ticaret" adlı kitapta "Bankalar enflasyonun en önemii nedenidir, özel finans kurumlan ise enflasyona neden olmaz" deniliyor. olan borsada, küçük ortaklarbüyükor- taklann insanna terk edibr" ifadeleri- ne yer veriliyor. Söz konusu kitapta fa- ize ilişkin bazı görüşler şöyle: \/ Faiz, Kuraru Kerim'in en ağır ya- saklanndandır. * • Faiz yasağı kredi sisteminı işle- mez hale getirir. Bu nedenle, Müslü- manlar ortaklık sistemıni geliştirme zorunluluğu içinde olurlar. Faizsiz fı- nansman. ortaklık sisteminin en önem- ii kuralıdır. \/ Faız yasaklanınca in- sanlar, görünüşte meşru olan bir yolu kullanarak faizcilik yapmak isteyebi- lirler. Alım satım, faizin üstünü örtmenin en uygun yolu olabilir. Hz. Peygam- ber, koyduğu yasaklarla bu yolu tümüyle kapatmıştır. */ Hadisler, faize açılan yollan kapatmıştır. ^ Türk Lirası verip kar- şıhğında vadeli döviz ah- namaz. Mesela bin Amerikan Dola- n'nın bugünkü değeri kadar Türk Lira- sı verip bir yıl sonra ödemek için bin iki yüz Amerikan Dolan alınamaz. Çünkü hadislerden bunun faiz olduğunu anla- mak zor değildir. "Dyonysos'u düşlerde yara- tıp, çevresindeki dansı, şıiri, müziği, renkleri çoğaltanlar uy- gariığın habercileriydiler. Flüt, davul, harp ve liriyaratan kimlerdi? Kuşkusuz yaşamın tadını ya- kalayanlar..." BÖyle demiş "Ege'den Akde- niz'e Mavi Uygartık" eserinin ya- zan Gürol Sözen. Gerçekten de tam bir uygarlık. öyle ki günümüze kadar süre- gelmiş... Daha geçen yıla kadar köylerine su götürülmeyen Ka- leköy halkının, Likya uygariığının önemii merkezlerinden biri olan Kekova'da, bugün Batık Şehir diye anılan yerde, dönemin sar- nıçlarından su çekip köylerine taşıdıklarını öğreniyoruz. Akdeniz'in irili utaklı koylanna girip çıkıyoruz. Doga ve tarihin bileşimindeki uygarlığın kalbi- ne... Eşelenen her karış toprağın altmda denizlere, efsanelere, halklann yaşam öykülerine dair binbirgerçegin olduğu yerlere... Az bilinen bir antik kentteyiz. Adı Aperlae. Likya'yı, Helenistik Çağ ve Roma'yı yaşamış. Yansı suyun içinde kalan bir lahitin et- rafında yüzüyoruz. Kenti çevre- leyen surlan, limanı ve mezaria- Çözüm: Alternatif Turizm nyla oldukça büyük bir şehir ol- duğu anlaşılıyor. Bu denli doğa ve tarih harika- sı bir bölgenin turizmde bu kadar ciddi bir çöküş içinde olması ise gerçekten acı. Tamam, Irak sa- vaşıyla gelen rezervasyon iptal- lerinin etkisi var. Ancak anlatmak istediğimiz tu- rizmin niceliği değil, niteliği. Kitle turizminde yoğunlaşılması. yabancı turistın kalitesini fazla- sıyla düşürmüş. Sayı artmış, an^ cak, ucuztatilcı- ler, "nereden ne koparsam kâr- dır" zihniyetinde olanlar, tarihle uzak yakın ilgisi olmayanlar dol- durmuşlar ortalığı. Kaleköy'ün sırtlarında içinde 300 kişilik amfi tiyatrosu da olan kaleyi gezenle- rin sayısının geçen yıllara kıyas- la çok az olduğunu anlatıyor yö- re sakinleri. Turizm sezonunun en canlı aylan olmasına karşın, koylar ıssız, restoranlar boş. Demek ki kitle turizmi, günü- birlik politikalar işe yaramamış. Çok daha farklı bir zihniyet ge- rekiyor. Türkiye, doğal ve tarihi zenginlikleriyle müthiş bir turizm seçeneğini önümüze altın kâse ile sunuyor ve biz, elimizin tersiy- le itiveriyoruz bir kenara. Peki ne yapılmalı? Yüzlerce farklı seçenekten yalnızca biri- ne yönele- lim ve gelin bu noktada sözü 25 yıl- dan beri tu- rizm sektö- ründe çalı- şan bir kişi- ye bıraka- lım. Uzun yıllar rehberlik yapan, 10 yıldır da sahibi olduğu teknesiyle Ma- vi Yolculuk için hizmet veren Te- omanErtekin, "heryılağıriadı- ğımız yabancı konuklann sayısı artıyor. Ancak birkaç büyük tur operatörü dışmda çalışan küçük ölçekli turizm işletmecilerinin verdikleri kaliteli servise karşın yavaş yavaş yok olduklannı üzüntüyle izliyorum" diyerek çı- kış yollanndan birinin alternatif turizm olduğunu söylüyor. Erte- kin'in gerçekleştirmek istediği proje engellilere yönelik. Yaptığı araştırmalar sonucu, yalnız Av- rupa'da 42 milyon engelli insan yaşadığını öğrenmiş. Deniz tut- kunu, bedensel engelli bir arka- daşıyla yaptığı mavi yolculuk sohbetleri, kendisini, engelliler ve yakınlannın yararlanabilece- ği bir projeye yöneltmiş. Yaban- cı tur operatörleriyle yaptığı te- maslar sonucu da bu alanı Tür- kiye'nin önündekı ciddi potan- siyellerden biri olarak görmeye başlamış. 22.5 metre boyunda- ki teknesini engellilerin de yarar- lanacağı şekilde yeniden düzen- lemek isteyen Teoman Ertekin'in karşısına çıkan sorun para. Ne yazık ki kredi sorununu çözebi- lecek kişi ve kuruluşlarla yazış- malanndan bugüne kadar değil sonuç, yanıt bile alamamış. Sponsorluktan ortaklığa kadar her türlü teklife açık. Ülkenin en önemii gelir kay- naklarından biri olan turizmde mevcut olandan farklı ve doğru projelere yönelmek isteyen giri- şimcilere destek olmak bizim de görevimiz değil mi? Ertekin'e ulaşma bilgileri şöyle: Tel:0242 855 27 28 GSM:0532 2635708 E-mail:maksoltd hotmail.com